Ambtenaar Telefoon adres. Voorgesteld raadsbesluit de programmaverantwoording 2015 en de programmarekening 2015 vast te stellen;

Transcriptie

1

2

3 GEMEENTE VELSEN Raadsvoorstel Onderwerp: Jaarstukken 2015 Datum collegevergadering Registratienummer Portefeuillehouder(s) 26 april 2016 Rs A. Verkalk Ambtenaar Telefoon adres C. Molenaar Voorgesteld raadsbesluit 1. de programmaverantwoording 2015 en de programmarekening 2015 vast te stellen; 2. de voorzieningen en reserves overeenkomstig overzicht A op te heffen in te stellen of aan te passen; 3. het Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten 2015 van vast te stellen; 4. het Gerealiseerde resultaat 2015 van te bestemmen conform de voorstellen zoals aangegeven in overzicht BI en B2; 5. de kredieten, genoemd in overzicht C ter beschikking te stellen t/m 31 december 2016; 6. de in de jaarstukken geactualiseerde grondexploitaties vast te stellen. Overzicht A opheffen, instellen of aanpassen van voorzieningen en reserves. 1. De voorziening Onderhoud graven op te heffen (zonder saldo); 2. De voorziening Privatisering bejaardentehuizen op te heffen (zonder saldo); 3. De reserve Revitalisering toegangsroute IJmuiden aan Zee te hernoemen naar Kwaliteitsimpuls Lange Nieuwstraat; 4. De reserve Instroom statushouders in te stellen met als doel uitgaven te kunnen doen ten behoeve van voorzieningen voor het versneld instromen van statushouders; 5. De reserve Sociaal domein in te stellen met als doel de middelen Sociaal domein te bestemmen voor activiteiten gerelateerd aan de overgedragen taken van het Sociale domein; 6. Het maximum van de reserve Onderhoud openbare ruimte te verhogen naar 6 mln; 7. De reserve Subsidiebanen een jaar langer, tot en met 31 december 2016, in stand te houden. B. Het Gerealiseerde resultaat 2015 ad als volgt te bestemmen: Overzicht BI ten behoeve van mutaties in de onderhoudsreserves: 1. Een bedrag van toe te voegen aan de reserve Onderhoud openbare ruimte, ter egalisatie van de lasten; 2. Een bedrag van te onttrekken aan de reserve Onderhoud Sportaccommodaties ter egalisatie van de lasten. Overzicht B2 - Bestemming overig: 1. Een bedrag van toe te voegen aan de reserve Beleidsspeerpunten om de volgende beleidsprioriteiten 2015 in 2016 te kunnen uitvoeren: Hulp bij het huishouden Volksgezondheid: Gezond in de stad Archeologische waarde kaart ' Milieu RO: structuurplannen ft? V

4 SËMiËNTË VËLiËN Omgevingsvergunningen Modernisering GBA Een bedrag van toe te voegen aan de nieuw in te stellen reserve Sociaal domein; 3. Een bedrag van te onttrekken aan de reserve Afvalstoffenheffing 4. Een bedrag van toe te voegen aan de nieuw gevormde reserve Instroom statushouders: 5. Een bedrag van te doteren om de Algemene reserve grondbedrijf op het maximum te brengen om risico s van de grondexploitatie te kunnen opvangen; 6. Het resterende bedrag te doteren aan de Algemene reserve. Overzicht C - Overzicht kredieten die beschikbaar gesteld worden t/m 2016: De onderstaande kredieten een jaar langer ter beschikking te stellen; - (2011) Fietsmaatregelen - (2011) VRI Wenckebachstraat/Breedband - (2012) Nieuwbouw wijkpost Amsterdamseweg - (2013) HOV Rotonde Planetenweg -(2013) Speelplan (2013) Bedrijfsmiddelen - (2013) Vervanging en afkoppelen riolering - (2014) HOV Santpoortse dreef/hagelingerweg - (2014) HOV Deeltrace 1 (uitvoering) - (2014) HOV Fietspad Zeeweg tot aan Amstelduin - (2014) Renovatie plantsoenen en straat beplanting - (2014) Stemmachines - (2014) Vervanging en afkoppelen riolering Samenvatting Jaarlijks legt het college aan de raad verantwoording af over het gevoerde beleid. In het jaarverslag wordt gerapporteerd over de resultaten op de diverse beleidsterreinen verdeeld over de programma s. In de jaarrekening wordt een financiële verantwoording afgelegd. Het Gerealiseerde resultaat 2015, rekening houdend met de eerder door de raad goedgekeurde mutaties in de reserves, is positief. Voor de besteding van dit bedrag zullen aan de raad voorstellen worden gedaan. Inleiding De jaarstukken 2015 worden in 2 boekwerken gepubliceerd: het jaarverslag en de jaarrekening. Het jaarverslag geeft een rapportage over de diverse beleidsvelden van het door het college uitgevoerde beleid en een aantal verplichte paragrafen. In de jaarrekening is de financiële verantwoording over het jaar 2015 opgenomen. De accountant heeft zijn controle van de jaarstukken in twee fasen uitgevoerd. Op het moment van aanbieden van de jaarstukken aan de raad was de controle van het sociaal domein (fase 2 van de controle) nog niet afgerond. Dit zal in de maand mei plaatsvinden. De accountant heeft de reden hiervan in een informatieve sessie op 14 april toegelicht. Dit is een unieke situatie. Elk jaar was bij het aanbieden van de jaarstukken de controle afgerond. Vooruitlopend op de definitieve afronding van de controle biedt het college de jaarstukken aan de raad aan. De documenten kunnen daardoor alvast gebruikt worden ten behoeve van de activiteiten van de rekenkamer en stellen de raadsleden in de gelegenheid technische vragen in te dienen. Zodra de controle is afgerond zal de raad daarover worden geïnformeerd.

5 GEMEENTE VELSEN Beoogd doel en effect van het besluit Inzicht in de beleidsmatige en financiële gang van zaken in 2015 in de gemeente Velsen. Argumenten Vóór 15 juli 2016 dienen de door de raad vastgestelde jaarstukken aan de Provincie te worden toegestuurd in het kader van hun toezichthoudende taak. In het besluit worden in een viertal categorieën voorstellen gedaan. Het betreft: A. Het opheffen, instellen of aanpassen van voorzieningen en reserves; B. 1. Mutaties in de onderhoudsreserves; 2 Voorstellen om het gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten over 2015 te bestemmen: C. Kredieten een jaar langer beschikbaar te stellen. Toelichting: AdA. Voorzieningen Overeenkomstig de nota reserves en voorzieningen worden reserves en voorzieningen getoetst. De bevoegdheid voor het instellen of opheffen ligt bij de raad. Bij de jaarstukken wordt voorgesteld een aantal voorzieningen en reserves op te heffen, in te stellen of aan te passen. Dit betreft de voorziening Onderhoud Graven en de voorziening Privatisering bejaardentehuizen. Beide voorzieningen zijn niet meer nodig. Het onderhoud graven loopt per heden via de begroting en de verplichting Privatisering bejaardentehuizen is beëindigd. Reserves Voorgesteld wordt om twee reserves in te stellen: reserve Sociaal domein en reserve Instroom statushouders. Het doel van de reserve Sociaal domein is om de middelen Sociaal domein te bestemmen voor activiteiten gerelateerd aan de overgedragen taken van het Sociale domein. Vooralsnog beschouwen we de middelen sociaal domein als een gesloten compartiment. Anders gezegd als geoormerkt voor het sociaal domein. Het is raadzaam de eerste jaren de niet bestede middelen van het sociaal domein te reserveren. Dit heeft te maken met alle onzekerheden die er op dit onderwerp zijn: van de overgedragen budgetten, het objectief verdeelmodel en de onzekerheid over de omvang van de gerealiseerde lasten in Na het instellen van de reserve zijn er twee reserves voor het sociaal domein aanwezig: reserve Decentralisaties en reserve Sociaal domein. Het instellen van een tweede reserve wordt ingegeven doordat er een scherp onderscheid is. De bestaande reserve is een risicoreserve voor dekking van eventuele tekorten bij de krimpende budgetten Sociaal domein. Deze reserve is gevoed uit eigen middelen. De tweede reserve is bedoeld om de niet bestede middelen als zekerheid vooralsnog binnen het compartiment Sociaal domein (een aantal jaar) beschikbaar te houden. De voeding komt uit de middelen sociaal domein. Reserve instroom statushouders De gemeente heeft de plicht en de verantwoordelijkheid om de toegewezen statushouders te huisvesten en zorg te dragen voor een goede integratie. Mede als gevolg van de verhoogde taakstelling zijn investeringen in huisvestingsoplossingen nodig, is extra inzet en budget nodig voor een goede integratie van deze statushouders en wordt er meer gemeentelijke inzet gevraagd om te komen tot extra huisvestingsoplossingen. Voor deze activiteiten is voor de periode extra geld nodig. Omdat het rekeningresultaat positief is wordt voorgesteld 1 mln in een nieuwe reserve te doteren om de kosten die gepaard gaan met de verhoogde Instroom van statushouders voor de komende jaren te kunnen dekken. Het college zal op een later moment met een separaat raadsbesluit komen met een inhoudelijke onderbouwing en het verzoek de middelen te onttrekken. V

6 gimiëntë VËk ËN Overige aanpassingen In het raadsbesluit R is besloten om het saldo ( ) van de reserve Revitalisering toegangsroute IJmuiden aan Zee te bestemmen voor de kwaliteitsimpuls Lange Nieuwstraat. Wij stellen voor de naam van de reserve overeenkomstig te wijzigen. Vorig jaar is het maximum van de reserve Onderhoud Openbare ruimte gesteld op 5 mln. In de praktijk blijkt dat de hoogte van de onderhoudslasten dermate veranderlijk zijn dat deze drempel niet voldoet. Voorgesteld wordt om de drempel te verhogen naar 6 mln. De reserve Subsidiebanen is ingesteld om maatregelen te kunnen dekken voor een periode van drie jaar ter verzachting van de gevolgen van deze beëindiging. In de reserve resteert nog een klein bedrag. De reserve is ingesteld voor drie jaar, tot en met Voorgesteld wordt de reserve een jaar langer aan te houden en het saldo in 2016 te gebruiken overeenkomstig het oorspronkelijk doel en vervolgens de reserve op te heffen. Ad BI Mutatie in de reserves onderhoud. Vorig jaar zijn bij de jaarstukken een aantal onderhoudsvoorzieningen opgeheven omdat deze niet voldeden aan de voorschriften. Hiervoor in de plaats zijn een aantal reserves ingesteld met de bedoeling deze in te zetten voor het egaliseren van de lasten over de jaren. Op deze wijze worden de sterk fluctuerende onderhoudskosten, overeenkomstig een onderhoudsplan gelijkmatig verdeeld. De mutaties betreffen een toevoeging aan de reserve Onderhoud Openbare werken en een onttrekking aan de reserve Onderhoud sportaccommodaties. Ad B2 Voorstellen om het Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten over 2015 te bestemmen. In de reserve Beleidsspeerpunten worden de speerpunten opgenomen waarvoor de bedragen reeds in de begroting 2015 waren opgenomen maar die in 2015 om diverse redenen niet (geheel) tot uitvoering zijn gekomen Genoemde speerpunten worden in 2016 uitgevoerd. Aan de raad zal een separaat voorstel en besluit worden voorgelegd om de bedragen vrij te geven en in de begroting 2016 op te nemen 1 Beleidsprioriteiten 2015 Een bedrag van is door diverse oorzaken nog niet besteed aan een aantal beleidsspeerpunten uit In het voorgesteld besluit worden de (restant)bedragen gereserveerd om in 2016 in de begroting op te nemen en uit te kunnen voeren. Het vrijgeven van de budgetten in de begroting 2016 wordt in een separaat besluit aangeboden. Hieronder volgt een toelichting op de posten. Programma 2: Hulp bij het huishouden Het Rijk heeft voor de jaren 2015 en 2016 een bedrag beschikbaar gesteld om het behoud van banen van de huishoudelijke hulpen te stimuleren. De Huishoudelijke Hulp Toelage is voor de jaren 2015 en 2016 ontvangen. In 2015 is er weinig gebruik gemaakt van deze voorziening. Medio november is daarom afgesproken de Huishoudelijke Hulp Toelage meer onder de aandacht te brengen en de eigen bijdrage in 2016 niet te verhogen. Het verzoek is het budget van 2015 ( ) over te hevelen naar 2016, zodat deze gelden in 2016 kunnen worden gebruikt. Programma 3: Gezond in de stad De gemeente ontvangt van het rijk GIDS-gelden (GIDS= Gezond In De Stad ) Over de jaren 2015, 2016 en 2017 telkens GIDS maakt onderdeel uit van een programma van VWS. Het is geen doeluitkering, maar de gemeente moet de middelen wel besteden aan gezondheidsdoelstellingen. In 2015 is een deel van die middelen besteed om een onderbouwd Plan van Aanpak te ontwikkelen. Het is van belang dat het bedrag dat in 2015 nog niet is besteed ( ), in 2016 ook beschikbaar is.

7 GEMEENTE VELSEN Programma 5: Archeologische kaart Voor het realiseren van de archeologische waardekaart is vanuit de ISV-gelden in 2009 een subsidie toegekend van In 2013 is hiervoor een contract afgesloten met een derde partij en sindsdien worden in gedeeltes de mutaties voor deze kaart aangeleverd. Het eind van dit project komt in zicht en wordt naar verwachting in 2016 afgerond. Contractueel is afgesproken dat de laatste termijn pas wordt betaald als de waardekaart helemaal volledig is opgeleverd. Bij de jaarrekening 2014 zijn de resterende termijnen van het contract via een transitorische post van overgenomen naar Een deel van het bedrag valt dit jaar vrij omdat de prestatie niet in 2015, maar in 2016 zal worden geleverd. Het verzoek is om dit bedrag ( ) wel beschikbaar te stellen voor het laatste onderdeel van het onderzoek in Programma 8: Duurzame energie In 2015 zijn het duurzaam bouwen/verlagen woonlasten, duurzame energie en haalbaarheidsonderzoeken voor ESco s (Energieservice Company) in uitvoering gegaan. Vele ontwikkelingen voor verduurzaming van de gebouwde omgeving zijn in gang gezet. Voor de toepassing van externe Bronnen worden nu haalbaarheidsonderzoeken verricht in samenwerking met de woningcorporaties om te komen tot de meest duurzame vorm van energiegebruik en de toepassing van industriële restwarmte in de wijk. De oprichting van een ESCo wordt nog nader onderzocht. Inwoners participeren hierbij in duurzame energie. Ook de gemeente Velsen zou in deze ESCo participeren en duurzame energie afnemen. Ook huurders kunnen op deze wijze participeren in zonnepanelen, wanneer dat niet op eigen dak mogelijk is. In 2016 zal het budget dat resteert ingezet en in worden afgerekend. Het gehele budget ad zal hiervoor nodig zijn. Programma 9: Structuurvisie Voor de structuurvisie is een langer traject gekozen dan oorspronkelijk voorzien. Hierdoor zijn ook de kosten over een langere periode verspreid. Dit betekent dat er in de periode minder kosten zijn gemaakt dan oorspronkelijk voorzien. Deze kosten zullen in de vervolgperiode worden gemaakt. De raad is middels collegeberichten over het langere proces geïnformeerd. De uitvoering van het project eindigt nadat de structuurvisie door de gemeenteraad is vastgesteld. De structuurvisie zal in 2016 door de gemeenteraad worden besproken. Voorgesteld wordt het resterende budget van mee te nemen naar Programma 9: Vergunningverlening Velsertunnel Voor de renovatie van de Velsertunnel is een omgevingsvergunning vereist. Ook is de gemeente Velsen bevoegd gezag voor de openstellingsvergunningen voor zowel de Velsertunnel als de Wijkertunnel. In 2015 is alleen de omgevingsvergunning voor de Velsertunnel en de openstellingsvergunning voor de Wijkertunnel aangevraagd (van 2 naar 3 rijstroken). Om zicht te krijgen op de problematiek rondom deze aanvragen en het adviseren hieromtrent, wordt expertise ingehuurd bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OGNZKG). Hiervoor zijn dienstverleningsovereenkomsten aangegaan waarvoor de werkzaamheden doorlopen tot eind 2016 bij de openstelling van de Velsertunnel. Het resterende budget is hiervoor benodigd. Programma 11: Modernisering GBA In de begroting 2013 is budget toegekend voor het realiseren van de Modernisering GBA. Dit betreft een landelijk project. Vervolgens is, vanwege landelijke ontwikkelingen, dit project vertraagd gestart. De implementatie van het project loopt sinds 2014 en wordt naar verwachting in 2016 afgerond. Van het toegekende budget ( ) resteert Reserve Afvalstoffenheffing Ter egalisatie van de lasten en baten van de afvalstoffenheffing wordt voorgesteld te onttrekken ter dekking van hogere lasten bij het product afvalstoffen. 3-4Reserve Sociaal domein en Instroom statushouders Aan de nieuw ingestelde reserves Sociaal domein en Instroom statushouders worden bedragen toegevoegd, respectievelijk en V

8 ÉMiiNïi Vit in Het bedrag van het sociaal domein is berekend op basis van de ontvangsten en de uitgaven voor de nieuw overgedragen taken. Het bedrag voor instroom Statushouders is een inschatting waarvoor later een inhoudelijk voorstel met een onderbouwing aan de raad zal worden aangeboden. 5 Algemene reserve Grondbedrijf De reserve grondbedrijf wordt op het maximaal gewenst niveau gebracht ter afdekking van het risico van de grondexploitaties. Het risico is berekend op 2,8 mln. Na dotatie is het saldo van de reserve 2,8 mln. 6 Het resterende bedrag wordt aan de algemene reserve gedoteerd. AD C kredieten beschikbaar te stellen. Kredieten die meer dan 2 jaar geleden door de raad beschikbaar zijn gesteld, dienen volgens de nota Investeren en afschrijven opnieuw aan de raad te worden voorgelegd indien het gewenst is deze langer beschikbaar te houden. Voor de genoemde projecten geldt dat voor de uitvoering van de werkzaamheden in 2016 de middelen nog benodigd zijn. Alternatieven geen Risico s geen Programma Alle programma s Kader Gemeentewet, Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten. Inspraak, participatie etc. n.v.t. Financiële consequenties Uiteindelijk wordt, na vaststelling door de raad, een bedrag van bestemd. Uitvoering van besluit N.v.t. Bijlagen - onderdeel uitmakend van het besluit Jaarverslag 2015; Jaarrekening 2015.

9 @imëinti Vil: in Bijlagen - bygevoegd als achtergrondinformatie Begroting 2015; Perspectiefnota 2014; 1 en 2 bestuursrapportage Deze stukken zijn in het bezit van raadsleden. Burgemeester en wethouders van Velsen De secretaris, De burgemeester, K.M. Radstake F.C. Dales

10

11

12

13

14 Jaarstukken 2015 Jaarrekening 1

15 Voorwoord De jaarstukken 2015 bestaan uit een tweetal boekwerken: Deel 1: het Jaarverslag Deel 2: de Jaarrekening Voor u ligt de jaarrekening Dit onderdeel bevat de financiële verantwoording over het boekjaar 2015 en maakt onderdeel uit van de jaarstukken die gecontroleerd worden door de accountant. De jaarrekening bestaat uit de delen: Balans en de toelichting De balans geeft inzicht in het bezit (de activa) en de schulden (passiva) van de gemeente. Door de opgenomen toelichtingen wordt ook het verloop van de activa en passiva volgbaar. Tot de passiva behoren de reserves en voorzieningen van de gemeente. Overzicht van baten en lasten 2015 en de toelichting De rekening van baten en lasten laat, in een vergelijking met de begroting 2015, het verloop zien van de baten (= inkomsten) en lasten (= uitgaven) van de gemeente. Het hieruit voortvloeiende resultaat is in de jaarrekening in het onderdeel programmarekening geanalyseerd. De bijlage met de verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (SISA) SISA (Single Information Single Audit) is een werkwijze waarbij de accountant op het moment van de controle op de jaarrekening ook de controle op de verstrekte subsidies uitvoert en daarover één gezamenlijke accountantsverklaring afgeeft. De bijlage is conform de voorgeschreven vorm. De noodzakelijke cijfers zijn vermeld. Velden die niet ingevuld zijn hebben óf geen betrekking op het jaar 2015 óf zijn niet van toepassing voor de gemeente Velsen. Aangezien niet elke regeling van toepassing is op onze gemeente zijn alleen de door de accountant gecontroleerde en goedgekeurde regelingen opgenomen. De jaarrekening is geheel conform de daartoe geldende richtlijnen (o.a. BBV, wet Fido) samengesteld. De rekening 2015 sluit met een Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten van Na diverse door de raad reeds goedgekeurde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves, ontstaat een voordelig gerealiseerde resultaat 2015 van In het raadsbesluit bij de jaarstukken is een voorstel opgenomen voor de bestemming van dit saldo. De in de tabellen opgenomen bedragen zijn afgerond op Dit betekent dat in sommige tabellen kleine afrondingsverschillen aanwezig kunnen zijn. April 2016 Het college van B&W gemeente Velsen Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 2

16 Inhoudsopgave 2015 Voorwoord... 2 Inhoudsopgave Balans... 4 Overzicht van baten en lasten Toelichting op de balans... 7 Grondslagen jaarrekening... 8 Inleiding... 8 Balans... 8 Activa Passiva Toelichting op het overzicht van baten en lasten Overzicht programma s Programma 1: Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme Programma 2: Werk en inkomen Programma 3: Maatschappelijke zorg Programma 4: Jeugd en educatie Programma 5: Cultuur en culturele voorzieningen Programma 6: Sport Programma 7: Openbare ruimte Programma 8: Milieu Programma 9: Ruimtelijke ordening en wonen Programma 10: Openbare orde en veiligheid Programma 11: Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie Algemene dekkingsmiddelen Overzicht Incidentele baten en lasten per programma Wet Normering Topinkomens Analyse begrotingsafwijkingen en begrotingsrechtmatigheid Bijlagen Overzicht begrotingswijzigingen SISA (Single Information Single Audit Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 3

17 Balans Balans per 31 december 2015 (bedragen x 1.000) ACTIVA Vaste activa 31-dec dec 2015 Immateriële vaste activa Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio - Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht overige investeringen met een economisch nut investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen overige verbonden partijen Leningen aan: - woningbouwcorporaties Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer - Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Grond- en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen bouwgronden grond- en hulpstoffen Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen 0 0 Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen uitzettingen in 's Rijks schatkist met een rentetypische looptijd korter dan één Overige vorderingen Liquide middelen Kassaldi Banksaldi Overlopende activa de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen Totaal vlottende activa Totaal generaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 4

18 (bedragen x 1.000) PASSIVA Vaste passiva 31-dec dec 2015 Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves Gerealiseerde resultaat Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Egalisatievoorzieningen Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Obligatieleningen - Onderhandse leningen van: - binnenlandse banken en overige financiële instellingen overige binnenlandse sectoren buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren Waarborgsommen Verplichtingen uit hoofde van financial leaseovereenkomsten 0 0 Totaal vaste passiva Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Kasgeldleningen Banksaldi Overige schulden Overlopende passiva Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren; Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen Totaal vlottende passiva Totaal generaal Gewaarborgde geldleningen Garantstellingen Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 5

19 Overzicht van baten en lasten 2015 (bedragen x 1.000) Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na w ijziging Realisatie begrotingsjaar Begrotingsafwijking Omschrijving programma Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo 1. Economische ontw ikkeling, recreatie en toerisme Werk en inkomen Maatschappelijke zorg Jeugd en educatie Cultuur en culturele voorzieningen Sport Openbare ruimte Milieu Ruimtelijke ordening en w onen Openbare orde en veiligheid Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie Algemene Dekkingsmiddelen Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves: 1. Economische ontw ikkeling, recreatie en toerisme Werk en inkomen Maatschappelijke zorg Jeugd en educatie Cultuur en culturele voorzieningen Sport Openbare ruimte Milieu Ruimtelijke ordening en w onen Openbare orde en veiligheid Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie Algemene Dekkingsmiddelen Subtotaal mutaties reserves Gerealiseerde resultaat Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 6

20 Toelichting op de balans Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 7

21 Grondslagen jaarrekening Inleiding De jaarrekening is opgesteld volgens het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) en bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De grondslag voor de waardering van de activa en passiva vindt plaats op basis van historische kosten of lagere marktwaarde. Voor de resultaatbepaling wordt het stelsel van baten en lasten gehanteerd. Zowel de baten als de lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Daarbij worden baten en lasten van het begrotingsjaar in de rekening opgenomen, ongeacht of zij tot inkomsten of uitgaven in dat jaar leiden of hebben geleid. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisaties) dient wel een verplichting opgenomen te worden. Het saldo van de rekening van baten en lasten wordt afzonderlijk opgenomen in de balans onder gerealiseerde resultaat. De gemeenteraad geeft een bestemming aan het rekeningsaldo, in principe nadat de jaarrekening is vastgesteld. Zowel in de begroting als in de rekening wordt eerst het (bruto) resultaat bepaald en wordt door middel van de dotaties en/of onttrekkingen aan de reserves een beeld gegeven van het gerealiseerde resultaat (na bestemming). Balans De balans met toelichting geeft getrouw, duidelijk en stelselmatig de grootte van het vermogen en zijn samenstelling in actief- en passiefposten op het einde van het boekjaar weer. Vaste activa Het kader voor de vaste activa is door de raad vastgesteld in de nota Investeren en afschrijven op Hierin zijn ondermeer de afschrijvingstermijnen, de methode en het moment van afschrijven opgenomen. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 8

22 De toegepaste termijnen zijn in hoofdlijnen: Activasoort Afschrijvingstermijn Gronden en terreinen 0 Woonruimten jaar Bedrijfsgebouwen jaar Grond-, weg- en waterbouwkundige werkend jaar Vervoermiddelen 4-10 jaar Machines, apparaten en intallaties 5-40 jaar Overige materiële vaste activa 5-40 jaar Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan bij ingebruikneming van het gerelateerde materiële vaste actief. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden afgeschreven gedurende de restant looptijd van de betrokken geldlening. Materiële vaste activa: investeringen met economisch nut Investeringen in materiële activa worden, zolang ze nog niet in gebruik genomen zijn, op de balans onder het onderhanden werk opgenomen. In erfpacht uitgegeven gronden De in erfpacht of verhuur uitgegeven gronden zijn gewaardeerd tegen de opbrengstwaarde bij uitgifte. De afkoopsommen erfpachten bedragen maximaal de grondwaarden van de erfpachten. Overwaarden van de feitelijk ontvangen afkoopsommen t.a.v. deze grondwaarden worden als resultaat genomen. Eeuwigdurende afgekochte erfpachten worden gewaardeerd tegen registratiewaarde ( 1 per 100m2). Op de voor bepaalde tijd afgekochte erfpacht wordt elk jaar een evenredig deel van de opbrengst in het begrotingsjaar verantwoord. Investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven Dit betreft investeringen in het riool, deze worden gewaardeerd op historische kostprijs (verkrijging- of vervaardigingsprijs) verminderd met ontvangen bijdragen van derden. Wanneer deze investeringen boven de drempel van uitkomen worden deze geactiveerd. Deze investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Overige investeringen met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd op historische kostprijs (verkrijging- of vervaardigingprijs), verminderd met ontvangen bijdragen van derden en verminderd met gecumuleerde afschrijvingen (inclusief extra afschrijving). Investeringen met economisch nut worden geactiveerd wanneer zij boven een drempel van uitkomen. Per 1 januari 2015 wordt voor de categorie voertuigen een drempel gehanteerd van Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair in termijnen afgeschreven volgens de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Bij het onderdeel vastgoed zijn een aantal panden, na taxatie van de panden, afgewaardeerd naar de marktwaarde. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 9

23 Materiële vaste activa: investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut BBV ontraadt het activeren van maatschappelijke investeringen met maatschappelijk nut. In ons investeringsen afschrijvingenbeleid is er, vanwege de extra druk op de begroting, voor gekozen om dit wel te blijven doen, met een drempel waarboven deze investeringen geactiveerd worden. Deze drempel is Investeringen met een maatschappelijk nut kennen afschrijvingstermijnen die voorkomen in de tabel afschrijvingstermijnen uit de nota Investeren en afschrijven. Financiële vaste activa De verstrekte langlopende geldleningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde verminderd met ontvangen aflossingen. Participaties in het aandelenkapitaal van N.V. s en B.V. s (kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs. Bijdragen aan derden worden geactiveerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven gedurende de gebruiksduur van deze activa en zolang deze de publieke taak van de gemeente dient. Vlottende activa Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde en overeenkomstig de kadernota grondprijzen (2015). Daarin zijn de eisen zoals genoemd in de BBV-notitie grondexploitatie opgenomen. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden (de in exploitatie zijnde complexen) zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde en verminderd met de gerealiseerde verkopen en bijdragen derden. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend. De verkrijgingprijs wordt eveneens verhoogd met een bedrag aan rente, berekend over het geïnvesteerd vermogen. Dit is overeenkomstig de in de Wet ruimtelijke ordening opgenomen richtlijnen en voorschriften omtrent grondexploitatieplannen. Het komt ook voor dat in een complex langdurig enkele restpercelen overblijven. De richtlijn voor restpercelen is dat 5% van de gronden nog niet is uitgegeven. Drie jaar na de uitvoering van de werkzaamheden om het complex tot stand te brengen wordt het complex afgesloten en worden de restpercelen overgebracht naar het complex restgronden. Dit betreft alleen de complexen die in één keer bouw- en woonrijp worden gemaakt. Complexen die gefaseerd tot stand komen worden in delen financieel afgesloten. De voorraden gereed product en handelsgoederen zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs (verkrijging- of vervaardigingprijs) of tegen lagere marktwaarde. In de jaarstukken 2015 zijn de onderhanden werken, projecten, gereclassificeerd naar Materiele vaste activa. De BBV schrjft voor dat alleen projecten waar op termijn baten tegenover staan als onderhanden werk geclassificeerd mogen worden. Vorderingen en overlopende activa De debiteuren zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde van de vordering, verminderd met een voorziening wegens geschatte oninbaarheid. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. De overlopende activa en de liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 10

24 Passiva Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen, die is opgenomen in het jaarverslag, is dit beleid nader uiteengezet. Voorziening investeringen riolering In geval van nog niet uitgevoerd werk bij vervangingsinvesteringen of uitbreidingsinvesteringen wordt de onderbesteding op kapitaallasten toegevoegd aan de voorziening artikel 44, lid 2 BBV. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Onder de vaste schulden worden de afgekochte erfpachtsommen opgenomen, gewaardeerd tegen de nominale waarde. Van deze waarde wordt jaarlijks een bedrag afgeboekt en ten gunste van de exploitatie gebracht. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, worden deze aan de passiefzijde, buiten de balanstelling, opgenomen voor het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar. In de toelichting op de balans is nadere informatie opgenomen. Kostenplaatsen Een kostenplaats is een (administratief) hulpmiddel om de afnemers van de hiervoor bedoelde interne/ ondersteunende producten door middel van een tarief enerzijds daarin te laten meebetalen en anderzijds om de totale lasten van dat interne product in beeld te brengen. Kostenverdeelstaat De toerekening aan de programma s is gebaseerd op verdeelsleutels naar de situatie per 1 januari Deze verdeelsleutels geven de capaciteitsinzet van de medewerkers aan de programma s weer. Op basis van deze verdeelsleutels worden de kosten, verantwoord op de kostenplaatsen van alle afdelingen en met behulp van de kostenverdeelstaat toegerekend aan de programma s. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 11

25 Toelichting op de balans Activa Vaste activa Vaste activa zijn aanwendingen van het vermogen die gedurende meerdere jaren gebruikt en afgeschreven worden. De vaste activa zijn onderverdeeld in: Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Immateriële vaste activa Onder immaterieel wordt verstaan, vaste activa die niet tastbaar zijn. Het betreft bezittingen die wel een rol spelen in het financiële proces, maar nooit in het fysieke bedrijfsproces. Immateriële vaste activa ( b ed rag en x ) Kosten afsluiten geldleningen/saldo agio en disagio Kosten onderzoek en ontw ikkeling voor een bepaald actief Totaal Boekwaarde Boekwaarde Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van immateriële activa weer: ( b ed rag en x ) Boekwaarde Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Bijdragen Afwaarderingen Boekwaarde van derden Kosten afsluiten geldleningen agio/disagio 0 0 Kosten onderzoek en ontw ikkeling voor een bepaald actief Totaal De immateriële activa betreft voornamelijk de kosten van een onderzoek ten behoeve van het gemeentelijk rioleringsplan. Materiële vaste activa Deze post bevat de stoffelijke bezittingen van de gemeente met een meerjarig economisch of maatschappelijk nut en worden in termijnen afgeschreven. Investeringen met een economisch nut zijn de investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid om middelen te verwerven en/of verhandelbaar zijn. Dit in tegenstelling tot investeringen met een maatschappelijk nut welke niet verhandelbaar zijn en geen waarde in het economisch verkeer kennen. Op de balans werden tot en met het boekjaar 2014 de investeringen, zolang zij nog niet in gebruik genomen waren, opgenomen onder de balanspost onderhanden werk. Tijdens het opstellen en controleren van de jaarrekening is gebleken dat het totaal bedrag van de balanspost onderhanden werk overgezet moet worden naar de materiele vast activa. De projecten voldoen niet aan de voorschriften die gelden voor de balanspost onderhanden werk. In de tabellen is in de kolom reclassificatie de beginbalans met het bedrag van het onderhanden werk gecorrigeerd. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 12

26 De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Materiële vaste activa ( b ed rag en x ) In erfpacht uitgegeven gronden Overige investeringen met een economisch nut Investeringen w aarvan ter bestrijding vd kosten een heffing kan w orden geheven Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Totaal Boekw aarde per Reclassificatie Boekw aarde per Boekw aarde per In erfpacht uitgegeven gronden Hieronder is het verloopoverzicht van de in erfpacht gegeven gronden opgenomen: Erfpachtgronden Bedragen x 1.000) Boekwaarde Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Bijdragen van derden Afwaarderingen Boekwaarde In erfpacht uitgegeven gronden Overige investeringen met een economisch nut De overige investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Overig economisch nut ( b ed rag en x ) Boekw aarde per Reclassificatie Boekw aarde per Boekw aarde per Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouw en Grond-, w eg- en w aterbouw kundige w erken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut: Overig economisch nut (bedragen x 1.000) Boekwaarde Reclassificatie Boekwaarde Afschrijving -en Bijdragen van derden Investeringen Desinvesteringen Afwaarderingen Boekw aarde Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouw en Grond-, w eg- en w aterbouw kundige w erken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal Op het terrein van de Grote Hout is een perceel grond in erfpacht uitgegeven met een waarde van Aan de Oude Pontweg zijn 3 woonwagenstandplaatsen in erfpacht uitgegeven met een totale waarde van Deze zijn als investering bij gronden en terreinen opgenomen. Grote investeringen bij de bedrijfsgebouwen betreffen de oplevering en ingebruikname van De Brede School in Velsen-Noord, De Bosbeekschool, het project De Ring (nieuwe sporthal, basisschool en peuterspeelzaal, totaal en het Dorpshuis Het Terras in Santpoort-Noord Voor de realisatie van deze projecten zijn subsidies ontvangen. Ook de aankoop van de Westtribune Telstar heeft tot een investering geleid ( ). De desinvestering betreft de verkoop van grond waar voorheen een dependance van de school Molenweid stond en de afwaardering heeft betrekking op de sloop van een deel van het Vellesan op de Platanenstraat. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 13

27 Door de ingebruikname van de zeekadestrook Grote Hout (van grondexploitatie) is dit object opgenomen als investering bij grond-, weg- en waterbouwkundige werken. Bij machines, apparaten en installaties betreft de investering de audiovoorziening in de raadszaal. Daarnaast is bij de categorie overige materiele vaste activa voor aan automatiseringsprojecten geïnvesteerd. Investeringen met economisch nut waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven: Economisch nut waarvan. een heffing kan worden geheven (bedragen x 1.000) Boekwaarde Reclassificatie Boekwaarde Investeringen Desinvesteringen Afschrijving -en Bijdragen van derden Afwaarderingen Boekwaarde Riolering Begraafplaatsen Totaal In de aanleg van een bergingsriool en de vervanging van het riool in de IJmuiderstraatweg is geïnvesteerd. Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut Boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut: Maatschappelijk nut (bedragen x 1.000) Boekwaarde Reclassificatie Boekwaarde Afschrijving -en Bijdragen van derden Investeringen Desinvesteringen Afwaarderingen Boekwaarde Gronden en terreinen Grond-, w eg- en w aterbouw kundige w erken Overige materiële vaste activa Totaal Grote investeringen bij grond-, weg- en waterbouwkundige werken die in 2015 gereed gekomen zijn betreffen de herinrichting van de IJmuiderstraatweg en de herinrichting van industriegebied IJmuiden-West Daarnaast zijn overige investeringen gedaan in wegen, groen en verkeersregelinstallaties. Voor de realisatie van deze projecten zijn subsidies ontvangen. Bij bij de overige materiele vaste activa is geïnvesteerd in de vervanging en herinrichting van de in het speelplan 2012 opgenomen speelplekken. Financiële vaste activa Onder de financiële vaste activa worden afzonderlijk opgenomen de kapitaalverstrekkingen, leningen en bijdragen aan activa in eigendom van derden. Financiële vaste activa (x 1.000) Kapitaalverstrekkingen aan: Boekw aarde Reclassificatie Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen/ aflossingen Afw aarderingen Boekw aarde deelnemingen gemeenscchappelijke regelingen - overige verbonden partijen Leningen aan: - w oningbouw corporaties Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een looptijd > één jaar 0 0 Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal Leningen aan woningbouwcorporaties Door de reguliere aflossingen is het saldo van de uitstaande leningen afgenomen. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 14

28 Overige langlopende geldleningen In deze post zijn leningen opgenomen aan diverse welzijn- en sportinstellingen en een lening aan de Stichting Exploitatie Forteiland. Voor laatstgenoemde lening is ter grootte van de lening ad een voorziening getroffen. Aflossingen van deze lening hebben invloed op de hoogte van de voorziening en geven direct een incidenteel voordeel in het resultaat. De raad van toezicht van de stichting heeft de gemeente laten weten in 2015 geen aflossing op de lening te kunnen doen. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 15

29 Bijdragen aan activa in eigendom van derden Onder bijdragen aan activa in eigendom van derden worden bijdragen gerangschikt welke aan derden zijn verstrekt voor investeringen die bijdragen aan de publieke taak en waarvan de gemeente de derde partij kan verplichten deze daadwerkelijk te investeren. Bij in gebreke blijven, kan de gemeente deze middelen terugvorderen of (mede)eigenaar worden van de investering. Deze bijdragen aan activa in eigendom van derden betreffen verstrekte middelen aan de IJmuider Reddings Brigade (IJRB). Vlottende Activa Vlottende activa zijn aanwendingen van het vermogen die binnen één jaar kunnen vrijkomen. Onder de vlottende activa worden afzonderlijk opgenomen: Voorraden Uitzettingen met een (rentetypische) looptijd korter dan één jaar Liquide middelen Overlopende activa Voorraden De voorraden worden onderscheiden in grond- en hulpstoffen, onderhanden werk, gereed product en handelsgoederen. Voorraden ( b ed rag en x ) Grond- en hulpstoffen: Boekw aarde Reclassificatie Boekw aarde per Boekw aarde * niet in exploitatie genomen bouw gronden 0 0 * overige grond- en hulpstoffen (voorzieningen) 0 0 Totaal grond- en hulpstoffen 0 0 Onderhanden w erk: * bouw gronden in exploitatie (incl voorziening) * projecten Totaal onderhanden werk Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen 0 0 Totaal Onderhanden werk In de post Onderhanden werk bouwgronden in exploitatie was in de beginbalans, naast de boekwaarde van deze bouwgronden, eveneens een post investeringen opgenomen die nog niet gereed gemeld zijn (onderhanden zijn). Zoals bij de materiële vaste activa is toegelicht worden de projecten opgenomen onder de materiële vaste activa. In de kolom reclassificatie is dit gecorrigeerd en zichtbaar gemaakt. In de paragraaf Grondbeleid van het jaarverslag is een toelichting opgenomen over de stand van zaken en ontwikkelingen van de grondexploitaties en overige grondzaken. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 16

30 Verloopoverzicht: Niet in Exploitatie Genomen Gronden en Bouwgronden in Exploitatie ( bedragen x 1.000) Boekw aarde Uitgaven Inkomsten Rente Winstneming / afsluiting Naar Materiele vaste activa Naar BIE Mutatie grond- en hulpstoffen Boekw aarde Niet in de Exploitatie Genomen Bouw Gronden Verliesvoorziening NIEG NIEG Grond- en hulpstoffen Verliesvoorziening grond- en hulpstoffen Grond- en hulpstoffen Bouw gronden in Exploitatie Verliesvoorziening BIE Totaal Bouw gronden in exploitatie Totaal voorraad Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Uitzettingen zijn bedragen die de gemeente van derden moet ontvangen. De vorderingen hebben een looptijd korter dan een jaar. Uitzettingen met een rentetypische looptijd Balansw aarde Boekw aarde Voorziening Balansw aarde korter dan één jaar oninbaarheid ( x ) Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen uitzettingen in 's Rijks schatkist met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Rekening-courant verhoudingen met niet-financiële instellingen Overige vorderingen Overige uitzettingen 0 0 Totaal Vorderingen openbare lichamen De toegenomen vordering op openbare lichamen heeft grotendeels betrekking op de toegenomen vordering op de Belastingdienst betreffende het BTW compensatiefonds. Een ander deel heeft betrekking op de in december opgelegde afrekeningen voor een aantal gemeentes i.v.m. samenwerking en uitbestede werkzaamheden. Rekening-courant verhoudingen met niet financiële instellingen Dit saldo betreft een tijdelijk overschot dat, in het kader van schatkistbankieren bij het rijk uitgezet dient te worden. Dit bedrag is medio januari aan de gemeente terugbetaald. De volgende opgaves worden gedaan in het kader van de wet Fido. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 17

31 Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren ) Bdragen x Verslagjaar Drempelbedrag 1245,915 Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Ruimte onder het drempelbedrag Overschrijding van het drempelbedrag (1) Berekening drempelbedrag Verslagjaar Begrotingstotaal verslagjaar Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan 500 miljoen Het deel van het begrotingstotaal dat de 500 miljoen te boven gaat - Drempelbedrag 1245,915 (2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil) Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal Dagen in het kwartaal Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Overige vorderingen De toename van het saldo op de overige vorderingen wordt hoofdzakelijk veroorzaakt doordat de opgelegde precariobelasting is opgenomen bij de belastingdebiteuren. Deze vordering stond in 2014 bij de overige nog te ontvangen bedragen. Liquide middelen Liquide middelen ( b ed rag en x ) Boekwaarde Boekwaarde Kassaldi Banksaldi Totaal Overlopende activa De overlopende activa betreffen nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen. Overlopende activa Boekw aarde 31- Boekw aarde (bedragen x 1.000) de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die onstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel - overige nog te ontvangen bedragen en voouitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 18

32 De van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek doel De vooruitontvangen bijdragen van het Rijk of de provincie worden sinds 1 januari 2008 op deze balansrekening opgenomen. De exploitatielasten van de betreffende subsidies worden op de programma s verrekend met deze inkomsten, zodat de per saldo resterende middelen beschikbaar blijven voor de resterende termijn waarin het betreffende project loop dan wel terugbetaald dienen te worden aan het Rijk of de provincie op basis van de definitieve afrekening. (bedragen x 1.000) Saldo Vermeerdering Vermindering Saldo Re-integratie G BBZ G Gem Beverw ijk inzake Groen en Waterplan Roosw ijk PR station Driehuis subsidie Subsidie verkeersprojecten Herinrichting IJmuiderstraatw eg Nog te ontvangen reg prog manager 5 5 Nog te ontvangen HOV s Nog te ontvangen HOV s Nog te ontvangen Subsidie Broekbergerlaan 14,5 14,5 Nog te ontvangen Subsidie Broekerw erf Nog te ontvangen Subsidie Kennemerboulevard Nog te ontvangen Parkw eg Nog te ontvangen fietsstraat Waterlelie Nog te ontvangen Subsidie Brede School Totaal Re-integratie G5 De re-integratie wordt uitgevoerd door IJmond Werkt!. Inmiddels zijn alle middelen besteed en vervalt de terugbetaalverplichting aan Velsen. Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen G3 Ten behoeve van de BBZ-regeling 2004 (Besluit bijstandverlening zelfstandigen) stond een vordering open op het ministerie van Sociale zaken. De regelgeving is zodanig gewijzigd dat de vordering niet inbaar bleek. Groen en Waterplan Rooswijk De kosten die gemaakt zijn in de openbare ruimte op het gebied van 'groen' tijdens de renovatie van het sportpark Rooswijk kunnen ten laste van een verkregen subsidie worden gebracht. De subsidie wordt in 2016 uitgekeerd. PR station Driehuis Dit betreft een provinciale subsidie, via de SISA-opgave 2014 is dit project gereed gemeld en in 2015 is de subsidie ontvangen. Subsidie verkeersprojecten Dit betreft een provinciale subsidie voor diverse verkeersveiligheidsprojecten (via gemeente Beverwijk). Met de Sisa-opgave 2015 is bepaald wat de nog te ontvangen subsidies zijn t/m Herinrichting IJmuiderstraatweg Dit betreft een provinciale subsidie, via de SISA-opgave 2015 is bepaald wat de nog te ontvangen subsidie is t/m Het project is in 2015 afgerond. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 19

33 Regionale programmamanager Dit betreft een saldo van de regionale programmamanagementkosten die nog verrekend moet worden met de gemeenten Heemskerk en Beverwijk. Nog te ontvangen HOV projecten Het subsidiabele deel van de uitgaven voor HOV Algemeen en N208-Broekbergenlaan worden door de provincie via een factuur vergoed. Herinrichting Broekbergenlaan Dit betreft een provinciale subsidie, via de SISA-opgave 2015 is bepaald wat de nog te ontvangen subsidie is t/m Het project is in 2015 afgerond. Herinrichting Parkeerterrein Broekerwerf Dit betreft een provinciale subsidie, via de SISA-opgave 2015 is bepaald wat de nog te ontvangen subsidie is t/m Fietsvoorziening Kennemerboulevard Dit betreft een provinciale subsidie, via de SISA-opgave 2015 is bepaald wat de nog te ontvangen subsidie is t/m Het project is in 2015 afgerond. Doorstromingsmaatregelen Parkweg Op grond van de uitvoeringsregeling subsidie quick win doorstromingsmaatregelen bus Noord-Holland is een subsidie verstrekt. Dit project is in 2015 afgerond. Fietsstraat Waterlelie Dit betreft een provinciale subsidie, via de SISA-opgave 2015 is bepaald wat de nog te ontvangen subsidie is t/m Het project is in 2015 afgerond. Subsidie Brede School Ten behoeve van het ontwikkelen van woningbouwlocaties alsmede voor de realisering van een Brede School in Velsen-Noord wordt een provinciale subsidie ontvangen. Het laatste gedeelte van de subsidie wordt uitgekeerd nadat de provincie Noord- Holland akkoord is gegaan met de eindopgave van de gemeente. Overige nog te ontvangen bedragen en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgend begrotingsjaren komen De afname wordt grotendeels verklaard doordat de opgelegde precariobelasting vanaf 2015 is verantwoord bij de overige vorderingen. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 20

34 Passiva Vaste passiva Onder de vaste passiva worden afzonderlijk opgenomen: Eigen vermogen Voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer In onderstaande tabel is de waarde van de diverse vaste passiva per 31 december 2014 en 31 december 2015 weergegeven. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het rekeningsaldo van de programma s. Eigen vermogen (x 1.000) Boekwaarde Boekwaarde Algemene reserve Bestemmingsreserves Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten Totaal Reserves Reserves worden omschreven als vermogensbestanddelen die als eigen vermogen zijn aan te merken, door de raad vrij te besteden zijn en waarmee een deel van het bezit wordt gefinancierd. De reserves worden onderscheiden in algemene reserves en bestemmingsreserves. Het rekeningsaldo wordt, zolang de raad geen besluit over het resultaat heeft genomen, toegerekend aan het eigen vermogen. Op de balans wordt dit apart zichtbaar gemaakt. Een bestemmingsreserve wordt door de raad ingesteld met een duidelijk doel (bestemming) voor ogen. Dit is het kenmerkende verschil met de algemene reserve. De bestemmingsreserves zijn een afgezonderd deel van het eigen vermogen, dat apart zichtbaar wordt gemaakt in de balans. In het geval het doel wegvalt en/of wanneer de raad de bestemming wil wijzigen heeft de raad hiertoe de bevoegdheid. Het vrij besteedbare karakter van reserves is een kenmerkend verschil met een voorziening. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 21

35 Verloop reserves per programma: Prog Verloop bestemmingsreserves per programma (x 1.000) Boekw aarde Toevoeging Onttrekking Bestemming resultaat vorig boekjaar Vermindering ter dekking van afschrijvingen Boekw aarde Reserve Participatiew et Reserve subsidiebanen Res.bestemming 2007: Nieuw b.het Terras /4 Reserve decentralisaties Reserve Huisvesting VMBO Reserve Brede school Reserve sportaccomodaties Reserve onderhoud openbare ruimte Reserve voertuigen Reserve Revitalisering toegang IJm a/zee Reserve bestrijding hondenoverlast Reserve afvalstoffenheffing Reserve riolering Reserve Woonfonds Reserve schadevergoeding De Mel Reserve revitalisering havengebied Res.bestemm.2008: Personeel/Organisatie Res.bestemm.2010: Burgerparticipatie Reserve Beleidsspeerpunten Reserve verkiezingen AD Reserve dekking kapitaallasten activa* AD Reserve Visie op Velsen AD Algemene reserve Grondbedrijf AD Algemene reserve AD Rekeningsaldo huidig boekjaar AD Rekeningsaldo vorig boekjaar Totaal * De reserve heeft een structureel karakter In het overzicht 1 betreft de eerste kolom de stand per zoals deze in de jaarrekening 2014 is gepresenteerd. In de kolom Bestemming resultaat vorig boekjaar zijn de mutaties weergegeven die voortkomen uit het raadsbesluit van de resultaatbestemming Overzicht reserves met een structureel karakter: prog Reserves met een structureel karakter ( Bedragen x 1.000) Raming reserves begrotingsjaar na wijziging Realisatie mutaties reserves begrotingsjaar Omschrijving Baten (onttrekking reserve) Waarvan structureel Lasten (toevoeging reserve Waarvan structureel Baten (onttrekking reserve) Waarvan structureel Lasten (toevoeging reserve) Waarvan Structureel AD Reserve dekking kapitaallasten activa Reserve Verkiezingen Alleen in de kolom bestemming resultaat worden de bedragen positief weergegeven en een onttrekking negatief. De getallen in de overige kolommen worden positief weergegeven. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 22

36 De mutaties in de reserves vinden hun grondslag in de besluitvorming bij diverse producten uit de planning en control cyclus, dan wel vanuit gewijzigde BBV-regelgeving. Deze staan in de onderstaande tabel weergegeven: Besluitvorming (bedragen x 1.000) af bij Begroting R Dekking van de (meer)kosten van de uitkeringsverstrekking WWB 190 Toevoeging aan reserve WWB van (1) Subsidiebanen 50 Dekking kapitaallasten diverse objecten 639 Dekking van de kosten van handhaving in het Havengebied 250 Dekking van de beheerskosten startersleningen uit de reserve Visie op Velsen 20 Toevoeging reserve kapitaallasten ten laste van onderhoudsbudgetten 350 Reserve verkiezingen Toevoegen rente aan reserve Dekking kapitaallasten activa 255 Reserve Riolering: dekking van lagere inkomsten tariefberekening Reserve Personeel en organisatie: dekking tijdelijke capaciteitsuitbreiding 200 Onttrekking aan de reserve Brede School en het Terras Bedrag toevoegen aan de reserve dekking kapitaallasten activa onttrekking algemene reserve ter dekking van negatief begrotingssaldo pm Jaarstuk k en 2014 R Bedrag aan de reserve Schadevergoeding de Mel toe te voegen 701 Bedrag aan de reserve Riolering toe te voegen (tariefegalisatie) 414 Bedrag aan de reserve Schadevergoeding de Mel toe te voegen (tariefegalisatie) 373 Aan de reserve Beleidsspeerpunten een bedrag toe te voegen ter uitvoering van 967 beleidsprioriteiten in 2015 Het vrijgevallen resultaat uit voorziening voertuigen toe te voegen aan de reserve 323 Voertuigen Het vrijgevallen resultaat uit voorzieningen Openbare verlichting en onderhoud 486 groen voertuigen toe te voegen aan de reserve Openbare werken Het vrijgevallen resultaat uit voorzieningen Sportaccomodaties toe te voegen aan 993 reserve Sportaccomodaties Een bedrag te onttrekken uit de reserve Burgerparticipatie 13 Een bedrag aan de reserve Grondbedrijf toe te voegen e Burap -R Dekking Beleidsspeerpunten Reserve WWB ter dekking van de kosten uitvoering Inkomensondersteuning 463 Reserve Visie op Velsen ter dekking van de kosten van startersleningen; 2 Reserve Burgerparticipatie ter dekking van de kosten van het web care systeem; 25 Reserve Bestrijding hondenoverlast 26 Reserve Visie op Velsen inzake het Kust Informatie-en Innovatiecentrum (restant) 14 Onttrekking Algemene reserve om het negatieve saldo van de begroting, na 1e 32 Burap, te dekken; Onttrekking reserve Openbare werken en voertuigen 387 Algemene Reserve ten gunste van reserve WWB inzake overdracht risicovermogen 800 Dit bedrag te doteren aan de reserve WWB 800 Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 23

37 Besluitvorming (bedragen x 1) af bij 2e Burap -R Algemene reserve; dekking van het negatieve saldo van de 2e 830 Bestuursrapportage 2015; Toevoegen aan reserve Personeel en organisatie i.v.m het Individueel Keuze 786 Budget; Onttrekking aan de reserve Participatiewet (voorheen reserve WWB) verlagen -369 Toevoeging aan de reserve voertuigen als aanvulling op het tekort saldo van de reserve; Onttrekking aan de reserve Woonfonds i.v.m. kosten van de parkeervoorzieningen Keetberglaan; Saldi van de voorzieningen Wegen, Straatwerk ow en Waterwerkentoe te voegen aan de reserve Openbare ruimte; R Tribune Telstar Onttrekking algemene reserve t.b.v. achterstallig onderhoud en afboeking van vorderingen 168 R Kustinfomratie- en innovatiecentrum (KIIC) Pankosten ten laste reserve Visie op Velsen 160 (1) Dit besluit is verbeterd opgenomen in de 1e Burap Hieronder volgt een korte toelichting op de reserves en de mutaties van Reserve Participatiewet Deze reserve is gevormd bij de 1 e bestuursrapportage 2012 als reserve Wet, Werk en Bijstand en is bedoeld om de toekomstige tekorten op de uitkeringsverstrekking op te vangen. In de begroting 2015 is het doel van de reserve verbreed. Aan het doel is toegevoegd het verevenen van de tekorten of overschotten op het w-deel (werkdeel). De reserve kan eveneens ingezet worden om toekomstige tekorten bij IJmond Werkt! op te vangen en indien (in de toekomst) sprake is van een sluitende begroting een verdere bijdrage te leveren aan de gemeentelijke doelstelling van het begeleiden naar werk.in de 2e burap 2015 is de tenaamstelling gewijzigd overeenkomstig de gewijzigde doelstelling namelijk in reserve Participatiewet In 2015 is een bedrag van toegevoegd dat de gemeente in 2014 heeft ontvangen van IJmond Werkt! en een begrote toevoeging van om de lasten en baten te egaliseren van de uitkeringsverstrekking. Reserve Subsidiebanen Bij de behandeling van de begroting 2012 heeft de raad besloten om de subsidiebanen in Velsen met ingang van 2013 te beëindigen. Tevens heeft de raad besloten een bedrag van te reserveren om maatregelen te treffen ter verzachting van de gevolgen van deze beëindiging. Bij de 1 e Burap 2012 is deze reserve gevoed zodat over drie jaar vanaf 2013 de lasten gedekt kunnen worden. In het boekjaar 2015 is hier volgens besluitvorming het bedrag van onttrokken. Het resterend saldo is Voorgesteld wordt de reserve nog een jaar langer aan te houden. Reserve Nieuwbouw Het Terras In 2007 is het gebouw Het Terras afgebrand waarbij eveneens schade is ontstaan aan de belendende Parnassiaschool. De schadevergoeding is in 2008, na aftrek van de kosten van herstel van een deel van het gebouw waar de Parnassiaschool is gevestigd, gereserveerd voor de beoogde nieuwbouw. Deze nieuwbouw is gerealiseerd. Het bedrag van de reserve ( ) is overeenkomstig het besluit bij de begroting 2015 aan de reserve Dekking kapitaallasten toegevoegd. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 24

38 Reserve Decentralisaties Deze reserve is ingesteld bij de besluitvorming van de jaarstukken 2013 (R14.054). De reserve is een risicoreserve voor de per 1 januari 2015 overgedragen taken Sociaal Domein. De reserve dient voor het opvangen van eventuele financiële nadelen indien de kosten van de voorzieningen hoger uitvallen dan het door het rijk overgedragen (krimpend) budget. Reserve Huisvesting VMBO De reserve ad 1 mln is in de begroting 2010 gevormd om middelen te reserveren voor huisvesting VMBO en daarmee versterking van het VMBO-onderwijs te realiseren. Op 16 januari 2014 heeft de raad (R14.006) het bedrag uit de reserve ter beschikking gesteld voor het verbeteren van de gevels van het Technisch College Velsen en een kwaliteitsimpuls voor de nieuw te bouwen afdeling Beroepsgericht Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs van het Vellesan College. Reserve Brede School Het doel van de oorspronkelijke reserve Multifunctionele accommodatie is met het raadsbesluit van 16 juni 2013 gewijzigd in ontwikkeling van de Brede School in Velsen-Noord. De Brede School is 2015 in gebruik genomen. Dit bedrag is overeenkomstig het besluit bij de begroting 2015 in 2015 aan de reserve Dekking kapitaallasten toegevoegd. Reserve Sportacommodaties Deze reserve is ingesteld bij de vaststelling van de jaarstukken De reserve is bedoeld om de kosten van het onderhoud van de sportacommoaties te egaliseren. Bij het bestemmen van het resultaat 2014 is een bedrag gedoteerd ( ). Voorgesteld wordt om bij de resultaat bestemming 2015 het negatieve resultaat van het onderhoud sportacommodaties in 2015 te dekken door een onttrekking aan de reserve. Reserve Onderhoud openbare ruimte Deze reserve is ingesteld bij de vaststelling van de jaarstukken De reserve is bedoeld om de kosten van het onderhoud in de openbare ruimte te egaliseren. Bij het bestemmen van het resultaat 2014 is een bedrag gedoteerd ( ). In de 2 e Burap is het totaal van het saldo van de per 1 januari 2015 opgeheven voorzieningen wegen, Havenwerken en Straatwerk gedoteerd aan de reserve( ). Voorgesteld wordt om bij de resultaatbestemming 2015 het positieve resultaat van het onderhoud openbare ruimte aan de reserve toe te voegen. Reserve Voertuigen Deze reserve is ingesteld bij de vaststelling van de jaarstukken De reserve is bedoeld om de kosten van onderhoud en vervanging van voertuigen, die niet geactiveerd hoeven te worden, te egalisereren. Bij het bestemmen van het resultaat 2014 is een bedrag gedoteerd ( ). In 2015 is een bedrag gedoteerd Van (begroot was ). Reserve Revitalisering toegangsroute IJmuiden aan Zee De uitstraling van de toeleidingsroute naar het strand (Kromhoutstraat) is verbeterd. Met het raadsbesluit R heeft de raad uitgesproken het saldo van de reserve van te willen bestemmen voor de kwaliteitsimpuls Lange Nieuwstraat. Voorgesteld wordt de naam van de reserve te wijzigen in Kwaliteitsimpuls Lange Nieuwstraat. Reserve Bestrijding hondenoverlast De reserve bevat extra middelen ter bestrijding en voorkoming van hondenoverlast in het kader van handhaving hondenbeleid. De reserve is in het boekjaar 2007 gevoed uit de onderuitputting van de in de exploitatie opgenomen budgetten. In 2015 is een bedrag van aan deze reserve onttrokken (Begroot ). Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 25

39 Reserve Afvalstoffen De reserve is gevormd bij de resultaatbestemming 2014 met als doel de voor- en nadelen in de exploitatie van het ophalen en verwijderen afval te egaliseren. In de resultaatbestemming 2015 is een voorgestelde onttrekking opgenomen van Reserve riolering De reserve Riolering is bedoeld om de tarieven te egaliseren. In deze reserve is ook het ontvangen bedrag van het Hoogheemraadschap voor het ontkoppelen van het verhard oppervlak opgenomen. Jaarlijks wordt een bedrag van onttrokken om de doorberekende kapitaallasten in de tarieven te verminderen. In het jaar 2015 is aanvullend ontrokken ter egalisatie van de baten en de lasten van het product riolering. Reserve Woonfonds De reserve Woonfonds wordt als cofinanciering ingezet voor projecten en activiteiten die zijn opgenomen in het ISV-programma, alsmede ter dekking van uitgaven in het kader van de uitvoering van prestatieafspraken met woningcorporaties. In 2015 is op basis van R een bedrag onttrokken als bijdrage voor gebouwd parkeren. Dit bedrag is aan een wooncorporatie uitgekeerd. Reserve schadevergoeding De Mel Deze reserve is ingesteld bij de jaarrekening Aan de reserve zijn de ontvangen schadevergoedingen gedoteerd. Het saldo van de reserve is, met het ingebruiknemen van de Brede school, overeenkomstig de nota Investeren en afchrijven toegevoegd aan de reserve Dekking kapitaallasten. Reserve revitalisering havengebied De reserve dient ter dekking van de kosten voor de in de periode juni 2013 t/m juni 2016 te ondernemen acties inzake de projectmatige, integrale aanpak van het IJmuider havengebied (project Fabicius). De gelden worden o.a. gebruikt voor de inhuur van tijdelijk personeel en de inzet van hoogwaardige ICT. In 2015 is een bedrag van gebruikt van het bedrag dat door de raad beschikbaar is gesteld. Reserve Personeel en organisatie De reserve is bedoeld voor kosten die voortvloeien uit organisatieontwikkelingen. Bij de perspectiefnota 2014 is een bedrag van gereserveerd, verdeeld over de jaren 2015 en 2016, voor de tijdelijke capaciteitsuitbreiding bij de afdeling Werk, Inkomen en Zorg. Het bedrag van is onttrokken. In de 2 e Burap is de doelstelling verbreed. De reserve kan ook worden ingezet voor toekomstige verplichtingen inzake het Individueel Keuze Budget. In het besluit bij de 2 e Burap is hiervoor een bedrag van toegevoegd aan de reserve. Reserve Burgerparticipatie Het doel van deze reserve is het bekostigen van participatieprojecten. In 2015 is een bedrag van onttrokken(1 e Burap). Reserve Beleidsspeerpunten Deze reserve is gevormd voor het overhevelen van begrotingsposten van een begrotingsjaar naar het opvolgende begrotingsjaar. Deze (incidentele) begrotingsposten, die via besluitvorming als extra middelen door de raad beschikbaar zijn gesteld, zijn bij het afsluiten van het boekjaar vaak nog niet of niet volledig uitgegeven. De reden hiervoor is dat de activiteiten niet meteen na besluit kunnen aanvangen. Bij de resultaatbestemming jaarrekening 2014 is de reserve gevoed met een bedrag van middels bestedingsvoorstellen. Van het beschikbare saldo is een bedrag van daadwerkelijk ingezet. Het resterend bedrag van is vrijgevallen in de algemene middelen. Reserve Verkiezingen De reserve Verkiezingen is bedoeld om de ongelijkmatige kosten van de organisatie van verkiezingen en referena te egaliseren. In 2015 is de structurele dotatie verwerkt en de bijdrage in de totale kosten van de verkiezingen in Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 26

