Cuypershuis Lesbrief Van 27 januari t/m 18 mei 2013
|
|
- Daniël Smets
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cuypershuis Lesbrief Van 27 januari t/m 18 mei 2013 Cuypershuis, Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 1
2 Voor de docent: Deze lesbrief is geschikt voor MAVO, HAVO en VWO klassen en kan gecombineerd worden met het eerste deel van de BBC documentaire Genius Of Design: Ghosts in the machine (duur 49 minuten). De dvd is in het bezit van het museum en kan in de werkplaats vertoond worden. Het tijdelijke fablab kwam tot stand in samenwerking met: Fablab Zuid-Limburg, Lyceum Schöndeln en MachineGilde. Wat is een FabLab? Het FabLab concept werd ontwikkeld door professor Neil Gershenfeld, director van het Center for Bits and Atoms (CBA) van het MIT (Massachusetts Institute of Technology). Een FabLab is een werkplaats voorzien van de meest moderne computergestuurde productiemachines (zoals bijv. een lasercutter, 3D printer etc) voor het ontwerpen, ontwikkelen en construeren van nieuwe hoog innovatieve producten en het leren toepassen van de nieuwste ontwerp- en productiemogelijkheden. FabLabs beogen laagdrempelige en domeinoverstijgend toegang te bieden tot zoveel mogelijk mensen, van universitair onderzoekers tot basisschoolklassen, van kunstenaars tot ondernemers. Een ieder kan zich in relatief korte tijd de vaardigheden eigen maken om om te gaan met de FabLab machines en software. Ook is het vanwege het digitale ontwerpproces makkelijk ontwerpen en kennis te delen. Zo ontstaat een soort open-source hardware platform. De timing is ideaal omdat er een exponentiële verlaging in kosten en investeringen plaats vindt met betrekking tot bovengenoemde machines waardoor een nieuwe en grote groep mensen en bedrijven voor het eerst de mogelijkheid en de middelen krijgen om deze gereedschappen toe te passen. Zoals Open Source Software en Creative Commons al heeft laten zien, draagt openheid bij tot het verlagen van de obstakels tot innovatie en ontstaat er sneller een vliegwielfunctie waar creatieve ondernemers snel, goedkoop en simpel gebruik van kunnen maken. In een FabLab leidt daarnaast de combinatie van educatie, bedrijfsleven, kennis, idee en creativiteit tot een versnelling van het innoverende vermogen van Nederland. 2
3 Lesbrief Introductie: van v Spinning Jenny naar 3D printen Eind 18 de eeuw start de Industriële Revolutie in Engeland, de rest van Europa volgt in de 19 de eeuw. Met de opkomst van de stoommachine wordt er een ware revolutie in gang gezet, waarbij ambachtelijke en kleinschalige werkplaatsen uitgroeien tot grote fabrieken. Met de versnelling van het productieproces daalt ook de prijs van het product, waardoor deze voor steeds meer mensen toegankelijk wordt. Een snelle ontwikkeling van technieken en hun toepassingen in de industrie volgt. Ook het gedrag van ons, de consument, verandert drastisch. Symbool voor deze eerste omwenteling is de Spinning Jenny, het eerste machinaal aangedreven spinnewiel, in 1764 uitgevonden door James Hargreaves. De tweede omwenteling vindt plaats tegen het eind van de 19 de eeuw. Er worden nieuwe uitvindingen gedaan zoals de telefoon, elektriciteit en de verbrandingsmotor. Ook grondstoffen als aardolie zorgen voor een revolutie: het brengt het nieuwe materiaal kunststof dat oneindig veel potenties biedt. In de jaren 80 start de digitale revolutie, met de komst van de personal computer (PC) in onze woonkamer. Een nieuw tijdperk is aangebroken: dat van de informatiemaatschappij. Niet de productie is nog van belang, maar het verwerven en kanaliseren van informatie. Bedrijven als IBM en Microsoft vormen de booming business op de kapitaalmarkt en internetbedrijven schieten als paddenstoelen uit de grond. Helaas kent de markt ook een internetbubbel, waarbij de markt overspannen raakt en instort. Momenteel is er een nieuwe revolutie gaande, de opkomst van de 3D-printers, lasercutters en 3D-scanners. Deze technische ontwikkelingen maakt het mogelijk om thuis, via internet, het product driedimensionaal te printen of met een laser te snijden. Er komt geen fabriek of logistiek bedrijf meer bij kijken. In de creatieve sector wordt deze techniek al vol op gebruikt. Wat dacht je van geprinte sieraden, huizen en kleding? Ook de voedingsindustrie en de medische wereld maken graag gebruik van de mogelijkheden die de zogenaamde 3D printing techniek biedt. Tandartsen werken bijvoorbeeld al met geprinte kronen en in grote laboratoriums wordt er momenteel gewerkt aan geprinte organen en huid. Hoe ver de ontwikkeling is toont winkelketen De Bijenkorf. Op hun webwinkel kun je al een 3D-printer kopen voor 1.050,-. 3
