Emissie-inventaris 2016 en voortgang CO 2 -reductie. (managementreview)

Transcriptie

1 Emissie-inventaris 2016 en voortgang CO 2 -reductie (managementreview) Gebruikte handelsnamen: Baggerbedrijf West Friesland Grond & Cultuurtechniek West Friesland Andijk, 14 april 2017 Auteurs: K.Kiewiet C. Kiewiet Geaccordeerd door: K. Kiewiet Functie: DGA (VGM-functionaris)

2 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING Over dit rapport Betrokkenen 1 2 CO 2 -FOOTPRINT 2012 T/M Grenzen Energiebeoordeling en registratie CO 2 -emissiegegevens CO 2 -footprint Analyse CO 2 -emissie UITSLUITINGEN 16 BIJLAGE 1: BRONNEN GEGEVENS 2016 BIJLAGE 2: VOERTUIGEN EN MATERIEEL IN EIGENDOM OF LEASE BIJLAGE 3: BRANDSTOFVERBRUIK PER VOERTUIG EN WERKTUIG BIJLAGE 4: SPECIFICATIE NAAR PROJECTEN BIJLAGE 5: SHORTLIST ACTIES CONFORM REDUCTIEPLAN I II III IV V

3 1 INLEIDING 1.1 O VER DIT RAPPORT Dit rapport beschrijft de emissie-inventaris van de jaren plus een vergelijk met de CO 2 -reductiedoelstellingen & voorgenomen CO 2 - reductiemaatregelen uit het referentiejaar 2012 van Baggerbedrijf West Friesland BV. Het opstellen van een emissie-inventaris is onderdeel van ons CO 2 -certificaat & - handboek. Met het CO 2 -bewust certificaat van de CO 2 -Prestatieladder laten wij zien dat wij ons inspannen om het energie- en brandstofverbruik in al onze projecten te verminderen. De werkwijze zoals ook omschreven in het energiemanagement-plan (de Plan-Do- Check-Act cyclus van Deming) is uiteraard van toepassing. Dit doen wij niet alleen voor de klant, maar ook omdat wij vanuit de basis maatschappelijk verantwoord willen ondernemen, met oog voor het milieu en de omgeving. We spannen ons in om de bewustwording voor energie- en brandstofverbruik onder onze medewerkers te vergroten en iedereen een rol geven in het verlagen van onze CO 2 -footprint. 1.2 BETROKKENEN Bij de totstandkoming van dit rapport zijn betrokken: Klaas Kiewiet, DGA Claudia Kiewiet, administratief medewerkster Rianne van der Veen / Marc Herberigs, adviseur bij Stichting Stimular Pagina 1 van 16

4 2 CO 2 - FOOTPRINT 2012 T/M 2016 Deze CO 2 -footprint is opgesteld op basis van de eisen van ISO GRENZEN Scopes De CO 2 -footprint in deze rapportage heeft betrekking op scope 1 en 2 zoals gedefinieerd in CO 2 -Prestatieladder Handboek 3.0 van SKAO 1. Dit is toereikend voor certificering op niveau 3 van de CO 2 -Prestatieladder. Scope 1 (directe emissies): emissies door de eigen organisatie, namelijk emissies door verbruik van brandstoffen voor verwarming en emissies door het eigen wagenpark. Scope 2 (indirecte emissies): emissies ten gevolge van het gebruik van elektriciteit en zakelijk verkeer met openbaar vervoer. De emissies koelmiddelen, zakelijk verkeer met privé-auto s en vliegverkeer zijn voor ons bedrijf niet van toepassing, in 2014 heeft er incidenteel vliegverkeer plaatsgevonden, dit is ook gebeurd in 2016 daarom is dit gegeven toch geregistreerd. Met ingang van 2015 heeft er ook gebruik van het openbaar vervoer plaatsgevonden, hetgeen met ingang van dat jaar wordt bijgehouden. Sinds 2016 bestaat er de mogelijkheid om extern te laden voor ons hybride wagenpark, deze gegevens worden met ingang van 2016 dan ook bijgehouden. Om inzicht te krijgen in het verbruik van acetyleen in de werkplaats hebben we voor 2016 de hoeveelheid bijgehouden en geregistreerd. Tot slot zijn we begonnen met het bijhouden van de gebruikte hoeveelheid drinkwater aangezien we per een aparte watermeter voor ons pand is geïnstalleerd. 1 Omdat de CO 2-footprint alleen betrekking heeft op scope 1 en 2, is in dit rapport het vereenvoudigde scopediagram opgenomen. Bij eventuele stijging op de ladder naar niveau 4 en 5, zullen wij het scopediagram uit het Handboek CO 2-Prestatieladder pag. 52 gebruiken, vanwege de uitsplitsing van scope 3-emissies naar upstream en downstream activities. Pagina 2 van 16

