Projectoproep. Ontwikkeling van intergenerationeel wonen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Transcriptie

1 Projectoproep Ontwikkeling van intergenerationeel wonen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Voorwaarden en Reglement 1. Inleiding Al sinds enkele jaren kan het intergenerationeel wonen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op een hernieuwde belangstelling rekenen. Deze woonvorm wordt beschouwd als een middel om te voorzien in goedkope huisvesting (zonder noodzakelijk de laatste onbebouwde ruimtes te moeten aanspreken) en tegelijkertijd een solidair netwerk uit te bouwen. In de praktijk stelt men immers vast dat het intergenerationeel wonen en in bredere zin het samenhuizen in een aantal gevallen een langetermijnoplossing biedt op het vlak van huisvesting voor oudere personen en andere categorieën. Intergenerationeel wonen vormt zonder twijfel een geloofwaardige oplossing voor een groeiend aantal personen, ze hebben immers gemeenschappelijke belangen en, wat nog belangrijker is, ze kiezen voor een woonvorm die voorrang geeft aan uitwisselingen, het samen leven en nabijheidsrelaties. Deze nieuwe woonvormen brengen heel wat nieuwe uitdagingen met zich mee voor overheden, eigenaars en bewoners. Het ontwikkelen van intergenerationeel wonen moet gebeuren met inachtneming van de stedenbouwkundige normen en van de Brusselse Huisvestingscode. Het leven in gemeenschap en het delen van gemeenschappelijke ruimtes kunnen ook spanningen opleveren. Maar wanneer deze vorm van samenwonen goed lukt dan komt ze ten goede aan zowel ouderen als aan jongeren alsook aan de overheden. Vanuit die vaststelling heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2015 dus beslist een projectoproep uit te schrijven om vernieuwende projecten inzake intergenerationeel wonen te stimuleren en om dit belangrijke segment echt ingang te laten vinden. Naar aanleiding van deze projectoproep werden 13 winnende projecten voor ongeveer 130 woningen in het totaal gesteund met een budget van Wegens het succes van deze eerste projectoproep heeft de minister van Huisvesting beslist een nieuwe projectoproep uit te schrijven, gelijkaardig aan die van 2015.

2 2. Definitie van intergenerationeel wonen. In het kader van deze projectoproep moeten de noties intergenerationele woning en intergenerationeel wonen worden opgevat in de zin van de definitie van intergenerationele woonvorm zoals bepaald in de Huisvestingscode: "gebouw [of een gedeelte van een gebouw] met minstens twee woningen, waarvan er één wordt betrokken door een persoon ouder dan vijfenzestig jaar en waarbij de gezinnen wederzijdse diensten verlenen die zijn opgenomen in een schriftelijke verbintenis, een overeenkomst, een huishoudelijk reglement of een ander soortgelijk instrument". De projecten kunnen echter ook betrekking hebben op gedeelde woningen tussen gezinnen of individuen van verschillende generaties maar die geen familieband delen. De rust- en zorghuizen en de hotelsector zijn uitgesloten van het toepassingsgebied van deze projectoproep. 3. Doelstelling van de projectoproep De doelstelling van deze projectoproep is om projecten inzake intergenerationeel wonen op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest mogelijk te maken. Deze projectoproep beoogt gelijktijdig: - het stimuleren van nieuwe projecten inzake intergenerationeel wonen en het uitbreiden van het bestaande aanbod; - het ontwikkelen van vernieuwende praktijken die een antwoord kunnen bieden op de huidige problemen; - het bevorderen en beter bekend maken van intergenerationeel wonen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De geselecteerde projecten zullen gewestelijke steun ontvangen, die in verschillende schijven zal worden betaald naargelang de voortgang van het project en op basis van de bijdrage aan de ontwikkeling van het intergenerationeel wonen. 4. De doelgroep van de projectoproep De projectoproep staat open voor alle door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest erkende Sociale Verhuurkantoren (SVK's) en voor alle door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als Vereniging voor Integratie via Huisvesting (VIH's) erkende verenigingen. De SVK's en VIH's die een kandidatuur willen indienen, kunnen dat doen in samenwerking met elke natuurlijke en rechtspersoon en met elke overheid. De projectoproep staat ook open voor alle rechtspersonen die in het kader van een project samenwerken met een SVK of VIH. In dat geval moet de overeenkomst met de SVK of VIH voorzien in het bewonen, gedurende ten minste negen jaar, van de woningen door personen van wie het inkomen niet hoger is dan het inkomen dat bepaald is in artikel 125, 1, 1 van de Huisvestingscode. De projectdragers moeten beschikken over een zakelijk recht, een aankoopoptie of een overeenkomst (beheersmandaat, huurcontract of een huuroptie) die de mogelijkheid

