S T A D S B E H E E R. Beleidsnotitie Gladheidbestrijding

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "S T A D S B E H E E R. Beleidsnotitie Gladheidbestrijding"

Transcriptie

1 S T A D S B E H E E R Beleidsnotitie Gladheidbestrijding Status: Versie 2.0 Opdrachtgever: J. Booij Redacteur: M. Muusz Datum versie: 29 augustus 2011 Printdatum: 20 september 2011

2 Inhoudsopgave 0. SAMENVATTING 1. INLEIDING 1.1 Aanleiding Doelstelling Leeswijzer EVALUATIE BELEID, PROCES EN WERKZAAMHEDEN 2.1 Kaders huidig beleid Hoofdstrooiroutes en de sneeuwroutes Servicepunten / aanvullend incidenteel strooien Eigen verantwoordelijkheid burgers, ondernemers en organisaties Evaluatie gladheidbestrijding Evaluatie hoofdstrooiroutes en de sneeuwroutes Evaluatie servicepunten Evaluatie eigen verantwoordelijkheid burgers, ondernemers en organisaties Maatregelen bij zouttekort en extreme situaties Juridische aspecten Rolneming en verantwoordelijkheid HERIJKING GLADHEIDBELEID 3.1 Kernvragen en uitgangspunten voor het beleid Inhoudelijke scenario s en kwaliteitsniveaus Scenario A: Optimaliseren van de bestaande situatie Scenario B: Uitbreiding beleid aanvullend strooien Scenario C: Servicepunt opnemen in strooiroute Scenario D: Servicepunt in strooiroute, en uitbreiding servicepunten Overige knelpunten Budgettair kader CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN 4.1 Conclusie Aanbevelingen BIJLAGEN Pagina 2 van 25

3 0. SAMENVATTING Evaluatie beleid, proces en werkzaamheden Het bestrijden van gladheid valt wettelijk onder de verantwoordelijkheid van de wegbeheerder. Voor de Dordtse wegen is dat de gemeente Dordrecht. De uitvoering van deze taak in Dordrecht is ondergebracht bij de sector Stadsbeheer. Gladheid wordt bestreden op basis van prioriteiten op grond van veiligheidsaspecten, bereikbaarheidseisen en milieuaspecten. Het gladheidbeleid wordt door onderstaande 3 hoofdonderdelen vormgegeven: Gladheidbestrijding op de strooi en sneeuwroutes, Incidentele gladheidbestrijding op de servicepunten, Eigen verantwoordelijkheid burgers. Deze drie onderdelen, die tezamen het beleid vormen, hebben onderstaande kaders: Het voldoen aan de wettelijke verplichting gladheidbestrijding, Prioritering van de te behandelen routes en punten, Bereikbaarheid, Veiligheid, Milieuaspecten, Beschikbare mensen en middelen. Beleidskaders en keuzes Onderstaande beleidskaders blijven van toepassing op het gladheidbeleid. Voldoen aan de wettelijke verplichting gladheidbestrijding, Voldoende bereikbaarheid en veiligheid, Respect voor het milieu, zo min mogelijk milieubelasting, Bepaling strooirondes op basis van prioritering en financiële kaders. Zoveel mogelijke preventieve gladheidbestrijding. Binnen de Nederlandse omstandigheden en klimaat zijn dergelijke strooiacties het meest effectief. Borging economische voortgang / verkeer onder winterse omstandigheden, Borging maatschappelijke voortgang / verkeer onder winterse omstandigheden, Alleen daar gladheid bestrijden waar de beschikbare middelen en het materieel voldoende effect hebben, Voldoende beschikbare mensen en middelen organiseren, Uniformiteit in strooibeleid waardoor zoveel mogelijk aan het verwachtingspatroon van de weggebruikers wordt voldaan, Communicatie van het strooibeleid in diverse media en extra communicatie bij bijzondere situaties. De volgende beleidskeuzes zijn van toepassing: De gemeente Dordrecht strooit de hoofdwegen, hoofdfietsroutes en busroutes, Buiten de strooiroutes wordt door de gemeente in principe niet gestrooid, Trottoirs worden niet gestrooid, de bewoners en ondernemers hebben zelf een verantwoordelijkheid bij het begaanbaar houden van de trottoirs. Particulier eigendom wordt niet gestrooid, wel distributie van zand, Preventief strooien heeft de voorkeur boven curatief strooien, Preventief strooien met nat zout, afgestemd op het strooibeleid. Curatief strooien vindt plaats bij acute gladheid zoals bij ijzel en sneeuwval, en vorst na regen, Onveilige situaties worden zoveel mogelijk beperkt, Plaatsen die gevoelig zijn voor het optreden van gladheid, door opvriezen van viaducten bruggen en opritten in de route worden zonodig o.b.v. schouw gestrooid, Pagina 3 van 25

4 Indien er op werkdagen personele capaciteit beschikbaar is, worden de servicepunten curatief gestrooid (plaatsen zoals trappen, voetgangers bruggen en dergelijke). Conclusie en aanbeveling Onderstaande scenario s worden in deze notitie uitgewerkt: Scenario A: Optimaliseren van de bestaande situatie (ca ) Scenario B: Uitbreiding beleid aanvullend strooien, ( (A) ) Scenario C: Servicepunt opnemen in strooiroute, ( (A) ) Scenario D: Servicepunt in strooiroute, en uitbreiding servicepunten ( (A) ) Als de wensen en de daarvoor benodigde extra middelen in relatie tot elkaar worden bezien is het advies scenario B uit te voeren. In dit scenario kan de huidige situatie geoptimaliseerd worden. Hiervoor wordt aanvullend ook bij aanhoudende gladheid de servicepunten curatief gestrooid gedurende alle weekdagen, en zonodig ook buiten de kantooruren (dus ook zaterdag en zondag). Deze werkzaamheden kunnen zowel door eigen medewerkers als door externe partijen uitgevoerd worden. Als de gemeente de servicepunten ook buiten kantooruren curatief wil strooien, zullen de kosten voor incidenteel strooien (gemiddeld ca ,-) mede door overwerktoeslagen e.d. naar schatting ongeveer verdubbelen. Als daarnaast de maatregelen uit scenario A ( ) ook worden uitgevoerd bedragen de totale kosten van de uitvoering van dit scenario ,-. Daarmee wordt het maximale risico in beeld gebracht. De gemiddelde jaarlijkse meerkosten zijn naar verwachting de helft van het maximale risico. De werkelijke kosten verschillen uiteraard per winter. Pagina 4 van 25

5 1. INLEIDING 1.1 Aanleiding Gladheidbestrijding is een gespecialiseerd werkveld en omvat verschillende elementen van wegbeheer en verkeersveiligheid. Daarnaast heeft het onderwerp ook duidelijk raakvlakken met de aanpak van calamiteiten. De eisen die de moderne samenleving stelt aan de gladheidbestrijding worden steeds hoger. Veiligheid, doorstroming en bereikbaarheid moeten ook onder winterse omstandigheden op peil gehouden worden. Het bestrijden van gladheid valt wettelijk onder de verantwoordelijkheid van de wegbeheerder. Voor de Dordtse wegen is dat de gemeente Dordrecht. De aansturing en coördinatie van deze taak is in Dordrecht ondergebracht bij de sector Stadsbeheer. De uitvoering vindt voor een belangrijk deel plaats door HVC (voorheen Netwerk N.V.) Gladheid wordt bestreden op basis van prioriteiten op grond van veiligheidsaspecten, bereikbaarheidseisen, en milieuaspecten. Uit de laatste evaluaties van de strooiseizoenen blijkt dat extreme winterse omstandigheden tot knelpunten kunnen leiden, die zich uiten in meldingen en klachten van de burgers en gebruikers van de Dordtse openbare ruimte. Zware sneeuwval en aanhoudende vorst, in combinatie met schaarste op de zoutmarkt, zorgden in de laatste jaren ervoor dat het niet altijd eenvoudig is de wegen en fietspaden begaanbaar te houden. Uit publicaties van MeteoConsult blijkt echter dat de extreme weersomstandigheden uitzonderlijk zijn. Aan de andere kant is er nu twee jaar achtereen een dergelijk beeld ontstaan en is het niet uitgesloten dat dergelijke omstandigheden frequenter zullen voorkomen. Als de zoutvoorraden van veel wegbeheerders sterk afnemen en de leveranciers onvoldoende in staat zijn die voorraden weer aan te vullen, worden veel wegbeheerders in Nederland en Europa geconfronteerd met een situatie van zoutschaarste. Op deze situatie kan door het ministerie van Infrastructuur en Milieu in samenwerking met Rijkswaterstaat en wegbeheerders een zoutloket georganiseerd worden om het zout te herverdelen. Dit zoutloket biedt in de praktijk geen oplossing voor de schaarste bij de toeleveranciers. Uit analyses blijkt dat in dergelijke situaties de wegbeheerders door zoutgebrek nog slechts de gladheid op de hoofdwegen kunnen bestrijden. Dit alles is aanleiding om het huidig gladheidbestrijdingbeleid te onderzoeken, en op basis van analyse de uitgangspunten te herijken en vast te stellen. 1.2 Doelstelling Deze notitie dient ter herijking en actualisering van het gladheidbeleid. Vanuit de zorgplicht en geconstateerde veranderde omstandigheden en knelpunten uit met name de laatste twee winterseizoenen, worden de kaders van het beleid opnieuw vastgesteld. De gladheidbestrijding van de gemeente Dordrecht bestaat uit drie niveau s, namelijk de (preventieve) gladheidbestrijding op de hoofdstrooiroutes en de sneeuwroutes uitgevoerd door HVC (voorheen Netwerk NV). Verder het incidenteel strooien van de zogenoemde servicepunten door onze eigen servicemedewerkers, en ten slotte de burgerparticipatie van de bewoners zelf. Door middel van deze nota wordt het beleid gladheidbestrijding vastgesteld. Doel is een helder en effectief gladheidbestrijdingbeleid, waarmee ook rekening wordt gehouden met periodes van extreme omstandigheden en een nopend zouttekort. Het betreft de verantwoordelijkheden, uitgangspunten en doelstellingen ten aanzien van de kwaliteit van de gladheidbestrijding. Op basis van het omschreven beleid wordt jaarlijks een uitvoeringsplan opgesteld. Dit alles draagt bij tot een verbeterde bereikbaarheid en veiligheid, en daarmee tot een verdere tevredenheid in de monitor Leefbaarheid. Pagina 5 van 25

6 1.3 Leeswijzer In deze notitie willen wij het geactualiseerde gladheidbestrijdingbeleid van de gemeente Dordrecht vaststellen. Uit verschillende evaluaties en analyses blijken een aantal factoren die aanleiding geven tot enige aanpassingen van het huidige beleid. Het gladheidbeleid van de gemeente Dordrecht bestaat uit de onderstaande 3 onderdelen: 1. Strooi en sneeuwroutes, 2. Servicepunten / strooipunten, 3. Eigen verantwoordelijkheid burgers. De wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan dit beleid wordt omschreven in de uitvoeringsplannen die in de regel jaarlijks worden opgesteld. Het actueel beleid en de beleidskaders van gladheidbestrijding zijn onderzocht. Deze notitie betreft de beschrijving van bovenstaande onderdelen. Hoofdstuk één is de inleiding waarin aanleiding en doelstelling worden omschreven. In het tweede hoofdstuk worden het beleid, het proces en de werkzaamheden geëvalueerd. Ook onderwerpen zoals juridische aspecten en rolneming en verantwoordelijkheid komen hierbij aan de orde. In hoofdstuk drie wordt het actueel beleid herijkt. Kernvragen en uitgangspunten komen aan de orde, alsmede de uitwerking van drie alternatieve scenario s. Het laatste hoofdstuk vier bevat de conclusies en aanbevelingen. Pagina 6 van 25