5 2.1.2 Organisatorische grens De CO 2 -footprint heeft betrekking op het bedrijf en de bedrijfslocatie aan de Gedeputeerde Laanweg 47H te Andijk, dat wil zeggen: Energieverbruik van de gebouwen Energieverbruik projecten Brandstoffen materieel, in eigendom van het bedrijf of lease (schuifboten, kranen, graafmachines, heftruck, enz.) Eigen vrachtvervoer Brandstoffen voor auto s en bestelwagens in eigendom van het bedrijf of lease Gemiddeld wordt 40%-50% van het materieel en personeel ingehuurd. Deze inhuur valt onder scope 3 en is niet meegenomen in de CO 2 -footprint. Baggerbedrijf West Friesland is opgericht in oktober 2007 en is voor 100% eigendom van Kom op Beheer BV (moedermaatschappij). De aandeelhouders van Kom op Beheer BV zijn: K. Kiewiet (via Grun BV) M. Komen (via Semko BV) P. Schouten (via Dregsol BV) Onder Baggerbedrijf West Friesland BV vallen twee handelsnamen: Baggerbedrijf West Friesland Grond- en Cultuurtechniek West Friesland De werkzaamheden die onder Baggerbedrijf West Friesland BV vallen (scope): Het aannemen, onderaannemen, uitvoeren en doen uitvoeren van cultuur-, ontginnings-, bagger-, grond-, en slootreinigingswerken en waterbodemsaneringen en ingrepen in de waterbodem Hieronder is het organogram van Baggerbedrijf West Friesland BV opgenomen. Pagina 3 van 16

6 Figuur 1: Organogram Baggerbedrijf West Friesland BV 2.2 ENERGIEBEOORDELING EN REGISTRATIE De energieverbruikers van ons bedrijf zijn: Aardgasverbruik voor verwarming van ons kantoor en de werkplaats. Propaan voor verwarming op de projecten. Zakelijk verkeer: betreft het brandstofverbruik van de personenwagens en de bussen. Mobiele werktuigen: betreft de brandstof van het materieel op projecten. Dit zijn onder andere boten, graafmachines en kranen. Goederenvervoer: betreft het brandstofverbruik van de BE-trailer. Elektriciteitsverbruik voor de bedrijfsgebouwen, met een geschatte verdeling: verlichting (±35%), laden hybride auto s (±25%), werkplaatsgereedschap (±25%), ICT en beveiliging (±10%) en keuken/koffieapparatuur (±5%). Het elektriciteitsverbruik is niet verder gekwantificeerd per apparaat, omdat elektriciteit slechts 1,7% van onze CO2-footprint uitmaakt. Alle energiegegevens van de jaren 2012 t/m 2016 zijn ingevoerd in de Milieubarometer. In bijlage 1 staan de bronnen van deze energiegegevens. In bijlage 2 staat een overzicht van de voertuigen en materieel die in eigendom of Pagina 4 van 16

7 lease zijn bij het bedrijf. Bijlage 3 geeft een overzicht van het brandstofverbruik per voertuig en werktuig, voor zover deze gespecificeerd kon worden. We gebruiken de Milieubarometer voor het opstellen van onze CO2-footprint (emissie-inventaris) en het monitoren van de voortgang ten opzichte van de reductiedoelen. De kwaliteit van de emissieregistratie wordt jaarlijks verbeterd (indien mogelijk). Er is een onafhankelijke controle uitgevoerd op de emissieinventaris, door Stichting Stimular. De aandachtspunten uit deze controle zijn verwerkt. In het rapport Emissie-Inventaris uit 2014 (opgesteld bij certificering) is meer specifiek op de verbruikers ingezoomd en zijn per verbruiksgroep besparingsmaatregelen op een rij gezet. Een deel van deze maatregelen is in de afgelopen jaren uitgevoerd, een deel wordt de komende jaren uitgevoerd. Over de resultaten van de maatregelen wordt gerapporteerd verderop in dit rapport. 2.3 CO 2 - EMISSIEGEGEVENS De gebruikte CO 2 -emissiefactoren komen overeen met de eisen van de CO 2 - Prestatieladder. Het betreffen de nieuwe CO 2 -emissiefactoren van Een aantal emissiefactoren zijn vanwege voortschrijdend inzicht aangepast in januari Omdat de emissiefactor van elektriciteit met terugwerkende kracht is aangepast (van 0,455 naar 0,526 kg/kwh), hebben wij onze CO 2 -footprint van het referentiejaar 2012 opnieuw moeten bepalen. Via versiebeheer op zijn alle aangepaste cijfers terug te vinden. De in de milieubarometer ingevulde verbruiksgegevens komen overeen met de inkoopgegevens zoals deze intern zijn verzameld. In de notities in de Milieubarometer zijn de gegevensbronnen vermeld. Pagina 5 van 16