40 Reserve Dekking kapitaallasten activa Deze reserve is gevormd om de toekomstige lasten van investeringen te dekken, waarvoor in het verleden een reserve gevormd is. Jaarlijks wordt op basis van de afschrijvingstermijnen een bedrag onttrokken om (een deel van) de kapitaallasten te dekken. In 2015 is dit een bedrag van Tevens is volgens bestaand beleid, vastgesteld in de nota Reserves en Voorzieningen, een bedrag ter hoogte van de rente van toegevoegd aan deze reserve. Het overige bedrag van de dotatie bestaat uit andere bijdragen conform genomen besluiten ( ) en de gereserveerd bedragen van de Brede School en het Terras ( ). Reserve Visie op Velsen De reserve is gevormd bij de Begroting 2013 en is bedoeld om uitgaven te dekken ten behoeve van projecten voortkomend uit strategische agenda s om flexibel en proactief bestuur mogelijk te maken in het kader van de uitvoering van de Visie op Velsen 2025 Kennisrijk Werken. Er is een afwegingskader beschikbaar om te kunnen beoordelen welke initiatieven uit deze reserve worden bekostigd. Ten laste van de reserve is een onttrekking gedaan voor de kosten van het KIIC (Brak! IJmuiden) en het impulsproject citymarketing/rauw aan Zee. Algemene reserve Grondbedrijf Op basis van de kadernota Ontwikkeling van het Grondbeleid, vastgesteld op 20 september 2012, is een nieuwe methodiek van risicomanagement ingevoerd. Het risicobedrag per project wordt bepaald op basis van de ingeschatte risico s, de financiële omvang en de kans van optreden van de risico s. Deze vorm van risicomanagement wordt toegepast op de ontwikkelingen/projecten van de gemeente met het grootste risicoprofiel. Dit zijn alle ontwikkelingen/projecten met totale kosten (boekwaarde en raming) hoger dan 5 mln of met een hoog risicoprofiel. Voor de overige projecten wordt als risicobedrag 10% van de boekwaarde gehanteerd. Dit geldt voor grondexploitaties, voorbereidingskredieten en strategische aankopen. De risico s van gebiedsontwikkeling worden gedekt door de algemene reserve grondbedrijf. De hoogte van de (maximale) normomvang van de algemene reserve grondbedrijf wordt tijdens de jaarrekening bepaald door het risicobedrag dat berekend wordt conform het risicomanagement. Indien de reserve onder de normomvang komt zal deze, indien dat financieel mogelijk is, worden aangevuld uit de Algemene reserve. Bij een omvang van de reserve boven de norm vloeit het meerdere van de reserve terug naar de Algemene reserve. Bij de resultaat bestemming 2014 is de reserve aangevuld tot een bedrag van 1,9 mln. De maximale omvang zou gelet op het berekend bedrag aan risico s in de grondexploitatie opgehoogd kunnen worden tot 2,8 mln. In het raadsvoorstel bij de jaarstukken zal dit aan de raad worden voorgelegd. Voor een onderbouwing van de berekening verwijzen wij naar de paragraaf Grondbeleid en de paragraaf Weerstandsvermogen. Algemene reserve Deze reserve is bedoeld voor het aanhouden van een buffer ten behoeve van het opvangen van risico s in de exploitatie. Samen met de algemene reserve grondbedrijf is dit een onderdeel van de weerstandscapaciteit van de gemeente. De vrije reserves zijn in de definitie van de BBV de algemene reserve en de algemene reserve grondbedrijf. Het totaal van deze reserves vóór resultaatbestemming bedraagt per 31 december Dit is een afname ten opzichte De afname kan worden veklaard door de onttrekking om het negatieve begrotingsaldo 2015 te dekken en de onttrekking ten behoeve van de reserve Participatiewet (R e Burap). Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 27

41 Resultaat rekeningsaldo vorig boekjaar Het saldo wordt gerekend tot het eigen vermogen, door de besluitvorming van de jaarstukken 2014 is deze geheel bestemd. Resultaat rekeningsaldo huidig boekjaar Onder dit kopje wordt het resultaat van het boekjaar opgenomen, hoewel het geen door de raad ingestelde reserve is. Het resultaat wordt apart zichtbaar op de balans. Vooralsnog, tot de besluitvorming door de raad over de bestemming van dit bedrag, word het resultaat tot het eigen vermogen gerekend. Het te bestemmen saldo bedraagt Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 28

42 Voorzieningen Voorzieningen maken onderdeel uit van het vreemd vermogen. De voorzieningen kunnen in de onderstaande categorieën onderscheiden worden: 1. Voorzieningen voor verplichtingen en risicoafdekking; 2. Voorzieningen ter egalisering van kosten; 3. Voorzieningen ter reservering van middelen ontvangen van derden, niet overheden 4. Voorziening met betrekking tot investeringen die gedekt worden via een maximaal kostendekkend tarief. 1. Deze voorzieningen kunnen worden gevormd om dekking te kunnen bieden aan de financiële gevolgen van een verplichting of risico dat zijn oorsprong heeft in de periode voorafgaand aan de balansdatum en waarvan de omvang en/of het tijdstip van optreden per balansdatum min of meer onzeker is. 2. Voorzieningen kunnen ook worden gebruikt om kosten te egaliseren. Dat wil zeggen dat de kosten voor bepaalde activiteiten elk jaar gemiddeld over een aantal jaren in de exploitatie worden opgenomen. Onderhoudsvoorzieningen zijn hiervan het belangrijkste voorbeeld. 3. Ontvangen gelden van derden, behalve ontvangen gelden van (mede)overheden, worden in een voorziening gestort om in een later stadium dekking te kunnen geven voor de uitgaven waar deze gelden aan besteed dienen te worden. 4. Deze voorziening wordt gevormd door de kapitaallasten die vanwege vertraging van de investering)en) nog niet tot als last zijn verwerkt maar wel al in de tarieven zijn doorberekend. Aan deze voorzieningen ligt een onderbouwing ten grondslag middels een financiële planning en/of berekening van de verplichting of het risico. Prog Voorzieningen (bedragen x 1.000) Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Boekw aarde Toevoeging Vrijval Aanw ending Boekw aarde type voorziening 5 Voorziening w achtgeldverpl. Bibliotheek B 5 Voorziening FLO B Egalisatievoorzieningen Voorziening onderhoud graven Voorziening onderhoud w egen en verkeer Voorziening straatw erk OW Voorziening onderhoud w aterw erken Voorziening onderhoud gebouw en A 9 Voorziening Onderh.Winkels L.Nieuw str A 9 Voorz.groot onderh.westtribune Telstar A Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten w orden Voorziening afrond. w erkzaamh. grondexploitatie Voorziening vooruitontv. herinr.openb.ruimte B 8 Voorziening rioolinvesteringen B 9 Grondbedrijf : Voorziening herstraten B Totaal De aanduiding type voorziening verwijst naar de nota Reserves en voorzieningen. Hieronder volgt een korte toelichting op de voorzieningen en de mutaties van Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 29

43 Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico s: Voorziening wachtgeldverplichtingen Bibliotheek De voorziening is getroffen om de verplichting van het wachtgeld van een voormalig medewerker van de bibliotheek te kunnen dekken. De verplichting is vervallen, zodat het bedrag van de voorziening kan vrijvallen. Voorziening FLO Bij de totstandkoming van de afspraken met betrekking tot de overdracht van gemeentepersoneel naar de VRK is door de drie grootste gemeenten, te weten Haarlemmermeer, Haarlem en Velsen afgesproken dat de kosten van uitvoering van FLO (inhoudend uitvoering pensioenaanspraken, FLO, pre-pensioen etc.) door de oorspronkelijke gemeenten gedragen worden en niet worden omgeslagen over de andere gemeenten. De daaruit voortkomende verplichting is met deze voorziening afgedekt. Jaarlijks wordt toegevoegd. Egalisatievoorzieningen: Een aantal voorzieningen zijn in 2015 opgeheven. Het saldo is gedoteerd aan bestemmingsreserves. Hierdoor resteren nog drie onderhoudsvoorzieningen. De belangrijkste voorziening qua omvang is die van gebouwen. Daarnaast zijn er nog twee voorzieningen: voorziening Groot onderhoud Westtribune Telstar en de voorziening Onderhoud winkels L. Nieuwsrraat De voorzieningen zijn ingesteld voor het planmatige beheer en onderhoud van het betreffende vastgoed. Op basis van een goedgekeurd meerjarig onderhoudsplan wordt in de exploitatie bij het desbetreffende product structureel een bedrag toegevoegd aan de reserve. De uitgaven volgens de planning worden rechtstreeks in de voorziening verantwoord. Voorziening onderhoud gebouwen De hoogte van de voorziening kan worden onderbouwd met een onderhoudsplan, dat onlangs geactualiseerd is. Voorziening onderhoud winkels Lange Nieuwstraat De voorziening is bedoeld om de kosten voortvloeiende uit groot onderhoud aan de winkels Lange Nieuwstraat te kunnen dekken. Voorziening Groot onderhoud westtribune Telstar Met het raadsbesluit R en de overdracht van de erfpacht heeft de gemeente de westtribune in eigendom verkregen. Bij de overdracht was een onderhoudsrapport beschikbaar van de tribune, voor zowel achterstallig onderhoud als groot onderhoud. Deze uitgaven zijn in de planning opgenomen. Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden: Voorziening afronden werkzaamheden grondexploitaties De voorziening is bestemd voor het financieren van afrondende werkzaamheden van afgesloten grondcomplexen. Het restant van de voorziening ad is in 2015 uitgegeven aan werkzaamheden aan de Trompstraat. Voorziening vooruitontvangsten herinrichting Openbare ruimten De voorziening is bedoeld om vooruitontvangsten van derden te reserveren om deze in een later jaar aan hun specifieke bestedingsdoel: herinrichting openbare ruimte uit te geven. Voorziening rioolinvesteringen In november 2014 heeft er een wijziging in de BBV-regelgeving plaatsgevonden met betrekking tot riolering. Op basis van deze regelgeving is de voorziening rioolinvesteringen ingesteld. Het doel van deze voorziening is bij vervangingsinvesteringen of uitbreidingsinvesteringen een bedrag voor nog niet uitgevoerde werken toe te voegen aan deze voorziening. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 30

44 Voorziening Grondbedrijf herstraten De voorziening is bedoeld voor het in een later stadium herstraten van afgesloten projecten. Voor 2015 hebben de mutaties betrekking op de uitgaven en de te ontvangen subsidie van de fietsstraat Waterlelie en de uitgaven voor de herinrichting van het parkeerterrein Broekerwerf. Vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan een jaar Het langlopend vreemd vermogen betreft de door de gemeente voor een periode langer dan een jaar geleende bedragen. Waarborgsommen betreffen door derden betaalde bedragen omdat zij gebruik maken van gemeentelijke eigendommen. Als door dit gebruik schade ontstaat, vervalt de waarborgsom geheel of gedeeltelijk. Als het gebruik stopt wordt de waarborgsom terugbetaald. Waarborgsommen worden om die reden gezien als een schuld. In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2015: Vaste schulden met een looptijd langer dan Boekw aarde Boekw aarde één jaar (bedragen x 1.000) Obligatieleningen 0 0 Onderhandse leningen: - Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Binnenlandse bedrijven Overige binnenlandse sectoren - Overige buitenlandse sectoren Door derden belegde gelden: Waarborgsommen Totaal De leningen zijn opgenomen bij diverse institutionele beleggers, in 2015 hebben wij meer onderhandse leningen aangetrokken. Bij de Duitse Overheidsbank "Landesbank" 13 mln geleend, waarvan in mln is afgelost. De totale rentelast in 2015 over langlopend vreemd vermogen bedraagt 4,7 mln. Vlottende passiva Onder de vlottende passiva worden afzonderlijk opgenomen de netto-vlottende schulden met rente-typische looptijd korter dan één jaar en de overlopende passiva. Vlottende passiva (bedragen x 1.000) Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Boekwaarde Boekwaarde Overlopende passiva Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 31

45 Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd van korter dan een jaar De netto-vlottende schulden worden onderscheiden in crediteuren en overige schulden. Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar (bedragen x 1.000) Boekwaarde Boekwaarde Kasgeldleningen Bank- en girosaldi Overige schulden Totaal De kasgeldlening van 5 mln is afgelost in 2015, waarna eind 2015 een nieuwe kasgeldlening van 5 mln is aangetrokken. De afname van de overige schulden betreft een aantal grote facturen voor termijnwerkzaamheden van investeringen. Overlopende passiva Onder de overlopende passiva worden verplichtingen en vooruit ontvangen bedragen opgenomen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, dit met uitzondering van (jaarlijks) aan terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Overlopende passiva (bedragen x 1.000) Boekw aarde Boekw aarde verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouw d en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen met uitgezondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume - de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren - overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 32

46 De van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren: Overzicht verloop Prog (Bedragen x 1.000) Saldo Toevoegingen Vrijgevallen bedragen Saldo Reintegratie G Regionale Sociale Agenda's (WIZ) Regionale Sociale Agenda's (Reg proj man) Regionale Sociale Agenda's (Regio's aan zet) Onderw ijs achterstandenbeleid Vooruitontv.Centrum Jeugd en Gezin (CJG) Wet Educatie Beroepsonderw ijs Kw alificatieplicht Vooruitontvangsten overige HOV projecten Infrastructurele projecten Vooruitontv subsidies voor Omgevingsdienst IJmond Herinrichten Planetenw eg Waterlandoverleg Oud-IJmuiden Waterlandoverleg Velsen Noord ISV III HIRB Wijkermeerw eg Woningbouw Oud-IJmuiden w est fase 1A Averijhaven HIRB Middenhavengebied Wonen met zorg Overige: Stationsw eg Overige: Parkw eg Vooruitontvangsten medeoverheden Overige: Gemeente Haarlem Totaal Re-integratie G5 Door IJmond Werkt! waren niet alle middelen besteed in 2013, zie toelichting overlopende passiva. Daardoor ontstond een terugbetaalverplichting aan het ministerie. Inmiddels zijn de werkzaamheden uitgevoerd en vervalt deze terugbetaalverplichting. Regionale Sociale Agenda (WIZ) Door de Provincie is subsidie verstrekt in het kader van de Regionaal Sociale Agenda. De kosten die hiervoor gemaakt zijn in 2015 zijn met deze subsidie bekostigd. De resterende subsidie is op een aparte rekening gezet zodat het geld beschikbaar blijft voor uitgaven in Regionale Sociale Agenda s (Regionaal project management) Namens de IJmond ontvangen wij van de Provincie N-H subsidie ten behoeve van activiteiten voor het project 'Regionaal Programmamanagement Transitie en Transformatie Sociaal Domein Ijmond'. Dit project loopt van 1 juli 2015 tot 1 juli Regionale Sociale Agenda s (Regio s aan zet) Dit is een vooruitontvangen subsidie van de provincie N-H ten behoeve van het Noord-Hollandse project 'Regio's aan zet'. Deze subsidie is voor de doorontwikkeling van het Kenniscentrum Wmo en Wonen Noord- Holland die wij namens een aantal gemeenten hebben aangevraagd. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 33

47 Onderwijs achterstandenbeleid Dit is het saldo nog af te rekenen Onderwijs Achterstandenbeleid (OAB) met het Rijk van de periode Dit oude saldo stammend uit 2011 is dit jaar definitief afgerekend en het resterend saldo is vrijgevallen ten gunste van de 'Diverse baten en lasten'. Centrum Jeugd en Gezin (CJG) De subsidie CJG 2008 t/m 2011 is in 2015 vastgesteld door het Ministerie. Er bestaat geen terugbetalingsverplichting zodat het bedrag vrijvalt. Wet educatie Beroepsonderwijs Dit oude saldo nog af te rekenen 'Wet Educatie Beroepsonderwijs' met het Rijk is dit jaar vrijgevallen ten gunste van de 'Diverse baten en lasten'. Sinds 2015 is de gemeente Haarlem contactgemeente en daarmee voornamelijk verantwoordelijk voor dit beleid. Kwalificatieplicht Dit betreft een nog af te rekenen bedrag wat moet worden terugbetaald aan de gemeente Haarlem omdat de werkelijke leerplichtambtenaarkosten lager waren dan het vooruit ontvangen bedrag. Vooruitontvangsten overige HOV projecten In het kader van HOV heeft Velsen van de provincie in 2015 een aanvullend voorschot op de toegekende subsidie ontvangen. De in 2015 gemaakte subsidiabele kosten zijn voor de diverse deelprojecten in mindering gebracht op het ontvangen voorschotbedrag. Infrastructurele projecten Het saldo van deze tussenrekening is gebruikt voor dekking van de uitvoeringskosten en de aanleg van fietsvoorziening Kennemerboulevard. Deze werkzaamheden zijn in 2015 uitgevoerd. Vooruitontv. subsidies voor Omgevingsdienst IJmond Voor diverse projecten zijn van de provincie Noord-Holland subsidies ontvangen. Deze zijn doorbetaald aan de Omgevingsdienst IJmond. De projecten zijn duurzaam investeren, duurzaam bouwloket en lerende netwerken. Herinrichten Planetenweg Het saldo van de vooruitontvangen subsidiebijdrage HOV deelproject Planetenweg wordt meegenomen bij de overige HOV deelprojecten. Waterlandoverleg Oud-IJmuiden Voor de ontwikkeling van de woningbouw in Oud-IJmuiden is een voorschotsubsidie ontvangen van 1,6 mln van de provincie Noord-Holland. Doel van deze subsidie is de herstructurering van verpauperd woon- /havengebied tot een aantrekkelijk woon- en werkklimaat waaronder het verbeteren van de leefbaarheid en de verkeersveiligheid. In 2010, 2011 en 2015 is totaal aan uitgaven gedaan, waardoor het resterende saldo thans bedraagt. Waterlandoverleg Velsen-Noord Ten behoeve van het ontwikkelen van woningbouwlocaties alsmede voor de realisering van een Brede School in Velsen-Noord is een provinciale subsidie ontvangen. Voor de gemaakte kosten is een bedrag onttrokken van zodat nog een bedrag resteert van Investering Stedelijke Vernieuwing (ISV) III Het college van Gedeputeerde Staten heeft besloten de gemeente een subsidie ad te verlenen voor de uitvoering van het Meerjarenontwikkelingsprogramma ISV III. In september 2014 heeft de Provinciale Staten, in navolging op het besluit van GS, besloten om de ISV-verantwoording van programmagemeenten met 3 jaar op te rekken. Daarbij is ook besloten artikel 14 van de Verordening stedelijke vernieuwing Noord-Holland 2011 te laten vervallen. Dit houdt in dat er geen uiterste startdatum meer is voor een project. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 34

48 HIRB Wijkermeerweg In 2009 is in het kader van de deelverordening Herstructurering en Innovatief Ruimtegebruik op Bedrijventerreinen (HIRB) Noord-Holland een voorschotsubsidie van 1,2 mln ontvangen. Voor de laatste resterende kosten is een bedrag onttrokken ter grootte van het saldo van Woningbouw Oud-IJmuiden west fase 1A In juli 2010 is de bouw van 81 woningen van het woningbouwproject Oud-IJmuiden west fase 1A gestart. Ten behoeve van dit project is eerder van het Ministerie van Wonen, Wijken en Integratie een subsidie ontvangen van Er resteert nog een bedrag van Averijhaven Voor de kosten van het wijzigen van het bestemmingsplan Averijhaven is van Rijkswaterstaat een bijdrage ontvangen van Jaarlijks vindt een onttrekking plaats van de door de gemeente bestede uren. HIRB beeldkwaliteitsfonds Middenhavengebied Bij beschikking van 18 augustus 2015 is door de Provincie Noord Holland een subsidie vastgesteld van Hierover wordt een voorschot betaald in 2015 van en in 2016 van (totaal ). Deze subsidie, waarvan de eerste uitgaven worden verwacht in 2016, zal worden ingezet ten behoeve van de beeldkwaliteit van het bedrijventerrein Middenhavengebied. Wonen met zorg Het project wonen met zorg is afgerond in Stationsweg-Pontplein-Kanaaldijk Op grond van de uitvoeringsregeling subsidie quick win doorstromingsmaatregelen bus Noord-Holland is een subsidie verstrekt. Voor dit project is een voorschot ontvangen. Parkweg Dit project is afgerond en afgerekend. Vooruitontvangsten medeoverheden Dit betreft een voorschot voor werkzaamheden aan Stationsweg/pontplein/kanaaldijk. Gemeente Haarlem In 2015 is een medewerker, afkomstig uit de gemeente Haarlem, door de gemeente Velsen in dienst genomen. De gemeente Haarlem heeft betaald om de extra bezoldiging gedurende een periode van drie jaar te kunnen bekostigen. In 2015 is om die reden in mindering gebracht op deze vooruitontvangen post. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Buiten de balans zijn de volgende waarborgen aan natuurlijke en rechtspersonen verstrekt: Waarborgen en garanties (aard/ omschrijving/ % borgstelling) (x Oorspronkelijk bedrag Percentage borgstelling Waarde restantbedrag Waarde restantbedrag A geldleningen onder directe WSW garantie (Diverse %) onbekend * B gegarandeerde hypothecaire geldleningen onbekend * C staat van gew aarborgde geldleningen (100%) * Totaal * borgstelling is in waardes uitgedrukt In 2015 is geen bedrag betaald uit hoofde van aanspraken op de verleende borg- en garantiestellingen. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 35

49 Toelichting: a. Geldleningen onder directe WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) garantie Het WSW is een onafhankelijk instituut dat optimale financiering mogelijk maakt voor aangesloten woningcorporaties. Maatschappelijke taak: Het WSW zorgt ervoor dat deelnemende corporaties toegang hebben tot de kapitaalmarkt. Dat doet het WSW door borg te staan voor de aflossing- en renteverplichtingen van de corporaties. Door de zekerheidsstructuur die het WSW biedt aan de financiers (gemeenten, rijksoverheid en financiële instellingen) kunnen corporaties tegen lage rente geld lenen. Dit rentevoordeel komt de burger ten goede en de woningcorporaties kunnen zo een breed scala aan onroerend goed financieren. Ook onroerend goed waar zij anders misschien niet in hadden kunnen investeren, maar denk ook aan de wijkaanpak en de krachtwijken. A Garantstellingen (x 1.000) Omschrijving Garantiebedrag per Garantiebedrag per Brederode Wonen via WSW Velison Wonen via WSW Woningbedrijf Velsen via WSW Totaal b. Gegarandeerde hypothecaire geldleningen De hypotheken zijn ontstaan ten tijde van het bestaan van gemeentegaranties. Deze hebben een aflopend karakter. Jaarlijks krijgt de gemeente Velsen van de hypotheekverstrekkers een overzicht van de nog openstaande hypotheken. Een nadeel is dat deze overzichten niet altijd op tijd verstrekt worden, waardoor ze niet altijd meegenomen kunnen worden in het totaaloverzicht. B Geborgde leningen (bedragen 1.000) Omschrijving Garantiebedrag per Hypotheken diverse banken Oude gemeentegaranties Totaal c. Staat van gewaarborgde geldleningen De gemeente Velsen is in het verleden, in het kader van waarborging, vijf overeenkomsten aangegaan. C Gew aarborgde leningen (bedragen x 1.000) Garantiebedrag per Financiering Derde Haven tbv Zeehaven Telstar stadion 241 Straw berries 152 HVC De Luchte 600 Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 36

50 Langlopende financiële verplichtingen De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen: Leverancier Omschrijving Startdatum Einddatum optie maximale einddatum jaarbedrag x CSU Schoonmaakonderhoud doorlopende overeenkomst Douw e Egberts Huur en gebruik koffieautomaten verlening met 2 jaar HVC Uitvoeringsovereenkomst ophalen en verw ijderen doorlopende overeenkomst afval Arcadis Onderhoud sportparken x verlening 1 jaar Provincie Noord-Holland Overeenkomst HVC: investeringen in openbare ruimte van Velsen Verzekering Brand, aansprakelijkheids- en w agenparkverzekering 302 Postdiensten Portokosten x verlening 1 jaar Vakantiegeldverplichting per Verplichting verloftegoeden Bedrag aan borgstellingen per Bedrag aan garantstelligen WSW per Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 37

51 Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 38

52 Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 39

53 Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 40

54 Overzicht programma s Samenvatting (bedragen x 1.000) Programma (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Prog 01 Ec. zaken, recreatie en toerisme Prog 02 Werk en inkomen Prog 03 Maatschappelijke Zorg Prog 04 Jeugd en educatie Prog 05 Cultuur en culturele voorz Prog 06 Sport Prog 07 Openbare ruimte Prog 08 Milieu Prog 09 Ruimtelijke ordening en w onen Prog 10 Openbare Orde en veiligheid Prog 11 Bestuur,bevolkingszkn,burgerpart Algemene Dekkingsmiddelen Totaal van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Saldo De kolommen saldo laten het verschil zien t.o.v. de begroting, een voordeel is positief, een nadeel negatief. Leeswijzer Hierna treft u de programma s aan met de financiële analyse van de uitkomsten van het boekjaar Het programma kent de volgende structuur: 1. Een tabel met de bij het programma behorende collegeproducten, met daarin een overzicht van de gewijzigde begroting, de realisatie 2015 en het saldo. De bedragen worden gepresenteerd, onderverdeeld naar lasten, baten en saldo; 2. Per autorisatieniveau wordt het saldo van voor- of nadeel toegelicht indien de afwijking op de totale baten of lasten meer bedraagt dan ; 3. Per collegeproduct wordt, onder verwijzing naar het saldo van het voor- of nadeel, een analyse van het financiële resultaat van het collegeproduct gegeven. In de toelichtende tekst zijn bedragen opgenomen, bedoeld als indicatie van de omvang van een oorzaak/reden van de afwijking. 4. Omwille van de leesbaarheid van de tekst zijn kleinere bedragen niet toegelicht. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 41

55 Programma 1: Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme Het bevorderen van de economische vitaliteit in Velsen Financieel overzicht programma Programma 1 Economische ontw ikkeling, recreatie en toerisme (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Economische stimulering Totaal autorisatieniveau Toerisme Recreatie Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Economische stimulering De onderschrijding wordt o.a. verklaard doordat voor diverse onderdelen van de impulsprojecten minder is uitgegeven dan de daarvoor maximaal beschikbaar gestelde budgetten. Voor de drie onder dit programma verantwoorde projecten (Citymarketing & Rauw aan Zee, Techport IJmuiden en Promotie) is besteed en aan bijdragen ontvangen, zodat een onderschrijding ontstaat van Als gevolg van de lagere uitgaven voor de impulsprojecten is ook een lagere onttrekking aan de reserve Visie op Velsen benodigd ter dekking van deze uitgaven. Tevens is op dit onderdeel sprake van een overschrijding van de lasten van Oorzaak hiervan zijn met name de hogere uitgaven in het kader van het Regionaal Economisch Bureau (REB). Bij de baten is de vergoeding verantwoord van de andere deelnemers aan dit project van Tot slot is sprake van een lagere opbrengst van de markten van als gevolg van een lagere bezetting. Autorisatieniveau N Recreatie Naast kleinere nadelen ( 2.000) is er op het product Strand algemeen een nadeel aan de lastenkant van , veroorzaakt door o.a. herleggen betonplaten en reparatie van de boardwalk. Daarnaast is vanwege een hogere aanslag van het Hoogheemraadschap een overschrijding ontstaan van Voor de hoogte van de aanslag watersysteemheffing 2015 is een nieuwe kostentoedelingsverordening Rijnland vastgesteld. Dit zorgt in de categorie ongebouwd voor een hogere aanslag dan voorgaande jaren. Mutaties reserves De mutaties in de reserves hebben betrekking op de reserve Visie op Velsen. Door onderschrijding op de Impulsprojecten ontstaat een lagere onttrekking aan de reserve. De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Visie op Velsen Impulsproject Citymarketing& Ijmuiden Rauw aan zee Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 42

56 Programma 2: Werk en inkomen Het bevorderen van arbeidsparticipatie en/of het bieden van financiële ondersteuning aan inwoners met een inkomen op of rond het bijstandsniveau. Financieel overzicht programma Programma 2 Werk en inkomen (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Sociale w erkvoorziening Re-integratie Totaal autorisatieniveau Kindplaatsen Uitkeringsverstrekking Armoedebestrijding Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau N Sociale werkvoorziening Aan de lastenkant is er sprake van een overschrijding van In de 1e Bestuursrapportage 2015 is gemeld dat het budget voor de sociale werkvoorziening hoger is dan begroot en dat de lasten hiermee in overeenstemming gebracht zouden worden. Deze beleidsontwikkeling is niet verwerkt in de besluitvorming. Het financieel resultaat van IJmond Werkt! Is over het boekjaar 2015 positief IJmond Werkt! draagt hiervan 44% af aan de gemeente. Dit is een voordeel van Autorisatieniveau V Uitkeringsverstrekking Aan de lastenkant is sprake van een overschrijding van doordat iets meer uitkeringen zijn verstrekt dan waar in de begroting rekening mee is gehouden. De baten zijn hoger door meer ontvangen rijksinkomsten als gevolg van verhoging van het (landelijk)macrobudget. Armoedebestrijding De lasten zijn hoger uitgevallen dan begroot. Dit heeft te maken met de hogere kosten in het kader van bewindvoering en de toename van het aantal statushouders in 2015 en de verstrekking van leningen aan deze groep voor de woninginrichting. Tegenover de hogere kosten ten aanzien van de leningen, staan de opbrengsten van afgeloste leningen die hoger zijn dan begroot. Mutaties reserves In de begroting is rekening gehouden met een dotatie aan de reserve Participatiewet van omdat rekening werd gehouden met hogere inkomsten dan de uitkeringsverstrekking. Doordat de lasten en baten van de uitkeringen per saldo voordeel geven is een onttrekking aan de reserve niet noodzakelijk. De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 43

57 Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Participatiew et Egalisatie lasten en baten uitkeringverstrekking Reserve Subsidiebanen Loonkostensubsidies Reserve Beleidsspeerpunten Speerpunt armoedebeleid Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 44

58 Programma 3: Maatschappelijke zorg Bevorderen van zelfstandigheid, zelfredzaamheid en participatie in het maatschappelijke verkeer Financieel overzicht programma Programma 3 Maatschappelijke zorg (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Welzijns- en basisvoorzieningen Totaal autorisatieniveau Woonruimteverdeling zorg gerelateerd Maatsch.begeleiding spec. doelgroepen Volksgezondheid Totaal autorisatieniveau Jeugd en WMO Opvang en inburgering Schuldhulpverlening WMO / Individuele verstrekkingen WMO / Hulp bij het huishouden Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau N Welzijns- en basisvoorzieningen De kosten voor de welzijnsaccommodaties laten een overschrijding zien van Dit heeft betrekking op de accommodaties die door de stichting Welzijn Velsen worden gebruikt voor het jongerenwerk, het daarvoor beschikbare budget staat opgenomen onder programma 4. Een voordeel van is zichtbaar, dit heeft betrekking op het budget voor de sociale wijkteams. Deze kosten worden met ingang van 2015 verantwoord op autorisatieniveau 3.3 bij product Jeugd en WMO. De overige uitgaven voor accommodaties zijn hoger dan geraamd. Dit wordt met name veroorzaakt door de verbouwing van Plein 1945 nr.8 t/m 12. De hiermee gemoeide kosten bedragen Tegenover deze kosten staat een niet begrote bijdrage in de verbouwingskosten van de Winkelstichting en Velison wonen van Daarnaast was sprake van hogere kapitaallasten van , hiertegenover een dekking door een onttrekking uit de reserve kapitaallasten van Verder zijn er enkele kleine nadelen in de baten, per saldo voor , voornamelijk door minder huurinkomsten. Autorisatieniveau N Maatschappelijke begeleiding spec. doelgroepen Zoals gemeld in de 2 e burap 2015 hebben wij namens de IJmond RSA subsidies ontvangen van de provincie Noord-Holland. Ten behoeve van activiteiten voor het project 'Regionaal Programmamanagement Transitie en Transformatie Sociaal Domein IJmond' zijn kosten gemaakt, die niet waren begroot. Deze kosten worden gedekt via de subsidie en doorbelast naar gemeente Heemskerk en Beverwijk en gedeeltelijk aan het lokale programma toegerekend, per saldo verloopt dit neutraal. Voor de doorontwikkeling van het Kenniscentrum Wmo en wonen Noord-Holland, zijn kosten gemaakt die nog niet waren opgenomen in de begroting. Deze kosten worden volledig gedekt door een ontvangen subsidie. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 45

59 Volksgezondheid (begraafplaatsen) Door een niet begrote bijdrage aan de afscheidswijzer worden de kosten met overschreden. Verschillende kleine voor- en nadelen verklaren de resterende overschrijding. Aan de batenkant wordt nadeel veroorzaakt lagere opbrengsten graf- en begraafrechten Autorisatieniveau V Jeugd en WMO De nieuwe voorzieningensoort Begeleiding, waar de gemeente per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor is geworden laat een forse onderschrijding zien van Zowel bij de Wmo als bij Jeugd blijkt dat de nieuwe taken nog veel onduidelijkheden met zich meebrengen. De begrote eigen bijdragen voor deze nieuwe voorzieningen blijven daardoor ook achter bij de begroting, dit geeft een nadeel van De raad wordt voorgesteld om voor de vrije ruimte op dit onderdeel een aparte reserve in het leven te roepen (zie paragraaf Sociaal Domein). De Sociale verzekeringsbank heeft ons laten weten dat aanzienlijk minder kosten zijn gedeclareerd dan aanvankelijk was ingeschat en bevoorschot aan de Sociale verzekeringsbank. Dit voordeel is verwerkt. Een tekort van op het onderdeel sociale wijkteams is ontstaan doordat de beoogde overheveling vanuit het budget voor Welzijnsvoorzieningen (autorisatie 3.1) niet is doorgevoerd. Opvang en inburgering In verband met de forse toename van het aantal statushouders in 2015 zijn de lasten ten behoeve van de maatschappelijke begeleiding met toegenomen. Daartegenover staan de inkomsten van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) die door de toename van het aantal statushouders ook zijn toegenomen met WMO individuele verstrekkingen Aan de lastenkant is een onderbesteding van op een budget van De belangrijkste verklaring voor deze afwijking is het feit dat bij het onderdeel woonvoorzieningen ruim meer is uitgegeven dan was voorzien. De reden hiervan is dat specifiek voor dit onderdeel geldt dat met aanvragen soms grote bedragen zijn gemoeid. Deze aanvragen zijn niet in alle gevallen te voorzien. Ondanks het tekort op het onderdeel woonvoorzieningen, levert de optelsom van alle individuele verstrekkingen een positief beeld op. WMO Hulp bij het huishouden Het onderdeel Hulp bij het huishouden laat aan de lastenkant onderschrijding zien van op een budget van De verklaring hiervoor is dat de extra bijdrage van het Ministerie ad voor baanbehoud dit jaar nog niet volledig tot uitgaven heeft geleid. Voorgesteld wordt om dit resterende budget middels een bestedingsvoorstel in 2016 in te zetten. Daarnaast resteert door een afname in het aantal geïndiceerde uren. De batenkant laat zien dat ruim minder is ontvangen dan was voorzien. Het gaat hier om eigen bijdragen die voor dit onderdeel worden gerekend. Bij een afname van het aantal aanvragen en/of geïndiceerde uren voor deze maatwerkvoorziening, geldt dat dit beeld is terug te zien in minder ontvangen eigen bijdragen. Inning eigen bijdrage De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van de eigen bijdrage in de diverse voorzieningen van de WMO wordt uitgevoerd door het Centraal administratiekantoor (CAK). Door deze keuze heeft de wetgever (in feite) bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat geen zekerheden over omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen als gevolg van het niet kunnen vaststellen van de juistheid van de eigen bijdrage op persoonsniveau. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 46

60 Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staat hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Beleidsspeerpunten Speerpunt schuldhulpverlening Reserve Dekking kapitaallasten Kapitaallasten soc cult accommodatie 38 Totaal Voorgesteld wordt het positieve saldo dat resteert voor de nieuwe WMO te reserveren in een nieuw te vormen Reserve Sociaal domein. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 47

61 Programma 4: Jeugd en educatie Het bieden van kansen op talentontwikkeling, gericht op kennisontwikkeling en persoonlijke ontplooiing van kinderen en jeugdigen en geven van ondersteuning aan hen en hun ouders/opvoeders bij het opgroeien en opvoeden Financieel overzicht programma Programma 4 Jeugd en Educatie (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Leerplicht Leerlingenvervoer Lokaal onderwijsbeleid Volwasseneneducatie Overig jeugdbeleid Totaal autorisatieniveau Huisvesting basisonderwijs Huisvesting voortgezet onderwijs Totaal autorisatieniveau Centrum voor Jeugd en Gezin Jeugdhulp Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Lokaal onderwijsbeleid Op een onderdeel van dit budget is net als voorgaande jaren sprake van een onderbesteding op het budget voor Mondiale bewustwording door afname van het aantal subsidieaanvragen. Ook in 2015 is er een overschot van Er is slechts subsidie verleend aan twee middelbare scholen. Een structurele subsidie binnen dit budget is afgebouwd, hetgeen grotendeels het overschot verklaart. Overig jeugdbeleid Een voordeel van komt voort uit budget voor accommodaties voor het jongerenwerk. De kosten staan verantwoord in programma 3, bij welzijns- en basisvoorzieningen. Voor het onderdeel GGD inspecties is een voordeel behaald van , doordat er geen extra inspecties benodigd zijn geweest en daarbij is ook het budget voor onvoorziene uitgaven niet aangesproken. Samen met een aantal kleinere posten waarmee komt het totale voordeel uit op Autorisatieniveau V Huisvesting basisonderwijs Binnen het onderdeel huisvesting onderwijs is een onderschrijding ontstaan ten opzichte van de begroting van Deze onderschrijding wordt verklaard door de verantwoording van de verkoop van de Molenweid (extra baten van ) en de afboeking van de in de administratie verwerkte boekwaarde ( ) van deze school. Tevens is met de kapitaallasten (inclusief extra kosten tijdelijke huisvesting) van een aantal opgeleverde scholen rekening gehouden (De Ring, de Brede School, Bosbeekschool ). Naast bovenstaande kapitaallasten is tevens rekening gehouden met sloopkosten van het Vellesan ( 7.000). Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 48

62 Autorisatieniveau V Centrum Jeugd en Gezin Per saldo is er sprake van een onderschrijding van voor het Centrum Jeugd en Gezin (CJG). Dit betreft het budget voor de voormalige taken van het CJG en de preventieve jeugdhulp. Voorheen was het CJG een netwerkorganisatie die vooral gericht was op de preventie. Met de invoering van de Jeugdwet is ervoor gekozen de toegang tot de nieuwe j eugdhulp bij het CJG IJmond te beleggen. De afgelopen periode heeft de nadruk vooral gelegen op verdere invoering van deze nieuwe jeugdhulptaken en de implementatie bij het CJG IJmond. Jeugdhulp Op dit moment is er een onderschrijding van voor de Jeugdhulp. Hieronder vallen de budgetten voor alle nieuwe jeugdhulptaken waarvoor de gemeente sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk is. Voorafgaand aan de decentralisaties zijn met de gecontracteerde jeugdhulpaanbieders volumeafspraken gemaakt over de te leveren zorg voor Hierbij is een inschatting gemaakt van de te verwachten zorgvraag. Deze was gebaseerd op de realisatiecijfers over eerdere jaren (in veel gevallen 2011/2012). Gedurende 2015 is gebleken dat de daadwerkelijke zorgvraag lager ligt. Dit laatste blijft overigens moeilijk in te schatten, vooral omdat de vraag fluctueert. En bovenal omdat de kosten van jeugdhulptrajecten ver uiteenlopen (afhankelijke van het type traject en een eventueel verblijf in een (gesloten) jeugdzorginstelling). Op dit moment is het voordelig saldo te splitsen in een voordeel aan de kostenkant van , waarbij gezegd moet worden dat nog niet alle instellingen definitief zijn afgewikkeld voor dit boekjaar. Aan de batenkant is een voordeel zichtbaar van Een voorlopig voordeel van ,- vloeit voort uit de bestaande vereveningsafspraak met de gemeenten Beverwijk en Heemskerk over het met elkaar verevenen van tekorten en overschotten budgetten jeugdhulp. Daarnaast hebben wij voor aan bijdragen van Beverwijk en Heemskerk ontvangen voor de toegang tot Jeugdhulp voor de IJmond gemeenten, waarvoor wij de subsidie aan het CJG hebben verstrekt. Voorgesteld wordt het positieve saldo dat resteert voor het CJG en Jeugdhulp te reserveren in een nieuw te vormen Reserve Sociaal domein. Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staat hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Dekking kapitaallasten De Ring Reserve Beleidsspeerpunten JOP 15 2 Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 49

63 Programma 5: Cultuur en culturele voorzieningen Het realiseren van kunst- en cultuurvoorzieningen en het bevorderen van actieve en receptieve deelname hieraan. Financieel overzicht programma Programma 5 Cultuur en culturele voorzieningen (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Culturele accommodaties Musea Totaal autorisatieniveau Regionaal archief Kunst- en cultuureducatie Totaal autorisatieniveau Bibliotheek Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Musea Een onderschrijding op de kosten wordt verklaard doordat er minder is uitgegeven aan plankosten voor Brak (voorheen KIIC) dan het hiervoor beschikbaar gestelde budget van Het bedrag van blijft beschikbaar voor de plankosten tot het go/no go besluit in 2017 In 2015 waren er geen onderhoudswerkzaamheden noodzakelijk voor het onderdeel klokken, torens en uurwerken. Dit leidt tot een onderschrijding van op dit budget. Mutaties reserves De mutaties in de reserves hebben betrekking op de reserve Visie op Velsen. Als gevolg van de lagere uitgaven voor het impulsproject BRAK! IJmuiden is ook een lagere onttrekking aan de reserve Visie op Velsen benodigd ter dekking van deze uitgaven. De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Beleidsspeerpunten Kunstencentrum reserve Visie op Velsen BRAK (voorheen KIIC) 14 2 reserve Visie op Velsen BRAK (voorheen KIIC) Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 50

64 Programma 6: Sport Een hoge sportdeelname die (mede) bijdraagt aan gezonde en vitale inwoners van Velsen. Het bieden van een actueel en kwalitatief goed aanbod van mogelijkheden voor bewegen en sport, voor sportactiviteiten en sportaccommodaties. Een sportaanbod dat door de inwoners hoog wordt gewaardeerd en bijdraagt aan een prettige leefomgeving. Financieel overzicht programma Programma 6 Sport (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Exploitatie sportaccommodaties Totaal autorisatieniveau Sportstimulering en sportondersteuning Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau N Exploitatie sportaccommodaties Er is een overschrijding van de doorbelaste afdelingskosten met i.v.m. vervanging van langdurig zieke medewerkers. Gepland onderhoud aan de accommodaties (meerjarenonderhoudsplan) wat in voorgaande jaren niet was uitgevoerd is in 2015 gedaan en heeft een overschrijding veroorzaakt van Bij de bestemming van het jaarrekeningresultaat wordt dit bedrag verevend met de reserve sportaccommodaties. De vergoedingen voor het gebruik van de sportaccommodaties laten een meeropbrengst zien van , voornamelijk door toegenomen gebruik en de bijbehorende inkomsten van huur door het onderwijs. Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Dekking kapitaallasten Dekking kap. Lasten kunstgrasvelden en de ring Reserve Dekking kapitaallasten Toevoeging onderhoud De Ring aan reserve Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 51

65 Programma 7: Openbare ruimte Het aantrekkelijk maken en houden van de openbare ruimte met een optimale mobiliteit. Financieel overzicht programma Programma 7 Openbare Ruimte (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Beleid en projecten openbare ruimte Dagelijks beheer openbare ruimte Openbare ruimte algemeen Parkeren Wijkgerichte dienstverlening Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Beleid en projecten openbare ruimte Vanwege de stormschade is in de 2e Burap een bedrag beschikbaar gesteld uit de post Onvoorzien. De voorzichtige schatting blijkt achteraf te laag te zijn geweest. Per saldo is daardoor nu een overschrijding van de uitgaven van zichtbaar. Door lagere onderhoudskosten van de bedrijfsvoertuigen en overige kosten verkeersafwikkeling- en circulatie zorgen voor onderschrijding aan de lastenkant. Een overschrijding aan de lastenkant op dit collegeproduct van op het budget groot onderhoud wegen voor o.a. de fietsvoorziening Kennemerboulevard wordt gedekt aan de batenkant door bijdragen van derden, inclusief een afkoopbedrag voor toekomstig onderhoud, van in totaal Het saldo van deze uitgaven en inkomsten zal meegenomen worden in het saldo van de mutatie in de reserve Openbare Ruimte. De hogere uitgaven voor diverse verkeersveiligheidsprojecten zoals Verkeersmarkten en School-thuisroute worden voor gedekt uit te ontvangen subsidie van de provincie hetgeen als voordeel aan de batenkant zichtbaar is. Aan de batenkant is voor meer uren toegerekend aan projecten dan begroot. Dagelijks beheer openbare ruimte. Op het product Wegen en Plantsoenen is per saldo vanwege een hogere aanslag van het Hoogheemraadschap een overschrijding ontstaan van Voor de hoogte van de aanslag watersysteemheffing 2015 is een nieuwe kostentoedelingsverordening Rijnland vastgesteld. Dit zorgt voor de categorie ongebouwd voor een hogere aanslag dan voorgaande jaren. De kapitaallasten op Wegen zijn hoger uitgevallen dan in de 2 e Burap was geraamd. Er zijn een aantal projecten afgesloten in 2015 waarvan de kapitaallasten alsnog geboekt zijn. Dit betreft o.a. de IJmuiderstraatweg, Industriegebied IJmuiden West en reconstructie Broekbergenlaan. De doorbelaste tractie op Plantsoenen algemeen is lager dan begroot. De uitgaven van onderhoud voertuigen is lager dan begroot hetgeen in de doorbelasting tot uiting komt. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 52

66 De dagelijkse onderhoudskosten van openbare verlichting laat een onderschrijding zien van , dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het meenemen van kosten in projecten (werk met werk maken) en scherp voorraadbeheer. Een voordeel van bestaat uit een onderschrijding op het product Wegen vanwege nog niet uitgegeven bijdragen aan onderhanden projecten o.a. Grote Hout- of Koningsweg Noord en Zuid, parkeerterrein Broekerwerf en een spaarbedrag voor in 2018 geplande asfaltvervanging Stationsweg. Verder o.a. uit een spaarbedrag voor groot onderhoud op termijn van de Julianabrug, de begrote uitgaven voor openbare verlichting voor vervanging armaturen Pontplein, Stationsweg en Parkweg is doorgeschoven naar 2016 wegens andere prioriteiten in 2015, daarnaast is op product Plantsoenen algemeen een onderschrijding zichtbaar vanwege het niet opstellen van het beheerplan Landgoederen in 2015, de prognose is dat dit in 2016 zal plaatsvinden. Voor straatwerk nutsbedrijven is voor aan niet begrote kosten gemaakt. Aan niet begrote bijdragen van derden is voor straatwerk nutsbedrijven een bedrag van ontvangen. Het saldo tussen uitgaven en inkomsten zal meegenomen worden in het saldo van de mutatie in de reserve openbare ruimte voor o.a. de omlegging van de nutsleidingen bij de aan te leggen rotonde Orionweg. De niet begrote opbrengst aan bijdrage schade lichtmasten bedraagt De helft van dit bedrag is geclaimd bij het Waarborgfonds en het andere deel bij derden. Dit is een voordeel aan de batenkant. De niet begrote opbrengst Wegen en Plantsoenen bedraagt Dit betreft de uitkering van een brandschade Kaplanstraat, vergoeding schadegevallen in de openbare ruimte en een bijdrage voor een keerwand bij een plantsoen. Op het product Toezicht en handhaving is de lastenkant vanwege lagere doorbelaste afdelingskosten met onderschreden. Voor het uitschrijven van boetes door de toezichthouders is van het CJIB een vergoeding ontvangen van hetgeen een voordeel is aan de batenkant. Het restantbedrag bestaat uit diverse posten verdeeld over diverse collegeproducten. Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Hondenoverlast Onttrekking extra lasten hondenoverlast Reserve Openbare ruimte Onttrekking o.b.v. onderhoudsplan groen 131 Reserve Openbare ruimte Onttrekking o.b.v. onderhoudsplan openbare verlichting 120 Totaal De mutaties in de reserve heeft betrekking op de reserve Openbare Ruimte en reserve Bestrijding hondenoverlast. Aangezien geen onttrekking aan de reserve Openbare ruimte heeft plaatsgevonden voor begrote uitgaven openbare verlichting en plantsoenen is dit als nadeel zichtbaar aan de batenkant. De beoogde dotatie aan der Reserve Openbare ruimte wordt in de besluitvorming bij de jaarstukken meegenomen. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 53

67 Programma 8: Milieu Een gezonde, schone en hygiënische leefomgeving alsmede het stimuleren van een duurzame ontwikkeling. Financieel overzicht programma Programma 8 Milieu (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Milieubeleid Totaal autorisatieniveau Grondwaterbeheersing Riolering Rioolheffingen Totaal autorisatieniveau Afvalstoffen Afvalheffingen/reinigingsrecht Ontsmetting/ongediertebestrijding Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Milieubeleid De onderschrijding wordt verklaard doordat geen eigen bijdrage benodigd is geweest bij de uitvoering van ISVmilieuprojecten. Het bedrag dat als gevolg hiervan vrijvalt in deze jaarrekening is Voorts zijn de voor 2015 aangekondigde duurzaamheidsprojecten wel gestart, maar hebben nog niet geleid tot uitgaven. Hierdoor ontstaat een onderschrijding in de uitgaven van Voor de nog niet bestede gelden ad wordt een bestedingsvoorstel in de besluitvorming bij deze jaarrekening betrokken. Voorts is sprake van een overschrijding van de uitgaven van Dit betreft de doorbetaling van ontvangen subsidies van duurzaamheidsprojecten aan de Omgevingsdienst IJmond. Bij de baten leidt dit tot een overeenkomstige overschrijding. Autorisatieniveau V Grondwaterbeheersing De geplande onderhoudswerkzaamheden om de grondwaterproblematiek op de begraafplaatsen op te lossen zijn in 2015 niet tot uitvoering gekomen. Deze lagere uitgaven zorgen voor een voordelig saldo van Riolering De kapitaallasten laten een onderschrijding zien van doordat er minder rioolvervanging nodig bleek. De algemene toestand is goed waardoor er minder vervangingsinvesteringen nodig zijn dan gepland en waardoor er voor minder onderhoudsuitgaven zijn gedaan bij het dagelijks onderhoud riool, gemalen en kolkaansluitingen. Aan de voorziening Rioolinvestering wordt een bedrag van gedoteerd vanwege lagere kapitaallasten. Aan de batenkant is als bijdrage uit de reserve Riolering geboekt om de lasten en baten riolering te egaliserenen. Eveneens is een onttrekking van aan de reserve verewerkt ter structurele dekking van kapitaallasten (totaal begroot 1,1 mln). Daarnaast is, conform de overeenkomst OAS Velsen, de laatste van het hoogheemraadschap Rijnland voor het afkoppelen van verharding en dakoppervlakken ontvangen. Dit is meer dan was begroot. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 54

68 Rioolheffingen De baten van de rioolheffing vallen lager uit dan begroot als gevolg van een verschuiving van aansluitingen rioolheffing naar de aansluitingen hemelwater. Het tarief van hemelwater is lager dan rioolheffing, waardoor de inkomsten met lager uitvallen. Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Riolering Egalisatie lasten/baten riolering Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 55

69 Programma 9: Ruimtelijke ordening en wonen Een aantrekkelijke gemeente om te wonen, werken en recreëren door afstemming van functie, gebruik, inrichting en beheer. Financieel overzicht programma Programma 9 Ruimtelijke ordening en wonen (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Ruimtelijke ontwikkeling Bestemmingsplannen Ruimtelijk beleid Stedelijke vernieuwing Monumentenzorg Ruimtelijke informatie Totaal autorisatieniveau Grondbeleid Bouwgrondexploitatie Vastgoed aan- en verkopen Totaal autorisatieniveau Wonen Totaal autorisatieniveau Vergunningen Toezicht Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Ruimtelijke ontwikkelingen De overschrijding in de lasten van ruimtelijke ontwikkeling wordt, naast een aantal kleine mutaties, met name verklaard door de toegenomen uitgaven inzake externe ondersteuning bij bijzondere projecten, extra kosten woonwagenkamp, de hogere doorbelasting van afdelingskosten en de exploitatiebijdragen aan de voorziening inrichting openbare ruimten (in totaal ). Deze extra lasten worden deels gecompenseerd doordat sprake is van extra inkomsten. Concreet betreft dit onttrekking aan de voorziening inrichting openbare ruimten, hogere verrekening eigen uren in projecten en de ontvangst van exploitatiebijdragen van derden (in totaal ). Voor het impuls project Havenkwartier IJmuiden is een klein bedrag uitgegeven ten opzichte van de daarvoor beschikbaar gestelde budgetten. Als gevolg hiervan ontstaat een onderschrijding van Bestemmingsplannen De onderschrijding van wordt verklaard doordat naast een lagere doorbelasting van de afdelingskosten in 2015 minder uitgaven zijn gedaan in het kader van externe ondersteuning en onderzoeken bij de totstandbrenging van bestemmingsplannen. Ruimtelijk beleid Tevens is sprake bij het onderdeel structuurplannen van een onderschrijding van als gevolg van de keuze voor een langer traject voor de ontwikkeling en vaststelling van de structuurvisie dan waarvan oorspronkelijk was uitgegaan. Voor het resterende budget wordt een bestedingsvoorstel voorgelegd. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 56

70 Monumentenzorg Voor het realiseren van de archeologische waardekaart is vanuit de ISV gelden in 2009 een subsidie toegekend van Afronding en eindafrekening van het project wordt naar verwachting in 2016 gerealiseerd. Voor hiervoor nog restende budget ( ) is een bestedingsvoorstel gemaakt. Ruimtelijke informatie Deze onderschrijding van wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere doorbelaste afdelingskosten. Dit is het gevolg van het nog niet volledig ingevuld hebben van vacatureruimtes waardoor een voordeel ontstaat bij de salarislasten. Autorisatieniveau V Bouwgrondexploitatie Dit bedrag betreft voornamelijk de mutaties op de verliesvoorziening van de grondexploitaties. Er zijn dotaties aan de voorziening gedaan voor een bedrag van en een onttrekking aan een voorziening van Verder is het saldo van de Voorziening Afronden werkzaamheden Grondexploitaties van vrijgevallen. Voor een nadere toelichting op de mutaties van de grondexploitaties wordt verwezen naar paragraaf G Grondbeleid. Uitgaven voor plankosten gedaan voor het klusobject Jan Ligthartgebouw van worden gedekt door een bijdrage tot hetzelfde bedrag uit de reserve grondbedrijf. Vastgoed aan- en verkopen De beheerkosten voor de strategisch aangeschafte woningen, winkels Lange Nieuwstraat en de woningen aan de K. Zegelstraat en Engelmundusstraat zijn onderschreden met Verder zijn er diverse kleine over- en onderschrijdingen tot een bedrag van (N). Door een andere methode van toerekening van de opbrengsten aan het jaar en leegstand van diverse panden zijn de huur- en erfpachtopbrengsten met onderschreden. De boekwinst bij een erfpachtuitgave, de verkoop van grond aan het Kerkpad aan de Muziekvereniging Soli en de verkoop van diverse stukjes snippergroen zorgt voor een meeropbrengst van Autorisatieniveau N Wonen De overschrijding op de lasten wordt verklaard door de bijdrage ( ) van de gemeente voor de prestatieafspraken aan de woningcorporatie. Deze kosten worden gedekt uit de Reserve Woonfonds. Tot slot is binnen het onderdeel woonruimteverdeling de verantwoording opgenomen van het project Wonen met Zorg ( ), waar extra inkomsten tegenover staan. Daarnaast zijn de rente inkomsten van leningen aan woningbouwcorportaties hoger dan begroot. Autorisatieniveau N Vergunningen In de 1e Burap is een budget van beschikbaar gesteld voor externe ondersteuning bij de aanvraag omgevingsvergunning voor de Velsertunnel. Hiervan resteert nog waarvoor een bestedingsvoorstel is ingediend. Resteert een onderschrijding op de overige kosten en lagere doorbelaste kosten van personeel. De baten voor vergunningen blijven met achter op de begroting. Met ingang van 1 januari 2015 is de EPC (energieprestatiecoëfficiënt) aangescherpt. Hierdoor zijn er in december 2014 nog veel grote projecten aangevraagd die normaliter in 2015 zouden komen. Hierdoor is het aantal grote projecten, ondanks o.a. de renovatie van de Velsertunnel, achtergebleven bij de verwachtingen. Daarnaast worden de regels voor omgevingsvergunningen steeds meer versoepeld, waardoor er wel veel aanvragen binnen komen (777 tegenover 641 in 2014) maar deze niet tot meer legesoplegging leiden. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 57

71 Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Grondbedrijf Plankosten Jan Lighthart 72 reserve Visie op Velsen Impulsproject Havenkw artier 60 1 Reserve Dekking kapitaallasten Kapitaallasten oude Pontw eg Reserve Beleidsspeerpunten Structuurplannen Reserve Beleidsspeerpunten Landschapsbeleidsplan Reserve Beleidsspeerpunten Bouw vergunningen Reserve Beleidsspeerpunten Welstandsnota 20 Reserve Beleidsspeerpunten Onderzoek w onen en netw erkbijeenkomsten 47 reserve Visie op Velsen Startersleningen 2 Reserve Woonfonds Gebouw d parkeren 238 Reserve Beleidsspeerpunten Woonruimteverdeelsysteem 47 Algemene reserve Dekking kosten groot onderhoud Telstar Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 58

72 Programma 10: Openbare orde en veiligheid Samen met partners de leefbaarheid en veiligheid voor de inwoners, bedrijven en bezoekers van de gemeente Velsen versterken. Financieel overzicht programma Programma 10 Openbare orde en veiligheid (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Collegeproduct Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Veilig woon-en leefomgeving Totaal autorisatieniveau Bedrijfheid en veiligheid Totaal autorisatieniveau Jeugd en veiligheid Totaal autorisatieniveau Integriteit en veiligheid Totaal autorisatieniveau Fysieke veiligheid Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau N Fysieke veiligheid Binnen het onderdeel fysieke veiligheid is een overschrijding ontstaan van Dit is het gevolg van de verwerking van de verwachte kosten inzake de afwikkeling van de langlopende kwestie over onderhoudskosten van de brandkranen in de gemeente Velsen. Hierover is een afwikkelingsovereenkomst gesloten met PWN. De afkoop hiervan, waarvoor geen raming in de begroting was opgenomen, bedraagt Een onderschrijding op de post dagelijks onderhoud van de kazerne, evenals een lagere in rekening gebrachte bijdrage van de VRK dekken het grootste gedeelte van deze niet geraamde uitgaven. Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Reserve Revitalisering havengebied Omschrijving dotatie onttrekking dotatie onttrekking Begroot Begroot Realisatie Realisatie Kosten van 2015 handhaving Totaal De uitgaven voor het project Fabricius bedragen Dit bedrag is onttrokken aan de reserve Revitalisering Havengebied. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 59

73 Programma 11: Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie Adequaat besturen van de gemeente en adequate dienstverlening aan inwoners, instellingen en bedrijven van Velsen. Financieel overzicht programma Programma 11 Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 (College)product Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Raad Raadsondersteuning Totaal autorisatieniveau College van Burgemeester en Wethouders Bestuursondersteuning Totaal autorisatieniveau Persoonsdocumenten en burgerlijke stand Totaal autorisatieniveau Communicatie en voorlichting Klantgerichte dienstverlening Totaal autorisatieniveau Perceptie en uitv. belastingen en WOZ Administratiekn.en vergunningen,acc.c.a Totaal autorisatieniveau Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Autorisatieniveau V Raad en raadsondersteuning Naast een aantal kleine afwijkingen wordt de onderschrijding met name veroorzaakt door de lagere uitgaven inzake vergoedingen raadsleden ( ) ten opzichte van de in de begroting opgenomen raming en de lagere uitgaven voor de rekenkamer Autorisatieniveau V College van Burgemeester en Wethouders In de post College is een voordeel op de uitgaven van Dit wordt veroorzaakt door een onderschrijding op de doorbelaste afdelingskosten van Verder zijn er diverse over- en onderschrijdingen op de overige posten tot een bedrag van (N). Van Loyalis is een bedrag ontvangen van Dit betreft uitkeringen van te hoog opgenomen voorzieningen in afgesloten pensioenpolissen voor ex-wethouders en de aanpassing van een pensioenuitkering. Van de kosten voor ontvangst van gasten tijdens Sail 2015 is 50% van de kosten, zijnde doorbelast aan de provincie Noord Holland. Bestuursondersteuning Een groot deel van deze onderschrijding wordt verklaard doordat in 2015 geen aanspraak is gedaan door de organisatie op de centraal opgenomen budgetten mobiliteit. Als gevolg hiervan valt het budget ad in deze jaarrekening vrij. Hiernaast heeft een lagere doorbelasting plaatsgevonden van de afdelingskosten van Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 60

74 Autorisatieniveau N Persoonsdocumenten en burgerlijke stand De kosten van de verkiezingen zijn hoger uitgevallen omdat er gecombineerde verkiezingen zijn gehouden in plaats van 1 verkiezing die voorzien was in het egalisatiefonds. Voor de extra verkiezing voor de Waterschappen zijn extra middelen in de Algemene Uitkering ontvangen. Daarnaast zijn de kosten van naturalisatie en opteren hoger uitgevallen door hogere afdrachten aan het Rijk. Dit wordt voor een klein deel gecompenseerd door hogere leges opbrengsten ( 4.000). Daarnaast is er een positief resultaat op de lasten en baten van de huwelijken van door meer huwelijken dan verwacht. Het resterende nadeel ( ) betreft lagere inkomsten bij de overige legesinkomsten en hogere doorbelaste kosten van personeel. Autorisatieniveau V Het positieve resultaat ten opzichte van de begroting is gerealiseerd door lagere kosten van doorbelaste kosten van personeel ( ) en automatisering ( ). De doorbelaste personeelslasten zijn lager uitgevallen door openstaande en latere invulling van vacatures. Voor Bij de automatisering is er sprake van minder maatwerk en inhuur van consultants. De kosten van dwanginvordering zijn lager uitgevallen, omdat er minder inzet van de externe deurwaarder nodig was. De perceptiekosten voor de gemeente Uitgeest zijn lager uitgevallen door minder inhuur en automatiseringskosten Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van dit programma staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Verkiezingen Kosten verkiezingen Reserve Verkiezingen Structurele dotatie aan reserve Reserve Beleidsspeerpunten Opleingskosten raadsleden Reserve Burgerparticipatie Kosten van Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 61

75 Algemene dekkingsmiddelen Het overzicht algemene dekkingsmiddelen is een weergave van alle middelen die de gemeente ontvangt voor het uitvoeren van haar wettelijke taken, zonder dat deze aan een specifieke taak besteed dienen te worden Het overzicht bevat: a. lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is. b. algemene uitkering c. dividend d. saldo van de financieringsfunctie e. saldo tussen de compensabele BTW en de uitkering uit het BTW-compensatiefonds f. overige algemene dekkingsmiddelen Financieel overzicht programma Algemene Dekkingsmiddelen (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo A Lokale heffingen B Algemene uitkering C Dividend D Saldo financieringsfunctie E1 Algemene lasten en baten E2 Diverse baten en lasten E2 Stortingen en onttrekkingen reserves Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Toelichting op financiële afwijkingen Onderstaand worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting toegelicht. Lokale heffingen N Per saldo hebben wij voor minder aan gemeentelijke belastingen ontvangen, een kleine afwijking op de totale opbrengst van Per belastingsoort worden hieronder de verschillen kort toegelicht. Ozb gebruikers ( N) De waarde van in 2014 opgeleverde niet-woningen was lager dan de geprognosticeerde waardeontwikkeling. Samen met een hogere vrijstelling, hogere leegstand en verschillen in afrekeningen over voorgaande jaren levert dit een nadeel op van Precariobelasting ( V) De opbrengst precariobelasting 2014 die in 2015 is opgelegd is hoger uitgevallen dan we bij de jaarrekening 2014 hebben opgenomen. Op basis van de tarieven 2015 levert dit een voordeel voor de precariobelasting 2015 van Daarnaast is het aantal door te berekenen meters herijkt en per saldo heeft dit geleid tot een meeropbrengst van Parkeerbelasting ( N) Er zijn in aanslagen parkeerbelasting opgelegd. Dit is 973 minder dan begroot waardoor de opbrengst lager is. Parkeerinkomsten ( N) De inkomsten parkeergelden zijn lager uitgevallen dan verwacht. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 62

