Programma voor Toetsing en Afsluiting HAVO

Transcriptie

1 1 Programma voor Toetsing en Afsluiting HAVO

2 2 Inhoud Voorwoord... 3 Commissie van Beroep Eindexamen... 3 Examinatoren HAVO Vakken met of zonder Centraal Examen... 5 Toetsen en praktische opdrachten... 5 Schoolexamens en herkansingen M4/H5/V6:... 5 Overzicht praktische opdrachten en toetsen... 6 Centraal examen HAVO Examens Tweede Tijdvak (Herkansing)... 8 Examens Derde Tijdvak... 8 Regeling herkansing centraal examen... 8 Regels, afspraken en toegestane hulpmiddelen... 9 Nederlands Frans Duits Engels Geschiedenis Aardrijkskunde Wiskunde A Wiskunde B Wiskunde D Rekenen Scheikunde Biologie Natuur, Leven en Technologie (NLT) Havo Management & Organisatie Kunst (Beeldend) Kunst (Muziek) Bewegen, Sport en Maatschappij (BSM) Bewegingsonderwijs Loopbaan Oriëntatie en -begeleiding (LOB) Profielwerkstuk... 29

3 Voorwoord 3 Beste leerling, Welkom in havo 5. Een jaar waarin je jouw schoolcarrière op CSW Van de Perre gaat afsluiten met schoolexamens, je profielwerkstuk, het kiezen van een vervolgopleiding en uiteindelijk het centraal schriftelijk examen in mei. Dit programma van toetsing en afsluiting is bedoeld om je inzicht te geven in wat er van je verlangd wordt dit jaar. Lees dit PTA goed door en pas je planning erop aan. Vlak voor en tijdens SE-weken of SE-dagen kan je geen andere afspraken plannen. Kijk ook goed naar de weging van de verschillende onderdelen. Het is wijs om bij de keuze van je herkansingen iets te kiezen waarbij je een serieuze kans hebt om je gemiddelde cijfer voor dat vak daadwerkelijk te verhogen. Overleg dit met je mentor. In het eindexamenreglement vind je meer informatie over rechten en plichten. We wensen je dit jaar heel veel succes! Maak er een geslaagd jaar van. Commissie van Beroep Eindexamen (zie voor de volledige tekst het examenreglement) De commissie bestaat uit vijf personen, te weten: de voorzitter van de commissie, een externe deskundige die geen werknemer is of lid van het bevoegd gezag; een van de afdelingsleiders, die niet direct betrokken is bij het afnemen van eindexamens, tevens secretaris van de commissie; twee examinatoren werkzaam in de sector van waaruit het (de) bezwa(a)r(en) is/zijn ingediend; een lid uit de geleding van ouders van (oud)leerlingen. Alle leden worden aangezocht door de sector MAVO-HAVO-VWO. Correspondentie dient gericht te worden aan: Commissie van Beroep Eindexamen p/a Centrale Administratie V.C.O.W. Postbus AM Middelburg

4 4 Examinatoren HAVO-5 Voorzitter van het examen: Mw. I.A.K. Kuijpers, directeur Secretaris van het examen: L.J.C. Rozendaal Vak Examinatoren Nederlands Frans Duits Engels Geschiedenis Aardrijkskunde Wiskunde A Wiskunde B Natuurkunde Scheikunde Biologie NLT Economie Management en organisatie Kunst BSM Bewegingsonderwijs mw. C.W.J. v/d Meer-Bouwmeester mw. A. Saman mw. M. van Verseveld mw. M.L. de Visser mw. I. v/d Wege-Hofman mw. I.M. Jacobs mw. N.M. Rol mw. B. Vermeulen A. Louws J.J. de Witte N. Brinkhuis D.J. de Zeeuw A.J. Eikelboom L. Bernouw Mw. W.J. Nagelkerke A.J. Eikelboom Mw. W.J. Nagelkerke Mw. A.M. de Witte R.J. Meier mw. M.A.S. van Ginhoven-de Baere L.J.C. Rozendaal C.A. de Jong A.M. Hartog A.M. Hartog H.A. van der Veen J. Bomert P. de Bruijne mw. H. Zijderveld A. de Wolf mw. J.E. Kerkhof Mw. M. de Jong-Florisse S.J. Koets J.R. Pluymert R.P. Poppe

5 Vakken met of zonder Centraal Examen 5 Vakken die worden afgerond met alleen schoolexamen en niet met een centraal examen Vakken die worden afgerond met zowel een schoolexamen als een centraal examen Vak met alleen een centraal examen Godsdienstonderwijs/Levensbeschouwing; Maatschappijleer; Natuur, Leven en Technologie (NLT); Technologie; Culturele en kunstzinnige vorming; Bewegen, Sport en Maatschappij (BSM); LO2; Lichamelijke opvoeding Nederlands; Frans; Duits; Engels; Geschiedenis; Aardrijkskunde; Wiskunde A en B; Natuurkunde; Scheikunde; Biologie; Economie; Management & Organisatie; Kunst (Beelden vormgeving en muziek) Rekentoets (3ER, 3F) Toetsen en praktische opdrachten Toetsen worden afgenomen in een programma- & toetsweek (P&T week), praktische opdrachten veelal in een periode. Hieronder vind je een overzicht wanneer de periodes zijn en wanneer de programma- & toetsweken dit schooljaar plaatsvinden. In een enkel geval zal, i.v.m. het grote aantal toetsen, de toetsperiode meer dagen beslaan dan de genoemde programma- & toetsweek. Schoolexamens en herkansingen M4/H5/V6: Periode 1 Periode 2 Periode 3 Lessen Wo 30 aug. t/m Vr 27 okt Ma 16 nov t/m Vr 12 jan, 2018 Ma 22 jan. t/m Vr 23 mrt Schoolexamens Ma 30 okt. t/m Vr 3 nov (m.u.v. H4 en V5) Ma 15 t/m Vr 19 jan Ma 26 mrt. t/m Vr 29 mrt (reservedata: Do 22 mrt. en Vr 23 mrt.) Cijfers schoolexamens Ma 20 nov. 2018; Di 29 jan 2018; Wo 4 apr. 2018; gepubliceerd 8.20 uur 8.20 uur Inschrijven herkansing Ma 27 nov. 2018; Ma 5 feb. 2018; schoolexamens uiterlijk uur uiterlijk uur Inschrijven herkansing Di 13 mrt. 2018; K&L-toets uiterlijk uur Herkansing M4 Ma 4 dec. 2018; Ma 12 feb. 2018; 1 e en 2 e uur lesvrij 1 e en 2 e uur lesvrij Herkansing H5 Di 5 dec. 2018; Di 13 feb. 2018; 1 e t/m 3 e uur lesvrij 1 e t/m 3 e uur lesvrij Herkansing V6 Ma 4 dec. 2018; Ma 12 feb. 2018; 1 e t/m 3 e uur lesvrij 1 e t/m 3 e uur lesvrij Herkansing K&L-toets Vr 29 mrt Cijfers herkansing Di 18 dec. 2018; Di 27 feb. 2018; gepubliceerd 8.20 uur 8.20 uur 8.20 uur Do 5 apr. 2018; uiterlijk uur Di 10 apr gehele dag lesvrij Di 10 apr gehele dag lesvrij Di 10 apr gehele dag lesvrij Di 17 apr. 2018; 8.20 uur

