VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN RESOLUTIE. van de heer Joachim Coens c.s.

Transcriptie

1 Stuk 543 ( ) Nr. 1 VLAAMS PARLEMENT Zitting februari 1997 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van de heer Joachim Cos c.s. betreffde de verzoing van de behoeft aan ergie aan zuivere lucht in onze maatschappij 1203

2 Stuk 543 ( ) Nr. 1 2 DAMES EN HEREN, TOELICHTING De kwaliteit van de lucht die we all dagelijks inadem, verbetert onvoldode. Op het vlak van de SO 2 - NOx-uitstoot zijn er weliswaar, dankzij maatregel uit het verled, resultat geboekt, vooral in de sector van de elektriciteitsproductie, door de inzet van kern- aardgasctrales door de strge norm, opgelegd aan die grootschalige installaties. De vervuiling wordt zowel veroorzaakt door stoff met e rechtstreekse weerslag op de gezondheid van de ms (vluchtige koolwaterstoff, ozon, roetdeeltjes...), door verzurde gass (NOx, SO 2,...), als door het gehalte aan broeikasgass waaraan vooral e klimaatverstord effect op lange termijn wordt toegeschrev. We bevind ons gelukkig niet in situaties zoals in Los Angeles of Mexico, maar het smogalarm of het ozonalarm met e belangrijke weerslag op de economische activiteit wordt ook in Vlaander soms al gegev. In het kader van de Rio-conferties heeft de Vlaamse regering de ambitieuze doelstelling om de CO 2 -uitstoot met 5 % te verminder teg het jaar 2000 mee onderschrev. Nu stell we echter vast dat er onvoldode werk wordt gemaakt van maatregel om aan de luchtvervuiling die samhangt met het gebruik van klassieke ergiebronn, iets te do. We verwijz naar de aanpak van de CO 2 -uitstoot in de Verigde Stat, waar door de Clean Air Act e omvangrijk geïntegreerd programma gestart wordt met daadwerkelijke maatregel veel ssibilisering stimulering op het terrein. Het zijn immers vooral de verbrandingsprocess die we gebruik om ergie te producer, die de belangrijkste uitstoot lever van allerhande luchtvervuilde stoff. Die verbranding van fossiele brandstoff gebeurt zowel om ons te verplaats (diesel- bzinemotor, vliegtuigmotor, diesellocomotiev), om ons te verwarm (thuis in kantor lokal allerhande), in de wereld van de industrie (proceswarmte, aandrijfmotor) om elektriciteit te producer. We hebb dus nood aan e geïntegreerd ergiebeleid, niet alle om door e REG-beleid evveel te do met minder ergie, maar ook om e beroep te do op alternatieve ergiebronn met e lagere uitstoot, om evtueel over te schakel naar de minst vervuilde ergiebronn of om de uitstoot door allerhande techniek als rookgaszuivering of kolvergassing te beperk. Volksgezondheid In verschillde sted in West-Europa heeft de luchtvervuiling al e peil bereikt dat de overheid verplicht om gedurde bepaalde periodes van het jaar maatregel te nem die het verkeer /of de economische activiteit beperk om te belett dat de conctraties polluerde bestanddel, die door de wereldgezondheidsorganisatie (WGO) als gevaarlijk word beschouwd, gevoelig overschred word. Het is duidelijk dat m niet moet wacht tot m dit peil bereikt heeft, om handeld op te tred. Gebouw De zwarte rook van het verkeer is niet alle schadelijk voor de gezondheid, maar vervuilt ook onze gevels doet ze zwart uitslaan. De zwavel stikstofbestanddel van motoremissies drag bij tot de zure reg, die de st de fraaie ornamt van de historische gebouw erodeert vernielt. Vandaag hebb we in Vlaander dringd nood aan e actieprogramma "ergie zuivere lucht" dat tweevoudig kan word opgebouwd. 1. E reeks horizontale maatregel De volgde maatregel kunn word getroff : bewustmak van het probleem, zowel bij de consumt, de bedrijfsleiders als bij de product invoerders van ergieverbruikde toestell ; opzett van onderzoeksprogramma's om het klassieke ergieverbruik te verminder of om e economisch gebruik van minder vervuilde alternatieve bronn te bewerkstellig ; stimuler van productontwikkeling die gericht is op ergiebesparde concept ; invoer van e nieuwe tariefpolitiek voor ergie waarin reking wordt gehoud met de vermed kost ; opzett van e regeling waarbij de distributie-intercommunales financieel word gestimuleerd opdat in hun distributiegebied de hoogst mogelijke ergie-efficicy wordt bereikt ; stimuler van het gebruik van alternatieve ergiebronn ;

