Afd. II MODERNISERING VAN HET VERMOGENSBEHEER 8-13

Transcriptie

1 Inhoud V Blz. AFKORTINGEN EN CITEERWIJZEN LITERATUURLIJST V XV XVII Nrs. TITEL I VOOGDIJ EN HAAR KENMERKEN 1-37 Hfdst. I VOOGDIJ ALS ONDERSTEUNENDE MAATREGEL 1-13 OPTIEK VAN DE WETGEVER 3-7 I MODERNISERING VAN HET VERMOGENSBEHEER 8-13 Hfdst. II KENMERKEN VAN DE VOOGDIJ Aard van de wettelijke bepalingen inzake de voogdij Enkelvoudig karakter van de voogdij Persoonlijk karakter van de voogdij Onverplicht karakter van de (toeziende) voogdij Onbezoldigd karakter van de voogdij Verantwoordelijkheid van de voogd Familiaal karakter van de voogdij TITEL II BEGIN EN EINDE VAN DE VOOGDIJ Hfdst. I ONTSTAAN VAN DE VOOGDIJ Beide ouders zijn overleden Enige ouder is overleden A. Afstamming staat vast ten aanzien van beide ouders B. Afstamming staat vast ten aanzien van e e n ouder Beide ouders zijn wettelijk onbekend Enige ouder is wettelijk onbekend Beide ouders zijn in de voortdurende onmogelijkheid om het ouderlijk gezag uit te oefenen Enige ouder is in de voortdurende onmogelijkheid om het ouderlijk gezag uit te oefenen Intrekking van de ontvoogding Hfdst. II VOORTDURENDE ONMOGELIJKHEID OM HET OUDERLIJK GEZAG UIT TE OEFENEN Afdoende bewijs van de voortdurende onmogelijkheid Feitelijk bewijs van de voortdurende onmogelijkheid Hfdst. III ONTSTAAN VAN DE VOOGDIJ BIJ ADOPTIE Na gewone adoptie of volle adoptie door twee adoptanten Na gewone adoptie of volle adoptie door ée n adoptant van een kind, dat geen kind of adoptief kind is van zijn echtgenoot 79

2 VI 3. Na stiefouderadoptie A. Na gewone stiefouderadoptie B. Na volle stiefouderadoptie Na herroeping van de adoptie Hfdst. IV EINDE VAN DE VOOGDIJ TITEL III ORGANISATIE VAN DE VOOGDIJ Hfdst. I VREDERECHTER VOOGDIJFORUM Bevoegdheid van de vrederechter ratione loci Bevoegdheid van de vrederechter ratione materiae A. Organisatie van de voogdij B. Toezicht op de voogdij I BEPERKTE VERANDERLIJKHEID VAN HET VOOGDIJFORUM Principe Uitzondering Hfdst. II DRINGENDE MAATREGELEN Hfdst. III VOOGD KEUZE VAN DE VOOGD Ouderlijke aanwijzing A. Aard van de door de ouder(s) opgedragen voogdij B. Afzonderlijke aanwijzing door de ouder die het laatst het ouderlijk gezag uitoefent Vormen a. Bij testament b. Bij verklaring voor de vrederechter c. Bij verklaring voor een notaris Ouder die het laatst het ouderlijk gezag uitoefent Herroeping van de afzonderlijke aanwijzing C. Gezamenlijke aanwijzing door beide ouders Vormen Gezamenlijk handelen van beide ouders Gezamenlijk wijzigen van de eerdere aanwijzing Eenzijdige herroeping van de gezamenlijke aanwijzing D. Keuzevrijheid van de ouders E. Communicatie 165 F. Vrederechterlijke homologatie Preventieve controle Marginale controle Procedure Gedeeltelijke homologatie 174 G. Geen door de ouder(s) opgedragen toeziende voogdij H. Ouderlijke aanwijzing komt te laat aan het licht Benoeming door de vrederechter Raadpleging van de familie I SPLITSING VAN DE VOOGDIJOPDRACHT Uitgangspunt