6 6 Overzicht praktische opdrachten en toetsen som HAVO 4 Periode 1 P&T-week 1 Periode 2 P&T-week 2 Periode 3 P&T-week 3 som lv 100% 100% ne 20% T % T % T % M % 100% fa 30% T* % T % T** % M % 100% du 20% T % T % TP1,2, % M % 100% en 10% T % T % T % en M % 100% ma 100% 100% gs 40% T % T % 100% ak 40% T % T % 100% wa 20% T % T % T % 100% wb 20% T % T % 100% wd 70% T % 100% na 20% T % PO % T % 100% sk 20% T % PO % T % 100% bi 50% T % T % 100% nlt 40% PO % T % PO % T % PO % T % 100% ec 30% T % T % T % 100% m&o 30% T % PO % T % 100% ckv 100% 100% bv 60% PO 553 5% T % PO % 100% mu 55% PO % PO % T % 100% bsm* 46% PO 553 7% PO % T % PO % PO 563 7% 100% *BSM zie omschrijving BSM ivm de percentages en PO s die gehouden worden en hoe zwaar ze meetellen. * Frans: deze idioomtoets bestaat uit 2 delen van en wordt gehouden in week 51 en week 10 ** Frans; deze toets bestaat uit 3 delen en wordt gehouden in november, februari en april.

7 Centraal examen HAVO HAVO Datum Tijd Vak Ma 14 mei uur natuurkunde Di 15 mei uur geschiedenis uur Engels Wo 16 mei 2018 Do 17 mei uur Nederlands Vr 18 mei uur Duits uur economie Di 22 mei uur aardrijkskunde uur Frans Wo 23 mei uur kunst uur M&O Do 24 mei uur wiskunde A,B Vr 25 mei uur scheikunde Ma 28 mei uur biologie Uitslag van het examen: woensdag 13 juni 2018 Diploma-uitreiking: woensdag 4 juli 2018 in de Grote Kerk in Veere

8 Examens Tweede Tijdvak (Herkansing) 8 Voor de deelname aan de examens van het Tweede Tijdvak komen in aanmerking: a. kandidaten (geslaagd of nog niet geslaagd) die één cijfer willen verbeteren. b. kandidaten die in het eerste tijdvak om geldige redenen verhinderd waren om deel te nemen aan één of meer zittingen. Het tweede tijdvak begint op: 18 juni In maart 2018 wordt bekendgemaakt op welke dagen en tijdstippen de centrale examens in het tweede tijdvak worden afgenomen. De examenafname van de aangewezen vakken door de staatsexamencommissie zal op 21 juni plaatsvinden. Het besluit welke vakken dit zijn wordt in maart 2018 gepubliceerd. Uitslag van het tweede tijdvak: vrijdag 29 juni Examens Derde Tijdvak Deze examens zijn in augustus. Drie groepen kandidaten kunnen deelnemen aan het derde tijdvak. Dit betreft kandidaten die: a. met geldige reden meer dan twee zittingen van het Centraal Examen (eerste tijdvak) hebben gemist en dus tijdens het tweede tijdvak niet alle zittingen konden inhalen; b. op de dag van de herkansing het eerste tijdvak van het Centraal Examen hebben afgerond en nog geen gebruik hebben gemaakt van hun recht op herkansing; c. op de dag van de herkansing om een geldige reden verhinderd zijn geweest om gebruik te maken van hun recht op herkansing of van hun mogelijkheid tot uitgesteld examen. Regeling herkansing centraal examen Elke kandidaat (geslaagd of niet-geslaagd) mag één vak herkansen. Na de herkansing telt voor de berekening van het eindcijfer van het herkanste vak het hoogste cijfer. Een kandidaat die wil herkansen, dient daartoe een schriftelijk verzoek in bij de secretaris van het eindexamen op een door deze verstrekt formulier vóór een door de secretaris van het examen te bepalen datum en tijdstip. Als de kandidaat afziet van het recht op herkansing of zich er niet tijdig voor aanmeldt, wordt de eerste uitslag automatisch de definitieve uitslag. De kandidaat is definitief afgewezen als hij na de herkansing niet voldoet aan de elders weergegeven slaag-/zakregeling.

9 Regels, afspraken en toegestane hulpmiddelen 9 Voor het MAVO, HAVO en VWO-examen. Lees het onderstaande nauwkeurig en handel ernaar! 1. Fietsen altijd in de fietsenstalling. 2. De tijden van de examenzittingen, met de lokaliteiten vind je tijdig op website en/of ELO. 3. Je moet een kwartier voor de aanvang van het examen aanwezig zijn. Dus voor de ochtendzittingen om uur en voor de middagzittingen om uur. 4. Art. 19, lid 5 van het Examenreglement CSW luidt: Een kandidaat die te laat komt, mag tot uiterlijk een half uur na de aanvang van de toets tot die toets worden toegelaten. Hij levert al zijn werk in op het tijdstip dat voor de andere kandidaten geldt. 5. Bij ieder vak is een basispakket hulpmiddelen toegestaan. Zorg dat je dat altijd bij je hebt. - schrijfmaterialen; - tekenpotlood; - blauw en rood kleurpotlood; - liniaal met millimeterverdeling; - passer; - geometrische driehoek; - vlakgum; - eenvoudige rekenmachine (geen grafische rekenmachine). - een eendelig verklarend woordenboek Nederlands gebruikt worden; (Waarschuwing: De betekenis van een vakterm, voortvloeiend uit het examenprogramma, kan in een examenvak anders zijn dan in een algemeen woordenboek. De kandidaat wordt geacht de betekenis te kennen die geldt binnen het vak, en kan zich niet beroepen op een afwijkende of meer algemene omschrijving in het woordenboek.) 6. Het is verboden andere dan in punt 5 genoemde hulpmiddelen en boeken/tassen in het examenlokaal te brengen. 7. Niet inleveren van je werk betekent een definitieve afwijzing. 8. Bij ziekte of andere onverhoopte afwezigheid onmiddellijk bericht geven aan de afdelingsleider. 9. Over de inhoud van het examen mogen geen mededelingen worden gedaan. 10. Het gebruik van Tipp-Ex is niet toegestaan. Je mag niet met potlood schrijven (behalve bij het tekenen van grafieken). 11. Niet van je plaats komen. Om papier vraag je door je hand op te steken. De docent komt dan naar je toe. Op dezelfde wijze vraag je om een gang naar het toilet. Een van de docenten begeleidt je voor zover betamelijk. 12. Het is niet toegestaan voor het officiële einde van de zitting opgaven mee te nemen de zaal uit. Deponeer de opgaven met je naam erop in een bak. Na de zitting ophalen is wel toegestaan. 13. Laatste kwartier rust. Niemand mag de zaal dan nog verlaten. 14. Al het gemaakte werk invouwen in dubbel vel. Als het werk eenmaal is ingeleverd, kunnen er geen aanvullingen worden geaccepteerd. 15. Op alle in te leveren bladen: naam, ex.nr., vakdocent. 16. Houd er rekening mee dat je tussen het 1e en 2e tijdvak beschikbaar bent. 17. Er zal na bijna elke examenzitting gelegenheid zijn voor een cool down. Daar zijn ouders die gratis voor een kopje thee, koffie of iets fris zorgen. Aanvullende regels m.b.t. hulpmiddelen z.o.z.