76 Hondenbelasting ( N) De opbrengst 2015 valt lager door uit een lager aantal aangemelde honden en een gemiddeld kortere belastingplicht dan begroot. Het aantal honden per 31 december 2015 van (1 januari ) is lager dan de die zijn begroot in het tarief Algemene Uitkering V Algemene uitkering (bedragen x 1.000) Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Algemene uitkering Algemene uitkering ontvangen in 2013 over voorgaande jaren Totaal In het collegebericht over de septembercirculaire zijn de gevolgen van de circulaire inzichtelijk gemaakt. Voor de algemene uitkering was het voordeel en voor de uitkering, Sociaal domein was dit een nadeel van Totaal is in 2015 aan algemene uikering een bedrag van meer ontvangen dan geraamd van en voor de algemene uitekring sociaal domein minder. De wijzigingen komen voort uit een kleine aanpassing van het macobudget Sociaal domein in de decembercirulaire en aanpassingen in de maatstaven van de algemene uitkering. Over voorgaande jaren ontvingen wij nog door aanpassingen in de maatstaven een aanvullend bedrag. De uitkering over het jaar 2013 is definitief vastgesteld. Dividend V Dividend (bedragen x 1.000) Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Bank Nederlandse gemeenten Totaal In de eerste Burap 2015 is de begroting bijgesteld naar beneden, van naar Uiteindelijk vallen deze inkomsten iets hoger uit. Saldo financieringsfunctie V Saldo financieringsfunctie (bedragen x 1.000) Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Realisatie vorig begrotingsjaar Baten Doordat de rente op de kapitaalmarkt laag is hebben wij een rentevoordeel. Vooral op de leningen kort geld (leningen die voor een aantal maanden verstrekt worden). Algemene lasten en baten V Tot deze concernposten behoren kosten van voorzienbare oninbare vorderingen. De post onvoorzien en een taakstellende besparing op inkoop. Deze laatste post is in 2015 niet volledig gerealiseerd ( nadeel). De post onvoorzien is deels benut voor de stormschade in 2015 en via de 2e Burap in programma 7 beschikbaar gesteld. Het niet benutte deel ( ) geeft een voordeel. Het begrote bedrag voor het individueel keuzebudget ( ) is gedoteerd aan de reserve Personeel en organisatie. Diverse baten en lasten V V Op de diverse baten en lasten worden posten verantwoord die niet in de programma s kunnen worden verantwoord of het financieel beeld verstoren omdat het om bedragen gaat die betrekking hebben op voorgaande jaren(niet 2014). In 2015 zijn een aantal bedragen als bate op deze post verantwoord omdat zij konden vrijvallen. Dit betreft restantsubsidies van in het verleden ontvangen bedragen voor de WEB en het CJG) en de posten waren op de balans opgenomen als terugbetalingsverplichting aan het rijk. De subsidies zijn afgerekend en de verplichting vervalt daarmee. ( voordeel). Eveneens is er een incidentele bate vanwege de vrijval van een betalingsverpliching aan het ministerie van Sociale zaken. Door veranderde regelgeving is de betalingsverplichitng vervallen. Dit geeft een voordeel van Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 63

77 Onder de baten is eveneens de vrijval uit de onderhoudsvoorzieningen opgenomen ( 3,8 mln), zoals in de 1e Burap is vermeld. Dit bedrag wordt aan de reserve Openbare ruimte toegevoegd. Mutaties reserves De gerealiseerde dotaties en onttrekkingen aan de reserves van de Algemene Dekkingsmiddelen staan hieronder weergegeven. Reserve (bedragen x 1.000) Omschrijving dotatie Begroot onttrekking Begroot dotatie Realisatie onttrekking Realisatie Reserve Personeel Toevoeging inzake het Individueel Keuze Budget 786 Reserve Voertuigen Toevoeging egalisatiereserve Reserve Dekking kapitaallasten Dekking gebouw B/publiekshal kst op kpl Reserve Dekking kapitaallasten toevoeging uit reserve de Mel (schade) en Terras Reserve de Mel Onttrekking tgv reserve Deking kapitaallasten Reserve Dekking kapitaallasten toevoeging onderhoud gebouw B 200 Reserve Dekking kapitaallasten Rente 254 Reserve Participatiew et Mutatie uit alg reserve inzake IJmond Werkt! Algemene reserve Mutatie ten gunste van reserve Participatiew et Reserve Beleidsspeerpunten Beleidsspeerpunten dekking 245 Reserve Personeel Ten behoeve van tijdelijke capaciteit WIZ Reserve Beleidsspeerpunten Vrijval niet benutte deel beleidsspeerpunten 358 Algemene reserve Dekking negatief begrotingsssaldo Totaal Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 64

78 Overzicht Incidentele baten en lasten per programma Prog Onderwerp B/L Begroot 2015 (bedragen x 1.000) Gewijzigde begroting 2015 Realisatie 2015 Toelichting Lasten 1 Toerisme L Begroting 2013 Sail Begroting Re-integratie L PN Subsidiebanen Begroting Armoedebeleid L PN 2014 extra inzet armoede Begroting Schuldhulpverlening L PN Preventie Schuldhulpverlening Begroting Schuldhulpverlening L PN Deskundigheidsbevordering Begroting Welzijnsinstellingen L Verbouwing pand plein e Burap Sociaal Domein L 0 0 Project doorontwikkeling sociaal domein, RSAsubsidie -230 JS 3 WMO - hulp bij de huishouding L HbH bijdrage baanbehoud Begroting Aangepast vervoer L PN 2013 Lokaal onderwijsbeleid gymnastiekvervoer Begroting Onderwijshuisvesting L Sloopkosten Vellesan / afwaardering / tijdelijke huisvesting Begroting Kunst- en cultuureducatie L Bijdage ter dekking reorganisatiekosten 1e Burap Afvalscheiding L PN 2014 Onderzoek naar betere afvalscheiding Begroting Beheer openbare ruimte Stormschade 1e Burap Vervoer L e Pont 2e Burap Milieubeleid L PN Duurzaam bouwen Begroting Milieubeleid L PN 2014 Verkeerstellingen t.b.v. 0 verkeersmilieukaart Begroting Monumentenzorg L Archeologische waarde kaart JS 9 Wonen L PN-2014 Onderzoek naar wonen en zorg Begroting Vergunningen Advieskosten t.b.v. vergunningen Velsertunnel 1e Burap Vastgoed L Schade afhandeling woonwagens 2e Burap Vastgoed Woninguitzettingen 2e Burap Integriteit en Veiligheid L Bijdrage revitalisering Havengebied R Begroting Integriteit en Veiligheid L Bijdrage aan PWN i.v.m. brandkranen JS 11 Communicatie L Pilot webcaresysteem 1e Burap 2015 AD Bedrijfsvoering L PN Scanners vervangen, overdracht 135 archieven en papierarm werkendigitaal werken Begroting 2015 kpl Sociaal Domein L Bijdrage regionale programmamanager Begroting 2015 kpl Uitkeringverstrekkingen L Extra inzet personeel uitkeringen Begroting 2015 Totaal incidentele lasten Bron Prog Onderwerp B/L Begroot 2015 (bedragen x 1.000) Gewijzigde begroting 2015 Realisatie 2015 Toelichting Bron Baten 2 Re-integratie B 0 0 Afdracht (44%) van rekeningresultaat IJmond 61 Werkt! JS 3 Welzijnsinstellingen B Verbouwing pand plein 1945 JS 3 Sociaal Domein B 0 0 Project doorontwikkeling sociaal domein, RSAsubsidie en bijdrage derden 230 JS 4 Jeugdhulp B 507 Ontvangst uit verevening Regionaal 4 Onderwijshuisvesting B Verkoop grond JS 7 Vervoer B e Pont; Incidentele subsidie Provincie 2e Burap Bestuur B 0 0 Sail, doorberekening kosten gezamelijke 13 netwerkbijeenkomst PN Totaal incidentele baten Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 65

79 Prog Onderwerp B/L Begroot 2015 (bedragen x 1.000) Lasten Gewijzigde begroting 2015 Realisatie 2015 Toelichting 2 Reserve Participatiewet L Egalisatie lasten en baten uitkeringverstrekking Bestuursrapportage Bron ad reserve dekking kapitaallasten L reserve dekking kapitaallasten L toevoeging uit reserve de Mel (schade) en Terras AD Reserve Personeel en organisatie L 786 Toevoeging inzake het Individueel Keuze Budget Bestuursrapportage AD Reserve Participatiewet L Mutatie uit alg reserve inzake IJmond Werkt! Bestuursrapportage AD Reserve Voertuigen L Toevoeging egalisatiereserve Bestuursrapportage Totaal incidentele lasten (reservemutaties) Baten 1 Visie op Velsen B Impulsproject Citymarketing& Ijmuiden Rauw aan zee Bestuursrapportage 2 Reserve Participatiewet B Egalisatie lasten en baten uitkeringverstrekking Bestuursrapportage 2 Reserve Subsidiebanen B Loonkostensubsidies Bestuursrapportage 2 Reserve Beleidsspeerpunten B Speerpunt armoedebeleid Bestuursrapportage 3 Reserve Beleidsspeerpunten B Speerpunt schuldhulpverlening Bestuursrapportage 4 Reserve Beleidsspeerpunten B 15 2 JOP Bestuursrapportage 5 Reserve Beleidsspeerpunten B Kunstencentrum Bestuursrapportage 5 BRAK (voorheen KIIC) B BRAK (voorheen KIIC) Bestuursrapportage 7 Reserve Hondenoverlast B Onttrekking extra lasten hondenoverlast Bestuursrapportage 7 Reserve Openbare ruimte B Onttrekking o.b.v. onderhoudsplan groen Bestuursrapportage 7 Reserve Openbare ruimte B Onttrekking o.b.v. onderhoudsplan openbare verlichting Bestuursrapportage 8 Reserve Riolering B Egalisatie lasten/baten riolering Begroting 2015 Nota 9 Reserve Grondbedrijf B 0 72 Plankosten Jan Lighthart grondontwikkeling 9 reserve Visie op Velsen B 60 1 Impulsproject Havenkwartier Bestuursrapportage 9 Reserve Beleidsspeerpunten B Structuurplannen Bestuursrapportage 9 Reserve Beleidsspeerpunten B Landschapsbeleidsplan Bestuursrapportage 9 Reserve Beleidsspeerpunten B Bouwvergunningen Bestuursrapportage 9 Reserve Beleidsspeerpunten B 20 0 Welstandsnota Bestuursrapportage 9 Reserve Beleidsspeerpunten B 47 0 Onderzoek wonen en netwerkbijeenkomsten Bestuursrapportage 9 reserve Visie op Velsen B Startersleningen Bestuursrapportage 9 Reserve Woonfonds B Gebouwd parkeren Jaarstukken Reserve Beleidsspeerpunten B 0 47 Woonruimteverdeelsysteem Jaarstukken Algemene reserve B Dekking kosten groot onderhoud Telstar Bestuursrapportage 10 Reserve Revitalisering havengebied B Kosten van 2015 handhaving Begroting Reserve Beleidsspeerpunten B Opleingskosten raadsleden Bestuursrapportage 11 Reserve Burgerparticipatie B Kosten van 2015 Bestuursrapportage AD Onttrekking tgv reserve Deking kapitaallasten Onttrekking tgv reserve Deking kapitaallasten Begroting 2015 AD Reserve de Mel B Onttrekking tgv reserve Deking kapitaallasten Begroting 2015 AD Reserve Terras B Onttrekking tgv reserve Deking kapitaallasten Begroting 2015 AD Algemene reserve B Mutatie ten gunste van reserve Participatiewet Bestuursrapportage AD Reserve Beleidsspeerpunten B Beleidsspeerpunten dekking Bestuursrapportage AD Reserve Personeel B Ten behoeve van tijdelijke capaciteit WIZ Begroting 2015 AD Reserve Beleidsspeerpunten B Vrijval niet benutte deel beleidsspeerpunten Jaarstukken 2015 AD Algemene reserve B Dekking negatief begrotingsssaldo Bestuursrapportage Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 66

80 Wet Normering Topinkomens Overeenkomstig de Wet Normering Topinkomens doen wij een opgaaf van de volgende wettelijke verplichte gegevens. Naam Dhr. F.Beijk Dhr. K. Radstake Dhr. A.Overbeek Functie Gemeentesecretaris/ algemeen directeur Gemeentesecretaris/ algemeen directeur Raadsgriffier Duur dienstverband t/m Vanaf Heel 2015 Omvang dienstverband 36 uur 36 uur 36 uur Beloning Belastbare kostenvergoedingen Voorzieningen betaalbaar op termijn Beëindiginguitkeringen nvt nvt nvt Jaar beëindiging 2015 nvt nvt Motivering Topfunctionaris Topfunctionaris Topfunctionaris Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 67

81 Analyse begrotingsafwijkingen en begrotingsrechtmatigheid De blauwe velden, zijnde de overschrijding van de autorisatie, worden hieronder toegelicht. Programma (bedragen x 1,000) Autorisatie niveau Raming na wijziging Lasten Raming na wijziging Baten Raming na wijziging Saldo Realisatie Lasten Realisatie Baten Realisatie Saldo Vrije Ruimte Compensatie baten Saldo Resultaat Algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Programma Totaal Prog 01 Ec ontwikkeling, Recreatie en Toerisme Programma Prog 02 Werk en inkomen Programma Prog 03 Maatschappelijke Zorg Programma Prog 04 Jeugd en educatie Programma Prog 05 Cultuur en culturele voorz Programma Prog 06 Sport Programma Prog 07 Openbare ruimte Programma Prog 08 Milieu Programma Prog 09 Ruimtelijke ordening en wonen Programma Prog 10 Openbare orde en veiligheid Programma Prog 11 Bestuur,bevolkingszkn,burgerpart Resultaat voor bestemming Toevoeging / onttrekking aan reserves Stortingen/onttrekkingen Alg.dekk.midd Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Stortingen/onttrekkingen reserves prog Subtotaal mutaties reserves Resultaat na bestemming Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 68

82 Analyse van overschrijdingen: 1 Recreatie Collegproduct 2 Sociale w erkvoorziening Autorisatie Overschrijding Onrechtmatig telt niet mee in oordeel Direct Passend in gerelateerde beleid inkomsten (compensatie) Passend in beleid tijdige rapportage niet mogelijk x x x x x 3 Uitkeringsverstrekking en armoedebeleid x x x 4 Wijksteunpunten x x 5 Maatschappelijke begeleiding spec. Groepen x x 6 Huisvesting onderw ijs x x Onrechtmatig telt wel mee in het oordeel Opmerking Diverse extra w erkzaamheden op strand. Tijdens het opmaken van de Burap w as overschrijding nog niet te voorzien In 1e Burap gerapporteerd dat er meer nodig is. Dekking in algemene uitkering Sociaal domein. Overig diverse kleinere (moeilijk in te schattten) posten reintegrate. Open einde regelingen. In de Burap's over uitkeringverstrekkingen gerapporteerd Meerkosten verbouw ing; deel van de overschrijding is omdat budget in autorisatie 4.1 is opgenomen. Uitgaven gedaan ten laste van ontvangen RSA subsidie ( en bijdrage van Ijmmond gemeeten( ). Afboeking van boekw aarde verkochte grond van een school en sloop van een school; gecompenseerd met boekw inst ( ) 7 Kunst- en Cultuureducatie 8 Bibliotheek 9 Sportaccommodaties 10 Bouw grondexploitatie 11 Wonen 12 Jeugd en Veiligheid 13 Fysieke Veiligheid 14 Pesoonsdocumenten en burgerlijke stand x x x x x x x x x x x x x Onder de rapportagegrens van Onder de rapportagegrens van Extra uitgaven w egens langdurige ziekte medew erkers En uitgaven volgens het onderhoudsplan( ); Het saldo in de reserve onderhoud Sportaccommodaties is voldoende ter dekking. Voorstel bij verdeling resultaat. uitgaven grondexploitatie hoger gecmpenseerd door hogere inkomsten Hogere lasten verliesvoorziening gecompenseerd door vrijval verliesvoorziening ; extra lasten plankosten gedekt door onttreking reserve Grondbedrijf Betaling aan w oningbouw corporatie ivm gebouw d parkeren; dekking onttrekking aan reserve Woonfonds ( ). En lasten voor project w onen met zorg gedekt door inkomsten.( ) Onder de rapportagegrens van Betaling met terugw erkende kracht brandkranen. Voortkomend uit overeenstemming met PWV na 2e Burap kosten verkiezingen en naturalisatie hoger en overige niet beinvloedbare kosten vanpersoonsdocumenten. Compensatie door hogere inkomsten In de algemene uitkering.. In de opmerkingen kolom is een toelichting op de overschrijding opgenomen. De meeste overschrijdingen worden (deels)gecompenseerd door inkomsten. In andere gevallen is er compensatie door een onttrekking an een reserve overeenkomstig een eerder genomen besluit van de raad om deze (extra)lasten te dekken door een onttrekking aan een reserve. In deze reserve zijn in het verleden middelen gereserveerd voor de activiteit. Hieronder is een toelichting opgenomen over de overschrijdingen van kredieten. In het jaarverslag Paragraaf I is het kredieten overzicht opgenomen. Toelichting In de nota Investeren en afschrijven is vastgelegd dat de raad ca 8 mln jaarlijks in de begroting beschikbaar stelt voor investeringskredieten. Globaal verdeeld over de programma s. De lijst in het jaarverslag betreft dus een onderverdeling van het college ter info aan de raad over de voortgang van de projecten. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 69

83 Kredieten investeringsplan 1 IJmuiderstraatweg (2009) Twee projecten hebben met elkaar te maken zodat overschrijding bij de een wordt gecompenseerd door de onderuitputting van het andere project. 2 HOV (2013) Dit is een groot project, met subsidie van de provincie. Dat wil zeggen dat overchrijdingen bij een project gecompenseerd kunnen worden met een ander project. In dit geval met projecten uit Meubiliar stadhuis (2014) Al het meubilair dat is aangeschaft is ten laste van het krediet 2014 verwerkt. De overschrijding van het krediet kan worden gecompenseerd met het niet benutte deel van het krediet uit Kredieten niet investeringsplan Grotere kredieten worden administratief onderverdeeld naar de verschillende functies van een investering. 4 Brede school In totaal compenseren de over- en onderschrijdingen (inclusief voorbereidingskrediet) elkaar nagenoeg. Kleine overschrijding (minder dan ). De hierdoor ontstane hogere kapitaallasten, kunnen in het programma sport worden opgevangen 5 De ring Van de onderdelen groen en wegen kunnen de over- en onderschrijdingen elkaar compenseren. Beide betreffen aanpassingen van de openbare ruimte. De ogenschijnlijke overschrijding van de sporthal kan worden gecompenseerd met het (in het overzicht eveneens opgenomen) niet benutte krediet van de Ring gymzaal Zeewijk. 6 Bosbeekschool Het krediet van de Bosbeekschool (inclusief voorbereidingskrediet) is overschreden doch past budgettair binnen het Integrale huisvestingsplan. De hogere kapitaallasten passen dus binnen in het totaal opgenomen bedrag van de kapitaallasten bij onderwijs (programma 4). Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 70

84 Bijlagen Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 71

85 Overzicht begrotingswijzigingen Hoofdproduct Prog 01 Ec zake, Recreatie en Toerisme Primitieve begroting Overige wijzigingen* 1e Burap 2e Burap technische wijziging Totaal Begroting Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 02 Werkgelegenheid en inkomen Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 03 Maatschappelijke Zorg Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 04 Jeugd en educatie Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 05 Cultuur en culturele voorz. Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 06 Sport Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 07 Openbare ruimte Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 08 Milieu, riolering en afvalst. Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten

86 Hoofdproduct Prog 09 Ruimtelijke ordening en wonen Primitieve begroting Overige wijzigingen* 1e Burap 2e Burap technische wijziging Totaal Begroting Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 10 Openbare Orde en veiligheid Autorisatieniveau Autorisatieniveau Autorisatieniveau Autorisatieniveau Autorisatieniveau Totaal baten en lasten Prog 11 Bevolkingszaken en burgerpart. Autorisatieniveau Autorisatieniveau Autorisatieniveau Autorisatieniveau Autorisatieniveau Totaal baten en lasten totaal programma's Algemene dekkingsmiddelen Totaal baten en lasten Kostenplaatsen Reserves Totaal rapport * overige wijzigingen zijn (allen gedekt door reserves): Totaal programma's R Kustinformatie- en innovatiecentrum R e Bestuursrapportage Totaal alg.dekkingsmiddelen R Westtribune Telstar R e Bestuursrapportage Toevoeging/Onttrekking reserves R15.46 Impulsprojecten Visie op Velsen R Beleidsspeerpunten jaarrekening 2014 Totaal saldo 0 Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 2

87 SISA (Single Information Single Audit SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2015 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa 1

88 OCW D9 Onderwijsachterstandenbel eid (OAB) Besluit specifieke uitkeringen gemeentelijk onderwijsachterstandenbel eid Gemeenten OCW D11 Wet participatiebudget overgangsrecht 2015 reservringsregeling deel educatie Wet participatiebudget Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO) Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO) Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01 Indicatornummer: D9 / 02 Indicatornummer: D9 / 03 Indicatornummer: D9 / Besteding in 2015 van OCWgelden educatie binnen de grenzen van de reserveringsregeling. Baten in 2015 van OCWgelden educatie binnen de grenzen van de reserveringsregeling. Gemeenten Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: D11 / 01 Indicatornummer: D11 /

89 I&M E27B Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden Provinciale beschikking en/of verordening Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen Overige bestedingen (jaar T) Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van provinciale middelen / Herinrichting Ja IJmuiderstraatweg-Julianakade / Herinrichting Ja Broekbergenlaan / Aanleg Ja fietsstraat Waterlelie / Aanleg Ja fietsvoorziening Kennemerboulevard / Herinrichting Nee parkeerterrein Broekerwerf / Herinrichting 0 0 Nee Grote Hout- of Koningsweg Zuid / Herinrichting 0 0 Nee Grote Hout- of Koningsweg Jaarrekening 2015 versie 4 Noord Pagina 2 Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde overige bestedingen Indien de correctie een Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen vermeerdering van betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: E27B / 01 Indicatornummer: E27B / 02 Indicatornummer: E27B / 03 Indicatornummer: E27B / 04 Indicatornummer: E27B / / Herinrichting IJmuiderstraatweg-Julianakade / Herinrichting Broekbergenlaan / Aanleg fietsstraat Waterlelie / Aanleg fietsvoorziening Kennemerboulevard / Herinrichting parkeerterrein Broekerwerf / Herinrichting 0 0 Grote Hout- of Koningsweg Zuid / Herinrichting 0 0 Grote Hout- of Koningsweg Noord Kopie beschikkingsnummer Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T) Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Toelichting Eindverantwoording Ja/Nee Deze indicator is bedoeld voor Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de juistheid en volledigheid van de van de verantwoordingsinformatie verantwoordingsinformatie Als u kiest voor ja, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 06 Indicatornummer: E27B / 07 Indicatornummer: E27B / 08 Indicatornummer: E27B / 09 Indicatornummer: E27B / 10

90 SZW G1A Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2014 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) na controle door de gemeente. Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; inclusief deel openbaar lichaam Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G1A / 01 Indicatornummer: G1A / 02 Indicatornummer: G1A / Velsen 246,67 18,03 SZW G2 Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 Besteding (jaar T) algemene bijstand Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk) Besteding (jaar T) IOAW Participatiewet_gemeented eel 2015 Gemeente Gemeente Gemeente Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk) Gemeente Besteding (jaar T) IOAZ Gemeente Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk) Gemeente Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. I.1 Participatiewet (PW) I.1 Participatiewet (PW) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G2 / 01 Indicatornummer: G2 / 02 Indicatornummer: G2 / 03 Indicatornummer: G2 / 04 Indicatornummer: G2 / 05 Indicatornummer: G2 / Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk) Gemeente I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Besteding (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet Gemeente I.7 Participatiewet (PW) Baten (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet (excl. Rijk) Gemeente I.7 Participatiewet (PW) Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 07 Indicatornummer: G2 / 08 Indicatornummer: G2 / 09 Indicatornummer: G2 / 10 Indicatornummer: G2 / 11 Indicatornummer: G2 / Ja Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 3

91 SZW G3 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeentede el 2015 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) Besteding (jaar T) Bob Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. SZW G3A Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_totaal 2014 Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Gemeenten die uitvoering in (jaar T-1) geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G3B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G3) Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 Indicatornummer: G3 / 02 Indicatornummer: G3 / 03 Indicatornummer: G3 / 04 Indicatornummer: G3 / 05 Indicatornummer: G3 / Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Aard controle R Aard controle R Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 07 Indicatornummer: G3 / 08 Indicatornummer: G3 / Ja Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen Besteding (jaar T-1) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Besteding (jaar T-1) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Baten (jaar T-1) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk) inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Baten (jaar T-1) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk) inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Besteding (jaar T-1) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G3A / 01 Indicatornummer: G3A / 02 Indicatornummer: G3A / 03 Indicatornummer: G3A / 04 Indicatornummer: G3A / 05 Indicatornummer: G3A / Velsen Hieronder verschijnt de gemeente(code) conform de keuzes gemaakt bij G3A / 01 Besteding (jaar T-1) Bob Baten (jaar T-1) Bob (exclusief Rijk) Besteding (jaar T-1) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 In de kolommen hiernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen inclusief geldstroom naar openbaar lichaam inclusief geldstroom naar openbaar lichaam inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G3A / 07 Indicatornummer: G3A / 08 Indicatornummer: G3A / 09 Indicatornummer: G3A / Velsen Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 4

92 SZW G5A Wet Participatiebudget (WPB)_totaal 2014 Wet participatiebudget (WPB) Gemeenten die uitvoering in (jaar T-1) geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G5B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G5) Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen Besteding (jaar T-1) participatiebudget inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Waarvan besteding (jaar T-1) van educatie bij roc's inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Baten (jaar T-1) (niet-rijk) participatiebudget inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Waarvan baten (jaar T-1) van educatie bij roc s inclusief geldstroom naar openbaar lichaam Reservering besteding van educatie bij roc s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T+1) inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G5A / 01 Indicatornummer: G5A / 02 Indicatornummer: G5A / 03 Indicatornummer: G5A / 04 Indicatornummer: G5A / 05 Indicatornummer: G5A / Velsen Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 5

93 1

94 Colofon: Copyright : Gemeente Velsen Dudokplein 1, 1971 EN IJmuiden Postbus 465, 1970 AL IJmuiden Telefoon: Verkort algemeen telefoonnummer: Fax: info@velsen.nl, website Samenstelling: Gemeente Velsen Publicatie: 28 april 2016 Dankwoord: Iedereen die ons medewerking heeft verleend bij het tot stand komen van deze Jaarrekening 2015 willen wij graag bedanken. Wij kunnen u verzekeren dat de samenstelling van deze Jaarrekening 2015 met maximale zorg heeft plaatsgevonden. Jaarrekening 2015 versie 4 Pagina 2

95 Jaarstukken 2015 Jaarverslag Gemeente Velsen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 1

96 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Leeswijzer... 3 Aanbiedingsbrief... 5 Bestuurlijk deel A... 9 Programmaverantwoording Programma 1 Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme Programma 2 Werk en Inkomen Programma 3 Maatschappelijke zorg Programma 4 Jeugd en educatie Programma 5 Cultuur en culturele voorzieningen Programma 6 Sport Programma 7 Openbare ruimte Programma 8 Milieu Programma 9 Ruimtelijke ordening en wonen Programma 10 Openbare orde en veiligheid Programma 11 Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie Algemene Dekkingsmiddelen Paragrafen Paragraaf A Lokale heffingen Paragraaf B Weerstandsvermogen en risicobeheersing Paragraaf C Onderhoud kapitaalgoederen Paragraaf D Financiering Paragraaf E Bedrijfsvoering Paragraaf F Verbonden partijen Paragraaf G Grondbeleid Paragraaf H Subsidieverstrekkingen Paragraaf I Investeringen Paragraaf J Sociaal domein Paragraaf K Informatiebeleid Bijlage: afkortingenlijst Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 2

97 Leeswijzer De jaarstukken bestaan uit de volgende twee delen: Jaarverslag 2015 Het jaarverslag is een verantwoording aan de raad van de realisatie van de programmadoelstellingen. Het jaarverslag bestaat uit: - Algemeen; - Programmaverantwoording 2015; - Paragrafen. Jaarrekening 2015 De jaarrekening is de financiële verantwoording van de programma s en bevat daarnaast de balans. De verklaring van de accountant heeft betrekking op dit onderdeel van de jaarstukken De jaarrekening bestaat uit: - Balans en de toelichting; - Overzicht van baten en lasten en de toelichting; - Verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (SISA); - Overige bijlagen. Programmaverantwoording In de programmaverantwoording wordt per hoofddoelstelling toegelicht welke resultaten zijn bereikt en het daarbij behorende gerealiseerde saldo van baten en lasten is in een tabel weergegeven per autorisatieniveau. Het financiële resultaat wordt toegelicht in de programmarekening. In overeenstemming met de financiële verordening worden afwijkingen op autorisatieniveau van of meer bruto toegelicht, dat wil zeggen dat baten en lasten niet gesaldeerd zijn. Niet alle indicatoren worden jaarlijks gemeten, daarom wordt het jaar van de laatste meting vermeld. De indicatoren die niet in 2015 zijn gemeten zijn opgenomen in de programmaverantwoording zonder meetwaarde (met een #). Paragrafen In de paragrafen is aanvullende informatie opgenomen over programma-overstijgende onderwerpen; lokale heffingen, weerstandsvermogen en risicobeheersing, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen, grondbeleid, subsidieverstrekkingen, investeringen, sociaal beleid en informatiebeleid.. Jaarrekening 2015 De jaarrekening bestaat uit de balans en de overzicht van baten en lasten met bijbehorende toelichtingen. Per programma wordt een overzicht van de gerealiseerde baten en lasten weergegeven en toegelicht. De mutaties van de reserves zijn apart in de tabel weergegeven. Aanduiding getallen In deze jaarstukken geldt, tenzij uitdrukkelijk anders is aangegeven, dat de getallen als volgt worden geduid: Saldo Negatief nadelig verschil tussen begroot en realisatie Positief een voordelig verschil tussen begroot en realisatie Getracht is de leesbaarheid van de jaarstukken te verbeteren door de tekens voor de getallen een betekenis te geven zoals die in het spraakgebruik bekend is. Een min is nadelig Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 3

98 Afronding Door afronding op kunnen kleine verschillen optreden in de optellingen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 4

99 Aanbiedingsbrief De uitvoering van het in de begroting 2015 vastgelegde beleid en inzet van middelen, verantwoorden we in dit jaarverslag Samen met inwoners en partners in Velsen en de regio hebben we de ingezette lijn van de Visie op Velsen doorgezet en verder uitgewerkt. Deze samenwerking met inwoners en partners was, is en blijft cruciaal voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. We zetten hier dan ook vol op in. Uit dit perspectief wordt in deze beleidsbrief de behaalde resultaten in 2015 op hoofdlijnen beschreven. In het jaarverslag worden de resultaten per programma en paragraaf meer compleet en in detail beschreven. Samenwerken in de IJmond IJmond Bestuurlijke samenwerking in de IJmond stond in 2015 hoog op de agenda van de raad, het college en de organisatie. Resultaten in 2015 zijn bijvoorbeeld een IJmondiale fietsroute langs bunkers en forten, en de vertaling van de Regionale mobiliteitsvisie IJmond naar uitvoeringsprogramma s en het mobiliteitsfonds. De samenwerking van de IJmond gemeenten in het sociale domein werkt eveneens positief uit. Op 28 oktober hebben de drie IJmond-raden gelijktijdig de Strategische IJmond Agenda vastgesteld. Daarmee zijn de inhoudelijke kaders en de richting van de versterking van de samenwerking in de IJmond bepaald. De IJmondcommissie waarin raadsleden van de gemeenteraden in de IJmond regionale onderwerpen bespreken), is in 2015 regelmatig bijeengeweest. Onderwerpen waren onder andere risicoverevening jeugdzorg, IJmond Werkt!, verordening maatschappelijke ondersteuning en de MRA-agenda. Metropoolregio Amsterdam (MRA) Velsen en de IJmond hebben actief deelgenomen in de MRA-samenwerking. In 2015 is de MRAagenda opgesteld, met daarin acties waarop de MRA zich de komende periode op richt. Acties die betrekking hebben op Techport IJmond, zoals Campusvorming, aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt (waarvan de portefeuillehouder MRA van Velsen één van de twee bestuurlijke trekkers is) zijn daarin prominent aanwezig. We doen wat er van ons verwacht wordt Ontwikkelingen Bij diverse gebiedsontwikkelingen wordt weer gebouwd zoals Oud-IJmuiden en Stadspark. We ontwikkelen kleinschalig opdrachtgeverschap om de woningbouw te stimuleren. Het Witte theater kende een doorstart. Voor de professionele programmering wordt samengewerkt met de stadsschouwburg. Kunst is belangrijk voor de verfraaiing van de openbare ruimte, zo is bijvoorbeeld in 2015 in het entree gebied voor het gemeentehuis een kunstwerk aangelegd. Het programma IJmond bereikbaar heeft resultaat: meer fietsers en meer gebruik openbaar vervoer. Het inzetten van de extra pont heeft hier aan bijgedragen. De voorbereidingen voor een nieuw contract met HVC voor het ophalen van afval zijn gedurende het jaar een belangrijk punt van aandacht geweest. Sport en wijkinitiatieven Samen met partners als Telstar en Noord-Holland is in het voorjaar van 2015 het educatief programma en leercentrum Playing for Succes gerealiseerd. Dit is gericht op kinderen van 9 tot 14 jaar oud, dat buiten school(tijd) plaatsvindt. Playing for Success draagt bij aan een betere motivatie en meer zelfvertrouwen. Hierdoor worden de schoolprestaties beter. Veel nieuwe wijkinitiatieven zijn genomen, ondermeer om groenstroken te benutten voor moestuinen en speelvelden en initiatieven om via whatsapp-groepen elkaar op de hoogte te houden wat betreft mogelijk verdachte zaken in de wijk en zo de alertheid en veiligheid te bevorderen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 5

100 Vluchtelingenvraagstuk Velsen draagt haar steentje bij aan het vraagstuk van de vluchtelingenstroom naar Europa. Er wordt actief bijgedragen met beschikbaar stellen van huisvesting voor vluchtelingen met verblijfsvergunning ( statushouders ). Sociaal-maatschappelijk domein Sociaal domein Onder de noemer van de drie decentralisaties heeft de rijksoverheid per 1 januari 2015 kerntaken op het gebied van langdurige zorg, jeugdzorg en participatie overgedragen aan de gemeenten. Er spelen tegelijkertijd twee processen: een transitie- en een transformatieproces. Geslaagde transitie Samen met de IJmond-gemeenten Beverwijk en Heemskerk heeft Velsen vanaf 2012 gewerkt aan de voorbereiding van deze transities, per 1 januari 2015 zijn deze van start gegaan. Het transitieproces betreft de periode van het veranderen van het stelsel, waarbij met name de structuur centraal staat (nieuwe regels, wetten, financiële verhoudingen). Doel van de transitie is meer samenhang tussen doelen en middelen in het sociaal domein, ofwel ontkokering in jargon. Dit maakt betere inzet van mensen en middelen mogelijk. Daarnaast gaat het erom dat burgers meer eigenverantwoordelijkheid nemen. De overheveling van taken naar gemeenten gaat gepaard met een flinke bezuiniging van rijkszijde. Het is gelukt om de overgedragen taken binnen t de van het rijk overgekomen budgeten uit te voeren. Inclusief de zachte landing die daarbij hoort; continuïteit voor degenen die reeds zorg ontvangen. Transformatie in gang gezet Dit alles vergt een transformatie naar een nieuw lokaal samenspel, een nieuwe cultuur, nieuwe verhoudingen en nieuwe werkwijzen. Het vraagt van professionals de omslag van aanbodgericht naar vraaggericht werken. Dit betekent het anders inzetten van werkprocessen in de zorg, welzijn en werkvoorziening. Deze transformatie is dus het meerjarig effect van de transitie. In 2015 is de transformatie vol op stoom. De sociale wijkteams spelen hierin een belangrijke rol, net als het versterken en herstructureren van de sociale basisinfrastructuur (dat wil zeggen scholen, huisarts, sportvoorzieningen, kerken, vrijwilligers organisaties, culturele organisaties et cetera), zodat deze beter aansluit op de benodigde zorg. Van hieruit gaat een belangrijke preventieve werking ten opzichte van duurdere specifieke voorzieningen. Zo zijn op het gebied van schuldpreventie in 2015 een aantal gestelde speerpunten nader vormgegeven, namelijk: de financiële educatie van jongeren, het uitbreiden van vroegsignalering, het verzorgen van goede voorlichting en aandacht de nieuwe doelgroepen zoals ondernemers. Ook zijn wij aangesloten bij een digitaal hulpmiddel die men wegwijs maakt naar een gezonde financiële toekomst. In totaal zijn er in 2015 meer preventieve acties ondernomen. Er is een lichte daling te constateren in het aantal klanten met (dure) schuldsaneringstrajecten. Wij veronderstellen dat onze preventieve klantcontacten een positief effect hebben. In paragraaf Sociaal domein en de programma s Werk en Inkomen (nr. 2), Maatschappelijke zorg (nr. 3) en Jeugd en educatie (nr. 4) worden deze resultaten nader beschreven. Ruimtelijk-economische structuur In de Visie op Velsen en de bijbehorende strategische agenda worden vier lijnen benoemd die de ruimtelijk-economische structuur van onze gemeente en regio versterken: Innovatieve IJmond, Interessant IJmuiden en Avontuurlijke kust en groen en Er zit energie in Velsen. In juni 2015 heeft de raad besloten om de reserve Visie op Velsen te benutten voor impulsprojecten. Met deze impulsprojecten wordt extra stimulans gegeven aan de zichtbare positionering en profilering van onze gemeente en de regio IJmond. Impulsprojecten Samen met inwoners, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en andere overheden is in 2011 de Visie op Velsen 2025 'Kennisrijk Werken in Velsen' opgesteld. Sinds die tijd werken we met focus en enthousiasme aan het realiseren van de ambities uit deze visie. In de Strategische Agenda 'Energiek en Innovatief naar 2016' hebben we dat nog eens extra bekrachtigd met vier strategische prioriteiten: Interessant IJmuiden, IJmond innovatieve regio, Er zit energie in Velsen en Avontuurlijke kust & groen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 6

101 Met vijf impulsprojecten wil Velsen in de bestuursperiode de uitvoering van de Visie op Velsen en de Strategische Agenda een extra zetje geven. De vijf projecten zijn: - Techport IJmond - Kustvisie & Kust informatie en innovatie centrum (KIIC) - Offshore Windenergie - Havenkwartier Halkade & Oud-IJmuiden - Citymarketing en IJmuiden Rauw aan Zee Het wiel opnieuw uitvinden is natuurlijk geen goed idee. De impulsprojecten zijn daarom vooral geïnspireerd op bestaande en lopende initiatieven van externe partners en gemeente die nú kansen bieden voor versnelling of versterking. In juni 2015 heeft de Raad besloten dat de initiatiekosten van de impulsprojecten worden gedekt uit de reserve Visie op Velsen (totaal , exclusief KIIC waarvoor de raad via separate besluiten budget beschikbaar heeft gesteld). In de laatste maanden van 2015 is hiervan zo n benut om de impulsprojecten in gang te zetten. Tegelijkertijd heeft de Raad besloten dat de resterende middelen van de reserve Visie op Velsen worden gereserveerd als vervolgbudget voor de impulsprojecten. Dit vervolgbudget kan dan werken als verleiding. Na de initiatie van de impulsprojecten kunnen gezamenlijk met partners per impulsproject vervolgvoorstellen worden gedaan voor nadere invulling en uitvoering van de verschillende impulsprojecten. Daarbij kan dan aanspraak worden gemaakt op het vervolgbudget (kleine 4 mln. resteert in de reserve Visie op Velsen). Dit resulteert in concrete bestemmingsvoorstellen die separaat aan de raad zullen worden voorgelegd. Tijdens de conferentie Visie op Velsen op 10 november 2015 zijn de insteek en voortgang van deze impulsprojecten samen met partners gepresenteerd en konden de 150 aanwezigen de impulsprojecten te beleven en bevragen in deelsessie. Innovatieve IJmond Bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en overheden in de IJmond werken onder de naam Techport IJmond samen aan innovatie en meer, beter geschoold en breder inzetbaar personeel in de techniek en maakindustrie. Zo zijn er sinds 2015 zogenaamde kennisvouchers beschikbaar; grote bedrijven gesteund door overheden stellen kennis, ervaring mankracht beschikbaar aan kleine bedrijven (start-ups) die zo een kickstart kunnen krijgen. Ook is het innovation warehouse in gang gezet; het creëren van een innovatieve omgeving voor bedrijven en onderzoeks- en onderwijsinstellingen om kans op onderlinge bevruchting en daarmee innovatie en economische ontwikkeling te vergroten. In de programma s Economie, recreatie en toerisme (nr. 1) en Jeugd en educatie (nr. 4) worden de resultaten nader toegelicht. Interessant IJmuiden De ruimtelijk-economische structuur van Velsen wordt verbeterd door het versterken van IJmuiden als vestigingsplaats met een boeiende en aantrekkelijke leefomgeving. Genoemd kunnen worden het initiatief van en wereldcafé bouwen en wonen, van visie naar praktijk. de pilot Pionieren in IJmuiden (of kleinschalig opdrachtgeverschap) en het kleinschalig opdrachtgeverschap, zodat particulieren of kleine ondernemingen in staat zijn om zelf te ontwikkelen. De eerste invullingen van de lege plekken in IJmuiden lijken ook steeds meer in zicht te komen. De Structuurvisie Velsen is een instrument om te werken aan de ruimtelijk-economische structuurversterking op lange termijn. In 2015 is het ontwerp voor de structuurvisie met inwoners en partners uitvoerig besproken. Via bijeenkomsten en bus-excursies, maar ook via de formele inspraak. De aanleg van de hoogwaardige openbaar vervoerverbinding (HOV) IJmuiden-Haarlem is van start gegaan, net als de werkzaamheden aan de openbare ruimte van de Lange Nieuwstraat. Het was een bijzonder jaar met de Sail en de daaraan voorafgaande Sail-in, waarmee IJmuiden werd gepromoot als havenstad en toegangspoort tot de metropoolregio Amsterdam. Ook deze aflevering van dit vijfjaarlijkse evenement was een groot succes. In 2015 is het entreegebied voor het gemeentehuis het Dudokplein opnieuw ingericht. Voor de ingang van de publieksbalies is een kunstwerk gerealiseerd dat bestaat uit 7 poorten. Daarnaast is een aantal groenperken aangelegd met zitelementen, waar ruimschoots gebruik van wordt gemaakt. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 7

102 Avontuurlijke kust en groen De marketing en promotieacties in het kader van IJmuiden Rauw aan Zee zijn zichtbaar op straat, met banieren en aan lantarenpalen. Ondernemers spelen hierop in. De Metropoolregio Amsterdam (MRA) heeft een programma met de naam Amsterdam bezoeken, Holland zien, gericht op het attenderen van bezoekers van Amsterdam dat er in de regio nog veel meer interessants is te bekijken. In 2015 heeft dit programma de internationale UNWTO award van de Verenigde Naties gewonnen. Het initiatief van Kunst, Innovatie en Informatie Centrum (KIIC) is in 2015 voorzien van het concept BRAK! IJmuiden; een decor om kust gerelateerde onderwerpen samen te brengen in één centrum. In 2016 volgt verdere fondsenwerving. Eind 2015 is de kwartiermaker voor de Citymarketing van start gegaan. Er zit energie in Velsen De positie van IJmuiden als Offshore Port is wederom verstevigd, met de nieuwbouw van Eneco Wind en de uitbreiding van Vestas in de IJmondhaven. In juni 2015 is een samenwerkingsovereenkomst tussen 25 partners in de MRA gesloten wat betreft warmtenetten. Gezamenlijk is een greendeal gesloten met het rijk. De EnergieTop IJmond vond plaats in IJmuiden, gericht op het bij elkaar brengen van bedrijfsleven en overheden. Er is een actieplan met energiebesparende maatregelen afgesproken, om te gaan voldoen aan de uitdagingen van het Nationaal Energieakkoord. Om inwoners bewust te maken van energiegebruik, is op de Dag van de Duurzaamheid 9 oktober op Plein 1945 een duurzaamheidsmarkt gehouden, georganiseerd door woningcorporaties, stichting Welzijn, Pieter Vermeulen Museum en de Omgevingsdienst IJmond. Verbetering dienstverlening Uit de enquête naar de klanttevredenheid wordt de kwaliteit van de gemeentelijke dienstsverlening gewaardeerd met een ruime 7. Maar de dienstverlening staat niet stil, en behoeften, mogelijkheden en wensen veranderen met de tijd. Mooi voorbeeld is de invoering van de flitsvergunning in november. De bouwaanvrager krijgt (niet binnen 8 weken maar) binnen 2 werkdagen antwoord. Financieel resultaat Velsen heeft haar financiën en de uitvoering op orde, kijk bijvoorbeeld naar hoe de stormschade van begin 2015 adequaat is aangepakt. Het financieel resultaat van 2015 is 7,4 mln positief. Een groot deel van het resultaat komt voort uit decentralisatie van het Sociaal Domein. In het eerste jaar van de transitie in het sociale domein zijn niet alle gelden uitgegeven ( 2,3 mln), door behoedzaam met de (gekorte) overgedragen middelen om te gaan. Het resultaat bevat daarnaast ook een bedrag ( 0,7 mln), dat naar de doelstelling van de onderhoudsreserves, volgens de planning, toegevoegd dient te worden aan de reserve. Tevens is er circa 0,8 mln. aan middelen van een aantal beleidsprioriteiten overgebleven merendeels door opgelopen vertragingen of uitstel. Voorbeelden hiervan zijn: de structuurvisie en Gezond in de stad. Voorgesteld wordt deze bedragen te reserveren voor de volgende jaren. Er resteert daarna nog een bedrag. De raad wordt een aantal voorstellen voorgelegd om dit bedrag te bestemmen, zoals het aanvullen van de algemene reserve grondbedrijf en een nieuw te vormen reserve Instroom statushouders. Het resterende bedrag zal worden toegevoegd aan de algemene reserve. Dit wordt toegelicht in de paragraaf Weerstandsvermogen en risico. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 8

103 Bestuurlijk deel A Begroting 2015 De primaire begroting is vastgesteld op 5 november Besloten is het negatieve begrotingsresultaat van te dekken uit de Algemene reserve. Gedurende het begrotingsjaar is de Begroting 2015 bijgesteld door het vaststellen van de bestuursrapportages, als onderdeel van de planning & control cyclus. De saldi van de bestuursrapportages waren eveneens negatief. Deze zijn gedekt door een onttrekking uit de algemene reserve. De totale begrote onttrekking aan de Algemene reserve bedraagt 2,6 mln. Programma (Bedragen x 1.000) Begrote resultaat 2015 Voordeel / nadeel Begroting 2015 Negatief Saldo 1 e Bestuursrapportage Negatief -32 Saldo 2 e Bestuursrapportage Negatief -830 Beoogde dekking uit Algemene reserve Positief Saldo Begroting 2015 na begrotingswijzigingen 0 Resultaat in vogelvlucht In onderstaande tabel is het gerealiseerde resultaat over 2015 ten opzichte van de gewijzigde begroting 2015 per programma weergegeven, in totaal voordelig. In dit resultaat is een drietal ontwikkelingen opgenomen die via een raadsvoorstel aan verschillende reserves worden toegevoegd. Dit betreft: 1. Sociaal Domein: Het grootste deel van dit resultaat wordt veroorzaakt door lagere uitgaven in het sociaal domein. Dit is een totaal bedrag van 2,3 mln. 2. Openbare ruimte: In het resultaat is per saldo een bedrag van 0,7 mln vrijgevallen uit de groot onderhoudsbudgetten. Bij de jaarstukken 2014 zijn aantal egalisatiereserves ingesteld. De bedragen dienen aan deze reserves te worden toegevoegd om het planmatig onderhoud in de toekomst te kunnen uitvoeren. 3. Bestedingsvoorstellen: In het resultaat is ook de onderbesteding opgenomen ( 0,8 mln), waarvoor wij voorstellen tot budgetoverheveling hebben ontvangen. De voorstellen zijn in het college besproken. In het eerste hoofdstuk van het Jaarverslag zijn de goedgekeurde voorstellen tot dit bedrag opgenomen. In het voorstel voor de verdeling van het resultaat 2015 zal nog een toevoeging aan de reserve grondbedrijf worden opgenomen, om deze reserve op het gewenst maximum te brengen, een voorstel om het saldo van het Sociaal domein aan een nieuw in te stellen reserve te doteren en een voorstel voor het toevoegen van een bedrag aan een nieuw in te stellen reserve Instroom statushouders. Per saldo resteert een bedrag dat aan de Algemene reserve kan worden toegevoegd. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 9

104 Programma (bedragen x 1.000) Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Prog 01 Ec. zaken, recreatie en toerisme Prog 02 Werk en inkomen Prog 03 Maatschappelijke Zorg Prog 04 Jeugd en educatie Prog 05 Cultuur en culturele voorz Prog 06 Sport Prog 07 Openbare ruimte Prog 08 Milieu Prog 09 Ruimtelijke ordening en w onen Prog 10 Openbare Orde en veiligheid Prog 11 Bestuur,bevolkingszkn,burgerpart Algemene Dekkingsmiddelen Totaal van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Saldo Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 10

105 Toelichting per programma Hieronder worden in vogelvlucht de meest belangwekkende financiële resultaten ten opzichte van de gewijzigde begroting per programma weergegeven. In de jaarrekening is een uitgebreidere toelichting opgenomen. JAARREKENING IN VOGELVLUCHT Programma 1 Voor de impulsprojecten Citymarketing & IJmuiden Rauw aan Zee en Techport IJmond is minder uitgegeven. Deze projecten worden bekostigd uit de reserve Visie op Velsen, waardoor de onttrekking aan deze reserve ook lager is. Door onder meer het herleggen van betonplaten en reparatie van de boardwalk aan het strand zijn de kosten voor recreatie hoger uitgevallen. Programma 2 Een hogere bijdrage aan IJmond Werkt! geeft een overschrijding bij de kosten voor de sociale werkvoorziening. Door de toename van het aantal bewindvoeringen en statushouders zijn de kosten voor armoedebestrijding boven de begroting uitgekomen. Tegenover de hogere kosten van leningen aan o.a. statushouders staan hogere ontvangsten voor aflossingen. Programma 3 De verbouwing van de panden aan Plein 45 is door de gemeente gerealiseerd in samenwerking met (en bijdrage van) de Winkelstichting en Velison Wonen; Voor de kosten van maatschappelijke begeleiding van statushouders hebben wij een compensatie ontvangen van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers. Het beschikbare budget voor de decentralisatie WMO is niet volledig besteed, voorgesteld wordt om dit overschot te doteren aan een nieuw in te stellen reserve Sociaal Domein, De middelen voor Hulp bij het huishouden en individuele verstrekkingen zijn in 2015 niet geheel besteed. De afname van het aantal aanvragen voor Hulp bij het Huishouden resulteert in een daling van de ontvangen eigen bijdragen. De ontvangen rijksmiddelen baanbehoud Hulp bij het Huishouden zijn dit jaar niet ingezet en worden via een bestedingsvoorstel naar 2016 overgeheveld. Programma 4 De middelen voor de decentralisatie Jeugd, incl. CJG, zijn niet volledig besteed, voorgesteld wordt dit positieve saldo te doteren aan nieuw te vormen reserve Sociaal Domein. Het aantal subsidieaanvragen voor Mondiale bewustwording zijn afgenomen. De oplevering van De Ring, de Brede School en de Bosbeekschool zijn in deze jaarstukken verwerkt waardoor de kapitaallasten een overschrijding laten zien. Programma 5 De uitgaven voor de voorbereidende plankosten voor BRAK! IJmuiden zijn lager dan begroot, deze kosten worden gedekt uit de reserve Visie op Velsen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 11

106 De onderhoudskosten voor de monumentale objecten in de openbare ruimte zijn minimaal benut. Programma 6 De doorbelaste kosten zijn toegenomen als gevolg van vervanging van zieke medewerkers. In overeenstemming met het meerjarenonderhoudsplan zijn de kosten van het onderhoud van de sportaccommodaties hoger dan begroot. Deze kosten worden, bij besluitvorming over de jaarstukken, gedekt uit de reserve Sportaccommodaties. Door toename van het gebruik van de sportaccommodaties door het onderwijs zijn de baten toegenomen. Programma 7 Openbare ruimte De werkelijke kosten van stormschade zijn (helaas) hoger uitgevallen dan bij de 2 e Bestuursrapportage werd ingeschat. De overschrijding van de kosten van grootonderhoud voor o.a. fietsvoorziening Kennemerboulevard kunnen worden gedekt door bijdragen derden en afkoop toekomstig onderhoud. De aanslagen van het Hoogheemraadschap Rijnland voor watersysteemheffing zijn door een nieuwe kostentoedeling structureel hoger dan voorgaande jaren. De onderhoudskosten openbare verlichting zijn lager dan begroot door het werk met werk maken en scherp voorraadbeheer. Een onderschrijding voor het product wegen wordt enerzijds verklaard door vertraging bij de projecten zoals o.a. Grote Hout- of Koningsweg Noord en Zuid en parkeerterrein Broekerwerf. Anderzijds doordat rekening wordt gehouden met toekomstige uitgaven die aan de reserve openbare werken zullen worden gedoteerd. Programma 8 Duurzaamheidsprojecten zijn in 2015 gestart maar hebben nog niet geleid tot uitgaven. De geplande onderhoudswerkzaamheden om de grondwaterproblematiek op de begraafplaatsen op te lossen zijn in 2015 niet tot uitvoering gekomen. Lagere kapitaallasten door minder noodzaak rioolvervanging en minder onderhoudsuitgaven bij dagelijks onderhoud riolering wat resulteert in een lagere onttrekking aan de voorziening. Voor afkoppelen van verharding en dakoppervlakken is een hogere bijdrage ontvangen van het Hoogheemraadschap Rijnland. Programma 9 De realisatie van de archeologische waardekaart wordt bekostigd uit ISV-middelen, de afronding van dit project wordt in 2016 gerealiseerd. Het traject van de ontwikkeling en vaststelling van de structuurvisie kent een langere doorlooptijd, waardoor het toegekende bedrag niet geheel is ingezet en via een bestedingsvoorstel wordt overgeheveld naar De grondexploitaties zijn licht positiever waardoor de verliesvoorziening verlaagd kan worden. Een nadeel op de opbrengsten van huur en erfpacht wordt onder andere door leegstand veroorzaakt. Daar tegenover staan inkomsten van de uitgifte van erfpachtgronden en verkoop grond en snippergroen. Voor gebouwd parkeren is een bedrag uit het Woonfonds uitgekeerd aan wooncorporatie. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 12

107 Het project Wonen met Zorg is afgerond en deels gefinancierd met externe middelen. Het budget externe ondersteuning Omgevingsvergunning Velsertunnel is nog niet volledig benut, deze werkzaamheden lopen door in Ondanks de vergunningaanvragen t.b.v. het project Velsertunnel blijven de baten achter bij de begroting. Dit komt door een daling van het aantal aanvragen. Programma 10 De langlopende kwestie over de vergoeding van onderhoudskosten voor de brandkranen in Velsen is in 2015 afgewikkeld. Uitgaven dagelijks onderhoud kazerne en bijdrage aan de VRK vallen lager uit. Programma 11 De uitgaven vergoedingen raadsleden en rekenkamer en kosten van het college zijn lager dan begroot. Een netwerkbijeenkomst tijdens Sail is samen met de provincie Noord-Holland georganiseerd, die heeft bijgedragen aan de kosten van deze bijeenkomst. Gedurende 2015 is geen aanspraak gemaakt op het budget voor personeelsmobiliteit. De gecombineerde verkiezingen hebben geleid tot hogere uitgaven. Door de toename van het aantal huwelijken zijn de baten toegenomen. Algemene dekkingsmiddelen De kosten voor het treffen van een voorziening voor dubieuze debiteuren zijn hoger uitgevallen dan begroot. De post onvoorzien is deels benut voor stormschade. Er is een rentevoordeel door lage rente op de kapitaalmarkt. Er zijn geen belangrijke voor- of nadelen bij de gemeentelijke belastingen. De afrekening van subsidies WEB en CJG leiden tot voordeel. De vrijval van de onderhoudsvoorzieningen wordt aan reserve Openbare ruimte toegevoegd. Septembercirculaire en aanpassing maatstaven zorgen voor een voordeel bij de Algemene uitkering De algemene uitkering over 2013 is definitief vastgesteld. Weerstandsvermogen De ratio van het weerstandvermogen geeft de verhouding aan tussen de gekwantificeerde risico's en de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit omvat naast de algemene reserve de volgende onderdelen: post onvoorzien, onbenutte belastingcapaciteit en stille reserves. De ratio is ten opzichte van de begroting toegenomen. In de Begroting 2015 was rekening gehouden met een ratio van 1,8. Per balansdatum 31 december 2015 bedraagt deze 2,71, dit wordt geclassificeerd als uitstekend. Rekening houdend met de besluitvorming bij de verdeling van het resultaat bedraagt het weerstandsvermogen 2,8, nog steeds uitstekend. De stijging van de ratio van het weerstandsvermogen kan worden toegerekend aan de daling van de ingeschatte risico s. De deb-ratio geeft weer welk deel van het bezit van de gemeente met geleend geld is gefinancierd, de kritische norm is 80%. Deze ratio is zowel landelijk als in Velsen redelijk stabiel. De ratio van Velsen ligt met 68 % boven het landelijke gemiddelde van 61% (2013) en voldoet op basis van bovenstaande debt-ratio aan de norm. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 13

108 Verklaring begrotingsrechtmatigheid In de nota Afwijkingenbeleid, vastgesteld op 13 maart 2014, is de begrotingsrechtmatigheid uitgewerkt. In deze nota zijn duidelijke afspraken opgenomen in welke gevallen, wanneer (voor- of achteraf) en via welk medium aan de raad moet worden gerapporteerd. Door deze spelregels af te spreken tussen college en raad is het mogelijk om bepaalde overschrijdingen bij voorbaat niet als onrechtmatig te bestempelen. Hiermee is het begrotingscriterium geoperationaliseerd in de gemeente Velsen. In de Begroting 2015 is het autorisatieniveau vastgesteld op hoofddoelstellingen binnen het programma. Een overzicht en analyse betreffende de rechtmatigheid maakt onderdeel uit van de jaarrekening. Bestedingsvoorstellen Bij de vaststelling van de Jaarstukken 2015 wordt voorgesteld een bedrag van over te hevelen naar het volgend begrotingsjaar. Programma Omschrijving Bedrag (x 1.000) 3 Hulp bij het huishouden Gezond in de stad 27 5 Archeologische kaart 11 8 Duurzame energie Structuurvisie Vergunningverlening Velsertunnel Modernisering GBA 95 Totaal bestedingsvoorstellen 809 Programma 3 Hulp bij het huishouden Het Rijk heeft voor de jaren 2015 en 2016 een bedrag beschikbaar gesteld om het behoud van banen van de huishoudelijke hulpen te stimuleren. De Huishoudelijke Hulp Toelage is voor de jaren 2015 en 2016 ontvangen. In 2015 is er weinig gebruik gemaakt van deze voorziening. Medio november is daarom afgesproken de Huishoudelijke Hulp Toelage meer onder de aandacht te brengen en de eigen bijdrage in 2016 niet te verhogen. Het verzoek is het budget van 2015 ( ) over te hevelen naar 2016, zodat deze gelden in 2016 kunnen worden gebruikt. Gezond in de stad De gemeente ontvangt van het rijk GIDS-gelden (GIDS= Gezond In De Stad ) Over de jaren 2015, 2016 en 2017 telkens GIDS maakt onderdeel uit van een programma van VWS. Het is geen doeluitkering, maar de gemeente moet de middelen wel besteden aan gezondheidsdoelstellingen. Daarbij is veel beleidsvrijheid. Het is van belang dat het bedrag dat in 2015 nog niet is besteed ( ), in 2016 ook beschikbaar is. Programma 5 Archeologische kaart Voor het realiseren van de archeologische waardekaart is vanuit de ISV-gelden in 2009 een subsidie toegekend van In 2013 is hiervoor een contract afgesloten met een derde partij en sindsdien worden in gedeeltes de mutaties voor deze kaart aangeleverd. Het eind van dit project komt in zicht en wordt naar verwachting in 2016 afgerond. Contractueel is afgesproken dat de laatste termijn pas wordt Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 14

109 betaald als de waardekaart helemaal volledig is opgeleverd. Bij de jaarrekening 2014 zijn de resterende termijnen van het contract via een transitorische post van overgenomen naar Een deel van het bedrag valt dit jaar vrij omdat de prestatie niet in 2015, maar in 2016 zal worden geleverd. Het verzoek is om dit bedrag ( ) wel beschikbaar te stellen voor het laatste onderdeel van het onderzoek in Programma 8 Duurzame energie In 2015 zijn het duurzaam bouwen/verlagen woonlasten, duurzame energie en haalbaarheidsonderzoeken voor ESco s (Energieservice Company) in uitvoering gegaan. Vele ontwikkelingen voor verduurzaming van de gebouwde omgeving zijn in gang gezet. Voor de toepassing van externe Bronnen worden nu haalbaarheidsonderzoeken verricht in samenwerking met de woningcorporaties om te komen tot de meest duurzame vorm van energiegebruik en de toepassing van industriële restwarmte in de wijk. De oprichting van een ESCo wordt nog nader onderzocht. Inwoners participeren hierbij in duurzame energie. Ook de gemeente Velsen zou in deze ESCo participeren en duurzame energie afnemen. Ook huurders kunnen op deze wijze participeren in zonnepanelen, wanneer dat niet op eigen dak mogelijk is. In 2016 zal het budget dat resteert ingezet en in worden afgerekend. Het gehele budget ad zal hiervoor nodig zijn. Programma 9 Structuurvisie Voor de structuurvisie is een langer traject gekozen dan oorspronkelijk voorzien. Hierdoor zijn ook de kosten over een langere periode verspreid. Dit betekent dat er in de periode minder kosten zijn gemaakt dan oorspronkelijk voorzien. Deze kosten zullen in de vervolgperiode worden gemaakt. De raad is middels collegeberichten over het langere proces geïnformeerd. De uitvoering van het project eindigt nadat de structuurvisie door de gemeenteraad is vastgesteld. De structuurvisie zal in 2016 door de gemeenteraad worden besproken. Voorgesteld wordt het resterende budget van mee te nemen naar Vergunningverlening Velsertunnel Voor de renovatie van de Velsertunnel is een omgevingsvergunning vereist. Ook is de gemeente Velsen bevoegd gezag voor de openstellingsvergunningen voor zowel de Velsertunnel als de Wijkertunnel. In 2015 is alleen de omgevingsvergunning voor de Velsertunnel en de openstellingsvergunning voor de Wijkertunnel aangevraagd (van 2 naar 3 rijstroken). Om zicht te krijgen op de problematiek rondom deze aanvragen en het adviseren hieromtrent, wordt expertise ingehuurd bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OGNZKG). Hiervoor zijn dienstverleningsovereenkomsten aangegaan waarvoor de werkzaamheden doorlopen tot eind 2016 bij de openstelling van de Velsertunnel. Het resterende budget is hiervoor benodigd Programma 11 Modernisering GBA In de begroting 2013 is budget toegekend voor het realiseren van de Modernisering GBA. Dit betreft een landelijk project. Vervolgens is, vanwege landelijke ontwikkelingen, dit project vertraagd gestart. De implementatie van het project loopt sinds 2014 en wordt naar verwachting in 2016 afgerond. Van het toegekende budget ( ) resteert Bestedingsvoorstellen Sociaal domein Ook voor dit onderdeel zijn er voorstellen ingediend om de activiteiten in 2016 uit te gaan voeren. De voorstellen kunnen ten laste van de nieuw in te stellen reserve Sociaal domein gebracht worden. De voorstellen betreffen: Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 15

