BLOEMBOLLEN IN JE TUIN

Transcriptie

1 BLOEMBOLLEN IN JE TUIN RON DEN DIKKEN

2 HET TOEPASSEN VAN BLOEMBOLLEN Zelf pas ik graag bloembollen toe. Bloembollen zijn prima te combineren met andere planten in de tuin en je kan er gaten mee opvullen, of prachtige combinaties maken met grotere bloembollen of juist hele kleintjes. Het sortiment verkrijgbare bloembollen is erg groot. Van winterbloeiende bollen zoals Winteraconiet en Sneeuwklokje tot later in het voorjaar natuurlijk de grote piek met Krokus en Sneeuwroem, Boshyacinth en Anemoon. 1

3 Later in het voorjaar komt dan de Narcis, met uitzondering van bijvoorbeeld de February Gold want dat is een vroege. Vanuit mijn jeugd weet ik nog dat de Narcis bekend stond als paasbloem, een echte voorjaarsbode. Dan komen de meeste tulpen en daarna de uien en bijvoorbeeld camassia s. Daarna is het al weer zomer en komen we bij de zomerbloeiende bollen. Denk aan de Dahlia, een plant uit grootmoeders tijd die steeds meer gebruikt wordt. En terecht want er zitten prachtige exemplaren tussen! Ook in de herfst zijn er nog bloeiende soorten, maar de piek ligt duidelijk in het voorjaar en dat komt goed uit want het kan ons lentegevoel versterken. Vroegbloeiende bloembollen zijn uitstekende planten om bijen te helpen voedsel te vergaren in een periode dat er nog niet zoveel planten bloeien. Denk bij het invullen van je tuinagenda in het voorjaar eens aan het planten van zomerbloeiende bloembollen. Het vult je zomerborder op een leuke manier aan. Winterakoniet Eranthis hyemalis 2 Sneeuwklokje Galanthus nivalis

4 Trompetnarcis de grote bekende bloembollen De grote drie van de bloembollen zijn toch wel de Tulp, de Narcis en de Hyacinth. Het merendeel van de grotere tulpen en de meeste hyacinten bloeien in de tuin maar een keer voluit. Hierna zou je deze bollen eigenlijk uit de grond moeten halen en op de juiste manier bewaren. Meestal hebben we daar geen zin in of het wordt vergeten.als je toch dit soort bloemen wilt zal je ze dus ieder jaar opnieuw moeten aanschaffen. Het zijn ideale bloemen voor in de vaas. Je zou ze als snijbloem ergens in je tuin neer kunnen zetten. Uiteraard kan je er ook prima bakken mee te vullen. Bij de meeste narcissen is het zo dat ze ieder jaar terug komen, als ze maar niet voor 100% in de schaduw staan en dus voldoende licht hebben, dan blijven ze echt jarenlang of voor altijd bloeien. Als ik bijvoorbeeld bij oude buitenplaatsen de hoeveelheid narcissen zie, die daar in de tuinen of bossen groeien, dan is het heel duidelijk dat de Narcis het in Nederland fantastisch naar zijn zin heeft. In de tuin kan je dan ook, op een niet al te donkere plek, veel narcissen gebruiken om een echt lentefeest te creëren. 3

5 Het merendeel van de narcissen zijn geelbloeiend. Maar er zijn er ook die witte,roze of oranje kleurige bloemen hebben. Meestal worden bloembollen in groepjes bij elkaar gezet. Daar is natuurlijk niets mis mee Maar probeer het is op de natuurlijke manier. Strooi je bloembollen uit over je plantvak en stop ze in de grond waar ze gevallen zijn. Ook in een heel moderne tuin zijn bloembollen prima toe te passen. Grote strakke vakken met bijvoorbeeld witte tulpen zullen het geweldig doen in een strakke tuin. Ga eens in de Keukenhof kijken. Een hoop mensen denken dat dat ouderwets is en alleen voor buitenlanders. Maar het is absoluut de moeite waard. Tegenwoordig besteden ze ook zeker aandacht aan moderne tuinen en het is inspirerend om daar een keer rond te kijken. Witte tulpen passen goed in een moderne tuin 4