7 2. EVALUATIE BELEID, PROCES EN WERKZAAMHEDEN 2.1 Kaders huidig beleid De gemeente heeft als wegbeheerder de zorgplicht om het gemeentelijk wegennet in goede en veilige staat te houden. Voor wat betreft de gladheidbestrijding bestaat het hiervoor opgestelde beleid concreet uit drie onderdelen. Dit is enerzijds het uitvoeren van de preventieve gladheidbestrijding op de hoofdstrooiroutes en sneeuwroutes in het strooiplan uitgevoerd door HVC, en als tweede het incidenteel strooien van de servicepunten door bijvoorbeeld onze servicemedewerkers of door derden, en ten slotte de burgerparticipatie en verantwoordelijkheid van de bewoners zelf, want de eigen stoep sneeuw- en ijsvrij houden is een taak van bewoners, woningbouwverenigingen en ondernemers zelf. Deze drie onderdelen, die tezamen het beleid vormen, hebben onderstaande kaders: Het voldoen aan de wettelijke verplichting gladheidbestrijding, Prioritering van de te behandelen routes en punten, Bereikbaarheid, Veiligheid, Milieuaspecten, Beschikbare mensen en middelen. Daarnaast is het communicatieplan naar de bewoners en gebruikers erg belangrijk. Communicatie over het beleid zelf vindt plaats in de periode vlak voordat het gladheidseizoen aanbreekt (begin december). Verder wordt ook tijdens het proces actief gecommuniceerd naar de bewoners, bedrijven en instellingen. In de volgende paragraaf wordt ingegaan op de drie genoemde onderdelen van het gladheidbeleid Hoofdstrooiroutes en de sneeuwroutes Hoofdstrooiroutes De actuele hoofdstrooiroutes en sneeuwroutes worden jaarlijks vastgesteld. De belangrijkste criteria bij de vaststelling zijn: Verkeersfunctie zoals busroutes en fietspaden, Bereikbaarheid, Verkeersintensiteit, Verkeersveiligheid, Aanwezigheid bijzondere instellingen (ziekenhuizen, bejaardenhuizen, scholen etc.), Milieubelasting zo laag mogelijk, Tegen aanvaardbare kosten. De sector Stadswerken van de gemeente Dordrecht stelt jaarlijks de te strooien routes vast, waarbij een aantal factoren een rol spelen, zoals de prioriteitstelling van hoofdwegen, busroutes en fietspaden. Uitgangspunt is in principe de vastgestelde hoofdverkeerswegen en de hoofdfietspaden Pagina 7 van 25

8 in de verkeersbeleidsplannen plus de busroutes. Wijzigingen kunnen plaatsvinden op basis van knelpunten en risico s. De routes worden na vaststelling vastgelegd in het werkdocument Gladheidbestrijding en op de strooiroutekaart. Beleidsuitgangspunten, de strooikaart worden gepubliceerd op de website. Vanuit het doelmatigheidscriterium is gekozen voor een strooimiddel met een snelle werking en een hoge effectiviteit. HVC gebruikt sinds 2003 de natzoutmethode waarbij 80% wegenzout wordt vermengd met 20% pekelwater, waardoor met minder zout een goed resultaat bereikt kan worden. Voordeel is dat er ook preventief gestrooid kan worden, en dat het zout langer blijft liggen en werkzaam blijft. Omdat er minder zout gebruikt wordt is deze methode gunstig voor het milieu. Alternatieve methodes voor de natzoutmethode zijn uitgewerkt in bijlage 3. Er wordt bij de bepaling van de strooiroutes gezocht naar een zo hoog mogelijke bereikbaarheid bij een zo laag mogelijke milieubelasting. Dit betekent dat niet alle straten kunnen worden gestrooid. Dit is ook niet reëel, onuitvoerbaar, en ook niet wettelijk vereist. Bij het bestrijden van gladheid gaat het om de inspanningsverplichting, en niet om een resultaatverplichting. De weggebruiker kan dus niet op voorhand worden gevrijwaard van gladheid, en houdt altijd zelf zijn verantwoordelijkheid om zijn weggedrag aan te passen aan de winterse omstandigheden. Sneeuw Het bestrijden van sneeuw verlangt een andere aanpak dan gewone gladheidbestrijding. Sneeuw kan niet altijd alleen met zout worden bestreden. Bij grote hoeveelheden sneeuw zal tevens moeten worden overgegaan op sneeuwschuiven en zonodig ook op borstelen. Nadeel van sneeuwschuiven kan zijn dat er met name op fietsstroken langs de rijbaan sneeuwruggen ontstaan die de verkeersdeelnemers aldaar kunnen hinderen. Sneeuwroutes Bij zware sneeuwval duurt een standaard strooironde te lang waardoor op drukke wegen verijzing, en daarmee extra gevaar optreedt. Om dit te voorkomen worden de strooirondes tijdelijk ingekort, zodat er op tijd opnieuw gestrooid/ geschoven wordt. De hoofdroutes als ook de rijwielroutes worden zo mogelijk preventief gestrooid (zie bijlage 1). De overige wegen worden in principe niet gestrooid. Deze wegen worden alleen gestrooid als uitzonderlijke omstandigheden hier aanleiding toe geven. In dergelijke gevallen geeft de gemeente Dordrecht hiervoor een aanvullende opdracht aan HVC of een andere aannemer Servicepunten / aanvullend incidenteel strooien Bij aanhoudende vorst en gladheid wordt aanvullend incidenteel op de servicepunten gestrooid. Dit gebeurt in veel gevallen door de servicemedewerkers van Stadsbeheer, maar deze werkzaamheden kunnen ook door derden uitgevoerd worden. Er is sprake van facultatief strooien, in die zin dat er geen garantie is dat daadwerkelijk alle punten iedere dag gestrooid kunnen worden. Als er gestrooid wordt, is dat altijd binnen de reguliere werktijden, hetgeen inhoudt dat s avonds of in de weekenden de servicepunten niet Pagina 8 van 25

9 worden gestrooid. De opzichters plannen de strooiwerkzaamheden zelf, en sturen ook de serviceploegen aan. Deze servicepunten zijn ingetekend op een plattegrond (zie bijlage 2), en betreffen veelal hellingen, bruggen, trappen, en doorgangen die onbereikbaar zijn voor het materieel van HVC. Dit is dan aanvullende gladheidbestrijding op een aantal geselecteerde locaties bij langdurige en hinderlijke gladheid. Servicepunten / aanvullend incidenteel strooien is curatief, en vindt in principe alleen plaats op werkdagen tijdens kantooruren Eigen verantwoordelijkheid burgers, ondernemers en organisaties Het derde onderdeel van de gladheidbestrijding bestaat uit de eigen verantwoordelijkheid van de burgers. De bewoner, gebruiker, eigenaar of (ver)huurder van een perceel is verantwoordelijk de toegang tot zijn perceel veilig en toegankelijk te houden. Dit wordt door de gemeente gefaciliteerd door het verstrekken van zand aan burgers. Zij kunnen dit zand ophalen op drie locaties waarmee ze vervolgens zelf kunnen strooien. In de praktijk wordt hier veel gebruik van gemaakt. Voor bewoners of bedrijven die gezamenlijk de hele straat en/of trottoirs met zand willen strooien, kan het strooizand ook ter plaatse bezorgd worden. Wellicht is het nog klantvriendelijker als het zand, net zoals in het verleden het geval was, in kisten langs de routes wordt verdeeld bij buurtpunten, bejaardenhuizen, scholen e.d., of bij de servicepunten klaar te zetten in betonnen of kunststof kisten. Zand werkt anders dan strooizout bij het bestrijden van gladheid. Zo werkt zand sneller omdat het in tegenstelling tot zout niet ingereden hoeft te worden. Omdat het verder ook niet oplost blijft het wel na de gladheid op de weg achter en zal het uiteindelijk door de regen weggespoeld worden. Nadeel van zand is echter dat hierdoor de straatkolken eerder verstopt raken. In het kader van de eigen verantwoordelijkheid is het belangrijk dat dit onderdeel van het gladheidbeleid goed naar de burgers, organisaties en ondernemers wordt gecommuniceerd. Naast de websites van gemeente en HVC worden hierbij ook de andere tot beschikking zijnde media benut, zoals wijklijn, e-loket, kranten en de locale radio en televisie. Gladheidbestrijding bij evenementen De gladheidbestrijding gedurende evenementen valt onder de verantwoordelijkheid van de organisator van het desbetreffende evenement. Pagina 9 van 25

10 2.2 Evaluatie gladheidbestrijding De gladheidbestrijding wordt minimaal eenmaal per jaar geëvalueerd. Daarbij worden de opgedane ervaringen besproken en wordt nagegaan in hoeverre de gemaakte afspraken ter verbetering in de praktijk functioneren Evaluatie hoofdstrooiroutes en de sneeuwroutes De ervaringen met de gladheidbestrijding worden periodiek geëvalueerd met de betrokken partijen. Tevens wordt er bij het product wegen na afloop van het winterseizoen een winterrapportage wegen opgesteld met als onderdeel ook de gladheidbestrijding. Uit bovengenoemde stukken blijkt dat de reguliere gladheidbestrijding in geval van normale gladheid en zoutzekerheid goed verloopt. De strooiroutes van HVC zijn volstrekt helder en worden goed gecommuniceerd naar de burgers. Door de langdurige gladheid in de afgelopen twee winters zijn wel een aantal knelpunten in beeld gekomen. De in kaart gebrachte wijklijnmeldingen en ook de reacites van de fietsersbond (ENFB) laten zien dat er veel meldingen zijn over de fietsstroken. Met name bij de aanliggende fietsstroken die meegestrooid worden met de hoofdrijbaan is de sneeuwbestrijding onvoldoende, omdat de strooiwagen niet altijd langs obstakels kan. Er worden sneeuwruggen gevormd die het fietsverkeer kunnen hinderen. Ook is het zo dat op sommige stukken de fietsstrook niet aansluitend aan de rijbaan is, dus vrijliggend, waardoor het vrijliggende stuk fietspad niet tegelijkertijd met de route meegestrooid kan worden. En ook kan het voorkomen dat de fietsstrook onvoldoende bereden wordt om bij sneeuwval het zout zijn maximale effect te laten krijgen. Het apart borstelen van de aanliggende fietsstroken is hiervoor mogelijk een oplossing, maar uiteraard wel een met financiële consequenties. Bij zware sneeuwval kan er overlast ontstaan op de strooiroutes. Als er vaak sprake is van sneeuwval, dan is er meer zout nodig, waardoor de voorraad snel slinkt. Als er veel sneeuw valt in combinatie met aanhoudende vorst, ontstaat er ook veel overlast buiten de strooiroutes. Een laatste knelpunt is de kans op zouttekort. In geval van verminderde beschikbaarheid van de voorraad zout, moeten er verdergaande prioriteiten gesteld worden. Dit kan voorkomen worden door een grotere voorraad ter beschikking te hebben. Inmiddels is HVC in het bezit van strategische zoutvoorraad waarin voor Dordrecht voor komende winter ton beschikbaar is. Dit is 10 keer meer dan de huidige voorraad en 10 keer meer dan het gemiddelde gebruik in Dordrecht Evaluatie servicepunten Het procesonderdeel met betrekking tot de servicepunten heeft voor wat betreft de onderlinge afstemming en communicatie punten ter verbetering, maar de betrokkenen weten goed wat er van Pagina 10 van 25