4 De geschiedenis van de Industriële vormgeving De industriële vormgeving begint bij de industriële revolutie. Deze vond plaats in Engeland vanaf 1750 en in de rest van Europa iets later, zo rond De industriële revolutie had als algemeen kenmerk dat het traditionele handwerk langzaam veranderde in mechanisch vervaardigde producten. De producten werden nu niet meer in werkplaatsen geproduceerd, maar in fabrieken en in grote getallen. Men ging op zoek naar nieuwe goedkopere materialen en productietechnieken om de productie te vergroten. Met als uiteindelijk doel massaproductie; goedkope producten die voor een grote groep mensen betaalbaar zijn. Een mooi voorbeeld hiervan is het zogenaamde T-Fordje van Henry Ford. Vanaf 1908 produceerde hij zijn auto met een lopende montageband. De arbeiders moesten zich aanpassen aan de snelheid van de band. Ford had als ideaal het fabriceren van een goede standaardauto die massaal geproduceerd kon worden. Dat hij hierin slaagde kun je zien in de volgende cijfers: in 1908 werden er auto s gemaakt tegen een kostprijs van 850 dollar. In 1916 (8 jaar later) was de jaarlijkse productie auto s tegen een kostprijs van 360 dollar! Nieuwe machines werden uitgevonden zoals de stoommachine en de gasmotor. Bij nieuwe productietechnieken kun je denken aan gietvormen die steeds opnieuw gebruikt werden. De producten kregen zo allemaal dezelfde eenvoudige vorm en afmeting. Terwijl in een werkplaats de arbeider nog invloed had op de vorm van het product, zo ontstond er juist in de fabriek een strikte scheiding tussen de ontwerper van het product en de fabrikant. Door massaproductie kreeg de consument veel meer keuze. In plaats van één bepaalde stoel kon men nu kiezen uit wel vijf verschillende modellen. Het werd voor een fabrikant belangrijk om de markt te gaan bespelen en zich aan te passen aan de wensen van de consument. Niet alleen het product werd belangrijk, maar juist de vorm, een snelle productie en een goede reclame. Hiervoor werden kunstenaars en ontwerpers aangetrokken om het product vorm te geven (in het Engels: to design). De industriële design was geboren. Museumopdracht: De uitvinding van de stoommachine is een belangrijk onderdeel van de industriële revolutie. Ook de vondst van aardolie en het materiaal kunststof was van grote invloed. Noem 3 andere belangrijke uitvindingen die gedaan zijn in dit proces. 4
5 Thuisopdracht: Zoek op internet informatie op over de industriële revolutie. En beantwoord de volgende vraag: Welke belangrijke gevolgen had deze revolutie voor de steden en de bevolking? Arts en Crafts Een reactie op dit hele gebeuren kon natuurlijk niet uitblijven. In Engeland vond deze plaats in de 19 de eeuw in de vorm van de Arts and Crafts beweging. Een belangrijke man in deze beweging was William Morris ( ). Zijn motto was dat men terug moest naar het middeleeuwse gilde, de ambachtelijke arbeid. Geen grote fabrieken waar honderden arbeiders werkten, maar juist kleine werkplaatsen waar arbeiders vreugde beleefden aan het ambacht. In Nederland was een soortgelijke reactie. Koploper hierin was Pierre Cuypers ( ) die zich vooral richtte op de kerkelijke kunst. Museumopdracht: In de museumruimte Cuypers en Europa lees je meer over William Morris en de Arts en Crafts beweging. En vind je ook een afbeelding van hem. Maak met je camera een foto van deze afbeelding en voeg deze aan je verslag toe. Thuisopdracht: Zoek op internet afbeeldingen van het woonhuis van William Morris. En voeg deze ook bij je verslag. De innoverende Cuypers In tegenstelling tot William Morris maakte architect en ontwerper Pierre Cuypers graag gebruik van de nieuwste technische mogelijkheden. De stoommachine, die in de werkplaatsen de machines aandrijft, doet in 1871 zijn intrede. Deze machine wordt rond 1905 vervangen door een Brons elektromotor. In het hele gebouw is er gaslicht, zijn er toiletten in het woonhuis en heeft de in 1907 gebouwde Cuyperszaal verwarming. Om te voldoen aan de enorme vraag naar o.a. beelden maakten zijn arbeiders gebruik van het zogenaamde punteerapparaat. Dit ouderwetse 3D kopieerapparaat ontdekte Cuypers tijdens een studiereis in Duitsland. Ook moderne materialen als ijzer en beton, die Cuypers gebruikte in zijn ontwerpen, waren voor die tijd vooruitstrevend. In dit museumgebouw had Cuypers het architectenbureau en met zijn zakelijke partner Stoltzenberg de daaraan gekoppelde kunstwerkateliers. Een gouden combinatie, want tijdens het bestaan van de ateliers werden er honderden kerken en interieurs ontworpen, gebouwd en ingericht. 5
6 In dit alles blijft voor Cuypers het vakmanschap de leidraad. Terwijl de industriële revolutie zijn tol eiste aan industrialisatie, uitbuiting en armoede, stimuleert hij vakopleidingen in Roermond en Amsterdam, om de kennis te behouden. Bekende werken van Pierre Cuypers zijn overigens het Centraal Station en het Rijksmuseum in Amsterdam. Museumopdracht: In het museum vind je veel voorwerpen die zijn vormgegeven door Cuypers. Fotografeer de 5 mooiste, voor je verslag. Bezoek vooral de ruimtes De werkplaatsen, het Tekenlokaal en de Houtloods. Hier lees je meer over hoe Cuypers zijn fabriek runde. Christopher Dresser Lijnrecht tegenover deze idealen stond de Engelsman Christopher Dresser ( ). Als tijdgenoot van William Morris omarmde hij juist de machinale productie, hield rekening met productiekosten en had een commerciële instelling. Hij wordt daarom ook als eerste