8 2.4 CO 2 - FOOTPRINT Referentiejaar 2012 Figuur 2 geeft een overzicht van de energiestromen van het bedrijf en de bijbehorende CO 2 -uitstoot in 2012 (referentiejaar). Figuur 3 geeft de bijdrage van de energiestromen in percentages van de totale CO 2 -emissie weer. Tabel 2: CO 2 -footprint 2012 (referentiejaar) Baggerbedrijf West Friesland BV CO2-footprint referentiejaar 2012 (herzien ivm aangepaste emissiefactoren per ) Milieugegeven CO2-parameter CO2-equivalent CO2 scope 1 Aardgas voor verwarming Brandstof & warmte m3 1,83 kg CO2 / m3 2,85 ton CO2 Propaan Brandstof & warmte 326 kg 3,39 kg CO2 / kg 1,10 ton CO2 Oplosmiddelen Emissies 20,0 liter 7,20 kg CO2 / liter 0,144 ton CO2 Diesel Mobiele werktuigen liter 3,14 kg CO2 / liter 91,6 ton CO2 Personenwagen (in liters) benzine Zakelijk verkeer liter 2,78 kg CO2 / liter 6,63 ton CO2 Personenwagen (in liters) diesel Zakelijk verkeer 468 liter 3,14 kg CO2 / liter 1,47 ton CO2 Personenwagen (in liters) LPG Zakelijk verkeer liter 1,86 kg CO2 / liter 8,24 ton CO2 Bestelwagen (in liters) diesel Zakelijk verkeer liter 3,14 kg CO2 / liter 24,4 ton CO2 Vrachtwagen (in liters) diesel Goederenvervoer liter 3,14 kg CO2 / liter 7,44 ton CO2 Subtotaal 144 ton CO2 CO2 scope 2 Ingekochte elektriciteit Elektriciteit kwh 0,526 kg CO2 / kwh 5,27 ton CO2 Subtotaal 5,27 ton CO2 Totaal Totaal Compensatie Netto CO2-uitstoot 149 ton CO2 0 ton CO2 149 ton CO2 NB. De CO 2 -footprint (emissie-inventaris) is niet geverifieerd door een CI maar in eigen beheer opgesteld en biedt voldoende zekerheid voor een juiste weergave. Pagina 6 van 16

9 Figuur 3: CO 2 -footprint 2012 (% per thema) In referentiejaar 2012 is in totaal 149 ton CO 2 uitgestoten. Belangrijkste energieverbruikers In scope 1 zijn de belangrijkste energieverbruikers: Mobiele werktuigen: 53,9 kg CO 2 per euro omzet (61,4% van de totale CO 2 -footprint) Bestelwagen (diesel): 14,4 kg CO 2 per euro omzet (16,4% van de totale CO 2 - footprint). In scope 2 is de belangrijkste (en enige) energieverbruiker: Ingekochte elektriciteit: 10,50 kg CO 2 per vierkante meter (3,5% van de totale CO 2 -footprint) Pagina 7 van 16