10 Bij onderstaande vakken is bovendien nodig (alle hulpmiddelen zelf meenemen, tenzij anders vermeld): Nederlands: Een eendelig verklarend woordenboek (zie ook punt 5 hierboven) Voorbeeld briefsjabloon Nederlands(alleen VMBO) Engels, Frans, Duits: Een woordenboek Vreemde taal Nederlands en ook een woordenboek Nederlands - Vreemde taal. Beiden in één band, maar ook in afzonderlijke delen is toegestaan. Bij het vak Engels is een woordenboek Engels-Engels toegestaan in plaats van een woordenboek Engels-Nederlands. Niet toegestaan: een elektronisch woordenboek of een leespen* * Tenzij hiervoor schriftelijk toestemming is verleend. Latijn, Grieks: Een woordenboek en een grammaticaoverzicht (in het woordenboek of los) zonder voorbeeldzinnen en toelichting op het gebied van synthaxis. Wiskunde: Windroos (alleen VMBO) Roosterpapier in cm 2 Grafische rekenmachine* (HAVO en VWO) Nask 1 en Nask 2 (VMBO): BINAS vmbo gt 2 e editie Natuurkunde, Scheikunde en Biologie (HAVO en VWO): BINAS, 6 e druk** Aardrijkskunde (HAVO en VWO): Grote Bosatlas, 54 e druk ZORG VOOR EXTRA BATTERIJEN!! * De grafische rekenmachine moet in examenstand staan, dan wel dient het geheugen te zijn gewist door een reset van de gehele machine. ** Het is niet toegestaan aantekeningen in Binas te maken, uitgezonderd zijn de in opdracht van de docent aangebrachte correcties in de tabellen. Verder is het plakken van onbeschreven tabs toegestaan.

11 Nederlands 11 1 Schriftelijke toets Domein E: Literatuur Stofomschrijving Laagland, literatuur & lezer: Cursus 1, 2, 3, 10, 11 en 12 Balansverslag over de in havo 4 gelezen werken Wijze Schriftelijke toets over het balansverslag plus twee gelezen werken van na Alle werken zijn oorspronkelijk geschreven in de Nederlandse taal. De titels zijn vooraf goedgekeurd door de docent. Duur 100 minuten Datum In P&T-week 1 Weging 10% Kolom Beoordelingscriteria Het cijfer wordt vastgesteld aan de hand van een vooraf vastgesteld correctiemodel. 2 Leesvaardigheid Domein A: Leesvaardigheid Stofomschrijving Nieuw Nederlands Cursus Leesvaardigheid H1, 2 en 3 Wijze Leerlingen maken 2 leesvaardigheidstoetsen van twee teksten met vragen. Duur 2 toetsen van 100 minuten Datum SE-periode 1 SE-periode 2 Weging 10 % Kolom Beoordelingscriteria De cijfers worden vastgesteld aan de hand van vooraf vastgestelde correctiemodellen. De 2 cijfers worden vastgesteld op 1 decimaal. Het gemiddelde van die 2 cijfers afgerond op een decimaal vormt het SE-cijfer. 3 Schriftelijke toets Domein C: Schriftelijke taalvaardigheid Stofomschrijving Nieuw Nederlands Cursus Informatievaardigheden Cursus Schrijfvaardigheid H1, 2 en 4.2 Cursus Argumentatieve vaardigheden H1 en 2 Cursus Formuleren Cursus Spelling Wijze Schrijfvaardigheid: De leerlingen schrijven een betoog op basis van documentatiemateriaal. Duur 120 minuten Datum In P&T-week 2 Weging 40% Kolom Beoordelingscriteria Zie toets 1. 4 Mondelinge toets Domein E: Literatuur Stofomschrijving Laagland, literatuur & lezer: Cursus 1, 2, 3, 10, 11 en 12 Balansverslag over de in havo 4 en 5 gelezen werken 2 gelezen werken van na De werken zijn oorspronkelijk geschreven in de Nederlandse taal. De titels zijn vooraf goedgekeurd door de docent. Wijze Mondelinge toets in duo s die bestaat uit: een korte spreekbeurt over een van de boeken (beide leerlingen) een bespreking van het balansverslag vragen over boek 7 en 8 en het balansverslag Duur 20 minuten per twee leerlingen Datum In P&T-week 2 Weging 20% Kolom Beoordelingscriteria Zie toets 1