3 VII 2. Uitzondering Splitsingsmogelijkheden A. Door de wetgever geviseerde hypothese 193 B. Quid bij de aanwijzing van de voogd door de ouder(s)? 194 C. Andere mogelijkheden D. Splitsing in de loop van de voogdij Splitsing van de toeziende voogdij Belang van de pupil Onderling overleg Betwisting tussen de (toeziende) voogden II ADMINISTRATIEVE VOOGDIJ V GRONDEN VAN ONBEKWAAMHEID Gronden van onbekwaamheid A. Kenmerken B. Toepassingsgebied Personen die niet de vrije beschikking over hun goederen hebben A. Minderjarigen B. Geestesgestoorden Personen ten aanzien van wie de jeugdrechtbank een van de maatregelen heeft bevolen die zijn bedoeld in de artikelen van de Wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming Wettelijk onbekwame strafrechtelijk veroordeelden Afd. V GRONDEN TOT UITSLUITING EN ONTZETTING Gronden tot uitsluiting en ontzetting A. Kenmerken B. Toepassingsgebied Kennelijk wangedrag Beheer getuigend van onbekwaamheid (ongeschiktheid) of ontrouw Zij die zelf of van wie de echtgenoot, de wettelijk samenwonende, de feitelijk samenwonende, een bloedverwant in de opgaande lijn of een bloedverwant in de nederdalende lijn tegen de pupil een rechtsgeding voeren waarbij de staat van de pupil, zijn vermogen of een aanzienlijk deel van zijn goederen zijn betrokken Afzetting (art. 19 Sw.) Ontzetting uit bepaalde burgerlijke en politieke rechten (art Sw.) Artikelen 49 juncto 52, tweede lid Hyp. W Procedure tot ontzetting Afd. VI RECHTSOPVOLGERS VAN DE OVERLEDEN VOOGD Afd. VII VERVANGING VAN DE VOOGD TITEL IV TOEZIENDE VOOGDIJ Hfdst. I TOEZIENDE VOOGD BEGRIP TOEZIENDE VOOGD I BENOEMING VAN DE TOEZIENDE VOOGD In elke voogdij fungeert een toeziende voogd 307

4 VIII 2. In de regel benoemt de vrederechter de toeziende voogd Beoordelingsbevoegdheid van de vrederechter A. Regel 310 B. Uitzondering Quid indien niemand de toeziende voogdij aanvaardt? Splitsingsmogelijkheden Extrapolatie van de artikelen B.W A. Ontlasting van de toeziende voogd 316 B. Onbekwaamheid, uitsluiting en ontzetting van de toeziende voogd Bijzondere onbekwaamheid van de toeziende voogd Geldt artikel 907 B.W. ook voor de toeziende voogd? 321 II EINDE VAN DE TOEZIENDE VOOGDIJ(OPDRACHT) Toeziende voogdij eindigt op hetzelfde tijdstip als de voogdij Gevallen van bee indiging A. Gevallen van bee indiging aan de zijde van de pupil 324 B. Gevallen van bee indiging aan de zijde van de voogd C. Gevallen van beëindiging aan de zijde van de toeziende voogd 327 Hfdst. II TAKEN VAN DE TOEZIENDE VOOGD AARD VAN DE AAN DE TOEZIENDE VOOGD TOEKOMENDE TAKEN I BELANGRIJKSTE TAAK VAN DE TOEZIENDE VOOGD Toezicht houden op de voogd Permanent toezicht Belang van de pupil Toepassingen II BIJKOMENDE OPDRACHT VAN DE TOEZIENDE VOOGD Toeziende voogd vervangt de voogd Belangentegenstelling Moet dan steeds een toeziende voogd ad hoc worden aangesteld? Belangentegenstelling én met de voogd e n met de toeziende voogd Belangentegenstelling enkel met de toeziende voogd V TAAK VAN DE TOEZIENDE VOOGD BIJ HET OPENVALLEN VAN DE VOOGDIJ Zelfs ingeval de voogdij openvalt vervangt de toeziende voogd de voogd niet van rechtswege Wanneer valt de voogdij open? Toeziende voogd doet een nieuwe voogd benoemen 367 Afd. V VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE TOEZIENDE VOOGD Afd. VI WAARBORGEN TE VERSTREKKEN DOOR DE TOEZIENDE VOOGD 375 TITEL V WERKING VAN DE VOOGDIJ Hfdst. I ZORG VOOR DE PERSOON EN DE OPVOEDING VAN DE PUPIL

5 IX Hfdst. II Hfdst. III BEHEER VAN DE GOEDEREN EN VERTEGENWOORDIGINGS- BEVOEGDHEID Volheid van bevoegdheden aan de zijde van de voogd Verantwoordelijkheid van de voogd Delegatie van bevoegdheden Inkomsten van de pupil BETWISTING TUSSEN DE PUPIL EN ZIJN (TOEZIENDE) VOOGD TITEL VI VERMOGENSBEHEER Hfdst. I VERMOGENSBESCHRIJVING Vermogensbeschrijving als uitgangspunt voor een goede werking van de voogdij Huidige regeling is gegroeid uit een bestaande praktijk Notarieel is de regel, onderhands de uitzondering Summiere boedelbeschrijving Aanwezigheid van de toeziende voogd Vraag over de schulden van de pupil Termijn Sanctie Geen verplichting meer tot verkoop van de roerende goederen 427 Hfdst. II BASISBESCHIKKINGEN Steeds herzienbare basisbeschikkingen ter omkadering van het vermogensbeheer Bepaling van de jaarlijkse onderhouds- en opvoedingskosten en van de jaarlijkse beheerskosten Precisering van de verplichting tot belegging van het inkomstensaldo Bepaling van de centrale (bank)instelling Bepaling van de beleggingsvoorwaarden Bepaling van de door de voogd te verstrekken waarborgen Bepaling van maatregelen inzake een gebeurlijk aan de pupil toekomende handelszaak, dan wel onderneming Hfdst. III REKENINGENBEHEER REKENINGEN Vermogensbeheer in het raam van een of meer rekeningen Rekening(en) op naam van de pupil I BELEGGINGSVOORWAARDEN Vrederechter bepaalt de beleggingsvoorwaarden Kwijting van kapitalen Hfdst. IV MACHTIGINGSVEREISTE IN DE REGEL BEHEERT DE VOOGD DE GOEDEREN VAN ZIJN PUPIL ZONDER NALEVING VAN BIJZONDERE VORMVER- EISTEN I VREDERECHTERLIJKE MACHTIGING

