Jaarstukken. Inclusief de jaarcijfers 2015

Transcriptie

1 Jaarstukken 2015 Inclusief de jaarcijfers 2015

2 Inhoudsopgave 1. Algemene instellingsgegevens, Visie, Identiteit en Onderwijs Missie, Visie en Identiteit Juridische structuur en organisatiestructuur Belangrijkste elementen van het gevoerde beleid Algemeen Schoolplan Visie Onderwijs Leerlingenbeleid en zorgstructuur Personeelsbeleid en communicatie, ondersteunende dienst Kwaliteitszorg Financieel en materieel beheer Bestuur en management Aantallen en achtergronden leerlingen Financiële beschouwing Algemeen Analyse van de financiële situatie op balansdatum Toekomstige ontwikkelingen met betrekking tot de financiële positie Financiële instrumenten Financiële kengetallen Begroting Uit de toelichting op de begroting Continuïteitsparagraaf Jaarverslag Raad van Toezicht Jaarcijfers Staat van baten en lasten 2015 Verenging Guido de Brès Model A Balans per 31 december 2015, vergelijkende cijfers per 31 december Model B Staat van baten en lasten jaar 2015, vergelijkende cijfers jaar Bijlage Afkorting en verklarende woordenlijst

3 1. Algemene instellingsgegevens, Visie, Missie, Identiteit en Onderwijs Inleiding In dit verslag gaan we in op ons werk in Er is voor het jaar 2015 geen afzonderlijk jaarplan gemaakt. De activiteiten stonden in het kader van het Schoolplan , dat eerder is vastgesteld en in gang gezet. Aan de plannen die daarin staan beschreven is gewerkt. In het Schoolplan worden de missie, visie en identiteit uitvoerig omschreven, evenals de visie op de leerling en het pedagogisch klimaat, de leiderschapsstijl en de professionalisering; alles uitgewerkt in concrete voornemens. In dit jaarverslag geven we enkele hoofdlijnen en gaan we in op de behaalde resultaten. Guido de Brès is gericht op het ontwikkelen van de gaven en talenten die God aan leerlingen en medewerkers geeft. We zijn een ontwikkelingsgerichte school. We willen laten zien hoe we hieraan hebben gewerkt. 1.1 Visie, Missie en Identiteit Visie De samenleving vraagt voortdurend en in steeds hoger tempo om nieuwe inzichten op nieuwe vraagstukken. We zien in de maatschappij een ontwikkeling van sterke kennisnetwerken, waarin kennis wordt gecreëerd, die nodig is om de vragen die op dat moment leven te beantwoorden. Ook de school kan daarin een heel eigen rol spelen. Nu het aantal jongeren afneemt, staat Guido de Brès voor de uitdaging om aantrekkelijk te blijven voor potentiële leerlingen. De school wil met Bijbelgetrouw christelijk onderwijs positief inspelen op de dynamiek in de samenleving en een herkenbare plek innemen in haar omgeving. Guido de Brès neemt een constructieve plaats in als leergemeenschap met bijbelgetrouw christelijk onderwijs in Amersfoort, Arnhem en omgeving. Missie De missie van Guido de Brès luidt: Jonge mensen verdienen een optimale voorbereiding op hun rol in de dynamische samenleving. Op Guido de Brès draagt iedereen bij aan de ontwikkeling van leerlingen en medewerkers tot verantwoordelijke christenen. De school is een open leergemeenschap waarin kennis wordt gecreëerd door nieuwe problemen te onderzoeken in authentieke, reële situaties. De overdracht van waarden is daarbij van groot belang. Aandacht voor de zin van het bestaan is de rode draad in ons handelen. In een dynamische leeromgeving komt van alle kanten informatie binnen. Leerlingen, docenten en medewerkers delen die informatie en helpen elkaar in het leerproces. De dingen liggen niet op voorhand vast; wat iemand leert en hoe iemand iets leert varieert van persoon tot persoon. We dagen elkaar uit om al onze talenten te ontwikkelen en in te zetten. Vanuit het perspectief van Genade, Groeien en Genieten dragen wij allen bij aan de vorming van leerlingen en medewerkers als verantwoordelijk christen. Iedereen krijgt volop de ruimte en de vrijheid om zijn/haar passie te leren kennen en gepassioneerd te leven! 3

4 Identiteit Guido de Brès is een gereformeerde school voor kinderen van ouders die bewust kiezen voor gereformeerd onderwijs dat aansluit bij de opvoeding thuis en in de kerk. Het is een brede scholengemeenschap met ruim 1800 leerlingen en ongeveer 200 medewerkers. Guido de Brès hecht veel waarde aan goede contacten en samenwerking met de ouders. Het onderwijs wordt gegeven op vier vestigingen: drie in Amersfoort en één in Arnhem. De school biedt de volgende reguliere vormen van voortgezet onderwijs: VMBO (inclusief Leerwegondersteunend Onderwijs (LWOO)), HAVO en VWO (inclusief de mogelijkheid een Gymnasium-diploma te halen). Het VMBO kent de volgende leerwegen: Basisberoepsgerichte, Kaderberoepsgerichte en Theoretische Leerweg (BBL, KBL en TL). Er wordt lesgegeven in de leerwerkhuizen TL, Intersectoraal en LWOO (klas 1 en 2). In de onderbouw van het HAVO en VWO zijn speciale groepen voor IAVO, V+ en I-VMBO. Ook op de vestiging in Arnhem wordt leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) verzorgd. Leden- en benoemingsbeleid / toelatingsbeleid leerlingen De ledenvergadering heeft een nieuw leden- en benoemingsbeleid vastgesteld. In de ledenvergadering van november 2012 is besloten dat leden van kerken die staan in de traditie van de gereformeerde gezindte lid kunnen worden van de schoolvereniging of benoemd kunnen worden als medewerker aan de school. Er is een vernieuwde beroepscode opgesteld, die gebruikt zal worden als identiteitsdocument bij sollicitatiegesprekken. In deze code weerspiegelt zich de praktijk van onze identiteit. In de lijn van het benoemingsbeleid is ook het toelatingsbeleid voor leerlingen vormgegeven. Met alle ouders die voor het eerst een kind aanmelden bij onze school zijn kennismakingsgesprekken gevoerd in Ook leerlingen uit andere kerkelijke richtingen vinden hun weg naar onze school. Met de ouders van deze leerlingen wordt in dat gesprek ook besproken of plaatsing qua identiteit mogelijk is. 1.2 Juridische structuur en organisatiestructuur De rechtspersoonlijkheid van de GSG Guido de Brès is een vereniging. Er is een Raad van Toezicht (RvT) en een College van Bestuur (CvB). Het CvB van de vereniging is het bevoegd gezag van de school. Het verantwoordt zich over het gevoerde beleid tegenover de ledenvergadering van de vereniging. Zowel voor de RvT als voor het CvB is er een reglement. De vier locaties drie in Amersfoort en één in Arnhem - worden geleid door locatiedirecteuren. De locatiedirecteur van het vmbo in Amersfoort is ook locatiedirecteur van de locatie in Arnhem. De drie locatiedirecteuren vormen samen de directie. De directie vergadert onder leiding van het CvB. Zij zijn verantwoordelijk voor het schoolbrede beleid, de leiding op de locaties en de uitvoering van het onderwijs. Zij rapporteren aan het CvB. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de locatiedirecteuren zijn vastgelegd in het directiestatuut. Er zijn tien teamleiders (drie op het vmbo en drie in de tweede fase, twee in de onderbouw en twee (waarvan één assistent teamleider) in Arnhem). De locatie tweede fase h ee ft t e ma ken m et een interim situatie. Eén van de teamleiders is waarnemend locatiedirecteur en vormt samen met de andere twee teamleiders het locatiemanagementteam. Zij worden daarbij ondersteund door twee docenten op het gebied van leerlingzaken. Door deze platte organisatie heeft het CvB direct contact met de dagelijkse leiding op de locaties en daardoor goed zicht op de voortgang van de processen in de school. Dhr. drs. C. Koelewijn vormt het College van Bestuur. De directie bestaat uit: Dhr. M. Drogt, locatiedirecteur van het vmbo (leerjaar 3 en 4; LWOO alle leerjaren) en van de locatie te Arnhem Dhr. W. Brands, locatie directeur tweede fase a.i. Dhr. H.K. Wietsma, locatiedirecteur onderbouw 4