11 ze verwacht wordt. Mits voldoende mensen en middelen beschikbaar, wordt de gladheidbestrijding volgens plan uitgevoerd. Er zijn in perioden van gladheid altijd wijklijnmeldingen voor het verhelpen van gevaarlijke situaties. Dit betreft meestal niet de strooiroutes of servicepunten. Doorgaans wordt de melder dan verwezen naar de eigen verantwoordelijkheid. Daarbij is het voor niet-deskundigen, bijvoorbeeld de opzichters of de servicemedewerkers, lastig vast te stellen wat het verschil is tussen een situatie die gewoon glad is, en een situatie die gevaarlijk glad is. Het grote aantal meldingen veroorzaken in het kader van de gladheidbestrijding frictie in de organisatie en leggen veel beslag op de beschikbare personele capaciteit. Capaciteitsgebrek (beschikbaar eigen personeel) en het strooien buiten de reguliere werktijden zijn aandachtpunten bij het uitvoeren van de incidentele gladheidbestrijding. Er zijn punten aan te wijzen waarbij het facultatieve van de servicepunten knelpunten kan veroorzaken. Voorbeeld daarvan zijn punten in de strooiroutes, op en afritten en dergelijke, die logischerwijs onderdeel zijn van de hoofdstrooiroute, maar die door technische beperkingen apart behandeld worden. Wenselijk is dergelijke punten zo mogelijk in de toekomst op te nemen in de reguliere strooiroute Evaluatie eigen verantwoordelijkheid burgers, ondernemers en organisaties Er zijn bij extreme gladheid veel wijklijnmeldingen over de wegen buiten de routes en de servicepunten. Dat zijn met name de wegen buiten de hoofdstructuur, die vallen onder de eigen verantwoordelijkheid van de bewoners. Het feit dat ze toch veelvuldig gemeld worden, betekent dat het stooibeleid nog beter moet worden gecommuniceerd naar de bewoners. Het verstrekken van zand aan de burgers vindt plaats op drie locaties (Kerkeplaat, Spuiboulevard, en Smitsweg). Van deze mogelijkheid wordt veel gebruik gemaakt, en zal derhalve gecontinueerd worden. Evenementen De gladheidbestrijding gedurende evenementen valt onder de verantwoordelijkheid van de organisator van het desbetreffende evenement. Bij de laatste kerstmarkt was de gladheidbestrijding onvoldoende geregeld door de organisator van het evenement, waardoor de gemeente heeft moeten bijspringen. Dit is naar wens verlopen, maar opgemerkt moet wel worden dat dit in principe onder de verantwoording valt van de organisator van het evenement. Pagina 11 van 25

12 2.3 Maatregelen bij zouttekort en extreme situaties In deze paragraaf worden een aantal maatregelen beschreven als gevolg van extreme weersituaties, en alternatieven die gebruikt worden bij perioden van optredend zouttekort. Zand Zand wordt voornamelijk gebruikt als stroefheidverhogend middel. Vroeger strooide men in het algemeen zand, tegenwoordig wordt het nog wel op specifieke plaatsen toegepast, bijvoorbeeld weinig bereden wegen en op gietijzeren bruggen in de binnenstad. Het wordt soms opgemengd met zout gebruikt. In dit laatste geval heeft het zout de functie om vriespuntverlaging te bewerkstelligen. Voordelen zijn dat zand geen verontreiniging van het oppervlaktewater veroorzaakt, en dat er geen zoutschade bij bomen en beplanting optreedt. Ook is het niet nodig dat het zand wordt ingereden door het verkeer. Wel zal bij bepaalde weersomstandigheden na het strooien van zand, het strooien eerder moeten worden herhaald dan bij het gebruik van zout. Ander nadeel is dat bij gebruik van zand er per vierkante meter veel strooimaterieel nodig is. Op het wegdek blijft een laagje zand achter op de rijweg. Het zand zal uiteindelijk bij het straatvegen en kolkenzuigen opgeruimd worden. Zoutloket Zoutloketten worden ingesteld indien de minister van Infrastructuur en Milieu daar opdracht toe geeft. Dit gebeurt bij aanhoudende gladheid en een nationaal tekort aan strooizout met onvoldoende zoutleveringen door de marktpartijen. Via de loketten stellen de aangesloten gemeenten, provincies en waterschappen een deel van hun voorraad beschikbaar voor partijen met zouttekort. Als de winter voorbij is wordt de werking van de zoutloketten geëvalueerd door de wegbeheerders. Pagina 12 van 25

13 Overige maatregelen Overige maatregelen die in perioden van extreme weersituaties en optredend zouttekort worden toegepast zijn: Beperking zoutgebruik tot slechts curatief strooien, Inkorten strooiroutes, Zetten van omleidingen, Gebruik van zand, pekel en andere alternatieve middelen (zie bijlage 3), Sneeuwschuiven/ borstelen, Waarschuwingsborden en communicatie. 2.4 Juridische aspecten In de artikelen 15 e.v. van de Wegenwet is geregeld dat bij de gemeente de zorg rust voor het in goede en veilige staat verkeren van wegen, voor zover deze zorg niet aan een ander overheidsorgaan is opgedragen. Hiertoe behoort ook de inspanningsverplichting voor het bestrijden van gladheid op deze wegen. Er bestaat op grond van artikel 6:174 van het Burgerlijk Wetboek een risico-aansprakelijkheid voor de gemeente als wegbeheerder voor wegen die niet voldoen aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen en daardoor gevaar opleveren voor personen en/of zaken. Aan een weg die door sneeuw of ijzel glad is geworden, kunnen niet dezelfde eisen worden gesteld als aan een weg onder normale omstandigheden. Van een weggebruiker mag worden verwacht dat bij winterse omstandigheden een grote mate van oplettendheid en voorzichtigheid in acht wordt genomen. In dergelijke omstandigheden kan de gemeente als wegbeheerder dus niet zondermeer aansprakelijk worden geacht voor eventuele ontstane schade. Een gemeente kan haar risicoaansprakelijkheid op een aantal manieren (deels) afdekken: Indien zij weet aan te tonen dat in de gegeven omstandigheden deze schades redelijkerwijs niet voor haar rekening kunnen worden gebracht, gezien de in het maatschappelijk verkeer geldende opvattingen. De gladheid enerzijds en schade anderzijds een ononderbroken of nauwelijks te onderbreken gebeurtenis zijn. Om aan te tonen dat een gemeente aan haar inspanningsverplichting en zorgplicht ten aanzien van de bestrijding van gladheid heeft voldaan heeft de VNG geadviseerd dat gemeenten periodiek een gladheidbestrijdingsplan vaststellen. Als er onvoorziene ad hoc situaties optreden die mogelijk buiten het omschreven beleid vallen, worden deze gemeld aan de opdrachtgever gladheidbestrijding, die zorgt voor een adequate afhandeling. Verder is het van belang dat: De bewoners jaarlijks worden geïnformeerd; Snel en doeltreffend wordt gehandeld zodra bepaalde gevaarlijke situaties bekend zijn; Pagina 13 van 25

14 Goed en voldoende materieel voorhanden is; De gemeente een gladheidmeldsystematiek organiseert; Jaarlijks een draaiboek gladheidbestrijding wordt vastgesteld en gepubliceerd. 2.5 Rolneming en verantwoordelijkheid Het gladheidbeleid bestaat uit de drie omschreven hoofdonderdelen, de criteria en de kaarten van de hoofdroutes en de rijwielroutes, aangevuld met de servicepuntenkaart en de distributie van zand in het kader van de burgerverantwoordelijkheid. De uitvoering van dit beleid is ondergebracht bij verschillende organisaties (HVC en gemeente / Stadsbeheer). De gemeente is verantwoordelijk voor het beleid, het programmeren en de communicatie en HVC is verantwoordelijk voor de uitvoering. Onduidelijkheid in de rolneming en de afbakening van verantwoordelijkheid kan soms leiden tot een knelpunt in extreme situaties en calamiteiten, wanneer er buiten het reguliere werk geïmproviseerd moet worden. Deze processen en verbeterpunten worden in het draaiboek gladheid nader uitgewerkt. Pagina 14 van 25

15 3. HERIJKING GLADHEIDBELEID 3.1 Kernvragen en uitgangspunten voor het beleid De keuzen op het gebied van de uitvoering van de gladheidbestrijding zijn afhankelijk van de belangen op het gebied van veiligheid, bereikbaarheid, doorstroming, milieu en kosten. Om het gladheidbeleid te kunnen vaststellen of herijken moeten een aantal kernvragen beantwoord worden. Onderstaand volgt hiervan een opsomming: Kernvragen KERNVRAAG: ANTWOORD: De begroting voor het regulier strooien is tot en met 2011 gebaseerd op slechts 10 strooirondes. In de praktijk blijkt vaak dat dit niet voldoende is omdat gemiddeld meer strooirondes per seizoen plaatsvinden. In geval van gevaarlijke gladheid wordt deze altijd bestreden, het budget is daarbij niet limiterend. Moeten de financiële kaders opnieuw vastgesteld worden? Ja, begroting wordt per ingang van 2012 aangepast tot een reëel aantal van 25 ronden. Kunnen wij volstaan met de gladheidbestrijding op de huidige hoofdroutes gebaseerd op verkeersintensiteit, of moeten de routes fijnmaziger gedefinieerd worden? Huidige routenet volstaat. Wat wordt verstaan onder het begrip servicepunt. Is dit nu facultatief of niet? Het betreft hier het incidenteel aanvullend curatief strooien bij aanhoudende gladheid van hellingen, trappen, voetgangersbruggen op-/ en afritten van dijken buiten de hoofdroutes. Servicepunten zijn facultatief, punten in de strooiroute zijn dat niet. Is het noodzakelijk dat in de wintermaanden de volledige gladheidbestrijding (dus ook servicepunten / incidentele aanvullende lokale acties) 24 uur per dag en 7 dagen per week van kracht is, of kan volstaan worden met een minder hoge beschikbaarheid? In principe volstaat de huidige werkwijze. Operationeel kan in het gladheidbestrijdingsplan bij langdurige gladheid, om de economische (bijvoorbeeld koopzondag) en maatschappelijke redenen (lange ijzeren brug is onderdeel van rondje Dordt ) een aantal servicepunten toegevoegd worden aan de strooironde. Het huidig beleid legt mede nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van de burger. Kan deze derde pijler in het beleid gehandhaafd blijven, want het nadeel ervan is de afhankelijkheid van het verantwoordelijkheidsbesef en goede wil van de burger. Is er aanleiding om de visie op de eigen verantwoordelijkheid van de burger aan te passen? Visie handhaven, burgers hebben hun eigen verantwoordelijkheid. Welk voorzieningenniveau is wenselijk bij de levering van zand aan de burgers? Het voor de burgers gratis zand wordt nu vanuit drie locaties gedistribueerd. Hiervan wordt ruim gebruik gemaakt, en op dit moment is er geen aanleiding om dit serviceniveau te wijzigen. Is er in het kader van het ouderenbeleid extra aandacht voor deze doelgroep? Het ouderenbeleid stelt dat iedereen zo lang mogelijk in staat moet zijn de regie over het eigen leven te voeren en zo lang mogelijk actief kan deelnemen aan de samenleving. In het kader van het ouderenbeleid kan situationeel besloten worden voor aanvullende gladheidbestrijding ter plaatse. De opdrachtgever gladheidbestrijding zal de betreffende situaties (laten) beoordelen. Welke maatregelen moeten genomen worden om het risico van zouttekort zoveel mogelijk te beperken? Dit risico wordt beheerst doordat HVC inmiddels een grote zoutvoorraad heeft aangelegd, waarvan een strategische hoeveelheid voor Dordrecht is gereserveerd.. Pagina 15 van 25