10 2.4.2 J aar 2016 Figuur 4 geeft een overzicht van de energiestromen van het bedrijf en de bijbehorende CO 2 -uitstoot in Figuur 5 geeft de bijdrage van de energiestromen in percentages van de totale CO 2 -emissie weer. Tabel 4: CO 2 -footprint 2016 Baggerbedrijf West Friesland BV CO2-footprint 2016 Milieugegeven CO2-parameter CO2-equivalent CO2 scope 1 Aardgas voor verwarming Brandstof & warmte 736 m3 1,89 kg CO2 / m3 1,39 ton CO2 Propaan Brandstof & warmte 410 kg 3,39 kg CO2 / kg 1,39 ton CO2 Acetyleen (alleen CO2) Brandstof & warmte 0,0800 m3 5,11 kg CO2 / m3 0, ton CO2 Benzine Mobiele werktuigen 94,0 liter 2,74 kg CO2 / liter 0,258 ton CO2 Diesel Mobiele werktuigen liter 3,23 kg CO2 / liter 130 ton CO2 Personenwagen (in liters) benzine Zakelijk verkeer liter 2,74 kg CO2 / liter 20,0 ton CO2 Bestelwagen (in liters) diesel Zakelijk verkeer liter 3,23 kg CO2 / liter 27,7 ton CO2 Vrachtwagen (in liters) diesel Goederenvervoer liter 3,23 kg CO2 / liter 11,6 ton CO2 Subtotaal 192 ton CO2 CO2 scope 2 Ingekochte elektriciteit Elektriciteit kwh 0,526 kg CO2 / kwh 5,94 ton CO2 Openbaar vervoer Zakelijk verkeer 912 personenkm 0,0610 kg CO2 / personenkm 0,0556 ton CO2 Elektrische auto's (kwh) Zakelijk verkeer 53,5 kwh 0,526 kg CO2 / kwh 0,0282 ton CO2 Vliegtuig mondiaal (>2500 km) Zakelijk verkeer personen km 0,147 kg CO2 / personen km 0,208 ton CO2 Subtotaal 6,23 ton CO2 CO2 scope 3 Drinkwater Water & afvalwater 33,0 m3 0,298 kg CO2 / m3 0,00983 ton CO2 Subtotaal 0,00983 ton CO2 Totaal Totaal Compensatie Netto CO2-uitstoot 198 ton CO2 0 ton CO2 198 ton CO2 NB. De CO 2 -footprint (emissie-inventaris) is niet geverifieerd door een CI maar in eigen beheer opgesteld en biedt voldoende zekerheid voor een juiste weergave. Pagina 8 van 16

11 Figuur 5: CO 2 -footprint 2016 (% per thema) In het jaar 2016 is in totaal 198 ton CO 2 uitgestoten. Belangrijkste energieverbruikers In scope 1 zijn de belangrijkste energieverbruikers: Mobiele werktuigen: 44,7 kg CO 2 per euro omzet (65,6% van de totale CO 2 -footprint) Bestelwagen (diesel): 9,5 kg CO 2 per euro omzet (14,0% van de totale CO 2 - footprint). In scope 2 is de belangrijkste energieverbruiker: Ingekochte elektriciteit: 5,94 kg CO 2 per vierkante meter (3,0% van de totale CO 2 -footprint) Pagina 9 van 16

12 2.4.3 Verloop (in grafiekvorm) Onderstaande grafieken zijn afkomstig uit de Milieubarometer. Deze tonen de trend van de CO2-uitstoot in de afgelopen jaren. De CO 2 -uitstoot is in absolute zin gestegen sinds 2012 al is in 2016 weer een duidelijke daling te zien. Per FTE en -omzet is de CO2-uitstoot gedaald. Figuur 6: CO2-footprint in ton CO2 Pagina 10 van 16

13 Figuur 7: CO2-footprint in ton CO2 per euro omzet Figuur 8: CO2-footprint in ton CO2 per FTE Pagina 11 van 16

14 2.5 ANALYSE CO 2 - EMISSIE Kengetallen Onderstaande tabel toont de kengetallen, waarmee wij de CO 2 -emissie van de bedrijfsvoering en de projecten monitoren. Deze kengetallen zijn afkomstig uit de Milieubarometer. Het referentiejaar is Tabel 9: Verloop kengetallen sinds referentiejaar 2012 Kengetallen CO2-Prestatieladder Eenheid Elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak CO2-emisie elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak CO2-emissie brandstof voor verwarming per gebouwinhoud CO2-emissie mobiele werktuigen per omzet CO2-emissie zakelijk verkeer met (lease)wagenpark per omzet CO2-emissie zakelijk verkeer met vliegtuig per omzet CO2-emissie goederenvervoer met (lease)wagenpark per omzet kwh/m ,9 20,4 18,6 11,3 (*) kg CO2/m2 10,5 9,4 10,7 9,8 5,94 (*) kgco2/m3 1,58 1,55 1,06 0,917 0,555 (**) ton CO2/ton 5,38 4,23 5,93 4,89 4,48 ton CO2/ton 2,39 1,76 2,1 2,57 1,64 ton CO2/ton 0 0 0, ,00716 ton CO2/ton 0,437 0,434 0,405 0,333 0,397 CO2 emissie scope 1 & 2 per omzet ton CO2/ton 8,75 6,78 8,88 8,04 6,83 Algemene opmerking: een negatieve waarde betreft een toename in de CO2-emissie (*) Vloer oppervlakte is per verdubbeld, meer electra ivm laden voertuigen (**) Gebouwinhoud is per verdubbeld Nb. Het kengetal CO 2 -emissie brandstof voor verwarming per gebouwinhoud is heden inclusief de emissie van verwarming van de projectketen (met propaan). Eind dit jaar worden nieuwe doelen gesteld en wordt dit gesplitst. Pagina 12 van 16