5 1.3 Belangrijkste elementen van het gevoerde beleid Uit onze visie en missie blijkt dat we een gereformeerde school willen zijn die kwalitatief hoogwaardig onderwijs aanbiedt. De school is gericht op ontwikkeling van leerlingen en medewerkers als verantwoordelijke christenen. De school beidt bijbelgetrouw christelijk onderwijs. Het jaar 2015 stond opnieuw in het teken van ontwikkelen en het continueren van de gehaalde bezuinigingen. Deze twee kunnen in de regel niet zomaar samengaan. Gelukkig hebben de medewerkers en de leerlingen er opnieuw hun schouders onder gezet en zijn er veel ontwikkelingen gerealiseerd of op gang gebracht. op alle locaties. In de hele school zijn de effecten merkbaar; in de ervaring van alle medewerkers zijn de bezuinigingen fors. Onze school verkeert nog in een fase van weerstand opbouwen na het genezingsproces. We zullen alert moeten blijven op onze financiële positie, zeker in het licht van de cao-afspraken en de beoogde dekking daarvan. Op alle locaties zijn verdere ontwikkelingen ingevoerd en nieuwe voorbereid. Leerlinggericht en kwalitatief hoogwaardig onderwijs krijgt steeds meer vorm. In de Onderbouw zijn structureel verschillende ontwikkelteams bezig met gerichte opdrachten. Het werken met laptops en tablets is in de onderbouw gemeengoed en krijgt nu ook een vervolg in de jaren erna. Daarnaast is na de zomer het nieuwe leeratelier geopend. Eeen deel van de lessen vindt daar plaats en leerlingen hebben de mogelijkheid zelf keuzes te maken in vakken en opdrachten. Ook het werken met talentmodules biedt leerlingen meer keuzeruimte. Op het VMBO is en wordt hard gewerkt aan het nieuwe profiel dienstverlening en producten. Naast de inhoudelijke organisatie daarvan wordt ook een nieuw onderwijsconcept voorbereid. De projectgroep rapporteert haar eerste bevindingen begin Het is prachtig om te kunnen samenwerken met collega s die daar zo hun schouders onder zetten. In de tweede fase blijft het nodig systematisch te werken aan examenresultaten, verbeteringen en cultuurveranderingen. Er is een flinke slag geslagen dit jaar, maar het is geen werk van de korte termijn. Het is teleurstellend om te moeten melden dat de verbeteringen van de laatste twee jaren ernstig hebben geleden onder het resultaat van Het driejaars gemiddelde komt daardoor onder de norm van de onderwijsinspectie. Op de tweede fase krijgt de havo dan ook het predikaat zwak. Het bijbehorende rapport spreekt echter wel van de stijgende lijn in het verbetertraject. Samen met de onderbouw werkt de tweede fase intensief aan een goede doorlopende leerlijn, waarin verschillen tussen locaties weg moeten vallen. Voor onze vestiging in Arnhem was het een spannend jaar. Het starten met een havo-top met ingang van augustus 2015 is gelukt. Ook de werving is succesvol geweest. Na een aantal spannende jaren met circa 120 leerlingen kon de locatie in augustus van start met 153 leerlingen. Uniek op deze locatie is de mogelijkheid om te kiezen met welke regio de leerling zijn of haar voorjaars- of herfstvakantie neemt. De school werkt dan in een tweetal projectweken. Om alle profielen havo aan te kunnen bieden werkt onze locatie samen met Arentheem voor een beperkt aantal vakken in de natuurprofielen Algemeen Intern sterke school We mogen met dankbaarheid constateren dat elke locatie sterker is geworden. Niet dat alle zorgen weg zijn. De locatie Arnhem blijft alleen al vanwege zijn omvang de aandacht vragen, al is de zorg nu minder. Directie en locatiemanagementteams zijn gegroeid in hun functioneren. Veel docenten participeren in ontwikkelteams of andere activiteiten. De school heeft een bruisend karakter gekregen en de prestaties zijn verbeterd. De examenresultaten van het vmbo zijn 5