12 Frans Taaltaak Inleverdata: Beoordelingscriteria leesvaardigheid De leerlingen maken gedurende het hele schooljaar een serie teksten die door de docent aangeboden worden. Aan deze teksten wordt zowel in de les als thuis gewerkt en vormt het leesportfolio Frans van de leerling. De leerling houdt zelf een logboek bij om de eigen leesprogressie inzichtelijk te maken. Het hele lopend schooljaar door. Voldoende/onvoldoende 12 Schriftelijke toets Examenidioom Stofomschrijving Vocabulaire toetsen examenidioom hoofdstuk 1 t/m 20 Organisatie Klassikaal Duur 50 minuten Datum Toets 1: week 51 (hfst 1-10) Toets 2: week 10 (hfst 11-20) Weging 15% Kolom 533 Beoordelingscriteria 75% van de opgaven moet goed zijn voor het cijfer 6. Schriftelijke toets Kijk/luistervaardigheid Het maken van de CITO kijk-/luistertoets. De vragen bij de verschillende onderdelen worden in het Nederlands gesteld. 60 minuten Datum: In P&T-week 2 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: Volgens het correctiemodel van het CITO. Schriftelijke toets Organisatie Hulpmiddelen Datum leesvaardigheid De leerlingen krijgen vanaf de start van het schooljaartijdens de lessen Frans 3 leestoetsen gebaseerd op examenteksten havo. Het gemiddelde van deze 3 toetsen vormt het se-cijfer leesvaardigheid. Klassikaal Woordenboek F-N toets 1 medio november toets 2 medio februari toets 3 medio april 10% van het schoolexamencijfer Weging Kolom 563 Beoordelingscriteria volgens het correctievoorschrift CITO Frans Mondelinge toets spreekvaardigheid Een mondelinge toets waarin de kandidaat er blijk van geeft gespreksvaardig te zijn door voldoende vlot, adequaat en correct te reageren op diverse situaties conform het door het E.R.K. gestelde eindniveau voor het vak Frans HAVO. Organisatie: 2 leerlingen per 25 minuten 25 minuten per tweetal Datum: In P&T-week 3 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 553 Beoordelingscriteria Volgens correctievoorschrift CITO Frans

13 Duits 13 Schriftelijke toets schrijfvaardigheid Het schrijven van een formele brief n.a.v. in het Nederlands gestelde gegevens. 120 minuten. Hulpmiddelen ICT; woordenboek; grammatica-overzicht Datum: In P&T-week 1 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: door de sectie vastgesteld; ERK en CITO-normen als uitgangspunt Schriftelijke toets Kijk/luistervaardigheid Het maken van de CITO kijk-/luistertoets. De vragen bij de verschillende onderdelen worden in het Nederlands gesteld. 60 minuten Datum: Rond P&T-week 2 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: Volgens het correctiemodel van het CITO. Mondelinge toets spreekvaardigheid Gesprek naar aanleiding van bestudeerde en behandelde onderwerpen en onderwerpen naar eigen keuze. Twee leerlingen leggen tegelijkertijd tentamen af bij hun eigen docent. Benodigde materiaal wordt door de docent ter beschikking gesteld. Inhoud o.a.: stuk tekst voorlezen; jezelf voorstellen; spreekbeurt over onderwerp van 3 minuten; afbeelding beschrijven en dialoog zoals voorbereid tijdens de lessen Organisatie: 2 leerlingen per 25 minuten 25 minuten per tweetal Datum: In P&T-week 3 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 553 Schriftelijke toets repetities Er volgen drie repetities over examenidioom en grammatica zoals aangegeven tijdens de les. Het cijfer van deze toetsen wordt gemiddeld. Organisatie Klassikaal Hulpmiddelen Woordenboek F-N Datum Periode 1, 2 en 3 Weging 10% van het schoolexamencijfer Kolom 563 Handelingsdeel taaltaken literatuur Er worden in HAVO-5 2 literaire werken gelezen van de HAVO bovenbouw lijst. Het aantal punten is vier. Naar aanleiding van deze gelezen werken, moeten verwerkingsopdrachten gemaakt worden. Deze worden via de ELO ingeleverd en door de vakdocent ruim op tijd verstrekt. Is het resultaat onvoldoende mag de kandidaat niet aan het mondeling SE deelnemen

14 Engels 14 Schriftelijke toets schrijfvaardigheid Een toets die bestaat uit het schrijven van een formele brief; het gebruik van een (elektronisch) woordenboek is toegestaan. 90 minuten. Datum: In P&T-week 1 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 523 Beoordelingscriteria: taalgebruik, inhoud, grammatica, coherentie en spelling/briefconventies Schriftelijke toets luistervaardigheid Het maken van een kijk-/luistertoets aangeleverd door het CITO. Een herkansing van dit onderdeel kan bestaan uit een luistertoets zonder kijkgedeelte. 75 minuten Datum: In P&T-week 2 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: volgens het correctiemodel van het CITO Literatuur Inleverdata: Toetsing: Beoordelingscriteria: Beoordeling: 2 boeken ter voorbereiding op het mondeling. De (niet verkorte) boeken dienen in oorspronkelijk Engels geschreven te zijn; elk boek bevat minimaal 200 pagina s en per schrijver mag 1 boek gelezen worden. De literaire werken moeten altijd goedgekeurd zijn door de docent. boek 1: direct na de herfstvakantie boek 2: direct na de kerstvakantie Verwerkingsopdrachten/toetsen worden klassikaal gemaakt. Voldoende/onvoldoende De boeken dienen als basis voor een cijfer spreekvaardigheid bij het mondeling SE in H5 samen met de 2 boeken gelezen in H4. Maximaal een boek per auteur. Mondelinge toets Gespreksvaardigheid Een gesprek met als basis vier literaire werken, twee uit H4 en twee uit H5. De literaire werken moeten altijd goedgekeurd zijn door de docent. 20 minuten Datum: In P&T-week 2 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 553 Beoordelingscriteria: uitspraak en gespreksvaardigheid Schriftelijke toets examenvocabulaire Een toets over vocabulaire en uitdrukkingen. 60 minuten. Datum: In P&T-week 3 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: Volgens een correctiemodel.

15 Geschiedenis 15 Schriftelijke toets GWP handboek en werkboek Hoofdstuk 7 t/m 10 Kenmerkende aspecten van de tijdvakken 5 t/m Minuten Datum: In P&T-week 2 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: Schriftelijke toets vastgelegd in antwoordmodel. De puntenverdeling staat op de toets vermeld. GWP: De drie contexten: GWP Historische context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden Duitsland en De Koude Oorlog Kenmerkende aspecten van de tijdvakken 5 t/m Minuten Datum: In P&T-week 3 30 % van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: vastgelegd in antwoordmodel. De puntenverdeling staat op de toets vermeld. Aardrijkskunde 1. Schriftelijke toets Tekstboek en werkboek BuiteNLand Havo-5 Bestuderen: -Hfst 1: Globalisering - De stof betreft alle paragrafen inclusief Hap uit de kaart /examentraining - Daarbij behorende werkboekopdrachten - Aanvullend lesmateriaal 90 minuten Datum: In P&T-week 1 30% van het schoolexamencijfer Kolom: Schriftelijke toets Tekstboek en Werkboek BuiteNLand Havo-5 Bestuderen: - Hfst 2: Aarde; endogene en exogene processen - Hfst 3: Indonesië par. 2,3,8 t/m 12 - De stof betreft alle paragrafen inclusief Hap uit de kaart - Daarbij behorende werkboekopdrachten - Aanvullend lesmateriaal 90 minuten Datum: In P&T-week 3 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 543