15 2.5.2 V oortgang reductiedoelen t.o.v. referentiejaar Tabel 10: Vergelijk kengetallen huidig jaar tov referentiejaar Kengetallen CO2-Prestatieladder Behaalde reductie 2016 t.o.v. 2012* Reductiedoel 2017 Elektriciteitsverbruik per m 2 vloeroppervlak 43,5% 5% CO2 emissie elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak (incl evt groenestroom) 43,4% 100% CO2 emissie brandstof voor verwarming per gebouwinhoud 64,9% 5% CO2 emissie mobiele werktuigen per omzet 16,7% 10% CO2 emissie zakelijk verkeer met (lease)wagenpark per omzet 31,4% 12% CO2 emissie zakelijk verkeer met vliegtuig per omzet n.v.t. n.v.t. CO2 emissie goederenvervoer met (lease)wagenpark per omzet 9,2% 6% CO2 emissie scope 1 & 2 per omzet 21,9% 14,15% *Een negatieve waarde betreft een toename in de CO2-emissie In het jaar 2016 is in totaal 198 ton CO 2 uitgestoten. Dit is een absolute vermeerdering van 49 ton CO 2 ten opzichte van het referentiejaar Dit komt neer op een vermeerdering van 24,7%. Deze is deels te verklaren door de toename van de omzet die er gerealiseerd is in 2016 ten opzichte van In 2012 hadden we een omzet van 1,7 m en in 2016 een omzet van 2,907 m. Dit is een relatieve verhoging van 71%. Ten opzichte van 2015 is de absolute footprint echter flink gedaald. Dit is deels te verklaren door meer projecten in de regio (minder zakelijke km) en enkele projecten waarbij minder energie nodig was om te baggeren. Dit zijn beiden externe oorzaken waar we weinig invloed op hebben. Uitgedrukt in het kengetal waarop wij onze CO 2 -footprint vergelijken (aantal kg CO 2 per1.000 euro omzet), kunnen we de volgende balans opmaken: 2012: Omzet = ,- / CO 2 -uitstoot = 149 ton Kengetal = 87,7 kg CO 2 per euro omzet 2016: Omzet = ,- / CO 2 -uitstoot = 198 ton Kengetal = 68,12 kg CO 2 per euro omzet Bovenstaande getallen laten een afname van 22% zien in 2016 ten opzichte van het basisjaar 2012 (zie ook de laatste regel in bovenstaande tabel). De doelstelling die wij voor ons zelf hebben gesteld ten aanzien van 2017 is het behalen van 8,17% door energiebesparing + 6% door het gebruik van duurzame energie => in totaal dus 14,15%. Op het eerste gezicht kan dan gezegd worden dat we onze doelstelling ruimschoots halen. Als we inzoomen op de achterliggende getallen en de oorzaken dan kunnen we nader specificeren (obv de gegevens uit 2016): Pagina 13 van 16