6 bijgoed Ik gebruik zelf het liefst botanische bolletjes. Het is heel leuk om die één keer ergens toe te passen en vervolgens blijkt dat ze het zo goed naar hun zin hebben dat het er ieder jaar meer worden. Op het moment dat het seizoen begint met winterakonieten en we gaan daarna over op sneeuwklokjes en dan verschillende soorten botanische krokussen gevolgd door prachtige anemonen enz enz. Je kan een opeenvolging van bloei krijgen, ook in combinatie met vaste planten. In de zachtere kleuren is er heel veel verkrijgbaar. Ik heb ooit, jaren geleden, in een vrij lang vak met alleen maar roze hortensia s, op de voorgrond blauwe druifjes neergezet. Tien jaar later, is in de lente, de grond onder de dan nog kale hortensia s blauw van de druifjes. Ze hebben zich behoorlijk uitgebreid en in april is het een indrukwekkend gezicht. In de loop van mei nemen de Hortensia s het weer over zodat het loof van de blauwe druifjes gerust kan blijven zitten en afsterven. Dit is ook zo als je kleine bolletjes combineert met Hosta s. Ze bloeien massaal in het voorjaar en als in de loop van april de Hosta s weer tevoorschijn komen dan zal het blad van de bol afsterven onder het blad van de Hosta. Anemone coronaria 5

7 manier van planten Je kan bloembollen op de sandwichmanier planten. Dat houdt in dat de bloembol die het laatst bloeit je het diepst poot, en degene die vroeg bloeit zoals bijvoorbeeld de botanische krokus, die zet je daar bovenop. Zowel in de border als in plantenbakken kan je dan langer van bloemen genieten. Tegenwoordig hebben bloembollenkwekers mengsels samen gesteld van bollen die uitstekend met elkaar combineren. Je kan dan kiezen uit verschillende kleur of bloeiwijze of je kan bijvoorbeeld een bijenmengsel kiezen om de natuur een handje te helpen. Verder kan je met bloembollen hetzelfde doen als met vaste planten. Kleine bloembolletjes gebruik je wat meer dan de wat grotere, omdat je van de kleine soort meer nodig hebt om hetzelfde kleureffect te krijgen. Je kan er natuurlijk een wilde tuin van maken qua kleur, maar je kan het ook een beetje rustig houden. Als je honderd paarsbloeiende bloembolletjes hebt en je zet er dan één harde kleur tegenover krijg je een evenwichtige kleurverdeling. 6

8 Je kan er dus een drukke boel van maken en een vrolijke voorjaarstuin, of je kan het helemaal in dezelfde sfeer uitvoeren als je in pastelkleuren bloeiende vaste plantenborder. Het is maar net wat je wilt en puur persoonlijke smaak. Blijkt nu dat je in de herfst vergeten bent om bloembolletjes te poten,dan kan je er altijd nog voor kiezen deze in pot aan te schaffen. Uiteraard is dat een flink stuk duurder maar de kweker heeft er wel voor gezorgd dat de bolletjes dan nog beschikbaar zijn. Anemone blanda Narcis en Chionodoxa Camassia quamash 7

9 bloembolletjes en Rozen Bloembolletjes zijn ook prima met rozen te combineren. Rozen beginnen over het algemeen wat later en ze zijn vaak begin maart door de snoei vrij compact en dat geeft op dat moment kale plekken in de tuin. Combineer Rozen in zo n vak eens met allemaal kleine bloembolletjes die in het voorjaar bloeien. Zet onder de rozen massaal blauwe of witte anemoontjes of lichtblauwe puschkinia s of allemaal donkerblauwe scilla s. Dat zal absoluut de aanblik van dat gedeelte van de tuin heel wat leuker en vriendelijker maken. Als rozen tussen andere planten staan is dit niet zo nodig. Zet geen bollen, die na april nog bloeien, tussen de rozen zodat deze planten elkaar niet dwars gaan zitten. Blauwe druifjes Dahlia 8