6 X II V RELEVANTIE VAN ARTIKEL 410 B.W. WAT BETREFT DE UIT- OEFENING VAN HET OUDERLIJK GEZAG BELANGRIJKE RECHTSHANDELINGEN (WAARVOOR MACH- TIGING IS VEREIST) Vervreemding van goederen van de pupil A. Machtigingsvereiste voor de vervreeemding van goederen van de pupil B. Vervreemden C. Schenken en testeren D. Kan de pupil zelf giften doen? E. Door de wet zelf opgelegde vervreemding 496 F. In beginsel vereiste openbare verkoping G. Onroerende goederen Verkoop van een volledig in eigendom aan de pupil toebehorend onroerend goed Door de voogd voorgenomen verkoop van een onroerend goed waarin zijn pupil deelgerechtigd is a. Medegerechtigden gaan akkoord b. Medegerechtigden gaan niet akkoord Initiatief gaat uit van de (samen met de pupil) medegerechtigden inzake de verkoop van een (onverdeeld) onroerend goed H. Vervreemding van een onroerend goed dat afhangt van een aan de pupil toegevallen nalatenschap I. Vervreemding van een onroerend goed in onverdeeldheid tussen de pupil en een afwezige, een gefailleerde of een overeenkomstig artikel 488bis B.W. beschermde persoon J. Roerende goederen K. Beschikken over de goederen die onbeschikbaar zijn op grond van een beslissing genomen krachtens artikel 379 B.W., op grond van artikel 776 B.W. of overeenkomstig een beslissing van de familieraad genomen vo o r de inwerkingtreding van de Wet van 29 april Vervreemding van souvenirs en persoonlijke voorwerpen Verkrijging door de (toeziende) voogd van goederen van de pupil Aankoop van een goed A. Aankoop van een onroerend goed B. Aankoop van een roerend goed Hypotheekverstrekking of inpandgeving van goederen van de pupil Aangaan van een lening Sluiten van een gewone huurovereenkomst van meer dan negen jaar, sluiten dan wel hernieuwen van een handelshuurovereenkomst en sluiten van een pachtovereenkomst Huur door de (toeziende) voogd van goederen van de pupil Verwerping of aanvaarding van een nalatenschap, een algemeen legaat of een legaat onder algemene titel Aanvaarding van een schenking of een bijzonder legaat Overeenkomst van onverdeeldheid aangaan Optreden in rechte A. Optreden in rechte als verweerder 607 B. Optreden in rechte als eiser C. Uitzonderingen Artikel 1150, tweede lid Ger. W Artikel 1180, sub 18 Ger. W Artikel 1206 Ger. W

7 XI 4. Artikel 1187, tweede lid Ger. W Burgerlijke partijstelling Berusting in een vordering of in een rechterlijke beslissing Aangaan van een dading en sluiten van een arbitrageovereenkomst Voortzetting van de door de pupil verkregen handel Afd. V Hfdst. V I SANCTIE BIJ DE NIET-NALEVING VAN HET MACHTIGINGS- VEREISTE VERKRIJGING EN INHUURNEMING DOOR DE (TOEZIENDE) VOOGD VAN GOEDEREN VAN DE PUPIL VERKRIJGING DOOR DE (TOEZIENDE) VOOGD VAN GOEDE- REN VAN DE PUPIL Principieel verbod voor de (toeziende) voogd om de goederen van zijn pupil te verkrijgen Verkrijgen Uitzonderingen A. Wet van 16 mei 1900 tot erfregeling van de kleine nalatenschappen 657 B. Wet van 29 augustus 1988 op de erfregeling inzake landbouwbedrijven met het oog op het bevorderen van de continuïteit C. Verdeling 660 INHUURNEMING DOOR DE (TOEZIENDE) VOOGD VAN GOE- DEREN VAN DE PUPIL Hfdst. VI LINK MET HET OUDERLIJKE GOEDERENBEHEER EXTRAPOLATIE VAN HET MACHTIGINGSVEREISTE BE- DOELD IN ARTIKEL 410 B.W I BEVOEGDHEID VAN DE VREDERECHTER Materiële bevoegdheid Territoriale bevoegdheid A. Gemeen recht B. Uitdrukkelijke algemene regeling 673 C. Mogelijkheid tot correctie D. Quid met de specifieke bevoegdheidsregels? II PROCEDURE V DOOR DE OUDERS VERSCHULDIGD ROLRECHT 684 Afd. V Afd. VI BELANGENTEGENSTELLING TUSSEN DE OUDERS ONDER- LING BELANGENTEGENSTELLING TUSSEN DE MINDERJARIGE EN ZIJN OUDERS Afd. VII UITZONDERING BEDOELD IN ARTIKEL 935, DERDE LID B.W Afd. VIII KRITIEK