echte industriële ontwerper beschouwd. De massaproductie had echter al te veel invloed verkregen op de maatschappij om nog tegen gehouden te kunnen worden. De mechanisering van het arbeidsproces was een feit geworden. Men kon hiermee alleen nog maar doorgaan en verbeteren. Gevolgen voor de kunstwereld Niet alleen de industriële wereld veranderde, ook de samenleving. Verstedelijking, armoede en milieuvervuiling waren het resultaat. De denkwijze over de mens als onderdeel van de samenleving veranderde drastisch. Vooral in de kunstwereld kon hierdoor een aantal nieuwe richtingen ontstaan, waaronder bijvoorbeeld het Kubisme, Futurisme, Constructivisme, Bauhaus en natuurlijk De Stijl. Al deze richtingen accepteerden de mechanisering in het arbeidsproces. De Stijl Van 1917 tot 1931 was de kunstbeweging De Stijl in Nederland actief. De Stijl wild een perfecte samenleving bereiken. De moderne mens was rationeel (denkend met het verstand, niet met gevoel) en leefde in een abstracte wereld. Het nastreven van de absolute abstractie uitte zich in geometrische (dus horizontale en verticale) lijnen. En de drie primaire kleuren: rood, geel en blauw. Het denkbeeld van De Stijl kwam overal in terug, de architectuur (Schröderhuis in Utrecht), de schilderkunst (Mondriaan Mondriaan) en in de gebruiksvoorwerpen (de Rietveld stoel). Gerrit Rietveld was een van eerste 6
7 ontwerpers die de ideeën van De Stijl met zijn rood/blauwe stoel tot uiting bracht. Alle onderdelen van deze stoel waren machinaal vervaardigd. Thuis opdracht 1 Zoek beeldmateriaal bij de dikgedrukte woorden: Schröderhuis, Mondriaan en de Rietveld stoel. Wat is volgens jou het belangrijkste verschil tussen de ontwerpen van Cuypers en De Stijl. 7
BUSINESSPLAN VREDEMANLAB
BUSINESSPLAN VREDEMANLAB Stichting Passages, mei 2009 Voorstellen voor de realisering van een fablab+ in Fryslân BUSINESSPLAN VREMANLAB STICHTING PASSAGES Afbeeldingen omslag en deze pagina: Foto s boven:
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.1 De Industriële Revolutie
Onderzoeksvraag: Hoe droegen veranderingen in de productiemethoden bij aan het ontstaan van een industriële en verstedelijkte samenleving? Kenmerkend aspect: De Industriële Revolutie die in de westerse
Nadere informatieDe Industriële Revolutie. Veranderingen in de landbouw
De Industriële Revolutie Veranderingen in de landbouw Hoe het eerst ging In de middeleeuwen was 90 procent van de bevolking boer Dit was geen keuze, maar noodzaak De opbrengt van de grond lag laag! Ondanks
Nadere informatieThe Arts & Crafts Movement
Engeland, de Victoriaanse tijd 2 e helft van de 19e eeuw The Arts & Crafts Movement Bakermat en inspiratiebron voor Art Nouveau en Art Deco Het ontstaan van de A & C M - Engeland was in sociaal economisch
Nadere informatieKijkwijzer VMBO. Oud papier? Een verrassende vondst; sjablonen en ontwerpen uit Cuypers werkplaats 30 oktober 2011 t/m 4 november 2012
Kijkwijzer VMBO Oud papier? Een verrassende vondst; sjablonen en ontwerpen uit Cuypers werkplaats 30 oktober 2011 t/m 4 november 2012 Cuypershuis / Pierre Cuypersstraat 1 / 6041 XG Roermond / www.cuypershuisroermond.nl
Nadere informatieKijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.
Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex
Nadere informatieKunst BV. Ontwerpen. Leerjaar 4 Thema 3
Kunst BV Ontwerpen Leerjaar 4 Thema 3 Dutch Design In de wereld van het ontwerp telt ons kleine kikkerlandje zeker mee. Nederlandse ontwerpers baren internationaal opzien met ontwerpen voor meubels, kleding,
Nadere informatieStromingen in vogelvlucht
Stromingen in vogelvlucht Grieken en Romeinen (Klassiek Erfgoed) 500 v. Chr. tot 400 n. Chr. Middeleeuwen (Goddelijke Orde) 500 tot 1500 Renaissance (Homo Universalis) 1500 tot 1600 Barok en Rococo (Verleiding
Nadere informatiePRINTING ARCHITECTURE INHOUDSOPGAVE. Onderzoek naar het gebruik van 3D-printen binnen de architectuurwereld
PRINTING ARCHITECTURE INHOUDSOPGAVE Onderzoek naar het gebruik van 3D-printen binnen de architectuurwereld 1. 3D-PRINTEN ALS TOEKOMSTIGE SLEUTEL ELEMENT 2.... 3.... Najib Amali 7X660 Product Presentation
Nadere informatieVertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser 1990 2006 Museum De Paviljoens. Verwerkin gsopdracht Modernisme Voort gezet onderwi js CKV 1
Vertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser 1990 2006 Museum De Paviljoens Verwerkin gsopdracht Modernisme Voort gezet onderwi js CKV 1 Transformatie Huis II 2006 Tekst, computeranimatie Transformatiehuis
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5 Samenvatting door Sven 1427 woorden 12 april 2018 7,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Paragraaf 3.1 In de wereld van
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 de industri?le samenleving
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 de industri?le samenleving Samenvatting door Amy 673 woorden 19 maart 2017 6,6 8 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Hoofdstuk 1 de industriële samenleving
Nadere informatieheel veel was er nodig.