16 Wiskunde A Schriftelijke toets Getal en Ruimte havo A deel 2: - H5 Lineaire verbanden - H6 Statistiek en beslissingen - H7 Veranderingen 100 minuten Datum: In P&T-week 1 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 523 Beoordelingscriteria: Op het opgavenformulier wordt het maximum aantal te behalen punten per vraag vermeld. Als bij een vraag een verklaring, uitleg of berekening vereist is, worden aan het antwoord meestal geen punten toegekend als deze verklaring, uitleg of berekening ontbreekt. 2. Schriftelijke toets Toets waarbij je met Excel aan grote databestanden rekent en de theorie van H8 en H10 gebruikt. Getal en Ruimte havo A deel 2: - H8 Statistiek en de computer - H10 Statistische varabelen 100 minuten in computerklokaal Datum: In P&T-week 2 10% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: Zie toets 1 3. Schriftelijke toets Getal en Ruimte havo A deel 3: - H9 Exponentiële verbanden - H10 Statistische variabelen - H11 Formules en variabelen - H12 Examentraining 100 minuten Datum: In P&T-week 3 40% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: Zie toets 1

17 Wiskunde B Schriftelijke toets Getal en Ruimte havo B deel 2: - H5 Machten, exponenten en logaritmen - H6 De afgeleide functie - H7 Lijnen en cirkels - H8 Goniometrie 100 minuten Datum: In P&T-week 1 40% van het schoolexamencijfer Kolom: 523 Beoordelingscriteria: Op het opgavenformulier wordt het maximum aantal te behalen punten per vraag vermeld. Als bij een vraag een verklaring, uitleg of berekening vereist is, worden aan het antwoord meestal geen punten toegekend als deze verklaring, uitleg of berekening ontbreekt. 2. Schriftelijke toets Stofomschrijving Getal en Ruimte havo B deel 3 - H9 Exponentiële verbanden - H10 Meetkundige berekeningen - H11 Verbanden en functies - H12 Examentraining 100 minuten Datum: In P&T-week 3 40% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: Zie toets 1 Wiskunde D Schriftelijke toets 4 Getal en Ruimte HAVO D deel 3 - H9 Afgeleide en tweede afgeleide - H10 Toetsen van hypothesen - H11 Periodieke functies - H12 Functies met e-machten en natuurlijke logaritmen 100 minuten Datum: In periode 2 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: Op het opgavenformulier wordt het maximum aantal te behalen punten per vraag vermeld. Als bij een vraag een verklaring, uitleg of berekening vereist is, worden aan het antwoord meestal geen punten toegekend als deze verklaring, uitleg of berekening ontbreekt.

18 18 Rekenen Verplicht: voor leerlingen die in havo 4 of havo 5 minder dan een 6 hebben gescoord voor de rekentoets 3F. In totaal mogen 4 pogingen worden gedaan in havo 4 en havo 5 om de rekentoets te halen. Hierbij geldt steeds: het beste resultaat telt. Vrijwillig: voor leerlingen die in havo 4 of havo 5 een 6 of hoger hebben gescoord voor de rekentoets 3F en hun cijfer willen verbeteren. 1. computertoets Cito Rekentoets 3F Cito Voorbeeldtoetsen 3F 2015, 2016 en 2017 (najaar 2017 beschikbaar). Oefenmateriaal en websites zoals te vinden op de ELO onder het vak Rekenen H4/H5/V4/V5/V6 16/17 Afnameperiodes 120 minuten Van 9 t/m 22 januari 2018 (herkansing) Van 6 t/m 19 maart 2018 (herkansing) Van 30 mei t/m 11juni 2018 (herkansing) 1 (op eindlijst)

19 Natuurkunde Schriftelijke toets Nova Natuurkunde Havo 4: hoofdstuk 3,4,5 Nova Natuurkunde Havo 5: hoofdstuk 8. Hulpmiddelen: Rekenmachine (geen grafische), geodriehoek, kleurpotloden en ander schrijfgerei, BINAS 6e druk 120 minuten Datum: In P&T-week 1 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 523 Beoordelingscriteria: er worden een aantal vragen en/of vraagstukken voorgelegd over de natuurkunde en/of de contexten die in genoemde hoofdstukken behandeld wordt/worden. De kennis of toepassing daarvan kan ook in een andere context of situatie gevraagd worden, waarbij de in de vraag aangeboden informatie dan voldoende houvast biedt bij de beantwoording van de vraag. Bij de beantwoording worden de volgende criteria gehanteerd: er is een maximum score per vraag. Deze wordt alleen toegekend bij een volledige en geheel juiste beantwoording van de vraag. Er worden geen of minder punten toegekend indien: de vraag onjuist of onvolledig is beantwoord; rekenfouten zijn gemaakt; de bij de beantwoording benodigde wiskunde niet of niet juist wordt toegepast; conventies en/of toegestane vuistregels m.b.t. de nauwkeurigheid niet of niet juist zijn toegepast. Dit geldt zowel voor de berekeningen, tekeningen, schetsen, bepalingen als metingen. een gevraagde redenering, uitleg of toelichting geheel of gedeeltelijk niet juist is of ontbreekt. Indien meer antwoorden, redeneringen etc. worden gegeven dan er gevraagd worden, worden alleen de eerste tot en met het gevraagde aantal beoordeeld. 2. Praktische opdracht Hulpmiddelen: De opdracht wordt schriftelijk verstrekt bij het begin van het practicum. Tijdens het practicum worden één of meerdere (nog niet eerder uitgevoerde) proeven gedaan, volgens de door docent bij de aanvang van het practicum opgegeven instructies. Van deze proef wordt een beknopt verslag gemaakt, waarin tevens aandacht wordt besteed aan enkele schriftelijke vragen die voor de aanvang van de uitwerking door de docent worden uitgedeeld. Een deel van het practicum zal onderdelen uit H 13 bevatten Rekenmachine (geen grafische), geodriehoek, kleurpotloden en ander schrijfgerei, BINAS 6 e druk practicumopdracht met aansluitend verwerkingsopdrachten. 150 minuten Uitvoering: Datum: In P&T-week 2 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: - De metingen moeten binnen de gestelde tijd correct worden uitgevoerd. - De metingen moeten met voldoende nauwkeurigheid worden uitgevoerd. - De metingen moeten correct geïnterpreteerd kunnen worden. 3. Schriftelijke toets Nova Natuurkunde Havo 5: hoofdstuk 2, 7, 9,10,11,12 Hulpmiddelen: Rekenmachine (geen grafische), geodriehoek, kleurpotloden en ander schrijfgerei, BINAS 6e druk 150 minuten Datum: In P&T-week 3 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: zie criteria die bij Toets 1 omschreven zijn