3 3 Stuk 543 ( ) Nr. 1 stimuler van opleidingsprogramma's voor de betrokk vaklui (afstelling motor, correcte isolatie...) ; opzett van e normeringsprogramma met e gestage verstrging van de emissiorm voor ozon-, smog- zuurproducerde uitstot. 2. E reeks verticale maatregel per sector Wegverkeer Personwags vrachtwags zijn de grootste bron van vervuiling in onze sted, de maatregel die de federale regering al heeft gom (katalysator, promotie loodvrije bzine...) t spijt. Er kunn maatregel gom word om collectief vervoer te stimuler t nadele van het individuele vervoer. We dk onder andere aan de bestaande initiatiev rond carpooling, bedrijfsvervoerplann snelbuss. Wat het vrachtvervoer betreft, kunn, weliswaar gemakkelijker voor langere afstand, het spoorvervoer de binnscheepvaart gestimuleerd word. In stedelijke ctra is op korte termijn het meeste te verwacht van e overschakeling op alternatieve brandstoff, bijvoorbeeld voor stadsbuss, huisvuilwags, de gemetelijke technische dist de voertuig van distverlde organisaties allerhande. Vandaag is de technologie voorhand waardoor verschillde zuiverder alternatieve brandstoff kunn word gebruikt : wags op biodiesel, elektrische wags, voertuig op aardgas of waterstof. Ook is het mogelijk om kwetsbare zones in de sted af te bak waar alle nog milieuvridelijkere voertuig zoud mog kom. In de Verigde Stat heeft m in de Clean Air Act de opbare bestur de verplichting opgelegd om minsts e bepaald perctage voertuig op alternatieve brandstoff aan te schaff. Dat perctage zou in 1999 al 75 % moet zijn. Die bepaling zijn dwingd voor opbare bestur. Private vlot die overschakel op alternatieve brandstoff kunn e subsidie krijg. Ook in het Vlaams Gewest lijkt de tijd gekom te zijn om dezelfde weg op te gaan om e omschakelingsbeleid naar andere brandstoff door te voer. Er moet word gestart met e ssibiliseringscampagne om ms ervan te overtuig dat het omschakel leidt tot e gezonder stadsklimaat. Ook e technische begeleiding moet word uitgebouwd om bestur particulier te help de meest geschikte voertuig op alternatieve brandstoff te kiez. E bijzonder probleem vormt de vestiging van alternatieve tankstations. Samwerkingsvorm op dat vlak kunn e snellere petratie bewerkstellig. Elektriciteitsproductie De productie van elektriciteit in thermische ctrales is e belangrijke bron van emissie van verzurde stoff. Hier is normering e planmatige aanpak door de toepassing van nieuwe technologieën voor rookgaszuivering aangewez. REG, alternatieve bronn elektriciteitstarifering We stell vast dat er op dit momt op ge kele wijze gebruik gemaakt wordt van de tariev om de verschillde actor (verbruiker, distributeur, product zelfproduct) tot e efficiënter gebruik van elektriciteit of ergie te stimuler, integdeel. Onder efficiënte ergiebronn kunn in dat verband word begrep : warmtekrachtkoppeling : voor veel toepassing in bedrijv, ziekhuiz, gegroepeerde bewoning is de gezamlijke productie van stoom ( de productie van elektriciteit) warm water voor verwarming macro-ergetisch gezi e zeer efficiënte zaak ; windergie : Vlaander beschikt over de vermaardste windmolbouwers voor elektriciteitsproductie ter wereld ; we gerak echter niet verder dan het goede demonstratieproject in de hav van Zeebrugge met eig concrete toepassing ; waterergie : ook op dat terrein zijn er in Vlaander nog ruime mogelijkhed ; ergie uit biomassa recuperatie bij afvalverbranding : op dit vlak beschikt Vlaander over verschillde mogelijkhed die nog niet but word. We dk aan de productie valorisatie van biogas uit drijfmest andere organische stoff ; aan ergieteelt gaande van koolzaad over bio-ethanol uit suikerriet elektriciteitsproductie op basis van snelgroeid hakhout. De aan de gang zijnde landbouwhervorming biedt hier mogelijkhed. De tarievstructuur die vandaag wordt gehanteerd, verhindert bijvoorbeeld dat de winst die gegereerd wordt door de ergie-efficiëntere