Samenvatting door Leonie 2033 woorden 26 maart 2015 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1: Kenmerken van de industriële samenleving Machines spelen in ons leven een grote rol.
Nadere informatie3D PRINTING: De Toekomst
3D PRINTING: De Toekomst 21st eeuw: Revolutie van de technologie! In de 21ste eeuw komen grote wetenschappelijke veranderingen op het gebied van: Communicatie en Internet Micro Electronica Duurzame energie
Nadere informatieMarx, Engels en de Industriële Revolutie
Marx, Engels en de Industriële Revolutie Docent: Jelle de Bont F. de Kloe 444049 Postvak 54 Onderwijsgroep 3 13 maart 2008 Blok BA CW 1D, opdracht 6A Aantal woorden 2122 De Industriële Revolutie bracht
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, par. 2 t/m 9
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, par. 2 t/m 9 Samenvatting door een scholier 2091 woorden 24 april 2006 6,9 3 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 2. Kenmerken van de industriële
Nadere informatieINHOUD. Inleiding Mode Fotografie Kunst in de middeleeuwen Kunst uit de renaissance... 14
INHOUD Inleiding...6 1 Mode...8 2 Fotografie... 10 3 Kunst in de middeleeuwen... 12 4 Kunst uit de renaissance... 14 5 Kunst in de 17 e eeuw... 16 6 Moderne en hedendaagse kunst... 18 7 Graffiti... 20
Nadere informatieAanbod educatie Cuypershuis Roermond
Aanbod educatie Cuypershuis Roermond Schooljaar 2014-2015 Educatie in het Cuypershuis Het Cuypershuis maakt werk van haar educatieve taak! Educatie is belangrijk voor het Cuypershuis omdat het overbrengen
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 De Industri?le Revolutie
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 De Industri?le Revolutie Samenvatting door Sander 1530 woorden 18 april 2013 7,1 458 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3: De Industriële Revolutie
Nadere informatieF A B S C H O L K I D S
F A B S C O H O L K I D S Over FabSchool Kids In Fabschool Kids staat zelf dingen maken, creativiteit en samenwerken centraal. In hands-on workshops in het Fablab Amsterdam leren kinderen alles over digitale
Nadere informatieRIETVELDS MEESTERWERK LEVE DE STIJL!
2017 RIETVELDS MEESTERWERK LEVE DE STIJL! DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE + BEELDPAKKET VOORBEREIDENDE LES + VERWERKING Beste leerkracht, Voorafgaand aan het museumbezoek bij de tentoonstelling Rietvelds
Nadere informatieGeschiedenis en Staatsinrichting TL Bohemen, Houtrust, Kijkduin 2014-2015-2016
Schoolexamen derde leerjaar mavo (2014 2015) 1 SE1 De industriële samenleving in Nederland Het proces van industrialisatie heeft de Nederlandse samenleving ingrijpend veranderd vanaf het midden van de
Nadere informatieHet Rietveld Schröderhuis
Het Rietveld Schröderhuis Introductie, voorbereidend lesmateriaal, verwerkingslesmateriaal Groep 7 en 8 Beste leerkracht, Jullie bezoeken binnenkort het Rietveld Schröderhuis. Alvast van harte welkom!
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines Samenvatting door Larissa 665 woorden 18 januari 2016 5,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Hoofdstuk 8: Tijd van
Nadere informatieOnze innovatie, uw winst. AirDeck. maakt uw bouwproject zoveel lichter
Onze innovatie, uw winst AirDeck maakt uw bouwproject zoveel lichter een nieuw én innoverend bouwsysteem van Marmorith Betonindustrie AirDeck AirDeck, het nieuwe gepatenteerde vloersysteem zorgt voor een
Nadere informatieAuto. Inleiding. Geschiedenis van de auto
Auto Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen dagelijks gebruik van de auto maken en onze wereld zonder auto's nauwelijks meer voor te stellen is. Bovendien wist ik er zelf ook nog niet
Nadere informatieUw keuken en interieur Alles naar wens, een ultieme beleving
DEKKERS-FRANSEN Uw keuken en interieur Alles naar wens, een ultieme beleving Het juiste gevoel De keuken is vaak het hart van een woonhuis. Een belangrijke plek in uw leefomgeving. Daar wilt u zich thuis
Nadere informatie3D printen. Door Hans Bellwinkel
3D printen Door Hans Bellwinkel Vanavond 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. HCC Wat is 3D-printen, de geschiedenis? De materialen om te printen Gratis programma s om 3D-objecten te maken De printers Praktische toepassingen
Nadere informatieLambertus Mous. siersmid
Lambertus Mous siersmid Ik ben als het ware in de smederij op de wereld gekomen. Als klein jongetje was ik er altijd al te vinden. Een siersmid moet vanuit het ambachtelijke ook oog hebben voor kunst en
Nadere informatieTaakkaart 3 De ontdekking van de stoommachine: de industriële revolutie
Taakkaart 3 De ontdekking van de stoommachine: de industriële revolutie Rond het jaar 1750 begon het.. de industriële resolutie. Laten we eerst eens deze twee woorden uitleggen: Industrie = spullen die
Nadere informatieLeergebied: Zuid Nederland. Constructies. De mens draagt al meer dan 5000 jaar iets om zijn lichaam. Zo blijft het lichaam warm!
Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Zuid Nederland Constructies Reflectie Geschiedenis De mens draagt al meer dan 5000 jaar iets om zijn lichaam. Zo blijft het lichaam warm! 1. Maar droegen de
Nadere informatiekunstworkouts voortgezet
2013 2015 kunstworkouts voortgezet kunst gaat over nu over jou en over mij Het Stedelijk Museum s-hertogenbosch richt zich op de actualiteit, op wat mensen nu beweegt en hoe ze hun leven actief kunnen
Nadere informatieBij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift opgenomen.
Examen VMBO-GL en TL 2015 tijdvak 1 woensdag 13 mei 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift
Nadere informatieHERWAARDEER AMBACHT, KOM TOT GROEI
AMBACHT VAKMANSCHAP TECHNOLOGIE s-hertogenbosch HERWAARDEER AMBACHT, KOM TOT GROEI We staan aan het begin van een nieuw maaktijdperk. Wereldwijd wordt het belang van het maken en creatieve ambachten voor
Nadere informatieHet Technasium is een vorm van onderwijs waarbij leerlingen projectmatig en probleemoplossend werken aan echte opdrachten uit het bedrijfsleven.
Wat is het technasium? Het Technasium is een vorm van onderwijs waarbij leerlingen projectmatig en probleemoplossend werken aan echte opdrachten uit het bedrijfsleven. Hoe werkt het? De leerlingen krijgen
Nadere informatieR.F. Winkelman ba. projectleider
R.F. Winkelman ba. projectleider SHR Het Cambium Nieuwe Kanaal 9b 6709 PA WAGENINGEN Postbus 497 6700 AL WAGENINGEN The Netherlands T: (+31) 0317-46 73 66 F: (+31) 0317-46 73 99 Alles blijft Alles blijft
Nadere informatieSaving Mes Aynak Docenten
Doelgroep: 5 e en 6 e klassen van HAVO en VWO Voor u ligt de lesbrief die hoort bij een bezoek aan het wetenschapsfilmfestival InScience. Tijdens het festivalbezoek gaan uw leerlingen de documentaire Saving
Nadere informatieGeschiedenis en Staatsinrichting TL Bohemen, Houtrust, Kijkduin 2015-2016-2017
Exameneenheden geschiedenis GS/K/1 Oriëntatie op leren en werken GT GS/K/2 Basisvaardigheden GT GS/K/3 Leervaardigheden in het vak geschiedenis en staatsinrichting GT GT GS/K/4 De koloniale relatie Indonesië
Nadere informatieProject 3 Beheersen van 3D software
Project 3 Beheersen van 3D software Wat ga je doen? Bij 3D printen komt meer kijken dan alleen het printen zelf. Het allerbelangrijkste is dat de leerlingen om leren gaan met de 3D software. Zonder 3D
Nadere informatieEen nieuw bankbiljet ontwerpen toegepaste kunst
Een nieuw bankbiljet ontwerpen toegepaste kunst Wat heb je nodig? teken- en aquarelkleurpotloden papier (A4) Wat ga je doen? Je gaat een nieuw europees bankbiljet ontwerpen. Kleding, mp3, computer, geld:
Nadere informatieOnderwijsbrochure Het Nieuwe Instituut Rotterdam. Voor de ontwerpers van morgen
Onderwijsbrochure Rotterdam Voor de ontwerpers van morgen Inhoud Aangenaam kennis te maken 4 5 Onderwijs in 6 Foto-impressie 7 Programma s 11 Docent aan het woord: Tessa Smal 12 Boekingsinformatie 13 Educatie
Nadere informatieUIT arbeidsdeling
Arbeidsdeling Het streven van de mens is om zijn welvaart te laten toenemen. Meer welvaart is te bereiken door een hogere productie. Een hogere productie kun je op verschillende manieren bereiken. Een
Nadere informatieWAAROM? MAKEN EN ONDERWIJS EEN INITIATIEF OM HET MAAKONDERWIJS DE PLEK TE GEVEN DIE HET VERDIENT.
INFORMATIE BROCHURE WAAROM? Make Your Future is het project dat initiatiefnemers Koning Willem I College en SPARK zijn gestart om het maakonderwijs de plek te geven die het verdient. Via een doorlopende
Nadere informatieStromingen in vogelvlucht
Stromingen in vogelvlucht Grieken en Romeinen (Klassiek Erfgoed) 500 v. Chr. tot 400 n. Chr. Middeleeuwen (Goddelijke Orde) 500 tot 1500 Renaissance (Homo Universalis) 1500 tot 1600 Barok en Rococo (Verleiding
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie.