20 Scheikunde Schriftelijke toets Chemie 4 en 5 HAVO 6 e editie: hoofdstuk 1,2,3,6,9,10 Hulpmiddelen: BINAS tabellenboek 6 e editie en rekenmachine (niet grafisch) 90 minuten Datum: In P&T-week 1 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 523 Beoordelingscriteria: er wordt een aantal vragen en/of vraagstukken voorgelegd over de scheikunde die in de genoemde hoofdstukken behandeld wordt, en/of contexten die betrokken zijn op de scheikunde uit die hoofdstukken. Voor elke vraag is er een maximum score. Dit maximum wordt alleen toegekend bij een volledig en geheel juist resultaat. Er worden minder of geen punten toegekend indien: - de vraag geheel of gedeeltelijk onjuist of onvolledig is beantwoord; - rekenfouten zijn gemaakt; - conventies en/of toegestane vuistregels m.b.t. de nauwkeurigheid niet of niet juist zijn toegepast. Dit geldt zowel voor berekeningen, schetsen, tekeningen en bepalingen als voor metingen; - een gevraagde redenering, uitleg of toelichting geheel of gedeeltelijk onjuist is of ontbreekt. Indien meer antwoorden, redeneringen en dergelijke zijn gegeven dan dat er werden gevraagd, worden alleen de eerste tot en met het gevraagde aantal beoordeeld. 2. Praktische opdracht Chemie 4 en 5 HAVO 6 e editie: Als voorbereiding kan vooral gedacht worden aan de volgende hfd: 4,5,6,7,8,10,11 Hulpmiddelen: BINAS tabellenboek 6 e editie en rekenmachine (niet grafisch) 270 minuten Datum: In P&T-week 2 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 533 Beoordelingscriteria: er moeten enkele proeven worden uitgevoerd waarvan de werkwijze deels wordt voorgeschreven, deels zelf ontworpen moet worden. Aan de hand van deze proeven moet een aantal vragen schriftelijk worden beantwoord. Bij de beoordeling wordt gekeken naar een aantal punten: - de wijze van uitvoering van de proeven; - het omgaan met stoffen en materialen; - de juistheid van de resultaten; - volledigheid van berekeningen; - de beantwoording van de vragen. Voor elk onderdeel is er een maximum score. Dit maximum wordt alleen toegekend bij een volledig en geheel juist resultaat. Er worden minder of geen punten toegekend indien: Zie hierboven bij beoordelingscriteria schriftelijke toets 1 3. Schriftelijke toets Chemie 4 en 5 HAVO 6 e editie: hoofdstuk 2, 3, 5, 7,12,13,14 Hulpmiddelen: BINAS tabellenboek 6 e editie en rekenmachine (niet grafisch) 90 minuten Datum: In P&T-week 3 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: zie schriftelijke toets 1

21 Biologie Schriftelijke toets Nectar HAVO bovenbouw Biologie deel 1 Hoofdstuk 5 Energie uit Voeding Hoofdstuk 6 Voeding en vertering Hoofdstuk 8 Ecosysteem en evenwicht Nectar HAVO bovenbouw Biologie deel 2 Hoofdstuk 9 Erfelijkheid Wijze van toetsen: De toets zal open en gesloten vragen bevatten 90 minuten Datum: In P&T-week 1 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: De criteria zullen voorafgaand aan de toets bekend gemaakt worden. 2. Schriftelijke toets Nectar HAVO bovenbouw Biologie deel 2 Hoofdstuk 10 Evolutie Hoofdstuk 11 Gezondheid Hoofdstuk 12 Transport Hoofdstuk 13 Gaswisseling en Uitscheiding Hoofdstuk 14 Reageren Wijze van toetsen: De toets zal open en gesloten vragen bevatten 120 minuten Datum: In P&T-week 3 25% van het schoolexamencijfer Kolom: 553 Beoordelingscriteria: De criteria zullen voorafgaand aan de toets bekend gemaakt worden.

22 Natuur, Leven en Technologie (NLT) Havo 5 22 NLT is een modulair opgezet vak, met in H5 vier modules: 1. Sportprestatie Periode: 1 2. Door de zoete appel heen bijten Periode: 2 3. Vrije module (handelingsdeel) Periode: tot december De modules 1 en 2 tellen in gelijke mate (30%) mee voor het schoolexamencijfer, dat tegelijk het eindexamencijfer is. Aangezien deze modules in carrouselvorm worden aangeboden is niet vooraf voor een clusterklas te zeggen wanneer welke module afgesloten wordt. Wanneer het afsluiten plaatsvindt wordt bij iedere clusterklas afzonderlijk medegedeeld. De vierde module (handelingsdeel) moet met een voldoende worden afgesloten. Bij aanvang van elke module wordt in het format van het PTA meegedeeld welk toets(en) en/of praktische opdracht(en) meetellen voor het schoolexamencijfer, in totaal steeds twee. Eenmaal gedaan, maken de mededelingen deel uit van het PTA. Het PTA-format beschrijft: - de leerstof of opdracht - de wijze van toetsen - de datum of periode - de duur van de eventuele toets - de weging - de beoordelingscriteria - het kolomnummer waarin het schoolexamencijfer wordt opgenomen in Magister. Herkansing van het vak NLT is alleen mogelijk als het gemiddelde schoolexamencijfer 5,9 of lager is. De herkansing is dan een herexamen en behelst de gehele leerstof van Havo4 en 5. Module 1: Sportprestatie schriftelijke toets Reader Sportprestaties 60 minuten. Datum: Periode 1 15% van het schoolexamencijfer Beoordelingscriteria: de vragen dienen juist en volledig te worden beantwoord. praktische opdracht Reader sportprestaties, resultaten eigen onderzoek Wijze van toetsing: verslag Datum: Periode 1 15% van het schoolexamencijfer Beoordelingscriteria: het verslag wordt op inhoud beoordeeld Kolom: 523 (De schriftelijke toets en de praktische opdracht vormen samen één schoolexamencijfer, totaal 30%) Module 2: Door de zoete appel heen bijten praktische opdracht A Het schrijven van een verslag over gelelektroforesepracticum Datum: Periode 2 15 % van het schoolexamencijfer Beoordelingscriteria: Het verslag wordt op vorm en inhoud beoordeeld aan de hand van een van te voren bekend gemaakt beoordelingsformulier.