16 1. We hebben in 2016 een CO2-reductie op het thema verwarming gerealiseerd van 65% (!) tov het referentiejaar. - Deels heeft dit te maken met minder strenge winters (koude periodes) - Zeer zeker is de besparingsmaatregel mbt de heater in de werkplaats van invloed; hiervan de thermostaat op circa 10 graden is gezet waardoor deze veel minder snel aanslaat. - Tevens is het volume van het gebouw verdubbeld waardoor de cijfers enigszins een vertekend beeld geven 2. We zijn in 2016, in tegenstelling tot het voorgaande jaar 2015, met een CO2-afname op het thema zakelijk verkeer geconfronteerd van 31,4% tov het referentiejaar. - Grootste reden van de CO2-afname tov 2015 ligt in het feit dat er in 2015 veel meer km s zijn afgelegd (ca km) ten opzichte van 2016 (ca km): de uitgevoerde projecten waren een stuk dichterbij kantoor gelegen => dit is een gegeven waar wij slecht invloed op hebben (= marktwerking) - De uitstoot in 2012 bedroeg 40,74 ton C02 voor km (= 0,30 kg CO2/km), de uitstoot in 2015 bedroeg 76,80 ton CO2 voor km (= 0,29 kg CO2/km) => relatief gezien is dit een afname van 1% (!) In 2016 bedroeg de uitstoot echter 47,7 ton CO2 voor km (= 0,23 kg CO2/km) => relatief gezien een afname van ruim 23%! 3. We hebben in 2016 een CO2-reductie op het thema Brandstof mobiele werktuigen gezien van 16,7% tov het referentiejaar. - We zijn in 2015 overgegaan op TRAXX-diesel => wellicht dat dit voor een bijdrage in de reductie heeft gezorgd. - Ook zijn er in 2016 een aantal vervangingsinvesteringen gedaan (nieuwer materieel, schonere motoren) 4. We hebben in 2015 een CO2-reductie op het thema elektriciteit gezien van 43,5% tov het referentiejaar. - In 2015 hebben wij het gehele ICT-systeem in the cloud geplaatst waardoor het energieverbruik op kantoor wellicht een stuk is afgenomen doordat hier geen PC s en een server meer staat (slechts energiezuinige thin-clients en beeldschermen) - Tevens is het vloeroppervlakte van het gebouw verdubbeld waardoor de cijfers enigszins een vertekend beeld geven Geconcludeerd kan worden dat we in 2016 op alle thema s aan de doelstelling hebben voldaan Daarnaast kunnen we stellen (als we kijken naar de behaalde reductie tot nu toe) dat we in het 4e jaar 21,9% hebben gereduceerd. Gemiddeld 5,48% per jaar. Als we in 2017 op dezelfde voet door blijven gaan dan halen we prima onze gestelde doelstellingen! Pagina 14 van 16

17 2.5.3 Overig Specificatie naar projecten Van onze totale CO 2 -uitstoot houdt 95% verband met de projecten. In bijlage 4 is de toerekening van emissies overhead en projecten uitgewerkt. De emissies van propaan, benzine voor mobiele werktuigen en oplosmiddelen zijn hierin niet meegenomen, omdat deze verwaarloosbaar klein zijn (minder dan 0,5% van de totale CO 2 -footprint). In 2016 hebben wij geen project met gunningvoordeel voor de CO 2 -Prestatieladder verkregen. Het komt tot dusver sporadisch voor binnen onze branche. Kengetallen Voor de analyse van de CO 2 -footprint, het opstellen van doelen en monitoring gebruiken we de kengetallen zoals weergegeven in paragraaf De kengetallen voor elektriciteitsverbruik en brandstoffen voor verwarming zijn vrij nauwkeurig. Het effect van besparende maatregelen in het gebouw zal terug te zien zijn in de CO2-emissie per m 2 c.q. m 3. Onzekerheid kengetal werktuigen en vervoer Het kengetal per omzet voor vervoer en werktuigen is naar ons idee de meest geschikte, maar niet geheel eenduidig. Dat komt doordat de CO 2 -emissie in de projecten gerelateerd is aan diverse factoren, zoals de omvang van het project, type werkzaamheden, welke machines in een project worden ingezet, de reisafstand van kantoor naar de projectlocatie, de dikte van de te baggeren laag, de weersomstandigheden en de verhouding inzet eigen materieel en inkoop. Er zijn teveel variabelen om de CO 2 -emissie van de jaren onderling te kunnen vergelijken. Onze inschatting is dat de meest nauwkeurige vergelijking op basis van de omzet gemaakt kan worden. Andere kengetallen die we hebben overwogen zijn: Per gebaggerde kubieke meter Per gereden kilometer Per vervoermiddel Pagina 15 van 16