4 Stuk 543 ( ) Nr. 1 4 warmtekrachtkoppeling terecht komt bij de investeerder in warmtekracht. Energiegebruik bij overhed De overheid is e ergieverslinder. Door gunstprijz voor bijvoorbeeld de sierverlichting van opbare gebouw word gemet zelfs op ge kele wijze aangespoord om zelf het voorbeeld te gev zuinig met ergie om te spring. De gemet moet aangemaand word om het jaarlijks ergieverbruik te drukk. verbrandingstoestell door het verlag van de K-waarde van glas. 25 % van de CO 2 -uitstoot is immers afkomstig van ergieverbruik in de woning. Joachim COENS Energieverbruik bij KMO's industrie In de sector van de KMO's de industrie dit vooral veel aandacht te gaan naar technische innovaties om motor efficiënter te lat draai. Ook de toepassing van moderne verlichtingstechnologie maakt het mogelijk aanzilijke elektriciteitsbesparing te realiser toch ezelfde comfortniveau aan te houd. Ook hier is bewustmaking erg belangrijk om bedrijfsleiders te wijz op de mogelijke verbetering van de concurrtiekracht. In grotere bedrijv zijn piekbeheer warmtekrachtkoppeling mogelijkhed om de ergiereking te drukk, respectievelijk om ezelfde hoeveelheid product te realiser met e lagere ergie-inhoud. Energieverbruik bij particuliere consumt Meer dan verplichting op te legg, is overtuig van de consumt het meest effectief. De distributie-intercommunales do hiervoor te weinig inspanning omdat hun inkom door e lager ergieverbruik dus de dividd naar de gemet in het gedrang kom. Indi m in Vlaander e REG-beleid wil voer, gericht op de privé-consumt, dan zull de distributie-intercommunales op dit vlak hun verantwoordelijkheid moet nem. De overheid kan desnoods aan de distributie-intercommunales de verplichting oplegg om maatregel te nem t aanzi van de inwoners van haar gebied om het ergieverbruik per inwoner te verminder. Er moet ook gedacht word aan het verminder van het ergieverbruik in de woning, bijvoorbeeld door verbeterde isolatie, e verbeterd omzettingsrdemt van