16 Uitgangspunten beleidskaders en keuzes Onderstaande beleidskaders van toepassing op het gladheidbeleid: Voldoen aan de wettelijke verplichting gladheidbestrijding, Voldoende bereikbaarheid en veiligheid, Respect voor het milieu, zo min mogelijk milieubelasting, Bepaling strooirondes op basis van prioritering en financiële kaders, Zoveel mogelijke preventieve gladheidbestrijding. Binnen de Nederlandse omstandigheden en klimaat zijn dergelijke strooiacties het meest effectief, Borging economische voortgang onder winterse omstandigheden, Borging maatschappelijke voortgang onder winterse omstandigheden, Alleen daar gladheid bestrijden waar de beschikbare middelen en het materieel voldoende effect hebben, Voldoende beschikbare mensen en middelen organiseren, Uniformiteit in strooibeleid waardoor zoveel mogelijk aan het verwachtingspatroon van de weggebruikers wordt voldaan, Communicatie van het strooibeleid in diverse media en extra communicatie bij bijzondere situaties. De volgende beleidskeuzes zijn van toepassing: De gemeente Dordrecht strooit de hoofdwegen, hoofdfietsroutes en busroutes, Buiten de strooiroutes wordt door de gemeente in principe niet gestrooid, Trottoirs worden niet gestrooid, de bewoners en ondernemers hebben zelf een verantwoordelijkheid bij het begaanbaar houden van de trottoirs, Particulier eigendom wordt niet gestrooid, wel distributie van zand, Preventief strooien heeft de voorkeur boven curatief strooien, Preventief strooien met nat zout, afgestemd op het strooibeleid, Curatief strooien vindt plaats bij acute gladheid zoals bij ijzel en sneeuwval, en vorst na regen, Onveilige situaties worden zoveel mogelijk beperkt, Plaatsen die gevoelig zijn voor het optreden van gladheid, door opvriezen van viaducten bruggen en opritten in de route worden zonodig o.b.v. schouw gestrooid, Indien er op werkdagen personele capaciteit beschikbaar is, worden de servicepunten curatief gestrooid (plaatsen zoals trappen, voetgangers bruggen en dergelijke). In het vervolg van dit hoofdstuk worden een aantal mogelijke scenario s beschreven. Daarbij is voornamelijk de inhoud van de werkzaamheden, dus het wat omschreven en niet het hoe. De uitvoering en organisatie staat los van het beleid, en is aan de uitvoerende. Het maakt voor de burger immers geen enkel verschil of bijvoorbeeld de servicepunten door HVC, een aannemer of door onze eigen servicemedewerkers gestrooid worden. Het gaat uiteindelijk om het resultaat. 3.2 Inhoudelijke scenario s en kwaliteitsniveaus Scenario A: Optimaliseren van de bestaande situatie Sommige winters zijn bijvoorbeeld door de extreme sneeuwval uitzonderlijk van aard. Een dergelijke extreme winter kan natuurlijk nooit uitgesloten worden, maar de kans dat deze zich de komende jaren weer voor zal doen is volgens meteorologen klein. Het is dan de vraag of er naar aanleiding van afgelopen winter extra maatregelen getroffen moeten worden. In dit eerste scenario blijft het gladheidbeleid ongewijzigd. Er moet uiteraard wel geborgd worden dat de verbeterpunten en afspraken voldoende worden gevolgd. Pagina 16 van 25

17 De keuze is voor de huidige wijze van strooien. De routes en servicepunten blijven in dit scenario zoals het was, dat wil zeggen de gemeente handhaaft de huidige strooiroutes. De servicepunten worden bij aanhoudende gladheid tijdens kantooruren buiten de strooiroutes curatief gestrooid voor zover daar personeel voor beschikbaar is. Zonodig worden de servicemedewerkers op beperkte schaal aangevuld met externe inhuur om onderbezetting op te vangen. De strooiroutes worden geoptimaliseerd, en er wordt extra aandacht gegeven aan de gladheidbestrijding op aanliggende fietsstroken bij langdurige gladheid en sneeuw. Daarnaast blijft de eigen verantwoordelijkheid van de burger. De gemeente Dordrecht zal deze taak niet overnemen. De burgers kunnen voor eigen gebruik zand ophalen bij een drietal distributiepunten. Om dit verder te optimaliseren wordt de mogelijkheid onderzocht om bepaalde doelgroepen zoals bejaardentehuizen, scholen, wijkcentra etc. te voorzien in een zandkist met inhoud waarmee de bewoners zelf hun straat begaanbaar kunnen maken. Verder blijft actieve communicatie naar woningcorporaties en beheerders van flats, bejaardenhuizen noodzakelijk om invulling te geven aan de eigen verantwoordelijkheid voor wat betreft hun aandeel in de gladheidbestrijding Scenario B: Uitbreiding beleid aanvullend strooien Als scenario A, met het verschil dat bij aanhoudende gladheid de servicepunten ook aanvullend curatief gestrooid worden gedurende alle weekdagen, en zonodig ook buiten de kantooruren (dus ook zaterdag, zondag en feestdagen). Deze werkzaamheden kunnen zowel door eigen medewerkers als door externe partijen uitgevoerd worden. Als de gemeente de servicepunten ook buiten kantooruren curatief wil strooien, zullen de kosten voor incidenteel strooien (gemiddeld ca ,-) mede door overwerktoeslagen e.d. naar schatting ongeveer verdubbelen. Als daarnaast de maatregelen uit scenario A ( ,-) ook worden uitgevoerd bedragen de totale kosten van de uitvoering van dit scenario , Scenario C: Servicepunt opnemen in strooiroute Maximalisering van het beleid met betrekking tot het aanvullend strooien. Servicepunten (hellingen, trappen, bruggen en opritten) die nu aanvullend incidenteel worden gestrooid, komen in de strooiroute, en worden niet alleen curatief gestrooid, maar ook preventief. Deze punten worden dan gelijktijdig met de gladheidbestrijding op de wegen en fietspaden gestrooid, zonodig 24 uur per dag, 7 dagen per week. Als de gemeente ervoor kiest de strooipunten ook preventief te strooien, dan zullen de kosten voor incidenteel strooien ongeveer verviervoudigen Scenario D: Servicepunt in strooiroute, en uitbreiding servicepunten Als scenario C, maar dan met een verdere uitbreiding van de service. In dit scenario wordt de vrijkomende capaciteit van de servicemedewerkers benut om aanvullende plekken die nu niet als servicepunt zijn benoemd te strooien. Dit betekent naar schatting een vervijfvoudiging van de kosten van het incidenteel strooien. 3.3 Overige knelpunten Zouttekort De afgelopen 2 winters heeft HVC te maken gehad met een zouttekort. HVC heeft inmiddels afspraken met een zoutleverancier in Zwijndrecht voor opslag van een strategische zoutvoorraad voor HVC. Deze voorraad van circa ton is komende winter reeds beschikbaar. Dit is Pagina 17 van 25

18 10 keer meer dan de huidige voorraad en 10 keer meer dan het gemiddelde gebruik in Dordrecht. HVC legt deze voorraad natuurlijk aan om ook andere gemeenten te kunnen bedienen. De zoutzekerheid is door deze maatregel enorm vergroot, waardoor het risico van een nieuw zouttekort wordt ingeschat op zeer klein. Ondanks deze strategische zoutvoorraad zal er ook een nood-scenario worden opgesteld indien er toch onverhoopt een zouttekort optreedt. Burgerparticipatie Burgerparticipatie is een belangrijk onderdeel van het gladheidbeleid en moet daarom voldoende aandacht hebben. Heldere communicatie naar bewoners, gebruikers, organisaties en ondernemers is van groot belang. Extra aandacht moet gaan naar de organisatoren van evenementen in de wintermaanden. Duidelijk moet zijn dat ook de gladheidbestrijding ter plaatse onderdeel is van het evenement. De gemeente kan en wil adviseren, maar de verantwoordelijkheid ligt primair bij de organiserende partij. 3.4 Budgettair kader Het totale budget voor gladheidbestrijding bedraagt per 2012 structureel ca ,-. Dit is een budget gebaseerd op 25 strooironden en op kosten voor incidentele gladheidbestrijding op huidig niveau. Het bedrag is vergelijkbaar met de budgetten die gelijksoortige gemeenten tot hun beschikking hebben. Hierboven zijn een aantal scenario s uitgewerkt waarvan de uitvoering meerkosten tot gevolg hebben. Een schatting van de budgettaire meerkosten voor een gemiddelde winter per scenario is als volgt: GEMIDDELD MAXIMAAL RISICO Scenario A Optimaliseren van de bestaande situatie Scenario B Uitbreiding beleid aanvullend strooien Scenario C Servicepunt opnemen in strooiroute Scenario D Servicepunt in strooiroute, en uitbreiding servicepunten Pagina 18 van 25

19 4. CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN 4.1 Conclusie Het bestrijden van gladheid valt wettelijk onder de verantwoordelijkheid van de wegbeheerder, dus voor de Dordtse wegen is dat de gemeente Dordrecht. De uitvoering van deze taak in Dordrecht is ondergebracht bij de sector Stadsbeheer. Gladheid wordt bestreden op basis van prioriteiten op grond van veiligheidsaspecten, bereikbaarheidseisen, en milieuaspecten. Het gladheidbeleid wordt door onderstaande 3 hoofdonderdelen vormgegeven: Gladheidbestrijding op de strooi en sneeuwroutes, Incidentele gladheidbestrijding op de servicepunten, Eigen verantwoordelijkheid burgers, ondernemers en organisaties. Deze drie onderdelen, die tezamen het beleid vormen, hebben onderstaande kaders: Het voldoen aan de wettelijke verplichting gladheidbestrijding, Prioritering van de te behandelen routes en punten, Bereikbaarheid, Veiligheid, Milieuaspecten, Beschikbare mensen en middelen. Onderstaande beleidskaders zijn van toepassing op het gladheidbeleid: Voldoen aan de wettelijke verplichting gladheidbestrijding, Voldoende bereikbaarheid en veiligheid, Respect voor het milieu, zo min mogelijk milieubelasting, Bepaling strooirondes op basis van prioritering en financiële kaders. Zoveel mogelijke preventieve gladheidbestrijding. Binnen de Nederlandse omstandigheden en klimaat zijn dergelijke strooiacties het meest effectief. Borging economische voortgang onder winterse omstandigheden, Borging maatschappelijke voortgang onder winterse omstandigheden, Alleen daar gladheid bestrijden waar de beschikbare middelen en het materieel voldoende effect hebben, Voldoende beschikbare mensen en middelen organiseren, Uniformiteit in strooibeleid waardoor zoveel mogelijk aan het verwachtingspatroon van de weggebruikers wordt voldaan, Communicatie van het strooibeleid in diverse media en extra communicatie bij bijzondere situaties. De volgende beleidskeuzes zijn van toepassing: De gemeente Dordrecht strooit de hoofdwegen, hoofdfietsroutes en busroutes, Buiten de strooiroutes wordt door de gemeente in principe niet gestrooid, Trottoirs worden niet gestrooid, de bewoners en ondernemers hebben zelf een verantwoordelijkheid bij het begaanbaar houden van de trottoirs. Particulier eigendom wordt niet gestrooid, wel distributie van zand, Preventief strooien heeft de voorkeur boven curatief strooien, Preventief strooien met nat zout, afgestemd op het strooibeleid. Curatief strooien vindt plaats bij acute gladheid zoals bij ijzel en sneeuwval, en vorst na regen, Onveilige situaties worden zoveel mogelijk beperkt, Plaatsen die gevoelig zijn voor het optreden van gladheid, door opvriezen van viaducten bruggen en opritten in de route worden zonodig o.b.v. schouw gestrooid, Indien er op werkdagen personele capaciteit beschikbaar is, worden de servicepunten curatief gestrooid (plaatsen zoals trappen, voetgangers bruggen en dergelijke). Pagina 19 van 25