110 Transitie en transformatie Centrum jeugd en gezin Toelichting Transitie en transformatie 2015 was het uitvoeringsjaar jaar waarin de stap van zorgvuldige transitie (continuïteit) naar stapsgewijze transformatie is voorbereid. Voor 2016 en verder ligt er een regionale Transformatie Agenda met Werkplan voor. Op deze drie terreinen samen te vatten als ondersteuning uitvoering transformatie- willen we in 2016 extra inzetten: Opleiding en training, (gekoppeld aan werkpraktijk beleidsadviseurs en professionals); Capaciteit voor vertaling regionale agenda naar lokale aanpak; Professionalisering lokale monitoring ten behoeve van wijkaanpak; Communicatie en inzetten externe expertise communicatie. Centrum jeugd en gezin Het jaar 2015 heeft vooral in het teken gestaan van het inrichten van het nieuwe jeugdstelstel, zodat de zachte landing kon worden gerealiseerd. Nu ontstaat er ruimte voor ontwikkelingen die bijdragen aan de transformatie. Het gaat om de volgende concrete acties: - Samen met huisartsen (zorgverzekeraar) investeren in de praktijkondersteuner jeugd; - Het uitbreiden van het preventief groepsaanbod voor kinderen en jongeren; - Pilot aansluiting 18- / 18+. (bieden van zorgcoördinatie en flexibel hulpaanbod); - Pilot verschuiving specialistische jeugd GGZ naar CJG. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 16

111 Programmaverantwoording 2015 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 17

112 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 18

113 Programma 1 Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 19

114 Doelenboom Hoofd- Subdoelstellingen Prestaties doelstellingen Hoofddoelstelling 1.1. Economische ontwikkeling Collegeproduct C 6011 Economische stimulering Subdoelstelling Het economisch versterken van de sector Haven en Industrie en van de vestigingsplaats IJmuiden / IJmond - Faciliteren ondernemersinitiatieven - Het profileren van IJmond als technologie regio, waardoor ook nieuwe bedrijven en vakopleidingen zich tot deze regio aangetrokken voelen - Het versterken van de positie van IJmuiden als draaischijf voor vis - Het versterken van de positie van IJmuiden in de offshore - Het faciliteren en stimuleren van de kansen in de groeimarkt voor ferry en cruises - Het bevorderen van de instroom en een succesvol studieverloop in technisch en maritiem onderwijs, en het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en bedrijven. - Uitvoeren Strategische Agenda Subdoelstelling Het economisch versterken van de sectoren Detailhandel en Horeca - Faciliteren ondernemersinitiatieven - Vernieuwing winkelcentrum IJmuiden - Professionalisering ambulante handel - Uitvoeren Strategische Agenda Hoofddoelstelling 1.2 Recreatie en Toerisme Collegeproducten C 6012 Toerisme C 6013 Recreatie Subdoelstelling Het realiseren, versterken en in stand houden van de toeristische en recreatieve mogelijkheden t.b.v. inwoners van Velsen en bezoekers/ toeristen buiten Velsen - Faciliteren ondernemersinitiatieven - Stimuleren en faciliteren ontwikkeling en versterking avontuurlijke kust - Uitvoeren marketing en promotie IJmuiden aan Zee/ Velsen gekoppeld aan de identiteit en de kansen in de markt. - Verbeteren toeristisch-recreatieve verbindingen - Versterken toeristische potenties havengebied en inspelen op ferry- en cruisepassagiers - Productontwikkeling stimuleren - Stimuleren en faciliteren evenementen & congressen, duurzaam toerisme, zakelijke toerisme en uitbreiding verblijfsaccommodaties - Vernieuwen uitnodigend evenementenbeleid - Uitvoeren Strategische Agenda Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 20

115 Uitgangspunten voor dit programma Zonder economie geen samenleving. Dit gegeven, gevoegd bij het accent van de Visie op Velsen 2025 op Kennisrijk Werken, c.q. op een Velsense economie die zich dynamisch, kennisrijk en innovatief ontwikkelt, betekent dat het college kiest voor investeringen binnen dit programma waarbij tevens de ondernemer zorgt voor innovatie, nieuwe investeringen en werkgelegenheid. Het college kiest dan ook voor een voorwaardenscheppende, faciliterende en stimulerende rol en het verbinden van partijen. Dit komt ook tot uiting in de uitvoering van de Strategische Agenda. In dit programma Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme gaat het dan om de prioriteit Innovatieve IJmond, met bijvoorbeeld de ontwikkeling van de Techniek Campus IJmond. Daarnaast gaat het om de prioriteit Avontuurlijke kust en groen, met onder andere de uitvoering van de Kustvisie. Contextomschrijving De crisis heeft de afgelopen jaren haar wissel getrokken op de economie. Dit beeld is voor het eerst sinds jaren aan het kantelen. Het algemene beeld voor het komende jaar is gematigd positief. Er is nog geen sprake van een sterke economische groei maar de consumenten besteden wel meer, de woningmarkt trekt aan en de ondernemers durven wat meer te investeren. Dit vertaalt zich echter nog niet in een groei van de werkgelegenheid en een daling van de werkloosheid. De regio IJmond onttrekt zich niet aan deze landelijke trend maar doet het iets beter dan het landelijk gemiddelde: - De staalindustrie worstelt met een forse terugval in de vraag, maar met alerte maatregelen en een klantgerichte aanpak doet Tata Steel IJmuiden het naar omstandigheden redelijk goed. - De aanvoer op en ook het marktaandeel van de visveiling in IJmuiden blijft stijgen. Ook het pelagische (vissen die in scholen zwemmen) /diepgevroren viscluster weet haar positie verder te versterken. - IJmuiden telt als uitvalsbasis voor de offshore -zowel in de gas/olie als in de wind steeds meer mee. De nieuwbouw van Enecowind en de uitbreiding van Vestas in de IJmondhaven geven daar ook blijk van. - De ferry- en cruisevaart doen het goed, het gebruik van de ferry naar Newcastle groeit zowel qua passagiers als vracht nog steeds door. De nieuwe cruiseterminal in de IJmondhaven functioneert goed en weet meer én nieuwe cruiserederijen aan zich te binden. Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Kennisrijk Werken Visie Noordzeekanaalgebied 2040 Gebiedsagenda IJmond Economische Agenda Metropoolregio Amsterdam Perspectiefnota 2014 Strategische Agenda Energiek en innovatief naar 2016 Strategische Agenda Toerisme in de MRA 2025 Economisch Programma Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 21

116 Programmadoelstelling Het bevorderen van de economische vitaliteit in Velsen De Visie Velsen 2025 Kennisrijk Werken impliceert een ambitie die vooral op het beleidsterrein van economische zaken een grote inzet vraagt. De inzet spitst zich de komende jaren o.a. toe op de profilering en de marketing van de IJmond als topregio voor technologie en logistiek en het verbeteren van de vestigingsplaats IJmond voor technologiebedrijven en kennisinstituten. Verder worden kennisuitwisseling van en tussen ondernemingen en kennisinstellingen, en het versterken van innovatievermogen bevorderd. Bij de Visie op Velsen 2025 en de Strategische Agenda 2016 hoort ook een aantrekkelijk woon- en verblijfklimaat voor inwoners, ondernemers en toeristen. Om jongeren aan IJmuiden te binden is het van belang dat IJmuiden kwalitatief goede voorzieningen biedt, zoals een gevarieerd aanbod van horeca en detailhandel en voldoende mogelijkheden om te recreëren aan de kust, op het strand en in het groen. Citymarketing In 2015 is met inbreng van bedrijfsleven en andere stakeholders een citymarketingstrategie voor Velsen opgesteld. De conceptstrategie en Focus op IJmuiden is in de Raad gepresenteerd en daarna vastgesteld in het college. Daarnaast is er via het impulsproject Citymarketing & IJmuiden Rauw aan Zee o.a. budget aangevraagd om een kwartiermaker citymarketing in te kunnen huren. De kwartiermaker is in oktober 2015 begonnen met zijn werkzaamheden. De kwartiermaker heeft o.a. als opdracht om: de strategische speerpunten uit de citymarketingstrategie Focus op IJmuiden verder uit te werken in een activiteitenplan voor 2016, partners te werven en de realisatie van citymarketing voor te bereiden. IJmond samenwerking Voor de IJmond samenwerking is het Gebiedsprogramma en de economische uitvoeringsagenda Made in IJmond een belangrijk kader. Het gebiedsprogramma focust sterk op de maakindustrie. Inzet en activiteiten in 2015 waren daarom sterk gericht op de verdere ontwikkeling van Techport IJmond. Verder is de werking van het Regionaal Economisch Bureau (REB) geëvalueerd. Op basis daarvan wordt de nieuwe samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Ook is in 2015 gewerkt aan de opzet van een regionale detailhandel structuurvisie. Dit proces is samen met Beverwijk en Heemskerk opgepakt en in nauwe samenwerking met belangenorganisaties (winkeliers- en brancheverenigingen) uitgevoerd. Op toeristisch-recreatief gebied is er IJmondiaal samengewerkt. Het afgelopen jaar zijn de wethouders Toerisme & Recreatie van Velsen, Beverwijk en Heemskerk regelmatig bij elkaar geweest. De inzet is met name kennisdeling en afstemming van gemeenschappelijke onderwerpen als cultuurhistorie en strandzaken. Het eerste resultaat is een IJmondiale fietsroute langs bunkers en forten. Noordzeekanaalgebied De Visie Noordzeekanaalgebied 2040 heeft als ambitie om de beschikbare schaarse ruimte optimaal te benutten voor de economie, wonen, recreatie en groen. Pas als bestaande terreinen zo intensief mogelijk worden gebruikt, kan er sprake kan zijn van aanleg van nieuwe havens aan het Noordzeekanaal. Daarom is de intensivering van het ruimtegebruik in 2015 gemonitord, om te zien wat het effect op intensivering is van gronduitgifte, verdichting, innovatie en herstructurering. De gemeente Velsen draagt eraan bij om een scherp en dynamisch beeld van ruimtegebruik in de havens in de IJmond te ontwikkelen. De IJmond-Zuid is de eerste pilotstudie, op basis waarvan de monitor verder wordt ontwikkeld voor de andere havens in het Noordzeekanaalgebied. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 22

117 Metropoolregio Amsterdam (MRA) Het versterken van de concurrentiekracht vraagt om een gezamenlijke inzet in metropoolverband, gericht op een goed verbonden, internationale en ondernemende regio, waarin handelsgeest, creativiteit en interactie centraal staan. Een aantal thema s kleuren voor Velsen de economische agenda van de metropoolregio: het cluster maakindustrie, onderwijs & arbeidsmarkt, toerisme en bedrijfsterreinen. De portefeuillehouder economische zaken vertegenwoordigt de IJmond in het economisch platform van de MRA. Om de inzet van de IJmond in de MRA nadrukkelijker te manifesteren is ook een IJmond agenda voor de MRA opgesteld. Op toeristisch gebied vindt de samenwerking in de MRA o.a. plaats via het project Amsterdam Bezoeken Holland Zien, de werkgroep toerisme en de uitvoering van de Strategische Agenda Toerisme in de MRA Economisch Programma Het Economische Programma is in 2015 met inbreng van stakeholders opgesteld en vastgesteld door het college. Het programma past binnen de kaders en draagt bij aan het realiseren van de Visie op Velsen 2025 en de Strategische Agenda In het programma wordt omschreven welke acties er de komende jaren worden uitgevoerd binnen de thema s Haven & Industrie, Detailhandel & Horeca en Toerisme & Recreatie. Subdoelstelling Het economisch versterken van de sector Haven en Industrie en van de vestigingsplaats IJmuiden/IJmond. Onderscheidende kwaliteit is de dynamische haven met sterke industriële clusters, internationale draaischijf voor vis, kusthaven voor ferry- en cruisevaart, servicehaven voor offshore activiteiten en knooppunt van (duurzame) energie. Die clusters vormen ook het fundament voor de Visie op Velsen Het college zet in op: een scherpe profilering van de sterke IJmondclusters (high tech materials, fish & food, offshore energy) in de MRA én in het internationale veld; een aantrekkelijk vestigingsklimaat en een uitnodigend vestigingsbeleid, gericht op actief en alert faciliteren van innovatieve bedrijven in de industrie, visserij of offshore. Techport IJmond Begin 2014 is Techport IJmond van start gegaan. Dit samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen, onderwijs en overheid, zet zich in om de IJmond sterker op de kaart te zetten als technologieregio. De activiteiten van Techport zijn ondergebracht is vier actielijnen: kiezen voor techniek, leren in techniek, werken in techniek en innoveren in techniek. Om ouders, docenten en leerlingen een beter beeld te geven van de wereld van techniek zijn in 2015 verschillende activiteiten ondernomen. Zo is door Techport gewerkt aan evenementen (PET IJmond, Girlsday, Jet-Net Careerday), wedstrijden (Technochalleges), workshops en onderwijsprogramma s (Jet-Net). Nieuw in 2015 was de Sail Challenge, waar tien teams van basisscholen met eigen gemaakte modelboten een zeilwedstrijd hielden in de haven van IJmuiden. Voor het groeiende bedrijvennetwerk van Techport zijn ook verschillende acties uitgevoerd. Zo zijn er gerichte innovatiesessies, excursies (o.a. RDM Campus, NLR lab, CompoWorld, 3D Makerszone) en netwerkevenementen gehouden. Verder is in samenwerking met de IJmondgemeenten de regeling Kennisvouchers gestart. De kennisvouchers zijn beschikbaar gesteld en toegekend aan bedrijven die een innovatief idee willen uitwerken met behulp van externe technische kennis. In het kader van werken in de Techniek is een subsidieaanvraag ingediend bij de PRES (Platform Regionale Economische Stimulering MRA) ten behoeve van de Techport Academy. Dat is een open Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 23

118 bedrijvenschool met up-to-date aanbod. Andere projecten die in 2015 zijn opgepakt zijn de Kopklas Havo 6 (schakeljaar techniek), het Technolab (technieklokaal voor basisschoolleerlingen in de IJmond) en het Innovation Warehouse (een innovatieve omgeving voor bedrijven en onderwijsinstellingen). De gemeente Velsen heeft zich via het Impulsproject Techport IJmond gecommitteerd aan deze projecten, en zet zich de komende jaren in om deze projecten in samenwerking met haar partners te realiseren. Parkmanagement, herstructurering en fondsen Duurzame ontwikkeling van bestaande en verouderde werklocaties is één van de doelstellingen van het Economische Programma: dit maakt het vestigingsklimaat aantrekkelijker. Er worden verschillende regelingen ingezet om dat doel te bereiken: Herstructurering en Intelligent Ruimtegebruik op Bedrijventerreinen (HIRB) In 2015 zijn in samenwerking met het Projectbureau Herstructurering van de MRA HIRB subsidies aangevraagd en door de provincie toegekend voor een beeldkwaliteit/gevelfonds voor het Middenhavengebied en een lange termijnvisie voor economie, bereikbaarheid en duurzaamheid voor de Broekerwerf. Bedrijfsinvesteringszones (BIZ De BIZ is een nieuwe wettelijke regeling waarmee het mogelijk is om alle ondernemers in een geografisch aaneengesloten gebied een verplichte bijdrage te laten betalen. De bijdrage heeft tot doel om gezamenlijke doelen van ondernemers te kunnen bereiken. In 2015 is in de gemeenteraad een motie aangenomen die in 2016 wordt uitgevoerd op basis van het principe van, voor en door ondernemers. Ondernemers zijn in 2015 actief geïnformeerd over de mogelijkheden. Indien er voldoende draagvlak is onder ondernemers kan de gemeente in 2016 een verordening vaststellen. Vervolgens kan dan na WOZ-belastingheffing (Waarde Onroerende Zaak) gestart worden met het uitvoeren van het BIZ-plan. Het instellen van een BIZ kan ook in samenwerking met parkmanagement worden uitgevoerd. Parkmanagement Parkmanagement is een instrument om een hogere kwaliteit te krijgen van de inrichting en het beheer en onderhoud van de buitenruimte op een bedrijventerrein. In het Middenhavengebied is in 2015 ingezet op het organiseren van parkmanagement. Een groep initiatiefnemers heeft een kwartiermaker benoemd. De kwartiermaker heeft samen met de gemeente ondernemers geïnformeerd over de plannen. Het gebied is geïnventariseerd en er is bekeken wat het haalbare ambitieniveau voor parkmanagement zou kunnen zijn. Subdoelstelling Het economisch versterken van de sectoren Detailhandel en Horeca Detailhandel De posities van de detailhandel en horeca staan als gevolg van de economische crisis en internetwinkelen onder druk. Dit raakt in Velsen vooral het centrum van IJmuiden, maar ook in andere kernen als Santpoort-Noord is het zichtbaar door de leegstand van een aantal panden. In IJmondverband is in 2015 gewerkt aan een regionale detailhandel structuurvisie met aanzetten tot een lokale uitwerking. De visie heeft als doel regionaal af te stemmen over het detailhandelsbeleid, in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen en leegstand te verminderen. De hoofdlijnen zijn inhoudelijk besproken in het college en in de raad. De conceptvisie is eind 2015 opgesteld. Vaststelling door de raad is voorzien in Voor het centrum van IJmuiden is in 2015 gestart met de Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 24

119 verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van de Lange Nieuwstraat tussen Plein 1945 en het Marktplein, zie verder programma 7. Gemeente Velsen ondersteunt de marktkooplieden die de aantrekkelijkheid van de markt willen vergroten. In 2015 is daarom onderzoek gedaan naar de houding van stakeholders (marktkooplieden, consumenten, winkelstichting Plein 45 en winkelvereniging IJmuiden Centrum) over de mogelijke verplaatsing van de weekmarkt IJmuiden. De marktkooplieden hebben hun voorkeur uitgesproken voor de huidige locatie. Horeca Het college wil een aantrekkelijk en goed functionerend horeca-aanbod voor inwoners en toeristen. De centrale doelstelling in het huidige horecabeleid is het bevorderen van een zodanige ontwikkeling van de horeca dat deze de attractie en leefbaarheid van de gemeente versterkt. Met Horeca Nederland afdeling Velsen wordt jaarlijks bestuurlijk overleg gevoerd. Daarin is ook de huidige horecabeleidsnota besproken. Het bestaande beleid functioneert goed, maar op onderdelen is een aanpassing nodig. Afgesproken is om het beleid samen met Horeca Nederland in 2016 waar nodig te actualiseren en aan te vullen. Subdoelstelling Het realiseren, versterken en in stand houden van de toeristische en recreatieve mogelijkheden t.b.v. inwoners van Velsen en bezoekers/toeristen buiten Velsen. Strategische Agenda Toerisme in de MRA 2025 In 2015 heeft Velsen meegewerkt aan het opstellen en uitvoeren van een uitvoeringsprogramma voor de Strategische Agenda. Velsen neemt zitting in het projectteam dat verantwoordelijk is voor de uitvoering. Er zijn veel thema s waarop extra samengewerkt kan worden zoals zakelijk toerisme, toeristische bereikbaarheid en marketing en promotie niet alleen gericht op de internationale bezoekers, maar ook de inwoners van de Metropoolregio. Meer toeristisch-recreatieve verbindingen In 2015 is het wandelnetwerk in Velsen bewegwijzerd. Eind 2015 zijn de informatiepanelen bij de startpunten geplaatst. In Oud-IJmuiden is de wandelroute Ontdek Oud-IJmuiden gerealiseerd. Deze route is voorzien van 26 panelen mede gesponsord door het bedrijfsleven met historische informatie. Langs het Noordzeekanaal de oude spoorlijn zijn eveneens 6 panelen met historische informatie geplaatst. Met de gemeenten Beverwijk en Heemskerk is de fietsroute Langs bunkers en forten ontwikkeld. Ook zijn er verschillende thematische wandelroutes binnen de IJmond in voorbereiding. Versterking avontuurlijke kust In 2015 zijn voor de drie nieuwe wind- en watersportlocaties op het strand ondernemers gevonden die zich hier willen vestigen. De bouwplannen voor deze wind- en watersportlocaties zijn het afgelopen jaar verder uitgewerkt. Verwachting is dat de ondernemers zich in het seizoen van 2016 vestigen. De twee stranden (Strand Noordpier en IJmuiden aan Zee) hebben, net als Seaport Marina IJmuiden, in 2015 weer de Blauwe Vlag binnengehaald. Na een brand in 2014 is het strandpaviljoen Aloha bij Strand Noordpier in 2015 weer herbouwd. De middelste kavel bij Strand Noordpier is ingevuld met horeca en wind- en watersportbedrijven. In 2015 heeft de projectontwikkelaar samen met de gemeente Velsen en de eigenaren in het gebied onderzocht of herontwikkeling haalbaar is. De projectontwikkelaar is samen met landschapsarchitecten, de eigenaren, de gemeente en overige stakeholders in het gebied aan de slag om een innovatief plan te maken en alle voorbereidingen te treffen. Momenteel wordt er gewerkt aan de gebiedsvisie en een samenwerkingsovereenkomst. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 25

120 Versterken toeristische potenties havengebied Voor de cruise- en ferryvaart is door de gemeente een brochure gemaakt waarin de Beach of Amsterdam (met de nadruk op de Velsense stranden) wordt gepromoot. De brochure ligt aan boord van de ferryschepen en bij de informatiebalies van de cruiseterminals. Ondernemers spelen ook meer in op de wensen van de passagiers. Passagiers kunnen nu bijvoorbeeld ook elektrische fietsen huren via een Velsense ondernemer en souvenirs zijn ook te koop bij de terminals. Impulsproject IJmuiden Rauw aan Zee op straat De entree van IJmuiden ligt aan het water en het vaste land wordt ervaren als de achteruitgang. IJmuiden aan Zee wil nadrukkelijk uitnodigender en gastvrijer zijn dan het in eerste instantie overkomt. Om de kwaliteiten van IJmuiden beter te kunnen benutten zal de achterdeur open moeten worden gezet. Het impulsproject IJmuiden Rauw aan Zee speelt daar op in. In 2015 is de opdracht geformuleerd voor het laten maken van een integrale gebiedsvisie voor de toegangswegen naar de stranden en de haven en de belangrijke knooppunten voor IJmuiden Rauw aan Zee. Vier ontwerpbureaus zijn gevraagd om hier een offerte voor in te dienen. Planning is dat begin 2016 gestart wordt met het opstellen van een integrale gebiedsvisie met de inbreng van de stakeholders in het gebied. Uitnodigend evenementenbeleid Het evenementenbeleid van 2007 is geëvalueerd in De evaluatie is vastgesteld door het college, de raad is er over geïnformeerd met een collegebericht. De evaluatie van het evenementenbeleid wordt als input gebruikt voor het nieuwe uitnodigende evenementenbeleid. Door andere prioriteiten is het opstellen van een nieuw evenementenbeleid vertraagd. Verwachting is dat het nieuwe evenementenbeleid in 2016 wordt vastgesteld. Het jaar 2015 was een bijzonder jaar omdat Sail van 19 tot en met 23 augustus plaatsvond. Honderden schepen vertrokken via de sluizen van IJmuiden naar Amsterdam. Voorafgaand aan SAIL is op 18 augustus in de havens van IJmuiden en Beverwijk de PreSail georganiseerd. IJmuiden is via het evenement landelijk gepromoot als havenstad en toegangspoort naar Amsterdam. Profilering & marketing en promotie In 2015 is uitvoering gegeven aan de uitkomsten van DNA Kust IJmuiden aan Zee. Er is een huisstijl ontwikkeld voor het brandconcept IJmuiden Rauw aan Zee! wat o.a. is verwerkt in de marketing- en promotieacties. Zo heeft IJmuiden Rauw aan Zee een eigen Facebookpagina. Ook op straat is het concept al goed zichtbaar door banieren aan de lantaarnpalen, de lamelborden bij de entree van de gemeente en bij de routes naar de stranden. Door o.a. presentaties en media-aandacht zijn ondernemers, collega s en inwoners geïnformeerd over IJmuiden Rauw aan Zee. Verschillende ondernemers hebben er ook al op ingespeeld door bijvoorbeeld meer visgerechten op de kaart te zetten. De regio Amsterdam was ook in 2015 de belangrijkste doelgroep. De dagjesmensen en verblijfstoeristen uit de regio zijn o.a. via foldermateriaal en advertenties in de recreatiekrant geïnformeerd over de toeristische mogelijkheden. Daarbij is extra aandacht besteed aan het laden van het brandconcept IJmuiden Rauw aan Zee!. De gemeente heeft in 2015 deelgenomen aan het project Amsterdam Bezoeken Holland Zien. Het project heeft in 2015 de toeristische UNWTO Award gewonnen wat aangeeft dat het ook wereldwijd gezien succesvol is. Via dat project worden internationale toeristen die een bezoek brengen aan Amsterdam verleid om ook een bezoek te brengen aan de metropoolregio. De gemeente Velsen is daarbij één van de gebieden die horen bij Amsterdam Beach en meer specifiek bij Dutch Dunes en Wind Water Beach. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 26

121 Het jaar 2015 was het Jaar van het Industrieel Erfgoed. In het Witte Theater was de aftrapbijeenkomst. Verschillende organisaties als het Zee- en Havenmuseum en het Hoogovensmuseum namen deel aan het Jaar van het Industrieel Erfgoed. De buitenplaatsen in Kennemerland hebben zich in 2015 onder de paraplu van Buitenplaatsen in Beeld gezamenlijk geprofileerd. Er is een zomerweekend en een winterweekend met activiteiten georganiseerd, waarbij gezamenlijk de marketing en promotie werd gedaan. Resultaat was o.a. dat een bredere doelgroep (o.a. meer jongeren) heeft kennisgemaakt met de buitenplaatsen. Prijzen voor duurzaam toerisme In mei 2015 heeft de gemeente voor de tweede keer deelgenomen aan het gemeentelijk duurzaamheidsprogramma ECO XXI. De gemeente heeft een zilveren ECO XXI Award behaald. Gemeente Velsen scoorde o.a. goed op duurzaam toerisme (Green Keys en Blauwe Vlaggen). Het stimuleren van de Green Key is ook een van de speerpunten uit het Economische Programma. Eind 2015 hebben nog twee extra bedrijven (1 e strandpaviljoen en 1 e wind- en watersportlocatie) de gouden Green Key behaald. Daarmee komt het totale aantal bedrijven in Velsen met een Green Key op 7, zie voor meer informatie programma 8. Indicatoren hoofddoelstelling 1.2. Indicator Type Bron Laatste meting Beoordeling voorzieningen strand en haven Effect Leefbaarheids monitor Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie ,9 6,9 7,2 6,9 Tevredenheid recreatiemogelijkheden Effect Leefbaarheids monitor % 77% 85% 76% Financiële toelichting Programma 1 Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 27

122 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 28

123 Programma 2 Werk en Inkomen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 29

124 Doelenboom Hoofd- Subdoelstellingen Prestaties doelstellingen Subdoelstelling Het zoveel mogelijk (terug)leiden van (potentiële) uitkeringsgerechtigden naar een reguliere werkgever Zo min mogelijk inwoners afhankelijk van een uitkering, door efficiënte en effectieve reintegratietrajecten Hoofddoelstelling 2.1. Het bevorderen van arbeidsparticipatie Collegeproducten C 6022 Re-integratie C 6024 Sociale werkvoorziening Subdoelstelling Het behouden en bevorderen van de maatschappelijke participatie van langdurige of blijvend uitkeringsgerechtigden Subdoelstelling Het toeleiden van arbeidsbeperkte uitkeringsgerechtigden naar beschut werk als regulier werk niet mogelijk is. Zo veel mogelijk langdurig uitkeringsgerechtigden via een op maat gericht traject, in de maatschappij gere-integreerd Arbeidsbeperkte inwoners zijn zo min mogelijk afhankelijk van een uitkering en zo veel mogelijk geïntegreerd in het werkproces Hoofddoelstelling 2.2. Het bieden van financiële ondersteuning aan inwoners met een inkomen op of rond het bijstandsniveau Collegeproducten C 6021 Uitkeringsverstrekking C 6023 Kindplaatsen C 6025 Armoedebestrijding Subdoelstelling Het voorzien in de algemene bestaanskosten van degenen die zijn aangewezen op een uitkering binnen de wettelijke voorschriften en richtlijnen Subdoelstelling Het verbeteren van de financiële en maatschappelijke positie en het doorbreken van het maatschappelijke isolement van inwoners met een laag inkomen. Zo veel mogelijk rechthebbende inwoners ondersteund met een uitkering Door uitvoering van een op maatwerk gericht armoedebeleid zoveel mogelijk rechthebbende inwoners ondersteund met de beschikbare voorzieningen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 30

125 Uitgangspunten voor dit programma Eigen verantwoordelijkheid en wederkerigheid ( voor wat, hoort wat ) staan centraal in het gemeentelijk beleid op werk en inkomen. Uitgangspunt is dat iedereen naar vermogen meedoet aan de samenleving, bij voorkeur in een regulier dienstverband. Primair in diens eigen belang maar ook in het belang van de samenleving. Met een uitkering werkloos op de bank zitten is er niet bij. Als werk nog niet mogelijk is wordt een actieve bijdrage verwacht. Velsen ziet het als een uitdaging om hieraan op een constructieve en zorgvuldige wijze invulling te geven. Gericht arbeidsmarktbeleid op het gebied van onderwijs en economische ontwikkeling blijft nodig om de aansluiting tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te verbeteren. De realiteit is dat een (zeer) klein deel van de beroepsbevolking altijd moeilijkheden zal ondervinden op de arbeidsmarkt. Dit geldt niet voor het grootste deel. De gemeentelijke inzet bij de begeleiding van cliënten richt zich op het matchen van de competenties van individuele cliënten met bedrijfsprofielen zodat mensen met beter perspectief en naar wederzijdse tevredenheid geplaatst kunnen worden. De decentralisatie in het sociaal domein betekent voor de werkvoorziening een transitie, de gemeente is vanaf 2015 verantwoordelijk voor naar vermogen meedoen. Net als voor de programma s Maatschappelijke zorg en Jeugd en educatie betekent dit voor het programma Werk en inkomen een transformatie van de dienstverlening. Dit heeft gevolgen voor de inzet van instrumenten, middelen en werkprocessen. Contextomschrijving Op 1 januari 2015 is de Participatiewet ingevoerd. Mensen die voorheen een beroep gedaan zou hebben op de Wet werk en bijstand (WWB), de regeling voor jonggehandicapten (Wajong) of de sociale werkvoorziening (Wsw), vallen nu onder de Participatiewet, plus de mensen die al een bijstandsuitkering ontvingen. Instroom in de sociale werkvoorziening is niet meer mogelijk. Het motto van de wet luidt: Iedereen doet mee. Onderdeel hiervan is dat meer mensen met een arbeidsbeperking aan de slag gaan bij reguliere werkgevers. Om dit mogelijk te maken hebben Rijk, werkgevers- en werknemersorganisaties afgesproken meer banen voor de doelgroep met een arbeidsbeperking beschikbaar te stellen, de zogenaamde garantiebanen. Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Participatiewet Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers respectievelijk gewezen zelfstandigen, de daarop gebaseerde nadere regelgeving (IOAW/IOAZ) Gemeenschappelijke regeling IJmond Werkt! Prestatieafspraken IJmond Werkt! Maatregelenverordening en beleidsregels maatregelen Re-integratieverordening Verordening loonkostensubsidie Handhavingsverordening Verordening en beleidsregels tegenprestatie Verordening individuele studietoeslag Verordening individuele inkomenstoeslag Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 31

126 Verordening cliëntenparticipatie Verordening verrekening bestuurlijke boete bij recidive Verordening kinderopvang Minimabeleid (inkomensondersteuning) Beleidsregels bijzondere bijstand Beleidsregels kostendelersnorm en verlagingen Beleidsregels terugvordering en verhaal Beleidsregels boeteoplegging Programmadoelstelling Het bevorderen van arbeidsparticipatie en/of het bieden van financiële ondersteuning aan inwoners met een inkomen op of rond het bijstandsniveau. Subdoelstelling Het zoveel mogelijk (terug)leiden van (potentiële) uitkeringsgerechtigden naar de arbeidsmarkt. Re-integratie succesvoller In opdracht van onder andere de gemeente Velsen leidt IJmond Werkt! zoveel mogelijk (potentiële) uitkeringsgerechtigden terug naar de arbeidsmarkt. IJmond Werkt! start een re-integratietraject als de verwachting is dat de deelnemer binnen twee jaar naar werk begeleid kan worden. IJmond Werkt! biedt onder andere sollicitatietrainingen, werkstages en vacaturebemiddeling aan. Daarnaast kan er taalscholing en aanvullend diagnostisch onderzoek ingezet worden. In 2015 zijn er iets minder re-integratietrajecten ingezet dan in In 2014 werden er 180 trajecten per maand aangeboden. In 2015 zijn dat er 170 per maand. De economie trekt aan, waardoor het beroep op inkomensondersteuning en re-integratie licht afneemt. Het resultaat van de reintegratiedienstverlening door IJmond Werkt! is juist gestegen. In 52% van de gevallen resulteerde hun begeleiding in het vinden van werk. IJmond Werkt! voldoet daarmee in 2015 voor het eerst aan de prestatieafspraak van minimaal 50%, die de gemeente aan uitstroom heeft verbonden. Bestrijding tekort IJmond Werkt! Uitgangspunt voor IJmond Werkt! is dat er sprake is van een meerjarige sluitende begroting. De huidige begroting laat echter een tekort zien. De verwachting was dat bij ongewijzigd beleid het tekort nog verder toeneemt, omdat de vergoeding van het Rijk voor de sociale werkvoorziening afneemt. Aan de gemeenteraden in de IJmond zijn daarom maatregelen voorgesteld om te komen tot een meerjarige sluitende begroting. De eerste maatregel is dat alleen mensen met perspectief op werk bij IJmond Werkt! worden aangemeld. Mensen zonder perspectief op werk worden binnen het sociaal domein ondersteund bij het vinden van zorg- of hulpverlening en een geschikte daginvulling zoals dagbesteding, vrijwilligerswerk of het verrichten van een tegenprestatie. Met deze maatregel wordt voorkomen dat er onnodig re-integratiedienstverlening wordt ingezet. De tweede maatregel is dat het dienstverleningsaanbod aan niet-uitkeringsgerechtigden wordt beperkt tot ondersteuning bij het solliciteren naar werk. Werkgevers geïnformeerd over invulling garantiebanen Het doel van de Participatiewet is dat iedereen zoveel mogelijk mee doet. Het Rijk, werkgevers- en werknemersorganisaties hebben afspraken gemaakt over garantiebanen voor mensen met een arbeidsbeperking. Om de werkgevers in de IJmond te ondersteunen bij het invullen van deze garantiebanen is er in april 2015 een Werktop gehouden. Op deze top konden werkgevers elkaar Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 32

127 informeren over de kansen en uitdagingen bij het inhuren van mensen met een arbeidsbeperking. Daarnaast werden zij bijgepraat over de ondersteuning die IJmond Werkt! hierin kan bieden. Deze ondersteuning varieert van het geschikt maken van functies voor de toekomstige werknemer (jobcarving), het aanpassen van werkplekken tot ondersteuning tijdens het werken (jobcoaching) en verloning. Na afloop van de bijeenkomst hebben de werkmakelaars van IJmond Werkt! contact opgenomen met alle deelnemende bedrijven om plaatsingsmogelijkheden voor hun doelgroep te onderzoeken. Inmiddels zijn de eerste twee garantiebanen bij de gemeenten Velsen en Heemskerk een feit. Oprichting Werkbedrijf Om meer uitkeringsgerechtigden terug naar de arbeidsmarkt te leiden is het van belang dat Velsen daarin regionaal optrekt. De arbeidsmarkt houdt immers niet op bij de gemeentegrens. De Participatiewet verplicht de gemeenten daarom om een Werkbedrijf op te richten, samen met de andere gemeenten binnen de arbeidsmarktregio (in ons geval de gemeenten Beverwijk, Bloemendaal, Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Heemskerk, Heemstede, Uitgeest, en Zandvoort) en met het UWV, werkgevers- en werknemersorganisaties. Het Werkbedrijf is een bestuurlijk overleg dat toeziet op het realiseren van de garantiebanen. In de arbeidsmarktregio IJmond en Zuid-Kennemerland is het Werkbedrijf medio 2015 opgericht. De wethouder Participatiewet van de gemeente Heemskerk heeft namens de IJmond in 2015 plaatsgenomen in het bestuur van het Werkbedrijf. In 2016 en 2017 zullen respectievelijk de wethouders van Beverwijk en Velsen met Participatiewet in hun portefeuille zitting nemen in het bestuur. Binnen het Werkbedrijf worden de gerealiseerde garantiebanen gemonitord. Ook worden kansen en knelpunten bij de invulling besproken. Gemeenten en UWV hebben het re-integratiebeleid op elkaar afgestemd om te voorkomen dat dit het invullen van een garantiebaan bemoeilijkt. Daarnaast is een marktbewerkingsplan opgesteld waarin staat op welke wijze het beoogde aantal garantiebanen in 2017 gerealiseerd gaat worden. Extra inzet op bestrijding jeugdwerkloosheid Als gevolg van de economische crisis steeg de jeugdwerkloosheid in de afgelopen jaren. Om te voorkomen dat deze groep een grote afstand tot de arbeidsmarkt zou ontwikkelen is in 2013 en 2014 met de andere gemeenten in de arbeidsmarktregio IJmond en Zuid-Kennemerland een gezamenlijke aanpak bestrijding van de jeugdwerkloosheid ontwikkeld. Het Rijk heeft hiervoor extra middelen toegekend. Het meest effectief bleek het verstrekken van scholingsadviezen door het Regionaal Meldpunt Coördinatie vroeg- en voortijdig schoolverlaters, het verstrekken van loonkostensubsidie voor jongeren, het inzetten van ervaringscertificaten en het aanbieden van maatwerktrajecten zoals Perspectief. De aanpak bestrijding jeugdwerkloosheid in 2015 bestond daarom uit deze instrumenten en werd opnieuw bekostigd met extra middelen vanuit het Rijk. Deze aanpak zal in 2016 worden voortgezet. Inmiddels neemt de jeugdwerkloosheid, mede als gevolg van het aantrekken van de economie, licht af. Subdoelstelling Het behouden en bevorderen van de maatschappelijke participatie van langdurige of blijvend uitkeringsgerechtigden. Sociale activering voortgezet Het motto van de Participatiewet: Iedereen doet mee, is niet alleen van toepassing op betaald werk, maar ook op onbetaald werk. Om de maatschappelijke participatie te bevorderen van mensen die langdurig en/of blijvend een uitkering ontvangen worden sociale activeringstrajecten ingezet. Via het Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 33

128 OK-project (Onbenutte Kansen) van de Stichting Welzijn Velsen worden mensen begeleid bij het vinden van vrijwilligerswerk dat hen aanspreekt. Is de stap naar vrijwilligerswerk nog te groot, dan is het mogelijk om eerst in buurthuizen deel te nemen aan groepsactiviteiten als mozaïeken of gezamenlijk koken. In 2015 zijn in samenwerking met de Stichting Welzijn Velsen in totaal veertig uitkeringsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt op deze wijze begeleid. Dit traject ondersteunt de doelgroep bij het vinden en (blijvend) verrichten van vrijwilligerswerk en draagt daarmee bij aan het doel van de Participatiewet. Extra inzet van arbeidsdeskundige Het bevorderen van arbeidsparticipatie bij de doelgroep die langdurig en/of blijvend is aangewezen op een uitkering vraagt om een zorgvuldige en gedegen aanpak. Om dit te bewaken is in 2015 intern extra ingezet op arbeidsdeskundige capaciteit. De arbeidsdeskundige onderzoekt de belastbaarheid en de arbeidsmogelijkheden van een persoon en kijkt vooral naar wat er nog wel mogelijk is. Ook wordt bekeken of iemand een tegenprestatie of vrijwilligerswerk kan doen, deel kan nemen aan sociale activering of overgedragen kan worden aan IJmond Werkt! voor begeleiding naar werk. Tegenprestatie draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling De Participatiewet verplicht uitkeringsgerechtigden om een tegenprestatie te leveren. Die tegenprestatie draagt bij aan de maatschappelijke participatie van mensen die langdurig en/of blijvend een uitkering ontvangen. De gemeente Velsen legt de tegenprestatie daarom sinds 1 januari 2015 op aan haar bijstandsgerechtigden. Dit gebeurt in goed overleg en wordt zo ingestoken dat het bijdraagt aan de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemer. Ook wordt zorgvuldig bekeken dat het verrichten van een tegenprestatie geen verdringend effect heeft op betaald werk. In 2015 hebben veertien bijstandsgerechtigden een tegenprestatie verricht. Dit gebeurde onder andere bij het dierenasiel, Buurthuis de Stek, De Zorgspecialist, Zorgbalans en Stichting OIG-IHD. De deelnemers ervaren het doen van de tegenprestatie over het algemeen als verrijkend en zinvol. Dit blijkt wel uit het feit dat het merendeel na afloop van de tegenprestatie de werkzaamheden vrijwillig voortzet. Subdoelstelling Het toeleiden van arbeidsbeperkte uitkeringsgerechtigden naar beschut werk als regulier werk niet mogelijk is. Beschut werk onderdeel transformatie sociaal domein In de Participatiewet staat dat mensen die door hun arbeidsbeperking niet regulier aan het werk kunnen, omdat dit teveel aanpassing of begeleiding van de werkgever vraagt, in aanmerking zouden moeten kunnen komen voor beschut werk. IJmond Werkt! steekt primair in op begeleiding naar reguliere werkgevers. Vooralsnog is er nog geen beschutte werkplek aangeboden. Bij het aanbieden van een beschutte werkplek wordt nadrukkelijk de verbinding met andere voorzieningen en mogelijkheden binnen het sociale domein gezocht. Beschut werk raakt qua doelgroep en aard namelijk aan sociale activering (Participatiewet) en arbeidsmatige dagbesteding (Wet maatschappelijke ondersteuning). De verbinding tussen de dienstverlening op sociale activering, arbeidsmatige dagbesteding en beschut werk is opgenomen op de transformatieagenda van het sociaal domein. Subdoelstelling Het voorzien in de algemene bestaanskosten van degenen die zijn aangewezen op een uitkering binnen de wettelijke voorschriften en richtlijnen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 34

129 IJmondiaal strenger en selectiever toegang tot de uitkering De dienstverlening aan potentiële uitkeringsgerechtigden is momenteel zo ingericht dat rechthebbenden zo snel mogelijk een uitkering ontvangen en in hun algemene bestaanskosten kunnen voorzien. Om die snelheid te behouden en tegelijkertijd de focus zo snel mogelijk te kunnen leggen op (de weg naar) re-integratie is vanaf het 3 e kwartaal van 2015 gestart met een onderzoek naar de maatregel strenger en selectiever aan de poort. Doel hiervan is om nog strenger na te gaan of iemand recht heeft op een uitkering om vervolgens selectiever de benodigde inkomens- en reintegratie ondersteuning in te kunnen zetten. Deze maatregel stelt de eigen kracht van de uitkeringsgerechtigde voorop, biedt sneller toegang tot de juiste vorm van ondersteuning en levert daardoor een besparing op in dienstverlening, die anders onnodig ingezet zou zijn. Op dit onderdeel wordt IJmondiaal samengewerkt, zodat de uitkeringsaanvraag voor de burger in de IJmond hetzelfde gaat verlopen. Dit geldt ook voor het handhavingsbeleid. Het voordeel van deze aanpak is dat gemeenten en ketenpartners verbindingen kunnen leggen om expertise en ervaringen te delen. Juist het systematisch analyseren van de resultaten en het uitwisselen van ervaringen en resultaten met andere gemeenten en partners is van groot belang voor het eventueel aanpassen van het gevoerde handhavingsbeleid en de uitvoering. Het aantal mensen dat zelfstandig in zijn bestaan kon voorzien en daarom geen uitkering nodig had is in medio 2015 gestabiliseerd, mede als gevolg van het aantrekken van de economie en het succesvolle handhavings- en re-integratiebeleid. Subdoelstelling Het verbeteren van de financiële en maatschappelijke positie en het doorbreken van het maatschappelijke isolement van inwoners met een laag inkomen. Armoedebeleid uitgebreid Onder het motto Iedereen doet mee valt ook een ruimhartig armoedebeleid. Voorkomen moet worden dat inwoners met een laag inkomen niet meer mee kunnen doen en maatschappelijk geïsoleerd raken. Dit geldt in het bijzonder voor de kinderen van inwoners met een laag inkomen. Zij mogen niet de dupe worden van de financiële situatie van hun ouders. Net als in 2014 lag daarom ook in 2015 de nadruk op het verbeteren van de positie van kinderen die opgroeien in armoede. Vanuit het oogpunt Kinderen doen mee is in overleg met de clientenraad in het bijzondere bijstandsbeleid extra aandacht besteed aan voorzieningen die kinderen in staat stellen met hun leeftijdsgenoten mee te doen. Naast het polsbandje voor zwembad de Heerenduinen en de fiets voor kinderen, dat ook in 2014 extra werd aangeboden, is in 2015 de seizoenskaart geïntroduceerd voor één van de drie speeltuinen (Veilige Haven, Zeewijk en Santpoort). Daarnaast is de vergoeding verhoogd die ouders aan kunnen vragen voor deelname aan sport en cultuur. Ook hiervan werd volop gebruik gemaakt. De fiets is 75 keer verstrekt, de seizoenskaart voor de speeltuin 90 keer en het polsbandje voor het zwembad 100 keer. Indicatoren Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Percentage uitgestroomde uitkeringsgerechtigden (Participatiewet, IOAW, IOAZ, BBZ) Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Prestatie- IJmond Werkt! % n.v.t. 50% 48% indicator Indicatoren bij subdoelstelling Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 35

130 Indicator Type Bron Laatste meting Aantal langdurig uitkeringsgerechtigden in een sociaal activeringstraject Prestatie- indicator Gemeentelijke realisatie Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie n.v.t Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Percentage plaatsingen met loonkostensubsidie regulier Prestatie- indicator Gemeentelijke realisatie Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 27% 1 Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Aantal uitkeringsgerechtigden (Participatiewet, BBZ) Prestatie Gemeentelijke realisatie Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie n.v.t Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Aantal toegekende aanvragen bijzondere bijstand Aantal verleende kwijtscheldingen gemeentelijke belastingen Prestatie Gemeentelijke realisatie Prestatie Gemeentelijke realisatie Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie n.v.t Financiële toelichting Programma 2 Werk en inkomen (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 36

131 Programma 3 Maatschappelijke zorg Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 37

132 Doelenboom Hoofddoelstelling Subdoelstelling Prestaties Hoofddoelstelling 3.1 Velsenaren zijn actief betrokken bij hun woonomgeving en sociale verbanden die daarin bestaan. Collegeproducten C6035 Wijksteunpunten, welzijns en basisvoorzieningen Hoofddoelstelling 3.2 Velsenaren kunnen heel goed voor zichzelf zorgen en weten eventuele lichte vormen van hulp daarbij goed te vinden. Collegeproducten C6037Maatschappelijke begeleiding Specifieke doelgrepen C6034 Opvang en Inburgering C6038 Overig volksgezondheid C6039 C6030 AWBZ Sociaal Domein Hoofddoelstelling 3.3 Voor Velsenaren die niet zelfstandig of met behulp van hun omgeving voor zichzelf kunnen zorgen, is er een aanbod op maat. Collegeproduct C6039 Schuldhulpverlening C6031 Individuele verstr. C6032 Hulp bij het Huishouden Subdoelstelling Velsenaren doen vrijwilligerswerk in de wijk en in de gemeente; en zorgen voor elkaar. Subdoelstelling Inwoners, gemeenten en partners in de wijk werken aan een sociale, hele, schone en veilige omgeving. Subdoelstelling Het voorkomen en vroegsignaleren van knelpunten op het gebied van gezondheid, psycho-sociaal functioneren en schulden, inclusief het bieden van lichte ondersteuning Subdoelstelling Het bieden van voorzieningen en diensten aan inwoners zodat zij zelfstandig een huishouden kunnen voeren en kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Subdoelstelling Het bieden van een financiële tegemoetkoming aan chronisch zieken. Subdoelstelling Het ondersteunen van inwoners in het traject schuldhulpverlening Subdoelstelling Het bieden van opvang en beschermd wonen. - Het aantal bemiddelingen/matches via het Servicecentrum/BUUV neemt toe; - Het aantal wijkinitiatieven neemt toe; - Het aantal ondersteunende mantelzorgers/ zorgvrijwilligers neemt toe of blijft gelijk. Kerncijfer tevredenheid over de leefomgeving neemt toe of blijft gelijk. - Problemen zijn in vroegtijdig stadium onderkend, uitstroom naar duurdere zorg wordt ondervangen. - De hulpvraag wordt zo veel mogelijk integraal benaderd en opgelost, daar waar mogelijk gebruik makend van de eigenkracht en samenkracht van Velsenaren. - Na afronden van korte ondersteuning kan de cliënt zijn eigen problemen weer oplossen. - Gezondheidsaspecten zijn meegewogen in bestuurlijke besluitvorming, ook in andere programma s. Per voorziening: - voldoen aan de resultaatverplichting in de Wmo; - tevredenheid van cliënten. Aantal verstrekkingen Na afloop van het traject zijn de schulden gesaneerd; de cliënt heeft vermogen om in de toekomst schulden te voorkomen. ) a) voorkomen van huisuitzettingen; b) voldoende capaciteit; c) terugkeer naar huurwoning wordt bevorderd. Etc. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 38

133 Uitgangspunten voor dit programma Bij de ondersteuning van kwetsbare mensen staat de eigen verantwoordelijkheid van inwoners centraal. Dit betekent dat wij in eerste instantie naar de mogelijkheden en talenten van Velsenaren kijken. Gemeente Velsen staat daarnaast voor een samenleving waar mensen elkaar willen bijstaan en voor elkaar willen zorgen. Mocht de eigen kracht of hulp uit de omgeving onvoldoende zijn, dan ondersteunt de gemeente haar inwoners door het bieden van algemene voorzieningen, ofwel voorzieningen die voor iedereen toegankelijk zijn. Indien dit niet voldoende is zijn geïndiceerde voorzieningen een oplossing. Voorbeelden zijn huishoudelijke hulp of een scootmobiel. Als het gaat om de participatie en zelfredzaamheid van haar inwoners heeft de gemeente de opdracht om mensen hierin te ondersteunen (een passende oplossing bieden). Op deze wijze kunnen inwoners van Velsen rekenen op een stevig vangnet. Deze werkwijze sluit aan op de decentralisatie in het sociale domein. Sinds 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor zorg, welzijn en werkvoorziening. Deze transitie en transformatie betekenen een andere nieuwe manier van werken en inzet van middelen gericht op zorg en welzijn en een integrale benadering van de zorgvraag van cliënten. Dit houdt in dat we werken volgens het principe van één huishouden, één plan, één regisseur. We streven naar laagdrempelige, zichtbare en herkenbare toegang tot maatschappelijke ondersteuning voor mensen die dat nodig hebben. Sociale wijkteams zijn hiervoor een belangrijk instrument. Contextomschrijving Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 De Wet maatschappelijke ondersteuning is sinds 1 januari 2015 van kracht. Bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van mensen met een beperking, chronische psychische of psychosociale problemen staat daar centraal in. De gemeente ondersteunt hen daarbij zodat mensen zo lang mogelijk in de eigen leefomgeving kunnen blijven. Voor mensen met psychische of psychosociale problemen biedt de gemeente beschermd wonen en opvang. Dit geldt ook voor mensen die, bijvoorbeeld met risico s voor hun veiligheid als gevolg van huiselijk geweld, niet langer thuis wonen. Versterken sociale basisinfrastructuur Het jaar 2015 stond in het teken van de transformatie. De transformatie betekent een andere werkwijze en verschuivende rol van overheid, samenwerkingspartners én bewoners. Dit betekent onder andere dat de gemeente zich meer dan voorheen richt op het organiseren van een integrale benadering van de hulpvraag van de cliënt. Er wordt breder doorgevraagd op verschillende levensterreinen en er wordt gekeken naar de vraag achter de vraag. Velsen versterkt en herstructureert daarnaast de sociale basisinfrastructuur. Dit is nodig om algemene voorzieningen beter te laten aansluiten op de geïndiceerde zorg. Algemene voorzieningen hebben een belangrijke preventieve functie ten opzichte van duurdere geïndiceerde voorzieningen. De vraag naar algemene voorzieningen monitort Velsen met regelmaat, zodat deze zo goed mogelijk aansluit bij de behoeften van inwoners. Met welzijnspartners en zorgaanbieders kijkt de gemeente hoe bestaande accommodaties de nieuwe doelen en de gewenste resultaten zo efficiënt mogelijk faciliteren. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 39

134 Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Wmo-visie ( ) Nota Integrale informatie, advies en cliëntondersteuning Nota Welzijn Nieuwe Stijl Vrijwillige inzet in Velsen Beleidsplan decentralisatie Awbz Lokaal gezondheidsbeleid Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Velsen 2015 Visie Luchtkwaliteit IJmond Uitvoeringsprogramma Regionaal Kompas Beleidsplan Integrale schuldhulpverlening Verordening Wet inburgering 2010 gemeente Velsen Programmadoelstelling Bevorderen van zelfstandigheid, zelfredzaamheid en participatie in het maatschappelijke verkeer met specifieke aandacht voor de positie en de mogelijkheden van de kwetsbare burgers. Subdoelstelling Velsenaren doen vrijwilligerswerk in de wijk en in de gemeente; en zorgen voor elkaar. BUUV verder versterkt BUUV is een marktplaats van vraag en aanbod waarbij bewoners informele hulp en steun vragen en/of aanbieden. Stichting Welzijn Velsen voert BUUV uit. In 2015 is BUUV verder versterkt, vooral procesmatig. Daarnaast zijn verscheidene publiciteitsacties georganiseerd. BUUV is een succesvolle marktplaats: in 2015 is per kwartaal een structurele groei van zowel het aantal deelnemers als matches zichtbaar. Grote respons mantelzorgwaardering In september 2015 is de gemeente tegelijk met de gemeenten Beverwijk en Heemskerk gestart met de uitvoering van mantelzorgwaardering. Deze taak lag tot 2015 bij het Rijk. Deze waardering is voornamelijk ingezet op het vinden en bereiken van mantelzorgers. Dit leidde tot een huis-aanhuisactie waar circa mantelzorgers in Velsen op gereageerd hebben. Daardoor heeft de gemeente meer mantelzorgers in beeld en wordt duidelijker aan welke ondersteuning zij behoefte hebben. Socius voert het Centrum Mantelzorg uit voor de gemeente. Dit centrum informeert en adviseert mantelzorgers en ondersteunt mantelzorgers die overbelast (dreigen te) raken. Ook de sociaal wijkteams hebben de taak mantelzorgers in beeld te brengen en door te verwijzen naar het Centrum Mantelzorg. De sociaal wijkteams hebben hiertoe in 2015 een workshop mantelzorg gevolgd. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 40

135 Subdoelstelling Inwoners, gemeenten en partners in de wijk werken aan een sociale, hele, schone en veilige omgeving. Nieuwe wijkinitiatieven In 2015 is de wijkgerichte dienstverlening onverminderd voortgezet. Het aantal wijkinitiatieven benadert in 2015 het aantal van Om meer publiciteit en bekendheid te geven aan de mogelijkheden voor wijkinitiatieven is eind 2015 nieuw foldermateriaal ontwikkeld. In 2015 zijn verschillende wijkinitiatieven georganiseerd en gefaciliteerd; financieel en ook door middel van kennis en inzet door ambtenaren en professionals in de buurt op het gebied van groenvoorziening. Met name in IJmuiden zijn er meer bloembakken geadopteerd en zijn ook enkele groenstroken door bewoners benut voor moes-, boom- en bloementuinen. Andere voorbeelden van wijkinitiatieven komen voort uit What s App-groepen die opgestart zijn door bewoners. Met name op veiligheidsgebied ondersteunt de gemeente hierin door bijvoorbeeld te faciliteren bij aankoop van waarschuwingsborden in de openbare ruimte. De wijkmobiel: een geslaagd initiatief De wijkteams - die bestaan uit gemeente, jongerenwerkers, Stichting Welzijn Velsen, wijkplatforms, politie en woningcorporaties - gaan op tournee door hun wijk met de wijkmobiel. De wijkmobiel heeft in het seizoen 2014/ keer een bezoek gebracht aan de verschillende wijken. Het initiatief met de wijkmobiel was succesvol: in totaal zijn 176 bewoners naar de wijkmobiel gekomen met hun ideeën, vragen en suggesties. Dag van de Duurzaamheid succesvol Op 9 oktober organiseerden de gezamenlijke wijkteams op Plein 1945 de dag van de duurzaamheid. Aan deze dag hebben velen een bijdrage geleverd: vrijwilligers, scholen, Pieter Vermeulen Museum, partners in de wijk, overheden, nutsbedrijven, afvalinzamelingsdienst, Omgevingsdienst en diverse afdelingen van de gemeente Velsen. Zij presenteerden hun diensten, inzet en lieten de mogelijkheden zien op het gebied van duurzaamheid aan alle inwoners van de gemeente. Gezond in de Stad: wijkanalyses Om een goed beeld te krijgen van een wijk is in 2015 gestart met het maken van wijkanalyses. Vanuit verschillende databronnen en informatie door bewoners en professionals in de wijk ontstaat een totaalbeeld van een wijk. Wijkanalyses kunnen worden benut om met bewoners en uitvoeringspartners de opgaven in de wijk te bepalen: wat valt op in de wijk en welke verbeterpunten zijn nodig? De Zee- en Duinwijk is de eerste wijk waar dit concept wordt toegepast in het kader van het project Gezond in de Stad. Hiertoe ontvangt de gemeente een subsidie van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Subdoelstelling Het voorkomen en vroegsignaleren van knelpunten op het gebied van gezondheid, psycho-sociaal functioneren en schulden, inclusief het bieden van lichte ondersteuning. Cliëntondersteuning voor mensen met een beperking In 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor cliëntondersteuning voor mensen met een beperking. Het gaat bijvoorbeeld om mensen met een verstandelijke, psychiatrische of lichamelijke beperking. Deze kortdurende ondersteuning is gericht op het bevorderen van zijn/haar zelfredzaamheid. Er wordt daarbij integraal gekeken naar de hulpvraag: de totale situatie van een Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 41

136 huishouden met een hulpvraag wordt vanuit meerdere disciplines bekeken. Voorgaande jaren was de gemeente al verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning voor mensen met psychosociale problemen. Het gaat dus om een uitbreiding van doelgroepen. De sociale wijkteams in Velsen (zie hieronder) voeren deze taak uit; zij hebben expertise op het gebied van algemene (psychosociale) cliëntondersteuning als cliëntondersteuning voor mensen met een beperking. Sociaal wijkteams in heel Velsen Sinds januari 2015 zijn in Velsen vier sociaal wijkteams actief in de gehele gemeente. Het sociaal wijkteam biedt lichte laagdrempelige ondersteuning en richt zich op het vergroten van de eigen kracht en zelfredzaamheid van de inwoner. Indien nodig schakelt het sociaal wijkteam door naar specialistische, geïndiceerde hulp. In 2015 hebben de sociaal wijkteams zich verder ontwikkeld naar een werkwijze waarbij de eigen kracht van de inwoner centraal staat. Ook is geïnvesteerd in de samenwerking met partners als het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), schoolmaatschappelijk werk, huisartsen, geestelijke gezondheidszorg (GGZ), mantelzorg- en vrijwilligersorganisaties. In oktober/november 2015 is een eerste evaluatie van de sociaal wijkteams uitgevoerd. Op basis van deze evaluatie wordt een plan voor de verdere doorontwikkeling van de sociaal wijkteams in 2016 gemaakt. Velsense consulenten bijzondere bijstand, schuldhulpverlening en Wmo werken intensief samen met de sociaal wijkteams. Wanneer geïndiceerde, individuele ondersteuning nodig is gaat een lid van het sociaal wijkteam samen met een gemeentelijke consulent op bezoek bij het betreffende huishouden en kan de consulent een beschikking afgeven. Kortere wachtlijsten psychosociale ondersteuning bij schuldhulpverlening In de schuldhulpverlening biedt het algemeen maatschappelijk werk van Socius de psychosociale ondersteuning. Mede als gevolg van de financiële crisis is de vraag naar schuldhulpverlening gestegen en zijn bij het maatschappelijk werk lange wachtlijsten ontstaan. In 2015 heeft de gemeente de subsidieverlening aan Socius uitgebreid. Met de extra inzet zijn de wachtlijsten teruggebracht tot maximaal twee weken. Maatschappelijke begeleiding statushouders gestegen Statushouders zijn vluchtelingen met een verblijfsvergunning. Deze statushouders en hun gezinnen moeten nog thuis geraken in de Velsense samenleving; daarom vindt de gemeente het belangrijk om deze groep maatschappelijke begeleiding te bieden. Dat is een belangrijk instrument om deze kwetsbare groep te laten meedoen in de samenleving. Vluchtelingenwerk Velsen verzorgt de maatschappelijke begeleiding van statushouders in onze gemeente. Hun aantal is sterk gegroeid. In 2015 heeft Vluchtelingenwerk ongeveer 100 statushouders begeleid; in 2014 waren dat er nog 60. In 2015 heeft de gemeenteraad het budget voor maatschappelijke begeleiding verhoogd. Vluchtelingenwerk werkt met een groot aantal vrijwilligers, waardoor zij de kosten relatief laag kunnen houden. Verbeterd netwerk publieke gezondheidszorg Naast de reguliere uitvoering van de wettelijke taken op bijvoorbeeld infectieziekten bestrijding, heeft de Gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD) zich in 2015 gericht op nieuwe ontwikkelingen vanwege de transformatie in het sociaal domein. Zo is de website gelanceerd. Hierop worden de resultaten uit alle gezondheidsmonitors gepubliceerd. Deze gegevens kunnen zodoende efficiënter en effectiever worden benut. Daarnaast wordt met de zorgverzekeraars gewerkt aan het bereiken van gezamenlijke doelstellingen: meer inzet op preventie en betere verbinding met (nieuwe) zorgtaken van gemeenten. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 42