6 achtereenvolgende jaren op een stabiel en goed niveau. In het havo en vwo blijft dit extra aandacht vragen; daar stijgen de resultaten, maar is het doelniveau nog niet bereikt. Met de locatiemanagementteams en de staf zijn we op pad gegaan om handen en voeten te geven aan ons onderwijs op basis van ons schoolplan. Gepersonaliseerd leren mag daarin gezien worden als concrete invulling. Algemene kwaliteit We zijn een leerlinggerichte school. We bieden een passende opleiding waarin de leerlingen worden gestimuleerd en uitgedaagd hun gaven en talenten te ontwikkelen en daarin te excelleren. Ook leren we de leerlingen hoe ze in toenemende mate zelf verantwoordelijkheid op zich kunnen nemen. De school hecht veel belang aan de samenhang tussen onderwijs en zorg. Deze zorg wordt tegenwoordig aangeduid met de term ondersteuning. De overheid voert een beleid Passend Onderwijs. Zowel de tweede als de eerste kamer heeft de wet passend onderwijs aangenomen. De school participeert in het samenwerkingsverband V(S)O - Eemland dat de invoering van passend onderwijs vormgeeft. Binnen dit samenwerkingsverband is door iedere school het schoolondersteuningsprofiel in beeld gebracht. Het bieden van ondersteuning en goed onderwijs vraagt om maatwerk. Vanaf 2012 is dit onderdeel van het overheidsbeleid. De grootste uitdaging ligt in het aansluiten bij de verschillen tussen de leerlingen: bij de verschillen in leerstijl, leertempo en leerroute. Wat dat betreft lopen we voor op de landelijke ontwikkeling. We hebben een goede uitgangspositie om aan te sluiten bij de wettelijke verplichtingen die op ons af komen. Dit wil niet zeggen dat deze ontwikkeling gemakkelijk gaat. Het blijft de kunst de balans tussen ambitie en haalbaarheid te bewaken. Het blijft een uitdaging de leerlingen te stimuleren tot zeer goede prestaties. Gegeven de samenstelling van de leerlingenpopulatie en het team van medewerkers blijven we streven naar een niveau dat boven het landelijk gemiddelde ligt. Leerlinggericht, leerlingenzorg en doorgaande lijnen We zijn schoolbreed leerlinggericht. In de locatie(- en teamplannen) is dit uitgewerkt. Leerlinggerichtheid betekent: aandacht hebben voor de algehele ontwikkeling van de individuele leerling, qua leerroute, leertempo en leerstijl. Onderwijs en ondersteuning moeten optimaal zijn, terwijl de leerling betrokkenheid en veiligheid ervaart van docenten en medeleerlingen ( en de overige medewerkers). Het behalen van goede examenresultaten blijft onverminderd van belang. Samen met de onderwijsinspectie hebben we een plan van aanpak opgesteld voor havo om tot goede resultaten te komen. Zowel voor havo als ook voor de andere richtingen geldt dat de locaties intensiever onderling overleg voeren om tot onvertraagde succesvolle doorlopende leerlijnen te kunnen komen. Tegelijk stelt de overheid en de samenleving aanvullende eisen. De politiek verliest hierbij helaas de realiteit weleens uit het oog; met alle problemen die dit voor de scholen geeft. Terecht wordt wel opgemerkt dat een zwalkende overheid onze enige zekerheid is. Extra ondersteuning voor leerlingen die dat nodig hebben Met de invoering van Passend Onderwijs ondersteunt het samenwerkingsverband V(S)O Eemland de scholen met extra budget voor leerlingen met een handicap of beperking, die vaak op een school voor speciaal onderwijs zitten of zaten, en die nu op een gewone school zitten. Met het budget worden verschillende vormen van ondersteuning bekostigd: - Extra uren voor de leerkracht, klassenassistent of remedial teacher voor individuele hulp aan de leerling. - Extra uren ambulante begeleiding voor de leerkrachten vanuit een school voor speciaal onderwijs. - Extra lesmateriaal en aangepaste leermiddelen. Er zijn ook andere leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben om op een goede manier een diploma tekunnen halen. Dit zijn de leerlingen met leerwegondersteuning (LWOO), de leerlingen in de i-avo klas of de structuurklas en leerlingen waarvoor het samenwerkingsverband extra middelen ter beschikking stelt. 6

7 In onderstaande tabel zijn de verschillende groepen leerlingen met extra ondersteuning in beeld gebracht. Het aantal leerlingen dat extra ondersteuning nodig heeft, groeit. Zorgleerlingen 2013 t/m Lwoo lfg Ontwikkelingsperspectief i-avo zorgbudget Eemland Eigentijds lesmateriaal We verwachten de komende jaren grote veranderingen op dit gebied omdat we hoe langer hoe meer willen vormgeven aan ons uitgangspunt van ontwikkelingsgericht onderwijs waarbij rekening wordt gehouden met de verschillen in leerinhoud, leerstijl, leerroute en leertempo. De Onderbouw probeert hier in samenwerking met uitgevers en leveranciers op in te spelen. Leerlingenactiviteiten en andere evenementen De actie I4U voor De Verre Naasten was, evenals voorgaande jaren, opnieuw een groot succes. In dat kader konden leerlingen ook solliciteren om een project in India te bezoeken. De leerlingenverenigingen organiseren onder andere een gala-avond voor de onderbouw, een grote avond en musical die twee avonden volle zalen trekt. Vooral deze grote avond is een jaarlijks hoogtepunt. Veel leerlingen laten daar zien wat ze in huis hebben. Hier schitteren veel talenten. Datzelfde kan ook gezegd worden van de musical van het vmbo. Andere activiteiten zijn geweest: Europees parlement, vieringen, sportevenementen (sportdagen, interscholaire, paasvolleybaltoernooi), kunstprojecten, excursies en een kerstconcert Schoolplan Het schoolplan is vastgesteld en loopt. Er zit nog een stevige uitdaging in het concretiseren ervan. Uit gezamenlijk overleg met directeuren, teamleiders en stafhoofden concluderen we dat het plan nadere uitwerking behoeft op het gebied van gepersonaliseerd leren en de wijze waarop wij dat inhoud willen geven in onze locaties. We hopen daar duidelijke stappen te kunnen zetten zodat het plan een levend en concreet document kan zijn voor de dagelijkse onderwijspraktijk. Halverwege 2015 zijn we met directie en teamleiders gestart met de eerste verkenning voor het vervolg op het huidige schoolplan Visie Samenvatting doelstellingen Identiteit en visie op de toekomst In de locatieplannen en de teamplannen staan concrete activiteiten waarin de missie en de visie worden uitgewerkt. Hierbij gaat het in ieder geval om het volgende: - Vormgeving identiteit en pedagogisch-didactisch klimaat door training en beoefening van deugden: bezinning op leer en leven en implementatie.elk plan bevat concrete voornemens. - Werken met de methode Leefstijl of een volwaardig alternatief. In het vmbo (bovenbouw) en de onderbouw gebeurt dit al. De tweede fase werkt met een alternatief waarbij dezelfde doelstellingen als bij Leefstijl worden gehanteerd. - De leerlingenwerving wordt verder verbeterd waarbij vooral de contacten met de ouders van de toeleverende klassen c.q. groepen 8 op de basisschool versterkt worden. 7