20 Er zijn hierbij verschillende scenario s mogelijk: Scenario A: Optimaliseren van de bestaande situatie Scenario B: Uitbreiding beleid aanvullend strooien Scenario C: Servicepunt opnemen in strooiroute Scenario D: Servicepunt in strooiroute, en uitbreiding servicepunten 4.2 Aanbevelingen Een schatting van de budgettaire meerkosten voor een gemiddelde winter per scenario is als volgt: GEMIDDELD MAXIMAAL RISICO Scenario A Optimaliseren van de bestaande situatie Scenario B Uitbreiding beleid aanvullend strooien Scenario C Servicepunt opnemen in strooiroute Scenario D Servicepunt in strooiroute, en uitbreiding servicepunten Als de wensen en de daarvoor benodigde extra middelen in relatie tot elkaar worden bezien is het advies scenario B uit te voeren. In dit scenario kan de huidige situatie geoptimaliseerd worden. Hiervoor wordt aanvullend bij aanhoudende gladheid de servicepunten curatief gestrooid gedurende alle weekdagen, en zonodig ook buiten de kantooruren (dus ook zaterdag, zondag en feestdagen). Deze werkzaamheden kunnen zowel door eigen medewerkers als door externe partijen uitgevoerd worden. Als de gemeente de servicepunten ook buiten kantooruren curatief wil strooien, zullen de kosten voor incidenteel strooien (gemiddeld ca ,-) mede door overwerktoeslagen e.d. naar schatting ongeveer verdubbelen. Als daarnaast de maatregelen uit scenario A ( ,-) ook worden uitgevoerd bedragen de totale extra kosten van de uitvoering van dit scenario maximaal ,-. Pagina 20 van 25

21 BIJLAGEN Pagina 21 van 25

22 BIJLAGE1: STROOIROUTES Pagina 22 van 25

23 BIJLAGE 2: SERVICEPUNTEN Pagina 23 van 25

24 BIJLAGE 3: METHODEN EN ALTERNATIEVEN Er zijn verschillende methoden om de openbare ruimte te strooien in het kader van de gladheidbestrijding. In deze paragraaf worden de belangrijkste kort toegelicht. Natzoutmethode Bij de natzoutmethode wordt droog wegenzout gemengd met pekelwater. Het heeft een snellere dooiwerking, is effectiever door betere verdeling over wegoppervlak en heeft minder verwaaiing en een betere verkleving dan droog zout. Bij deze methode is er minder strooimiddel nodig waardoor de kosten lager zijn. Daarnaast zijn de strooironden met dit product beter te plannen. Door de steeds geavanceerdere apparatuur en nieuwe technieken, is de nauwkeurigheid waarmee het zout op de weg gebracht wordt de laatste jaren echter sterk vergroot, waardoor de milieubelasting lager is geworden. Niet alleen is de gebruikte dosering een stuk lager dan vroeger (vaak wordt slechts 10 g/m2 gestrooid), ook wordt veel minder in de berm gestrooid. Omdat er met hogere rijsnelheid kan worden gestrooid kan binnen dezelfde tijd een langere weglengte gestrooid worden. En omdat het zout al deels in het water is opgelost, is de werking van het middel sneller. Met deze methode is het ook mogelijk preventief te strooien. Een nadeel van natstrooien is dat de voertuigen geschikt moeten zijn voor deze methode. Verder kan een sterke afhankelijkheid van het product ontstaan als er geen alternatieven beschikbaar zijn, wat leidt tot knelpunten op moment van schaarste. Daarnaast kunnen moeilijk bereikbare plaatsen, kleine bruggen en trappen e.d. met het zware materieel niet bediend worden. Verder werkt de methode bij preventieve actie niet optimaal als het natzout na strooien niet goed ingereden wordt door het verkeer. Omdat je strooit op het moment dat het nog niet glad is kan het voorkomen dat het weer omslaat en achteraf niet uitgerukt had hoeven worden. Ook kan het zijn dat tussen de strooiactie en het daadwerkelijke moment van gladheid een regenbui overtrekt waardoor er nogmaals gestrooid moet worden. De natzoutmethode kent dus vele voordelen, en een aantal nadelen ten opzichte van droogzout, waardoor er de laatste jaren steeds meer gemeenten en rijkswaterstaat gebruik zijn gaan maken van dit product. In perioden van ernstige gladheid leidt dit dus tot schaarste, en daarmee tot knelpunten in de gladheidbestrijding. Droog wegenzout Droog wegenzout is goedkoop in gebruik. Het is echter minder effectief dan natzout omdat het kan verwaaien en in de berm terecht komt, en daardoor zijn werking mist en soms schadelijk kan zijn voor het openbaar groen. Pekel Pekel is een oplossing van zout in water. In tegenstelling tot natzout bestaat dit mengsel voor het grootste deel uit water. Het strooien van pekelzout is echter niet zonder risico. Zo moeten de carrosserieën van auto's goed worden beschermd tegen oxidatie, omdat pekel sterk reageert met metalen. Een ander effect is het zouter worden van de grond naast de weg, waardoor het pekelwater het leefmilieu van de flora beïnvloedt. Voordeel van pekelen is dat het met eenvoudig materieel uitgereden kan worden. Er zijn gemeenten die het in trekkers en giertanks door agrarische bedrijven uitrijden. Bij zware sneeuwval, en bij vorst onder de minus 8 graden volstaat pekelwater niet. Pagina 24 van 25

25 Melasse Bij verschillende Nederlandse gemeenten, waaronder bijvoorbeeld de gemeente Zwijndrecht en Utrecht zijn proeven gestart met het strooien van zout gemengd met melasse. Melasse is een bepaalde stof waar ook stroop van gemaakt wordt. Dit strooimiddel heeft vergelijkbare voordelen als natzout. In Nederland wordt nog slechts door enkele gemeentes melasse gestrooid. In de Verenigde Staten en Canada schijnt het echter vaker te gebeuren. Melasse is wel duurder dan gewoon zout, maar het materieel dat gebruikt wordt is goedkoper, want het kan met dezelfde voertuigen gestrooid worden als gewoon zout. Olivijn Olivijn is een olijfgroen relatief goedkoop mineraal dat als belangrijkste eigenschap heeft dat het CO2 kan binden. Daarnaast zou het materiaal in plaats van zand aan strooizout kunnen worden toegevoegd. Daarmee is het een manier om CO2 te binden. Het effect dat het materiaal heeft op de gladheidbestrijding is echter omstreden. De toepassing van zand in plaats van zout bij gladheidbestrijding is beperkt en zand moet zeker niet gezien worden als vervanger voor zout. Voor de werking is het ook belangrijk dat het zand scherp is. De korrelgrootte speelt hierbij een rol. Hoe groter de korrel, hoe effectiever, maar ook hoe meer lakschade er aan voertuigen ontstaat. Voor een effectieve gladheidbestrijding kan bij zouttekort, zoals deze winter, het beste gestrooid worden met grof zeezand uit de maasvlakte waarin ook nog zout zit, en daarmee helpt tegen de verijzing van sneeuw. Doordat op dit moment overal op de wereld intensief gezocht wordt naar goedkope processen om CO2 aan mineralen te binden, is olivijn in de belangstelling komen te staan. Op termijn bindt olivijn CO2. Dit verweringsproces duurt echter lang en heeft bij toepassing in de gladheidbestrijding weinig meerwaarde (het zand wordt weer opgeveegd / uit de kolken gezogen en afgevoerd). De dichtstbijzijnde winplaatsen van olivijn zijn Noorwegen en de Balkan. Bij een milieuverantwoorde keuze is het interessanter om de herkomst van het toegepaste zand na te gaan (bij voorkeur gewonnen uit afvalstromen, korte transportafstanden). De verwachting is dat bij de gladheidbestrijding de toepassing van brekerzand (hergebruik van een locaal afvalproduct) of grof zeezand milieuvriendelijker is dan de toepassing van olivijn. Alternatief voor sneeuwbestrijding Sneeuw kan met sneeuwschuivers van de weg worden geschoven. Nadeel is dat er hierdoor bijvoorbeeld op aanliggende fietsstroken bergen sneeuw ontstaan die de fietsers aldaar hinderen. Het werken met sneeuwploegen neemt aanzienlijk meer tijd in beslag in vergelijking met strooien. Een andere methode om met sneeuw om te gaan is borstelen. Dit vindt plaatst door een trekker met een aangehangen rolbezem. Deze trekker/rolbezem combinatie veegt de weg vervolgens sneeuwvrij en schoon. Ten slotte kan ook met zand en grit de sneeuw begaanbaar worden gemaakt. Pagina 25 van 25

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN VOOR DE GEMEENTE ZALTBOMMEL. Seizoen AFDELING REALISATIE & BEHEER

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN VOOR DE GEMEENTE ZALTBOMMEL. Seizoen AFDELING REALISATIE & BEHEER GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN VOOR DE GEMEENTE ZALTBOMMEL Seizoen 2011-2012 AFDELING REALISATIE & BEHEER INHOUD 1. Algemeen pagina 3 2. Routes pagina 4 - Hoofdroute - B route - Vrijliggende Fietspaden - Bijzondere

Nadere informatie

EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING

EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING 2011-2012 1 1. INLEIDING Het afgelopen winterseizoen kenmerkt zich door een zachte winter met nauwelijks vorst en neerslag. Dit heeft geleid tot een zeer beperkte gladheidbestrijding.

Nadere informatie

UITVOERINGSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING WINTER

UITVOERINGSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING WINTER UITVOERINGSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2015-2016 Gemeente Krimpenerwaard oktober 2015 REG.NR.: 15-0036418 ZAAKNUMMER: ZK15006490 1 INHOUD 1. INLEIDING... 3 2. BELEIDSKADER... 4 2.1 Prioritering strooiroutes...

Nadere informatie

BELEIDSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING WINTER Gemeente Krimpenerwaard

BELEIDSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING WINTER Gemeente Krimpenerwaard BELEIDSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2015-2016 Gemeente Krimpenerwaard 7 augustus 2015 1 Inhoud 1. SAMENVATTING... 3 2. INLEIDING... 4 3. JURIDISCHE VERANTWOORDING... 5 3.1 Zorgplicht... 5 3.2 Aansprakelijkheid...

Nadere informatie

Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan

Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan 2015-2016 Beheer Openbare Ruimte Datum: Juni 2015 Inhoud 2 1. Inleiding 1.1. Inleiding De gemeente Lelystad heeft in 2013, voor de periode 2013-2018, haar beleidsuitgangspunten

Nadere informatie

BELEIDSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING

BELEIDSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING BELEIDSPLAN GLADHEIDBESTRIJDING 2011-2016 GEMEENTE Veenendaal Veenendaal, 11 oktober 2011 1 INHOUDSOPGAVE.. 2 1. SAMENVATTING. 3 2. INLEIDING 4 3. JURIDISCHE VERANTWOORDING.. 5 3.1 Zorgplicht..... 5 3.2

Nadere informatie

Beheer Openbare Ruimte Opgesteld door: R.W. Uijterwaal Versie: concept Datum: oktober Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan

Beheer Openbare Ruimte Opgesteld door: R.W. Uijterwaal Versie: concept Datum: oktober Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan Beheer Openbare Ruimte Opgesteld door: R.W. Uijterwaal Versie: concept Datum: oktober 2014 Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan 2014-2015 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Beleid 4 2.1. Inleiding 4 2.2. Beleidsdoelen

Nadere informatie

Gladheidsbestrijding

Gladheidsbestrijding Gladheidsbestrijding 2018-201901 09 2018 Winterseizoen 2018-2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Gladheidsbestrijdingsplan en het juridische aspecten... 3 2. Signalering... 3 2.1. Via de mail... 3 2.2.