Onderzoeksvraag: Waardoor ontstonden het liberalisme en het socialisme, en hoe dachten liberalen en socialisten over de sociale kwestie? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke
Nadere informatieOntwerp je eigen prefabhuis
Ontwerp je eigen prefabhuis Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wist jij dat er in Nederland iets meer dan 7 miljoen huizen staan? Tegenwoordig worden de meeste
Nadere informatie2 Eeuw van het Verstand
2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de
Nadere informatieBeeldbeschrijving. Kunstnijverheid. Kijkwijzer
Beeldbeschrijving Kunstnijverheid Kijkwijzer Inhoud Inleiding I. De bedoeling van deze kijkwijzer II. Opdrachten p. 1 p. 2 p. 3 schetsopdracht opdrachten algemeen opdrachten over de functie Slotopdracht
Nadere informatieCENTRAAL MUSEUM DE WERELD VAN UTRECHT. Werkblad voortgezet onderwijs. Goed om te weten:
Voor de docent: grote groep? Deel de groep op en laat een deel opdracht 1, 2, 3, 4, 5 en een deel opdracht 6, 5, 4, 1, 2 maken in die volgorde. Weten waar de zalen zijn? Vraag het aan één van onze publieksmedewerkers
Nadere informatieHelpt u mee technisch talent voor de toekomst te ontdekken?
Helpt u mee technisch talent voor de toekomst te ontdekken? Bèta in bedrijf De terugloop van het aantal bètaleerlingen en -studenten is landelijk een bron van zorg. Ook u ervaart wellicht hoe moeilijk
Nadere informatieStromingen in vogelvlucht
Stromingen in vogelvlucht Grieken en Romeinen (Klassiek Erfgoed) 500 v. Chr. tot 400 n. Chr. Middeleeuwen (Goddelijke Orde) 500 tot 1500 Renaissance (Homo Universalis) 1500 tot 1600 Barok en Rococo (Verleiding
Nadere informatieLes 14 Dutch design. Presentatieopdracht 1 Rem Koolhaas
Les 14 Dutch design Presentatieopdracht 1 Rem Koolhaas U gaat een presentatie geven van 5 minuten aan mensen die deze Nederlandse architect niet goed kennen aan de hand van drie gebouwen die door hem zijn
Nadere informatieUIT de arbeidsmarkt
Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid
Nadere informatieTijdvak van burgers en stoommachines (1800 1900) / 19 e eeuw
Tijdvakken Tijdvak van burgers en stoommachines (1800 1900) / 19 e eeuw K.A. * De Industriële Revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving * De moderne vorm van imperialisme
Nadere informatieHet Technasium is een vorm van onderwijs waarbij leerlingen projectmatig en probleemoplossend werken aan echte opdrachten uit het bedrijfsleven.
Wat is het Technasium? Het Technasium is een vorm van onderwijs waarbij leerlingen projectmatig en probleemoplossend werken aan echte opdrachten uit het bedrijfsleven. Hoe werkt het? De leerlingen krijgen
Nadere informatieFabLab Zeeland. Kom langs en maak kennis. 22 oktober Projectleiders: Marleen Vermeer Alinda Mastenbroek
FabLab Zeeland Kom langs en maak kennis 22 oktober Projectleiders: Marleen Vermeer Alinda Mastenbroek Waarom een FabLab in Zeeland? - Ontstaan - Visie / missie FabLab Zeeland - Businessplan - Thema s:
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5
1/5 VERSIE A Vraag 1 A Gebruik van licht om de dramatiek te uiten. Het subtiele licht (vs. clair-obscur in de barok) geeft diepte aan het schilderij en accentueert het hoofdmotief. Het zorgt er dus voor
Nadere informatieBegrippenlijst 3 Klas 3
Begrippenlijst 3 Klas 3 = herhaling van een begrip van begrippenlijst 1 en/of 2 Experimenteren Onderzoek Vormonderzoek Decoratief Esthetisch Industriële vormgeving Industrieel product Uitproberen op verschillende
Nadere informatieCREATIVE MINDS INCUBATOR DIGITAL ENTERTAINMENT
CREATIVE MINDS INCUBATOR DIGITAL ENTERTAINMENT 1 INHOUDELIJK 1. 2. 3. Wij zoeken bedrijven die inhoudelijk aansluiten bij de incubator. Gezien de veelzijdigheid en de veelvuldige cross-overs in de sector,
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland
Samenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland Samenvatting door een scholier 583 woorden 8 februari 2005 4,7 21 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Module 3, aantekeningen.
Nadere informatieCanonvenster De Stijl: de vormgeving verandert totaal, 1917-1931
De Stijl: aan de horizon zie ik verticalen Korte lesomschrijving In 1917 richtten een aantal Nederlanden kunstenaars De Stijlgroep op. In reactie op de chaos van de Eerste Wereldoorlog zochten zij naar
Nadere informatieSMART COOPERATION IN INDUSTRIAL 3D PRINTING WWW.3DMAKERSZONE.COM
AMSTERDAM METROPOLITAN AREA SMART COOPERATION IN INDUSTRIAL 3D PRINTING WWW.3DMAKERSZONE.COM WELKOM. BIJ DE 3D MAKERS ZONE METROPOOLREGIO AMSTERDAM: 1 plek alle Additive Manufacturing / 3D-Printing mogelijkheden
Nadere informatieNieuw. Ontwerp uw eigen sieraden. Met Rayher sieraadbeton. wij hebben het beton opnieuw uitgevonden.