137 Tenslotte is vanuit de Jeugdgezondheidszorg een nieuw contactmoment ingevoerd voor jongeren uit het voortgezet onderwijs. Dit extra contact is bedoeld om jongeren bewust te maken van een gezonde leefstijl. Tot nu toe ziet de jeugdgezondheidszorg jongeren voor het laatst wanneer ze ongeveer 13 jaar zijn. Vanaf 2016 is dit een wettelijke taak. Inhoudelijk hangt dit contactmoment samen met programma 4. Subdoelstelling Het bieden van voorzieningen en diensten aan inwoners zodat zij zelfstandig een huishouden kunnen voeren en kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Met de start van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in 2015 is de gemeente verantwoordelijk geworden voor de nieuwe maatwerkvoorziening Begeleiding. Een nieuwe taak, waaronder ook dagbesteding valt. De uitvoering van deze voorziening viel tot 1 januari 2015 onder de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz). In totaal zijn vanuit de Awbz 700 indicaties begeleiding overgedragen aan Velsen. Het jaar 2015 was een overgangsjaar. Hierbij is het principe van de zachte landing toegepast. Dit betekent dat alle betrokken cliënten die vanuit de AWBZ per 1 januari 2015 onder gemeentelijke verantwoordelijkheid vallen, hun oude indicatie hebben behouden tot uiterlijk 1 januari Zij hebben in 2015 allemaal een nieuwe indicatie gekregen. Ook is in 2015 de uitvoering voor de nieuwe regeling Huishoudelijke Hulp Toelage gestart. Deze is bedoeld om de werkgelegenheid bij zorgaanbieders in stand te houden: als gevolg van eerdere bezuinigingstaakstellingen op hulp bij het huishouden dreigden veel mensen werkloos te worden. Deze regeling dient als stimulans om alsnog hulp in de huishouding in te kopen. Hiervoor ontvangt Velsen subsidie van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het Rijk heeft bepaald dat de toelage een algemene voorziening moet zijn en geen maatwerkvoorziening. Dat betekent dat de voorziening voor iedereen toegankelijk is, zonder indicatie. Bovendien kan de regeling alleen worden ingezet bij de huidige gecontracteerde zorgaanbieders en is deze bestemd voor specifieke doelgroepen. Tot nu toe hebben ongeveer twintig mensen gebruik gemaakt van de regeling. Omdat de aantallen tegenvallen wordt de regeling opnieuw onder de aandacht gebracht bij de burgers. De regeling is tot en met 2016 van kracht. Subdoelstelling Het bieden van een financiële tegemoetkoming aan chronisch zieken. Nieuwe regeling tegemoetkoming kosten chronisch zieken en gehandicapten Het kabinet heeft in 2014 de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) afgeschaft. Deze regeling was bedoeld om chronisch zieken en gehandicapten te compenseren voor de meerkosten die zij moeten maken door hun ziekte of handicap, zoals extra beddengoed, waskosten of energieverbruik. Daarnaast is de regeling Compensatie eigen risico (Cer) afgeschaft. Deze regeling was bedoeld voor mensen met hoge zorgkosten die het volledige eigen risico van de zorgverzekering moesten betalen. Vanaf 2015 is het de verantwoordelijkheid van gemeenten om mensen met een chronische ziekte of handicap tegemoet te komen in de meerkosten die zij maken. De kaders voor de nieuwe tegemoetkoming zijn door de gemeenteraad in november 2015 vastgelegd in de Wmo-verordening. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 43

138 Subdoelstelling Het ondersteunen van inwoners in het traject schuldhulpverlening. Meer aandacht voor schuldpreventie Schuldhulpverlening herstelt en bevordert de financiële zelfstandigheid van onze burgers. Deze hulpverlening wordt vormgegeven in samenwerking met de PLANgroep en met Socius Maatschappelijke Dienstverleners (zie subdoelstelling 3.2.1). Velsen is in 2015 gestart met een nieuwe werkwijze en een nieuwe uitvoerder voor schuldhulpverlening. Voorheen werkte Velsen samen met Sociaal.nl Schuldsanering. In 2015 zijn de volgende speerpunten nader uitgewerkt: meer financiële educatie van jongeren; sneller signaleren van problemen door financiële schuld; verzorgen van goede voorlichting en aandacht voor nieuwe doelgroepen zoals ondernemers. Binnen het basisonderwijs is in 2015 aansluiting gezocht bij de landelijke week van het geld. In het voortgezet onderwijs hebben rolmodellen (peer-educators) met leerlingen gesproken over geld. Daarnaast zijn theatervoorstellingen georganiseerd. Ook ouders van jongeren hebben voorlichting gekregen over de financiële kant van studerende kinderen en het veranderde (leen)stelsel voor studiefinanciering. Ondernemers hebben voorlichting gekregen en de gemeente biedt bedrijven in financieel zwaar weer ondersteuning met advies, samen met het Instituut voor Midden en Kleinbedrijf. Ook is Velsen in 2015 aangesloten bij het Startpunt Geldzaken. Dit is een digitaal hulpmiddel dat mensen wegwijs maakt op financieel gebied. Wij monitoren de resultaten van dit Startpunt ten behoeve van een evaluatie in In totaal zijn er in 2015 meer preventieve acties ondernomen. In zowel 2014 als 2015 is er geen sprake meer van een stijging, maar zelfs een lichte daling te constateren in het aantal klanten met (dure) schuldsaneringstrajecten. Wij veronderstellen dat onze preventieve klantcontacten een positief effect hebben. Subdoelstelling Het bieden van opvang en beschermd wonen Protocol maatschappelijke opvang vastgesteld In 2015 heeft het college in regioverband een protocol voor maatschappelijke opvang vastgesteld. Dit protocol heeft als doel mensen die in de maatschappelijke opvang zitten sneller te herhuisvesten. De begeleider in de maatschappelijke opvang houdt gedurende het verblijf contact met de aandachtsfunctionaris binnen de gemeente. Gemeenten krijgen in het protocol een financiële prikkel om mensen in de maatschappelijke opvang binnen 6 maanden te herhuisvesten. Beschermd wonen Gemeenten zijn vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor het beleid op het gebied van beschermd wonen voor mensen met een psychiatrische beperking. Beschermde woonvormen zijn gericht op mensen die niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving. De gemeente Haarlem is aangewezen als centrumgemeente voor de regio IJmond, Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 44

139 Indicatoren Indicatoren bij hoofddoelstelling 3.2 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Klanttevredenheid Sociale wijkteams Output * 7 Zelfredzaamheid na afronding van het traject Effect * Indicatoren bij hoofddoelstelling 3.3 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Uitvalpercentage traject schuldhulpverlening Effect Sociaal.nl / PLAN groep ,59% 6% 11% Realisatie 2015 Slagingspercentage minnelijke schuldregeling Effect Sociaal.nl / PLAN groep ,59% 10% 27% Percentage WSNP verzoeken Effect Sociaal.nl / PLAN groep ,08% 59% 53% Aantal trajecten Sociaal.nl / PLAN groep Effect Sociaal.nl / PLAN groep Toelichting indicatoren * Het ministerie heeft de voorschriften vastgesteld voor het onderzoek naar de ervaringen van de cliënt. Hierop is een vooronderzoek gestart. De indicatoren zouden in de tweede helft van 2015 worden verfijnd. Resultaten van het onderzoek zijn nog niet bekend Financiële toelichting Programma 3 Maatschappelijke Zorg (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 45

140 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 46

141 Programma 4 Jeugd en educatie Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 47

142 Doelenboom Hoofd- Sub- Prestaties doelstellingen doelstellingen Hoofddoelstelling 4.1. Kinderen en jongeren groeien op in een omgeving die hen aanzet om actief betrokken te zijn bij de samenleving Collegeproducten C 6043 Leerplicht C 6044 Leerlingenvervoer C 6045 Lokaal Onderwijsbeleid C 6048 Overig jeugdbeleid Hoofddoelstelling 4.2. De Velsense jeugd geniet onderwijs in geschikte gebouwen. Collegeproducten C 6041 Huisvesting basisonderwijs C 6042 Huisvesting voortgezet onderwijs Subdoelstelling Bevorderen en faciliteren van participatie en zelfontplooiing van kinderen en jeugdigen in het sociaal-maatschappelijk leven Subdoelstelling Alle Velsense leerlingen hebben een startkwalificatie (naar hun vermogens). Waar nodig is sprake van een doorlopende leerlijn. Subdoelstelling Op basis van actuele prognoses tijdig en planmatig inspelen op de behoefte aan onderwijs- en andere accommodaties - Faciliteren van collectieve, voorliggende en individuele voorzieningen die participatie mogelijk maken/bevorderen en beperkingen compenseren (dit wordt nader uitgewerkt in de programma s 2 en 3) - Jongeren kunnen zichzelf ontplooien en ontwikkelen ook buiten schooltijd hun talenten - Realisatie leerlingenvervoer - Realisatie van een doorgaande leerlijn - Dekkend hoogwaardig aanbod voor- en vroegschoolse educatie (VVE) - Realisatie kwaliteitsimpuls peuterspeelzalen -Toezicht en handhaving van de kwaliteit van voorschoolse voorzieningen - Realisatie van brede scholen in het primair onderwijs en combinatiefuncties - Afstemming met de samenwerkingsverbanden en schoolbesturen om passend onderwijs mogelijk te maken --Terugdringen en preventie van schooluitval en verzuim - Perspectief op het behalen van een startkwalificatie vergroten door het bieden van ondersteuning - Op basis van actuele prognoses tijdig en planmatige inspelen op de behoefte aan onderwijshuisvesting po/vo. - De onderwijsgebouwen voldoen aan de normen volgens landelijke wet- en regelgeving Hoofddoelstelling 4.3 Kinderen, jongeren en opvoeders krijgen vroegtijdig en zo nodig gedwongen hulp en ondersteuning om zich optimaal te ontwikkelen. Collegeproducten C 6047 Centrum voor Jeugd en Gezin C 6049 Jeugdhulp Subdoelstelling Het realiseren van voorzieningen en infrastructuur gericht op het voorkomen van ondersteuning, hulp en zorg bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen (incl. het bieden van lichte ondersteuning). Subdoelstelling Het bieden van specialistische zorg aan jongeren, ouders en gezinnen waaronder de uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. - Uitvoering geven aan de taken uit de Jeugdwet - Een dekkend en samenhangend lokaal netwerk van voorzieningen gericht op ondersteuning van jeugdigen en opvoeders waarbij de toegang belegd is bij de wijkteams - Het organiseren van een adequate lokale infrastructuur door inzet van multi-disciplinaire wijkteams voor doorverwijzen naar specialistische zorg - door brede preventieve ondersteuning de aanspraak op specialistische zorg verminderen - Het bieden van specialistische zorg en jeugdbeschermingsmaatregelen - Monitoring en registratie van zorgconsumptie specialistische zorg Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 48

143 Uitgangspunten voor dit programma Talentontwikkeling is de rode draad voor dit programma. Een doorgaande leerlijn is daarbij een belangrijke voorwaarde. De basis daarvoor wordt gelegd in voor- en vroegschoolse educatie (VVE) ter voorkoming van (taal)achterstanden bij jonge kinderen. De lijn loopt door van primair onderwijs via voortgezet onderwijs naar MBO en HBO. Het college kiest ervoor deze talentontwikkeling mede in het licht van de Visie 2025 te zien (kennisontwikkeling en persoonlijke ontplooiing). Daarbij wordt zo min mogelijk gekozen voor financiële stimulering of aansturing, behalve waar een wettelijke taak ligt (zoals bij onderwijshuisvesting, VVE en de volwasseneneducatie). Het college kiest ervoor partijen te verbinden, via overleg partijen te stimuleren eigen verantwoordelijkheid te nemen en stappen te zetten en alleen daar te regisseren waar de wetgever die rol bij de gemeente neerlegt (zoals in het kader van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en de lokaal educatieve agenda). De middelen van dit programma Jeugd en educatie dragen ook bij aan de uitvoering van de Visie op Velsen. Onder de noemer van de prioriteit Innovatieve IJmond uit de Strategische agenda wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan de ontwikkeling van een Techniek Campus Techport in de regio IJmond. Hierin werkt de gemeente samen met bedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen aan onder andere versterking van de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt. Met de decentralisatie in het sociale domein heeft de gemeente er taken bij gekregen in de jeugdhulp. Dit betekent ook voor dit programma een transitie in werkprocessen en inzet van middelen. Een voorbeeld daarvan is het regionaal organiseren en aanbesteden en inkopen van jeugdhulp. Contextomschrijving Sinds 1 januari 2015 is Velsen verantwoordelijk voor alle jeugdhulp. De gemeente is daarmee verantwoordelijk voor de navolgende nieuwe taken zoals: - alle vormen van jeugdhulp, inclusief specialistische hulp zoals Jeugd-VB (jongeren met een verstandelijke beperking), Jeugd-GGZ (geestelijke gezondheidszorg) en Jeugdzorgplus (gesloten jeugdzorg); - de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen (JB); - de uitvoering van de jeugdreclassering (JR). Deze nieuwe taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de nieuwe Jeugdwet. Jeugdbeleid Het preventieve jeugdbeleid van Velsen staat in de Kadernota jeugd- en onderwijsbeleid en de regionale nota Jeugdhulp. Inzet is een toegankelijk, passend en integraal aanbod aan voorzieningen en activiteiten op het gebied van onderwijs, sport, welzijn, kunst en cultuur, preventie, hulpverlening en zorg. Dit gebeurt onder andere door brede scholen verder te ontwikkelen, de inzet van cultuur- en buurtsportcoaches, het jeugd- en jongerenwerk en de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Dit aanbod wordt integraal aangeboden op de plekken waar kinderen/jeugdigen en hun ouders/opvoeders komen. Passend onderwijs Op 1 augustus 2014 is de Wet Passend Onderwijs in werking getreden. Het doel is dat zo veel mogelijk kinderen een plek vinden binnen het regulier onderwijs en indien nodig daar ondersteuning krijgen. Ter voorbereiding hierop heeft het Rijk scholen ingedeeld in regionale samenwerkingsverbanden voor primair- en voortgezet onderwijs. De Wet Passend Onderwijs verplicht schoolbesturen om iedere leerling die zich aanmeldt binnen het samenwerkingsverband een passende onderwijsplek te bieden. Ieder samenwerkingsverband stelt een daar ondersteuningsplan voor op. Over de ondersteuningsplannen zijn de wettelijk verplichte Op Overeenstemminggerichte Overleggen gevoerd tussen het onderwijs en de gemeente. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 49

144 Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Kadernota Jeugd en Onderwijsbeleid samenwerken aan Talent Wet Passend Onderwijs Wet gelijke behandeling van handicap en chronische ziekte Wet kwaliteit (Voortgezet) Speciaal Onderwijs VSO (1 augustus 2013) Leerplichtwet Wet Publieke Gezondheid Gemeentelijk Jeugdbeleid Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE) Gemeentelijk Onderwijs achterstandenbeleid (OAB) Algemene subsidieverordening Velsen Verordening Leerlingenvervoer gemeente Velsen Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Velsen Verordening ruimte- en inrichtingseisen Peuterspeelzalen Velsen Subsidieverordening godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk vormingsonderwijs Masterplan Huisvesting Onderwijs Visiedocument Brede Scholen Regionaal beleidskader Jeugdhulp Jeugd, onze zorg Jeugdhulpwet Verordening Jeugdhulp gemeente Velsen Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Programmadoelstelling Het bieden van kansen op talentontwikkeling, gericht op kennisontwikkeling en persoonlijke ontplooiing van kinderen en jeugdigen en het geven van ondersteuning aan hen en hun ouders/ opvoeders bij het opgroeien en opvoeden. Subdoelstelling Bevorderen en faciliteren van participatie en zelfontplooiing van kinderen en jeugdigen in het Sociaalmaatschappelijk leven. Buurtsport- en cultuurcoaches Om een impuls te geven aan de combinatiefuncties heeft de gemeente voor 8,2 fte aan buurtsport- en cultuurcoaches ingezet. De gemeente verdeelde het aantal fte over drie aandachtsgebieden: 4,1fte richtte zich op jeugd, onderwijs en sport. 2fte ging naar cultuureducatie en 2,1 fte naar coaches met een wijkgerichte aanpak. De buurtsportcoaches hebben als taak om sportverenigingen te versterken en een gevarieerd sport- en beweegaanbod te realiseren dat aansluit bij de behoefte van onze inwoners. De cultuurcoaches maken de jeugd tot achttien jaar vertrouwd maken met één of meer kunst- en cultuurvormen en hen stimuleren tot actieve kunstbeoefening. De coaches organiseerden verschillende activiteiten zoals sportinstuiven, verenigingsondersteuning en advies, Telstar Street League, binnen- en buitenschools sportaanbod, nationale sportweek en diverse cultuureducatie projecten. Sportief educatief programma Playing for Success Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 50

145 Telstar en de maatschappelijke Stichting Telstar Thuis in de Wijk hebben samen met het onderwijs en de gemeente Velsen in het stadion in het voorjaar van 2015 een leercentrum geopend voor het programma Playing for Succes. Kinderen kunnen hier op een speelse wijze en in een inspirerende omgeving hun prestaties in taal, rekenen en ICT verbeteren. Vele tientallen leerlingen uit de groepen zeven en acht van het basisonderwijs en de eerste groep van het voortgezet onderwijs hebben het programma met succes en enthousiasme doorlopen. Hun zelfvertrouwen en leervermogen is toegenomen. Zowel de provincie Noord-Holland als de gemeente Velsen hebben bijgedragen aan de realisatie van het educatieve programma en het leercentrum. Het jongerenwerk Het jongerenwerk van Stichting Welzijn Velsen werkt vraaggericht en zet jongeren actief in bij planvorming en uitvoering. Tevens zet het jongerenwerk in op participatie, talentontwikkeling, ontmoeting, overlastbestrijding, signalering, informatie, advies en doorgeleiding naar hulp en werk. In 2015 heeft Stichting Welzijn Velsen een nieuw buurtcentrum (het Terras) geopend waar jongerenactiviteiten worden georganiseerd met en door jongeren en hun ouders. Ook de overige jongerencentra boden in 2015 een afgestemd activiteitenaanbod. Een voorbeeld van jongerenparticipatie (jongerenwerk nieuwe stijl) is de lancering van de nieuwe website voor jongeren; Pure V. Naleving kwaliteit kinderopvang In 2015 is 30% van het aanbod van gastouders gecontroleerd. De gemeente voldoet hiermee aan de wettelijke streekproef die hiervoor geldt. Een nieuwe ontwikkeling in 2015 is de harmonisatie van de kwaliteitseisen peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Door de regels tussen beide opvangvormen meer gelijk te stellen worden de kwaliteitseisen tussen beide opvangvormen verkleind. Volgens afspraak zal het inspectieschema voor 2015 ook nagenoeg in 2015 door de GGD worden afgerond en uit de rapportages tot nu toe blijkt dat de kinderopvangvoorzieningen voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen. Onderwijsachterstandenbeleid/peuterspeelzaalwerk Voor de vijfde achtereenvolgende jaar zijn de Rijksmiddelen voor het onderwijsachterstandenbeleid (OAB) in het kader van de Wet Oké ingezet voor de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). De OABperiode is met een jaar verlengd. In 2015 is extra ingezet op de doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool en ouderbetrokkenheid door een conferentie te organiseren voor de medewerkers van de voorscholen en vroegscholen. Het observatie- en registratiesysteem KIJK, dat de ontwikkeling van jonge kinderen in kaart brengt, is nu ingevoerd voor alle peuters. De ontwikkelingen die de kinderen maken worden met de ouders besproken en gebruikt in de warme overdracht tussen de voor- en de vroegschool. De aanbevelingen met betrekking tot ouderbetrokkenheid zijn vertaald in gemeenschappelijke uitgangspunten. Deze uitgangspunten worden door de VVE partners gebruikt bij het vormgeven van hun ouderbeleid en-activiteiten vorm geven. Door extra scholing voldoet 90% van de leidsters aan de wettelijke taaleis, die in 2017 van kracht wordt. In 2015 was de bezetting 464 reguliere peuterspeelzaalkinderen en 184 VVE kinderen. Van de VVE doelgroep wordt ongeveer 97% bereikt. Aanpak jeugdoverlast Het jongerenwerk, streetcornerwork, politie en gemeente hebben een samenwerkingsconvenant opgesteld om de jeugdoverlast te bestrijden. Op basis hiervan kan efficiënter worden gewerkt aan de groepsaanpak en aan de individuele aanpak van jongeren die overlast op straat veroorzaken (samenhang met programma 10). De netwerkcoördinator is reeds in 2015 gestart om de groepsaanpak en individuele aanpak vorm te geven. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 51

146 Subdoelstelling Alle Velsense leerlingen hebben een startkwalificatie (naar vermogen). Gestreefd wordt naar een doorlopende leerlijn. Leerplicht en kwalificatieplicht In 2015 is extra aandacht besteed aan het versterken van de contacten tussen de leerplichtambtenaren en de scholen. Het effect is dat schoolverzuim beter in beeld wordt gebracht en een gezamenlijke aanpak is gerealiseerd om het verzuim terug te dringen, bijvoorbeeld door controles te doen vlak voor de vakanties. Daarnaast onderhouden de leerplichtambtenaren nauwe contacten met de Multi Disciplinaire Overleggen (MDO s) en de Zorg Advies teams (ZAT s) op scholen. In het jaarverslag leerplicht Velsen staat hoe de leerplichtambtenaren te werk gaan en is ook een overzicht opgenomen van de verzuimmeldingen in het schooljaar Schoolmaatschappelijk werk Socius biedt schoolmaatschappelijk werk op zowel het primair- als voortgezet onderwijs.alle scholen binnen het primair onderwijs hebben een vaste schoolmaatschappelijk werker als contactpersoon. Op de scholen met de meeste problematiek onder leerlingen worden de meeste uren schoolmaatschappelijk werk ingezet. De grootste probleemgebieden zijn opvoedondersteuning, echtscheiding, kind- en gedragsproblematiek. De schoolmaatschappelijk werker is op school de eerste contactpersoon voor leerlingen (en hun ouders) en leerkrachten als het gaat om lichte problematiek. Bij zwaardere problematiek wordt de CJG-coach ingeschakeld; elke school in het VO heeft een vaste CJG-coach. In 2015 is de samenwerking tussen het schoolmaatschappelijk werk, de CJG-coaches en sociaal wijkteam verder geïntensiveerd zodat de preventieve ondersteuning voor jeugdigen op school én in de wijk wordt aangeboden Volwasseneneducatie Onder regie van de centrumgemeente Haarlem wordt in de arbeidsmarktregio s IJmond en Zuid- Kennemerland uitvoering gegeven aan de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). Er is een educatief plan ontwikkeld dat regionaal wordt gedragen. De samenwerking tussen alle betrokken gemeenten is in een convenant vastgelegd. Subdoelstelling Op basis van actuele prognoses tijdig en planmatig inspelen op de behoefte aan onderwijs- en andere accommodaties. Masterplan onderwijshuisvesting De gemeente is verantwoordelijk voor een goede huisvesting van het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. Door uitvoering te geven aan het Masterplan Onderwijshuisvesting wordt hiervoor gezorgd. In 2015 is een bijgesteld Masterplan Onderwijshuisvesting opgesteld en in december 2015 is dit voorgelegd aan de gemeenteraad. Dit Masterplan biedt een kader voor de huisvestingsprojecten voor de periode Onderhoud en nieuwbouw Het buitenonderhoud van schoolgebouwen voor het primair en speciaal onderwijs is per 1 januari 2015 overgedragen aan de schoolbesturen. Deze ontvangen de middelen dan rechtstreeks van het rijk zoals dit bij het voortgezet onderwijs al het geval is. Deze overheveling leidt tot een korting op de algemene uitkering aan gemeenten. In 2015 is de nieuwbouw van drie basisscholen opgeleverd. Twee daarvan zijn onderdeel van een multifunctionele accommodatie, namelijk de Plataan in Velsen-Noord met een brede welzijnsaccommodatie en een gymzaal en de Zefier in IJmuiden met sporthal Zeewijk en Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 52

147 peuterspeelzaal Zoeff!. Ook de Bosbeekschool in Santpoort-Noord is eind 2015 in gebruik genomen. De leerlingen kregen tijdens de bouw les in noodlokalen aan de Bickerlaan. De nieuwbouw werd ruim binnen de geplande tijd gerealiseerd, waardoor de noodlokalen weer snel verwijderd konden worden. De kosten voor tijdelijke huisvesting bleven hiermee ook ruim binnen de raming. In 2015 is gestart met de sloop van het schoolgebouw om plaats te maken voor de nieuwbouw van het VMBO van het Vellesan College. Vooraf was onderzoek nodig naar vleermuizen en asbest. Na verwijdering van het asbest kan de nieuwbouw starten in Subdoelstelling Het realiseren van voorzieningen en infrastructuur gericht op het voorkomen van ondersteuning, hulp en zorg bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen (incl. het bieden van lichte ondersteuning). De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de formele toegang en toeleiding tot jeugdzorg. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is door het college per 1 januari 2015 gemandateerd om uitvoering te geven aan deze toegang tot jeugdhulp. CJG-coaches gaan in gesprek met de ouders naar aanleiding van hun (hulp)vraag om in te schatten wat wel en wat niet nodig is en dragen zorg voor de toegang en toeleiding tot individuele voorzieningen waar nodig. Op hoofdlijnen zijn de volgende typen vragen te onderscheiden: - Multiproblematiek (opvoedvragen gecombineerd met schulden, verslaving, huisvestingsproblematiek etc.); - Problemen bij de ouders met effect op de kinderen (vechtscheidingen, psychiatrie, ouders met een beperking); - Kinderen met psychiatrische problemen en/of schoolproblematiek en/of met een beperking; - Ouders met opvoedvragen (gamen, drankgebruik, sociaal isolement); In 2015 heeft het CJG IJmond ongeveer 900 kinderen begeleid voor de IJmond-gemeenten. Subdoelstelling Het bieden van specialistische zorg aan jongeren, ouders en gezinnen waaronder de uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Specialistische jeugdhulp De 8 samenwerkende gemeenten (IJmond en Zuid-Kennemerland) hebben gezamenlijk de (specialistische) jeugdhulp ingekocht. Er zijn overeenkomsten afgesloten voor 2 jaar met optie voor verlenging (2x1 jaar). Met aanbieders zijn zowel tariefafspraken als volumeafspraken gemaakt. De afrekening van de jeugd Awbz over het eerste half jaar heeft in 2015 plaatsgevonden. De eindafrekening van de jeugd-ggz en de jeugd- en opvoedhulp vindt in februari 2016 plaats. Net als de eindafrekening jeugd Awbz over het tweede half jaar Dan worden de exacte uitgaven bekend. Vooralsnog is de verwachting dat Velsen in 2015 de jeugdhulp heeft kunnen uitvoeren voor de middelen die zij vanuit het Rijk hiervoor heeft ontvangen. Er zijn periodiek (met grotere aanbieders maandelijks of anders per kwartaal) gesprekken gevoerd met de aanbieders. In het begin gingen de gesprekken vooral over de organisatorische kant (administratie etc.). Er heeft inmiddels een verschuiving plaatsgevonden naar de inhoud en daarmee de transformatie. We zien langzaam een verschuiving van residentiële naar ambulante ondersteuning en pleegzorg en een verschuiving van dwang naar drang. De huisarts is een belangrijke verwijzer naar de specialistische jeugdhulp. De samenwerking met de huisartsen is dan ook essentieel. In 2015 zijn overleggen gevoerd met de huisartsen. Er is eind 2015 een pilot gestart waarbij de inzet van de praktijkondersteuner (POH) jeugd GGZ (werkzaam bij een Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 53

148 aantal huisartsen in Velsen) wordt geïntensiveerd. De pilot is erop gericht om zowel gemeenten, als de huisartsen en de POH gezamenlijk stappen te laten ondernemen in de transformatie van de jeugdhulp in de praktijk. De gezamenlijk overeen gekomen doelstellingen zijn dan ook als volgt: - Het vroegtijdig opsporen van jeugdigen met psychische problematiek; - Het zorgdragen voor meer laagdrempelige hulpverleningsmogelijkheden in de 1e lijn waardoor verwijzing naar de (dure) 2e lijnsvoorziening als de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) minder vaak nodig is; - Het zorgdragen voor een passende verwijzing naar specialistische jeugdhulp (2e lijnsvoorziening) wanneer dit in het belang van het kind noodzakelijk is. Een korte lijn tussen het CJG (en andere professionals in de wijk) en de huisartsen, waarbij de praktijkondersteuner jeugd-ggz een belangrijke brugfunctie kan vervullen. Veilig Thuis en de crisisdienst Gemeenten zijn wettelijk verplicht om in regioverband een Veilig Thuis / Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) in te richten. De IJmond-gemeenten trekken hierin gezamenlijk op met Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer. Voor dit jaar is de uitvoering van de taken rondom Veilig Thuis belegd bij Kontext en de Jeugd en Gezinsbeschermers (JGB). Tegelijkertijd is er gewerkt aan de oprichting van een (nieuwe) stichting Veilig Thuis. In 2015 zijn er meer meldingen bij Veilig Thuis binnengekomen dan verwacht. Dit heeft onder andere te maken met de landelijke bekendheid die aan Veilig Thuis is gegeven (zoals spotjes op tv), en door de verplichte zorgmeldingen (door de politie). De doorontwikkeling van Veilig Thuis naar de nieuwe stichting heeft geleid tot extra kosten. De totale uitgaven blijven binnen het beschikbare jeugdhulpbudget. De crisisdienst is in 2015 in regioverband ingekocht bij JGB. Dat wil zeggen dat JGB de 24-uurs bereikbaarheid en beschikbaarheid organiseert bij crisissituaties. In 2016 wordt gewerkt aan het integraal onderbrengen van de crisisdienst bij Veilig Thuis per januari Indicatoren Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Het percentage (potentiële) Brede Scholen(6) met eigen visie en draagvlak in de wijk/buurt Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Input indicator Gemeente Velsen % 100% 100% 100% Aantal voortijdig schoolverlaters Output indicator VSV-Verkenner Ministerie van OC&W Aantal kinderdagverblijven Input indicator Aantal gerealiseerde projecten in het kader van de combinatiefuncties: Kunst en Cultuur Sport n.n.b n.v.t GGD n.v.t Aantal peuterspeelzalen Input indicator GGD n.v.t Aantal gastouders Input indicator GGD n.v.t Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 54

149 Indicatoren bij hoofddoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Door frontoffice afgehandelde hulpvraag bij CJG IJmond Aantal afgehandelde aanmeldingen Aantal meldingen in VIR met een match Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Output indicator CJG IJmond n.v.t. * 100% Output indicator CJG IJmond Effect indicator VIR *Verloop van deze indicator hangt nauw samen met de wijzigingen binnen het sociale domein (sociale wijkteams en transitie jeugdzorg). Toelichting indicatoren * Het verloop van deze indicatoren hangt nauw samen met de wijzigingen binnen het sociale domein (sociale wijkteams en transitie jeugdzorg). De indicatoren worden hierop aangepast, in afstemming ook met IJmond-gemeenten (gezamenlijk jeugdhulp taken) en CJG (als uitvoerder). Financiële toelichting Programma 4 Jeugd en educatie (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 55

150 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 56

151 Programma 5 Cultuur en culturele voorzieningen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 57

152 Doelenboom Hoofddoelstelling Subdoelstellingen Prestaties Hoofddoelstelling 5.1. Het realiseren van kunst- en cultuurvoorzieningen en het bevorderen van actieve en receptieve deelname hieraan Collegeproducten C 6051 Regionaal archief C 6052 Culturele accommodaties C 6053 Kunst- en cultuureducatie C 6054 Musea/monumenten C 6055 Bibliotheek Subdoelstelling 5.1 Cultuureducatie: - Meer kinderen maken kennis met amateurkunst/kunsteducatie en worden lid van een amateurkunstvereniging - Verbetering cultuureducatie binnen het schoolcurriculum. Subdoelstelling 5.2 Verbinden van cultuur met andere sectoren uit de samenleving en regionale samenwerking: - Een betere verbinding tussen de cultuur- en welzijnssector realiseren waardoor een bredere doelgroep wordt bereikt - Een betere verbinding tussen de cultuursector en het bedrijfsleven / Versterken cultureel ondernemerschap - Aantrekkelijk maken en houden van de gemeente, o.a. voor jongeren - Realisatie Kustinnovatie en informatiecentrum - Een goede regionale infrastructuur op het gebied van cultuur - Het bewustmaken van de inwoners van de waarde en het in stand houden van het cultuurhistorisch erfgoed van Velsen alsmede de bewaking van het landschap. - Faciliteren van de totstandkoming van doorlopende leerlijnen cultuureducatie voor het Primair Onderwijs en de Rondjes Cultuur voor het Voortgezet Onderwijs - Het ontwikkelen van een probeerlessen systeem voor schooljeugd - Faciliteren van inhoudelijke samenwerking tussen de culturele instellingen - Faciliteren van de totstandkoming van een innovatie- en informatiecentrum aan de kust, waarin de activiteiten van het Pieter Vermeulen Museum een plek krijgen - Ondersteuning van minimaal 1 initiatief per jaar op het gebied van ontwikkeling van creatieve broedplaatsen - Per jaar worden er minimaal 2 evenementen georganiseerd met een culturele component en minimaal bezoekers - Periodiek wordt door de gemeente overleg georganiseerd met de culturele instellingen om kennis uit te wisselen en samenwerking te versterken Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 58

153 Uitgangspunten voor dit programma In 2013 is de strategische agenda vastgesteld. Voor cultuur wordt hierin aangegeven dat het voor de binding van jonge mensen aan Velsen en met name IJmuiden zoals geduid in deze agenda belangrijk is dat er goede mogelijkheden zijn op het gebied van cultuur en ontspanning. Kunstenaars kunnen hierbij een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld door broedplaatsen te ontwikkelen waarbij de gemeente een faciliterende rol kan spelen. In de komende jaren wil het college slimme verbindingen tussen cultuur en andere sectoren in de maatschappij stimuleren. Het college verwacht hiermee een bredere doelgroep voor kunst en cultuur te kunnen bereiken. Interessant IJmuiden is één van de vier prioriteiten in de Strategische agenda, die uitvoering geeft aan de Visie op Velsen. Het programma Cultuur en culturele voorzieningen draagt bij aan deze prioriteit van Interessant IJmuiden, immers, culturele voorzieningen zijn belangrijk voor een aantrekkelijk leefomgeving ( quality of life ). De realisatie van een Kust Innovatie en Informatie Centrum in combinatie met het Pieter Vermeulen Museum - moet in dit licht worden gezien. Contextomschrijving Zowel op rijks-, provinciaal als gemeentelijk niveau wordt de cultuursector gestimuleerd om meer op eigen benen te staan. In verband met teruglopende middelen is dit noodzaak geworden. Op rijksniveau wordt de artistieke, maatschappelijke en economische waarde van cultuur onderscheiden. Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, voor de ontplooiing van mensen en voor de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector is een sector met een duidelijk economisch belang. Cultuur is vooral ook een onderdeel van een maatschappelijke agenda. Het bestaansrecht van kunstenaars en culturele instellingen ligt niet zozeer in de sector zelf maar in de verbinding met de samenleving. De minister kiest daarom voor een beleid dat prioriteit geeft aan de maatschappelijke waarde van cultuur en aan het belang van creativiteit. Maatschappelijke vraagstukken op bijvoorbeeld het gebied van zorg, maatschappelijk verantwoord ondernemen, energie- en voedselvoorziening, krimp of vergrijzing worden steeds complexer. Voor de aanpak van deze vraagstukken groeit het belang van creativiteit en innovatie. Cultuur en cultuuronderwijs leveren daaraan een belangrijke bijdrage. Beleid/kader dat van kracht is Wet op het specifiek Cultuurbeleid 1994 Monumentenverordening Velsen 2010 Visie op Velsen 2025 Strategische agenda Algemene Subsidieverordening Velsen 2013 Nota Kunst- en Cultuurbeleid Cultuur kleurt het leven Collegeakkoord Perspectiefnota 2014 Programmadoelstelling Het vergroten van ontwikkelingskansen voor jongeren en het verrijken van de belevingswereld van alle inwoners van Velsen door met kunst en cultuur in aanraking te komen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 59

154 Het realiseren van kunst- en cultuurvoorzieningen en het bevorderen van actieve en receptieve deelname hieraan. Speerpunten van het kunst- en cultuurbeleid voor de periode zijn cultuureducatie en het verbinden van cultuur met andere sectoren in de samenleving. De inwoners van Velsen kunnen hierdoor op een laagdrempelige manier kennismaken met kunst en cultuur. Subdoelstelling 5.1 Cultuureducatie: - Meer kinderen maken kennis met amateurkunst/kunsteducatie en worden lid van een amateurkunst-vereniging - Verbetering cultuureducatie binnen het schoolcurriculum. Jeugdcultuurpas en Rondjes Cultuur In de periode 2014/2015 hebben op initiatief van de Velser Gemeenschap gesprekken plaatsgevonden over de ontwikkeling van een Jeugdcultuurpas voor de basisschooljeugd in Velsen. De bedoeling is om hen op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met amateurkunstverenigingen en kunsteducatie. Gedacht wordt aan eenzelfde werkwijze als bij de Jeugdsportpas. Het jeugdsportpasprogramma loopt via de basisscholen, waarbij de leerlingen 3 keer per jaar kunnen intekenen op een aantal kennismakingslessen bij de sportverenigingen in de gemeente. De afdeling dans van het Kunstencentrum is aangesloten bij de jeugdsportpas. De inventarisatie wordt begin 2016 afgerond, waarna een besluit kan worden genomen over de eventuele implementatie. Voor het Voortgezet Onderwijs zijn in het voor- en najaar weer de Rondjes Cultuur georganiseerd. De derde klassen van het Voortgezet Onderwijs maken tijdens deze rondjes kennis met de culturele organisaties in de gemeente en nemen deel aan workshops. In 2015 hebben ongeveer 822 leerlingen deelgenomen aan de Rondjes Cultuur. Cultuurcoaches/Cultuureducatie met Kwaliteit In 2015 zijn 2 fte cultuurcoaches ingezet om de jeugd vertrouwd te maken met één of meer kunst- en cultuurvormen en hen te stimuleren tot actieve kunstbeoefening. De cultuurcoaches zijn voor het grootste deel via het Kunstencentrum en de Bibliotheek werkzaam op de scholen voor primair onderwijs. In het programma Cultuureducatie met Kwaliteit heeft het Kunstencentrum in het schooljaar op 6 scholen intensief gewerkt aan de verbetering van cultuureducatie. In het schooljaar zijn dit 9 scholen. Aan de hand van de vraag van het onderwijs is er een plan ontwikkeld, dat loopt van Het programma richt zich op de realisatie van doorlopende leerlijnen en cultuureducatiemenu s op de scholen voor primair onderwijs. De bedoeling is dat de basisschoolleerlingen in iedere groep een goed cultuureducatieprogramma krijgen waarin een logische opbouw zit. Leerkrachten in het onderwijs worden gecoacht, zodat zij in staat zijn cultuureducatie (deels) zelf vorm te geven en te doceren. Daarnaast omvat het programma coaching van de kunstdocenten van het Kunstencentrum, zodat zij in kunnen spelen op de onderwijspraktijk. Hierdoor ontstaan duurzame samenwerkingsverbanden tussen scholen en cultuuraanbieders. Onderdeel van het programma is het ontwikkelen van een instrumentarium voor het meten en vastleggen van de culturele ontwikkeling van leerlingen. De resultaten hiervan worden in 2016 verwacht. In 2016 wordt een nieuwe regeling ontwikkeld voor de periode waar het Kunstencentrum weer een aanvraag voor kan indienen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 60

155 Subdoelstelling 5.2 Verbinden van cultuur met andere sectoren uit de samenleving en regionale samenwerking: - Een betere verbinding tussen de cultuur- en welzijnssector realiseren waardoor een bredere doelgroep wordt bereikt - Een betere verbinding tussen de cultuursector en het bedrijfsleven / Versterken cultureel ondernemerschap - Aantrekkelijk maken en houden van de gemeente, o.a. voor jongeren - Realisatie Kustinnovatie en informatiecentrum - Een goede regionale infrastructuur op het gebied van cultuur - Het bewustmaken van de inwoners van de waarde en het in stand houden van het cultuurhistorisch erfgoed van Velsen alsmede de bewaking van het landschap. Verbinding cultuur- en welzijnssector De gemeente Velsen faciliteert projecten die cultuur en welzijn verbinden. De Bibliotheek heeft in 2015 uitleenpunten gerealiseerd in de nieuwe buurtcentra Het Terras in Santpoort-Noord en De Stek in Velsen-Noord. Aan de organisaties is gevraagd om projecten te ontwikkelen die een bijdrage leveren aan de realisatie van de doelen in het sociaal domein, bijvoorbeeld het deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Zie voor de doelen verder de programma s 3 en 4. Dit krijgt in 2016 verder vorm. Heropening Witte Theater In februari 2015 is het nieuwe Witte Theater feestelijk heropend. Na beëindiging van de subsidierelatie met de Stichting Witte Theater heeft een nieuwe exploitant een doorstart gemaakt. Hij heeft het theater een facelift gegeven waarmee het weer klaar is voor de toekomst. Voor de professionele programmering wordt samengewerkt met de Stadsschouwburg. Versterken cultureel ondernemerschap De culturele instellingen maken een moeilijke tijd door. Het aantal bezoekers en cursisten neemt af. Zowel het Kunstencentrum als de Stadsschouwburg en de Bibliotheek hebben in 2014 een verlies gerealiseerd en hun vermogenspositie is zwak. Dit betekent dat het steeds belangrijker wordt om meer eigen inkomsten te verwerven en de uitgaven kritisch te volgen. Het Kunstencentrum heeft in 2015 verder gewerkt aan de omvorming tot compacte netwerkorganisatie. De bedoeling is dat het Kunstencentrum niet meer alles zelf doet, maar ook bemiddelt tussen het onderwijs en zelfstandig werkende kunstenaars. Omdat het Kunstencentrum als overheidsstichting eigen risico drager is voor de werkloosheidsuitkeringen leidt ieder ontslag tot frictiekosten. Om de omvorming van de organisatie mogelijk te maken heeft de raad daarom in 2015 besloten om een overgangssubsidie te verlenen. Culturele festivals en evenementen Culturele festivals en evenementen zijn van harte welkom binnen de gemeente en worden waar mogelijk met subsidie ondersteund. Hoogtepunt van het jaar was augustus: de Presail IJmuiden in combinatie met de Sail-In en Sail-Out. Een groots nautisch en cultureel spektakel dat veel bezoekers naar IJmuiden heeft getrokken. In 2015 heeft de gemeente ook bijdragen verleend aan andere culturele evenementen zoals het Beeckestijn Popfestival en het Zomerfestival aan de Kennemerlaan. Meer over het evenementenbeleid treft u aan in programma 1. Community Art: BeLeef Oud-IJmuiden In het kader van Community Art heeft de gemeente In 2015 bijgedragen aan het verhalenproject BeLeef Oud IJmuiden. Het doel daarvan was om jong en oud in Oud-IJmuiden te verbinden en Oud- Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 61

156 IJmuiden weer een gezicht te geven. Het project, dat onder andere wandelroutes, tentoonstellingen en een boek heeft opgeleverd, is eind 2015 afgesloten met een debat over de toekomst van de wijk. Realisatie kunstwerk Dudokplein In 2015 is het entreegebied voor het gemeentehuis het Dudokplein opnieuw ingericht. Voor de ingang van het gemeentehuis is een kunstwerk gerealiseerd dat bestaat uit 7 poorten. Daarnaast is een aantal groenperken aangelegd met zitelementen waar ruimschoots gebruik van wordt gemaakt. Waar mogelijk betrekt de gemeente Velsen beeldend kunstenaars bij de uitvoering van ruimtelijke projecten in de gemeente. Zo kan ook in tijden van krappere budgetten de openbare ruimte worden verfraaid met kunst. Dat is in het geval van het Dudokplein goed gelukt. Regionale samenwerking In 2015 is de regionale IJmondagenda vastgesteld waarin de samenwerking in de IJmond in de komende jaren is vastgelegd. Belangrijke ambitie is om in 2016 te gaan werken aan een regionale cultuurvisie voor de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen. De bibliotheek Velsen en de bibliotheek IJmond-Noord werken al op een aantal terreinen met elkaar samen en ook de Kunstencentra van Beverwijk en Velsen en de Muziekschool in Heemskerk werken steeds nauwer samen. Het gaat hierbij vooral om programmering en samenwerking op het gebied van systemen en marketing. Kust Innovatie en Informatie Centrum wordt BRAK! IJmuiden In februari 2015 is door de raad besloten om geld beschikbaar te stellen voor de verdere ontwikkeling van het Kust Innovatie en Informatie Centrum. Eind 2015 is het doorontwikkelde concept BRAK! IJmuiden aan de raad gepresenteerd. In 2016 wordt verder gewerkt aan het werven van partners, fondsen en bedrijven. Hierbij wordt ook de in 2014 vastgestelde identiteit van IJmuiden Rauw aan Zee betrokken. Het Pieter Vermeulen Museum kan één van de partners zijn. In november 2016 moet helder zijn of het gaat lukken om de benodigde bijdrage van minimaal 1,3 mln te verwerven. Begin 2017 volgt een besluit om al dan niet tot realisatie over te gaan. Monumentenzorg Velsen heeft een aantal gemeentelijke monumenten. Voor het behoud van deze monumenten is onderhoud van wezenlijk belang. Subsidie motiveert de eigenaar van een monument tot onderhoud/restauratie. Ook in 2015 konden zij een subsidieverzoek doen bij het gemeentelijke Monumentenfonds. Meestal is dat voor zaken als schilderwerk, maar het afgelopen jaar is bijvoorbeeld ook een bijdrage verleend voor de restauratie van de 18de-eeuwse vijver van Beeckestijn. In 2015 zijn de provinciale monumenten begraafplaats De Biezen en boerderij Pandjie van de provinciale monumentenlijst afgevoerd en aangewezen als gemeentelijk monument. In het kader van het Romeinenjaar (2000 jaar Romeinen in Velsen) is op de locatie van het archeologische rijksmonument Zuiderscheg een informatiepaneel onthuld over de Romeinse havenforten. Het archeologisch beleidsplan, waar in 2015 mee is begonnen, zal in 2016 worden afgerond. Een dergelijk plan biedt de gemeente een kader op basis waarvan op het gebied van archeologie verantwoorde beslissingen kunnen worden genomen. Het archeologisch beleidsplan en de bijbehorende beleidskaart geven aan hoe groot de kans is dat in een bepaald gebied archeologische sporen voorkomen en hoe hier mee moet worden omgegaan (bijvoorbeeld beschermende maatregelen, veldonderzoek, waardestellend archeologisch rapport of geen restricties). Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 62

157 Indicatoren Indicatoren bij hoofddoelstelling 5.1 Indicator Type Bron Laatste meting Het % inwoners dat actief deelneemt aan kunst en cultuur Het % inwoners dat in de afgelopen 12 maanden minimaal 1 culturele voorziening heeft bezocht Het % inwoners dat in de afgelopen 12 maanden minimaal 1 culturele voorziening in Velsen heeft bezocht Aantal bezoekers Stadsschouwburg Velsen Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Effect Leefbaarheidsmonitor % # 20% 19% Output Leefbaarheidsmonitor % # 75% 71% Output Leefbaarheidsmonitor % # 59% 54% Prestatie Aantal cursisten Kunstencentrum Prestatie Het % inwoners dat lid is van de gemeentelijke openbare bibliotheek Het aantal uitleningen van de openbare bibliotheek Waarde Prestatie Jaarverslag Stadsschouwburg Jaarverslag Kunstencentrum Jaarverslag bibliotheek Jaarverslag bibliotheek ,7% 27,7% 22% 20,9 % Financiële toelichting Programma 5 Cultuur en culturele voorz. (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 63

158 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 64

159 Programma 6 Sport Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 65

160 Doelenboom Hoofddoelstellingen Subdoelstellingen Prestaties Hoofddoelstelling 6.1. Exploitatie sportaccommodaties Collegeproduct C 6061 Exploitatie sportaccommodaties Subdoelstelling Het in stand houden en ontwikkelen van voorzieningen voor binnensport, buitensport, zwemsport en sportmogelijkheden in de openbare ruimte. (Multi)functionele, veilige en duurzame sportaccommodaties. Goed bereikbare en toegankelijke sportaccommodaties. Adequaat beheer, ingebruikgeving en onderhoud,/renovatie en een optimale exploitatie van betreffende sporthallen, gymzalen, sportparken, zwembad en overige gemeentelijke sportaccommodaties. Projecten: planontwikkeling en realisatie of vernieuwing van sportaccommodaties: - sporthal Zeewijk De Ring; - gymzaal Velsen-Noord als onderdeel van WMC/ Brede School Hoofddoelstelling 6.2. Sportstimulering en sportondersteuning Collegeproduct C 6062 Sportstimulering en sportondersteuning Subdoelstelling Bevorderen gezonde leefstijl van inwoners vanaf 45 jaar en jongeren uit risicogroepen en de sportdeelname binnen deze leeftijdsgroepen verhogen; - De sportdeelname met twee procentpunt laten stijgen naar 73% in 2016/2017; - De openbare ruimte beweegvriendelijker maken met sportief-recreatieve elementen; - Meer sterke en vitale sportverenigingen met een maatschappelijke functie realiseren; - Het aantal effectieve samenwerkingsverbanden tussen sport en andere beleidsterreinen uitbreiden % sportdeelname in gemiddeld rapportcijfer 7.4 voor gemeentelijke sportaccommodaties - gemiddelde bezettingsgraad 80% (gemeentelijke) binnensportaccommodaties zwembadbezoeken - 10% van de sportverenigingen heeft een maatschappelijke functie. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 66

161 Uitgangspunten voor dit programma Sport wordt gezien als een bindend element in de (lokale) samenleving. Wij stimuleren sportbeoefening in Velsen niet alleen als zinvolle vorm van vrijetijdsbesteding, maar zetten sport ook in vanwege de gunstige maatschappelijke (gezondheid en participatie) en economische bijeffecten. Het accommodatiebeleid is de basis voor het sportbeleid van de gemeente Velsen. Dit wordt aangevuld en gekoppeld met beleid of accenten op het gebied van sportstimulering, sport & samenleving en sport & economie. De sportagenda Velsen volop in beweging! bevat 15 speerpunten die de gemeente de komende jaren wil uitvoeren. De speerpunten in de sportagenda zijn ondergebracht in vijf thema s: 1) Meer Velsenaren vitaal in beweging 2) Sportstimulering voor specifieke groepen 3) Creëren van beweegvriendelijke omgeving 4) Sterke sportverenigingen in Velsen 5) Samenwerking tussen onderwijs, zorg, sport en buurt Binnen het sportaccommodatiebeleid streeft de gemeente naar multifunctionele dan wel geclusterde accommodaties. De uitgangspunten hiervoor staan in de nota Accommodatiebeleid voor sportief Velsen Onze missie voor het accommodatiebeleid is verwoord in drie statements: wij geven sport de ruimte, wij houden sport bereikbaar en wij bouwen aan (en investeren in) hoogwaardige en duurzame sportaccommodaties. Sportvoorzieningen dragen bij aan een prettige leefomgeving en worden hoog gewaardeerd door inwoners. Het versterken van deze voorzieningen, zoals de nieuwe sporthal Zeewijk in combinatie met de sportactieve brede school de Zefier, vergroten de aantrekkelijkheid van onze gemeente en daarmee ook Interessant IJmuiden. Contextomschrijving Vanaf 2014 zijn de termen sportinclusief denken en beweegvriendelijke omgeving bij het (her)inrichten van de openbare ruimte verder uitgewerkt. Zo is de openbare toegankelijkheid van het gerenoveerde sportpark Rooswijk vergroot. Het komend jaar wordt het wandelnetwerk in Velsen en omgeving sluitend gemaakt. Deze acties sluiten aan bij de Visie op Velsen 2025 en de Strategische agenda voor het programma Energiek en Innovatief. De gemeente investeert in goede voorzieningen om bewegen, sporten en recreëren in een prettige leef- en woonomgeving mogelijk te maken. Daarnaast subsidieert de gemeente incidenteel sportieve evenementen binnen onze gemeentegrenzen als het een bijdrage levert aan de sportief recreatieve uitstraling van Velsen (citymarketing). Beleid/kader dat van kracht is Coalitieakkoord Visie op Velsen 2025 Strategische Agenda Gemeente Velsen, Energiek en Innovatief naar 2016! Perspectiefnota 2014 Sportagenda Velsen volop in beweging! Nota sportaccommodaties Accommodatiebeleid voor sportief Velsen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 67

162 Programmadoelstellingen - Een sportdeelname van 75% dat mede bijdraagt aan gezonde en vitale inwoners van Velsen; - Het bieden van een actueel en kwalitatief goed aanbod van mogelijkheden voor bewegen en sport, voor sportactiviteiten en met duurzame sportaccommodaties; - Een sportaanbod dat door de inwoners hoog wordt gewaardeerd en bijdraagt aan een prettige leefomgeving. Subdoelstelling Exploitatie sportaccommodaties - Het in stand houden en ontwikkelen van voorzieningen voor binnensport, buitensport, zwemsport en sportmogelijkheden in de openbare ruimte. - (Multi)functionele, veilige en duurzame sportaccommodaties. - Goed bereikbare en toegankelijke sportaccommodaties. De gemeente heeft in 2015 veel geïnvesteerd in het stand houden en ontwikkelen van nieuwe sportaccommodaties. Het thema duurzaamheid uit de strategische agenda is hierbij een belangrijk uitgangspunt geweest. Oplevering sporthal Zeewijk in IJmuiden In september vond de feestelijke opening van sporthal Zeewijk plaats. De sporthal is verbonden met een brede school en een peuterspeelzaal. De nieuwe multifunctionele accommodatie is uitermate duurzaam met een GPR-score van 9.0 (gemeentelijke praktijkrichtlijn). De accommodatie heeft onder meer een sedumdak, zonnepanelen, een koude-warmteopslag en bewegingsmelders. Als maximum kan een gemeente een GPR-score van 10.0 halen. De oude sporthal is gesloopt. Op deze plek ligt nu een mooi beweegplein voor de school om sporten, spelen en bewegen voor kinderen uit de wijk te stimuleren. Nieuwe gymzaal Wijckeroog In Velsen-Noord is de nieuwe Wijckeroogzaal bij brede school de Plataan in gebruik genomen. Aan de andere kant van de school ligt een avontuurlijk schoolplein met trapveldje om het spelen in de buitenruimte optimaal te stimuleren en te faciliteren. Nieuwe bestemming verenigingsgebouw Jan Ligthart Het verenigingsgebouw Jan Ligthart aan de Eksterlaan in IJmuiden krijgt vanaf 2016 een andere bestemming. De gemeente is met de sportverenigingen in gesprek over herhuisvesting in andere accommodaties. Het gebouw wordt in 2016 bouwklaar gemaakt voor het toepassen van kleinschalig opdrachtgeverschap. De gemeente transformeert het gebouw naar zogenoemde klushuizen voor potentiële huizenkopers. Onderhoudswerkzaamheden zwembad De gemeente heeft in 2015 een aantal werkzaamheden in zwembad de Heerenduinen uitgevoerd. De beweegbare bodem van het buitenbad is gecoat en één verwarmingsketel is vervangen. Daarnaast heeft de gemeente de zoutelektrolyse-installatie laten vervangen. Het nieuwe systeem heeft voor de waterbehandeling geen chloorbleekloog nodig. Onderhoudswerkzaamheden sportaccommodaties Velsen heeft aan diverse sportaccommodaties onderhoudswerkzaamheden gedaan. De atletiekbaan op sportpark Groeneveen is bijvoorbeeld gerenoveerd. De verharding langs de baan is geëgaliseerd en de toplaag heeft een nieuwe coating en belijning gekregen. In sporthal IJmuiden Oost vond de eerste fase van een grondige renovatie plaats. Kleedkamers, entree en diverse andere ruimten zijn aangepakt. Op de sportparken Schoonenberg en Zeewijk zijn diverse hekwerken vervangen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 68

163 Daarnaast zijn op zes gymzalen zonnepanelen aangebracht. Dit past in de Strategische Agenda Er zit Energie in Velsen om zoveel mogelijk gebouwen van de gemeente van zonnepanelen te voorzien. Subdoelstelling 6.2 Sportstimulering en sportondersteuning - Bevorderen gezonde leefstijl van inwoners vanaf 45 jaar en jongeren uit risicogroepen en de sportdeelname binnen deze leeftijdsgroepen verhogen; - De sportdeelname stabiliseren op 75% in 2016; - De openbare ruimte beweegvriendelijker maken met sportief-recreatieve elementen; - Meer sterke en vitale sportverenigingen met een maatschappelijke functie realiseren; - Het aantal effectieve samenwerkingsverbanden tussen sport en andere beleidsterreinen uitbreiden. Extra inzet sportstimulering in aandachtswijken In 2015 is de sportdeelname nagenoeg stabiel gebleven op 74%. Desondanks blijven de verschillen tussen de wijken groot. Daarom heeft de gemeente extra aandacht besteed aan IJmuiden en Velsen- Noord om inactieve inwoners te stimuleren tot (meer) bewegen en een gezonde leefstijl. Hiervoor heeft de gemeente in IJmuiden een buurtsportcoach voor volwassenen ingezet. De coach haalde met succes extra financiële middelen binnen bij het rijk via de sportimpuls regeling. Met dit budget is het beweegproject Fit met Tennis uitgevoerd. Hieraan hebben drie groepen met elk acht deelnemers deelgenomen. In 2016 start de volgende groep. De andere resultaten van de coaches staan vermeld in paragraaf 4 Jeugd & Educatie. In 2015 zijn twee sportimpuls aanvragen aan onze gemeente toegekend. Het ene project richt zich op schooljudo voor kinderen in het basisonderwijs van IJmuiden en Velsen-Noord. Het andere project richt zich op oudere jongeren en sport in de wijk. Beide projecten zijn in het najaar van 2015 van gestart gegaan. Blijvende aandacht voor beweegvriendelijke omgeving Velsen blijft aandacht houden voor het beweegvriendelijker maken van de openbare ruimte. In 2015 is zowel het wandelnetwerk als het nieuwe wandelpad langs de IJmuiderstraatweg geopend. Daarnaast realiseerde de gemeente in samenwerking met welzijn- en onderwijspartners een nieuw beweegplein bij brede school de Zefier. Vitale en toekomstgerichte sportverenigingen De gemeente vindt vitale sportverenigingen belangrijk. In het kader van verenigingsondersteuning heeft de gemeente een mini-sportcongres in het Tata Steel stadion georganiseerd. Tijdens dit congres kregen ruim 100 deelnemers handvatten mee om een veilig sportklimaat, de open clubgedachte en het sponsorbeleid bij hun verenigingen verder uit te werken. Als vervolg hierop vond een workshop over crowdfunding plaats. Deze activiteit werd goed bezocht. In april 2015 vond in het vol Thaliatheater het jaarlijkse sportgala plaats. De sportstimuleringsactiviteiten kenden een goed jaar. De schoolsporttoernooien, sportinstuiven en Cruyff Court voetbalevenementen hadden een hoog deelnemersaantal. Het aantal deelnemers aan de jeugdsportpas bleef achter in vergelijking met voorgaande jaren. Dit komt deels omdat er minder kinderen naar het basisonderwijs gaan. Om de jeugdsportpas een impuls te geven, heeft Velsen de formule laten aanpassen. Vanaf september 2015 komt de jeugdsportpas-brochure bijvoorbeeld meerdere keren per schooljaar uit. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 69

164 Aangepast sporten In de regio Kennemerland zijn voor de deelnemende gemeenten (waaronder Velsen) een paar grote activiteiten voor aangepast sporten georganiseerd. In augustus vond er een sportinformatiemarkt plaats en in september de regionale special olympics. Indicatoren Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Rapportcijfer sportterreinen prestatie Leefbaarheidsmonitor ,3 # 7,3 7,3 Rapportcijfer sporthallen prestatie Leefbaarheidsmonitor ,1 # 7,6 7,1 Rapportcijfer zwembad prestatie Leefbaarheidsmonitor ,3 # 7,4 7,3 Bezettingsgraad gemeentelijke binnensportaccommodaties prestatie Sportzaken % 77% 81% 75% Aantal bezoekers zwembad waarde Sportzaken Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Sportdeelname in Velsen effect Leefbaarheidsmonitor % # 75% 74% Tevredenheid totale sportaanbod gemeente Velsen Aantal burgers dat voldoet aan NNGB-norm Aantal deelnemers aan activiteiten schoolsport basisonderwijs Aantal deelnemers aan activiteiten sportstimulering w.o.jsp effect Leefbaarheidsmonitor ,4 # 7,4 7,4 effect Leefbaarheidsmonitor % # 83% 72% waarde Sportzaken # * Waarde Sportzaken ** Toelichting: *door een nieuwe wijze van notatie worden niet de deelnemers geregistreerd maar het aantal deelnames. **door de nieuwe wijze van notatie worden de deelnames geregistreerd. Daarnaast zijn een aantal activiteiten verschoven van schoolsport naar sportstimulering. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 70

165 Financiële toelichting Programma 6 Sport (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 71

166 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 72

167 Programma 7 Openbare ruimte Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 73

168 Doelenboom Hoofd- Sub- Prestaties doelstelling doelstellingen Hoofddoelstelling Het houden/creëren van een aantrekkelijke woon- en leefomgeving (incl. bereikbaarheid) Subdoelstelling 7.1 Zorgen voor voldoende groen, een aanvaardbare parkeerdruk, schone openbare ruimte en kwalitatief technisch voldoende wegen Minimaal handhaven van de tevredenheid van de burgers over de woon- en leefomgeving binnen de bestaande budgetten Daarbij is duurzaamheid in acht genomen. Het realiseren van wijken die schoon, heel, veilig en sociaal zijn. Collegeproducten C 6071 Beleid en projecten openbare ruimte C 6072 Dagelijks beheer openbare ruimte C 6073 Openbare ruimte algemeen C 6074 Parkeren C 6112 Wijkgerichte dienstverlening Subdoelstelling 7.2 Optimaliseren bereikbaarheid binnen de randvoorwaarden van verkeersveiligheid en leefbaarheid Verbeteren tevredenheid van de burgers over de bereikbaarheid en verkeersveiligheid door uitvoering van diverse plannen, zoals Lokaal verkeer- en vervoersplan, Fietsbeleidsplan en Parkeerbeleidsplan alsmede de realisatie van de Hoogwaardig Openbaar Vervoerverbinding tussen Haarlem en IJmuiden Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 74

169 Uitgangspunten voor dit programma Velsen moet aantrekkelijk zijn om je in te bewegen. Dit bereiken en waarborgen lijkt vaak alleen een verantwoordelijkheid van de gemeente te zijn, terwijl de openbare ruimte van ons allemaal is. Het college heeft de wettelijke taak om de ruimte in te richten en te beheren. De manier waarop de gemeente dat doet en tot welk kwaliteitsniveau is eigen beleid. Ten aanzien van participatie: inwoners en partners zoals woningcorporaties dragen mede verantwoordelijkheid voor een schone, hele, veilige en sociale openbare ruimte. Deze benadering ligt ten grondslag aan de wijkgerichte dienstverlening. De gemeente treedt daarbij coördinerend en ondersteunend op. Waar het om feitelijk fysieke inrichting gaat, voert de gemeente ook uit. Een goede kwaliteit van de openbare ruimte draagt bij aan een aantrekkelijke leefomgeving. Dat is ook de bijdrage van het programma Openbare ruimte aan de prioriteit Interessant IJmuiden in de Strategisch agenda. De herinrichting van de Lange Nieuwstraat is hier een mooi voorbeeld van. Bovendien is een goede bereikbaarheid een randvoorwaarde voor de aantrekkelijkheid en economische ontwikkeling van Velsen, en is daarmee onderdeel van het fundament voor de Visie op Velsen. Met de realisatie van het HOV/R-Net en de daarop meeliftende facelift van de Lange Nieuwstraat geven we de bereikbaarheid per openbaar vervoer een belangrijke impuls. In 2015 wordt in regioverband onderzocht of en waar fietssnelwegen aangelegd kunnen worden. Mede gezien de opkomst van de elektrische fiets is er in potentie veel winst te verwachten op de ( regionale ) afstand tussen 7,5 en 15 kilometer. Contextomschrijving De openbare ruimte is belangrijk voor mensen: men gebruikt deze bijna dagelijks en het biedt voorzieningen voor activiteiten. Voor de beleving van de woonomgeving speelt de openbare ruimte een grote rol. De mate waarin de openbare ruimte schoon, heel en veilig en sociaal is, bepaalt voor een belangrijk deel hoe mensen hun woonomgeving waarderen. De gemeente heeft tot taak om de openbare ruimte in te richten en te beheren. Bij het uitvoeren van deze taak krijgt ook duurzaamheid een steeds prominentere plaats binnen het beleid, of het nu gaat om materiaalkeuze of de toepassing van social return. Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Lokaal verkeer- en vervoersplan Fietsbeleidsplan Parkeerbeleidsplan Groenbeleidsplan Landschapsbeleidsplan Bomenplan Gedragscode Flora- en Faunawet Beleidsvisie openbare verlichting Notitie Wijkgerichte dienstverlening in Velsen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 75