Nadere informatie

Evaluatie gladheidbestrijding. seizoen

Evaluatie gladheidbestrijding. seizoen Evaluatie gladheidbestrijding seizoen 2013-2014 augustus 2014 Inleiding Jaarlijks wordt de inzet de gladheidbestrijding geëvalueerd. Hierbij treft U de evaluatie 2013-2014 aan. Woord vooraf: De winter

Nadere informatie

Beheerplan Gladheidbestrijding Gemeente Buren

Beheerplan Gladheidbestrijding Gemeente Buren Beheerplan Gladheidbestrijding Gemeente Buren Afdeling Ruimte Periode: 2018-2023 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding. 2. Doel Beheerplan Gladheidbestrijding. 3. Zorgplicht gemeente Buren. 4. Voorkomen van gladheid.

Nadere informatie

Gladheidbestrijding Sittard-Geleen

Gladheidbestrijding Sittard-Geleen Gladheidbestrijding Sittard-Geleen 2014-2017 Akkoord: Manager team Planning en opdrachten, ing. R.M.W. Dumont, Cluster Ruimtelijke Projecten en Beheer Team Planning en Opdrachten Sittard-Geleen, oktober

Nadere informatie

RIS.6775 EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2013/2014

RIS.6775 EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2013/2014 RIS.6775 EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2013/2014 November 2014 Inleiding Als wegbeheerder heeft de gemeente de plicht om alles te doen en niets na te laten om, zover het binnen haar vermogen ligt

Nadere informatie

Draaiboek Gladheidbestrijding Gemeente Rheden

Draaiboek Gladheidbestrijding Gemeente Rheden Draaiboek Gladheidbestrijding Gemeente Rheden Inhoudsopgave Inleiding.. 2 Welke strooimethoden worden wanneer gehanteerd?.. 3 Hoe wordt de gladheidbestrijding georganiseerd?.... 3. Wanneer gaat de gemeente

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan Gemeente Oegstgeest

Gladheidbestrijdingsplan Gemeente Oegstgeest Gladheidbestrijdingsplan Gemeente Oegstgeest Looptijd plan Het onderliggende gladheidbestrijdingsplan treedt in werking op 15 november 2011. Inleiding Het is van groot belang dat wegen het hele jaar door

Nadere informatie

WERKPLAN GLADHEIDBESTRIJDING PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE BEEK 2012-2013

WERKPLAN GLADHEIDBESTRIJDING PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE BEEK 2012-2013 1 WERKPLAN GLADHEIDBESTRIJDING PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE BEEK 2012-2013 2 ALGEMEEN: Het plan van aanpak heeft betrekking op de gladheidbestrijding binnen de grenzen van de gemeente Beek

Nadere informatie

Onderwerp Gladheidbestrijdingsplan en evaluatie gladheidbestrijding winter

Onderwerp Gladheidbestrijdingsplan en evaluatie gladheidbestrijding winter Onderwerp Gladheidbestrijdingsplan 2010-2011 en evaluatie gladheidbestrijding winter 2009-2010. Voorgesteld besluit 1. Instemmen met de aanbevelingen uit de evaluatienotitie gladheidbestrijding winter

Nadere informatie

gemeente Roosendaal Gladheidbestrijdingsplan

gemeente Roosendaal Gladheidbestrijdingsplan gemeente Roosendaal Gladheidbestrijdingsplan 2010-2011 Inleiding In Nederland is de gladheidbestrijding een verantwoordelijkheid van de wegbeheerders. Het gladheidbestrijdingsplan dat voor u ligt is bedoeld

Nadere informatie

BEHEERPLAN GLADHEIDSBESTRIJDING

BEHEERPLAN GLADHEIDSBESTRIJDING BEHEERPLAN GLADHEIDSBESTRIJDING 2015-2019 3-9-2015 Inhoud 1. Inleiding... - 2-2. Algemeen... - 3-3. Wet- en regelgeving... - 4-4. Organisatie gladheidsbestrijding... - 5-5. Financiën... - 6-6. Registratie

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan 2016/2017

Gladheidbestrijdingsplan 2016/2017 Gladheidbestrijdingsplan 2016/2017 Gemeente Ridderkerk 16 december 2016 Opgesteld door: Afdeling Advies en Programmering BAR-Organisatie 1. Inleiding In de winterperiode kan de verharding onder bepaalde

Nadere informatie

Beleid gladheidsbestrijding. Den Haag

Beleid gladheidsbestrijding. Den Haag Beleid gladheidsbestrijding Den Haag Datum opgesteld: juli 2015 1 1. Inleiding Den Haag groeit. Steeds meer mensen gaan wonen en werken in de stad. Daarmee neemt ook de druk op de wegen en fietspaden in

Nadere informatie

Evaluatie Gladheidsbestrijding

Evaluatie Gladheidsbestrijding Kerkplein 2 T (0343) 56 56 00 Postbus 200 F (0343) 41 57 60 3940 AE Doorn E info@heuvelrug.nl Evaluatie Gladheidsbestrijding 2012-2013 Datum 21 augustus 2013 Afdeling Openbare Ruimte Auteur R. ter Horst

Nadere informatie

WERKPLAN GLADHEIDBESTRIJDING PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE BEEK

WERKPLAN GLADHEIDBESTRIJDING PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE BEEK 1 WERKPLAN GLADHEIDBESTRIJDING PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE BEEK 2014-2015 2 ALGEMEEN: Het plan van aanpak heeft betrekking op de gladheidbestrijding binnen de grenzen van de gemeente Beek

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan 2012 / 2013

Gladheidbestrijdingsplan 2012 / 2013 2012 / 2013 INHOUD 1. INLEIDING...3 2. SIGNALERING...3 3. ACTIEVE MAATREGELEN...4 4. MATERIEEL...4 5. ROUTES...5 6. FUNCTIONARISSEN AFDELING Ruimte en Welzijn...5 7. BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS...5 8.

Nadere informatie

gemeente Roosendaal Gladheidbestrijdingsplan

gemeente Roosendaal Gladheidbestrijdingsplan gemeente Roosendaal Gladheidbestrijdingsplan 2017-2018 Inleiding In Nederland is de gladheidbestrijding een verantwoordelijkheid van de wegbeheerders. Het gladheidbestrijdingsplan dat voor u ligt is bedoeld

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan Royal FloraHolland

Gladheidbestrijdingsplan Royal FloraHolland splan Royal FloraHolland Aan Van Betrokkenen gladheidbestrijding Andre van Ruijven / Timon Oosterveer Pagina 1 van 7 Datum 9 juli 2018 Onderwerp Concern breed gladheidbestrijdingsplan Royal FloraHolland

Nadere informatie

Zout, kan het iets minder?

Zout, kan het iets minder? Zout, kan het iets minder? Marc Eijbersen, CROW Nationaal Gladheidbestrijdingscongres 2012 1 Zout, kan het iets minder? Ja Misschien Nationaal Gladheidbestrijdingscongres 2012 2 Waarom deze vraag? Nationaal

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan gemeente Sint-Gillis-Waas

Gladheidbestrijdingsplan gemeente Sint-Gillis-Waas Gladheidbestrijdingsplan gemeente Sint-Gillis-Waas 2018-2019 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1. Doelstelling... 3 1.2. Opzet strooibeleid... 3 2. Coördinatie gladheidbestrijding... 4 2.1. Strooiseizoen... 4

Nadere informatie

Evaluatie Gladheidbestrijding seizoen Facts&Figures

Evaluatie Gladheidbestrijding seizoen Facts&Figures Evaluatie Gladheidbestrijding seizoen 2011-2012 Facts&Figures 2 Inleiding Het nieuwe strooiseizoen 2012-2013 staat weer voor de deur. Het uitvoeringsplan gladheidbestrijding is wederom aangepast op basis

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan gemeente Geldermalsen

Gladheidbestrijdingsplan gemeente Geldermalsen Gladheidbestrijdingsplan gemeente Geldermalsen 2013-2017 Versie september 2013 Registratienummer: 12.014779 Auteur: J. van den Berge Dit rapport is opgesteld door de gemeente Geldermalsen afdeling Ruimtelijk

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan Gemeente Velsen

Gladheidbestrijdingsplan Gemeente Velsen Gladheidbestrijdingsplan Gemeente Velsen November 2011 Maart 2012 1 november 2011 Inleiding In de periode van 3 november 2011 tot 30 maart 2012 staan het personeel en materieel van HVC Inzameling klaar

Nadere informatie

EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE GOUDA

EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE GOUDA EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE GOUDA 2009-2010 Datum: 28 mei 2010 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Gladheidbestrijdingsplan 4 2. Organisatie van de gladheidbestrijding 6 3. Communicatie 8 4. Financiën

Nadere informatie

GLADHEID BESTRIJDINGPLAN

GLADHEID BESTRIJDINGPLAN GLADHEID BESTRIJDINGPLAN 2014-2015 Gemeente Moerdijk Gemeente Moerdijk Afdeling RBOR, gladheidbestrijding 2014-2015 1. Feestdagen Met de indeling is rekening gehouden met de feestdagen (kerst / oud-nieuw).

Nadere informatie

Evaluatie Gladheidbestrijding

Evaluatie Gladheidbestrijding Evaluatie Gladheidbestrijding seizoen 2014-2015 Inleiding Net als de winter van 2013-2014, was ook de winter van 2014-2015 vrij zacht. In De Bilt lag de gemiddelde temperatuur iets hoger dan het langjarig

Nadere informatie

Beleidsplan Gladheidbestrijding

Beleidsplan Gladheidbestrijding Beleidsplan Gladheidbestrijding Gemeente Enschede Oktober 2014 1 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 1. Inleiding... 4 1.1 Waarom een nieuw Beleidsplan Gladheidbestrijding?... 4 1.2 Doel van dit beleidsplan...

Nadere informatie

Evaluatie gladheidbestrijding winter

Evaluatie gladheidbestrijding winter Evaluatie gladheidbestrijding winter 2010-2011 Inleiding De winter van 2010-2011 ging direct in de laatste week van november al voortvarend van start met eerst vorst en vervolgens met sneeuw. Deze lijn

Nadere informatie

Kwalster en andere winterse ongemakken. Visie voor een optimale gladheidbestrijding in gemeente Leeuwarden

Kwalster en andere winterse ongemakken. Visie voor een optimale gladheidbestrijding in gemeente Leeuwarden Kwalster en andere winterse ongemakken Visie voor een optimale gladheidbestrijding in gemeente Leeuwarden Presentatie onderdelen Visie op nieuwbeleid gladheidbestrijding - Gladheidbestrijdingsplan - Uitvoeringsplan

Nadere informatie

q rm vveert tîr0 -w,y U4 F+ GEMEENTE

q rm vveert tîr0 -w,y U4 F+ GEMEENTE o P >L to a8 l> GEMEENTE vveert Afdeling Naam opsteller voorstel Portefeuil lehouder Openbaar Gebied André Koppen (øes-575327 ) M.J. (Mart jn) van den Heuvel Msc. B&W-voorstel: DJ-5734 Zaaknummer: 5658

Nadere informatie

BAMM/U201101915 Lbr. 11/070

BAMM/U201101915 Lbr. 11/070 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft Gladheidbestrijding uw kenmerk ons kenmerk BAMM/U201101915 Lbr. 11/070 bijlage(n) 2 datum 11 november 2011

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan winter 2015/2016

Gladheidbestrijdingsplan winter 2015/2016 Gladheidbestrijdingsplan winter 2015/2016 1 Inleiding Als wegbeheerder heeft de gemeente de plicht om alles te doen en niets na te laten om, zover het binnen haar vermogen ligt de gladheid zo effectief

Nadere informatie

Gladheidsbestrijding. Gemeente Roerdalen.