18 Alternatieve kengetallen Zoals al aangegeven in de emissie-inventaris van 2013, kijken we ook naar andere 2 kengetallen: Zakelijk verkeer: Uitstoot ten opzichte van totaal gereden km s Mobiele werktuigen: Uitstoot ten opzichte van totaal aantal draaiuren van het materieel Vanaf 2014 hebben we de volgende alternatieve kengetallen berekend: Kengetal Eenheid Totaal uitstoot Ton CO Totaal aantal Km gereden km s Totaal aantal Uren draaiuren Uitstoot per Kg / km gereden km Uitstoot per draaiuur Kg/draaiuur 25,0 28,4 22,2 Conclusie is dat we ten opzichte van 2014 een reductie van 5,3% hebben behaald op zakelijk verkeer en een reductie van 11% op mobiele werktuigen. Voor het komende jaar/jaren zullen we kijken in hoeverre deze kengetallen bruikbaar zijn als voor het bepalen van doelen en voor de monitoring. Met de Milieubarometer kunnen we deze kengetallen eenvoudig berekenen. 2.6 UITSLUITINGEN Koudemiddelen worden in slechts zeer beperkte mate toegepast binnen Baggerbedrijf West Friesland BV. Diverse kranen zijn uitgerust met een airco-unit; deze wordt alleen gebruikt bij het werken met een overdrukinstallatie in geval van waterbodemsaneringen. Aangezien deze projecten slechts 1 tot 2 keer per jaar voorkomen is het gebruik verwaarloosbaar klein en daarom niet meegenomen in de CO2-footprint. CO2-uitstoot als gevolg van verbanding van biomassa is niet van toepassing bij Baggerbedrijf West Friesland. De opslag en verwijdering van CO 2 maken geen deel uit van de CO 2 -prestatieladder en zijn niet opgenomen. Pagina 16 van 16

19 BIJLAGE 1 : BRONNEN GEGEVENS 2016 Alle gegevensbronnen zijn opgenomen in de Milieubarometer bij de toelichting per ingevuld thema. Hieronder de belangrijkste op een rij: Bedrijfsgegevens Vloeroppervlak bedrijfsgebouwen Contract Toekomstgroep. Gebouwinhoud 2012 Contract Toekomstgroep + aanvulling 2016 Draaiuren Jaarlijkse handmatige opname van de tellerstanden van het materieel Elektriciteit Ingekochte elektriciteit (Inter) ToekomstGroep- eindejaarsafrekening. Wordt per afgenomen van GDF-Suez: groene stroom. Het is echter geen groene stroom die in NL is opgewekt en vanuit dat oogpunt moet dit dus beschouwd worden als grijze stroom. Brandstoffen Aardgas voor verwarming Perpectief Holding(Toekomstgroep eindejaarsoverzicht) Ketel Nefit Proline Hrc 24/CW3 is van Propaan Facturen van Primagaz. Gasflessen voor in de keet. Verwarming. Mobiele werktuigen Diesel Facturen van Schouten Olie, daar wordt TRAXX-Gasolie bij afgenomen. Diesel voor de machines inhuur worden hiervan afgetrokken Benzine Facturen van Schouten-Olie, daar wordt Aspen-benzine gekocht voor de kettingzaag MKB-brandstof / Multitank-card (benzine tanken voor BB-motoren / hulpmaterieel) Zakelijk verkeer Personenwagen (in liters) benzine MKB Brandstof / Multitank-card. VW Passat Mitsubishi Outlander PHEV (2x) Bestelwagen (in liters) diesel MKB Brandstof / Multitank-card. Bussen & bestelwagens. Goederenvervoer Vrachtwagen (in liters) diesel MKB Brandstof / Multitank-card. BE-Trailer Iveco Daily. Pagina i van iv