10 Bollen in het gazon Als we een gazon hebben, proberen we te vermijden dat er andere planten in groeien. Een hoop mensen hebben zelfs een hekel aan madeliefjes. Ik vind dat absoluut geen probleem, maar goed, degene die dat wel vinden zullen die planten moeten verwijderen. Behalve dat er veel onkruid tussen gras kan zitten, waar je dan al of geen last van hebt, is het mogelijk om een gazon totaal van uiterlijk te laten veranderen door bloembolletjes te poten. Er zijn behoorlijk wat bollen die daar uitermate geschikt voor zijn. We hebben dan een groene ondergrond, waardoor de bloeiende bollen extra mooi uitkomen. De bolletjes die dan bloeien vallen extra op omdat ze geen concurrentie hebben van andere planten. Ook in de vroege lente, als er voor de rest nog nauwelijks planten bloeien, is het behalve in de borders ook leuk in het gazon. Neem dit wel mee in je beplantingsplan want het verandert ook duidelijk het beeld wat je tuin heeft. 9

11 Hou er wel rekening mee dat wanneer de bloembolletjes zijn uitgebloeid je nog minimaal vier weken moet wachten met maaien. De bollen moeten zich weer opladen voor het volgende jaar. Als je gek bent op een strak gazonnetje in het voorjaar,doe het dan niet. Je kan in een tuin een mooie verbinding creëren tussen je gazon en je plantvakken door het bolletje dat je toepast in het gazon ook tussen de vaste planten te zetten. Op het moment dat je verschillende bloembollen uitstrooit over je gazon en je poot ze waar ze vallen, dan ziet het er compleet anders uit dan wanneer je een vak maakt met allemaal dezelfde bloembolletjes. Het krijgt dan de sfeer van een bloemenweide. bollen en grassen Grassen zijn ook uitstekend te combineren met bollen. Denk dan aan grote sieruien en Camassia samen met grassen die sierlijk losjes groeien. Of een combinatie van gras met één soort vaste plant en diverse bloembollen. Je zal zeker versteld staan van het waanzinnige effect dat het geeft in die hoek van de tuin. Zorg dan wel voor een zonnige plek. Wat je in mijn ogen niet moet doen is bollen planten vlak naast Lavendel, Buxus of andere wintergroene struikjes. Op het moment dat Buxus gaat groeien en groter wordt, dan moet die bloembol zich door een struik heen worstelen om te gaan bloeien. Dat is geen fraai gezicht. Zet bollen ook niet onder coniferen omdat de concurrentie van deze planten veel te groot is. Je moet ook oppassen met grote narcissen in een klein tuintje. Als je een stukje rotstuin hebt en je vindt het toch wel leuk om daar narcissen in te zetten, zet dan geen grote trompetnarcissen, maar kies uit het sortiment kleintjes. Liever zou ik nog fijner spul gebruiken zodat het goed te combineren is met de lage vetplantjes die je daar hebt staan. 10

12 Ideale grond voor bollen We hebben het eerder gehad over de invloed van de grondsoort op het sortiment van planten die gebruikt kunnen worden. Bij bloembollen is dit ook van belang. Tuin je op zandgrond dan is het geen enkel probleem, dan zal een bol het altijd wel doen. De typische kweekgebieden voor bloembollen is op de geestgronden oftewel vlak achter de duinen waar ze ooit zand hebben afgegraven. Bloembollen doen het daar fantastisch, dus dat is het meest ideale. Op klei doen bloembollen het wel maar als het hele zware grond is dan kan het problemen opleveren, want in een natte periode zit er vaak te weinig zuurstof in kleigrond. Bloembollen kunnen niet goed tegen die drassige en zuurstofarme omstandigheden. Als je bloembollen op klei wilt planten, verbeter dan de grond met organische stof en zand zodat het wat luchtiger wordt en de afwatering wat beter wordt in nattere periodes. 11

13 Mensen die op veengrond wonen hebben eigenlijk pech want dat is een omstandigheid waarbij bollen het niet al te best doen. Natuurlijk, als je ieder jaar bollen plant dan zullen ze best bloeien, maar het jaar daarop zijn ze vaak weer voor een groot deel verdwenen. Veen bestaat uit allemaal plantrestanten en in de natte periode wordt het allemaal zó nat, daar houdt een bol gewoon niet van. Zeker ook met de lage zuurgraad van die grond, dat geeft slechte groeiomstandigheden. Bloembollen in je tuin Deze informatie komt uit mijn tuinboek Plantwijzer. Plantwijzer is te bestellen via of via bol.com. Ga naar om een vraag te stellen of een reactie te plaatsen. Volg mij via Facebook of abonneer je op mijn You-tube kanaal Met groene groet, Ron den Dikken 12