23 praktische opdracht B Reader Door de zure appel heen bijten (eind opdracht) Wijze van toetsing: Poster of folder Datum: Periode 2 15 % van het schoolexamencijfer Beoordelingscriteria: De poster of folder wordt op vorm en inhoud beoordeeld aan de hand van een van te voren bekend gemaakt beoordelingsformulier. Kolom: 533; de twee praktische opdrachten vormen samen één schoolexamencijfer (30%). 23 Module 3: Handelingsdeel Wijze van toetsing Datum: Beoordelingscriteria: Vrije Module Het uitvoeren van een onderzoek of ontwerpen van een model zoals beschreven in de verschillende keuze opdrachten Het uitvoeren van een vrij te kiezen onderdeel uit de verschillende opdrachten Periode 1; inleveren uiterlijk de vrijdag voor de kerstvakantie Afronden met voldoende Het geheel van de onderdelen moet overeenstemmen met 40 SBU s

24 Economie Schriftelijke toets Literatuur: LWEO: Lesbrieven Werk en Werkloosheid en Markt en Overheid De stof voor de toets omvat eveneens alle aantekeningen, stencils en (oefen)opgaven, die bij de behandeling van de desbetreffende hoofdstukken ter sprake zijn gekomen. 120 minuten Datum: In P&T-week 1 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: 2. Schriftelijke toets Bij de schriftelijke toets(en) wordt een puntenverdeling op het opgavenblad vermeld; de definitieve normering wordt na correctie van de toets(en) vastgesteld. Literatuur: LWEO: Lesbrieven Verdienen en Uitgeven en Europa De stof voor de toets omvat eveneens alle aantekeningen, stencils en (oefen)opgaven, die bij de behandeling van de desbetreffende hoofdstukken ter sprake zijn gekomen. 120 minuten Datum: In P&T-week 2 20% van het schoolexamencijfer Kolom: 553 Beoordelingscriteria: 3. Schriftelijke toets Bij de schriftelijke toets(en) wordt een puntenverdeling op het opgavenblad vermeld; de definitieve normering wordt na correctie van de toets(en) vastgesteld. Literatuur: LWEO: Alle examenstof zal deze periode worden afgetoetst. De examenstof bestaat uit de volgende lesbrieven: - Crisis - Jong en Oud - Vervoer - Markt en Overheid - Verdienen en Uitgeven - Europa - Werk en Werkloosheid De stof voor de toets omvat eveneens alle aantekeningen, stencils en (oefen)opgaven, die bij de behandeling van de desbetreffende hoofdstukken ter sprake zijn gekomen. 120 minuten Datum: In P&T-week 3 30% van het schoolexamencijfer Kolom: 563 Beoordelingscriteria: Bij de schriftelijke toets(en) wordt een puntenverdeling op het opgavenblad vermeld; de definitieve normering wordt na correctie van de toets(en) vastgesteld.

25 Management & Organisatie Schriftelijke toets Management&Organisatie in Balans, HAVO Theorieboek 1, Van Vlimmeren, 7e druk, 2013, hoofdstuk 20 t/m 24 Management&Organisatie in Balans, HAVO Theorieboek 2, Van Vlimmeren, 7e druk, 2013, hoofdstuk 25 en 31 Alle aantekeningen, stencils en (oefen)opgaven die bij de behandeling van de desbetreffende hoofdstukken ter sprake zijn geweest. Aan de orde komen de volgende onderwerpen: - voorraadwaardering; - kosten duurzame productiemiddelen; - bruto en netto winstopslag methode; - break-even analyse; - permanence; - matching principle ; - informatievoorziening m.b.v. ICT. 120 minuten Datum: januari 2018, in P&T-week 2 25% van het schoolexamencijfer Kolom: Beoordelingscriteria: Bij de schriftelijke toets(en) wordt een voorlopige puntenverdeling op het opgavenblad vermeld; de definitieve normering wordt na correctie van de toets(en) vastgesteld. 2. Schriftelijke toets Management&Organisatie in Balans, HAVO Theorieboek 1, Van Vlimmeren, 7e druk, 2013, hoofdstuk 15 t/m 19 Management&Organisatie in Balans, HAVO Theorieboek 2, Van Vlimmeren, 7e druk, 2013, hoofdstuk 26, 27, 33 t/m 38 Alle aantekeningen, stencils en (oefen)opgaven die bij de behandeling van de desbetreffende hoofdstukken ter sprake zijn geweest. Aan de orde komen onderdelen uit: - onderdelen uit de marketing; - interne en externe verslaggeving (balans / verlies- en winstrekening); - liquiditeits- en resultatenbegroting; - niet commerciële organisaties; - kengetallen; - cash-flow. 120 minuten Datum: april 2018, in P&T-week 3 25% van het schoolexamencijfer Kolom: Beoordelingscriteria: Bij de schriftelijke toets(en) wordt een voorlopige puntenverdeling op het opgavenblad vermeld; de definitieve normering wordt na correctie van de toets(en) vastgesteld. 3. Praktische opdracht Deze opdracht zal bestaan uit het spelen van een Management Game. Hierbij moet in teams van drie à vier leerlingen een fictief bedrijf geleid te worden. Hiervan wordt schriftelijk verslag gedaan. De beslissingen worden ondersteund door een door het team te construeren spreadsheet. De precieze opdracht en de puntenverdeling wordt t.z.t. bekend gemaakt. december 2018 maart 2018 Inleverdatum: 23 maart % van het schoolexamencijfer Kolom:

26 Kunst (Beeldend) 26 KUB/KUA praktische opdracht Onderzoek naar hedendaagse kunst en kunst uit de 19 e eeuw Romantiek Presentatievorm: Multimediaal artikel Presentatie in de klas Datum: November % van het schoolexamencijfer Kolom: Beoordelingscriteria: Volgens een van te voren beschikbaar gesteld correctiemodel KUA schriftelijke toets Kunst en Cultuurhistorie De Bespiegeling: Romantiek en Realisme in de 19 e eeuw Datum: In P&T-week 2 15% van het schoolexamencijfer Kolom: 563 Beoordelingscriteria: Volgens een van te voren beschikbaar gesteld correctiemodel KUB Eindexamententoonstelling N.a.v. het onderzoek naar hedendaagse kunst en Romantiek moet de leerling drie werkstukken maken voor de examententoonstelling, waarvan verslag wordt gedaan in het kunstdagboek Het beeldend werk houdt in: proces, schetsen, werkplan, techniek, vormgeving van producten en reflectie hierop, Datum: Februari % van het schoolexamencijfer Kolom: 573 Beoordelingscriteria: Volgens een van te voren beschikbaar gesteld correctiemodel Kunst (Muziek) KUB/KUA praktische opdracht Onderzoek naar volksmuziek in de Europese Gemeenschap Presentatievorm: Multimediaal artikel Presentatie in de klas Datum: November % van het schoolexamencijfer Kolom: 553 Beoordelingscriteria: Volgens een van te voren beschikbaar gesteld correctiemodel KUA schriftelijke toets Kunst en Cultuurhistorie De Bespiegeling: Romantiek en Realisme in de 19 e eeuw Datum: In P&T-week 2 15% van het schoolexamencijfer Kolom: 563 Beoordelingscriteria: Volgens een van te voren beschikbaar gesteld correctiemodel Musiceren Zingen, spelen, improviseren melodisch, ritmisch, voorbereid, a vue individueel, collectief Datum: Februari % van het schoolexamencijfer Kolom: 573 Beoordelingscriteria: Volgens een van te voren beschikbaar gesteld correctiemodel