3 garandeert om het goed te verhuren vanaf de voltooiing van eventueel noodzakelijke werken. Als er de projectdrager geen zakelijk recht kan laten gelden op het gebouw of een gedeelte van het betreffende gebouw, dan moeten de kandidaten over een overeenkomst met de houders van die zakelijke rechten beschikken die hen in staat stelt de nodige verbouwingen door te voeren en indien nodig een aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning in te dienen. 5. Betrokken activiteiten De betreffende acties beogen nieuwe projecten inzake intergenerationele woningen. Ze beogen het bouwen of omvormen van (gedeelten van) gebouwen tot intergenerationele woningen. Het ingediende project moet rekening houden met de aanpassingen die noodzakelijk zijn voor het huisvesten van het doelpubliek. Die aanpassingen hebben betrekking op het ontwerp van het project in zijn geheel, op de uitvoering van de werken en/of op de begeleiding van alle of een deel van de personen die er zullen wonen. De creatie van een intergenerationele huisvesting vereist mogelijk aanpassingswerken aan de woning. De gecreëerde woningen moeten worden verhuurd en toegekend volgens de procedures die bepaald zijn voor woningen die op de huurmarkt worden gebracht door sociale verhuurkantoren. Als de gebouwde woningen op de huurmarkt worden gebracht door een SVK conform de voorwaarden die zijn bepaald in het geldende besluit, kan het SVK deze woningen op grond van dit besluit opnemen in zijn gesubsidieerde woningpark. Het intergenerationeel wonen kan gepaard gaan met specifieke behoeften van de doelgroepen. Het delen van een gemeenschappelijke levensruimte en het samen leven kunnen tot spanningen leiden. Begeleiding kan dus nodig blijken. Bovendien is het brede publiek nog onvoldoende vertrouwd met het intergenerationeel wonen. Acties ter verbetering van de kennis van kandidaat-huurders of om bepaalde taboes te doorbreken of bezorgdheden weg te nemen zouden kunnen aansluiten bij de geest van deze projectoproep. 6. Steun aan de geselecteerde projecten De in het kader van deze projectoproep toegekende financiële steun is in drie luiken opgedeeld. Het eerste luik heeft betrekking op de begeleiding van het project voor intergenerationeel wonen: omkadering, bemiddeling, opleiding, verhuizing, evaluatie, enz. Deze begeleiding moet ten minste gedurende 6 maanden voor en 12 maanden na het intrekken van de eerste bewoners worden gewaarborgd. Het tweede luik heeft betrekking op eventueel noodzakelijke investeringen om het gebouw of een gedeelte ervan aan te passen aan het intergenerationeel wonen: toegang voor personen

4 met beperkte mobiliteit, opdeling van het goed, inrichting van sanitaire voorzieningen of intercomapparatuur, maatregelen voor brandpreventie, studiekosten, enz. Voor zover er geen sprake is van een cumul, kan deze investeringssubsidie een aanvulling vormen op eventuele andere ontvangen premies, in het bijzonder de gewestelijke premies voor renovatie, gevelverfraaiing, restauratie van klein erfgoed en de energiepremies. Het derde luik betreft de communicatie en sensibilisering over en de promotie van het intergenerationeel wonen of ook het ontwikkelen van een netwerk tussen de actoren ervan: website, vademecum, databank, enz. Een project kan in aanmerking komen voor een of meer van de voornoemde luiken. Het totale bedrag van de subsidie wordt beperkt tot per project en kan maximaal 90% van de kosten dekken. Voor het derde luik wordt het plafond op vastgelegd. Het toegekende bedrag moet in voorkomend geval de de minimis-verordening 1 naleven: elke begunstigde van deze subsidie op wie de Europese de minimis-regels van toepassing is (bijvoorbeeld een onderneming, een privévereniging met winstoogmerk ), moet aan deze verordening voldoen, d.w.z. dat hij in een periode van drie jaar niet meer dan aan steun mag ontvangen van overheden. De toegekende bedragen moeten hiermee in overeenstemming zijn. Te slotte komen enkel projecten van een minimaal bedrag van in aanmerking voor deze projectoproep. Als een project evenwel enkel betrekking heeft op het derde luik is deze drempel niet van toepassing. Als het project wordt uitgekozen,, zal de subsidie in twee schijven worden uitbetaald. - De eerste schijf (80%) zal worden uitbetaald na de selectie van het project. - De tweede schijf (20%) zal worden uitbetaald na verzending van de bewijsstukken die de voltooiing van het project staven. 7. Kandidatuurdossier Een volledig dossier moet de volgende documenten bevatten: - Het correct ingevulde document "kandidaatsdossier"; - Een vrije omschrijving van het project en het concept waarop het gegrond is, opdat de jury de aanpak van de bouwheer en de bedenkers van het project kan beoordelen; - Een planning van het project; - De subsidieaanvraag; - Een gedetailleerd budget voor de hele actie, met inbegrip van andere financieringsbronnen; - Een kopie van alle overeenkomsten met de eigenaars en/of de partners; - In geval van werken, o een voorontwerp met de architecturale schetsen van de bestaande toestand en van de beoogde toestand, o een schatting van de kosten van de werken o een previsionele planning van de noodzakelijke procedures en werken. 1 Verordening (EU) nr. 1998/2006 van de Commissie van 15 december 2006 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het Verdrag op de-minimissteun