170 Programmadoelstelling Het houden/creëren van een aantrekkelijke woon- en leefomgeving (incl. bereikbaarheid) Gezien het belang van de openbare ruimte worden bewoners en andere belanghebbenden in een vroeg stadium betrokken indien er ingrepen gedaan worden bij de (her)inrichting. Dit gebeurt door overleggen met wijkplatforms, omwonenden en belanghebbenden. De ervaring leert dat de betrokkenheid bij een voorgenomen (her)inrichting vaak erg groot is en dat dit ook de nodige emoties op kan roepen. De openbare ruimte komt bovendien steeds meer onder druk te staan doordat de oppervlakte steeds schaarser wordt en het gebruik intensiever. Omdat de budgetten voor inrichting en beheer beperkt zijn is het niet altijd mogelijk aan de wensen van bewoners en/of belanghebbenden tegemoet te komen. Ook het feit dat de gemeente het algemene beleid bepaalt en de regie in handen heeft leidt ertoe dat niet alle inspraak en participatie tot consensus over de inrichting leidt. Bij de uiteindelijke besluitvorming en uitvoering geeft het algemene belang de doorslag. Het past binnen onze visie en in de Visie op Velsen 2025 om in toenemende mate sportinclusief te denken bij het (her-) inrichten van de openbare ruimte. Hiermee bedoelen we dat bij de (her)inrichting van de openbare ruimte waar mogelijk rekening wordt gehouden met bewegen, sporten en spelen in die openbare ruimte. De gemeente heeft de zorg voor het functioneren van de openbare ruimte en voor het rentmeesterschap van de bijbehorende kapitaalgoederen. Dit gebeurt door zo efficiënt en effectief mogelijk (integraal) de openbare ruimte te beheren. Om de openbare ruimte goed planmatig te kunnen beheren (schoon, heel, veilig en sociaal) wordt gebruik gemaakt van beheersoftware. Grofweg kunnen daarin worden onderscheiden: wegen, groen, water, openbare verlichting en kunstwerken. Op vrijwel elk van deze gebieden is het gewenste kwaliteitsniveau vertaald naar gebudgetteerde onderhoudsprogramma s. Om vast te stellen of de burger tevreden is over de kwaliteit in de openbare ruimte worden waar mogelijk objectieve criteria gehanteerd. Hiernaast geven de resultaten uit de leefbaarheidsmonitor ook een goede indicatie van de tevredenheid van de burger op de diverse aspecten van de openbare ruimte. En voor specifieke onderwerpen wordt gebruik gemaakt van het instrument Burgerpanel. De uitdaging is om binnen de vastgestelde budgetten de kwaliteit van de openbare ruimte zo goed mogelijk in stand te houden. Subdoelstelling 7.1 Zorgen voor voldoende groen, een aanvaardbare parkeerdruk, schone openbare ruimte en kwalitatief technisch voldoende wegen Nieuwe systematiek kapvergunning In 2015 is ervaring opgedaan met de nieuwe systematiek voor het kappen van bomen. Alleen waardevolle en monumentale bomen en bomen in een bepaald waardevol gebied worden nu beschermd. Een herziening van de Algemene Plaatselijke Verordening op dit punt wordt in 2016 voorgelegd. Zwerfvuilbestrijding Vanuit het project zwerfvuilbestrijding worden zogenaamde hotspots schoongemaakt. In 2015 is dat aangevuld met een succesvolle zwerfvuilpreventie-actie tijdens Sail-In. Deze actie was zo effectief dat reiniging na afloop niet nodig was. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 76

171 Vanuit milieueducatie is onder de naam Beestenbende gestart met zwerfvuilbestrijding op scholen. Inmiddels hebben 67 kinderen zich aangesloten bij de Beestenbende. Ook is op een aantal basisscholen een inzamelwedstrijd gestart voor plastic verpakkingsmateriaal inclusief lege drinkpakjes. Ondanks dat de gemeente voldoet aan de norm over zwerfvuil, is de beleving van burgers dat er steeds meer rommel op straat ligt, zo blijkt uit de leefbaarheidsmonitor Inspecties geven echter een ander beeld. Op basis van objectieve meetgegevens komt naar voren dat het schoner is in de openbare ruimte dan voorgaande jaren. Omdat de beleving van burgers anders is, zal bij het uitrollen van verdere acties op zwerfvuilgebied in 2016 hier voor aandacht zijn. Nieuwe dienstverleningsovereenkomst HVC In 2015 zijn met HVC gesprekken gevoerd over een nieuwe dienstverleningsovereenkomst voor reinigingstaken en gladheidbestrijding als onderdeel van een nieuw contract voor afvalinzameling (zie ook de passage in programma 8 over afvalinzameling). Hondenbeleid blijft aandachtspunt In 2015 zijn de effecten beschouwd van de huidige aanpak met de hondenpoepzuiger. Uit de leefbaarheidsmonitor 2015 blijkt dat de ergernis over hondenpoep is gedaald. Alleen op twee plekken wordt nog overlast ervaren. Bij huidige ontwikkelingen van openbaar gebied neemt de ruimte voor honden verder af. Dit kan op termijn leiden tot meervoudige overlast (weinig loslooplocaties en meer poep op straat). In 2016 wordt hierop geanticipeerd door het maken van nieuw beleid. Evaluatie blauwe parkeer zone In 2015 is de blauwe zone voor parkeren aan de Wijkerstraatweg geëvalueerd samen met een afvaardiging van de bewoners, de ondernemers en handhavers (politie en Bijzondere Opsporing Ambtenaren). Als gevolg hiervan is de blauwe zone verkleind om onnodig veel onbezette parkeerplaatsen te voorkomen. Daarnaast is de venstertijd verruimd om beter aan te sluiten op de openingstijden van de winkels. Venstertijden zijn tijdstippen waarop winkels in een bepaald gebied bevoorraad mogen worden door vrachtwagens. Overdracht wegen en riolering recreatieschap Spaarnwoude Het recreatieschap wil de wegen en de riolering die bij het schap in beheer zijn, overdragen aan de gemeente om een bezuinigingsdoelstelling te halen. In 2015 zijn daar diverse gesprekken met het recreatieschap over gevoerd. Daarbij is geconcludeerd dat overdracht van wegen om een aantal redenen niet wenselijk is. De overdracht van riolering lijkt kansrijk. Daarover vinden vervolggesprekken plaats waarbij financiële aspecten een rol spelen. Met de gemeenten Haarlem en Haarlemmerliede & Spaarnwoude vindt afstemming plaats. Overdracht wegen en riolering Zeehaven In 2015 zijn de onderhandelingen met Zeehaven IJmuiden N.V. gestart over de overdracht van wegen en riolering in het gebied van de spoorwegdriehoek aan de gemeente. Ook is eind 2015 een start gemaakt met gesprekken over de overdracht van wegen en riolering in het Middenhavengebied. Naar verwachting is de renovatie van dit gebied in juli 2016 afgerond. Deze renovatie vindt plaats in opdracht van Zeehaven IJmuiden N.V. met subsidie van het Rijk, de provincie en de gemeente. De overdracht van wegen en riolering van dit gebied zal hierna zo snel mogelijk plaatsvinden. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 77

172 Subdoelstelling 7.2 Optimaliseren bereikbaarheid binnen de randvoorwaarden van verkeersveiligheid en leefbaarheid Mobiliteitsvisie IJmond In 2015 is de Regionale Mobiliteitsvisie IJmond vertaald naar een uitvoeringsprogramma en zijn de contouren opgesteld voor een te vormen mobiliteitsfonds en samenwerkingsvorm. In de visie komen de huidige en toekomstige verkeersknelpunten aan bod, samen met een maatregelenpakket om de IJmond bereikbaar en leefbaar te houden. De contouren worden begin 2016 voorgelegd aan de IJmondcommissie en vervolgens aan de colleges en raden in de IJmond. Lokaal Verkeer- en Vervoersplan De actualisatie van het Lokaal Verkeer- en Vervoersplan (LVVP) is op verzoek van de raad gekoppeld aan de behandeling van de Structuurvisie. Besluitvorming daarover vindt plaats in Vooruitlopend daarop is wel al gestart met een project dat moet leiden tot een nieuwe verkeersstructuur voor het centrum van IJmuiden. Hierin wordt ook de herinrichting van het Kennemerplein betrokken. Daarna wordt bekeken of de inrichting van de Kennemerlaan aangepast moet worden. Meer ruimte voor de fiets In 2015 is tijdens de spitsperioden een extra pont in de vaart genomen, een belangrijke eerste stap in het realiseren van een snelfietsroute in de IJmond. Deze extra pont wordt gedurende een jaar gesubsidieerd vanuit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Aansluitend wordt de extra pont ingezet tijdens de renovatie van de Velsertunnel en door Rijkswaterstaat gefinancierd. Het gebruik van de extra pont wordt gemonitord. Velsen zoekt naar mogelijke financieringsbronnen om de extra pont ook in de toekomst te kunnen laten varen. In het programma Beter Benutten werken Rijk, regio en bedrijfsleven sinds 2011 samen om met praktische maatregelen de bereikbaarheid te verbeteren. Gezien de positieve resultaten is in 2014 besloten het programma voort te zetten tot en met Vanuit dit programma is budget beschikbaar gesteld voor de verdere uitwerking van de regionale hoofdfietsroute in de IJmond tot snelfietsroute. Ook zijn er maatregelen op overige hoofdfietsroutes genomen die het fietsgebruik kunnen bevorderen. In Velserbroek heeft een uitgebreid onderzoek plaatsgevonden naar de veiligheid van fietskruisingen. Hierbij zijn de bewoners intensief betrokken geweest. In 2016 worden de resultaten van dit onderzoek uitgewerkt in concrete plannen. Daarnaast is langs de IJmuiderstraatweg-Julianakade de aanleg van het tweerichtingen fietspad afgerond en zijn langs de Kennemerboulevard fietsstroken gerealiseerd. In 2015 zijn het aantal ov-fietsen bij de NS-stations uitgebreid. Bij iedere station staan nu acht ovfietsen voor de reizigers ter beschikking. In 2016 wordt verder ingezet op het verbeteren van de openbare fietspaden en stroken. Verbinding A8-A9 In 2015 heeft de gemeente meegewerkt aan de provinciale studie over de verbinding van de snelwegen A8 en A9. Er zijn zeven alternatieven onderzocht in de zogenaamde planstudie fase 1. Eind 2015 is besloten alle zeven alternatieven mee te nemen in de volgende fase van de planstudie. Hierin zullen de alternatieven verder worden uitgewerkt als onderdeel van een milieueffectrapportage. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 78

173 Vervoer over water In het collegeprogramma is het belang van het vervoer over water aangegeven, zowel personen- als goederenvervoer. De provincie heeft de mogelijkheden onderzocht voor een duurzame vorm van personenvervoer over het Noordzeekanaal. De provincie ziet op dit moment geen kansrijke ontwikkelingen voor personenvervoer over het Noordzeekanaal. Deze conclusie is aan college en raad voorgelegd. Renovatie Velsertunnel in voorbereiding De voorbereiding van de renovatie en de afsluiting van de Velsertunnel is in volle gang. Hierbij speelt zowel de gemeente Velsen als IJmond Bereikbaar een belangrijke rol, zie ook programma 8. In juli 2014 heeft Rijkswaterstaat het Bereikbaarheidsplan vastgesteld in overleg met alle betrokken partijen. Het bevat maatregelen die de overlast tijdens de negen maanden sluiting beperken. Capaciteitsuitbreiding van de Wijkertunnel met een 3e rijstrook is één van de belangrijkste maatregelen. Het college is het bevoegd gezag voor de vergunningverlening. Ook is om de doorstroming tijdens de afsluiting aanzienlijk te verbeteren, in 2015 de verkeerssituatie rondom de Velsertraverse drastisch veranderd. De provincie heeft de uitvoering voor haar rekening genomen. Dit project is tot stand gekomen in samenwerking met de Omgevingsdienst IJmond, de provincie Noord- Holland, Rijkswaterstaat, de gemeente Velsen en de gemeente Beverwijk. Het werk is gereed voordat de renovatie van de Velsertunnel start half april Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) In 2015 is de voorbereiding afgerond voor de aanleg van de vrije busbaan voor het HOV over de oude spoorlijn en over de Troelstraweg. De start van de werkzaamheden voor de aanleg van dit tracé-deel staat gepland voor begin Verder is in 2015 deeltracé 1 aangelegd: vrije busbaan over de Vlielantweg, herinrichten gedeelte van de Hoofdstraat en het weghalen van een gedeelte van de Broekbergenlaan. Projecten De werkzaamheden aan Lange Nieuwstraat zijn gestart in september Om de gewenste kwaliteitsimpuls voor het winkelcentrum van IJmuiden te realiseren wordt het openbare gebied opnieuw ingericht. Samen met de winkeliers en belanghebbenden is een ontwerp gemaakt dat eind 2014 is vastgesteld. Dit ontwerp is in 2015 uitgewerkt naar een bestek en aanbesteed. In het najaar van 2015 is aan de westzijde van de Lange Nieuwstraat begonnen met de uitvoering. Het project zal in februari 2017 klaar zijn. De werkzaamheden van de Hoofdstraat vanaf de rotonde Wüstelaan tot en met het gedeelte dat grenst aan het kermislandje is in 2015 klaar (Santpoort-Noord). De voorbereiding van de werkzaamheden aan de Waterloolaan en het kruispunt met de Minister van Houtenlaan is gestart (Driehuis). De planning van de uitvoering van dit project is echter afhankelijk van twee andere projecten, namelijk de renovatie van de Velsertunnel en de aanleg van de HOV busbaan. Deze projecten moeten afgerond zijn, voordat aan het kruispunt kan beginnen. De uitvoering start daarom 1e kwartaal Verkeersveiligheid schoolroutes Het afgelopen jaar is veel aandacht uitgegaan naar verkeersveiligheid rondom schoolroutes. Dit heeft tot de volgende resultaten geleid: verbeteringen van wegmarkering, nieuwe oversteeklocaties en verkeerslichten, meer onderhoud, aanleg fietsstraat Waterlelie te Velserbroek, verminderen letselrisico s door verwijderen/verduidelijken obstakels en meer aandacht voor schoolverkeer in wegontwerpen en schoolfietsstallingen. Ook zijn op scholen verkeersgedrags/-vaardigheidsprojecten uitgevoerd om de leerlingen bewust te maken over verkeersveiligheid. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 79

174 Parkeren Begin 2015 heeft het college, na een meningvormende sessie met de gemeenteraad, de nota Parkeernormenbeleid 2015 vastgesteld. De eerste ervaringen met dit nieuwe beleid zijn positief: het is voor aanvragers van vergunningen duidelijker wat verwacht wordt. Ook inhoudelijke advisering verloopt soepeler. Toename oplaadpalen In de begroting voor 2014 staat dat het pilotproject over de realisering van openbare oplaadpunten voor elektrische auto s afloopt. De duur van dit pilotproject is verlengd tot en met De evaluatie van het pilotproject zal daarom naar verwachting begin 2017 plaatsvinden. Eind 2015 zijn opnieuw 6 openbare oplaadpalen geplaatst in de gemeente Velsen. Speelplaatsen/beleid In januari 2015 is het speelplan 2015 vastgesteld. Daarin zijn veertien speelplekken opgenomen waarvan inmiddels negen plekken zijn gerenoveerd. Door een onvolledige bezetting op deze afdeling zijn niet alle speelplekken gerenoveerd. In het eerste kwartaal 2016 zullen de overige speelplekken gerenoveerd worden. Bij elke renovatie van een speelplek zijn de bewoners betrokken. Indicatoren Indicatoren bij subdoelstelling 7.1 Indicator Type Bron Laatste meting % Velsenaren dat vindt dat het rommelig is op straat Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Effect Leefbaarheidsmonitor % # 36% 39% Rapportcijfer onderhoud wegen en fietspaden Effect Leefbaarheidsmonitor # 7,1 7.1 Rapportcijfer parkeergelegenheid Effect Leefbaarheidsmonitor # 6,4 6.2 Het ervaren van parkeeroverlast door inwoners van Velsen Rapportcijfer groen in de gemeente Effect Leefbaarheidsmonitor % # 31% 31% Effect Leefbaarheidsmonitor # 6,7 6.7 Aantal honden Waarde Belastingpakket Aantal parkeerbonnen Waarde Belastingpakket % kostendekking hondenbelasting Waarde Belastingpakket % 100% 100% 100% Indicatoren bij subdoelstelling 7.2 Indicator Type Bron Laatste meting Tevredenheid van de inwoners van Velsen over de bereikbaarheid havengebied en strand Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Effect Leefbaarheidsmonitor # Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 80

175 Financiële toelichting Programma 7 Openbare ruimte (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 81

176 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 82

177 Programma 8 Milieu Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 83

178 Doelenboom Hoofd- Sub- Prestaties doelstellingen doelstellingen Hoofddoelstelling 8.1 Milieubeleid Collegeproduct C 6081 Milieubeleid Subdoelstelling Het zo effectief en efficiënt mogelijk voorbereiden, adviseren en uitvoeren van integrale milieutaken - Gevraagd en ongevraagd adviseren op milieugebied - Het (laten) uitvoeren van de integrale milieutaken Hoofddoelstelling 8.2 Optimale en duurzame leefomgeving Collegeproducten C 6084 Afvalstoffen C 6085 Afvalheffingen /reinigingsrecht C 6086 Grondwaterbeheersing C 6087 Ontsmetting/ ongediertebestrijding Subdoelstelling Waarborgen van de leefbaarheid m.b.t. milieu, luchtkwaliteit en afvalverwerking door o.a. optimaal gebruik van de regelgeving Subdoelstelling Het uitoefenen van een voorbeeldfunctie op het gebied van duurzaamheid, schoon en (energie) zuinigheid Uitvoering van Milieuwerkplan 2015 het Gemeentelijk Klimaatprogramma en de Strategische Agenda. Ten aanzien van de afvalverwerking uitvoering van het, in overleg met de ReinUnie/ HVC, opgestelde Afvalplan. - Het hebben van een schoon en zuinig gemeentelijk wagenpark - Het aanbrengen van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen - Het verankeren van duurzaam inkopen in het gemeentelijk inkoopbeleid Hoofddoelstelling 8.3 Riolering Collegeproducten C 6082 Riolering C 6083 Rioolheffingen Subdoelstelling Het in stand houden van een kwalitatief goed rioolstelsel Uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan door o.a. rioolvervanging, afkoppelen verhard oppervlak en uitbreiden RTC-gestuurde stuwputten Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 84

179 Uitgangspunten voor dit programma Niet alleen het Velsen van nu is onze verantwoordelijkheid; wij zijn ook verantwoordelijk voor het Velsen dat wij door willen geven aan onze kinderen en kleinkinderen. Soms zijn daarvoor plannen met een lange adem nodig. Juist daarom vindt het college continue aandacht voor milieu en dan met name duurzaamheid en luchtkwaliteit essentieel. Het college kiest op dit beleidsveld dan ook voor de regierol en geeft deze in nauwe samenwerking met Omgevingsdienst IJmond vorm. Het kennisrijke en innovatieve karakter van de Visie op Velsen 2025 sterkt het college in het kiezen voor deze rol. In dit kader merkt het college op dat veel taken vanuit dit programma gedelegeerd zijn aan de Omgevingsdienst. De Omgevingsdienst IJmond heeft hiertoe zijn eigen programma opgesteld. Daarnaast heeft de gemeente een aantal wettelijke taken waar het gaat om beheersactiviteiten ten aanzien van riolen, afval, grondwaterbeheersing en ontsmetting/ongediertebestrijding. Voor de kwaliteit van het leefklimaat ( quality of life ) is aandacht voor milieu en duurzaamheid essentieel. Via de prioriteit Er zit energie in Velsen draagt het programma Milieu hieraan bij. Een goede illustratie daarvan is de doorontwikkeling van en innovatie in de werkwijze van afvalscheiding en afvalinzameling; van afval naar grondstoffen (VANG). Contextomschrijving Vanaf 1 februari 2015 is Milieudienst IJmond verder gegaan onder de naam Omgevingsdienst IJmond. Deze nieuwe naam is ingegeven door een verbreding van het takenpakket. De Omgevingsdienst IJmond voert op dit moment voor achttien gemeenten en de provincie Noord- Holland taken uit op het gebied van milieuvergunningverlening, controleren van bedrijven op bouw-, milieu-, drank-, horeca- en brandveiligheidsregels. Daarnaast zijn er milieuspecialisten op het gebied van asbest, bodem, veiligheid, geluid en flora en fauna. Via milieubeleid zet de Omgevingsdienst zich in op thema s als luchtkwaliteit, mobiliteit en duurzaamheid. Het werkgebied beslaat ruim bedrijven en circa inwoners in de gemeenten Beemster, Beverwijk, Bloemendaal, Edam- Volendam, Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Heemskerk, Heemstede, Landsmeer, Noordwijkerhout, Oostzaan, Purmerend, Uitgeest, Velsen, Waterland, Wormerland, Zandvoort en Zeevang. In dit programma is een korte weergave gegeven van de voornaamste resultaten in 2015 op het gebied van milieubeleid. Hiernaast heeft de Omgevingsdienst IJmond een eigen jaarverslag waar deze punten uitgebreider aan de orde zullen komen, inclusief de vergunningverlenings-, toezicht- en handhavingstaken (VTH-taken). Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Milieuwerkprogramma 2015 Energievisie gemeente Velsen Milieudialoog IJmond Afvalbeheerplan Gemeentelijke belastingverordeningen 2014 Klimaatprogramma Velsen, stad van zon, zee en wind Bodemagenda Visie Luchtkwaliteit IJmond Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 85

180 Programmadoelstelling Een gezonde, schone en hygiënische leefomgeving alsmede het stimuleren van een duurzame ontwikkeling. Subdoelstelling Het zo effectief en efficiënt mogelijk voorbereiden, adviseren en uitvoeren van integrale milieutaken. In ruimtelijke plannen, zoals projectbesluiten en bestemmingsplannen, wordt altijd een milieuparagraaf opgenomen. Daarin wordt getoetst of het plan past binnen de geldende wettelijke milieugrenzen op het gebied van geluid- en geurhinder, luchtkwaliteit en bodemverontreiniging en of het voldoet aan de duurzaamheidscriteria. De Omgevingsdienst IJmond controleert en adviseert over deze plannen, zoals de gemeentelijke structuurvisie en de ontwikkeling van de KPN-locatie. Tevens adviseert zij over de ontwikkelingen van Schiphol. Deze taken vinden plaats op basis van de begroting van de Omgevingsdienst. Subdoelstelling Waarborgen van de leefbaarheid m.b.t. milieu, luchtkwaliteit en afvalverwerking door o.a. optimaal gebruik van de regelgeving Zware industrie, weg-, rail- en vliegverkeer en scheepvaart leggen een zware druk op het milieu. Daardoor ontstaan knelpunten, bijvoorbeeld op het gebied van luchtkwaliteit. Velsen werkt continu aan maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Platform Milieu & gezondheid Afgelopen jaren heeft het Platform Milieu & Gezondheid (waarin de wethouders milieu en gezondheid van de vier IJmondgemeenten zijn vertegenwoordigd) hard gewerkt om enerzijds goed zicht te krijgen op de luchtkwaliteit en anderzijds om deze te verbeteren. Een intensieve samenwerking met partijen (provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat, Ministerie I&M, GGD, Zeehaven IJmuiden, Haven Amsterdam en Tata Steel) in de milieudialoog (gebiedsgerichte aanpak van fijnstofconcentraties onder coördinatie van de provincie) heeft geresulteerd in een subsidie. In 2015 zijn een aantal subsidieprojecten afgerond. Zo is op 1 april 2015 een extra fietspont in de vaart genomen en is halverwege 2015 gestart met de reconstructie van de Velsertraverse, zie ook programma 7. Ook heeft de gemeente Velsen vijf auto s van het gemeentelijke wagenpark vervangen door schonere voertuigen, waarvan er vier op CNG rijden en één voertuig elektriciteit als hoofdbrandstof heeft. IJmond bereikbaar IJmond Bereikbaar is een samenwerkingsverband tussen het georganiseerde bedrijfsleven en de wegbeheerders van de vier IJmondgemeenten. De Omgevingsdienst IJmond faciliteert het programma IJmond Bereikbaar. Het doel is om de IJmond bereikbaar en gezond te houden door: - Uitvoering geven aan de Regionale Mobiliteitsvisie - Mobiliteitsmanagement woon-werkverkeer en goederenvervoer - Afstemming over planning van wegwerkzaamheden - Meedenken en meewerken Dit heeft geleid tot een aantal concrete maatregelen. Zo zijn werkgevers en werknemers gestimuleerd om de auto te laten staan en meer gebruik te maken van het openbaar vervoer en de fiets. Dit heeft geresulteerd in een toename van het aantal fietsers. Het inzetten van de extra fietspont heeft hier aan Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 86

181 bijgedragen. Daarnaast is het openbaar vervoer verbeterd door de shuttlebus die dit jaar is gaan rijden tussen het NS station van Beverwijk en het industrieterrein Velsen Noord en Tata Steel IJmuiden. Deze maatregelen zijn mede genomen vanwege de komende renovatie en tijdelijke sluiting van de Velsertunnel vanaf half april 2016, zie ook programma 7. Afvalinzameling In 2015 heeft de raad ingestemd met het voornemen van het college om met HVC gesprekken te voeren over een nieuwe dienstverleningsovereenkomst (DVO) voor de inzameling van huishoudelijk afval. Die gesprekken zijn aansluitend gestart. Het streven is om de resultaten daarvan in het 1e kwartaal van 2016 af te ronden en aan de raad ter instemming voor te leggen. In 2015 heeft het college plannen gemaakt over de aanpak en de projectorganisatie van de verbetering van afvalscheiding in de richtingennotitie Van Afval Naar Grondstof. Dit is er op gericht in 2016 de eerste startwijken te benoemen waar de afvalinzameling verandert naar een grondstofgerichte inzameling, dat wil zeggen inzameling aan huis van herbruikbaar afval zoals papier en kunststof. De gemeente Velsen heeft deel genomen aan de gemeentelijke Benchmark Afvalscheiding In de Benchmark worden diverse kentallen over afvalinzameling tussen gemeenten vergeleken. Velsen scoort lager dan gemiddeld. De uitkomst van de benchmark is voor Velsen een goed klankbord voor de gesprekken die met HVC worden gevoerd over een nieuwe DVO. Op basis van de lopende trajecten Van Afval naar Grondstof en het feit dat de nieuwe DVO nog niet is afgerond, heeft het college besloten het huidige Afvalbeheerplan te verlengen en op basis van de nieuwe inzichten in 2016 alsnog een nieuw Afvalbeheerplan op te stellen. In 2015 is Velsen gestart met het sorteren en vermarkten van kunststof verpakkingsafval. Sinds september 2015 mogen lege pakken van sap en zuivel toegevoegd worden aan het overige kunststof dat wordt ingezameld. HVC heeft de uitvoering verzorgd. Subdoelstelling Het uitoefenen van een voorbeeldfunctie op het gebied van duurzaamheid, reinheid en (energie)zuinigheid. Samenwerkingsovereenkomst Warmtenet IJmond Op 4 juni 2015 is de Samenwerkingsovereenkomst Warmte en Koude Metropool Regio Amsterdam ondertekend door 25 partijen. Gemeente Amsterdam heeft o.a. namens de gemeente Velsen de Green Deal ondertekend. Het doel is het uitvoering geven aan het Programma Warmtenetten MRA, met daarin het bevorderen van de consumentenvraag naar collectieve warmte. Energietop voor Nationaal Energieakkoord In 2015 heeft de EnergieTop IJmond plaatsgevonden in IJmuiden. De Energietop was erop gericht om de overheid en het bedrijfsleven bij elkaar te brengen. Vervolgens zijn een aantal specifieke energiebesparende maatregelen bedacht, waarvoor een actieplan wordt opgesteld. De maatregelen zijn nodig om te kunnen voldoen aan de afspraken en uitdagingen uit het Nationaal Energieakkoord van Milieubeleidsplan vastgesteld In 2015 is het Milieubeleidsplan vastgesteld door de raad. De belangrijkste onderwerpen van het milieubeleidsplan zijn: energie, klimaatadaptatie, afval, leefomgeving en mobiliteit. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 87

182 Subsidie Wij Wonen Wijzer Via het project Wij Wonen Wijzer wordt in Velsen subsidie verstrekt aan particuliere woningeigenaren voor het verduurzamen van de woning. Inmiddels hebben ruim zestig huishoudens gebruik gemaakt van de subsidieregeling. Om burgers te helpen bij het maken van de juiste keuzes op dit vlak werkt Velsen sinds 2015 samen met het Duurzaam Bouwloket, waar burgers gratis en vrijblijvend terecht kunnen voor digitale informatie en onafhankelijk advies. Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Velsen is gestart met aanbesteding voor ruim duizend zonnepanelen op elf gebouwen, namelijk het Kunstencentrum, de remise Velsen-Zuid, De Spil, De Koe, De Abeel, Wijkpost Velsen-Zuid, en een aantal kinderdagverblijven. Energiebesparing bij sportclubs De Omgevingsdienst IJmond en de gemeente Velsen organiseerden samen met SportStroom op 22 april 2015 een drukbezochte bijeenkomst voor sportclubs in het Telstarstadion, waar de clubs informatie kregen over hoe ze het beste energie kunnen besparen binnen de vereniging, maar ook samen met andere verenigingen. Belangrijk, want sportclubs zullen met het vervallen van de Ecotax (de teruggaveregeling energiebesparing) vanaf 1 januari 2016 op zoek moeten naar nieuwe besparingsmogelijkheden. Ter compensatie komt er een subsidieregeling voor investeringen in duurzaamheidsmaatregelen bij sportclubs. GreenBiz IJmond in hele IJmond Green Biz heeft als doel het bedrijfsleven te stimuleren en te faciliteren bij duurzaam ondernemen. GreenBiz is in 2015 uitgebreid van Beverwijk naar de gehele IJmond. Gezocht is naar kwartiermakers die vervolgens actief meewerken om andere bedrijven te enthousiasmeren. De Omgevingsdienst IJmond faciliteert en begeleidt dit proces. ECOXXI Award voor Velsen Op 28 mei 2015 heeft de gemeente Velsen de ECO XXI Award ontvangen, oftewel De Zilveren Duurzaamheidsprijs. ECO XXI is een keurmerk en stimuleringsprogramma om duurzaamheid op lokaal niveau in kaart te brengen en verbeteringen te stimuleren. De gemeente Velsen scoorde goed op waterbeleid, energie en klimaatbeleid, duurzaam toerisme (Green Keys en Blauwe Vlaggen), duurzaam wonen en bouwen (zoals het duurzame gemeentehuis met warmte-koude opslag), campagnes en projecten (o.a. Millennium gemeente) en duurzame mobiliteit (IJmond Bereikbaar, stimuleren fiets e.d.). Daarnaast zijn verbetermogelijkheden naar voren gekomen op enkele punten, onder andere het stimuleren van lokale initiatieven en vergroten van de deelname van scholen aan duurzaamheidseducatie door een meer programmatische aanpak. De uitkomsten zijn gebruikt als input voor het Milieubeleidsplan. Schiphol In december 2015 heeft het college de bestuurlijke Schipholagenda vastgesteld. Deze agenda heeft tot doel om met een actuele eigen agenda te komen die relevant is voor de regio (van de IJmond tot en met Alkmaar). Het uitgangspunt is verdergaande hinderbeperking met begrip voor de economische betekenis van de luchthaven voor de regio. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 88

183 Subdoelstelling Het in stand houden van een kwalitatief goed rioolstelsel Riolering vervangen In de Wijkermeerweg, de IJmuiderstraatweg, het Dudokplein, de Meervlietstraat, de P.C. Hooftlaan, de Broekbergenlaan en de bouwlocatie Het Nieuwe Vroeger is het riool vervangen in Daarmee is niet alleen gezorgd dat de kwaliteit van het stelsel op orde blijft, maar is er ook berging toegevoegd. In de Wijkerstraatweg is het hoofdriool met een speciale techniek gerenoveerd (relining), waardoor het verkeer er nauwelijks hinder van had. Verbeteren monitoring en sturing In 2015 is het rioolgemaal op het Strand Noordpier vernieuwd en toegevoegd aan het monitoringsprogramma. Daarnaast is in de IJmuiderstraatweg een nieuwe RTC-gestuurde schuif geplaatst. RTC staat voor Real Time Control. Dat betekent dat op basis van metingen van de hoogte van het water in het riool er direct en geautomatiseerd wordt gereageerd. Op basis daarvan daarvan worden geautomatiseerd schuiven gesloten of juist geopend en worden pompen aan- of uitgezet. Maatregelen tegen wateroverlast In 2015 hebben zich geen problemen voorgedaan als gevolg van extreme regenval. Door klimaatwijziging zal echter steeds vaker sprake zijn van extreme regenval. Daarom zijn ook in 2015 klimaatadaptatiemaatregelen uitgevoerd. Bij de uitgevoerde rioolprojecten is berging voor overtollig water toegevoegd en is het hemelwater gescheiden van het vuilwater. Grondwater In Velsen-Noord waren klachten over overlast van grondwater. De situatie aldaar is onderzocht in samenwerking met de Actiegroep Droge Kelders Velsen-Noord, de woningcorporaties en de GGD Kennemerland. Op basis daarvan is de uitvoering van verschillende grondwatermaatregelen voorbereid, waaronder aanleg van drainage in de Grote Hout- of Koningsweg. Bij De Schouw en de Wijkermeerweg is inmiddels drainage aangebracht. Daarnaast is in samenwerking met het Hoogheemraadschap van Rijnland, de gemeente Bloemendaal en de Rijksvastgoedgroep gesproken over de mogelijke effecten van het waterpeil in de slotgracht op de constructie van de ruïne van Brederode. Uit het onderzoek blijkt dat dit effect er niet is; de constructie is stabiel. Voorbeeldfunctie bij duurzaamheid en verbeteren publieksinformatie Onderzoek is gedaan naar kansen om warmte uit rioolwater te benutten voor verwarming van gebouwen (riothermie). Op basis van dit onderzoek wordt aanvullend onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor de locatie Briniostraat. In 2015 is de Julianabrug voorzien van een groen dak dat de brug beschermt tegen vocht en bovendien een voorbeeld is van duurzaamheidsmaatregelen. Duurzaamheidsmarkt Op 9 oktober 2015, de Dag van de Duurzaamheid, is op Plein 1945 een duurzaamheidsmarkt gehouden. De organisatie bestond uit vertegenwoordigers van woningcorporaties, Stichting Welzijn Velsen, wijkteams, het Pieter Vermeulen Museum en de Omgevingsdienst IJmond. Doel van de markt was om de bezoekers bewust te maken van energiegebruik. Het aantal bezoekers overtrof de verwachtingen. Tijdens deze dag is aandacht besteed aan de volgende duurzaamheidsinitiatieven: Promoten openbare watertappunten en kraanwatergebruik als gezonde levensstijl (met PWN) Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 89

184 Vijf minuten touwtje springen met 140 schoolkinderen om aandacht te besteden aan de energie- en watersparing die bereikt kan worden door korter te douchen (met WaterSpaarders, Pieter Vermeulenmuseum en woningcorporaties). Aanleg van een groen dak om aan te geven dat een groen dak isoleert, regenwater afvangt, fijnstof vermindert en voorkomt dat meeuwen gaan broeden (met Tender College). Infiltratie van regenwater en verminderen hoeveelheid bestrating in tuinen (met bedrijfsleven) Niet in het riool!-campagne (met Rijnland). Samenwerking in de afvalwaterketen In 2011 is het Nationaal Bestuursakkoord Water vastgesteld, waarin is afgesproken om landelijk in 2020 binnen de waterketen (riolering, rioolwaterzuiveringsinstallaties) 380 mln efficiencywinst te boeken. Drinkwaterbedrijven hebben een opgave van 70 mln. De Visitatiecommissie Waterketen heeft eind 2014 gerapporteerd dat de gemeente Velsen behoort tot de koplopers in Nederland. Dit oordeel past goed bij de constatering dat de rioolheffing in Velsen onder het regionaal en landelijk gemiddelde ligt. Indicatoren Indicatoren bij hoofddoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting 100% kostendekkend tarief afvalstoffenheffing Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Waarde Belastingpakket % 100% 100% 100% Aantal woonhuisaansluitingen Waarde Contract HVC stopt Aantal plichten afvalstoffen heffing Waarde Belastingpakket Indicatoren bij hoofddoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting 100% kostendekkend tarief rioolheffing Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Waarde Belastingpakket % 100% 100% 100% Aantal rioolaansluitingen Waarde Belastingpakket/ GRP Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 90

185 Financiële toelichting Programma 8 Milieu (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 91

186 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 92

187 Programma 9 Ruimtelijke ordening en wonen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 93

188 Doelenboom Hoofd- Subdoelstellingen Prestaties doelstellingen Hoofddoelstelling 9.1. Ruimtelijk beleid Collegeproducten C 6091 Ruimtelijke ontwikkeling C 6092 Bestemmingsplannen C 6093 Ruimtelijk beleid C Stedelijke vernieuwing C Monumentenzorg Subdoelstelling Het (her)ontwikkelen en behouden van de ruimtelijke en ecologische kwaliteit van de fysieke omgeving Een actueel planologisch regime op alle gronden in Velsen voor de komende 10 jaar en een afwegingskader voor ruimtelijke en leefkwaliteit. Op basis hiervan het voorbereiden en begeleiden van de realisatie van gebied- en locatieontwikkelingen. Verder worden de structuurvisie en een strategische visie ontwikkeld voor bufferzone en de binnenduinrand. Hoofddoelstelling 9.2. Grondbeleid in de ruimste zin des woords Collegeproducten C 6094 Grondbeleid C 6095 Bouwgrondexploitatie C 6096 Vastgoed aanen verkopen Subdoelstelling Het bieden van mogelijkheden voor het gebruik en de bebouwing van gronden. Het aansturen van en participeren in gewenste gebiedsontwikkelingen. Het inzetten van gronden en gebouwen ten behoeve van een optimaal maatschappelijk en financieel rendement. Hoofddoelstelling 9.3. Wonen in de ruimste zin des woords Collegeproduct C 6099 Wonen Subdoelstelling Het ontwikkelen en behouden van een woningvoorraad die kwalitatief en kwantitatief voorziet in de behoefte en wensen van de bevolking, rekening houdend met instroom van buitenaf. Kennis hebben van de woonwensen en behoeften van de bevolking en actuele demografische, maatschappelijke en volkshuisvestelijke ontwikkelingen en hierop inspelen. Zorg dragen dat de bestaande woningvoorraad en nieuwbouw voorzien in de behoefte en wensen van de eigen bevolking en inspelen op instroom van buiten de gemeente. Hoofddoelstelling 9.4. Toezicht en handhaving Collegeproducten C 6097 Vergunningen C 6098 Toezicht Subdoelstelling Het bevorderen van het voldoen aan de wettelijke eisen qua gezondheid, veiligheid, energiezuinigheid en bruikbaarheid van objecten, alsmede het toezien op het gebruik van deze objecten conform de (gebruiks) bepalingen van het bestemmingsplan. Optimalisering van de dienstverlening door efficiënte behandeling aanvragen van de omgevingsvergunning, alsmede naleving van de regelgeving door middel van een gecoördineerde wijze van toezicht en handhaving. Dit moet resulteren in deskundige advisering en volledige beoordeling van aanvragen omgevingsvergunning. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 94

189 Uitgangspunten voor dit programma Het college stelt dat de gemeente geen drempel voor ontwikkelingen mag vormen, maar partner voor ontwikkelingen moet zijn. Dit binnen de grenzen van wat redelijk en billijk is. Flexibele en digitaal raadpleegbare bestemmingsplannen en globale inrichtingsbepalingen passen hier bijvoorbeeld in. In het algemeen zal het college op het gebied van de ruimtelijke ordening en wonen kaders en wensen van de raad uitwerken. Sturen waar dat nodig is en tevens ruimte geven, (letterlijk en figuurlijk) waar dat mogelijk is. Daarbij wil het college ontwikkelingen faciliteren die de ambities van de Visie op Velsen 2025 ondersteunen. In het kader van de Woonvisie 2025 stelt het college dat IJmuiden metropolitaan moet worden. Daarin wil het college zoveel als mogelijk regisserend optreden. Ander uitgangspunt voor het college op het gebied van wonen is dat onze woningmarkt open dient te zijn voor de gehele regio om zo randvoorwaarden te scheppen voor een metropolitaan IJmuiden met een brede bevolkingssamenstelling zoals in de Visie op Velsen 2025 voorzien. Velsen wil een aantrekkelijke gemeente zijn om te wonen, werken en recreëren in een goede onderlinge samenwerking en door afstemming van functie, gebruik, inrichting en beheer. Het programma Ruimtelijke ordening en wonen draagt op meerdere manieren aan de realisatie van de Visie op Velsen. Met de uitvoering van de Woonvisie zetten we bijvoorbeeld in op Interessant IJmuiden. En met de structuurvisie geven we het ruimtelijk toekomstbeeld van Velsen, overigens in nauwe samenwerking met onze IJmondbuurgemeenten. Contextomschrijving Wonen Het rijksbeleid is sterk in ontwikkeling en behoorlijk aan politieke en maatschappelijke discussie onderhevig. Ondanks geluiden over een weer toenemend vertrouwen in de woningmarkt staat de positie van woningcorporaties en ontwikkelaars nog steeds onder druk, zijn financiers terughoudend en worden er vraagtekens gezet bij de betaalbaarheid van het wonen. De grote verandering van het rijksbeleid en de onzekerheid in de bouw- en woonsector zijn van grote invloed op de voortgang van de kwalitatieve ontwikkeling van met name IJmuiden. Per 1 juli 2015 is de nieuwe en lang verwachte Woningwet in werking getreden. De Woningwet biedt spelregels voor sociale huisvesting, bepaalt de kerntaak van woningcorporaties en beperkt de financiële risico s van de woningcorporaties. Samen met gemeenten en huurdersvertegenwoordigers maken de woningcorporaties prestatieafspraken over de lokale woonopgaven. Een nieuwe Autoriteit Woningcorporaties houdt volkshuisvestelijk en financieel toezicht op de woningsector. De raad is in augustus in een sessie geïnformeerd over de inhoud van de Woningwet. Ruimte Het verruimen van de ene functie betekent vaak het beperken van de naastliggende functie. Doel is de schaarse ruimte zo in te delen dat een evenwicht ontstaat tussen de verschillende functies waardoor wonen, werken en recreëren naast elkaar mogelijk is en Velsen zich kan ontwikkelen tot een stad in de geest van de Visie op Velsen De mogelijkheden voor stadsontwikkeling zijn geregeld via de vele wetten en regelingen voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water met allemaal hun eigen uitgangspunten, procedures en eisen. Door het complexe omgevingsrecht samen te voegen in één Omgevingswet wil het Rijk het wettelijke kader voor burgers, ondernemers en overheden inzichtelijker en eenvoudiger maken en de ontwikkeling en het beheer van de Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 95

190 leefomgeving beter beheersbaar. In juni 2015 is een wetsvoorstel voor de Omgevingswet in de Tweede Kamer behandeld. Na behandeling in de Tweede Kamer is het naar de Eerste Kamer gestuurd. De Eerste Kamer moet het voorstel nog behandelen. Daarna volgt de publicatie in het Staatsblad en wordt er nog invoeringsregelgeving gemaakt. Naar verwachting van het Rijk treedt de wet in 2018 in werking. Afhankelijk van de invoerings- en uitvoeringsregelgeving zouden daar mogelijk (incidentele) invoeringskosten mee gemoeid kunnen zijn. Stedelijke vernieuwing De context voor stedelijke vernieuwing is, onder invloed van de crisis en het kabinetsbeleid, aanzienlijk veranderd.,zowel financieel als procesmatig. Stedelijke vernieuwing is erg belangrijk, zo niet cruciaal, voor de verwezenlijking van de ambities uit de Visie op Velsen Het Rijk heeft aangegeven dat er nauwelijks nog geld zal zijn voor stedelijke vernieuwing. De ISV-regeling is gestopt (Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing). Velsen heeft daar afgelopen jaren veel profijt van gehad en heeft onder andere hiermee de vernieuwing van Zeewijk, Velsen-Noord en Oud-IJmuiden gestimuleerd. Procesmatig wil Velsen met alle mogelijke ontwikkelende en investerende partijen periodiek de markt verkennen, met als doel haar ambities te realiseren en het proces van stedelijke vernieuwing een nieuwe impuls te geven. Naast een gemeentelijke regierol vraagt dat van alle betrokken partijen vertrouwen, openheid en creativiteit. Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Wet ruimtelijke ordening (Wro) (met grondexploitatiewet) Wabo Bouwbesluit 2012 Kadernota Integraal Toezicht en Handhaving Jaarprogramma 2015 Integraal Toezicht en Handhaving Nota Grondbeleid, bestaande uit de deelnota s Ontwikkeling, Vastgoedbeheer en Grondprijzen Woonvisie 2025 Samen werken aan een aantrekkelijke stad Huisvestingsverordening Velsen 2015 Regionaal Actieprogramma Wonen Zuid-Kennemerland/IJmond 2012 t/m 2015 Structuurvisie Velsen 2015 Landschapsbeleidsplan Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 96

191 Programmadoelstelling Een aantrekkelijke gemeente om te wonen, werken en recreëren in een goede onderlinge samenwerking en door afstemming van functie, gebruik, inrichting en beheer. Herstel woningmarkt Het voorzichtige economische herstel en het herstel van de woningmarkt heeft een positief effect op de mogelijkheden voor project- en gebiedsontwikkelingen in Velsen. Er ontstaan dan nieuwe kansen om invulling te geven aan de visie op Velsen, de woningbouwopgave en om de gaten in de stad weer te vullen. Het benutten van die kansen vraagt om focus, samenwerking en flexibiliteit. Focus, omdat niet alles tegelijk kan en met dezelfde capaciteit. De Visie op Velsen 2025 en de strategische agenda 2016 zijn leidend. Samenwerking: de realisatie van nieuwe projecten vindt altijd plaats samen met corporaties, ontwikkelaars, bouwers, maatschappelijke organisaties, eindgebruikers en vooral de bewoners van Velsen zelf. Flexibiliteit, in het kiezen van de juiste gemeentelijke rol, leidend, regievoerend of faciliterend. Flexibiliteit ook in het vinden van de ruimte die de beleids- en wettelijke kaders bieden en het bepalen van de juiste strategie. Woonvisie 2025 Velsen zet in op IJmuiden als interessante stad. De uitwerking van deze ambitie vindt plaats via de uitvoering van de Woonvisie 2025 Samen werken aan een aantrekkelijke stad en de Strategische agenda. Er moeten afspraken worden gemaakt met de gemeentelijke partners. Vraag is in hoeverre zij in het licht van het bovenstaande kunnen en willen bijdragen aan de korte en lange termijndoelstellingen is daarbij het belangrijkste onderwerp van gesprek. De gemeente wil bovenal stimuleren en verbinden in dit proces. Dit is in lijn met het voorgestelde kabinetsbeleid dat inzet op een strikte scheiding van rollen, deskundigheid, risico s en verantwoordelijkheden van verschillende partijen. Woningcorporaties moeten zich toeleggen op de bouw en verhuur van sociale huurwoningen en het daaraan ondergeschikte direct verbonden maatschappelijke vastgoed. Hiermee wordt geborgd dat het maatschappelijk bestemde vermogen van de woningcorporaties wordt ingezet voor de kerntaak en niet voor bijvoorbeeld het afdekken van risico s van commerciële activiteiten. Daarnaast voorziet het kabinet een versterking van de rol van de gemeente richting de woningcorporaties. De gemeente geeft met haar woonbeleid richting aan de activiteiten van de woningcorporaties, vastgelegd in niet vrijblijvende prestatieafspraken (wederkerig en verplichtend). Van de corporaties wordt verwacht dat zij naar redelijkheid bijdragen aan de uitvoering van het gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid. Demografie Landelijk zijn er ook een aantal andere ontwikkelingen die naar verwachting consequenties hebben voor de woningmarkt. Naast de vergrijzingstrend willen mensen (langer) zelfstandig (blijven) wonen. Ook wanneer er zorg nodig is. Als gevolg van de hervorming van de langdurige zorg is de verwachting dat er de komende vijf jaar jaarlijks gemiddeld ouderen, gehandicapten en 800 cliënten in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), met een lagere zorgindicatie, geen toegang meer krijgen tot een intramuraal verblijf. Dit heeft impact op de woningmarkt en het zorgvastgoed. Deze groepen mensen blijven langer zelfstandig wonen en ontvangen zorg aan huis. Het is echter niet vanzelfsprekend dat de huidige woning en leefomgeving geschikt zijn om dat met beperkingen te doen. Op dit moment is onvoldoende inzichtelijk hoe de gevolgen van de hervorming binnen de zorg er uit zullen zien en welke veranderende behoefte aan woningen dat met zich mee zal brengen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 97

192 Kernenstructuur Velsen De Visie op Velsen 2025 duidt het belang van de kernenstructuur en de identiteit van de kernen. Behoud van het dorpse karakter van de kernen in de noord-zuidstructuur is het uitgangspunt. Essentieel hierbij zijn de groene bufferzones tussen de kernen en de kwaliteit hiervan als uitloop-en recreatiegebied van de inwoners van Velsen. In Velsen is een veelheid aan woon-, werk-, recreatieve en natuurfuncties te vinden. De gemeente heeft een verleden (deels zichtbaar, deels onzichtbaar) waar cultuurhistorische waarde aan toe te kennen is. Deze veelheid aan functies zorgt voor spanning tussen wonen, werken en recreëren. Tegelijkertijd staat het voor een hoogwaardig woon- en leefkwaliteit van het gebied, omdat alle voorzieningen in de buurt zijn. De omgeving van Velsen is dus complex en zal mede voor oplossingen bezien moeten worden in de context van de Metropool Regio Amsterdam. Subdoelstelling Het (her)ontwikkelen en behouden van de ruimtelijke en ecologische kwaliteit van de fysieke omgeving, alsmede de bewaking van het landschap. In het kader van de Visie op Velsen 2025 en de Woonvisie 2025 wordt gesproken over een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Dit betekent dat de karakteristieke en unieke kwaliteiten worden benut om onderscheidende leef- en woonmilieus te creëren. Vanuit dit perspectief is de impuls Havenkwartier Halkade & Oud-IJmuiden gekozen; het versterken van het unieke karakter van dit markante havenkwartier, dat bijdraagt aan de uitstraling van IJmuiden, Velsen en de IJmond. Met de verschillende impulsen willen we een extra stimulans geven aan de zichtbare positionering en profilering van de gemeente en regio IJmond. Gerealiseerde bestemmingsplannen maken ontwikkelingen mogelijk In 2015 is voor een aantal gebieden een nieuw bestemmingsplan vastgesteld. De globale bestemmingsplannen zijn ontwikkelingsgericht, zodat ondernemers en burgers meer mogelijkheden hebben om op trends en ontwikkelingen in te spelen. Hierdoor kan de schaarse ruimte beter benut worden en wordt, daar waar mogelijk, de Visie op Velsen 2025 ruimtelijk gefaciliteerd. De bestemmingsplannen voor Spaarnwoude, Velsen Noord en 1e partiële herziening Havengebied zijn in 2015 vastgesteld. In 2015 is het bestemmingsplan HOV-tracé onherroepelijk geworden na een uitspraak van de Raad van State. Dit betekent dat er gestart kon worden met de aanleg van de nieuwe HOV-verbinding tussen IJmuiden en Haarlem, een belangrijke schakel in het regionale HOV-netwerk. Ook het bestemmingsplan Santpoort Zuid is, na uitspraak van de Raad van State, in 2015 onherroepelijk geworden. In de begroting 2015 staat het voornemen om het bestemmingsplan voor de Westlaan in de Velserbroek vast te stellen. De initiatiefnemer is verzocht een concreet plan in te dienen en een aantal onderzoeken te doen die nodig zijn om het bestemmingsplan in procedure te brengen. Deze producten zijn nog niet geleverd door de initiatiefnemer. Zoals in de eerste bestuursrapportage gemeld is het bestemmingsplan niet in 2015 vastgesteld. In afwijking van de begroting is het bestemmingsplan Averijhaven niet in 2015 vastgesteld. Na de inspraak op het voorontwerp bestemmingsplan, hebben een aantal partijen een alternatief plan voor de Averijhaven gepresenteerd. Daardoor heeft dat de procedure van het bestemmingsplan vertraging opgelopen. Over de Averijhaven is in de eerste en de tweede bestuursrapportage gerapporteerd. Paragraaf geeft een toelichting op het project. In 2015 is gestart met de voorbereiding van verschillende planologische procedures om de ontwikkeling van Kleinschalig Opdrachtgeverschap (woningbouw door particulieren) mogelijk te maken. Paragraaf gaat hier verder op in. Er is gestart met het opstellen van wijzigingsplannen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 98

193 voor de Van den Vondellaan in Driehuis en de Keetberglaan in IJmuiden. Ook is in 2015 gestart met het opstellen van een bestemmingsplan voor het terrein de Binnenhaven aan de Zeeweg in IJmuiden en voor de KPN-locatie. Hierdoor is het de verwachting dat deze locaties verder ontwikkeld kunnen worden. Regionaal ruimtelijke samenwerking De regionale samenwerking op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling is structureel verbeterd door een periodiek terugkerend IJmondiaal portefeuillehoudersoverleg. Daarnaast wordt in overleg met de regio IJmond en Uitgeest gewerkt aan de ruimtelijke keuze voor een opstelplaats voor de treinen van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer. Belangrijke stappen in proces van de Structuurvisie In het voorjaar van 2015 is door stakeholders, burgers, scholieren en regio s IJmond en Zuid- Kennemerland geparticipeerd in de totstandkoming van de structuurvisie. De geslaagde participatie en de positieve raadssessie hebben tot enige wijzigingen geleid in de structuurvisie. Deze zijn verwerkt in de ontwerpstructuurvisie. De ontwerp structuurvisie is in oktober/november 2015 onderwerp van inspraak geweest voor de samenleving. Na de inspraak is het college gestart om een raadsvoorstel voor te bereiden, zodat de raad een besluit tot vaststelling van de structuurvisie kan nemen. Landschapsbeleidsplan verder uitgevoerd Een aantal projecten uit het landschapsbeleidsplan die in 2014 waren opgestart zijn in 2015 afgerond, zoals het herstel van de Velserenderlaan, de aanleg van twee paddenpoelen in de Biezen en het minder steil maken van de oevers van de Boschbeek en de Schipbroekerbeek. Ontwikkelperspectief Binnenduinrand nadert inspraakfase In MRA (Metropool Regio Amsterdam) verband wordt gewerkt aan een regionale visie voor de binnenduinrand. Er is in 2015 verder gewerkt aan de voltooiing van een concept-ontwikkelperspectief ten behoeve van de inspraak. Stedenbouwkundige ontwerpen dragen bij aan betere openbare ruimte Er zijn in 2015 verschillende stedenbouwkundige ontwerpen afgerond, die moeten leiden tot een betere inrichting van de openbare ruimte. Het betreffen onder andere ontwerpen voor; - de Lange Nieuwstraat, - deeltrajecten van het Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV), - het Dudokplein, - het Thaliaplein. Ruimtelijke kwaliteitsslag in parkzone IJmuiderstraatweg In 2015 is de herinrichting van de IJmuiderstraatweg en het Willebrordplantsoen uitgevoerd. Hiermee is een belangrijke en kenmerkende route van IJmuiden zowel in esthetische zin als qua gebruikswaarde sterk verbeterd. De route is onderdeel van de ontsluiting van de stranden van IJmuiden en daarmee van bovenlokaal belang. Maar ook voor de direct aanwonenden betekent dit een verbetering van het leefklimaat. Nieuwe welstandsnota naar de raad In 2014 is de Nota van uitgangspunten welstand met de gemeenteraad van Velsen besproken. In 2015 is onderzocht is of er gebieden en/of type bouwwerken zijn, waar de welstandstoets niet wordt toegepast of beperkt kan worden toegepast. Dit alles is uitgewerkt in de nieuwe Welstandsnota die voorziet in een vereenvoudigde opzet in vergelijking met de voorgaande nota uit De nota heeft in 2015 de inspraak doorlopen en is in december 2015 voorgelegd aan de raad ter vaststelling. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 99

194 Het bieden van mogelijkheden voor het gebruik en de bebouwing van gronden In 2015 is de Wet op de vennootschapsbelasting gewijzigd. Dit heeft gevolgen voor de boekjaren die aanvangen op of na 1 januari Voor de vennootschapsbelasting geldt dat een overheidsonderneming voor haar activiteiten belastingplichtig is, tenzij een vrijstelling van toepassing is. De vennootschapsbelasting zal, daar waar fiscale winst wordt gerealiseerd, leiden tot een financiële druk op de begroting. Naar aanleiding van de gewijzigde wet heeft de commissie Besluit begroting en verantwoording (BBV) zich voorgenomen de verslagleggingsregels rond grondexploitaties aan te passen. Deze wijzigingen zijn waar mogelijk verwerkt in deze jaarrekening en de grondexploitaties. Een uitgebreidere toelichting op deze wijzigingen is geschreven in de paragraaf G Grondbeleid. Er is gestart met de actualisatie van de kadernota grondprijzen en huurprijzenbeleid. Deze worden in 2016 ter besluitvorming voorgelegd aan de raad. De start van de actualisatie van de kadernota Ontwikkeling wordt doorgeschoven naar volgend jaar in aansluiting op de recente aanpassing van de wet vennootschapsbelasting. Subdoelstelling Het bieden van mogelijkheden voor het gebruik en de bebouwing van gronden Stand van zaken projecten De ontwikkelingen op de vastgoedmarkt waren het afgelopen jaar gunstiger dan de voorgaande jaren. De woningmarkt is zich aan het herstellen. Echter, door conjuncturele ontwikkelingen en economische structuurverandering heeft de markt voor maatschappelijk vastgoed het nog moeilijk. Maatschappelijk vastgoed zijn gebouwen of terreinen met een publieke functie. Bij diverse gebiedsontwikkelingen zoals Oud-IJmuiden en Stadspark wordt weer gebouwd. Het impulsproject Havenkwartier is gestart. Bij bedrijventerreinen verloopt het herstel langzamer. Afgelopen jaar is er een klein deel van het bedrijventerrein op de Grote Hout verkocht. Hieronder wordt per project een beknopte stand van zaken gegeven en een toelichting op gemeentelijk vastgoed. Oud-IJmuiden In 2015 is het definitieve inrichtingsplan voor het Thaliaplein opgesteld. Momenteel wordt gewerkt aan de aanleg van het plein. Dat betekent dat het hart van de wijk begin 2016 klaar is. De omliggende openbare ruimte is ook opgeleverd, evenals de woningen in blok 10 en deels in blok 9 en 12. De verkoop van de woningen in het overige deel van blok 9 is gestart. Voor het overige deel van blok 12 hebben de betrokken ontwikkelaar en woningcorporatie overeenstemming bereikt. Stadspark In 2015 is begonnen met de ontwikkeling van de Radarstraat waarin 24 hofwoningen worden gerealiseerd. De betrokken ontwikkelaar start naar verwachting in het voorjaar van 2016 met de verkoop van de laatste fase. De gemeente is in gesprek met de ontwikkelaar over het type woningen. Velsen Noord (Frisse wind) Het programma Frisse Wind wordt al sinds 2008 uitgevoerd; het bevat diverse maatregelen en projecten ter verbetering van de leefbaarheid in Velsen-Noord. In 2015 is gewerkt aan de laatste onderdelen van het programma. De Brede School is opgeleverd, de Wijkermeerweg en omgeving zijn opgewaardeerd, het parkeerterrein Bleyenhoevelaan is opgeleverd en de Meba is gesloopt. Impulsproject Havenkwartier In 2015 is gestart met het impulsproject Havenkwartier. Gezamenlijk met partners wordt een gedragen gebiedsvisie ontwikkeld. Raadleden zijn geïnformeerd en worden in het proces voortdurend betrokken. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 100

195 De Grote Hout Vernieuwen zeekade van De Grote Hout Sinds augustus 2015 is de vernieuwde zeekade opgeleverd en weer in gebruik. Eén onderdeel van het project kent een vertraging en dat is het aanbrengen van een bescherming op de bodem voor de zeekade plus het op diepte brengen van de bodem tussen de vaargeul en de kade. Doordat de waterbodem vervuild is moet hiervoor een andere procedure doorlopen worden met Rijkswaterstaat (RWS). In overleg met RWS is daar een plan voor uitgewerkt. De aanbesteding van dit werk loopt. Uiterlijk in juli 2016 zullen deze werkzaamheden klaar zijn. De verwachting is dat het binnen de oorspronkelijke begroting voor de totale vernieuwing van de zeekade kan worden gerealiseerd. Uitgifte kadeterrein In 2015 zijn de gesprekken over uitgifte van het kadeterrein voortgezet met als doel het kadeterrein inclusief de binnen vaartkade tegen een marktconforme prijs uit te geven. De onderhandelingen over het in erfpacht nemen van het gehele terrein achter de zeekade (11 hectare) door één marktpartij zijn in een gevorderd stadium. Averijhaven Naast het plan van RWS voor de Averijhaven is een alternatief plan voorgesteld door Tata Steel, Havenbedrijf Amsterdam, Zeehaven IJmuiden en Amsterdam IJmuiden Offshore Port (AYOP). De gesprekken hierover zijn gaande, onduidelijk is nog welk plan gerealiseerd zal worden en of verwerving van de Averijhaven door de gemeente in het alternatieve plan een optie is. RWS laat een taxatie opstellen van de marktwaarde van het oorspronkelijke plan Averijhaven in overleg met het Rijks Vastgoedbedrijf. Mocht dit plan gerealiseerd worden dan vormt deze taxatie een basis voor gesprekken over de eventuele overname van de Averijhaven door de gemeente. Gemeentelijk vastgoed Door het voorzichtige herstel van het economisch klimaat zijn de mogelijkheden voor de verhuur, verkoop en exploitatie/ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed nog beperkt. De (winkel)panden zijn lastig te verhuren. Hierover is in de 2 de Burap gerapporteerd. Van de 8 winkels in de Lange Nieuwstraat zijn er nog 3 leeg en de rest is inmiddels verhuurd. Om de exploitatie van het pand aan de Lange Nieuwstraat (oud V& D gebouw met 12 bovenliggende woningen) te verbeteren, is de aanbesteding van de renovatie afgerond en de verbouwing voor 2016 gepland. Buurthuis Het Terras is opgeleverd en verhuurd. De rechten op de Westtribune Telstar en de rechten uit de erfpachtovereenkomst voor de ondergrond van Telstar zijn aangekocht. De locatie Molenweid in Velserbroek is in november 2015 in eigendom overgedragen aan Velison Wonen voor de realisatie van een beschermde woonvoorziening met 30 wooneenheden en bijbehorende parkeerplaatsen. In het kader van de verdere professionalisering en centralisatie van het gemeentelijk vastgoed wordt het gemeentelijke MJOP (meerjaren onderhoudsplan) tussentijds geactualiseerd. Objecten die zijn verworven respectievelijk verkocht dienen te worden verwerkt in het geactualiseerde plan. Daarnaast zijn in zowel gebouw A als B aanvullende onderhoudsmaatregelen wenselijk dan wel noodzakelijk. Denk hierbij aan de vervanging van de kroonluchters in raad- en burgerzaal en aanvullende ARBO gerelateerde maatregelen. Onderzocht wordt in hoeverre deze maatregelen kunnen worden opgevangen binnen het MJOP waarbij het onderhoudsniveau van de vastgoedportefeuille op adequaat niveau blijft. Wanneer het MJOP niet toereikend is wordt een voorstel voor dekking aan de gemeenteraad voorgelegd. Subdoelstelling Het ontwikkelen en behouden van een woningvoorraad die kwalitatief en kwantitatief voorziet in de behoefte en wensen van de bevolking, rekening houdend met instroom van buitenaf. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 101