8 Wat is er gerealiseerd in 2015? De locatieplannen bevatten doelstellingen voor vorming in en bezinning op de Christelijke levensstijl. Leerlingen worden ingezet bij vieringen en dagopeningen. De stijgende lijn bij de aanmelding van leerlingen, die we de afgelopen jaren hebben mogen constateren, is afgevlakt in 2014 en zelfs teruggelopen voor de onderbouw in Voor de locatie Arnhem is het leerlingaantal van 153 ruim boven de kritische grens van 120 gekomen. Ook ons vmbo is gegroeid. Met name het lwoo mag zich verheugen in toegenomen belangstelling. De verdere uitwerking van het schoolplan krijgt vorm, al gaat dit zeker niet vanzelf. De gezamenlijke LMT s kwamen en komen bij elkaar om te werken aan verdere concretisering van wat wij noemen route Aan de brug tussen de uitgewerkte richting en de bijbehorende actie zal verder gebouwd moeten worden in de komende jaren Onderwijs Samenvatting doelstellingen Onderwijs De locatieplannen en teamplannen geven een verdere uitwerking van leerlingen leren te leren, leren verantwoordelijkheid te dragen, leren omgaan met meer zelfstandigheid. Hierbij komt onder ander naar voren: - Concretisering van gepersonaliseerd leren o Concretisering van het uitgangspunt de leerling centraal ofwel leerlinggericht werken bij de vakken(clusters), in de leerwerkhuizen en bij de leerlingenzorg o Concretisering van de doelstelling leerlingen leren verantwoordelijkheid te dragen o Het uitdagen van de leerlingen tot excellente prestaties o Het leren in rijke contexten o Het hanteren van een activerende didactiek o Het hanteren van variatie in werkvormen o Het realiseren van meer uitdagend onderwijs - Het realiseren van vakoverstijgende projecten - Het realiseren van een goede determinatie en het geven van goede doorstroom adviezen - Het behalen van goede examenresultaten - Het verbeteren van de toetskwaliteit door o.a.: intercollegiale toetsing van de toetsen, het borgen van de toetsnormering, systematische reflectie door leerlingen en docenten op de toetsen In de locatieplannen wordt uitgewerkt hoe Guido de Brès een bruisende school wil zijn. Weergave van de realisatie in 2015: Alle locaties hebben gewerkt aan bovengenoemde doelstellingen. Als het gaat om de examenresultaten dan is de urgentie om te verbeteren noodzaak op de locatie Tweede Fase. De examenresultaten van de andere locaties geven geen reden tot zorg. Zowel voor VMBO bovenbouw als H/V bovenbouw ligt er uitdaging in het oppakken van de ontwikkellijn die in de onderbouw is ingezet op het gebied van gepersonaliseerd leren. Het VMBO heeft nu een intersectorale bovenbouw en is gestart om het nieuwe profiel dienstverlening en producten vorm te geven. De gehele onderbouw werkt nu met digitale devices. Deze worden ingezet als middel om inhoud te geven aan het uitgangspunt van gepersonaliseerd leren (eigen leertempo, leerroute, leerstijl en leerinhoud). Vanuit de ervaring die is opgebouwd en de deelname aan het project gepersonaliseerd leren van de VO-raad krijgt ons onderwijs steeds meer vorm. Ook de andere locaties zijn, al dan niet in pilot-vorm, aan de slag gegaan in dezelfde lijn. 8

9 Mede ingegeven door de examenresultaten en het inspectierapport wordt op de Tweede Fase gewerkt aan verbetering van resultaten en doorlopende leerlijnen. De ingezette ontwikkellijn die samen met de onderbouw is opgepakt moet leiden tot een locatie die leerlinggericht en ontwikkelgericht is en goede aansluiting biedt op de onderbouw. Slagingspercentage 2013 t/m ,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Arnhem TL Vmbo BL Vmbo KL Vmbo TL 2e Fase Havo 2e Fase Vwo % geslaagd in 2013 % geslaagd in 2014 % geslaagd in Leerlingenbeleid en zorgstructuur c.q. ondersteuningsstructuur Samenvatting doelstellingen Leerlingenbeleid en zorgstructuur In de locatieplannen en de teamplannen wordt aangegeven hoe op de locaties wordt gewerkt aan het pedagogisch-didactisch klimaat. Hierbij wordt onder andere aandacht gegeven aan - De naleving van het leerlingenstatuut en het handhaven van de gedragsregels - Het daadwerkelijk tonen van respect en het beoefenen van deugden - Het creëren van veiligheid voor leerlingen en medewerkers; hierbij worden de uitkomsten van de tevredenheidsonderzoeken verwerkt Mede in overleg met het samenwerkingsverband Eemland werd in 2013 de voorbereiding voor de invoering van passend onderwijs verder opgepakt De schoolondersteuningsprofielen zijn vastgesteld en aangeleverd aan het samenwerkingsverband (SOP s: de beschrijving van de mogelijkheden die de school heeft qua ondersteuning van leerlingen met een ondersteuningsbehoefte in het kader van Passend Onderwijs) We geven weer wat nu bij de afronding in 2015 is gerealiseerd. De locatieplannen voldoen aan de gestelde eisen. In 2015 is gewerkt met de PDCAcyclus. Voor het locatieplan van de Tweede Fase is een andere route gekozen vanwege de interim situatie. Het werken met digitale systemen, ons onderwijsdashboard, begint vorm te krijgen. In de locatieplannen zal nu verder weergegeven moeten worden hoe de open en dynamische schoolgemeenschap wordt vorm gegeven. In samenwerking met het samenwerkingsverband Eemland wordt Passend Onderwijs vormgegeven. Passend onderwijs stelt de leergemeenschap voor nieuwe uitdagingen. Als instelling krijgen we nieuwe verantwoordelijkheden bij het plaatsen c.q. aannemen van leerlingen; de zogenaamde zorgplicht. Dit stelt ons voor de opdracht het hoge niveau van de basiszorg te (gaan) realiseren. 9