20 BIJLAGE 2: VOERTUIGEN EN MATERIEEL IN EIGENDOM OF LEASE VW Caddy s - Lease sinds januari VZX-80 Bouwjaar VZZ-67 Bouwjaar 2013 Crafters - Lease sinds januari 2015 VL-722-J Bouwjaar 2014 VL-723-J Bouwjaar 2014 VL-724-J Bouwjaar 2014 VW Passat Hybride - Lease sinds november 2015 HL-047-G Bouwjaar 2015 Iveco Daily (BE) - Aangeschaft in VRD-1 Bouwjaar 2008 Mitsubishi Outlander 1-SNS-68 Bouwjaar 2013 lease sinds ZDT-58 Bouwjaar 2014 lease sinds 2015 Renault Trafic - Aangeschaft in okt 2016 (beginstand:179992) 88-VXF-7 Bouwjaar 2008 Schuifboot (CS1); bouwjaar 2006, aangeschaft 2007 (lease 2006) Schuifboot (CS2); bouwjaar 2008, aangeschaft 2008 Schuifboot (CS3); bouwjaar 2009, aangeschaft 2009 Schuifboot (CS4); bouwjaar 2009, aangeschaft 2009 Schuifboot mini (CS5); bouwjaar 2012, aangeschaft 2012 Liebherr A900C Litronic, Hydraulische graafmachine; bouwjaar 2010, aangeschaft 2010 Liebherr A900C Litronic, Hydraulische graafmachine; bouwjaar 2008, aangeschaft 2014 Hitachi ZX170W, Mobiele kraan, bouwjaar 2009, aangeschaft september 2016 (begin urenstand:7600) CAT 323XL Rupskraan; bouwjaar 2008, aangeschaft Rupsgraafmachine Hyundai 140LC-7; bouwjaar 2006, aangeschaft Sleper/duwer Titan ; bouwjaar 2008, aangeschaft 2008 Takeuchi minigraver TB016; bouwjaar 2000, aangeschaft 2012, omgeruild juni 2016 (eind urenstand: 5900) Takeuchi minigraver TB216; bouwjaar 2016, aangeschaft juni 2016 Takeuchi minigraver TB145; bouwjaar 2006, aangeschaft 2012, omgeruild februari 2016 (eind urenstand: 6837) Takeuchi minigraver TB260; bouwjaar 2013, aangeschaft februari 2016 (begin urenstand: 1850) Takeuchi minigraver TB290TP; bouwjaar 2015,aangeschaft september 2016(begin urenstand:1570) Heftruck DAEWOO; bouwjaar 1999, aangeschaft 2011 Thwaites knik dumper 1.5t, aangeschaft juli 2016 (begin urenstand: 1420) Thwaites knik dumper 3t, aangeschaft juli 2016 (begin urenstand:1119) Pagina ii van iv

21 BIJLAGE 3: BRANDSTOFVERBRUIK PER VOERTUIG EN WERKTUIG Tabel: Brandstofverbruik per voertuig/werktuig in 2016 Brandstofverbruik per voertuig en werktuigen Naam Gereden km liters diesel LPG Benzine Electrisch Verbruik Caddy 3-VZX X 13,4 Caddy 9-VZZ X 63,7 Crafter VL-722-J X 10,2 Crafter VL-723-J X 9,8 Crafter VL-724-J X 10,0 Reanult Traffic 88-VXF X 7,7 VW Passat HL-047-G X X 18,2 Mitsubishi Outlander 1-SNS X X 14,5 Mitsubishi Outlander 3 ZDT X X 12,6 Iveco Daily BE trailer 82-VRD X 5,8 Huurauto's (diverse) 71 5 X 14,2 Huurauto's (diverse) 278 X ,0 Aandeel bezine 7298 Aandeel diesel IVECO 3576 Crafter/Caddy's 8586 Draai-uren Machines Totaal 2016 Schuifboot CS1 X 676 Schuifboot CS2 X 752 Schuifboot CS3 X 450 Schuifboot CS4 X 750 Schuifboot CS5* X 50 Sleper/duwer X 443 Liebherr Hydraulisch graafmachine 2008 X 847 Liebherr Hydraulische graafmachine 2010 X 740 Hitachi Hydraulische graafmachine ZX170 X 664 Heftruck Daewoo X 89 Takeuchi minigraver TB016 X 24 Takeuchi minigraver TB145 X 46 Takeuchi minigraver TB216 X 60 Takeuchi midigraver TB260 X 626 Takeuchi midigraver TB290 X 302 Twaithes 1,5t X 86 Twaithes 3,0t X 121 CAT 323 X 950 Hyundai rupsgraafmachine X 334 Huurkranen, -materieel (***) X 928 * geschat, geen urenteller totaal: 8938 In bovenstaande tabel is het brandstofverbruik van onze auto s en de draaiuren van de werktuigen opgenomen, voor zover bekend. Voor een groot deel van het materieel is het vrijwel onmogelijk om het brandstofverbruik afzonderlijk in kaart te brengen. Pagina iii van iv

22 BIJLAGE 4: SPECIFICATIE NAAR PROJECTEN Jaar: 2016 x = belangrijkste emissiebronnen Overhead Projecten Totaal: 240 ton CO2 5%* 95% CO2 scope 1 Aardgas voor verwarming (m3) x Mobiele werktuigen (in liters) diesel x Bestelwagen (in liters) diesel x Personenwagen (in liters) benzine x Personenwagen (in liters) diesel x Personenwagen (in liters) LPG x Vrachtwagen (in liters) diesel x CO2 scope 2 Ingekochte elektriciteit (kwh) Openbaar vervoer x x *Toerekening op basis van een financiële verdeelsleutel (omzet). Pagina iv van iv