27 Bewegen, Sport en Maatschappij (BSM) 27 Schriftelijke toets Boek "Be Sports-Minded" H , pag met de uitgedeelde stencils, testen, etc. en H3, pag Theorie en spelregels van: Atletiek: lopen Fitness Softbal Boksen/schermen Datum: In activiteitenweek 2 60 minuten 15% van het schoolexamencijfer Kolom: 543 Beoordelingscriteria: N.B. Alleen de schriftelijke toets valt onder de herkansingsregeling. Praktische opdracht 1 Organiseren en leiding geven (vormt samen met kolomnummer % van het schoolexamencijfer BSM) a. praktijk bewegen en regelen Periode: januari/april % van het schoolexamencijfer voor PO 1 b. Begeleiden en organiseren 1 Datum: September/oktober % van het schoolexamencijfer voor PO 1 Kolom: 553 N.B. In het PTA voor H4 is reeds één onderdeel van deze PO afgesloten. Praktische opdracht 2 Eigen vaardigheden (vormt samen met kolomnummer % van het schoolexamencijfer BSM) a. Spel a.1.honkbal Periode: september /oktober % van het schoolexamencijfer voor PO 2 b. Atletiek b.1. Lopen Periode: Januari/februari % van het schoolexamencijfer voor PO 2 c. Algemeen c.1. Fitness schema/test/lopen Periode: november 2016/januari % van het schoolexamencijfer voor PO 2 d. Zelfverdediging d.1. boksen/schermen Periode: december % van het schoolexamencijfer voor PO 2 Kolom: 563 N.B. In het PTA voor H4 zijn reeds verschillende programmaonderdelen van PO2 afgesloten. Handelingsdeel: Het deelnemen aan twee activiteiten buiten het reguliere programma.

28 Bewegingsonderwijs 28 Handelingsdeel: De leerlingen hebben deelgenomen aan de volgende activiteiten: Spel: Basketbal Rugby Voetbal Korfbal Softbal Tsjoekbal Volleybal Hockey Badminton Turnen: Trampoline/tumbling Minitrampoline springen Trapeze zwaaien Ringen zwaaien Schommelactiviteiten Atletiek: Verschillende loopvormen Speerwerpen Discuswerpen Kogelstoten Zelfverdediging : Schermen Judo Bewegen op muziek: Dansvormen gebaseerd op jazzdans, aerobics en ritme en bewegen Circusachtige activiteiten: Vormen van balanceren en jongleren

29 Loopbaan Oriëntatie en -begeleiding (LOB) 29 Handelingsdeel In Havo 4 en 5 moet de leerling zich verdiepen in geschikte vervolgopleidingen door LOB-activiteiten te ontplooien. Tevens zal de leerling inzicht moeten hebben in de verschillen tussen studeren in het Hoger Onderwijs en het Voortgezet Onderwijs. Voor de activiteiten die bij het LOB dossier horen is een totale studielast van 40 sbu verplicht binnen het vrije deel. De leerlingen maken hiervoor gebruik van de methode Qompas. Daarin zijn de activiteiten beschreven die zelfstandig of in samenwerking met de mentor en de decaan worden uitgevoerd. Een aantal activiteiten, de 10 stappen, zijn verplicht voor iedereen. Andere activiteiten kunnen gekozen worden. Het doel van deze opdrachten is dat er een duidelijk beeld ontstaat van de vervolgopleiding(-en) die het beste past (passen) bij de leerling, van de beroepen die met die opleiding(-en) uitgeoefend kunnen worden en van de persoonlijke eigenschappen en vaardigheden die daarvoor nodig zijn. Zo kan de leerling een verantwoorde keuze maken voor zijn/haar loopbaan na het Havo. De resultaten van de LOB-activiteiten slaat de leerling op in de Qompas-bewaarmap. Dit dossier is één van de gesprekspunten voor het intakegesprek naar de volgende stap in de loopbaan van de leerling na het Havo 4 HAVO : Verkennen en Verdiepen. Doel: 1. Je kunt een persoonlijk profiel van jezelf geven: -Wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik inzake studie en beroep. 2.Nadere oriëntatie op vervolgopleidingen: - Het vergaren van de juiste informatie over studierichtingen die voor jou van belang zijn. - Een globaal beeld krijgen van de beroepen waartoe deze studierichtingen opleiden. - Het bepalen van de studierichting van je eerste en je tweede keuze. 5 HAVO: Verdieping en bepaling definitieve keuze. Doel: 1. Je hebt een duidelijk beeld van de verschillende differentiaties van de studies van jouw voorkeur en van verwante opleidingen. 2 Je kunt verwoorden welke beroepsgroepen bij jou passen en hoe jouw loopbaan naar de beroepsgroep van jouw voorkeur zal zijn. 3 Weten wat studeren, studiefinanciering, inschrijving H.O. e.d., inhoudt. 4.Evaluatie van het eigen keuzeproces en aanmelding bij de instelling waar jij jouw loopbaan zal vervolgen. Profielwerkstuk Het profielwerkstuk is een afsluitende praktische opdracht over een zelf gekozen onderwerp uit één van de examenvakken. Een aanvulling vanuit een ander vak is mogelijk. Het profielwerkstuk wordt samen met iemand anders gemaakt, tenzij dat getalsmatig onmogelijk is. In het profiel CM mag alleen gewerkt worden. Aan het profielwerkstuk moet in totaal 80 SBU besteed worden. Het profielwerkstuk wordt uitgevoerd in periode 4 van Havo 4 en periode 1 van HAVO 5. Het profielwerkstuk wordt met een cijfer beoordeeld en telt mee in het combinatiecijfer.