196 Startersleningen In 2015 is er met betrekking tot de startersleningen door het college een evaluatie uitgevoerd en besproken met de raad. De starterslening, bedoeld om starters op de woningmarkt te helpen, heeft niet bijgedragen aan het doel om de nieuwbouw in IJmuiden te bevorderen. In 2016 zal naar verwachting een besluit worden genomen of en zo ja in welke vorm de startersleningen blijven bestaan. Prestatieafspraken woningcorporaties ondertekend In juni 2015 hebben drie in Velsen actieve woningcorporaties en de gemeente Velsen de prestatieafspraken ondertekend voor de periode tot en met De afspraken gaan onder andere over de goedkope huurvoorraad, herstructurering van woningbezit, woonruimteverdeling, zorg en leefbaarheid. Deze afspraken zijn gebaseerd op de beleidsplannen van de drie corporaties en de woonvisie van de gemeente. De voorbereiding van het maken van prestatieafspraken voor 2017 en verder zijn in 2015 gestart. Onderzoek betaalbaarheid sociale huurwoningen Op initiatief van de raad is er een onderzoek uitgevoerd naar de betaalbaarheid van sociale huurwoningen in Velsen (motie 33, 2014). Conclusie is dat met name gezinnen en samenwonenden tot de AOW leeftijd gemiddeld gezien moeite hebben om maandelijks genoeg geld over te houden om aan sociale activiteiten deel te kunnen nemen. Huishoudens behorende tot deze groepen met een inkomen dat recht geeft op huurtoeslag kennen de grootste betalingsrisico s. De resultaten worden betrokken bij het overleg met de woningcorporaties over onder andere de Woningwet/prestatieafspraken Regionale afstemming wonen Vanuit het Regionaal Actieprogramma Wonen (RAP) zijn onder andere duurzaamheidsubsidies opgezet en is onderzoek uitgevoerd naar wonen en zorg. Met de regiogemeenten is de voorbereiding gestart voor het RAP De inbreng vanuit de regio IJmond wordt tussen de gemeenten afgestemd. Verdere afstemming tussen de IJmondgemeenten moet vorm krijgen in een woonvisie voor de IJmond. Dit is vastgelegd in de Strategische IJmond Agenda die in 2015 is vastgesteld. In juni heeft de raad de Huisvestingsverordening Velsen 2015 vastgesteld ter uitvoering van de Huisvestingswet Deze verordening is regionaal afgestemd met de gemeenten en corporaties in IJmond en Zuid-Kennemerland. Regionaal onderzoek naar wonen en zorg afgerond De regiogemeenten uit IJmond en Zuid-Kennemerland hebben het onderzoek naar de vraag en aanbod van wonen en zorg afgerond. De resultaten dienen als input voor het overleg over een regionale woonzorgagenda. Er heeft besluitvorming plaatsgevonden voor de ontwikkeling van de locatie Molenweid in Velserbroek met een programma met een beschermde woonvoorziening voor kwetsbare ouderen. Geslaagde netwerkbijeenkomst Bouwen en Wonen In november heeft de jaarlijks terugkerende netwerkbijeenkomst Bouwen en Wonen plaatsgevonden. Het maken van product-marktcombinaties stond centraal. Kleinschalig opdrachtgeverschap ( Pionieren in IJmuiden ) Op 16 december 2014 heeft het college ingestemd met het Plan van Aanpak kleinschalig opdrachtgeverschap en het starten van een pilot. Deze pilot houdt in dat de gemeente tussen de 40 en 50 bouw- en kluskavels gaat verkopen aan particulieren, die daar hun eigen woning kunnen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 102

197 bouwen of verbouwen. In april 2015 heeft het college besloten om de locaties Snippenbos, Van den Vondellaan en het Jan Ligthartgebouw verder te ontwikkelen als locaties voor kleinschalig opdrachtgeverschap. Het college heeft- na consultatie van de raad- in juni 2015 de exploitaties geopend. De onderzoeken voor de planologische procedures zijn afgerond. De gemeente Velsen heeft ook een communicatie & marketingplan Pionieren in IJmuiden voor de verkoop van de bouwkavels en kluswoningen opgesteld. De website en andere promotiematerialen zijn in voorbereiding. De start van de verkoop staat gepland in maart Skaeve Huse De gemeente Velsen en de woningcorporaties willen mensen die structureel overlast veroorzaken een tweede kans bieden in de vorm van een aangepaste woonvorm. Er is locatieonderzoek gedaan, het college heeft een voorkeurslocatie benoemd en er is een projectopdracht opgesteld voor de uitwerking van deze locatie. Gedeputeerde Staten hebben in 2015 besloten om, onder voorwaarden, akkoord te gaan met de realisatie van Skaeve Huse op de voorkeurslocatie die het college heeft genoemd. Deze locatie ligt buiten de contour van het bestaand bebouwd gebied. De totale kosten zijn in 2015 inzichtelijk gemaakt en besproken met de corporaties. Subdoelstelling Het bevorderen van het voldoen aan de wettelijke eisen qua gezondheid, veiligheid, energiezuinigheid en bruikbaarheid van objecten, evenals het toezien op het gebruik van deze objecten conform de (gebruiks)bepalingen van het bestemmingsplan. Hoogste beoordeling voor toezicht en handhaving In 2015 is er extra capaciteit ingezet voor handhaving op illegale bewoning in het Middenhavengebied. Daarnaast is invulling gegeven aan het jaarprogramma 2015 Integraal Toezicht en Handhaving. Dit hield onder meer in, dat een nadere inventarisatie van de overtredingen binnen het handhavingsproject de Biezen heeft plaatsgevonden. In het 1e kwartaal van 2015 heeft de gemeente Velsen van de provincie Noord-Holland voor de uitvoering van de processen met betrekking tot toezicht en handhaving omgevingsrecht de hoogste beoordeling adequaat ontvangen. Proef flitsvergunningen van start Vanaf november 2015 is gestart met een proef flitsvergunningen voor de duur van 6 maanden voor aanvragen om omgevingsvergunning voor het oprichten van dakkapellen. Dit betekent dat burgers binnen twee werkdagen na binnenkomst een vergunning kunnen hebben, in plaats van de wettelijke acht weken. Hierdoor wordt de dienstverlening naar burgers en bedrijven verder geoptimaliseerd. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 103

198 Indicatoren Indicatoren bij hoofddoelstelling 9.1 Indicator Type Bron Laatste meting Aantal bestemmingsplannen besluitvormingsrijp Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 waarde Gemeente Velsen Indicatoren bij hoofddoelstelling 9.3 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Woningvoorraad aantal woningen in de kernvoorraad prestatie Woningmarkt- (*) de kernvoorraad in 2011 is onderzoek woningen Startdocumenten prestatie Meerjarenplanning 2010* 2 # pm 1 woningbouw Financiële toelichting Programma 9 Ruimtelijke ordening en w onen (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 104

199 Programma 10 Openbare orde en veiligheid Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 105

200 Doelenboom Hoofd- Sub- Prestaties Doelstellingen doelstellingen Hoofddoelstelling Veilige leef- en woonomgeving Collegeproduct C 6101 Veilige leef- en woonomgeving Subdoelstelling Het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de wijken -Vergroten van burgerparticipatie -Vergroten van meldingsbereidheid en aangiftebereidheid van burgers -Verminderen overlast rommel op straat Hoofddoelstelling Bedrijvigheid en veiligheid Collegeproduct C 6102 Bedrijvigheid en veiligheid Subdoelstelling Het stimuleren van een aantrekkelijk vestigings- en ondernemingsklimaat voor bezoekers en ondernemers door het bevorderen van de veiligheid. -Verlagen horecaoverlast op hotspots - Actualisering Evenementenbeleid (incl. evenementenveiligheid) Hoofddoelstelling Jeugd en veiligheid Collegeproduct C 6103 Jeugd en veiligheid Subdoelstelling Het terugdringen van overlast en criminaliteit die gepleegd wordt door jongeren. - Niet laten stijgen van overlast problematische jeugdgroepen Hoofddoelstelling Fysieke veiligheid Collegeproduct C 6104 Fysieke veiligheid Subdoelstelling Het bevorderen van veiligheid op het gebied van verkeer, bouw, evenementen en brandveiligheid - Preparatie op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding -Verminderen parkeeroverlast Hoofddoelstelling Integriteit en veiligheid Collegeproduct C 6105 Integriteit en veiligheid Subdoelstelling Het voorkomen en aanpakken van radicalisering, polarisatie, georganiseerde criminaliteit, Veilige Publieke Taak, Informatieveiligheid en ambtelijk en bestuurlijke integriteit -Verhogen meldingsbereidheid van discriminatie - Inzetten op bewustwording van radicalisering en mensenhandel Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 106

201 Uitgangspunten voor dit programma Veiligheid is een kerntaak van de overheid met een groot maatschappelijk belang, omdat veiligheid in veel maatschappelijke activiteiten een belangrijk aspect is. Het Rijk verwacht dan ook van gemeenten steeds meer inzet op dit vlak. De burgemeester, het college en de raad zetten nadrukkelijk in op de regierol op dit vlak en zoeken hierbij de samenwerking met inwoners en partners in de vormgeving en uitvoering ervan. Hierbij wordt ingezet op integraliteit omdat veiligheid vaak een deelaspect is van onderwerpen die op andere beleidsvelden aan de orde zijn. Met de vaststelling door de raad van de Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid in december 2014 geeft Velsen invulling aan haar regierol. De kadernota behelst een meerjarig veiligheidsbeleid gekoppeld aan een cyclische aanpak via een Jaarprogramma en een Verantwoordingsnota. Beide documenten worden door het college vastgesteld. Contextomschrijving Feitelijk wordt Nederland steeds veiliger. De geregistreerde criminaliteit daalt de laatste tien jaar. In 2014 was er in Nederland zelfs 8% minder geregistreerde criminaliteit dan in Burgers voelen zich echter niet veiliger: mensen ervaren nog evenveel overlast en onveiligheid als voorheen. Het kabinet is er veel aan gelegen deze onveiligheidsgevoelens te laten dalen. Lokaal ligt die taak bij de gemeente samen met de lokale veiligheidspartners, bedrijven en inwoners zijn zij verantwoordelijk voor veiligheid. Als burgers en bedrijven zich inzetten, wordt de kans groter dat de overlast- of onveiligheidssituaties die zij als probleem ervaren, worden aangepakt. Met als beoogd effect dat hun gevoel van onveiligheid daalt. Een andere belangrijke ontwikkeling is dat het takenpakket van de gemeente op gebied van veiligheid steeds groter wordt. Een voorbeeld is de bestuurlijke aanpak van (georganiseerde) criminaliteit. Daarmee hangt samen dat de overheid zich steeds meer verenigt op dit gebied en bestuurlijke, strafrechtelijke interventies en preventieve maatregelen met elkaar afstemt. Deze ontwikkelingen gaan gepaard met een uitbreiding van de bevoegdheden van de burgemeester, zoals het opleggen van huis- en gebiedsverboden. Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Kadernota Lokaal Integraal Veiligheidsbeleid Wet op de Veiligheidsregio s 2010 Leefbaarheidsmonitor 2015 Integraal jaarplan Toezicht en Handhaving 2015 Horecanota Horecasanctiebeleid Gemeente Velsen 2014 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 107

202 Programmadoelstelling Samen met partners de leefbaarheid en veiligheid voor de inwoners, bedrijven en bezoekers van de gemeente Velsen versterken. Subdoelstelling Het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de wijken Vergroten burgerparticipatie met WhatsApp De gemeente Velsen moedigt burgers aan initiatieven te ontplooien om de veiligheid in de eigen buurt te vergroten. Een voorbeeld van een nieuwe, laagdrempelige manier van buurtpreventie is de WhatsApp groep, waarmee buurtbewoners elkaar op de hoogte houden van gebeurtenissen in de wijk. Ook alarmeert men de politie en daarna elkaar over verdachte omstandigheden zoals bijvoorbeeld inbraak of vandalisme. Er zijn meerdere burgerinitiatieven ingediend bij de gemeente Velsen voor dergelijke WhatsAppgroepen. In een buurt in Velserbroek bijvoorbeeld is een bord opgehangen om aan te geven dat de buurt op deze manier aan buurtpreventie doet. In Velsen-Noord zijn gezamenlijke spelregels vastgesteld: zo dient eerst melding te worden gedaan aan 112 of voordat men elkaar op de hoogte stelt. Vergroten meldings- en aangiftebereidheid In 2015 heeft gemeente Velsen verschillende acties uitgevoerd om de meldings-en aangiftebereidheid van overlast en criminaliteit te vergroten. Gemeente, politie, woningcorporaties, stichting Welzijn Velsen en wijkplatforms zijn samen het project Horen, Zien en Melden gestart. Deze partijen vragen medewerking van inwoners van Velsen om verdachte situaties in de wijk te melden. Momenteel zijn er ongeveer mensen lid van de Facebookpagina van Horen, Zien en Melden. Ook heeft de gemeente in 2015 aandacht gevraagd voor gratis deelname aan Burgernet. Burgernet vraagt aan deelnemers via een SMS-bericht om uit te kijken naar personen of een voertuig. Ten eerste zijn aan alle inwoners in de wijken Spaarndammerpolder, Velsen-Zuid en Zee- en Duinwijk brieven verzonden met de oproep zich aan te melden bij Burgernet. De reden daarvoor was dat in deze wijken minder mensen waren aangemeld bij Burgernet dan in andere wijken in Velsen. Daarnaast is via huis-aan-huisbladen, de gemeentelijke website, social media en de beeldschermen in de publiekshal van het gemeentehuis opgeroepen tot deelname aan Burgernet. Bovendien is in de landelijke Week van de veiligheid (week 41) een kleinschalige campagne gevoerd ter bevordering van de meldingsbereidheid en aangiftebereidheid voor burgers. Op de website van de gemeente en op de beeldschermen in de publiekshal is aandacht gevraagd voor Meld Misdaad Anoniem ( ) en voor Bij geen spoed, wel politie ( ). Ten slotte hebben de zes wijkteams aandacht gevraagd voor het melden van overlastsituaties. De wijkteams bestaan uit gemeente, politie, Stichting Welzijn Velsen, woningcorporaties en wijkplatforms. In 2015 zijn de wijkteams 14 keer de wijken in gegaan met hun wijkmobiel om met bewoners te praten over de leefbaarheid in de wijken. De wijkmobiel is een grote opvallende blauwe keet waar buurtbewoners terecht kunnen met hun vragen over leefbaarheid in de wijk. Ook kunnen ze er informatie kunnen vinden over bijvoorbeeld inbraakpreventie of het indienen van buurtinitiatieven. En daarnaast worden de bewoners door de leden van het wijkteam geadviseerd om overlast te melden zodat er snel op kan worden gereageerd. Verminderen overlast en rommel op straat blijft lastig Gemeente Velsen zet flink in op het tegengaan van overlast van zwerfvuil en grofvuil (zie ook programma 7). Als ergens een structureel probleem lijkt te ontstaan, springen we daarop in. Zo was in 2015 overlast van zwerfvuil op het Dudokplein, dat onder andere werd veroorzaakt door de Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 108

203 schooljeugd. Daarover zijn afspraken gemaakt tussen de supermarkt, de wijkagent, twee middelbare scholen en de gemeente. Tot eind 2015 heeft één van deze partijen toezicht gehouden op weggooien van zwerfvuil tijdens de schoolpauzes. Zwerfvuil kan binnen de hele gemeente een probleem zijn, maar het is moeilijk hier handhavend tegen op te treden. Handhavers van de gemeente kijken bij hun bezoeken aan de verschillende Jeugdontmoetingsplekken (JOP s) ook naar de vervuiling. Indien wordt geconstateerd dat er rommel aanwezig is wordt de jeugd wordt hierop aangesproken en wordt verzocht het op te ruimen. Handhaven is vaak lastig omdat de daders op heterdaad moeten worden betrapt. De daders weten veelal dat het niet mag en als de handhavers worden gesignaleerd, dan vindt er geen vervuiling plaats. Hetzelfde geldt voor grof vuil. Grof vuil wordt over het algemeen in de openbare ruimte geplaatst op momenten dat er weinig tot geen sociale controle is, bijvoorbeeld in de late avond. Handhavend optreden is dan vaak lastig. Op de artikelen van het grof vuil zijn meestal geen aanwijzingen terug te vinden die verwijzen naar de dader. Na melding van een burger of constatering van de gemeentelijke handhavers dat ergens grof vuil is geplaatst, krijgt vuilopruimingsdienst HVC de opdracht om het vuil op te ruimen. Ondanks de flinke inzet en het handhaven op het achterlaten van zwerfvuil en het verkeerd plaatsen van grofvuil, blijkt toch dat de ervaren overlast van rommel in Velsen de laatste jaren is toegenomen. Uit de Leefbaarheidsmonitor komt naar voren dat in % van de inwoners in Velsen vaak overlast had van rommel op straat. In 2015 is dat iets gestegen naar 39%. Subdoelstelling Het stimuleren van een aantrekkelijk vestigings- en ondernemingsklimaat voor bezoekers en ondernemers door het bevorderen van veiligheid. Verlagen horecaoverlast op hotspots Begin 2014 heeft de gemeente een nieuw horecasanctiebeleid vastgesteld. Ter uitvoering hiervan is er in 2015 wederom intensief gecontroleerd op overtredingen van de leeftijdsgrens voor verkoop en consumptie van alcoholische dranken. Naast reguliere horecaondernemingen zijn deze controles ook uitgevoerd bij supermarkten en para-commerciële instellingen. De ervaren overlast van horecagelegenheden in Velsen is in 2015 gelijk aan de overlast in 2013: 3% van de inwoners ervaart vaak overlast. Hotspots zijn plaatsen waar overlastmeldingen of overlastervaringen zijn geconcentreerd. Daar is een wisselend beeld zichtbaar. In IJmuiden-West is de overlast ten opzichte van 2013 gedaald. In IJmuiden-Noord is de ervaren overlast gestegen. Evenementenbeleid actualiseren In 2015 is het huidige evenementenbeleid van de gemeente Velsen geëvalueerd. Er is een nieuw evenementenbeleid in ontwikkeling, dat wordt in 2016 ter vaststelling aan de raad aangeboden (zie ook programma 1). Subdoelstelling Het terugdringen van overlast en criminaliteit die gepleegd wordt door jongeren. Niet laten stijgen van overlast van problematische jeugdgroepen Velsen pakt jeugdoverlast integraal aan (zie ook programma 4). Gemeente, politie, Stichting Welzijn Velsen (jongerenwerk) en Streetcornerwork werken hierin samen. Uitgangspunt is: preventie gaat voor repressie. Sommige jongeren veroorzaken overlast, die bieden we zorg en ondersteuning, maar zo nodig pakken we de jongeren aan. Sinds 1 juli 2015 is er een convenant van kracht waardoor de samenwerkende partners gegevens over jongeren uit problematische jeugdgroepen kunnen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 109

204 uitwisselen. Tevens is een netwerkcoördinator jeugd in dienst getreden van de gemeente die zich geheel richt op de groepsaanpak en de individuele aanpak van jeugdoverlast. Uit de leefbaarheidsmonitor 2015 blijkt dat de ervaren overlast in 2015 even hoog is als in 2013 (14%). In sommige wijken is de ervaren overlast echter wel gestegen, namelijk in IJmuiden (met uitzondering van IJmuiden-West) en Velserbroek. In 2015 is dan ook vooral inzet gepleegd op het verminderen van jeugdoverlast in deze wijken. Zo is in IJmuiden is een nieuwe JOP geopend en hebben burgemeester, wethouder jeugd, politie, beheerder winkelcentrum en buurtbewoners uit Velserbroek overlegd om tot nieuwe maatregelen te komen om de overlast in het winkelcentrum Velserbroek te verlagen. Subdoelstelling Het bevorderen van veiligheid op het gebied van verkeer, bouw, evenementen en brandveiligheid. Preparatie op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding. Verminderen parkeeroverlast De aanpak van parkeeroverlast in Velsen is als volgt samen te vatten: Velsen heeft een faciliterend parkeerbeleid. Dit komt tot uiting in het Parkeernormenbeleid (2015). Bij faciliterend parkeerbeleid is het uitgangspunt dat ontwikkelaars bij nieuwe initiatieven binnen het eigen plangebied in de benodigde parkeercapaciteit moeten voorzien. Daarnaast vergroot Velsen de parkeercapaciteit bij rioleringswerkzaamheden en bij specifieke verkeersprojecten. Ook treedt de gemeente repressief op tegen parkeeroverlast. Team handhaving openbare ruimte voert regelmatig controles uit om te voorkomen dat er gevaarlijke verkeerssituaties ontstaan door verkeerd geparkeerde auto s. Uit de Leefbaarheidsmonitor 2015 blijkt dat inwoners van Velsen gemiddeld minder parkeeroverlast ervaren dan in 2013 (vorige Leefbaarheidsmonitor). De ervaren overlast is gedaald van 35% naar 31%. In Velserbroek en in IJmuiden (met uitzondering van Zee- en Duinwijk) is de parkeeroverlast hoger dan gemiddeld. Dat de parkeeroverlast is gedaald in 2015 is opvallend, omdat uit parkeeronderzoek is gebleken dat de parkeerdruk (% van parkeerplaatsen dat bezet is) ook stijgt. Subdoelstelling Het voorkomen en aanpakken van radicalisering, polarisatie, georganiseerde criminaliteit, Veilige Publieke Taak, Informatieveiligheid en ambtelijke en bestuurlijke integriteit Bewustwording polarisatie en radicalisering De gemeente Velsen heeft in 2015 aandacht besteed aan de bewustwording van polarisatie en radicalisering. Allereerst is de gemeente in gesprek gegaan met organisaties zoals scholen, Stichting Welzijn Velsen en Streetcornerwork. De gemeente informeert deze organisaties hoe ze signalen van polarisatie en radicalisering kunnen melden, welke trainingen beschikbaar zijn en waar ze informatie kunnen vinden. De gemeentelijke organisatie heeft een vast aanspreekpunt voor het melden van polarisatie en radicalisering. De gemeente werkt samen met Bureau Discriminatie Kennemerland. Bewustwording mensenhandel In 2015 lag de focus op een bepaalde vorm van mensenhandel: arbeidsuitbuiting. Hiervan is sprake als een persoon in een werksituatie verkeert waar sprake is van dwang, slechte arbeidsomstandigheden, slechte arbeidsvoorwaarden, meervoudige afhankelijkheid en/of de beperkte keuzevrijheid om uit die situatie te stappen. De gemeentelijke organisatie heeft sinds 2015 een vast aanspreekpunt voor het signaleren van arbeidsuitbuiting. Deze functionaris beoordeelt signalen van arbeidsuitbuiting uit de gemeente en zet ze zo nodig door aan de politie of het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum voor georganiseerde Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 110

205 criminaliteit (RIEC). De sleutelfunctionaris is in 2015 opgeleid om andere medewerkers te trainen in het herkennen van deze signalen. Indicatoren Indicatoren bij hoofddoelstelling 10.1 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarden 2015 Realisatie 2015 % inwoners dat vindt dat overlast van rommel op straat veel voorkomt Effect Leefbaarheidsmonitor % # 36% 39% Indicatoren bij hoofddoelstelling 10.2 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarden 2015 Realisatie 2015 % inwoners in IJmuiden-West dat vaak overlast horecagelegenheden ervaart % inwoners in IJmuiden-Noord dat vaak overlast van horecagelegenheden ervaart Effect Leefbaarheidsmonitor % # 9% 5% Effect Leefbaarheidsmonitor % # 6% 10% Indicatoren bij hoofddoelstelling 10.3 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarden 2015 Realisatie 2015 % inwoners dat aangeeft overlast te hebben van groepen jongeren Effect Leefbaarheidsmonitor % # 14% 14% Indicatoren bij hoofddoelstelling 10.4 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarden 2015 Realisatie 2015 % inwoners dat aangeeft parkeeroverlast te ondervinden Effect Leefbaarheidsmonitor % # 35% 31% Indicatoren bij hoofddoelstelling 10.5 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarden 2015 Realisatie 2015 Aantal meldingen discriminatie Effect Bureau Discriminatie n.n.b. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 111

206 Financiële toelichting Programma 10 Openbare orde en veiligheid (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 112

207 Programma 11 Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 113

208 Doelenboom Hoofddoelstellingen Subdoelstellingen Prestaties Hoofddoelstelling Raad(sondersteuning) Producten C 6121 Raad C 6122 Raadsondersteuning Hoofddoelstelling College van B&W Collegeproducten C 6131 College van B&W C 6133 Bestuursondersteuning Subdoelstelling Gezaghebbend (sturend, controlerend en volksvertegenwoordigend) optreden door de gemeenteraad Subdoelstelling 11.1.a Raad en college werken op een duale wijze samen om elkaar waar mogelijk te versterken Subdoelstelling Het college van B&W voert binnen de door de raad vastgestelde kaders een slagvaardig bestuur. Aan de basis hiervan ligt een collegeprogramma, waarin de te bereiken doelen helder zijn verwoord. Subdoelstelling Een hoge kwaliteit van de opslag van de persoonsgegevens van de inwoners van de gemeente Velsen Volksvertegenwoordiging Kaders stellen en Controleren 11.1a Gezamenlijk vastgestelde raadsplanning waarin ook afspraken over rollen, taken, bevoegdheden worden uitgewerkt. Regelmatig overleg van presidium en raad met het college over voortgang en waar mogelijk aanpassing van de raadsplanning en afspraken. - Toezien op heldere besluitstukken, waarin óók de afwegingen zichtbaar zijn opgenomen - Aanspreekbaar zijn, o.a. als wijkwethouder - Slagvaardigheid en proactief in het aanpakken van problemen - Omgang college en raad jaarlijks evalueren Hoofddoelstelling Persoonsdocumenten en Burgerlijke stand Collegeproducten C 6111 Persoonsdocumenten en burgerlijke stand Hoofddoelstelling Communicatie Collegeproducten C 6113 Communicatie en voorlichting Hoofddoelstelling Administratie- en uitvoeringskosten Collegeproducten C 6144 Perceptie en uitvoering belastingen C 6145 Administratiekosten en vergunningen Subdoelstelling Het efficiënt afhandelen van aanvragen van burgers bij het verkrijgen van persoonsdocumenten en overige producten betreffende bevolkingszaken Subdoelstelling Het behouden van de vertrouwelijkheid, integriteit, en beschikbaarheid van informatie Subdoelstelling Via (burger)participatie organiseren / regisseren van betrokkenheid van en samenwerking met bewoners, instellingen/organisaties en bedrijven inzake activiteiten die een wijk, groep of de samenleving raken Subdoelstelling Het tijdig, volledig en doelmatig verwerven van gemeentelijke belastingen Subdoelstelling Het efficiënt afhandelen van bezwaren en beroepen tegen opgelegde aanslagen en beschikkingen Subdoelstelling Het behouden van de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informatie Subdoelstelling Loket gevonden voorwerpen: het efficiënt afhandelen van meldingen verloren en gevonden voorwerpen en het realiseren van een zo hoog mogelijk matchingspercentage - Een zo een actueel, betrouwbaar, correct en zo volledig mogelijke basisregistratie personen (GBA) te hebben - Tevredenheid van de burgers over de dienstverlening op het gebied van Burgerzaken - Uitvoeren en naleven van het beveiligingsplan Burgerzaken - Het jaarlijks maken van een risicoanalyse - Actieve betrokkenheid door inwoners en maatschappelijke) organisaties bij (voorbereiding van) beleid en projecten - Een zo actueel, betrouwbaar, correct en volledig mogelijke basisregistratie Wet Onroerende Zaken (WOZ) en overige Belastingbestanden - Tevredenheid van de belastingplichtigen over de dienstverlening op het gebied van Belastingen en Invordering - Uitvoeren en naleven van het beveiligingsplan Belastingen en invordering Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 114

209 Uitgangspunten voor dit programma Goed openbaar bestuur is essentieel voor het functioneren van onze democratische rechtsstaat en daarmee voor de acceptatie van dat bestuur door de bestuurde gemeenschap. Goed openbaar bestuur is gegrondvest op de democratische principes van ons staatsbestel. Het bestuur weet wat er leeft in de maatschappij en laat zien wat het daarmee doet. Het bestuur gedraagt zich behoorlijk in zijn contacten met burgers. Het bestuur is duidelijk over de doelen van de organisatie en neemt daartoe de nodige beslissingen en maatregelen, in overeenstemming met wet- en regelgeving, en kan deze rechtvaardigen. Het bestuur kent een continu proces van transparantie, zelfreflectie en verbetering en is bereid zich regelmatig en ruimhartig jegens de omgeving te verantwoorden. Contextomschrijving De gemeente is er voor inwoners, organisaties en bedrijven. De dienstverlening door de gemeente Velsen wordt al jaren positief beoordeeld (bron: Leefbaarheidsmonitor). Dat is geen reden om stil te zitten. Dienstverlening maakt een constante ontwikkeling door en kan nog sneller, simpeler en sympathieker. In 2014/2015 is een aanvang gemaakt met een dienstverleningsprogramma voor de langere termijn. Per jaar wordt bezien welke projecten of pilots worden opgepakt om de dienstverlening te verbeteren. De invoering van de flitsvergunning is een belangrijk voorbeeld dat in 2015 gerealiseerd is. Hiervoor is het van belang dat het college en de gemeenteraad nauw gaan samenwerken, bijvoorbeeld als het gaat om het delegeren van bevoegdheden. Gezamenlijk commitment aan snellere, simpelere en sympathiekere dienstverlening zal dan in 2015 resulteren in een programma dienstverlening. Kijkend naar de inleidende woorden op het coalitieakkoord wordt een open en transparante houding nagestreefd ten aanzien van de samenleving en de spelers daarbinnen (inwoners, maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven enz.). Samenspraak en een open blik zijn hierbij sleutelbegrippen. Daarnaast is een trend waarneembaar die inhoudt dat burgerparticipatie opschuift naar overheidsparticipatie. De overheid (lees de gemeente Velsen) is gelijkwaardig aan andere actoren in het werkveld, is meer partner aan het worden. Hierbij zijn het tijdig herkennen en erkennen van signalen uit de omgeving van groot belang om de rol van gelijkwaardige partner ook te kunnen vervullen. Beleid/kader dat van kracht is Collegeprogramma Visie op Velsen 2025 Perspectiefnota 2014 Nota Burgerparticipatie Verordening gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens GBA 2010 De Kieswet Reglement GBA 2011 GBA Beheerregeling Velsen 2011 Raadsbesluiten middels de begroting met betrekking tot 100% kostendekking bij rioolrecht, afvalstoffenheffing en hondenbelasting (doelbelasting) Wetten, zijnde de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen, de Wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ), de Gemeentewet, de Algemene Wet Bestuursrecht, Wet kosten bestuurlijke Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 115

210 voorprocedures, Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen, de Invorderingswet 1990 en verschillende uitvoeringsregelingen van diverse wetten. Gemeentelijke belastingverordeningen 2015 van Velsen en Uitgeest Programmadoelstelling Adequaat besturen van de gemeente en adequate dienstverlening aan inwoners, instellingen en bedrijven van Velsen. Enquête klanttevredenheid positief In het laatste kwartaal van 2014 is een enquête gehouden over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening op het gebied van baliebezoek, telefoonafhandeling en de gemeentelijke website. De uitslag en presentatie hiervan heeft plaatsgevonden in oktober Over het baliebezoek en de telefoonafhandeling was in 2011 ook een enquête gehouden. Het aantal respondenten in 2014 was veel groter: tegenover 424 in De resultaten van het onderzoek laten zien dat de overgrote meerderheid van de klanten zeer tevreden is over de kwaliteit van de aangeboden dienstverlening. De algehele dienstverlening van de gemeente wordt gewaardeerd met een 7,2. Het cijfer voor de dienstverlening aan de balie is gemiddeld een 9,4 tegenover een 8,3 in Het cijfer voor de dienstverlening aan de telefoon is gemiddeld eveneens een 9,4 tegenover een 8,5 in Al met al wordt de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening dus bijzonder positief gewaardeerd. Gehandicaptenparkeerkaart en gehandicaptenparkeerplaats Sinds 1 mei 2015 handelt de werkeenheid Burgerzaken het gehele proces rondom de gehandicaptenparkeerkaarten en -parkeerplaatsen af. Hierdoor ontvangen burgers nu op relatief korte termijn een toe- of afwijzende beschikking op hun aanvraag. Per 1 januari 2016 zal worden aangesloten op een landelijke registratie om fraude te voorkomen. Subdoelstellingen 11.1 en 11.1.a Gezaghebbend (sturend, controlerend en volksvertegenwoordigend) optreden door de gemeenteraad. Raad en college werken op duale wijze samen om elkaar waar mogelijk te versterken. De kader stellende rol van de raad In 2015 is de raad verder gegaan met het verschuiven van het zwaartepunt van de politieke beleidsbepaling naar de perspectiefnota in plaats van bij de behandeling van de begroting. Door voor de zomer de belangrijkste beleidsuitgangspunten met elkaar vast te stellen en daarbij ook de algemene beschouwingen te houden wordt eerder in het jaar duidelijk welke kant de gemeenteraad met de gemeente Velsen op wenst te gaan. Tijdens de begrotingsbehandeling besprak de gemeenteraad in controlerende zin of haar visie en kaders vastgelegd in de Perspectiefnota voldoende in de concept begroting waren opgenomen om deze daarna vast te stellen. De politieke beleidsbepaling in kader stellende vorm bij de Perspectiefnota was daarbij leidinggevend. Regionale samenwerking In 2015 zijn de leden van de gemeenteraden van de IJmondgemeenten tijdens de IJmondcommissie meerdere malen bijeen geweest; 17 februari, 24 maart, 19 mei, 22 september en 17 november Tevens zijn er twee extra bijeenkomst georganiseerd op 31 augustus en 13 oktober Dit alles in het kader van de Regionale Samenwerking IJmond. De IJmondcommissie als gezamenlijke raadscommissie van de IJmond heeft ter voorbereiding van de besluitvorming in de lokale raden gesproken over: Risicoverevening jeugdzorg, Zienswijze uitgangspunten nieuwe Huisvestingsverordening, MRA-agenda, Strategische IJmondagenda, Aanbevelingen n.a.v. monitoring Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 116

211 van de IJmondcommissie, Keuzenota maatregelen meerjarenbegroting IJmond Werkt! en Verordening Maatschappelijke Ondersteuning. Daarnaast fungeerde de IJmondcommissie meerdere malen als regionaal informatieplatform over uiteenlopende de gemeentegrens overstijgende onderwerpen. In het kader van de ontmoeting zijn verschillende activiteiten georganiseerd op 29 mei 2015 (kennismakingsmiddag), start van het politieke seizoen (28 augustus PWN), werkbezoeken (18 december 2015 Velsertunnel en de zeesluis). In het voorjaar is in opdracht van de regiegroep IJmond en in overleg met de collega-griffiers van Beverwijk en Heemskerk gewerkt aan de monitoring van de IJmondcommissie. Resultaat was een serie aanbevelingen. In het najaar van 2015 zijn de verbetervoorstellen in de drie raden besproken en vastgesteld. Herbenoeming burgemeester en waarnemend burgemeester Eind 2014 is gestart met het traject van de herbenoeming van burgemeester Weerwind. Dit mondde uit in een unaniem positieve aanbeveling voor de herbenoeming van de burgemeester in de raad van 20 april Nadat op 11 juni bekend werd dat burgemeester Weerwind door de raad van Almere was voorgedragen als hun nieuwe burgemeester is zowel gelijktijdig begonnen met het voeren van gesprekken voor een waarnemer als het opstarten van het traject voor het zoeken naar een nieuwe burgemeester. Het afscheid in de raad van de heer F.M. Weerwind was op 8 september Mevrouw A.E. Koopmanschap startte als waarnemend burgemeester op 9 september Op 8 oktober is in aanwezigheid van de Commissaris van de Koning, de heer Remkes, zowel de Verordening op de Vertrouwenscommissie als de Profielschets voor een nieuwe burgemeester vastgesteld. Digitale raadsondersteuning Het digitaal aanbieden van stukken via de website en de app verloopt tijdens vergadering niet altijd optimaal. Dat is mede de reden dat na de zomer is gestart met een andere app: Ibabs. Deze zal verder wordt uitgebouwd en de app van GemeenteOplossingen zal voor de interne stukkenstroom worden uitgefaseerd. Beide functioneren naast de huidige gemeentelijke website: raad.velsen.nl. Subdoelstelling 11.2 Het college van B&W voert binnen de door de raad vastgestelde kaders een slagvaardig bestuur. Aan de basis hiervan ligt een collegeprogramma, waarin de te bereiken doelen helder zijn verwoord. Het coalitieakkoord Samen verder bouwen aan Velsen vormt de basis voor het handelen van het college. Slagvaardigheid van bestuur is daarin onder andere vertaald als een open en transparante houding ( ja, mits ) en het met kracht voortzetten en verder uitwerken van de Visie op Velsen. In 2015 heeft dit geresulteerd in de Impulsprojecten die samen met partners uitgewerkt gaan worden. Om de zichtbaarheid en aanspreekbaarheid van het college in de wijken te vergroten is het college gestart met het afleggen van werkbezoeken aan de wijk. In het voorjaar is een bezoek gebracht aan Velserbroek, in het najaar aan Velsen-Noord, waarbij gesproken is met bewoners, bedrijven en organisaties. Daarnaast zijn werkbezoeken gebracht aan onder andere het project Kansen & Zo van Stichting Welzijn Velsen en de Reddingsbrigade. Met de diverse werkbezoeken geeft het college invulling aan de ambitie uit het coalitieakkoord om bewoners, bedrijven en organisaties actief op te zoeken. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 117

212 Subdoelstelling Een hoge kwaliteit van de opslag van de persoonsgegevens van de inwoners van de gemeente Velsen. Een betrouwbare basisregistratie van personen (BRP) is van essentieel belang voor de dienstverlening van de gemeente aan de burgers. Daarom is er voortdurend aandacht voor de kwaliteit. Op grond van de Wet basisregistratie personen is iedere Nederlandse gemeente verplicht om jaarlijks onderzoek te doen naar de inrichting, de werking en de beveiliging van de basisregistratie, evenals naar de verwerking van gegevens in de basisregistratie, voor zover het de gemeentelijke voorziening betreft of het college verantwoordelijk is voor het bijhouden hiervan. Voor 1 november van het jaar dient een uittreksel hiervan tevens naar het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) en BZK te worden gestuurd. Dit is gebeurd. Er wordt aan de norm voldaan. Naast de zelfevaluatie (vinden er maandelijks interne kwaliteitscontroles plaats. Hiermee werkt Velsen permanent aan klantgerichte dienstverlening, waarbij de klanten betrouwbaar, duidelijk, snel en op maat worden geholpen. Het programma modernisering Gemeentelijke Basisadministratie (mgba) maakt de huidige gemeentelijke basisadministratie (GBA) gereed voor de toekomst. Het informatiesysteem voor de GBA gaat worden vernieuwd door de invoering van een centraal landelijk systeem dat door de Rijksoverheid wordt ontwikkeld en beheerd: de Basisregistratie Personen (BRP). Decentrale burgerzaken modules sluiten hierop aan en ondersteunen de processen van de gemeente. De BRP draagt bij aan een verbeterde dienstverlening aan burgers, bedrijven en overheidsorganisaties. Het bijhouden en verstrekken van gegevens wordt sneller, eenvoudiger en goedkoper. Volgens de huidige planning zal Velsen in het tweede kwartaal van 2016 aansluiten op het landelijk systeem. Subdoelstelling Het efficiënt afhandelen van aanvragen van burgers bij het verkrijgen van persoonsdocumenten en overige producten betreffende bevolkingszaken. Velsen is de burger graag zo goed mogelijk van dienst bij de afhandeling van aanvragen voor persoonsdocumenten en andere diensten. Klantvriendelijkheid, professionaliteit en efficiency staat daarbij hoog in het vaandel. Om dit te bewerkstelligen heeft burgerzaken servicenormen opgesteld. Deze servicenormen zijn vastgelegd in een zogenaamd kwaliteitshandvest. Het kwaliteitshandvest gaat onderdeel uitmaken van de nota Publieke Dienstverlening, die in 2016 zal worden vastgesteld. Zoals eerder vermeld, heeft er eind 2014 een klanttevredenheidsonderzoek plaatsgevonden, waarvan de uitkomsten in 2015 zijn gepresenteerd. Op basis van de uitkomsten van de klanttevredenheidsonderzoeken zullen de bedrijfsprocessen worden bijgesteld. Zelfevaluatie Basisregistratie personen (BRP) Op grond van de Wet basisregistratie personen is iedere Nederlandse gemeente verplicht om jaarlijks onderzoek te doen naar de inrichting, de werking en de beveiliging van de basisregistratie, evenals naar de verwerking van gegevens in de basisregistratie, voor zover het de gemeentelijke voorziening betreft of het college verantwoordelijk is voor het bijhouden hiervan. Voor 1 november van het jaar dient een uittreksel hiervan tevens naar het college bescherming persoonsgegevens te worden gestuurd (CBP) en BZK. Dit is gebeurd. Velsen voldoet aan de norm. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 118

213 Zelfevaluatie reisdocumenten uitgevoerd Op grond van de Paspoortuitvoeringsregeling Nederland is iedere Nederlandse gemeente verplicht om jaarlijks onderzoek te doen naar de kwaliteit en veiligheid van het aanvraag- en uitgifteproces paspoorten en identiteitskaarten. Voor 1 november van het jaar dient een rapportage met een samenvatting van het resultaat van het onderzoek aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (hierna: BZK) te worden verstrekt. Dit is gebeurd. Ook hierin voldoet Velsen aan de norm. Subdoelstelling Het behouden van de vertrouwelijkheid, integriteit, en beschikbaarheid van informatie. Het informatiebeveiligingsplan Burgerzaken wordt elk jaar geactualiseerd. De risicoanalyse Burgerzaken wordt elk jaar uitgevoerd. Tevens wordt de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informatie door middel van een jaarlijkse audit getoetst door BZK. De gemeente Velsen voldoet ook aan de norm. Subdoelstelling Via (burger)participatie organiseren/regisseren van betrokkenheid van en samenwerking met bewoners, instellingen/organisaties en bedrijven inzake activiteiten die een wijk, groep of de samenleving raken. De interactie met de samenleving is verder vorm gegeven in Zo heeft de gemeente meer gebruik gemaakt van haar Facebookpagina, is er een computerprogramma aangeschaft waarmee meningen in de online media kunnen worden opgehaald over specifieke onderwerpen en zijn ambtelijke medewerkers getraind in de principes van omgevingsbewust werken. Het college werkt er aan om meer vanuit partnerschap met de samenleving om te gaan. In dit verband is ook een bijeenkomst gehouden over de impulsprojecten. Deze bijeenkomst had ten doel de stakeholders te laten weten welke vorderingen er worden gemaakt bij de uitrol van de Visie op Velsen Het college is op de fiets de wijk in gegaan en heeft verschillende werkbezoeken aan bedrijven en organisaties afgelegd. Bij de behandeling van de begroting 2016 in de gemeenteraad zijn afspraken gemaakt over hoe raad en college in gezamenlijkheid vorm kunnen geven aan het aspect overheidsparticipatie. Subdoelstelling Het tijdig, volledig en doelmatig verwerven van gemeentelijke belastingen Samenwerken met andere partijen De afdeling Belastingen en Invordering verzorgt sinds 2011 het volledige werkpakket voor de gemeente Uitgeest op het gebied van heffen, innen en de wet WOZ. Begin 2014 heeft de gemeente Uitgeest de keuze gemaakt om op termijn te gaan samenwerken met de gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo (BUCH). Wat hiervan de consequenties zijn voor de verdere samenwerking met Velsen is op dit moment nog niet bekend. In 2016 zal in elk geval de dienstverlening voor Uitgeest worden voortgezet. Met Gemeentebelastingen Kennemerland Zuid (GBKZ) wordt op bedrijfsvoering niveau samengewerkt om kosten te besparen en kennis te delen. In 2015 is de kwaliteit van de WOZ-administratie onderzocht door de waarderingskamer. Er hebben schriftelijke enquêtes plaatsgevonden en de gemeente heeft een bezoek ter plaatse gehad. Uit de onderzoeken is gebleken dat de uitvoering van de wet WOZ voor de gemeenten Velsen en Uitgeest goed verloopt. Ultimo 2015 zijn voor zowel Velsen als Uitgeest alle belastingaanslagen opgelegd. In 2016 wordt het gebruik van mijn overheid voor de digitale belastingaanslag nog niet ingezet. Er zitten te veel haken en ogen aan de software. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 119

214 Subdoelstelling Het efficiënt afhandelen van bezwaren en beroepen tegen opgelegde aanslagen en beschikkingen Het was in 2015 nog niet mogelijk om bezwaren en beroep aan het zaakgericht werken in Dimpact te koppelen door software problemen. Het aantal bezwaren en beroepen is fors afgenomen ten opzichte van 2014 en er zijn nauwelijks klachten ontvangen. Om het aantal bezwaren en beroepen nog verder te verminderen worden op dit moment andere vormen van communicatie onderzocht inzake de aanslagoplegging, WOZ-beschikking en bezwaarafhandeling onderzocht. Subdoelstelling Het behouden van de vertrouwelijkheid, integriteit, en beschikbaarheid van informatie. Door het naleven en uitvoeren van het informatiebeveiligingsplan en het maken van een risicoanalyse kunnen en worden maatregelen genomen die de risico s op het ontstaan van aanzienlijke schade, of het niet voldoen aan de wettelijke voorschriften betreffende informatiebeveiliging, in voldoende mate afdekken. Het informatiebeveiligingsplan wordt elk jaar geactualiseerd. De risicoanalyse wordt elk jaar uitgevoerd. Subdoelstelling Loket gevonden voorwerpen: Het efficiënt afhandelen van meldingen verloren en gevonden voorwerpen en het realiseren van een zo hoog mogelijk matchingspercentage. Deze tot 1 juli 2012 door de politie uitgevoerde taak houdt onder meer in: Deze taak betreft dienstverlening aan de burger en houdt onder andere in: verwerking van balie-, telefoon- en digitale meldingen, correspondentie en het matchen van verloren en gevonden voorwerpen. Sinds april 2014 neemt de politie geen gevonden of verloren voorwerpen meer aan en wordt de burger direct doorverwezen naar de gemeente. Totaal is het aantal gevonden en verloren voorwerpen over het afgelopen jaar ongeveer 1250 items. Verkiezingen Op 18 maart 2015 zijn zowel de verkiezingen van de leden van de Provinciale Staten als die van het algemeen bestuur van de waterschappen gehouden, dit omdat sinds 2015 beide (vierjaarlijkse) verkiezingen worden gecombineerd. Indicatoren Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Kwaliteitscontrole dagelijks 99,99% 99,99% 100% 100% Audit 01 oktober % 91% 90% 91% Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 120

215 Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Voortgangsrapportages Waarde Gemeente Velsen 02 maart x per jaar Managementrapportages Waarde Gemeente Velsen Op 01 september 2015 vast gesteld door het college van B&W Risicoanalyse Waarde Gemeente Velsen 03 augustus 2015 vastgesteld door de afdelingsmanager Publiekszaken Indicatoren bij subdoelstelling 11.5 Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Opleggen gecombineerde aanslagen gemeentelijke heffingen Waarde Belastingpakket Realisatie 2014 Streefwaarde ,99% 100% Realisatie 2015 jaarlijks jaarlijks Idem Idem jaarlijks idem Idem idem Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie Aantal bezwaarschriften Waarde Belastingpakket Aantal afgehandelde bezwaarschriften per 31 december Gemiddelde afhandeltijd bezwaarschriften Prestatie Belastingpakket % 85% 99% 89 % Prestatie (in weken) Belastingpakket Aantal verzoekschriften Waarde Belastingpakket Aantal afgehandelde verzoekschriften per 31 december Prestatie Belastingpakket % 100% 100% 100 % Gemiddelde afhandeltijd verzoekschriften Prestatie (in weken) Belastingpakket Aantal beroepschriften Waarde Belastingpakket Aantal klachten belastingen en invordering Prestatie Corsa Aantal WOZ-beschikkingen Waarde Belastingpakket WOZ-objecten met een beschikking per Prestatie Belastingpakket % 100% 100% 100 % Aantal woningen Waarde Belastingpakket Aantal niet-woningen Waarde Belastingpakket Aantal WOZ-objecten Waarde Belastingpakket Aantal aanmaningen Waarde Belastingpakket Aantal dwangbevelen Waarde Belastingpakket Aantal automatische incasso s Waarde Belasting.pakket Indicatoren bij subdoelstelling Indicator Type Bron Laatste meting Waarde meting Realisatie 2014 Streefwaarde 2015 Realisatie 2015 Verloren voorwerpen Waarde Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 121

216 Financiële toelichting Programma 11 Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 122

217 Algemene Dekkingsmiddelen Onder de algemene dekkingsmiddelen worden alle middelen verstaan die de gemeente ontvangt voor het uitvoeren van haar wettelijke taken, zonder dat deze aan een specifieke taak besteed dienen te worden. In de programmaverantwoording dient, volgens de BBV, een beschouwing te worden opgenomen over het gevoerde beleid ten aanzien van de volgende onderwerpen: lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is; algemene uitkering; dividend; saldo van de financieringsfunctie; saldo tussen de compensabele BTW en de uitkering uit het BTW compensatiefonds; overige algemene dekkingsmiddelen. Deze onderwerpen worden financieel uitgebreid toegelicht in de jaarrekening, de hoofdlijn wordt hieronder toegelicht. Hieronder wordt een overall beschouwing gegeven de algemene dekkingsmiddelen. Lokale heffingen Het gevoerde beleid voor de lokale heffingen is gebaseerd op de besluitvorming in de Perspectiefnota Deze kaders zijn nader uitgewerkt in de begroting 2015 en de belastingverordening Dit heeft geresulteerd in een klein negatief resultaat ten opzichte van de gewijzigde begroting 2015 van Saldo financieringsfunctie Het treasury statuut is in december 2014 door de Raad vastgesteld, met daarin een aanpassing voor de wet Fido. In deze paragraaf Financiering wordt uitgebreider ingegaan op het gevoerde beleid. Dit heeft geresulteerd in een voordelig resultaat van Algemene uitkering De baten van de algemene uitkering voor 2015 zijn flink toegenomen. Het voordeel is en is vooral toe te rekenen aan ontvangsten over voorgaande jaren. Financiële toelichting Algemene dekkingsmiddelen (bedragen x 1.000) Rekening 2014 Primitieve begroting 2015 Begroting 2015 incl. w ijzigingen Rekening 2015 Saldo 2015 t.o.v gew. Begroting Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde Resultaat Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 123

218 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 124

219 Paragrafen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 125

220 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 126

221 Paragraaf A Lokale heffingen Algemeen Doorgevoerde wetswijzigingen in 2015 Wijziging woningwaarderingsstelsel Per 1 oktober 2015 zijn de wijzigingen in het woningwaarderingsstelsel (WWS) vastgesteld. Doel van de wijziging van het huurprijsbeleid is een vereenvoudiging van het WWS. De WWS-onderdelen woonomgeving en woonvorm worden vervangen door de WOZ-waarde en de schaarste punten komen te vervallen. Vanaf 1 oktober 2015 vallen nieuwe huurovereenkomsten onder het nieuwe regime en kunnen huurders een beschikking aanvragen bij de gemeente. De WOZ-waarde gaat dus weer deel uitmaken van de bepaling van de maximale huur (zo n 25%) en de huurders krijgen (weer) een belang bij de verkrijging van die WOZ-waarde. Dat belang was er niet meer sinds in 2006 de OZB voor gebruikers van woningen is afgeschaft. Nu dat belang wel weer ontstaat, betekent dit dat er in de uitvoering van de WOZ-taak bij gemeenten, hoe dan ook, een verandering optreedt. Naar aanleiding van deze wijziging zijn er tot op heden geen WOZ-beschikkingen op verzoek door huurders aangevraagd. Niet doorgevoerde wetswijzigingen voor 2015 Vrijstelling precariobelasting op kabels en leidingen Het wetsvoorstel regelt dat gemeenten geen precariobelasting op kabels en leidingen van nutsbedrijven mogen heffen. Het is tot op heden nog steeds niet aangeboden aan de Tweede Kamer en er heeft dus nog geen besluitvorming over plaatsgevonden. Daarnaast is door de raad voor de financiële verhoudingen geadviseerd om de afschaffing van de precariobelasting mee te nemen bij de herziening van het belastingstelsel en de daaraan gekoppelde verruiming van het gemeentelijke belastinggebied. Hierop vooruitlopend gaat minister Plasterk in het voorjaar van 2016 een wetsvoorstel naar de 2e Kamer sturen om er in ieder geval voor te zorgen dat met ingang van 1 januari 2017 de tarieven voor precario op nutsnetwerken niet verder oplopen en het aantal gemeenten dat deze vorm van precario heft, niet verder stijgt. Het wetsvoorstel gaat uit van afschaffing, maar biedt gemeenten nog tien jaar de mogelijkheid om maximaal het op 1 januari 2016 in hun gemeente geldende tarief te hanteren. Na uiterlijk tien jaar is geen precarioheffing meer mogelijk op nutsnetwerken. Deze periode kan worden bekort bij een grotere hervorming/verruiming van het gemeentelijk belastinggebied. Analyse gemeentelijke lasten 2015 op basis van de lastenmonitor 2015 Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) houdt jaarlijks de lokale lasten bij van alle (deel)gemeenten in Nederland. Daaruit blijkt dat Velsen in 2015 op plaats 260 staat in de rangorde van goedkoopste gemeente voor netto woonlasten; in 2014 stond Velsen op plaats 284. In de monitor staan de tarieven van in totaal 407 (deel)gemeenten (in 2014 waren dat er 417). Voor de onderlinge vergelijking van gemeenten kan het best worden uitgegaan van de netto woonlasten, omdat dit het werkelijke bedrag per huishouden is dat de gemeente aan de diverse belastingen overhoudt. Uit onderstaande tabel blijkt dat de positie van Velsen beter is geworden ten opzichte van vergelijkbare en omliggende gemeenten. Ook in 2015 hebben we niet meer de hoogste positie in de ranglijst in relatie tot de vergelijkbare referentiegemeenten (rapport Inzicht prestaties gemeenten 2000 van Deloitte en Touche). Binnen de groep referentiegemeenten zijn de onderlinge verschillen kleiner geworden en staan er inmiddels 2 gemeenten hoger op de ranglijst. In verhouding zijn de lasten in Velsen minder gestegen dan bij de overige gemeenten. Hetzelfde geldt voor de Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 127

222 omliggende gemeenten, waarbij de verschillen met de gemeenten Heemskerk en Haarlem wederom flink kleiner zijn geworden. De belangrijkste reden voor de hoge netto woonlasten in Velsen is het hoge tarief afvalstoffenheffing in vergelijking tot andere gemeenten. Gemeente Netto Woonlasten Rangnummer Bruto Woonlasten Coelo 1-pers. Meerp. Velsen Almelo Alphen aan de Rijn Hoorn Purmerend Venlo Beverwijk Heemskerk Haarlem Rangnummer Coelo Ontwikkeling gemeentelijke lasten Inkomsten Bedragen x 1000,-- Rekening Begroting Rekening Saldo Belastingen OZB gebruikers OZB eigenaren OZB roerend Hondenbelasting Precariobelasting Toeristenbelasting Retributies Bouwvergunningen Akten en documenten Burgerlijke stand Naturalisaties Rioolheffing Marktgelden Begraafplaatsen Afvalstoffenheffing (netto) Overige belastingen Parkeergelden Naheffing parkeren Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 128

223 Rioolheffing Bij de berekening van de tarieven rioolheffing wordt uitgegaan van een kostendekking van 100% op begrotingsbasis. De kosten van die op rekeningbasis worden toegerekend aan de rioolheffing in 2015 vallen lager uit dan geraamd. Omdat de inkomsten hoger uitvallen dan geraamd is er een lagere bijdrage) nodig uit de reserve rioolinvesteringen (begroot ). Overzicht kostendekking Bedragen Begroting Rekening Verschil Lasten investeringen rioleringen Beheerskosten rioleringen en grondwaterbeheersing incl. opslag indirecte kosten Btw 21% Vegen openbare ruimte 50 % Kosten belastingheffing en invordering Storting in voorziening Rioolinvestering Kwijtschelding Leegstand, vrijstelling en oninbaar Totale kosten Bijdrage uit reserve Riolering Bijdrage derden Bruto opbrengst rioolheffing Totale inkomsten *netto inkomsten = bruto inkomsten minus leegstand en vrijstelling maar exclusief oninbaar Financiële toelichting: Als gevolg van lagere investeringen vallen de kapitaallasten lager uit. Door lagere dagelijkse onderhoudskosten van rioleringen en grondwaterbeheersing vallen de beheerskosten lager uit. Met name als gevolg van lagere diensten derden voor regulier onderhoud kan er minder BTW aan de rioolheffing worden toegerekend. De toegerekende kosten voor het reinigen van de openbare ruimte vallen hoger uit als gevolg van hogere kosten van HVC. Door lagere personeelskosten, als gevolg van vacatures, en perceptiekosten zijn de kosten van belastingheffing en invordering lager dan begroot. De kosten van kwijtschelding zijn lager als gevolg van een lager toegekend bedrag aan kwijtschelding. Als gevolg van een lagere leegstand (-301), door de aantrekkende economie, dan begroot vallen de kosten leegstand etc lager uit. In 2015 is, conform de overeenkomst OAS Velsen, de laatste van het hoogheemraadschap Rijnland voor het afkoppelen van verharding en dakoppervlakken ontvangen. Dit is meer dan was begroot. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 129

224 Met ingang van de jaarrekening 2014 is de voorziening rioleringen gesplitst in een voorziening rioolinvesteringen, die gebaseerd is op het investeringsprogramma uit het gemeentelijk rioleringsplan, en de egalisatiereserve rioleringen, waarin de exploitatieresultaten op de overige kosten binnen de rioolheffing zijn opgenomen. Uit de egalisatievoorziening wordt vanaf 2014 jaarlijks onttrokken van de ontvangen gelden uit de overeenkomst OAS. Het positieve resultaat van op de kapitaallasten wordt in de voorziening rioolinvesteringen gestort. Uit de egalisatievoorziening wordt vanaf 2014 jaarlijks onttrokken van de ontvangen gelden uit de overeenkomst OAS. Daarnaast is er nog een aanvullende onttrekking uit de reserve nodig van om de lasten en baten van de rioolheffing in evenwicht te brengen De bruto opbrengst rioolheffing valt lager uit dan geraamd met name als gevolg van meer aansluitingen hemelwater (tarief 50% lager) en minder aansluitingen rioolheffing dan begroot in het tarief Afvalstoffenheffing Bij de berekening van de tarieven afvalstoffenheffing wordt uitgegaan van een kostendekking van 100% op begrotingsbasis. In het tarief is rekening gehouden met 21% omzetbelasting. De kosten van die op rekeningbasis worden toegerekend aan de afvalstoffenheffing in 2015 vallen lager uit dan geraamd. Omdat de inkomsten lager uitvallen dan geraamd is er een negatief resultaat van voor het rekeningresultaat In 2014 is er een bestemmingsreserve afvalstoffenheffing gecreëerd voor toekomstige resultaten op de afvalstoffenheffing. Ten gunste van het rekening resultaat 2015 wordt er een onttrekking gedaan uit de bestemmingsreserve van Overzicht kostendekking Bedragen X Begroting Rekening Verschil Kosten HVC afvoeren huisvuil huishoudens en strand Beheerskosten afvoeren huisvuil incl. opslag indirecte kosten Btw 21% Vegen openbare ruimte 25% Kosten belastingheffing en invordering Kwijtschelding Leegstand, vrijstelling en oninbaar Totale kosten Bruto opbrengst afvalstoffenheffing* Inkomsten derden Voorgestelde onttrekking egalisatiereserve afvalstoffenheffing Totale bruto inkomsten *netto inkomsten = bruto inkomsten minus leegstand en vrijstelling maar exclusief oninbaar Financiële toelichting1: De kosten van HVC vallen lager uit doordat de kosten van voor het inzamelen van elektronisch afval niet meer in rekening worden gebracht. Daarnaast zijn de kosten voor het schoonhouden van het strand lager uitgevallen. De beheerskosten voor afvoeren afval en het reinigen van de openbare ruimte vallen hoger uit als gevolg van hogere interne doorbelaste kosten. Door lagere BTW belaste kosten valt de daarbij behorende BTW lager uit. 1 Er kunnen zich kleine verschillen voordoen tussen de financiële toelichtingen op de programma s en in de paragraaf lokale lasten. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 130

225 Door lagere personeelskosten, als gevolg van vacatures, en perceptiekosten zijn de kosten van belastingheffing en invordering lager dan begroot. De kosten van kwijtschelding zijn lager als gevolg van een lager toegekend bedrag aan kwijtschelding. Als gevolg van een lagere leegstand (-318), door de aantrekkende economie, dan begroot vallen de kosten leegstand etc lager uit. De inkomsten derden vallen 142/000 lager uit. In de 2e bestuursrapportage 2015 is aangegeven dat het te ontvangen bedrag van de eindafrekening 2014 van de uitvoeringsovereenkomst met HVC lager blijkt te zijn dan wat opgenomen is als prognose bij de jaarrekening 2014 en de nog te ontvangen vergoeding 2014 van voor de inzameling elektronisch afval rechtstreeks met HVC is verrekend. Daarnaast wordt ook de vergoeding voor 2015 van rechtstreeks met HVC verrekend. Het resterende nadeel van wordt veroorzaakt door lagere inkomsten voor het verzamelen van kunststoffen dan verwacht. De bruto inkomsten vallen lager uit dan geraamd. Het aantal werkelijke aansluitingen van is 221 lager dan begroot in het tarief Hondenbelasting Bij de berekening van de tarieven hondenbelasting wordt uitgegaan van een kostendekking van 100% op begrotingsbasis. De kosten van die op rekeningbasis worden toegerekend aan de hondenbelasting in 2015 vallen lager uit dan geraamd. Omdat de inkomsten lager uitvallen dan geraamd vindt er een bijdrage uit de egalisatievoorziening hondenbelasting plaats van Overzicht kostendekking Bedragen Begroting Rekening Verschil Beheerskosten bestrijding hondenoverlast incl. opslag indirecte kosten Kosten hondencontrole Kosten belastingheffing en invordering Kwijtschelding Vrijstelling en oninbaar Storting egalisatiereserve 0 0 Totale kosten Bijdrage egalisatiereserve Bruto opbrengst hondenbelasting Totaal inkomsten Financiële toelichting: Ondanks de intensivering van het beleid worden er minder kosten gemaakt voor de bestrijding van de hondenoverlast. De opbrengst 2015 valt lager uit een lager aantal aangemelde honden en een gemiddeld kortere belastingplicht dan begroot. Het aantal honden per 31 december 2015 van (1 januari ) is lager dan de die zijn begroot in het tarief Leges omgevingsvergunning De kosten van die op rekeningbasis worden toegerekend aan de leges omgevingsvergunning in 2015 vallen hoger uit dan geraamd. Omdat de inkomsten 2015 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 131