5 8. Criteria voor de ontvankelijkheid van de projecten Om in aanmerking te komen moet een ingediend dossier volledig zijn met betrekking tot de hierboven vermelde elementen. Het dossier moet in drie exemplaren worden ingediend in papieren formaat en ook een exemplaar op een elektronische drager (USB-sleutel). Het dossier moet uiterlijk tegen 28 april 2017 aankomen bij de directie Huisvesting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, CCN, Vooruitgangsstraat 80, bus 1 in 1035 Brussel, t.a.v. mevr. Murielle Danseray, en moet de vermelding "Kandidatuur - Projectoproep intergenerationeel wonen" dragen. Alle informatie in het dossier kan worden geraadpleegd door het bestuur om statistieken op te stellen, onderzoeken te voeren, publicaties op te maken of om ze te gebruiken in zijn communicatie. 9. Samenstelling van de jury Het onderzoek, de beoordeling en de selectie van de projecten zal gebeuren door een jury die uit ten minste de volgende leden is samengesteld: - Een vertegenwoordiger van het kabinet van de minister van Huisvesting; - Een vertegenwoordiger van de directie Huisvesting; - Een vertegenwoordiger van de directie Stedenbouw; - Een vertegenwoordiger van de Adviesraad voor Huisvesting; De vertegenwoordigers van de SVK's en VIH's die zetelen in de Adviesraad voor Huisvesting kunnen die laatste niet vertegenwoordigen in de jury. De jury komt samen binnen de 30 dagen volgend op de afronding van de indiening van de projecten. De uiteindelijke selectie van de projecten berust bij de Brusselse Hoofdstedelijke Regering. 10. Evaluatiecriteria per project De ingediende projecten zullen worden beoordeeld op basis van de volgende criteria: - De locatie van de woningen (de subsidiërende overheid wenst een spreiding van de projecten over het hele gewestelijke grondgebied); - De mogelijke herhaalbaarheid van de voorgestelde oplossingen; - De omvang van het project; - De sociaalculturele inschakeling van het project in de wijk; - Het vernieuwende karakter van het project; - De planning en de geplande datum van inwerkingtreding van het project; - De blijvende aard van het project. M.b.t. het luik begeleiding zal er met de volgende criteria rekening worden gehouden: - De expertise inzake de intergenerationele woning;

6 - De expertise inzake het huurbeheer; - De kwaliteit van de beoogde methodologie voor de sociale begeleiding van het project; - De kwaliteit van het geplande levensproject, in het bijzonder m.b.t. de mate van verwachte participatie van de (toekomstige) bewoners. M.b.t. het luik inrichting zal er met de volgende criteria rekening worden gehouden: - De conformiteit van de geplande woningen met de GSV; - De architecturale en omgevingskwaliteit van het project en zijn zichtbaarheid; 11. Partnerschap tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de bouwheren van de geselecteerde projecten. Het gewest zal de toekenning van de financiële middelen aan elk geselecteerd project laten afhangen van de naleving van de volgende modaliteiten: Verplichtingen van het gewest: Betalingsbeheer Het bedrag van de door het gewest aan de projectdrager toegekende subsidie alsook de momenten waarop de bedragen zullen worden gestort, moeten in een contract worden verduidelijkt. Opvolging van het project De uitvoering van het project zal worden gecontroleerd aan de hand van een of meer bezoeken van de bouwplaats door een expert van het gewest, dan wel door een expert die door het gewest is aangewezen. Verplichtingen van de projectdrager Uitvoeringstermijnen De kandidaat verbindt zich ertoe dat het project de planning nauwgezet volgt en dat eventuele werken beëindigd zijn tegen uiterlijk 31 december In geval van uitzonderlijke omstandigheden buiten de wil en de verantwoordelijkheid van de projectdrager die de actie vertraging doen oplopen, kan deze termijn verlengd worden tot 31 december 2021, na beslissing van de minister van Huisvesting. Voorbeeldkarakter De intergenerationele woningen die in het kader van deze projectoproep worden gesubsidieerd, moeten toegankelijk en te bezoeken zijn op vraag van de minister of het bestuur (max. 1 dag per jaar), tot 5 jaar na de voltooiing van het project. Die bezoeken zullen plaatsvinden binnen de grenzen van de onthaalcapaciteit van de gebouwen.

7 12. Aanvullende inlichtingen Op 22 februari 2017 vindt van tot uur een informatievergadering plaats op het volgende adres: Gewestelijke Overheidsdienst Brussel Brussel Stedelijke Ontwikkeling Iriszaal - verdieping 1,5 Vooruitgangstraat Brussel Om praktische redenen vragen we u in te schrijven bij Quentin MAGES via qmages@gob.brussels.