De Omgevingswet, het Bodemdossier, en de Omgevingsdienst Een eerste verkenning vanuit DCMR-perspectief

Transcriptie

1 De Omgevingswet, het Bodemdossier, en de Omgevingsdienst Een eerste verkenning vanuit DCMR-perspectief Marcel Koeleman, ism Boukje van der Lecq, DCMR Schiedam mei 2017

2 De DCMR: een omgevingsdienst in een dynamische omgeving Verkenning in drie bedrijven 1Wat zegt de wetgever? Warme overdracht Voorbeeldcase Omgevingsvisie Kustgemeente 2 Wat wordt onze rol? Van advies1.0 naar advies2.0 3Wat biedt de inhoud? Van kwaliteit van de bodem naar beheer van kwaliteiten van de ondergrond Epiloog 2

3 1 De DCMR: een omgevingsdienst in een dynamische omgeving Wat speelt er? De manier waarop we als samenleving naar onze leefomgeving kijken verandert Energietransitie Circulaire economie Nieuwe economie in stad en haven Bedrijven: steeds meer aan de slag met duurzame producten Toenemende complexiteit in regio Toenemende behoefte aan transparantie Burgers: wens om zelf leefomgeving in te richten Wonen en werken in een leefbaar en veilig Rijnmondgebied 3

4 1 De DCMR een omgevingsdienst in een dynamische omgeving Dat vraagt een overheid die meebeweegt Behoefte aan een overheid die initiatiefnemers ondersteunt De overheid betrekt burgers actief bij inrichting omgeving Coördinatie: overheden treden als 1 naar buiten Digitale dienstverlening Verandering in denken: Gemeente leidend: bepaalt zelf lokale omgevingskwaliteit DCMR adviseert en handhaaft op lokale en landelijke normen * Verandering in houding: Van enkelvoudige levering van een dienst naar meervoudig meedenken en -doen via gemeenschappelijk (ruimtelijk) beeld van gebied en haar mogelijkheden 4

5 1 Huidige situatie vs belangrijkste wijzigingen in de Omgevingswet Van centrale regelgeving naar decentraal Van nee, tenzij naar ja, mits benadering: vergt anders denken Er komt een omgevingsvisie en omgevingsplan Omgevingsplan: gemeente kunnen meer dan nu eigen milieu normen stellen waardoor normen per gebied kunnen verschillen Toetsing milieunormen ook via omgevingsplan Van het begrip inrichting naar activiteit Van bodemsaneringsgeval naar bodemactiviteit en voor bodem en omgevingsdienst: Van bevoegd gezag rol naar adviseursrol Van vraaggestuurd naar participerend 5

6 1 Hoe bereidt DCMR zich voor DCMR visie Wensen participanten 2017 Betrokkenheid pilots Dynamisch programma DCMR Kernteam Omgevingswet / Noordelijke Netwerkdag Bodem, Assen 6

7 1 Visie DCMR op de Omgevingswet Hoe kijkt de DCMR aan tegen de uitvoering van de wet? Wegen (kennis en ervaring nodig) Waarborgen (veiligheid: robuust vergunnen + inspecteren) Weten (betrouwbare informatie, digitale ondersteuning) 7

8 1 Visie DCMR op de Omgevingswet Hoe vertalen we dat naar onze regionale situatie? Participanten ondersteunen bij omgevingsvisie en omgevingsplan Kennis en ervaring vertalen in bouwstenen (gebied en beleid) Vergunningverlening 2.0 (altijd actuele digitale vergunning) Advies 2.0 (met elkaar ambitie, mogelijkheden en benodigdheden als gemeenschappelijk beeld construeren. Daarbinnen ieder vanuit zijn rol bijdrage leveren) Vergroten inzichtelijkheid en voorspelbaarheid voor burgers en bedrijven Handhaafbaarheid normen omgevingsplan Primaire processen omgevingswet-proof 8

9 1 Welke vragen krijgt de DCMR van haar participanten Bestuurlijke afweging; hoe werkt dat? Digitale omgeving; hoe ziet het Digitale stelsel omgevingswet eruit en hoe bereiden we ons daarop voor, wat kunnen we ervan verwachten? Informatie en gegevens (duiding en monitoring) 9

10 Voorbeeldcase Omgevingsvisie Kustgemeente 10

11 Voorbeeldcase Omgevingsvisie Kustgemeente 11

12 Voorbeeldcase Omgevingsvisie Kustgemeente 12

13 Voorbeeldcase Omgevingsvisie Kustgemeente 13

14 Voorbeeldcase Omgevingsvisie Kustgemeente 14

15 2 Wat wordt onze rol: positie/focus/attitude Positie Van: uitvoeren van een (wettelijke) taak -wettelijk mandaat -hierarchische autoriteit (bestuurlijk/juridisch) -eenzijdige en sectorale dialoog -absolute maatstaven Naar: participeren in een (maatschappelijke) zaak -wettelijk mandaat en opdrachtnemer -deskundigheidsautoriteit (data/kennis/ervaring) -gelijkwaardige en gecombineerde dialoog -varierende en absolute maatstaven 15

16 2 Wat wordt onze rol: positie/focus/attitude Focus Van: sectorale taken die sectoraal benaderd worden -lucht sectorale maatstaf -BRZO -bodem -etc Naar: maatschappelijke vragen -duurzaamheid -veiligheid -gezondheid combimaatstaf Duurzaamheidsindex gdindex.nl combimaatstaf Veiligheidsindex Rdam combimaatstaf MGR-RIVM 16