8 XII X ZEER FRAGMENTAIRE REPARATIE Afd. X Afd. XI VERWERPING OF AANVAARDING VAN EEN NALATEN- SCHAP, EEN ALGEMEEN LEGAAT OF EEN LEGAAT ONDER ALGEMENE TITEL VERVREEMDING VAN ROERENDE GOEDEREN VAN DE PU- PIL Afd. XII RICHTLIJN VOOR DE PRAKTIJK TITEL VII VERANTWOORDINGSVERPLICHTING Hfdst. I PERIODIEKE VERANTWOORDINGSVERPLICHTING JAARLIJKSE REKENING INZAKE HET BEHEER I Hfdst. II AFSLUITING VAN DE VOOGDIJREKENINGEN BIJ VERVAN- GING VAN DE VOOGD VERANTWOORDINGSVERPLICHTING BIJ HET EINDE VAN DE VOOGDIJ(OPDRACHT) GEVALLEN VAN BEËINDIGING Gevallen waarin de voogdijopdracht eindigt Gevallen waarin de voogdij in se eindigt I DEFINITIEVE VOOGDIJREKENING Wie legt verantwoording af? Aan wie wordt verantwoording afgelegd? A. Ingeval de voogdijopdracht eindigt B. Ingeval de voogdij in se eindigt Hoe wordt verantwoording afgelegd? Kosten II OPRECHTHEID VAN DE (DEFINITIEVE) VOOGDIJREKENING V BESCHIKKINGEN VAN DE PUPIL TEN VOORDELE VAN ZIJN VOOGD: LINK TUSSEN DE ARTIKELEN 416 B.W. EN 907 B.W Beschikkingen van de minderjarige pupil ten voordele van zijn voogd A. Situering van artikel 907, eerste lid B.W. binnen de principiële handelingsonbekwaamheid van de minderjarige B. Sanctie Beschikkingen van de meerderjarig geworden pupil ten voordele van zijn (gewezen) voogd A. Onbekwaamheid vervat in artikel 907, tweede lid B.W B. Overlegging en goedkeuring van de voogdijrekening 784 C. Draagwijdte van artikel 907, tweede lid B.W. en verhouding tot artikel 416 B.W D. Sanctie Uitzonderingen op de twee voorafgaande bepalingen Artikel 907 B.W. betreft enkel de eigenlijke voogdij A. Toeziende voogd 800

9 XIII B. (Toeziende) voogd ad hoc 801 C. Ontlaste, onbekwame of ontzette voogd 802 D. Vervangen voogd E. Erfgenamen van de voogd F. Curator over de ontvoogde minderjarige 810 Hfdst. III GOEDKEURING VAN DE REKENING EN AANSPRAKELIJK- HEIDSVORDERINGEN Hfdst. IV VERSCHULDIGD SALDO Hfdst. V VERJARING TITEL VIII VOOGDIJ IN INTERNATIONALE CONTEXT Hfdst. I ALGEMEEN INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT Gemeenrechtelijke verwijzingsregel Verdrag van 12 juni 1902 tot regeling van de voogdij van minderjarigen Wetboek van internationaal privaatrecht Hfdst. II EUROPEES INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT Hfdst. III Hfdst. IV VERDRAG VAN DEN HAAG VAN 19 OKTOBER 1996 INZAKE DE BEVOEGDHEID, HET TOEPASSELIJKE RECHT, DE ERKEN- NING EN DWANGUITVOERING EN SAMENWERKING BETREF- FENDE DE OUDERLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID EN MAATREGELEN VAN KINDERBESCHERMING VOOGDIJ OVER DE NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGE VREEMDELING PROBLEMATIEK VAN DE NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGE VREEMDELING I WET VAN 24 DECEMBER Dienst Voogdij Toepassingsgebied Procedure Aanwijzing van de voogd Opdracht van de voogd Verantwoordingsverplichting van de voogd Toezicht Beëindiging van de voogdij Blz. ZAAKREGISTER 521