5 5 Stuk 543 ( ) Nr. 1 VOORSTEL VAN RESOLUTIE Het Vlaams Parlemt, gelet op de Verkningsnota voor het ergiedebat in het Vlaams Parlemt, ingedid door de heer Eric Van Rompuy, Vlaams minister van Economie, KMO, Landbouw Media (Stuk 306 ( ) Nr. 1), waarin onder meer wordt gesteld : "Het gebruik van ergie is esstieel voor onze samleving. Industriële process vereis ergie ook voor het transport van person goeder is ergiegebruik onontbeerlijk. Het gebruik van ergie heeft echter nadelige milieueffect. Voorbeeld zijn verzuring (emissies SO 2 NOx 2 ), versterking van het broeikaseffect (uitstoot CO 2, methaangas andere broeikasgass), afvalproblematiek (vliegas, kolreststoff), stofemissies geluidsoverlast. E adequate oplossing voor de ergie/milieuproblematiek is kel mogelijk door de gebundelde inzet van de aanbieders van ergie (product distributeurs), de vragers van ergie (onderneming, burgers), de overheid (ssibiliser, reguler) de wetschappelijke wereld (technologische vernieuwing)." "Vandaag is de voornaamste doelstelling van het Vlaamse ergiebeleid de aanmoediging van het rationeel ergieverbruik de terugdringing van de CO 2 -uitstoot met 5 % teg het jaar 2000 in vergelijking met het niveau van het jaar 1990." "In het kader van e duurzaam ergiebeleid in het algeme e CO 2 -arm beleid in het bijzonder, moet het mogelijk zijn om op langere termijn de inzet van hernieuwbare ergiebronn in Vlaander relatief te versterk." "Milieubekommerniss duurzame ontwikkeling moet meer meer geïntegreerd word in het economisch dk. De bedoeling van het Vlaamse ergiedebat is in deze context e strategie te ontwikkel voor het Vlaamse ergiebeleid." ; gelet op de Beleidsbrief Het leefmilieu in Vlaander E duurzame ontwikkeling voor de geraties van morg, ingedid door de heer Theo Kelchtermans, Vlaams minister van Leefmilieu Tewerkstelling (Stuk 166 ( ) Nr. 1), waarin onder meer wordt gesteld : "Het beleid zal gericht zijn op de bronn van grootste vervuiling : de ergiesector, de chemische nijverheid, de basismetaalsector de sector land- bosbouw. Laatst maar niet het minst is ook de sector verkeer vervoer verantwoordelijk voor e groot deel van de luchtverontreiniging. Vanuit milieutechnisch oogpunt zull deze verschillde sector thematisch word aangepakt. Vooraan staan daarbij : het verder verminder van verzurde emissies ; het verminder van de emissies van organische stoff dioxines ; de bescherming van de ozonlaag ; het treff van structurele maatregel ter vermindering van de ozonverontreiniging ; het verminder van de emissies van broeikasgass ; het verminder van de emissies van het verkeer." "De bevolking, de bedrijv de overhed moet overtuigd word van de noodzaak van e meer milieubewust gedrag. "Overtuig" is noodzakelijk om het maatschappelijk draagvlak te verbred te verdiep. E verbetering van het milieu kan t gronde kel door e gedragsverandering van de geresponsabiliseerde burgers gerealiseerd word." ; overwegde dat de ergiepolitiek niet alle moet leid tot e vermindering van het ergieverbruik maar ook tot het gebruik van minder vervuilde alternatieve brandstoff ; overwegde dat het verkeer in de stedelijke ctra de grootste vervuiler is ; overwegde dat de vermindering van het waggebruik t bate van het opbaar ver-

6 Stuk 543 ( ) Nr. 1 6 voer onvermijdelijk het aantal dieselbuss in de stadsctra doet toem ; overwegde dat er elke zomer e terugkerd probleem van te hoge ozonconctraties is gezi het aangewez is nu maatregel te nem in het vooruitzicht van de zomer van 1997 ; vraagt de Vlaamse regering 9. e fiscaal aanmoedigingsstelsel in te voer dat het gebruik van alternatieve brandstoff bevordert ; 10.industriële programma's te bevorder voor de ontwikkeling productie van nieuwe uitrusting die de luchtvervuiling in de sted verminder, het gebruik van deze uitrusting aan te moedig in Vlaander de export ervan te bevorder. 1. e actieplan "ergie zuivere lucht" op te stell ; 2. de nodige inspanning te do om de bevolking bewust te mak van de noodzaak om de luchtvervuiling te verminder ; 3. overleg te pleg met de federale overheid, om in de tariferingsstructuur voor elektriciteit gas reking te houd met de veroorzaakte milieuschade ; Joachim COENS Bruno TOBBACK Leonard QUINTELIER Carl DECALUWE 4. specifieke maatregel te nem t aanzi van het wegverkeer, meer bepaald : a) maatregel ter vermindering van het gebruik van personwags t voordele van het opbaar vervoer ; b) maatregel ter stimulering van het gebruik van alternatieve brandstoff die minder vervuil dan de petroleumbrandstoff, te beginn met de voertuig die het meest vervuil, namelijk de zware dieselvoertuig in de stad ; 5. specifieke maatregel te nem om het ergieverbruik in de woningsector te do dal (bijvoorbeeld door het herbekijk van K-waardormering van glas) ; 6. e specifiek gecoördineerd omschakelingsprogramma naar andere brandstoff dan diesel te start voor collectieve vlot, bestemd voor gebruik in e stedelijke omgeving ; 7. e beleid van promotie ondersteuning van alternatieve ergiebronn te voer ; 8. e programma van wetschappelijk onderzoek te initiër, onder meer ter verbetering van het rdemt van gewass bestemd voor biobrandstoff ;