17 2 Wat wordt onze rol: positie/focus/attitude Focus 17

18 2 Wat wordt onze rol: positie/focus/attitude Focus 18

19 2 Wat wordt onze rol: positie/focus/attitude Attitude Van: oplossen van een vraag / leveren van een beschikking -advies 1.0 Naar: gezamenlijk in kaart brengen van problematiek en bepalen wat ieders bijdrage aan de oplossing zal zijn -advies

20 3 Van kwaliteit van de bodem naar kwaliteiten van de ondergrond Ondergrond De ondergrond is een belangrijk aspect in het Omgevingsplan en is mede structurerend voor de bovenliggende lagen: de netwerken en de occupatie. Een goede kennis van het ondergrondsysteem is van belang om te komen tot een duurzame inrichting van het gebied. Daarom hoort een analyse van de ondergrond vroeg in het proces van gebiedsontwikkeling een plaats te krijgen (voorverkenning en verkenning). Een beschrijving van de ondergrond in zogenoemde ondergrondkwaliteiten helpt bij een goede analyse. Bij het opstellen van deze ruimtelijke plannen moet zoveel mogelijk de ondergrond betrokken worden en als één geheel worden beschouwd met de bovengrond (3D-ordening). Hierbij moet voor zover mogelijk invulling gegeven worden aan een duurzaam en efficiënt beheer en gebruik van de bodem en ondergrond. 20

21 3 Van kwaliteit van de bodem naar kwaliteiten van de ondergrond Hoofdkwaliteiten De ondergrondkwaliteiten richten zich op de ontwikkeling en het behoud van kwaliteiten, die de ondergrond voor ruimtelijke ontwikkeling biedt. De betekenis van de ondergrond voor mens en samenleving kan worden onderverdeeld in vier soorten kwaliteit: draagkwaliteiten: opvangen en ondersteunen van materie en energie die de samenleving produceert in en op de ondergrond; informatiekwaliteiten: vasthouden en leveren van informatie; regulatiekwaliteiten: reguleren van materie-, energie- en informatiestromen in onze leefomgeving door de ondergrond; productiekwaliteiten: levering van materie en energie door de ondergrond aan de samenleving. 21

22 3 Van kwaliteit van de bodem naar kwaliteiten van de ondergrond naam presentator toevoeging 22

23 3 Van kwaliteit van de bodem naar kwaliteiten van de ondergrond Kernkwaliteiten gemeente X 3.3 Milieu Bodem: In het buitengebied geen verslechtering van de bodemkwaliteit/in het lint en dorpskern (waar mogelijk) verbeteren van de bodemkwaliteit. Schone en veilige bodem 3.4 Water In de gemeente X is het water prominent aanwezig in de leefomgeving. Ter voorkoming van wateroverlast dient naast de aanleg van de benodigde waterberging, extra ruimte voor waterberging gecreëerd te worden. Voor het realiseren van extra water is het van belang dat dit aansluit op het bestaande hoofdwatersysteem. De kwaliteit en ecologie van het water in X is over het algemeen matig tot slecht. Tevens is de oevervegetatie weinig divers, mogelijk door hoge gehalten van stikstof en fosfaat. Er liggen opgaven voor het verbeteren van de waterkwaliteit en ecologie. Waterbergende bodem Ecologische diversiteit DCMR Kernteam Omgevingswet / Noordelijke Netwerkdag Bodem, Assen

24 3 Van kwaliteit van de bodem naar kwaliteiten van de ondergrond 3.7 Duurzaamheid Het energie- en klimaatbeleid zoals verwoord in het Milieubeleidsplan geeft aan dat gemeente X in 2025 een CO2 neutrale gemeente wil zijn. In dit verband stimuleert de gemeente glastuinbouwbedrijven om klimaatvriendelijk en duurzaam te werken. Aardwarmte DCMR Kernteam Omgevingswet / Noordelijke Netwerkdag Bodem, Assen

25 3 Van kwaliteit van de bodem naar kwaliteiten van de ondergrond Geothermie Wat wordt hier onder verstaan? Geothermie (of aardwarmte) is de energie in de vorm van warmte die in de bodem zit opgeslagen. Vanuit de ondergrond wordt op enkele kilometers diepte (1,5-5 km) warmte gewonnen. Deze warmte kan rechtstreeks worden ingezet voor verwarmen of wordt omgezet naar energie. De techniek is vergelijkbaar met een open WKO- systeem, ook hier wordt gebruik gemaakt van het principe van samenwerkende bronnen. Hoe zit het met geothermie in de gemeente X? De ondergrond binnen het plangebied X is geschikt voor geothermie. Er wordt op dit moment binnen het plangebied en de directe omgeving geen gebruik gemaakt van geothermie. Ook zijn er geen vergunningen voor geothermie verleend. DCMR Kernteam Omgevingswet / Noordelijke Netwerkdag Bodem, Assen

26 Epiloog 1. Omgevingsdienst als blijvende spil in uitvoering en expertise vereist set van deels conflicterende randvoorwaarden Continuiteit -expertise -mandaat van bevoegd gezag - Eenduidigheid -aanpak voor diverse bevoegd gezagen - Diversiteit -aanpak voor diverse bevoegd gezagen - 26

27 Epiloog 2. Wat is nodig? Voor dossiers: Voor omgevingsdienst: -continuiteit en diversiteit -positie en goede opdrachtgever -attitude in ontwikkeling Voor gebied: -nieuwe benadering van rollen, dialoog en beheer -moderne inzet van deskundigheid (data, kennis, ervaring) 27

28 Met dank voor uw aandacht. 28