10 Klachten Samen stevig werken aan onderwijs is geen garantie voor het uitblijven van klachten. Het komt ook dan voor dat ouders en/of leerlingen aan de bel trekken. Wij werken eraan dat deze klachten snel opgepakt en afgehandeld worden. Uit de reacties hierop mogen we vaststellen dat dit steeds beter verloopt en ook leidt tot begrip en tevredenheid. Er is in 2015 eenmaal beroep gedaan op de externe klachtencommissie. In deze procedure is de school in het gelijk gesteld Personeelsbeleid en communicatie, ondersteunende dienst De centrale ondersteunende dienst de afdelingen financiën, personeel en organisatie, automatisering en leerlingenadministratie en de facilitaire dienst hebben de ontwikkelingen van voorgaande jaren doorgezet. De afdelingen vervullen een belangrijke strategischer functie en dragen bij aan de ondersteuning van het management. De interne controle is opnieuw uitgebreid. Samenvatting doelstellingen Personeelsbeleid en communicatie Doorontwikkeling van de MARAP-OD bij het in beeld brengen van sturings- en kengetallen ter ondersteuning van het management en het afleggen van verantwoording Vaststellen van aanvullingen op het strategisch personeelbeleidsplan waarin onder andere zijn opgenomen: - Het beleid voor de secundaire arbeidsvoorwaarden (binden en boeien) - De nieuwe cao - Nascholingsvoorwaarden Evalueren of de verschillende onderdelen van HRM (gesprekkencyclus, scholingsbeleid) voldoende geïntegreerd zijn en welke nieuwe acties nodig zijn Evaluatie van de invoering van portfolio s Evalueren en vaststellen nieuw ARBO-beleidsplan Opstellen nieuw communicatieplan Vaststellen nieuw PR-plan Doorontwikkelen website We geven weer wat nu bij de afronding in 2015 is gerealiseerd. Het aantal kengetallen in de MARAP van de OD is de laatste jaren uitgebreid. In 2012 is gestart met een onderzoek om te kijken in hoeverre er meer samenhang kan komen in de kengetallen waarmee op dit moment wordt gewerkt (BeterScoren); tegelijk wordt gekeken naar een systeem waarmee de gegevens in Magister beter inzichtelijk kunnen worden gemaakt (Qlickview/Libelle). In het project Beter Scoren leren we nog steeds dat opbrengstgericht werken niet vanzelf gaat, al is er zeker vooruitgang geboekt. De gelden die door de overheid beschikbaar gesteld zijn voor opbrengstgericht werken in het kader van het bestuursakkoord, worden hiervoor aangewend. De verdere ontwikkeling van de rapportage naar de RvT loopt. De RvT heeft hiertoe eigen kwaliteit prestatie indicatoren (kpi s) en protefeuilles geformuleerd. Met de RvT zijn we op weg om op een rolvaste manier inhoud te geven aan governance. Daarvoor hebben RvT leden samen met CvB verschillende bijeenkomsten bezocht van bestuursdeskundigen en werken CvB en RvT samen aan een professionaliseringsslag. Op het terrein van HRM c.q. P&O zijn de beleidsplannen vernieuwd en aangepast aan o.a. nieuwe wet- en regelgeving. De dienst P&O heeft het project Sterke Punten Denken afgerond in Ruim 90% van ons personeel heeft deelgenomen. Vanaf 2015 krijgt het voor nieuwe collega s nog steeds een plek. Een klein werkgroep is gestart met het opstellen van een nieuw overkoepelend communicatieplan. 10

11 In 2015 heeft de werving geleid tot een stabiel aantal nieuwe leerlingen, al verschoven de stromen. Er waren minder leerlingen voor de onderbouw en meer in Arnhem en het lwoo op de Arnhemseweg. Vooral de terugloop op de onderbouw is zorgelijk. In dat kader is er gezocht naar versterking op het gebied van marketing- en communicatie. Procentuele verdeling man/vrouw Procentuele verdeling directie/op/oop directie op oop man vrouw Kwaliteitszorg Samenvatting doelstellingen Kwaliteitszorg Monitoren kwaliteitszorg op de locaties, o.a. borging van de toetskwaliteit Periodiek worden er tevredenheidsonderzoeken gedaan onder ouders en leerlingen Periodiek wordt een werkdrukonderzoek uitgevoerd onder het OP We geven weer wat nu bij de afronding in 2015 is gerealiseerd. Op alle locaties is gewerkt aan de kwaliteitscriteria die door de inspectie worden gehanteerd. Vooral de borging van de kwaliteit van de toetsen is op orde gebracht. Ten gevolge van inspectiebezoek zijn enkele procedures nog meer aangescherpt. Elk jaar zijn tevredenheidsonderzoeken gehouden onder leerlingen en ouders. De resultaten zijn terug- gekoppeld en verwerkt in de locatieplannen. Er wordt publiek gerapporteerd over de resultaten van de school. Dit gebeurt zowel door de onderzoeken in Kwaliteitsscholen als in Vensters voor verantwoording Financieel en materieel beheer Samenvatting doelstellingen Financieel en Materieel Beheer Doorgaan met het onderzoeken en opstellen meerjarenplannen voor de realisatie van elk team een eigen plek, te beginnen in de Onderbouw Doorgaan met (meerjaren)beleid (her) inrichting, renovatie en klimaatbeheersing Paladijnenweg 251 en 253 Doorontwikkeling van (meerjaren) plan en realisatie servicedesk, integratie financiële, personele en leerlingenadministratie Doorontwikkelen van een meerjarenbegroting gebaseerd op plannen voor aanpassing gebouwen (huisvesting ondersteunende dienst, servicedesk) We geven weer wat nu bij de afronding in 2015 is gerealiseerd. De locatiedirecteuren hebben in overleg met de ondersteunende diensten aandacht besteed aan middellange termijnplannen voor hun gebouwen. Tegelijk is de noodzaak van bezuinigingen nog meer duidelijk geworden. In de loop van het jaar 2011 is besloten tot een bezuiniging van ruim 9 fte. Deze bezuiniging geldt de volgende drie 11

12 (school)jaren: , , De uitwerking van deze bezuinigingsdoelstelling treft alle medewerkers. Dit heeft op alle locaties geleid tot intensieve discussies en maatregelen om de bezuinigingen zo eerlijk mogelijk te verdelen. Ook in 2015 is in deze lijn verder gewerkt. De financiële positie van de school maakt dat de komende jaren de ingezette bezuinigingen gehandhaafd moeten worden. Dat zullen we van jaar tot jaar bezien, gezien de ontwikkelingen die er zijn vanuit het herfstakkoord Er is een model opgesteld waarmee meerjarenbegrotingen en scenario s in meerjarenbegrotingen worden opgesteld en doorgerekend Bestuur en management Samenvatting doelstellingen Bestuur en Management Doorontwikkeling van de horizontale verantwoording Verdere verbetering MARAP s Consequente(re) toepassing van het PDCA-principe in de MARAP s en de beleidsplannen Verdere professionalisering van het werken van de teams en de teamleiders We geven weer wat nu bij de afronding in 2015 is gerealiseerd. We werken met de code goed bestuur van de VO-raad, met Vensters voor Verantwoording, waarin ook de resultaten van Kwaliteitsscholen wordt verwerkt. Het gebruik van de PDCA-cyclus is standaard. Dit komt naar voren in de verschillende management- rapportages (MARAP s). We zijn onderweg gegaan om te onderzoeken of MARAP s een nieuwe vorm moeten krijgen die gebaseerd is op de loctaiedashboards (BeterScoren). Het dashboard is in 2015 opgeleverd en wordt nu ingericht. De nascholing en professionalisering van de locatiemanagementteams is afgestemd op de locaties. Verschillende teamleiders zijn in opleiding c.q. geslaagd, o.a. voor een Master Educational Leadership. Inmiddels wordt gewerkt aan nascholing per team- en locatieleider afzonderlijk. 1.4 Aantallen en achtergronden leerlingen In de tabel staan de aantallen leerlingen van de afgelopen jaren (2010, 2011, 2012, 2013 en 2014, 2015) en de aantallen die we de komende jaren (2016, 2017) verwachten. De prognose staat tussen haakjes Onderbouw (566) e Fase (755) VMBO (359) Arnhem (120) Waarvan: LWOO (145) VAVO (17) Totaal excl VAVO (1783)