Nieuw Ontwerp uw eigen sieraden. Met Rayher sieraadbeton. wij hebben het beton opnieuw uitgevonden. Zo makkelijk word je een sieraden ontwerper: Alles wat u nodig heeft: Rayher sieraadbeton (1), water
Nadere informatieDigitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht
Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO Opdracht Theorie Opdrachtkaart DR-06-02-01 Voorkennis: Opdracht DR-06-01 'Introductie digitaal printen' Intro: Er bestaan verschillende systemen om digitaal te printen.
Nadere informatieWat ik er van wil leren. Hoofdstuk 1 de inhoud
Een werkstuk van Jasper van Laarhoven September 2002 1 Wat ik er van wil leren Ik zou graag een heleboel over computers willen leren omdat ik het zo leuk vind om met computers te spelen. Wat ik zou willen
Nadere informatieZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++
NIVEAU ++ /5 Deze leskaart gaat over het zoeken naar de volmaakte vorm. Dat klinkt misschien wat verheven, maar je zult ontdekken dat deze zoektocht in de kunstgeschiedenis erg belangrijk is geweest. Piet
Nadere informatieGert van der Heiden Maria het Lam Anna Sterrenburg Wytske Benschop
Gert van der Heiden Maria het Lam Anna Sterrenburg Wytske Benschop Inhoudsopgave: Zo gaat het eruit zien! Wat zijn de mogelijkheden? Waarom hoef je geen pak aan? Een nieuwe uitvinding! Een bewoonster
Nadere informatieAantekening Geschiedenis Industrialisering
Aantekening Geschiedenis Industrialisering Aantekening door een scholier 898 woorden 16 maart 2016 5,7 9 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks James watt: Deed in 1784 een belangrijke uitvinding.
Nadere informatieDe meerkeuzevragen bij opdracht 2 zijn op dezelfde manier geformuleerd als de vragen in de toetsen van het Cito.
Handleiding niveau A De blokles Na elke Nieuwsbegrip-cyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook maken ze een sleutelschema bij
Nadere informatieArt & Design in de bovenbouw. Nu ook voor NT en NG!!
Art & Design in de bovenbouw Nu ook voor NT en NG!! De kunstvakken in de bovenbouw Art & Design of Art & Sound altijd samen met Art & Theorie (=Kunst Algemeen) samen 2u p/w CKV (Culturele en Kunstzinnige
Nadere informatieNoviteit! wij hebben het beton opnieuw uitgevonden.
Noviteit! wij hebben het beton opnieuw uitgevonden. Alles wat je nodig hebt: Rayher creatief beton (1*), water (2), spatel (), gietvorm naar keuze (+5) plus indien nodig plakbanband, mesje voor het eruit
Nadere informatieA-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan
A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II
DE INDUSTRIËLE SAMENLEVING IN NEDERLAND DE VERHOUDING MENS EN MILIEU + 1p 21 Geef één voorbeeld van aantasting van het milieu door menselijk ingrijpen in Nederland uit de periode vóór de Industriële Revolutie.
Nadere informatieTentoonstellingskalender 2009-2010
PRESS 1 Tentoonstellingskalender 2009-2010 Het Design museum Gent heeft een druk tentoonstellingsprogramma. Het accent ligt ook hier op 20ste-eeuwse vormgeving. Aansluitend bij de collecties varieert het
Nadere informatieBeschermen van ideeën, innovatie en design: uw toolbox
Arnhem, 10 oktober 2011 Beschermen van ideeën, innovatie en design: uw toolbox Marijke Van kan Partner / Merken- en modellengemachtigde AOMB octrooi- en merkenbureau Agenda Beschermen van ideeën, innovatie
Nadere informatieDe Stijl voorbij. Gerrit Rietveld en de jaren vijftig. Rietveldpaviljoen Amersfoort
De Stijl voorbij. Gerrit Rietveld en de jaren vijftig. Rietveldpaviljoen Amersfoort In het jaar 2017 viert Nederland honderd jaar De Stijl onder de noemer Mondriaan to Dutch Design. Diverse musea en culturele
Nadere informatieComposities van vorm en vertrouwen
Utrecht Composities van vorm en vertrouwen 36 TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE René Gonkel, Eddy Wentink, FOTO LINKS Congreshotel Mooirivier in Dalfsen (Foto ) FOTO RECHTS Het kantoor van Ten Have Change Management.
Nadere informatieHet Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich
(les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Voor het Congres van Wenen a. Rond 1750: het Ancien Regime komt ten einde => Enkele kenmerken van het Ancien
Nadere informatieDE STAD. Projectboek Mens en Maatschappij HET HOOGHUIS. ZUID/WEST Leerjaar 1 b/k
DE STAD Projectboek Mens en Maatschappij HET HOOGHUIS ZUID/WEST Leerjaar 1 b/k Inhoud Introductie... 2 Ruimteverdeling... 3 Bouwstijl... 5 Het stadswapen... 7 Onderzoek en presentatie... 12 Beoordelingscriteria...
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H4 algemeen deel Hoofdstuk 6 Rationalisme in de kunsten.
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW H4 algemeen deel Hoofdstuk 6 Rationalisme in de kunsten. Kunst vanuit het gevoel Kunst vanuit de ratio (het verstand) Paul Cézanne (1839-1906) Cézanne wordt gezien als de
Nadere informatieDe 3D Betonprinter: straatmeubilair en huizen printen met minder materiaalverspilling en CO2.