Gladheidsbestrijding. Gemeente Roerdalen. Gladheidsbestrijding Gemeente Roerdalen. Vraag/aanleiding Welke keuze mogelijkheden zijn er? Welke bezuinigingen zijn er mogelijk? Mooie plaatjes Gevaarlijke situaties Juridisch art. 15 e.v. van de Wegenwet.

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan oktober 2014

Gladheidbestrijdingsplan oktober 2014 Gladheidbestrijdingsplan 2014-2024 20 oktober 2014 Gladheidbestrijdingsplan 2014-2024 2 Gladheidbestrijdingsplan 2014-2024 3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 5 2. Wat is gladheid?... 5 3. Juridische aspecten...

Nadere informatie

Beleidsplan gladheidbestrijding

Beleidsplan gladheidbestrijding MONUMENTENBELEID Beleidsplan gladheidbestrijding 2014-2018 Auteur: P.M.H.E. Joosten Datum: 24 oktober Versie: 1.1 Kenmerk: B/PJ INHOUDSOPGAVE 1. Indeling 3 2. Juridische verantwoording 5 2.1 Aansprakelijkheid

Nadere informatie

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN GEMEENTE BORSELE

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN GEMEENTE BORSELE GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN GEMEENTE BORSELE versie november 2014 INHOUDSOPGAVE Inleiding 1.1 Algemeen Uitgangspunten 2.1 Wettelijk kader 2.2 Verantwoordelijkheden 2.3 Prioriteiten 2.4 Routes 2.5 Prestatienormen

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan

Gladheidbestrijdingsplan Gladheidbestrijdingsplan 2015-2016 Consignatieperiode 4-11-2015 t/m 16-3-2016 Gemeente Hoogeveen, Realisatie, Economie en leefomgeving Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Aanpak gladheidsbestrijding... 4 2.1 Strooiplan...

Nadere informatie

Beleidsplan gladheidbestrijding Gemeente Meppel

Beleidsplan gladheidbestrijding Gemeente Meppel Beleidsplan gladheidbestrijding Gemeente Meppel 2009 2014 INHOUD Inleiding...2 1. Algemeen...3 2. Huidige werkwijze...4 2.1 Preventief strooien...4 2.2 Weersverwachting/wegdekconditie...4 2.3 Strooiactie...5

Nadere informatie

1. Inleiding 1 1.1 Aanleiding 1 1.2 Geldigheidsduur 1. 2. Uitgangspunten 2. 3. Doelgroepen 2 3.1 Extreme omstandigheden en aanhoudende gladheid 3

1. Inleiding 1 1.1 Aanleiding 1 1.2 Geldigheidsduur 1. 2. Uitgangspunten 2. 3. Doelgroepen 2 3.1 Extreme omstandigheden en aanhoudende gladheid 3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 1.1 Aanleiding 1 1.2 Geldigheidsduur 1 2. Uitgangspunten 2 3. Doelgroepen 2 3.1 Extreme omstandigheden en aanhoudende gladheid 3 4. Systeem van uitvoering 4 5. Strooiroutes

Nadere informatie

Evaluatie strooiseizoen winter 2014/2015

Evaluatie strooiseizoen winter 2014/2015 Evaluatie strooiseizoen winter 2014/2015 Inleiding Als wegbeheerder heeft de gemeente de plicht om alles te doen en niets na te laten om, zover het binnen haar vermogen ligt de gladheid zo effectief mogelijk

Nadere informatie

BELEIDSKADER GLADHEIDBESTRIJDING

BELEIDSKADER GLADHEIDBESTRIJDING BELEIDSKADER GLADHEIDBESTRIJDING GEMEENTE AMSTERDAM 16 oktober 2012 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Hoofdstuk 1 Inleiding: de kwaliteit van de gladheidbestrijding 4 Hoofdstuk 2 Gladheidbestrijding is keuzes

Nadere informatie

Evaluatie gladheidbestrijding winter

Evaluatie gladheidbestrijding winter Evaluatie gladheidbestrijding winter 2009-2010 Inleiding De winter van 2010 was koud, de koudste sinds 1996 en is meteorologisch gezien zeer interessant geweest. In de Bilt was de gemiddelde temperatuur

Nadere informatie

Evaluatie Gladheidbestrijding

Evaluatie Gladheidbestrijding Evaluatie Gladheidbestrijding seizoen 2013-2014 Inleiding De winter van 2013-2014 is de op één na zachtste geweest sinds het begin van de metingen. Samen met de winter van 1989-1990 staat ze op de tweede

Nadere informatie

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 2011-2014 Augustus 2010 DSOB Beheer Openbare Ruimte GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 2010-2014 INHOUDSOPGAVE Pagina 1 Kaders gladheidbestrijding 3 Aanleiding 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Wettelijke

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2015 / 2016

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2015 / 2016 Gemeente Hilversum PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2015 / 2016 Afdeling Openbare Ruimte Team Beheer & Onderhoud September 2015 INHOUD: 1 Inleiding...3 2 Werkwijzen...4 2.1 Weersituaties...4 2.2 Fietspaden...4

Nadere informatie

GLADHEID BESTRIJDINGPLAN

GLADHEID BESTRIJDINGPLAN GLADHEID BESTRIJDINGPLAN 2018-2019 Gemeente Moerdijk Gemeente Moerdijk Gladheidbestrijding 2018-2019 FEESTDAGEN: Met de indeling wordt rekening gehouden met de feestdagen (kerst / oud-nieuw). GECONSIGNEERDE:

Nadere informatie

ALGEMENE TOELICHTING. Inleiding

ALGEMENE TOELICHTING. Inleiding ALGEMENE TOELICHTING Inleiding Het uitbesteden van gladheidsbestrijding vraagt om een gedegen kennis van deze materie. Hiervoor heeft CROW twee publicaties uitgebracht; Leidraad gladheidsbestrijdingsplan

Nadere informatie

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN SEIZOEN 2012 2013 periode 18 oktober 2012 tot 4 april 2013 Aktieplan gladheidsbestrijding 2012 2013 1 GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 2012-2013 1. Inleiding. Voor u ligt het gladheidbestrijdingsplan

Nadere informatie

Productpresentatie PreSpec De-Icer Prills: Partners in innovatieve oppervlakte behandelingen

Productpresentatie PreSpec De-Icer Prills: Partners in innovatieve oppervlakte behandelingen Productpresentatie PreSpec De-Icer Prills: De huidige problematiek: Bent u goed voorbereid op sneeuw, ijs en de daarbij behorende gladheidsproblematiek? Vertragingen in het verkeer, ongevallen met als

Nadere informatie

Beleidsplan Gladheidbestrijding Almere

Beleidsplan Gladheidbestrijding Almere Beleidsplan Gladheidbestrijding Almere 2018-2028 Gladheidbestrijding: dynamisch en innovatief GEMEENTE ALMERE Maart 2018 Opgesteld door: Bianca van de Vusse Beleidsplan Gladheidbestrijding Almere 2018-2028

Nadere informatie

Gladheidbeheersingsplan

Gladheidbeheersingsplan Gladheidbeheersingsplan 2017-2018 Consignatieperiode 1-11-2017 t/m 14-3-2018 Gemeente Hoogeveen, Economie en leefomgeving PAGINA 1 VAN 12 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Aanpak gladheidbeheersing... 4 2.1

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp. Status. Voorstel. Inleiding. Ag. nr.: Reg. nr.: Meerdere Datum: Gladheidbestrijdingsplan. Besluitvormend

Raadsvoorstel. Onderwerp. Status. Voorstel. Inleiding. Ag. nr.: Reg. nr.: Meerdere Datum: Gladheidbestrijdingsplan. Besluitvormend Datum: Ja Onderwerp Gladheidbestrijdingsplan Status Besluitvormend Voorstel 1. Over te stappen op de preventieve natzoutmethodiek FS30 2. Onderzoek te doen naar optimalisering van de strooiroutes 3. Een

Nadere informatie

i: & :..) (E ' :i... jë : : ja :. :..:1:).:,:;ëJ'; ( ).éi. $ j jj.. Aan de Raad van de gemeente Buren De Wetering 1 4021 VZ MAURIK uw bfief van: uw

i: & :..) (E ' :i... jë : : ja :. :..:1:).:,:;ëJ'; ( ).éi. $ j jj.. Aan de Raad van de gemeente Buren De Wetering 1 4021 VZ MAURIK uw bfief van: uw i: & :..) (E ' :i.... jë : : ja :. :..:1:).:,:;ëJ'; ( ).éi. $ j jj.. Aan de Raad van de gemeente Buren De Wetering 1 421 VZ MAURIK uw bfief van: uw kenmerk: nns kenmefk: behandeld door: bjlagetn): onderwerp:

Nadere informatie

Productpresentatie CLEAN-ICE :

Productpresentatie CLEAN-ICE : Productpresentatie : De huidige problematiek: Vertragingen in het verkeer, ongevallen met als gevolg letsel en materiële schade. Beperkte toegankelijkheid van objecten zoals ziekenhuizen, kantoren, scholen,

Nadere informatie

Alternatieve boomsoorten/technieken. Beter wat te veel zout strooien dan te weinig? Alternatieve technieken 28/09/2011. Tom Joye - Inverde

Alternatieve boomsoorten/technieken. Beter wat te veel zout strooien dan te weinig? Alternatieve technieken 28/09/2011. Tom Joye - Inverde Alternatieve boomsoorten/technieken Tom Joye - Inverde Beter wat te veel zout strooien dan te weinig? Alternatieve technieken Zout heeft een goede dooiende werking én het is goedkoop, dus vanaf de jaren

Nadere informatie

2 - Gladheidbestrijding

2 - Gladheidbestrijding OPDRACHT FCL: 62100203 ECL: diverse Naam: Onderwerp: Soort: 2 - Gladheidbestrijding Grote opdracht Opdracht Actie volgens concern: Algemeen: is geen wettelijke taak, maar bij onvoldoende gladheidsbestrijding

Nadere informatie

2. GLADHEIDBESTRIJDING WEGEN EN FIETSPADEN (MEERLANDEN)

2. GLADHEIDBESTRIJDING WEGEN EN FIETSPADEN (MEERLANDEN) GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Heemstede. Nr. 109563 19 november 2015 Gladheidbestrijdingsplan 2015-2016 INHOUDSOPGAVE GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 1. Inleiding 3 2. Gladheidbestrijding wegen

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding

Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2013-2014 Oktober 2013 Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2013-2014 Pagina 2 Inhoud Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2013-2014 1 1 Inleiding 4 2 Organisatie en werkwijze

Nadere informatie

BELEIDSPLAN GLADHEIDSBESTRIJDING

BELEIDSPLAN GLADHEIDSBESTRIJDING BELEIDSPLAN GLADHEIDSBESTRIJDING 2012-2017 Beleidsplan Gladheidsbestrijding Versiedatum : 2 mei 2012 bij B&W-advies BW12.0116 Kenmerk : INT12.0685 Vastgesteld : in de raadsvergadering van, bij besluit

Nadere informatie

Beleidsplan Gladheidsbestrijding

Beleidsplan Gladheidsbestrijding Beleidsplan Gladheidsbestrijding 2012 2017 Provincie Drenthe Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Integrale visie 4 3. Wettelijke kaders 5 3.1. Juridische aspecten 5 3.2. Arbo-aspecten 5 3.3. Milieuaspecten

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding Nijmegen

Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding Nijmegen Uitvoeringsprogramma Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding Nijmegen 2012-2013 1. Inleiding De gemeente Nijmegen heeft in 2011 haar beleidsuitgangspunten op gladheidbestrijding geformuleerd en vastgelegd

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding Nijmegen

Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding Nijmegen Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding Nijmegen 2011-2012 Inhoud 1. Inleiding...2 2. Algemeen...2 3. Prioriteiten en routes...3 4. Methodiek...5 5. Werking van dooimiddelen...7 6. Proces...8 7. Registratie...9

Nadere informatie

Beleidsplan

Beleidsplan Openbare Ruimte Hoe gaan wij de gladheid bestrijden? R. Muller Openbare Ruimte 22 september 2010 2 Inhoudsopgave Bijlage I Hoe gaat de gemeente Overbetuwe gladheidbestrijden?.. 1 Inhoudsopgave... 3 1.