13 Leerlingenaantallen 2011 t/m Onderbouw 2e Fase Vmbo Arnhem In de totaal aantallen zijn de zogenaamde VAVO-leerlingen, die wel bij ons op school staan ingeschreven, niet meegerekend omdat ze op een ROC les krijgen. De gelden die onze school voor deze leerlingen ontvangt, worden doorgesluisd naar het ROC. Het aantal leerlingen is in 2015 licht gedaald. Wij zijn van 1808 naar 1804 leerlingen gegaan. Dit in tegenstelling tot het voorgaande jaar. Deze daling valt relatief mee omdat er een krimpende markt is. We zijn hier erg blij mee. De aantallen leerlingen op de toeleverende gereformeerde basisscholen blijft afnemen. We hopen desondanks dat het aantal leerlingen de komende jaren zal stabiliseren of licht stijgen. We werken hard aan de uitstraling van de school, terwijl ook de samenwerking met gereformeerde basisscholen is versterkt. Daarnaast stijgt het aantal aanmeldingen van andere basisscholen. De kerkelijke achtergronden van de leerlingen zijn in onderstaande tabel weergegeven, samen met het beeld zoals dat de komende jaren mogelijk is. De ontwikkeling komt overeen met de verwachtingen die we voorgaande jaren hebben verwoord. De prognoses staat tussen haakjes Gereformeerd (vrijgemaakt) 70,1% 69,2% 66,4% 61,9% 57,5% 56,3% 56,0% (61,2%) Christelijk Gereformeerd 6,6% 6,9% 6,5% 6,7% 7,0% 6,8% 6,7% (7,0%) Nederlands Gereformeerd 2,2% 2,2% 2,5% 2,6% 2,5% 2,5% 2,5% (2,8%) Protestantse Kerk Nederland 10,3% 9,9% 10,7% 11,5% 14,1% 15,2% 15,4% 11,7%) Overige Gereformeerd 1,1% 1,5% 2,0% 3,9% 4,5% 4,7% 4,8% (3,9%) Evangelisch/Baptist/Pinkster 6,2% 6,3% 7,5% 8,4% 9,2% 9,3% 9,4% (8,6%) Apostolisch 0,7% 0,8% 0,9% 0,7% 0,5% 0,6% 0,6% (0,8%) Katholiek/Orthodox 0,3% 0,2% 0,4% 0,7% 1,0% 1,0% 1,0% (0,7%) Overig 2,0% 2,5% 2,4% 2,6% 2,7% 2,6% 2,6% (2,5%) Geen/onbekend 0,5% 0,5% 0,7% 1,0% 1,0% (0,8%) 1,0% 1,0% 13

14 Denominatie Gereformeerd Vrijgemaakt Nederlands Gereformeerd Overig Gereformeerd Apostolisch Overig Christelijk Gereformeerd PKN Evangelisch/Baptist/Pinkster Katholiek/Orthodox Geen/Onbekend 2. Financiële beschouwing 2.1. Algemeen Vanaf 1 januari 2008 werken we volgens Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen. Op grond van deze richtlijn is een voorziening gecreëerd voor toezegging aan leden voor beloningen op termijn, zoals jubileum- en bepaalde pensioenuitkeringen. In het verslagjaar 2010 was er sprake van een stelselwijziging waarbij de voorziening BAPO en een niet reële vordering op OC&W zijn ondergebracht bij de reserve personeel. In het verslagjaren 2011 en 2012 heeft er geen stelselwijziging plaatsgevonden. Als gevolg van het gesloten sectorakkoord is de voorziening Duurzame inzetbaarheid gecreëerd en verwerkt met ingang van de jaarrekening Analyse van de financiële situatie op balansdatum De analyse vindt plaats aan de hand van de financiële doelstellingen die in voorgaande jaren zijn geformuleerd en ook voor 2015 van kracht waren. a. Een sluitende exploitatie De begroting voor 2015 gaat uit van een exploitatieoverschot van , excl. een dotatie van aan het reservefonds personeel. In totaliteit dus een exploitatieoverschot van Uit de jaarrekening blijkt dat er een resultaat van gerealiseerd is. De loonkosten stonden in het kalenderjaar 2015 onder druk door moeilijk vervulbare vacatures en daardoor de inzet via detacheringsbureaus, in mindere mate kunnen anticiperen op daling van leerlingen aantallen in de Onderbouwen stijgende leerling aantallen in de nevenvestiging Arnhem. De ophoging van de GPL en de premiedaling van het ABP waren niet voldoende om de salarisverhogingen in het kalenderjaar 2015 te compenseren. Een percentage van 0,18% moest gezocht worden uit de eigen begroting. Opnieuw is bij het opstellen van de begroting 2016 en de jaarrekening 2015 gebleken dat de materiële bekostiging onvoldoende is voor het onderhoud aan de schoolgebouwen, aanschaf van computers en digitale schoolborden. Uit de jaarrekening 2015 blijkt wederom dat ook de materiële subsidie de budgetten schoonmaak en energiekosten onder druk zet en niet toereikend blijkt te zijn. 14

15 In de begroting 2014 is geen rekening gehouden met de verrekening van extra uitkeringskosten aan het ministerie van OC&W over het kalenderjaar 2014 ad Deze lasten zijn gebracht ten laste van de reserve personeel. Ook de niet begrote afvloeiingsregeling personeel ad zijn ten laste van deze reserve gebracht. De niet begrote kosten Integraal huisvestingsplan ad en Migratie ad zijn ten laste gebracht van de reserve onderwijsvernieuwing. De schoolorganisatie is voor wat betreft ziektevervanging eigen risicodrager. In het verslagjaar heeft de school zowel bij het onderwijs- als ondersteunend personeel veel fte s moeten inzetten in verband met ziektevervanging. In totaliteit voor (begroot 2015: ). Ziekteverzuimpercentages 2014 en 2015 (per kwartaal) 80 Ziekteverzuimpercentages 2014 en e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal 0 Kort Lang Middellang Extra lang Verzuimpercentages 2014 en Aan het einde van het jaar 2015 was het verzuimpercentage 2,30%. (eind 2013: 4,16% en eind 2014: 2,63%). De categorieën kort en lang verzuim vormden de grootste in het totale verzuimpercentage. 15