Interview De 3D Betonprinter: straatmeubilair en huizen printen met minder materiaalverspilling en CO2. Een gesprek met Jiri Gregor, initiatiefnemer van de 3D Betonprinter. De innovatie kreeg onlangs financiering
Nadere informatieInstant Happiness Oerol College 16 juni 2016
Instant Happiness Oerol College 16 juni 2016 Wiebe E. Bijker Universiteit Maastricht en NWO-WOTRO Tijdens dit Oerol College werden geen PowerPoint of andere dia s vertoond. De volgende dia s geven alsnog
Nadere informatieDe bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld,
De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, heeft wel de toekomst. Over vijf jaar zal één op de vijf bouwwerken in Nederland volgens een concept gebouwd worden. Wat is dat en wat betekent het voor
Nadere informatieBurgers en Stoommachines. Tot 1:20
Burgers en Stoommachines Tot 1:20 Wat gaan we leren? 1. Welke gevolgen de technische uitvindingen hadden. 2. Wat er in de grondwet van 1848 stond. 3. Welke groepen minder rechten hadden dan andere groepen.
Nadere informatieMijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016
Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Hasmik Matevosyan, mode-onderzoekster Mode-industrie zonder verspilling Hasmik Matevosyan (1987) studeerde
Nadere informatieNu nog beter... Toegepaste kunst Kunst BV
Nu nog beter... Toegepaste kunst Kunst BV H4 ~ periode B Toegepaste vormgeving Autonome kunst Inleiding INLEIDING In de eerste periode ben je vooral bezig geweest met het onderzoeken van vormen, materialen
Nadere informatielandelijk, licht EN eclectisch interieur
interieur landelijk, licht EN eclectisch TEKST: ANNEMIE WILLEMSE - FOTOGRAFIE: JAN VERLINDE De bewoners van dit huis woonden eerder al in hetzelfde park. Ze waren het erover eens dat dit het leukste en
Nadere informatieMIK aanbod onderwijsteam. MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds
MIK aanbod onderwijsteam /20 MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds onderwijsteam MIKspecials NIUEWE MEDIA belangrijkere plaats in. In deze MIKspecials
Nadere informatieSintLucas-lab. SintLucas- lab; laboratorium voor digitaal produceren in 2D en 3D
SintLucas-lab SintLucas- lab is een werkplaats om te experimenteren en te produceren met Moderne digitale technieken. Denk hierbij aan 3D printen en lasersnijden. Ook testen we hier nieuwe lesmethoden
Nadere informatieI N D U S T R I A L I S A T I E
I N D U S T R I A L I S A T I E een honderd jarige droom lezing door Martin Liebregts 21 november 2013 Inhoudsopgave 1. Waarom industrialisatie 2. Opkomst massale woningbouw en rationalisatie 3. Op zoek
Nadere informatieParagraaf 1: Het ontstaan van een industriële samenleving. Ontstaan industriële samenleving goederen in fabrieken gemaakt en mensen wonen in steden.
Samenvatting door C. 1104 woorden 30 oktober 2014 5 1 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Paragraaf 1: Het ontstaan van een industriële samenleving. Verandering van landbouw tot
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H4 algemeen deel Hoofdstuk 6 Rationalisme in de kunsten.
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW H4 algemeen deel Hoofdstuk 6 Rationalisme in de kunsten. Kunst vanuit het gevoel Kunst vanuit de ratio (het verstand) Paul Cézanne (1839-1906) Cézanne wordt gezien als de
Nadere informatiePHOTO WISE fotografie-opleiding 2015 1
PHOTO WISE fotografie-opleiding 2015 1 Visie Voor wie? Voor iedereen met een interesse in de professionele fotografie, met aanleg voor beeld, en met een goede motivatie. Iedereen? Iedereen lijkt te kunnen
Nadere informatieSamen innoveren met onze Creatieve professionals BLOOM CO-CREATIVES IDEATION TOOL
Samen innoveren met onze Creatieve professionals BLOOM CO-CREATIVES IDEATION TOOL Wat is Bloom Co-Creatives? Co-Creatives is de nieuwe Ideation tool van Bloom. Met Co-Creatives brengen wij jonge, creatieve
Nadere informatieART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H5 Hoofdstuk 6 Rationalisme in de kunsten.
ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW H5 Hoofdstuk 6 Rationalisme in de kunsten. Kunst vanuit het gevoel Kunst vanuit de ratio (het verstand) Paul Cézanne (1839-1906) Cézanne wordt gezien als de vader van het
Nadere informatieVOORBEELD LES BIJ. Uitgewerkte voorbeeld les bij Kicks Art
VOORBEELD LES BIJ Opdracht bij Kicks Art In groepen van maximaal 5 personen ga je een kunstenaar uitwerken. Dit doe je door je eerst theoretisch te verdiepen in de kunstenaar en zijn werk. Na het opzoeken
Nadere informatieVorm & Interactie, 2013 Spelen met vorm. Zsa Zsa Linnemann Robert Crain
Vorm & Interactie, 2013 Spelen met vorm Zsa Zsa Linnemann Robert Crain Vanaf de renaissance tot aan het midden van de 19e eeuw is kunst gebaseerd op het perspectief. Paolo Veronesse / 16e eeuw Aan het
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor
Nadere informatie