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2014-2015

Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2014-2015 Stadswerken Wijkonderhoud en Service www.utrecht.nl/gladheid Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2014-2015 Versie: 1.1 Datum 21 november 2014 Voorwoord Het uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2014-2015

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2013 / 2014

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2013 / 2014 PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2013 / 2014 Dienst Stad Afdeling Openbare Werken Team Groen en Begraafplaatsen Oktober 2013 Plan van aanpak gladheidbestrijding 2013-2014 2 INHOUD: 1 INLEIDING... 4

Nadere informatie

Gladheidbestrijding. Uitvoeringsplan

Gladheidbestrijding. Uitvoeringsplan Vastgesteld door burgemeester en wethouders In werking getreden op 1 november 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Inleiding... 3 1.1 Uit het beleid... 3 1.2 Wijzigingen ten opzichte van vorig seizoen...

Nadere informatie

Jaarverslag/Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding Winter

Jaarverslag/Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding Winter CONCEPT *CONCEPT* Jaarverslag/Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding Winter 2016-2017 Gemeente Súdwest Fryslân oktober, 2013 Pagina 1 Colofon Gemeente Súdwest-Fryslân Postbus 10.000 8600 HA Sneek (0515)

Nadere informatie

mm (code voor postverwerking) Hellendoorn Aan de raad Punt 4. : Gladheidbestrijdingplan f2 p fy"» p p n (-p beleidsperiode

mm (code voor postverwerking) Hellendoorn Aan de raad Punt 4. : Gladheidbestrijdingplan f2 p fy» p p n (-p beleidsperiode Punt 4. : Gladheidbestrijdingplan f2 p fy"» p p n (-p beleidsperiode 21-214 U U M C U I I U Hellendoorn Aan de raad Samenvatting: Per 4 jaar wordt een gladheidbestrijdingsplan vastgesteld. In dit beleidsplan

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan oktober 2010

Gladheidbestrijdingsplan oktober 2010 Gladheidbestrijdingsplan 2010-2015 5 oktober 2010 Gladheidbestrijdingsplan 2010 2015 2 Gladheidbestrijdingsplan 2010 2015 3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 5 2. Wat is gladheid?... 6 3. Huidige werkwijze...

Nadere informatie

Gemeente RIS Voorlopige opmaak, definitieve opmaak volgens huisstijl gemeente Emmenüü

Gemeente RIS Voorlopige opmaak, definitieve opmaak volgens huisstijl gemeente Emmenüü ^CfT Emmert RIS.6319 Voorlopige opmaak, definitieve opmaak volgens huisstijl gemeente Emmenüü oktober 2013 Inleiding Als wegbeheerder heeft de gemeente de plicht om alles te doen en niets na te laten om,

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan 2011-2015

Gladheidbestrijdingsplan 2011-2015 PRI PRINTDATUM:11 OKTOBER 2011 / 12:18 UUR Gladheidbestrijdingsplan 2011-2015 Sector Wijkzaken Afdeling Wijkservice Sector Stedelijk Beheer Afdeling Civiel Techniek 1 Hengelo, juni 2011 INHOUDSOPGAVE Pagina

Nadere informatie

Meerjarig uitvoerend beleidsplan Gladheidbestrijding

Meerjarig uitvoerend beleidsplan Gladheidbestrijding Meerjarig uitvoerend beleidsplan Gladheidbestrijding 2011-2015 Versie 2 (Aanpassingen oktober 2012) Afdeling Gemeentebedrijf Cluster Beheer en Ondersteuning Oktober 2011 Inhoudsopgave Inleiding...3 Samenvatting...4

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding voor de gemeenten Buren, Neerijnen, Tiel en Neder- Betuwe

Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding voor de gemeenten Buren, Neerijnen, Tiel en Neder- Betuwe GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Neder-Betuwe. Nr. 7637 25 januari 2016 Uitvoeringsplan Gladheidbestrijding 2015-2016 voor de gemeenten Buren, Neerijnen, Tiel en Neder- Betuwe 1. INLEIDING De

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding... 4

Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding... 4 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Voorwoord... 3 1. Inleiding... 4 2. Het bestrijden van gladheid... 5 2.1 Verschillende vormen van gladheid... 5 2.2 Sneeuwschuiven... 5 2.3 Droogzout- versus natzout strooimethode...

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2018 / 2019

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2018 / 2019 Gemeente Hilversum PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2018 / 2019 Afdeling Openbare Ruimte Team Beheer & Onderhoud September 2018 INHOUD: 1 Inleiding... 3 2 Werkwijzen... 4 2.1 Weersituaties... 4 2.2

Nadere informatie

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 2014-2015 PERIODE 29 OKTOBER TOT EN MET 11 MAART 2015 OKTOBER 2014 2 INHOUDSOPGAVE 1 Gemeentelijk beleid gladheidbestrijding, gemeente Hoogeveen 4 2 Aanpak gladheidbestrijding

Nadere informatie

Oktober Gladheidbestrijding op z n Rotterdams

Oktober Gladheidbestrijding op z n Rotterdams Oktober 2014 Gladheidbestrijding op z n Rotterdams 1-10-2014 Inhoud presentatie 1. Voorstellen 2. De Rotterdamse aanpak 3. Beleid 4. Organisatie 5. Uitvoering 6. Werkwijze 7. Financiën 8. Vragen? 1. Voorstellen

Nadere informatie

Beleidsplan Gladheidsbestrijding JGRO Gemeente Montferland

Beleidsplan Gladheidsbestrijding JGRO Gemeente Montferland Beleidsplan Gladheidsbestrijding 2016-2021 JGRO Gemeente Montferland 2016-2021 1 INHOUDSOPGAVE 1. Samenvatting 3 2. Inleiding 4 3. Juridische verantwoording 5 3.1. Zorgplicht 5 3.2. Aansprakelijkheid 5

Nadere informatie

PRI. Gladheidbestrijding Werkplan

PRI. Gladheidbestrijding Werkplan PRI Gladheidbestrijding 2016-2020 Werkplan Sector Stedelijk Beheer Afdeling Civiele Techniek Oktober 2016 1 INHOUDSOPGAVE Pagina 1 Kaders gladheidbestrijding 3 Aanleiding 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Wettelijke

Nadere informatie

Gladheidbestrijdingsplan

Gladheidbestrijdingsplan Gladheidbestrijdingsplan 2012-2017 1 Uitgangspunten gladheidbestrijdingsplan 2012 2017 In dit plan staan de uitgangspunten geformuleerd zoals die binnen de Gemeente Neder-Betuwe worden gehanteerd ten aanzien

Nadere informatie

EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2012/2013

EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2012/2013 RIS.6318 EVALUATIE GLADHEIDBESTRIJDING WINTER 2012/2013 Definitieve opmaak conform standaard gemeente!!!!! Inleiding Als wegbeheerder heeft de gemeente de plicht om alles te doen en niets na te laten om,

Nadere informatie

Hoofdstuk 6. School en veilige verkeersomgeving

Hoofdstuk 6. School en veilige verkeersomgeving School en veilige verkeersomgeving Integraal veilige schoolomgeving Voor een integraal verkeersveilige schoolomgeving zijn vier ingrediënten noodzakelijk. 1. Infrastructuur 2. Educatie en communicatie

Nadere informatie

GLADHEID BESTRIJDINGPLAN

GLADHEID BESTRIJDINGPLAN GLADHEID BESTRIJDINGPLAN 2011-2012 Gemeente Moerdijk Gemeente Moerdijk Afdeling RBOR, Wijzigingen / bijzonderheden de gladheidbestrijding 2011-2012 1. Feestdagen Met de indeling is rekening gehouden met

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2010 / 2011

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2010 / 2011 PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2010 / 2011 Dienst Stad Afdeling Openbare Werken Team Groen en Begraafplaatsen November 2010 INHOUD 1 INLEIDING... 4 2 TERUGBLIK... 5 3 VERSCHILLEN MET VORIG JAAR...

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2012 / 2013

PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2012 / 2013 PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2012 / 2013 Dienst Stad Afdeling Openbare Werken Team Groen en Begraafplaatsen September 2012 Plan van aanpak gladheidbestrijding 2012-2013 2 INHOUD: 1 INLEIDING...

Nadere informatie

Verschillende dooizouten en hun effecten Richtlijnen wat betreft het gebruik van dooizouten. Kristof Ramaekers Hasselt

Verschillende dooizouten en hun effecten Richtlijnen wat betreft het gebruik van dooizouten. Kristof Ramaekers Hasselt Verschillende dooizouten en hun effecten Richtlijnen wat betreft het gebruik van dooizouten Kristof Ramaekers 04-10-2011 Hasselt Agentschap Wegen en Verkeer Beheer in Vlaanderen van: 5.500 km gewestwegen

Nadere informatie

Raadscommissie Bijlage 8 november 2012 Beleidsplan gladheidbestrijding

Raadscommissie Bijlage 8 november 2012 Beleidsplan gladheidbestrijding Raadscommissie Bijlage 8 november 2012 Beleidsplan gladheidbestrijding 2012-2018 Beleidsplan gladheidbestrijding 2012 2018 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Algemeen 3 2.1 Beleidsuitgangspunt: 3 2.2 Geldigheidsduur

Nadere informatie

De bewijslast rust thans dus bij de gemeenten zelf om aan te tonen dat zij niet verwijtbaar hebben gehandeld.

De bewijslast rust thans dus bij de gemeenten zelf om aan te tonen dat zij niet verwijtbaar hebben gehandeld. CVDR Officiële uitgave van Heerhugowaard. Nr. CVDR91268_1 1 maart 2018 Gladheidbestrijdingsplan 2006 2011 GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 2006-2011 VOORWOORD OVER GLADHEIDBESTRIJDING AANSPRAKELIJKHEID GEMEENTE

Nadere informatie

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN PERIODE 29 OKTOBER TOT EN MET 1 APRIL 2015

GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN PERIODE 29 OKTOBER TOT EN MET 1 APRIL 2015 GLADHEIDBESTRIJDINGSPLAN 2014-2015 PERIODE 29 OKTOBER TOT EN MET 1 APRIL 2015 OKTOBER 2014 2 INHOUDSOPGAVE 1 Gemeentelijk beleid gladheidbestrijding 4 1.1 Strooistrategie: preventief en curatief 4 1.2

Nadere informatie

Jaarverslag/Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding

Jaarverslag/Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding CONCEPT *CONCEPT* Jaarverslag/Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding Winter 2017-2018 Gemeente Súdwest Fryslân oktober, 2013 Pagina 1 Colofon Gemeente Súdwest-Fryslân Postbus 10.000 8600 HA Sneek (0515)

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding 2014-2015

Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding 2014-2015 Uitvoeringsprogramma Gladheidbestrijding 2014-2015 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Algemeen... 2 3. Prioriteiten en routes... 2 4. Methodiek... 4 6. Proces... 7 7. Registratie... 8 8. Wintermanagementsysteem...

Nadere informatie