16 Commissie Werk Veilig en Verantwoord In 2015 heeft de commissie Werk Veilig en Verantwoord (WVV) regelmatig vergaderd. In deze vergaderingen werden Arbo gerelateerde zaken en zaken in het kader van milieu en veiligheid besproken. Waar gewenst werden voorstellen ter verbetering gedaan. De herhalingscursussen op het gebied van BHV en EHBO zijn georganiseerd door de commissie, en er is overleg geweest met de Arbo contactpersonen op de verschillende locaties. Er wordt verder gewerkt met het Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E), dat in 2012 is ontwikkeld. b. Liquiditeit ophogen Enkele jaren geleden is gesteld dat de liquiditeit tussen 2005 en 2011 opgehoogd moest worden naar minimaal 1 miljoen. Deze doelstelling werd in de jaren tot aan 2011 gehaald. In het verslagjaar 2011 daalde de liquiditeit tot ongeveer ,- Vanaf het verslagjaar 2012 is de liquiditeit weer gestegen boven de 1 miljoen. De stijging van de liquiditeit in de afgelopen jaren is voor een gedeelte als gevolg van terughoudendheid in het inzetten en benutten van doelsubsidies, zoals de ontvangen subsidie prestatiebox vo. Ook de begrote dotatie aan het reservefonds personeel en terughoudendheid in investeringen en planmatig onderhoud hebben invloed gehad op de stijging van de liquiditeit. In het verslagjaar 2015 is de liquiditeit t.o.v. het vorige kalenderjaar gestegen naar Het beleid is gericht op een liquiditeit boven de gestelde norm van 1 en het liefst licht stijgen. Het kengetal liquiditeit voor 2015 is 1,21. c. Reservefonds personeel Doelstelling is dat het reservefonds personeel 10% van de loonsom bedraagt ( 1 miljoen). Het reservefonds personeel is bedoeld om onvoorziene grote uitgaven in de personele sfeer te kunnen opvangen. Uit de jaarrekening blijkt dat de doelstelling van 10% van de loonsom op dit moment niet gehaald wordt als gevolg van een stelselwijziging in 2010 en extra uitgaven in de personele sfeer. De extra verrekening uitkeringskosten 2014 van en de afvloeiingsregelingen personeel ad zijn ten laste van de reserve personeel gebracht. Conform de begroting 2015 is gedoteerd aan het reservefonds personeel, evenals het resterende positieve resultaat van Het reservefonds is ten opzichte van vorig jaar is gestegen met naar d. Een positief saldo voor de voorziening onderhoud In de jaarrekening is te zien dat het saldo is verhoogd. Dit is het gevolg van het feit dat er planmatig onderhoud is uitgevoerd ad (begroot ) en er conform de meerjaren onderhoudsbegroting gedoteerd is aan deze voorziening. Het saldo zelf is positief. In 2015 is het volgende aan planmatig onderhoud ingezet (bedragen in ): Onderbouw: Verlichting Kozijn Aanpassingen liftinstallatie e Fase : Sportinstallaties Vmbo: Sportinstallaties Schilderwerk 534 Vervangen beton traptreden Arnhem: Schilderwerk Schoolbreed: - machinepark Totaal

17 e. Investeringsruimte In voorgaande jaren is afgesproken om de investeringsruimte afhankelijk te maken van de bovengenoemde doelstellingen (a-d) en een investeringsplafond vast te stellen. Een investeringsplafond is uiteraard geen doel op zichzelf, maar is nodig voor het bereiken van de andere financiële doelstellingen. In de begrotingen van de afgelopen jaren is uitgegaan van een investeringsruimte van Als dit bedrag in de begroting wordt overschreden is daarvoor een afzonderlijk besluit van het college van bestuur en de raad van toezicht nodig. Daarnaast kunnen er doorgeschoven investeringen zijn uit het vorige jaar. Dit gebeurt alleen als daar duidelijke redenen voor zijn, gebaseerd op een vastgesteld beleidsplan. In de derde plaats zijn er reguliere investeringen die van te voren al of niet zijn benoemd. Het totale begrote investeringsbedrag van 2015 is: In 2015 zijn de volgende investeringen gedaan (bedragen in ): Verbouw Inventaris totaal Onderbouw: Aanpassingen receptie Aanpassingen lokalen (leeratelier) Microscopen Televisie Bureaustoelen Leerlingstoelen Projectiescherm e Fase: Aanpassingen elektra Bureaustoelen Beamer/projectiescherm Televisie/plasmascherm Vmbo: Observatieapparatuur Aanpassingen elektra Overkapping Hekwerk Aanpassing schoolplein Ballenvanger schoolplein Vaatwasser Zonwering Arnhem: Kozijnen/boeiboorden Aanpassing fietsenkelder Verlichting Mededelingenbord Computerapparatuur o.a. laptops, beamers, desktops Sub-totaal T.l.v. de egalisatierekening (vanuit de prestatiebox) Totaal Ten laste van de reserve onderwijsontwikkeling is een afschrijvingsbedrag van gebracht. Dit als gevolg van de investering in het leerling plein van de 2 e fase ad in het kalenderjaar

18 2.3 Toekomstige ontwikkelingen met betrekking tot de financiële positie Liquiditeitsprognose Met ingang van het verslagjaar 2012 is de liquiditeit gestegen boven de norm van 1 (zie vorige paragraaf). In de meerjarenbegroting en liquiditeitsplanning wordt een lichte stijging verwacht Deze verwachting is gebaseerd op de bezuiniging die in 2011 is ingezet: een vermindering van de formatie met ruim 9 fte voor de komende jaren. Op dit moment wordt enerzijds gerekend met de bestaande kaders voor de komende jaren, waaronder de genoemde bezuiniging, anderzijds wordt met zorg gekeken naar de noodzakelijke bezuinigingen van de overheid. Investeringen blijven echter noodzakelijk om de kwaliteit van het onderwijs op peil te houden en verder te verhogen. Tegelijk voert de overheid sluipenderwijs bezuinigingen door. Het is dan ook niet uitgesloten dat de hiervoor genoemde bezuiniging in de vorm van een korting op de formaties per locatie langer moeten duren dan voorzien; wellicht zelfs structureel moeten worden. Financieringssystematiek De bekostiging van een kalenderjaar wordt berekend op de leerlingaantallen op 1 oktober in het voorafgaande kalenderjaar. Voor scholen met een dalend of stijgend leerlingenaantal is er derhalve weinig tijd om de gevolgen van een daling of stijging op te vangen. Op p. 11 staat de tabel met leerlingenaantallen van de afgelopen jaren (2011 t/m 2015) en de aantallen die we voor de komende jaren (2016 t/m 2017) verwachten. In de meerjaren- en liquiditeitsbegroting van 2016 en komende jaren zijn maatregelen genomen om de mogelijke daling financieel op te vangen. 2.4 Financiële instrumenten Doelstellingen risicobeheer In het treasurystatuut staan de kaders benoemd omtrent het beheersen van risico's. De financiële instrumenten voldoen aan de kaders genoemd in een aanvullende toelichting op het treasurystatuut. Algemeen De belangrijkste financiële risico s waaraan de groep onderhevig is zijn het marktrisico, valutarisico, het renterisico, het kredietrisico en het liquiditeitsrisico. Het financiële beleid is erop gericht om op de korte termijn de effecten van koers- en renteschommelingen op het resultaat te beperken en om op lange termijn de marktwisselkoersen en marktrentes te volgen. Er wordt gebruik gemaakt van financiële derivaten om de financiële risico s die verbonden zijn aan bedrijfsactiviteiten te beheersen. Er wordt met financiële derivaten geen speculatieve posities genomen. Marktrisico Door stratificatie aan te brengen in de portefeuille en limieten te stellen wordt het marktrisico beheerst. Valutarisico Er worden alleen transacties in euro s uitgevoerd en er wordt geen valutarisico gelopen. Renterisico Renterisico word gelopen over de rentedragende vorderingen (met name onder financiële vaste activa) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden. Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken wordt er risico gelopen ten aanzien van toekomstige kasstromen. Met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden wordt risico s gelopen over de marktwaarde. Kredietrisico 18

19 Het gaat hierbij om het risico dat financiële instellingen niet aan hun contractuele verplichtingen kunnen voldoen. Door het spreiden van transacties over verschillende financiële instellingen wordt getracht dit risico te beperken. Verder dienen de financiële instellingen te voldoen aan kredietwaardigheidseisen (rating). Dit is opgenomen in het treasurystatuut. De hoogte van het kredietrisico is afhankelijk van de grootte van het bedrag aan te ontvangen rente op de derivaten en de marktwaarde van de derivaten. Liquiditeitsrisico Het gaat hierbij om het risico dat over onvoldoende middelen wordt beschikt om aan de directe verplichtingen te kunnen voldoen. Dit geldt voor alle verplichtingen van onderwijsinstelling en haar tegenpartijen, ongeacht of dit nu crediteuren of financiële instellingen zijn. Wij hebben op verschillende manieren gewaarborgd dat wij altijd aan onze verplichtingen kunnen voldoen. Belenen en beleggen Financiële middelen worden alleen als saldo rekening courant, spaarrekening, deposito bij binnenlandse in Nederland gevestigde bankinstellingen aangehouden. Toegestane financieringsinstrumenten zijn rekening courant, kasgeldleningen, vaste geldleningen en deposito s. 2.5 Financiële kengetallen De financiële kengetallen bevinden zich met uitzondering van de liquiditeit binnen de door de overheid gestelde normen. In 2009 is naar aanleiding van de rapportage van de commissie Don het kengetal kapitalisatiefactor toegevoegd. Dit is een getal waarmee iets wordt gezegd over de vermogens van de school. Onze kapitalisatiefactor valt binnen de norm. We hebben niet een overdreven groot vermogen. De school is financieel gezond, maar niet rijk. Overzicht financiële kengetallen: norm Solvabiliteit 1 28,90% 28,84% 31,81% 27,52% 25% 50% Solvabiliteit 2 51,87% 49,61% 49,60% 42,53% 25% 50% Liquiditeit 1,21 1,10 1,11 0,85 > 1 Kapitalisatiefactor 19,01% 19,37% 19,96% 19,43% < 35% In de meerjarenbegroting en liquiditeitsbegroting wordt gestuurd op het verhogen van de liquide middelen om het kengetal van de liquiditeit op 1 te houden en licht te laten stijgen. De liquide middelen moeten dan stijgen naar 1,9 miljoen. Hiervoor zijn inmiddels maatregelen genomen. De scholengemeenschap heeft de risicokaart in 2014 geactualiseerd. Niet alle genoemde risico s zullen zich gelijktijdig voordoen. Doordat de vordering op het ministerie van OC&W ten laste is gebracht van de algemene reserve staat het eigen vermogen onder druk in vergelijking met de opgezette risicokaart. Beïnvloedende factoren op de meerjarenbegroting zijn: Bezuinigingen ministerie van OC&W, geen prijscompensatie op materiële bekostiging, geen extra bekostiging, verlaging op bijvoorbeeld de posten maatschappelijke stage, gratis leermateriaal en leerlinggebonden financiering. Bij dalende leerlingaantallen zullen we er rekening mee moeten houden dat de vaste lasten van de scholengemeenschap blijven bestaan en ook dat zal z n effect hebben op de inzet van fte s. 19

20 2.6 Begroting 2016 Bedragen x Begroting 2016 Werkelijkheid 2015 Rijksbijdragen Overige baten Totaal baten Personele lasten Afschrijvingslasten Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal lasten Financiële baten en lasten Financiële baten 14 8 Financiële lasten 1 Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Uit de toelichting op de begroting 2016 Toelichting op de begroting Algemeen In het schoolplan wordt t.a.v. het financieel beleid onder andere het volgende verwoord over de begroting: In de begroting wordt onze visie op onderwijs en organisatie vertaald in geld. Het inzetten van financiële middelen betekent keuzes maken en prioriteiten stellen. Het gevolgde beleid wordt financieel onderbouwd. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de expertise die in onze leergemeenschap aanwezig is. Uitgangspunt is dat we het beleid delen met de medewerkers, de leerlingen blijven zien (kern van ons bestaan) en gericht zijn op de toekomst of groeimogelijkheden. De vraag of de financiële middelen doelmatig worden ingezet speelt in toenemende mate een rol. Kan Guido de Brès met de huidige middelen meer kwalitatief goed onderwijs realiseren, verzorgd door vakbekwame en gemotiveerde medewerkers? Bij de besteding van de financiële middelen ligt het accent op het onderwijs zelf en de rol van de docent/medewerker daarin. Om het doelmatigheidsbesef breed binnen Guido de Brès te bevorderen zijn de volgende middelen in beeld: onderwijsvormen met meer mogelijkheden tot variatie, zoals grotere groepen leerlingen, verzorgd door meer leraren/medewerkers met verschillende functies; professioneel HRM-beleid met aandacht voor doelmatiger werken; het leren van groepsgenoten (peer tutoring) en samenwerkend leren; het inzetten van e-learning en ICT voor het verzorgen van onderwijs; het inzetten van benchmarking op deze punten; instrumenten die inzicht geven in de kosten voor het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs. Management- en docententeams worden op deze wijze in staat gesteld om systematischer en meer kostenbewust na te denken over de gewenste onderwijsinrichting en de daarbij benodigde inzet van middelen en onderwijsgevend personeel. De financiële crisis van de afgelopen jaren heeft ook gevolgen voor de bekostiging 2016 van scholen in het voorgezet onderwijs en in de komende jaren. In de begroting voor 2016 en de meerjarenraming voor 2017 tot en met 2019 wordt hier rekening mee gehouden. Het effect daarvan is dat er binnen de beschikbare financiële middelen prioriteiten moeten worden aangebracht in 20