226 lager uitvallen dan geraamd daalt het dekkingspercentage op rekening basis met 1,95% tot 80,32%. Overzicht kostendekking Bedragen x Begroting Rekening Verschil Uitvoeringskosten Omgevingsvergunningen* Diensten externe partijen BTW Oninbaar Stelpost Bouwvergunningen Totale kosten Inkomsten leges op product Totaal inkomsten Dekkingspercentage leges 82,27% 80,32% - 1,95% *Betreft de kosten van de RUD IJmond en de VRK. Kosten worden niet apart aan het product omgevingsvergunning toegerekend. Voor de vergelijking van het dekkingspercentage zijn de cijfers begroting en rekening gelijk gehouden. Financiële toelichting: Door lagere uitvoeringskosten nemen de kosten met af; dit komt door minder ondersteunende beheersactiviteiten. De kosten waarover BTW mag worden berekend nemen toe; daardoor neemt de toe te rekenen BTW met toe. De stelpost bouwvergunningen is niet ingevuld waardoor de kosten met toenemen. Als gevolg van een lagere bouwsom van de aanvragen waarover leges kunnen worden opgelegd vallen de inkomsten leges omgevingsvergunning lager uit dan geraamd. In bovenstaande weergave zijn de begrotingsmutaties van de 1e bestuursrapportage 2015 niet meegenomen. Deze zijn meegenomen in de financiële analyse op programma 9. Kwijtscheldingsbeleid Het kwijtscheldingsbeleid van de gemeente Velsen is met B&W-besluit d.d. 30 september 2003 vastgesteld. Dit kwijtscheldingsbeleid is gebaseerd op artikel 26 van de Invorderingswet 1990 en de Leidraad invordering gemeentelijke belastingen Velsen Hierin wordt een kwijtscheldingsnorm van 100% gevoerd, dit is een zo ruim mogelijk beleid. Kwijtschelding wordt verleend voor de volgende gemeentelijke belastingen en heffingen: rioolrecht, afvalstoffenheffing en hondenbelasting (1e hond). Kwijtschelding kan worden aangevraagd door natuurlijke personen met een minimuminkomen en door ondernemers voor het privégedeelte van hun aanslag; de toekenning is afhankelijk van inkomen, vaste lasten en persoonlijk vermogen. Naast de 943 (710 in 2014) belastingplichtigen die eind februari 2015 via het verzamelbiljet gemeentelijke heffingen 2015 geautomatiseerde kwijtschelding hebben ontvangen zijn er over het belastingjaar 2015 op het moment van verslaglegging (1.225 in 2014) verzoeken tot kwijtschelding geregistreerd. Inclusief de automatische kwijtschelding zijn dat er 129 meer dan over 2014 (1.935 aanvragen). Van de handmatige verzoeken werden er 585(772 in 2014) volledig gehonoreerd, 25 (32 in 2014) zijn gedeeltelijk toegewezen en 440 (402 in 2014) verzoeken zijn afgewezen. Er zijn nog 23 (19 in 2014) aanvragen in behandeling. De in 2011 ingezette stijgende lijn van het aantal kwijtscheldingsaanvragen zet zich ook in 2015 door. Echter voor het eerst sinds 2011 is het toegekend bedrag aan kwijtschelding lager dan begroot. De kredietcrisis is mogelijk over zijn hoogtepunt heen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 132

227 Paragraaf B Weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding De paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing gaat in op de vraag hoe Velsen haar financiële risico s opvangt zonder dat het beleid aangepast moet worden. Hiervoor is inzicht nodig in de omvang van de aanwezige risico s, de mogelijkheden om de risico s af te dekken (weerstandscapaciteit) en de relatie tussen deze twee: het weerstandsvermogen. In de paragraaf zijn een aantal verplicht gestelde financiële kengetallen opgenomen. Deze kengetallen geven samen met het kengetal weerstandsvermogen een goed beeld van de financiële positie van de gemeente. Deze wordt in het laatste onderdeel van de paragraaf toegelicht. De paragraaf is als volgt opgebouwd: I Bepalen van het weerstandsvermogen II Aanwezige risico s III Aanwezige weerstandscapaciteit IV Beoordeling weerstandsvermogen I Bepalen van het weerstandsvermogen Om het benodigde weerstandsvermogen te bepalen wordt onderscheid gemaakt tussen risico s op de balans (categorie A), risico s binnen de exploitatie (categorie B) en risico s buiten de balans om (categorie C). Tevens wordt op de onderdelen balans en exploitatie gekeken naar de reële gekwantificeerde risico s. Voor risico s buiten de balans om (zoals borgstellingen) wordt een normatieve berekeningswijze gehanteerd. Daarnaast wordt een ratio voor het weerstandsvermogen berekend. Deze ratio wordt bepaald door de beschikbare weerstandscapaciteit te delen door het benodigd weerstandsvermogen. Ten slotte wordt de ratio beoordeeld door gebruik te maken van een waarderingstabel die tot stand is gekomen in samenwerking tussen het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement (NAR) en de Universiteit Twente. De tabel is onderaan de paragraaf opgenomen. II Aanwezige risico`s De aanwezige risico s worden ingedeeld in de volgende categorieën: A. wel te kwantificeren B. niet te kwantificeren. Deze indeling is in afwijking van de begroting De afwijkende presentatie van de risico s is bedoeld om een overzichtelijker indeling te presenteren. De volgende risico s zijn benoemd (groter dan of anders relevant): Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 133

228 A Kwantificeerbaar Beëindiging van de samenwerking met de bouwkundig aannemer Het college van B&W van de gemeente Velsen heeft de samenwerking voor de renovatie van het stadhuis met bouwkundig aannemer (BAM) per 29 januari 2014 per direct beëindigd. De beëindiging is een gevolg van de herhaalde weigering van BAM om bepaalde werkzaamheden uit te voeren; het gevolg daarvan is een onacceptabele uitloop van de werkzaamheden. Door de gemeente is de eindafrekening met de BAM opgemaakt. Alle door de gemeente gemaakte aanvullende kosten om het project af te ronden en de kosten ten gevolge van de uitloop (bijvoorbeeld extra huur gebouw de Beurs) zijn inzichtelijk gemaakt en bij BAM ingediend. BAM heeft aangeven niet akkoord te gaan met onze zienswijze en is niet bereid tot een gesprek met de gemeente. Het geschil is voorgelegd aan de bevoegde rechter. De zitting is geweest. Een datum wanneer de rechter een uitspraak doet is nog niet bekend. Risico s grondexploitatie De risico`s inzake de grondexploitatie zijn in totaal te kwantificeren op 2,8 mln. Dit bedrag is overgenomen uit de paragraaf Grondbeleid. Gemeentefonds Bij de algemene uitkering uit het gemeentefonds zijn een aantal onzekerheden te benoemen. 1) In 2015 zijn de objectieve verdeelmodellen voor de integratieuitkering Sociaal domein bekend gemaakt. De kans op een (kleine) aanpassing in het model blijft in de komende circulaires aanwezig. 2) Ontwikkelingen rond de algemene uitkering zijn moeilijk te voorspellen. Bij elke nieuw verschenen circulaire blijken inzichten gewijzigd. Dit houdt in dat de hoogte van de algemene uitkering van circulaire op circulaire sterk kan afwijken. Dit geeft veel onzekerheid in het meerjarenperspectief. 3) De tweede fase van het grote onderhoud van het gemeentefonds is in de algemene uitkering verwerkt (meicirculaire 2015). Voor een onderdeel van de uitkering is aanvullend onderzoek noodzakelijk gebleken. Deze tweede tranche wordt in de meicirculaire 2016 afgerond. Op dit moment is niet bekend wat de gevolgen daarvan zijn voor de gemeente. Procedures Oude pontweg In 2010 heeft de gemeente de aannemer aansprakelijk gesteld voor alle schades aan de verplaatste woonwagens die het gevolg zijn van het toerekenbaar tekortschieten van de aannemer. Dit betreft niet alleen de al geconstateerde schades, maar ook die nog zullen ontstaan. Recent (februari 2016) hebben zowel de aannemer als de verzekeringsmaatschappij aangegeven een deel van de kosten die door de gemeente zijn uitbetaald, in het kader van de minnelijke schikking, voor hun rekening te nemen. Uit fase 2 lopen nog drie gerechtelijke procedures waarbij de bewoners zeggen schade aan hun woonwagen te hebben opgelopen door uitgevoerde werkzaamheden bij of in de directe nabijheid van hun woonwagen. Deze gerechtelijke procedures zullen naar verwachting in 2016 worden afgerond. Het wachten is op een uitspraak van de rechtbank. Er bestaat in deze een financieel risico indien de rechtbank komt tot een uitspraak in het voordeel van de bewoners. De omvang van dit risico is circa Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 134

229 Decentralisaties Awbz/Jeugdzorg/Participatiewet Hoewel het eerste ervaringsjaar redelijk is verlopen, blijven incidentele risico s in de eerste jaren tot de mogelijkheden behoren. Zo kan er grotere vraag ontstaan dan verwacht. Ook is er nog steeds sprake van blijvende structurele risico s omdat er sprake is van open einde regelingen. Zoals toegelicht ten tijde van de decentralisaties, stuurt de gemeente op de toegang. Door meer beroep te doen op eigen kracht (zelforganisatie), inzet op preventie en informele arrangementen wordt meer effectieve zorg dicht bij de bewoner georganiseerd, die doorverwijzing naar specialistische, duurdere, zorgvormen voorkomt. Dit is echter een meerjarige ontwikkeling en er is bovendien geen zekerheid te verschaffen over het aantal inwoners/cliënten dat in de toekomst gebruik gaat maken van de voorzieningen. Verder kan de toekomstige instroom ook een omgekeerd effect hebben, nl. een grotere instroom doordat de gemeente een laagdrempelige toegang wil bieden. Hieronder worden per decentralisatie de risico s genoemd. Met de aantekening dat de zachte landing, het doel in 2015, lijkt te zijn gerealiseerd zonder ernstige tekorten of overschrijdingen. Waakzaamheid blijft geboden vanwege: Risico s Participatiewet Afbouw WSW: Nieuwe instroom in de sociale werkvoorziening (SW) is gestopt per 1 januari Personen die voor januari 2015 al in de sociale werkvoorziening werkzaam waren, blijven werkzaam onder de regeling. De vergoeding van het rijk aan de gemeente neemt af. Dit moet worden opgevangen door een andere inrichting van de SW. Het is belangrijk dat deze mensen hun werkzaamheden voortzetten bij reguliere werkgevers. Deze taak ligt bij IJmond Werkt!. IJmond Werkt! verzorgt de re-integratietaak en de sw taak. Loonkostensubsidies: Het aantal mensen dat een beroep zal doen op de loonkostensubsidie bestaat uit mensen die een beroep doen op beschut werk en de nieuwe instroom Wajong met arbeidsvermogen. In de re-integratieverordening en de beleidsregels re-integratie worden de criteria hiervoor vastgelegd. Risico s Jeugdhulp In 2015 en 2016 is er maar een beperkte mogelijkheid tot sturen, er is vanwege de zachte landing voor twee jaar contracten aangegaan met de aanbieders. We hebben volume afspraken gemaakt met aanbieders. Binnen deze volume afspraken leveren de aanbieders jeugdhulp. Er geldt echter vanuit de Jeugdwet leveringsplicht. Dit betekent dat de gemeente jeugdhulp blijft leveren, ook al wordt daarmee het volume van de aanbieder daarmee overschreden. De toepassing van het woonplaatsbeginsel kan bij wijzingen in de gezinssituatie (verhuizing, co-ouderschap etc), er toe leiden dat de uitgaven toenemen of afnemen. Risico s Wmo 2015 De beheersing van kosten hangt af van de mate waarin de Kanteling (uitgaan van eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van burgers) succesvol blijkt. Dit is mede bepalend voor het aantal uren begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf; Het ministerie heeft nog geen inzicht geboden met welke extra kosten gemeenten te maken krijgen bij de extramuralisering van de zorg. De instroom kan hoger uitkomen dan verwacht doordat de gemeente een laagdrempelige toegang biedt. Mensen die voorheen een indicatie hadden, maar nog niet de zorg verzilverd hebben, kunnen dit alsnog gaan doen. Om risico s van structurele en incidentele aard te af te dekken is in de besluitvorming bij de jaarstukken 2013 een risicoreserve van 2,5 mln. gevormd. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 135

230 B Niet te kwantificeren risico s Uittreding gemeente Uitgeest uit de regio De gemeenteraad van Uitgeest heeft op 22 april 2014 besloten om gefaseerd (afhankelijk van het beleidsterrein) over te stappen naar een samenwerking met het noorden. De oriëntatie op de IJmond wordt ingeruild voor intensieve samenwerking met de gemeenten Castricum, Bergen en Heiloo. Om de risico s die dit voor de gemeente Velsen kan hebben in beeld te brengen is per dienstverleningsovereenkomst en per samenwerkingsverband gekeken naar de duur van de overeenkomst, hoe de samenwerking na afloop van de overeenkomst vervolgd kan worden en naar de voorwaarden t.a.v. beëindiging. Conclusie van de inventarisatie is dat de gemeente Velsen, gelet op de bepalingen in de gemeenschappelijke regelingen en of samenwerkingsovereenkomsten alsmede gelet op de beperkte omvang van de gemeente Uitgeest, een beperkt risico loopt. Grondzaken Naast de bestaande risico s uit de gewone bedrijfsvoering van de grondexploitaties die in de paragraaf Grondbeleid worden opgenomen doet zich een feitelijk risico voor bij een van de grondcomplexen. Het Nieuwe vroeger in Oud-IJmuiden. Afspraken over oplevering van de grond konden niet worden nagekomen. Schadevergoeding inzake SKOLB (Stichting Katholieke en Openbare Leeszaal en Bibliotheek) In oktober 2014 heeft de rechtbank uitspraak gedaan inzake de eis tot schadevergoeding in verband met het opzeggen van de samenwerkingsovereenkomst uit 1969 met de SKOLB in verband met de verzelfstandiging van de bibliotheek. De gemeente is in het gelijk gesteld. In november 2014 bleek dat de SKOLB in hoger beroep wenst te gaan. De gemeentelijke advocaat heeft antwoord gegeven op de memorie van grieven van de SKOLB. De SKOLB heeft het Gerechtshof om een arrest gevraagd. De gemeente loopt een procesrisico, maar ziet gezien de eerdere motivering van de uitspraak van de rechtbank het arrest met vertrouwen tegemoet. Het Gerechtshof zal eind maart 2016 uitspraak doen. Maatschappelijke opvang De gemeenten in de regio's IJmond, Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer willen ervoor zorgen dat daklozen die in de maatschappelijke opvang zitten, zo snel mogelijk weer terug kunnen naar hun gemeenten van herkomst. Hiervoor hebben zij een protocol vastgesteld. Elke cliënt krijgt een trajectbegeleider die met de gemeente van herkomst contact onderhoudt. De gemeenten van herkomst worden, nadat daklozen buiten hun gemeente van herkomst 6 maanden of langer in een instelling voor maatschappelijke opvang zitten, verantwoordelijk voor de kosten van de bijstand, Wmovoorzieningen, schuldhulpverlening en leerlingenvervoer. Op dit moment kunnen wij de kosten hiervoor nog niet ramen. Verschraling van aanbod sportvoorzieningen Ontwikkelingen, als vergrijzing en minder kinderen, individualisering (minder gebruik van teamsporten), specifiek teruglopende takken van sport (bijv. squash, tennis), kunnen een negatief effect hebben op het gebruik van de sportaccommodaties. Andere invloeden zijn; de verruiming van keuzemogelijkheden voor vrijetijdsbesteding, de verruiming van winkeltijden en de enorme groei van het aanbod evenementen op allerlei gebied. Door deze negatieve trend in bezetting (gebruik en bezoek) van de sportaccommodaties kan er door een lager maatschappelijk- en financieel rendement op de langere termijn een verschraling van het aanbod aan sportvoorzieningen ontstaan. Het recreatief zwemmen staat al enige tijd onder druk, dit is al merkbaar in zwembad De Heerenduinen. Op deze ontwikkelingen wordt zoveel mogelijk ingespeeld door herijking en innovatie van het activiteitenaanbod, marketingactiviteiten, ontwikkelen cq. amoveren van sportaccommodaties en voorzieningen. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 136

231 Instellen van een plafond voor het BTW-compensatiefonds Met ingang van 2015 werd de ontwikkeling van het BTW-compensatiefonds (het BCF) gekoppeld aan de accrespercentages van het gemeentefonds, zoals deze volgen uit de normering-systematiek. Daarmee is de omvang van het BCF gemaximeerd. In hoeverre Velsen hierdoor al dan niet benadeeld zal worden, is vooral afhankelijk van de omvang van de door de overige gemeenten gevraagde BTW compensatie en is daarom niet te kwantificeren. Het effect van de voorgenomen decentralisaties op de declaraties in het BCF is geen onderdeel van deze afspraak en wordt nader verkend. Het risico wordt groter doordat wordt verwacht dat door de decentralisaties het volume van btw kosten groter wordt, terwijl het plafond van het btw compensatiefonds niet wordt verhoogd. Invoering vennootschapsbelasting (Vpb)-plicht voor gemeenten Met ingang van 1 januari 2016 is de vennootschapsbelasting (Vpb) ook voor overheidsbedrijven van toepassing. Dit is een voortvloeisel van de Europese regelgeving, om een gelijk speelveld te creëren tussen overheidsactiviteiten en (private) ondernemingen. Voor de overheids(bedrijven) wordt de fiscale terminologie van toepassing en wordt gesproken over het ondernemingsbegrip en fiscale winst. Deze fiscale terminologie en definities wijken af van de BBVregelgeving op basis waarvan de gemeente de begroting en jaarrekening opstelt. De gemeente wordt niet als één onderneming gezien, centraal staat de vraag welke (clustering van) activiteiten fiscaal gezien als onderneming worden aangemerkt. Daar waar activiteiten Vpb-plichtig zijn en sprake is van fiscale winst leidt dit tot een financieel effect op de begroting. Naast het financiële risico van het kostenverhogende effect van de Vpb brengt deze wet een administratieve operatie met zich mee die de nodige voorbereiding vergt. Risico s hierbij zijn enerzijds de zorg dat de financiële administratie blijft voldoen aan de vereisten van het BBV en anderzijds dat de benodigde informatie voor de Vpb ontsloten kan worden. Om te bepalen of en in welke mate deze wetgeving voor de gemeente Velsen leidt tot een extra financiële last moeten alle activiteiten van de gemeente worden getoetst aan het ondernemingsbegrip en moet een fiscaal dossier worden opgebouwd. De Vpb-wetgeving wordt voor de specifieke overheidssituaties door de Samenwerking Vennootschapsbelasting Lokale Overheden (SVLO) nader uitgewerkt in handreikingen, deze zijn gedurende 2015 gepubliceerd. Niet alle uitwerkingen zijn voldoende concreet om daar direct een conclusie aan te verbinden. Een eerste inventarisatie van de Vpb-plichtige activiteiten is in 2015 gemaakt, deze wordt in 2016 nader uitgewerkt en getoetst door een fiscalist, daarna kan het financiële risico worden gekwantificeerd. Het grondbedrijf is een potentieel risico, daarvoor zijn handreikingen gepubliceerd. Deze zijn echter nog onvoldoende concreet om een reële inschatting te kunnen maken of de grondexploitaties van Velsen Vpb-plichtig zijn. De ontwikkelingen volgen wij op de voet. Op dit moment wordt nader onderzoek verricht om de grondexploitaties fiscaal te waarderen en te toetsen aan het ondernemingsbegrip. Het is op dit moment nog onzeker of de grondexploitaties Vpb-plichtig zijn, mocht dit zo zijn dan heeft dit een effect op het financieel meerjarenperspectief. Wijzigen BBV Naar aanleiding van de gewijzigde Vpb-wetgeving heeft de commissie Besluit begroting en verantwoording (BBV) zich voorgenomen de verslagleggingsregels rond grondexploitaties aan te passen. Deze voorgenomen wijzigingen kunnen een effect hebben op het financieel meerjarenperspectief. Zodra deze wetgeving definitief is, wordt dit effect doorgerekend en meegenomen in het eerstvolgende P&C product. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 137

232 Dienstbetoon Pontveren Noordzeekanaal In de overeenkomst Dienstbetoon pontveren Noordzeekanaal staan afspraken met de gemeenten Velsen, Haarlemmerliede en Zaanstad over het voorzieningenniveau van het veervervoer zoals dat door Amsterdam wordt aangeboden. Eind 2007 zijn de drie Noordzeekanaalveren overgedragen van Rijkswaterstaat aan de gemeente Amsterdam. In het dienstbetoon zijn afspraken vastgelegd over de hoeveelheid vervoer dat de gemeente Amsterdam de komende dertig jaar aflevert. Het risico dat Velsen loopt is dat, wanneer blijkt dat de afkoopsom die Amsterdam voor deze risico's heeft gekregen niet voldoende is, de hoofdstad een voorstel kan doen voor een bijdrage in de exploitatie. Velsen kan daarbij een voorbehoud maken dat terugvalt op de overeenkomst uit 1856, waarin het Rijk zich verplicht de veerverbinding in stand te houden. Asbest Ondanks meerdere onderzoeken en inventarisaties blijft er een reële kans dat asbest wordt aangetroffen in de gemeentelijke gebouwen of in de openbare ruimte. In de begroting is geen rekening gehouden met de kosten van sanering. Sport imagoschade Als gevolg van incidenten in de eigen sportaccommodaties of elders in de regio kan er imagoschade optreden. Hierbij kan men denken aan legionella, agressiviteit, ernstige overlast, veiligheidsproblemen, etc. Het gevolg van deze schade is o.a. terugloop bezoek en inkomstenderving. De organisatie heeft maatregelen getroffen door werkafspraken en het werken met protocollen. Projectrisico Bij complexe, grotere projecten is de kans aanwezig op overschrijding van het beschikbare budget, veroorzaakt door onvoorziene elementen, aanbestedingen, niet halen van een planning, etc. De organisatie probeert dit zo goed mogelijk op te vangen door ondermeer het instellen van een projectorganisatie, betrouwbare haalbaarheidsonderzoeken, een kwalitatieve input van adviseurs en een strakke directievoering tijdens de realisatie. Wet dwangsom De Wet dwangsom bij niet tijdig beslissen en rechtstreeks beroep is van toepassing op aanvragen voor vergunningen, vrijstellingen, ontheffingen, subsidies handhavingsverzoeken etc., maar ook op de afhandeling van bezwaarschriften. Het doel van de wet is om burgers een effectiever rechtsmiddel te geven tegen te trage besluitvorming. De wet houdt o.a. een regeling in op grond waarvan een bestuursorgaan een dwangsom verschuldigd kan zijn voor iedere dag dat de beslissing uitblijft, tot een maximum van per aanvraag/bezwaarschrift. Bij onverwachte vertraging van de afhandeling van een aanvraag of bezwaarschrift loopt de gemeente het risico hierop aangesproken te worden. Leges omgevingsvergunningen De inkomsten van de leges staan onder druk omdat er de komende tijd geen grote projecten te verwachten zijn. De hoeveelheid aanvragen zal strak worden gemonitord. C Risico s buiten de balans om Garanties / Borgstellingen / Achtervang borgstellingen Dit is het risico dat een partij waarvoor Velsen borg staat niet meer aan zijn/haar verplichtingen kan voldoen. Borgstellingen worden, op een uitzondering na, in de berekening voor de omvang van het risico meegenomen voor 10% van het bedrag van de borgstelling. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 138

233 Huisvuilcentrale (HVC) Velsen staat via het Afvalschap IJmond-Zaanstreek samen met 48 gemeenten en 5 waterschappen garant voor de leningen en verliezen van HVC. Deze garantie vloeit voort uit het aandeelhouderschap van de betreffende gemeenten in HVC. In eerste instantie staan de aandeelhouders gezamenlijk garant. Daarnaast zijn de aandeelhouders ook hoofdelijk aansprakelijk, d.w.z. ieder afzonderlijk. Aangezien gemeenten niet failliet kunnen gaan en altijd aan hun verplichtingen zullen voldoen, zal hoofdelijke aansprakelijkheid niet aan de orde zijn. Omdat voor de garantstelling een provisie geldt van 1%, is besloten in dit specifieke geval risicobedrag voor het weerstandsvermogen eveneens uit te gaan van 1% van de waarde van de volledige garantstelling, Wooncorporaties Indien een woningcorporatie niet zelfstandig aan haar verplichtingen kan voldoen, worden de tekorten in eerste instantie gedragen door de buffers van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en de overige corporaties. Mochten deze reserves niet toereikend zijn dan staan alle gemeenten en het Rijk garant voor deze tekorten door renteloze leningen te verstrekken aan het Waarborgfonds. Het Rijk staat garant voor 50% en de gemeenten ook. De gemeenten waar de corporaties zijn gevestigd die schade lijden, worden voor 25% van dit deel aangesproken, de overige gemeenten voor het restant (25%). In 2015 staan de gemeenten garant voor de corporaties binnen de gemeente tot een bedrag van 306 mln (borgingsplafond per ), waarvan Velsen voor een bedrag van 76,6 mln garant staat. De gemeente staat voor niet meer garant dan het WSW aan leningen toestaat aan de woningcorporaties. Jaarlijks stelt het WSW per woningcorporatie het borgingsvolume vast. Het risico van de leningen en garantstellingen is in principe dat deze corporaties niet langer kunnen voldoen aan de rente- en aflossingsverplichting. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 139

234 Recapitulatie risico s: Bedragen x 1mln Risico Categorie Indeling Omvang 1 Grondexploitatie A Bestaand 2,80 2 Decentralisaties A Bestaand 3,00 3 Alg.Uitkering A Bestaand 0,50 4 Garantie/borgstellingen C Bestaand 4,93 5 Oude pontweg A Bestaand 0,20 6 Verbouwing stadhuis A Bestaand 0,30 11,73 III. Aanwezige weerstandscapaciteit: De weerstandscapaciteit van Velsen is opgebouwd uit de volgende elementen: 1. de post voor onvoorziene uitgaven; 2. de vrije ruimte in de belastingcapaciteit (onbenutte belastingcapaciteit); 3. het vrij aanwendbare deel van de Algemene reserve; 4. de stille reserves. Voor Velsen gelden de volgende bedragen (op begrotingsbasis): Bedragen x 1mln Weerstandsvermogen Algemene reserve 22,6 tlv Algemene reserve; vorminig reserve A8/A9 2,1- Reserve grondbedrijf 1,8 onbenutte belastingcapaciteit 4,0 post onvoorzien 1,0 stille reserve 4,5 Weerstandscapaciteit 31,8 IV. Beoordeling weerstandsvermogen Doordat de risico s die gemeenten lopen verschillen, is het niet mogelijk een algemene norm te stellen voor een goede relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico s (het benodigd weerstandsvermogen). Het is aan de gemeenten zelf een beleidslijn te formuleren over de weerstandscapaciteit die de organisatie noodzakelijk acht in relatie tot de risico s (Circulaire BBV). Er is besloten om het benodigde weerstandsvermogen dat uit de risico-inventarisatie voortvloeit, af te zetten tegen de beschikbare weerstandscapaciteit en die uit te drukken in een ratio. Ratio weerstandsvermogen = beschikbare weerstandscapaciteit / benodigde weerstandsvermogen. De ratio voor het weerstandsvermogen voor Velsen is 2,71. Rekeninghouden met de besluitvorming bij de verdeling van het resultaat bedraagt het weerstandsvermogen 3,0. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 140

235 Oordeel Op basis van onderstaande tabel is de waardering van het weerstandsvermogen van de gemeente Velsen uitstekend. classificatietabel Waarderingscijfer Ratio Betekenis A >2 Uitstekend B 1,4-2 Ruim voldoende C 1-1,4 Voldoende D 0,8-1 Matig E 0,6-0,8 Onvoldoende F <0,6 Ruim onvoldoende Overige financiële kengetallen Overeenkomstig de gewijzigde voorschriften uit het Besluit Begroting en verantwoording worden er in deze jaarrekening een aantal verplichte kengetallen over de financiële positie van de gemeente opgenomen. De kengetallen geven een beeld van de financiële positie van de gemeente. Kengetallen spreken meer wanneer ze in onderlinge samenhang en verloop over meerdere jaren worden bezien. Op basis van onderstaande kengetallen kan worden geconcludeerd dat de financiële positie is verbeterd ten opzichte van de Jaarrekening Echter de vergelijking is lastig, omdat ten opzichte van 2014 een aantal technische wijzigingen van invloed zijn op deze indicatoren, dit betreft: Baten: deze zijn flink toegenomen door de extra rijksinkomsten voor de decentralisaties; Vreemd vermogen: in de 1 e Burap hebben wij de Voorziening Onderhoud wegen vrij laten vallen en gedoteerd aan de Reserve Openbare ruimte. Dit is een verschuiving van vreemd naar eigen vermogen; Eigen vermogen: zie de opmerking bij het vreemd vermogen; Grondexploitaties: door een BBV-wijziging worden de NIEGG gronden niet meer meegenomen bij de grondexploitaties. De indicatoren op basis van de jaarrekening geven een gemiddeld financieel beeld. Wanneer men de de uitkomsten interpreteert volgens indicatieve normering van de provincie Noord-Holland springt het kengetal voor de grondexploitatie in het oog. Deze wordt geclassificeerd in de categorie minst risicovol. De indicatoren staan hieronder weergeven en zijn voorzien van een korte toelichting. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 141

236 1A Netto schuldquote De netto schuld weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. De netto schuld geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. (Bedragen * 1.000) Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 A Vaste schulden B Netto vlottende schuld C Overlopende passiva Totaal schulden E Uitzettingen < 1 jaar F Liquide middelen G Overlopende activa Totaal vlottende activa H Totale baten Netto schuldquote (A+B+C-E-F-G)/H x 100% 102,69 99,83 93,93 Alle variabelen van de schuldquote zijn ten opzichte van de jaarrekening 2014 toegenomen. De toename van de schuldpositie heeft een relatie met de investeringen van de gemeente, welke deels door de provincie worden gefinancierd. Per saldo neemt de netto schuldquote af: van 102,69 bij de jaarstukken 2014 naar 94,89 in deze jaarstukken. In de normering van de provincie Noord-Holland blijft het kengetal in de middelste categorie (categorie B: ). Dit betekent dat de schuldquote als gemiddeld risicovol kan worden aangemerkt. 1B Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen Om inzicht te krijgen in hoeverre sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote weergegeven (netto schuld gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen). Op die manier wordt duidelijk in beeld gebracht wat het aandeel van de verstrekte leningen is en wat dit betekent voor de schuldenlast. (Bedragen * 1.000) Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 A Vaste schulden B Netto vlottende schuld C Overlopende passiva Totaal schulden D Financiële activa,cf art 36 BBV lid b,c, d, e en f E Uitzettingen < 1 jaar F Liquide middelen G Overlopende activa Totaal vlottende activa H Totale baten Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100% 95,37 93,44 88,97 In de septembercirculaire 2015 is de definitie van deze indicator aangepast. Het verschil met de gepresenteerde kengetallen in de 2e Burap 2015 en Begroting 2016 is dat niet (meer) de gehele balanspost financiële vaste activa wordt meegenomen in de berekening. De kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen en verbonden partijen wordt buiten beschouwing gelaten, waardoor de netto schuldquote alleen voor de verstrekte leningen wordt gecorrigeerd. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 142

237 Door de afnemende netto schuld quote bij 1A en aflossingen van leningen door woningbouwcorporaties neemt de gecorrigeerde schuldquote relatief gezien meer af naar 89,89. Voor de normering van de provincie betekent dit dat de indicator net buiten de middelste categorie van toezicht valt (categorie B: ). De normering voor de beide indicatoren over de netto schuldquote zijn gelijk. 2. Solvabiliteitsratio Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal. Het eigen vermogen bestaat uit reserves en het resultaat van baten en lasten. (Bedragen * 1.000) Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 A Eigen vermogen B Balanstotaal Solvabiliteit (A/B) x 100% 20,50 20,06 22,31 Het kengetal voor de solvabiliteit is gedurende 2015 toegenomen naar 22,24, dit is een positieve ontwikkeling. Het eigen vermogen is in 2015 toegenomen door het jaarrekening resultaat 2015 en de besluitvorming om onderhoudsvoorzieningen, die als vreemd vermogen worden gerubriceerd, om te zetten naar reserves. 3. Kengetallen grondexploitatie Grondexploitaties kunnen een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. De boekwaarde van de grond is van belang, omdat deze terugverdiend moet worden bij de verkoop. (Bedragen * 1.000) Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 A Niet in exploitatie genomen bouw gronden B Bouw gronden in exploitatie C Totale baten, exclusief mutaties reserves Grondexploitatie (A+B)/C * 100% 15,50 20,89 12,87 De ontwikkeling van de grondexploitaties in 2015 is positief geweest, zie ook paragraaf G Grondbeleid. Dit heeft geresulteerd in een afname van het kengetal. In de normering van de provincie valt de normering in de minst risicovolle categorie (categorie A). Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 143

238 4. Structurele begrotingsruimte Bij de beoordeling van de begroting wordt gekeken naar het structurele evenwicht van de begroting en de robuustheid van de begroting. Een begroting waarvan de structurele baten dan ook hoger zijn dan de structurele lasten is beter in staat om in de toekomst tegenvallers op te vangen. Voorbeeld van structurele baten zijn de algemene uitkering en eigen belastinginkomsten. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld personeelslasten, kapitaallasten en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Reserve mutaties zijn vrijwel allemaal incidenteel, met uitzondering van de onttrekking aan de reserve Kapitaallasten. (Bedragen * 1.000) Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 A Totale structurele lasten B Totale structurele baten C Totale structurele toevoegingen aan reserves D Totale structurele onttrekkingen aan reserves E Totale baten Structurele exploitatieruimte ((B-A)+(D-C))/(E) x 100% -1,74-2,13 4,61 De incidentele mutaties staan toegelicht in de jaarrekening in het hoofdstuk Incidentele baten en lasten. In de jaarstukken zijn de structurele baten ten opzichte van de begroting toegenomen. Dit is vooral het effect van de extra middelen die via de Algemene Uitkering naar de gemeente toekomen. 5. Belastingcapaciteit: Woonlasten meerpersoonshuishoudens De belastingcapaciteit is de ruimte die een gemeente heeft om de belastingen te verhogen. Dit betreft de mate waarin de tarieven niet kostendekkend zijn en/of de maximale ruimte waarmee de OZB kan worden verhoogd. De lokale woonlasten van een gezin per gezin bestaan uit: de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Coelo publiceert deze lasten jaarlijks. (Bedragen * 1.000) Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 A OZB-lasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-w aarde B Rioolheffing voor gezin bij gemiddelde WOZ-w aarde C Afvalstoffenheffing voor een gezin D Eventuele heffingskorting 0 0 E Totale w oonlasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-w aarde (A+B+C-D) F Woonlasten landelijke gemiddelde voor gezin Woonlasten t.o.v. landelijke gemiddelde jaar er voor (E/F) x 100% 109,89 110,40 109,61 De begrote woonlasten van Velsen staan in bovenstaande tabel weergegeven. De gemiddelde landelijke woonlasten zijn aangepast naar de werkelijke woonlasten van Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 144

239 Paragraaf C Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding Kapitaalgoederen zijn de onderdelen van de openbare ruimte en accommodaties waarvoor langlopende investeringen zijn vereist. Concreet omvatten deze wegen, bruggen, viaducten, oevervoorzieningen, openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, verkeersvoorzieningen, de groenvoorzieningen (plantsoenen, bomen, speelvoorzieningen), oppervlaktewater en accommodaties (sportaccommodaties, gebouwen en begraafplaatsen). Beheer van kapitaalgoederen is gericht op de duurzame instandhouding van deze voorzieningen. Beheren is een cyclisch proces: inspecteren, rapporteren, begroten, plannen, uitvoeren onderhoud (klein/groot/ vervanging), rapporteren en weer inspecteren. Door de systematische aanpak kunnen de noodzakelijke maatregelen optimaal worden afgestemd op de beschikbare middelen. Tenslotte draagt professioneel beheer ertoe bij dat de burger de openbare ruimte positief beleeft. Beheer en onderhoud De basis voor de systematische aanpak van het beheer is gelegen in de beheerpakketten. In deze software zijn alle relevante gegevens opgeslagen. Middels inspecties met een bepaalde frequentie wordt de actuele onderhoudstoestand vastgesteld, getoetst aan erkende normen en in de beheerpakketten verwerkt. Op basis daarvan worden (efficiënte) planningen gemaakt voor onderhoud, vervanging en financiën. Het beheer gaat uit van bestuurlijk vastgestelde kwaliteitsniveaus voor bijvoorbeeld groen, wegen, verlichting, etc. Het onderhoud omvat: klein dagelijks onderhoud, c.q. calamiteitenonderhoud; regulier groot onderhoud (zoals herstraten van elementenverhardingen) of het uitvoeren van grootschalige reparaties aan asfaltverhardingen; rehabilitatie (vervanging), oftewel het vernieuwen van bijvoorbeeld verhardingsconstructie of plantsoenen na het verstrijken van de technische levensduur. Bestemmingsreserve Openbare ruimte Grote onderhoudsprojecten kunnen grote schommelingen teweeg brengen in het benodigde budget voor het onderhoud aan kapitaalgoederen. Om deze schommelingen op te vangen wordt er gewerkt met een bestemmingsreserve. Een voorbeeld van een groot project bij het onderhoud aan wegen is bijvoorbeeld het vervangen van de asfaltdeklagen van de Parkweg/Stationsweg en de Zeeweg. Dit zijn dusdanig grote uitgaven dat hiervoor jaarlijks een bedrag gereserveerd wordt zodat op termijn het gespaarde bedrag gebruikt kan worden voor dekking van de uitgaven. Daarnaast zit in de reserve een bedrag aan doorgeschoven onderhoudswerken die in het volgend jaar nog uitgevoerd gaan worden en een bijdrage in de kosten van de Velsertraverse en herinrichting Lange Nieuwstraat. Hiermee wordt voorkomen dat het exploitatiebudget voor onderhoud aan wegen per jaar grote schommelingen laten zien ten opzichte van het reguliere onderhoudsbudget. Een dergelijke situatie bestaat ook voor de overige reguliere onderhoudswerkzaamheden in de openbare ruimte o.a. groenonderhoud, openbare verlichting, etc. Wegbeheer Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 145

240 In 2011 heeft de raad het onderhoudsniveau van de wegen, vooralsnog tijdelijk, bepaald op R-Als gevolg hiervan zijn de budgetten voor het onderhoud met ingang van 2011 verlaagd. De kwaliteit van de wegen in Velsen is op basis van de laatste inspectie (voorjaar 2014) nog steeds ruim voldoende. In het voorjaar van 2016 volgt weer een nieuwe inspectie van de wegen. De resultaten van de inspectie geven het volgende meerjarige beeld: Totale wegennet adviesnorm Voldoende 80% 84% 90% 86% 87% 90% 77-88% Matig 7% 6% 3% 3% 1% 3% 9-14% Onvoldoende 13% 10% 7% 11% 12% 7% 4-9% Asfalt adviesnorm Voldoende 89% 93% 90% 86% 87% 79% 77-78% Matig 3% 3% 3% 5% 3% 8% 9-14% Onvoldoende 8% 4% 7% 11% 10% 13% 4-9% Elementen adviesnorm Voldoende 79% 81% 86% 82% 87% 94% 77-87% Matig 8% 7% 4% 3% 1% 1% 9-14% Onvoldoende 13% 12% 10% 15% 12% 5% 4-9% Groenbeheer Het onderhoud van het openbaar groen kan op verschillende niveaus worden uitgevoerd. Doel van het onderhoud is dat de waarden van het groen voor lange tijd in stand worden gehouden. Differentiatie is mogelijk op basis van een aantal criteria, waarbij de aspecten heelheid, schoonheid (netheid) en functionaliteit een belangrijke plaats innemen. Op basis van de RAW-systematiek kan een onderscheid worden gemaakt in de kwaliteitsniveaus die voor Velsen relevant zijn, te weten: van hoog naar laag A, B, en C. Ieder niveau omvat een zekere beeldkwaliteit. Binnen Velsen wordt veelal kwaliteitsniveau B aangehouden. Afgelopen jaar is gestuurd op het behalen van dit kwaliteitsniveau. Nog niet overal is dit daadwerkelijk gelukt. Ook komend jaar zal hier verder de nadruk op worden gelegd. Rioolbeheer In 2015 zijn rioolinspecties uitgevoerd om de onderhoudsstaat van de oudere riolen te toetsen. Hierbij is ook de riolering in het MEO-terrein in kaart gebracht en geïnspecteerd. Op basis van de resultaten is een maatregelenplan gemaakt, waarbij is vastgesteld of de riolering nog kan blijven liggen, of plaatselijke reparatie nodig is, of de riolering gerelined moeten worden of dat deze volledig vervangen moet worden. Deze cyclus van inspecteren, interpreteren, uitvoeren en controleren is een doorlopende activiteit. Door rioolinspecties ontstaat een steeds scherper beeld van de status van de riolering, terwijl door de steeds groter wordende variëteit aan technische herstelmaatregelen steeds efficiënter de riolering onderhouden kan worden. Hierbij wordt overgegaan naar risico-gestuurd rioolbeheer. Dat leidt er toe dat het rioolbudget naar beneden bijgesteld is naar 2,5 mln per jaar en dat hiermee voldaan kan worden aan de bestuursafspraken volgens het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). In het NBW is immers vastgelegd dat de waterketenpartners (drinkwaterbedrijven, gemeenten vanuit de rioleringstaak en waterschappen vanuit de zuiveringstaak) de verwachte kostenstijging in 2020 naar beneden moeten afbuigen. Voor de gemeenten en waterschappen is een gezamenlijke taakstelling neergelegd van 380 mln minder-meerkosten. Voor de drinkwatermaatschappijen ook nog eens Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 146

241 70 mln. De Visitatiecommissie water heeft onderzoek uitgevoerd of de genoemde partners voldoende op koers liggen. Hierbij is gebleken dat de gemeente Velsen behoort tot de koplopers. Verder is in 2015 de landelijke benchmark Gemeentelijke aanpak regenwateroverlast uitgevoerd, waaraan de gemeente Velsen heeft deelgenomen. Dit rapport geeft de resultaten van het eerste landelijke kwantitatieve onderzoek naar de gemeentelijke aanpak van wateroverlast als gevolg van zware buien. Drainage De laatste jaren is onderzoek verricht naar de ligging van drainage en de onderhoudsstaat van deze drainage. Inmiddels is op dezelfde manier als bij riolering bekend waar drainage ligt en in welke onderhoudsstaat deze zich bevindt. Om grondwateroverlast op te heffen of het ontstaan in de toekomst te voorkomen wordt bij rioolvervanging drainage meegelegd. De hoeveelheid te onderhouden drainage neemt daarom toe. Watergangen Per 1 januari 2015 heeft het hoogheemraadschap van Rijnland een groot aantal watergangen in beheer overgenomen, inclusief de watergangen in Velserbroek met de status overig water voor een proefperiode van twee jaar. Per 1 januari 2016 worden de watergangen met de status primair overgedragen aan Rijnland. In 2015 zijn verder twee vijvers gebaggerd, te weten de vijver in park Schoonenberg en de vijver tussen de Parkweg en het Krommeland. Sportaccommodaties Algemeen We onderscheiden drie groepen sportaccommodaties: de binnensportaccommodaties (sporthallen, gymzalen en verenigingsgebouwen), de buitensportaccommodaties en het zwembad. Het planmatig onderhoud wordt uitgevoerd op basis van een tien jaren planningssysteem met een uitwerking in jaarschijven. De instandhouding en het groot onderhoud van de gebouwen wordt bouwkundig en installatietechnisch (m.u.v. zwembad) uitgevoerd via een beheerplan. Voor de complexe zwembadtechniek bestaat een apart beheerssysteem. Door het permanent in bedrijf zijn van de apparatuur (regeltechniek, waterbehandeling, luchtbehandeling, enz.) is het planmatig onderhoud grotendeels geïntegreerd in het dagelijkse beheer/onderhoud. Naast de meer technische beheerplannen is er een meerjarenplan voor onderhoud en vervanging van de gebruikersvoorzieningen zoals sport- en overige inventaris, elektronische apparatuur, verlichting, sportvloeren, schoonmaakapparatuur, enz. Kader: - de nota Accommodatiebeleid voor sportief Velsen ; - Het Meerjarenonderhoudsplan (gebruiksonderhoud) voor de gemeentelijke sportaccommodaties; - Het Meerjarenonderhoudsplan gemeentelijke accommodaties Duurzaamheid sportaccommodaties Duurzaamheid van de gemeentelijke sportaccommodaties staat hoog op onze agenda, zowel bij de bestaande accommodaties als bij nieuwbouw. De daken van een zestal gymzalen zijn eind 2014/ begin 2015 voorzien van zonnepanelen. De nieuwbouw van sporthal Zeewijk is gerealiseerd en met ingang van seizoen definitief in gebruik genomen. Het gebouw kent een GPR-score Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 147

242 (gemeentelijke praktijk richtlijn voor duurzaam bouwen) boven de 8,5. De keuzes bij het ontwerp, de installaties en materialisatie zijn hierop optimaal gericht. Buitensportaccommodaties Het reguliere onderhoud van de sportvelden en bijbehorende voorzieningen wordt uitgevoerd door eigen medewerkers. Specialistische werkzaamheden en grootschalige vervangingen van bijvoorbeeld hekwerken en bestratingen worden over het algemeen uitbesteed. Daarnaast wordt er veel dagelijks onderhoud, zoals speelschade wegwerken, zwerfvuil opruimen, belijning, beregening, enz. verricht door vrijwilligers van betrokken sportclubs en sportstichtingen (pakket zelfwerkzaamheid). De clubaccommodaties met kantine, kleedkamers, e.d. worden volledig beheerd en onderhouden door de sportverenigingen zelf. Het zomeronderhoud aan de sportvelden in 2015 is zonder bijzonderheden verlopen. De velden bevinden zich in goede conditie. Weersinvloeden, bespeling en regulier onderhoud zullen verder bepalend zijn voor de kwaliteit gedurende het sportseizoen De toplaag van de kunststof atletiekbaan op sportpark Groeneveen is in de zomer van 2015 volledig vervangen. In 2016 volgt de 2 e fase van het groot onderhoud op het complex, aansluitend aan de vernieuwing van de clubaccommodatie door A.V. Suomi. Binnensportaccommodaties en zwembad Door de planmatige aanpak van het onderhoud van de binnensportaccommodaties verkeren de accommodaties in goede staat. Bij enkele oudere accommodaties wordt het technisch onderhoud sober en/of getemporiseerd uitgevoerd, omdat hier plannen voor renovaties of nieuwbouw bestaan. Echter in alle gevallen is de veiligheid en functionaliteit geborgd In 2015 is een 2 e slag van revitalisering van sporthal IJmuiden Oost (bouwjaar 1979) gemaakt. Na de renovatie van de zes kleedkamers zijn in 2015 ook de entree, garderobe, beheerderskantoor en horecaruimte aan de huidige eisen aangepast. Aan de buitenzijde van de sporthal zijn (een deel van) de dak/wandpanelen vervangen. De beoogde sluiting van de Kruisbergzaal is opgeschort in verband met plannen voor nieuwbouw van Dolfijnzaal en Kennemerzaal. De Kruisbergzaal kan dan tijdelijk al vervangende gymzaal worden ingezet. In het zwembad zijn verschillende werkzaamheden in het kader van het groot, planmatig onderhoud uitgevoerd. Zo is één verwarmingsketel vervangen en is de beweegbare bodem van het buitenbassin opnieuw gecoat. Gebouwen, objecten en kunstwerken De gemeente heeft ca. 125 gebouwen en objecten in beheer. Deze objecten worden planmatig beheerd. Daartoe worden ze geregeld geïnspecteerd en wordt het meerjarenonderhoudsplan geactualiseerd. In 2011 is een inspectie uitgevoerd. Op basis hiervan wordt de actuele onderhoudstoestand vastgesteld en worden de uitvoeringskosten (opnieuw) berekend. Begin 2013 is het geactualiseerde meerjarenonderhoudsplan gebouwen door het college vastgesteld. Onderwijsgebouwen Gemeenten hebben een zorgplicht inzake de instandhouding van voldoende en adequate huisvesting voor het onderwijs- en gymnastiekaccommodaties. In Velsen is dit uitgewerkt in de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Velsen (huisvestingsverordening onderwijs). Op grond van deze verordening kunnen besturen van scholen aanvragen indienen voor het realiseren van voorzieningen Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 148

243 voor het daaropvolgende jaar. De aanvragen worden getoetst aan de voorwaarden van de verordening en worden voorgedragen voor het huisvestingsprogramma of voor het huisvestingsoverzicht. Gedurende de looptijd van het Masterplan Onderwijshuisvesting bedroeg de jaarlijkse gemiddelde investering 3,1 mln per jaar. Omdat er tijdens de looptijd van het nieuwe Masterplan minder ingrepen in de onderwijshuisvesting noodzakelijk zijn, zal dit bedrag vanaf 2017 naar beneden bijgesteld worden naar 0,7 mln per jaar. Achterstallig onderhoud In Velsen is er op dit moment geen sprake van achterstallig onderhoud bij de kapitaalgoederen. Discipline Beleidskader Objecten Dimensies Wegen LVVP Wegen, straten en (voet)paden 310 ha Riolering VGRP Riolen Persleiding Bergbezinkbassins (Mini) Gemalen/Drukpompunits Groen Bomenplan 04 Ruimte voor groen Bomen Bosplantsoenen Gazon Hagen Ruw gras Speeltoestellen 294 km 15 km 2 st. 120 st st. 28,5 ha. 117 ha. 1,6 ha. 79,5 ha. 494 st. Water Baggerplan 03 Watergangen, vijvers 28,7 ha. Openbare verlichting Beleidsvisie OV 09 Lichtmasten st. Sportaccommodaties Nota Accommodatiebeleid voor sportief Velsen Gymzalen Sporthallen Verenigingsgebouwen Zwembad Sportparken/velden Tenniscomplexen 12 st. 3 st. 4 st. 1 st. 9/34 st. 5 st. Gebouwen Gemeentelijke gebouwen, opstallen e.d. 125 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 149

244 Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 150

245 Paragraaf D Financiering Inleiding In deze paragraaf wordt ingegaan op het beleid van de gemeente Velsen op het beleidsveld financiering. Onder financiering wordt verstaan de wijze waarop de gemeente in haar kapitaalbehoefte voorziet om haar activiteiten uit te voeren. Een deel van deze activiteiten wordt met vreemd (geleend) geld gefinancierd. In de paragraaf wordt ingegaan op de algemene (rente)ontwikkelingen op de gelden kapitaalmarkt in Tot slot wordt het risicobeheer van de financieringsportefeuille benoemd. Het financieringsbeleid van de gemeente Velsen is gericht op: het voorzien in de financieringsbehoefte van de gemeente op korte en lange termijn; het beheersen van risico s die met deze transacties verbonden zijn; het optimaal beheersen van de interne financieringsstromen; het meer gebruikmaken van de ruimte in de renterisiconorm (vanuit de visie van het rentecomité). Mandaat aan te trekken financiële middelen De raad heeft het college (via het Treasurystatuut) gemachtigd jaarlijks voor maximaal 35 mln aan te trekken op de kapitaalmarkt. Indien dit mandaat niet toereikend is om de benodigde financiering aan te trekken, kan de gemeenteraad, op verzoek van het college, besluiten een aanvullend mandaat te verlenen. Rentevisie De gemeente heeft een rentecomité dat vier keer per jaar, of zoveel vaker als de marktsituatie daartoe aanleiding geeft, overleg pleegt over het te voeren rentebeleid. Hiertoe stelt het rentecomité een rentevisie vast voor de middellange termijn. Organisatie De bepalingen rond de treasuryfunctie wordt in de gemeente Velsen in belangrijke mate bepaald door het door de raad vastgestelde Treasurystatuut. De bepalingen in de wet Fido zijn daarbij leidend. De treasuryfunctie dient uitsluitend uitgevoerd te worden ten dienste van de publieke taak. De treasury functie kent de volgende algemene doelstellingen: Het continue voldoen aan de wettelijke eisen; Het beschermen van resultaten tegen financiële risico s; Het minimaliseren van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen; Het optimaliseren van de renteresultaten binnen de kaders van de wet Fido en richtlijnen van het Treasurystatuut. Kaders van de treasuryfunctie zijn: Regelgeving Toelichting Vastgesteld Financiële verordening Wet Fido (Wet Financiering Decentrale Overheden) Ruddo Hierin wordt het beleid, beheer en organisatie van de financiële functie vormgegeven Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden In 2013 heeft er een wijziging plaats gevonden in het kader van de Wet Fido namelijk het 6 maart december Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 151

246 Regelgeving Toelichting Vastgesteld Treasurystatuut Schatkistbankieren. Overtollige liquiditeiten moeten worden aangehouden bij het Rijk. (0,75 % van het begrotingstotaal = ongeveer 1,1 mln). Uitwerking van de wet en bijzonderheden gemeente Velsen. In verband met de diverse ontwikkelingen op het gebied van Treasury is besloten om in 2014 het Treasurystatuut te actualiseren. 11 december Algemene ontwikkelingen op de kapitaalmarkt in 2015 De rente in 2015 is laag geweest. In het rentecomité is het besluit genomen om een aantal langlopende leningen aan te gaan om de noodzakelijke spreiding van de leningenportefeuille in stand te houden. Deze spreiding is nodig om het risico van toekomstige rentestijgingen te voorkomen. Tevens is er een maximum limiet van kort aangetrokken leningen. Balanspositie De debt-ratio geeft weer in hoeverre de gemeente zijn bezit heeft belast met schuld. De huidige debt ratio betreft de verhouding van de schulden (exclusief voorzieningen) ten opzichte van het balanstotaal. Een debt-ratio boven de 80% geeft signaal voor een slechte financiële situatie. De gemeente Velsen voldoet op basis van bovenstaande debt-ratio aan de norm. Kengetallen wet Fido Schatkistbankieren Vanaf december 2013 is de gemeente Velsen verplicht om overtollige liquiditeiten uit te zetten bij het Rijk (Schatkistbankieren). Indien de gemeente Velsen in totaal meer liquide middelen bezit dan de norm van 1,2 mln afgerond (dit is 75 % van het begrotingstotaal ( 166 mln) dient de gemeente dit bij de Schatkist aan te houden. Deze norm is gedefinieerd als een gemiddeld bedrag per kwartaal, waarbij alleen de positieve saldo mee tellen. In 2015 hebben wij aan de norm voldaan. Risicobeheer van de financieringsportefeuille Om de risico s van de financieringsportefeuille te beperken is in de wet Fido een tweetal instrumenten opgenomen, te weten de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is het bedrag dat de gemeente Velsen maximaal rood mag staan. Van belang is de netto schuld op korte termijn. De hoogte van de kasgeldlimiet wordt bepaald door een vastgesteld percentage (8,5%) van het begrotingstotaal. Dit percentage is vastgesteld in de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido, art 2, punt 1b). Het begrotingstotaal per 1 januari 2015 bedroeg 166 mln (afgerond). Dit betekent dat het kasgeldlimiet in 2014 een hoogte had van 14,1 mln (afgerond). De gemiddelde netto vlottende schuld minus de gemiddelde netto vlottende middelen in een kwartaal mag de kasgeldlimiet, in principe, niet overschrijden. De gemeente Velsen heeft zich in 2015 aan deze voorwaarde gehouden. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 152

247 Renterisiconorm De renterisiconorm is bedoeld om renterisico s die kunnen ontstaan door grote pieken in de leningenportefeuille van een gemeente in te perken. In de wet Fido is aangegeven dat niet meer dan 20% van de totale begroting per jaar voor herfinanciering in aanmerking mag komen. Bij herfinanciering van een groot deel van de portefeuille binnen één jaar wordt immers renterisico gelopen. Daarom is een evenwichtig opgebouwde leningenportefeuille van groot belang. De gemeente Velsen voldoet aan de eisen die bij de renterisiconorm in de wet worden gesteld. De opbouw van de leningenportefeuille is zodanig evenwichtig dat er in 2015 geen overschrijding van de renterisiconorm plaats heeft gevonden. Renterisiconorm (bedragen x 1 mln) begr rek Renteherzieningen vaste schuld * vanaf 2003 zijn de leningen voornamelijk fixe Aflossingen langlopende leningen Doorverstrekte leningen geen renterisico Renterisico Begrotingstotaal Percentage 20 % Ruimte onder Renterisiconorm Overschrijding Renterisiconorm 0 0 Bij het aantrekken van noodzakelijke financiering wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de opbouw van de portefeuille. Leningen Verstrekte leningen De gemeente heeft een aantal leningen verstrekt in het kader van het publiek belang. Het grootste deel van het saldo van deze leningen zijn leningen die verstrekt zijn in het kader van de Woningbouw. De gemeente Velsen heeft één achtergestelde lening. Voor deze lening is een volledige voorziening getroffen. Waarborgfonds Sociale Woningbouw De gemeente staat garant voor de geldleningen van een aantal woningbouwverenigingen. De laatste stand van zaken is vastgelegd in de jaarrekening 2014 van de WSW. Het WSW is in het jaar 2014, evenals in voorgaande jaren, niet aangesproken op borgstellingen. Ultimo het verslagjaar zijn er geen aanspraken op de borg bekend. De beoordeling van het risicoprofiel ultimo verslagjaar is in lijn met het voorgaande jaar en het WSW ziet op korte termijn geen toegenomen risico op aanspraken. De risicobereidheid stelt grenzen aan de risico s in de totale borg, gerelateerd aan de totale borg. Het WSW sluit inhoudelijk aan bij het beleid van toezichthouders op de bankensector ten aanzien van het Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 153

248 risico op grote posten en houdt rekening met de specifieke kenmerken van de corporatiesector, zoals de waarde van het vastgoed. De maximale borg is vastgesteld op 3,5 mld. Op 9 juni 2015 bevestigde Standard & Poor s de kredietwaardigheid van WSW (AA+) en verbeterde tegelijk de vooruitzichten van stabiel naar positief. Deze kredietwaardigheid is op 7 december 2015 gewijzigd van (AA+) naar (AAA). Hypotheken De hypotheken zijn ontstaan ten tijde van de gemeentegaranties. Jaarlijks krijgt de gemeente Velsen van de hypotheekverstrekkers een overzicht van de nog openstaande hypotheken. Deze hebben een aflopend karakter, het risico op de hypotheken neemt daardoor af. Gewaarborgde leningen De gemeente Velsen is in het verleden, in het kader van borging, overeenkomsten aangegaan. Deze borgstellingen houden een risico in. Op 15 december heeft het college (B ) een besluit genomen voor een borgstelling van voor atletiekvereniging Suomi. De grootste borgstelling is de borgstelling van Zeehaven IJmuiden deze is in 2015 afgenomen door een aflossing. Een overzicht van de totalen van de leningen en garanties zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening Aangetrokken Leningen (lang en kort) In artikel 21 van de Financiële verordening is opgenomen dat het college de schulden met een looptijd korter dan een jaar en het verschuldigde rentepercentage en de schulden met een looptijd langer dan een jaar en het verschuldigde rentepercentage opneemt in de Paragraaf Financiering. Langlopende leningen Op 31 december 2015 bedraagt het saldo voor langlopende leningen 159 mln. In het onderstaande overzicht staan de leningen met het bijbehorend rentepercentage weergegeven. Kortlopende leningen Op 31 december 2015 is er één kortlopende lening van 5 mln aangetrokken, met een rentepercentage van -0,21 %. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 154

249 Paragraaf E Bedrijfsvoering Inleiding Bedrijfsvoering betreft de bedrijfsprocessen die binnen de gemeente worden uitgevoerd om de beleidsdoelstellingen te realiseren evenals de sturing en beheersing daarvan. Bedrijfsvoering bestaat uit beleidsmatige (primaire) processen, ondersteunende (secundaire) processen en uit de sturing en beheersing (planning en control) van deze processen. In het vervolg van deze paragraaf wordt een aantal ontwikkelingen in bedrijfsprocessen weergegeven. Het betreft hoofdzakelijk bedrijfsprocessen die ondersteunend zijn aan de primaire processen. Personeel en organisatie Strategische personeelsplanning In 2015 is een vervolg gegeven aan het strategisch personeelsplan. Een verdere verdieping is gemaakt om in kaart te brengen hoe de kwantiteit en kwaliteit van het huidige personeelsbestand is en hoe zich dit verhoudt tot wat voor de gemeente nodig is aan personeel in de toekomst. Vastgesteld is dat de ambtenaren van gemeente Velsen nu en naar de toekomst steeds meer te maken krijgen met een verandering van taken, verdergaande digitalisering, een andere rol en andere benodigde vaardigheden. In antwoord hierop zijn en worden diverse opleiding- en trainingsmogelijkheden aangeboden. Tevens zijn in 2015 individuele resultaat- en ontwikkelgesprekken ingevoerd. In deze gesprekken wordt met elke medewerker op individueel niveau vastgesteld wat de benodigde ontwikkeling is en hoe deze kan worden vormgegeven. Garantiebanen In de komende jaren hebben werkgevers de wettelijke verplichting om extra banen (garantiebanen) te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking (verstandelijk, psychisch, lichamelijk of een combinatie daarvan). Binnen gemeente Velsen is afgesproken dat we in 2015 en 2016 in totaal vier garantiebanen zullen realiseren. De eerste garantiebaan is al een feit. De werkeenheden KCC, Burgerzaken, Belastingen en Vergunningen hebben gezamenlijk een administratief ondersteunende functie weten te creëren. Om de overige garantiebanen te realiseren, is een aantal brainstormbijeenkomsten georganiseerd met een groep afgevaardigden van management en medewerkers. Hieruit zijn een aantal mogelijkheden naar voren gekomen voor garantiebanen die verder worden uitgewerkt. In samenwerking met IJmond Werkt! zullen deze functies worden aangeboden aan kandidaten met een arbeidsbeperking. Duurzame inzetbaarheid Veilige en gezonde werkomstandigheden zijn belangrijke voorwaarden voor duurzame inzetbaarheid. Hier is structureel aandacht voor door het jaarlijks actualiseren van (arbo)risico-inventarisaties. Begin 2015 zijn de uitkomsten van het eind 2014 gehouden medewerkers tevredenheidsonderzoek (MTO) bekend gemaakt. De medewerkers van gemeente Velsen zijn over het algemeen tevreden en geven de organisatie gemiddeld een 7,0. Dit is de vierde keer dat het MTO gehouden is en alle onderzochte onderdelen laten een stijgende lijn zien. Aandachtspunt is daarbij is de werkdruk. De werkdrukindicatoren daalden of bleven gelijk. Door middel van het bespreekbaar maken van de ervaren werkdruk in de werkoverleggen is aandacht gegeven aan dit onderwerp. Ook zijn onder meer agressie- en communicatietrainingen voor verschillende doelgroepen en diverse stressworkshops georganiseerd. Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 155

250 Overzicht van de MTO scores per thema in de periode In het laatste kwartaal van 2015 is het 4-jaarlijks preventief medisch onderzoek (PMO) weer aangeboden aan alle medewerkers van de gemeente. Het PMO is een belangrijk instrument om inzicht te krijgen in de duurzame inzetbaarheid van medewerkers en de belangrijkste regelknoppen om hieraan te kunnen bijdragen. Via de Vitaliteitswijzer kunnen alle medewerkers zien welke beschikbare ondersteuning er is op het brede terrein van vitaliteit en inzetbaarheid. Er zijn interventies op het gebied van mentale en fysieke gezondheid en op het vlak van loopbaanontwikkeling en mobiliteit. Loopbaanontwikkeling en mobiliteit In 2015 is mobiliteit als speerpunt benoemd door de directie. Er is een streefcijfer gesteld en door middel van diverse instrumenten en activiteiten worden interne doorstroom en loopbaanontwikkeling van medewerkers gestimuleerd en gefaciliteerd. Zo is de Talentspiegel beschikbaar om talenten en ontwikkelmogelijkheden van individuele medewerkers in beeld te brengen en is aangesloten bij de Leerkaart, een digitale database om geschikte opleidingen te vinden. Tijdens de week van de mobiliteit in juni hadden medewerkers de mogelijkheid om een dag een kijkje in de keuken te krijgen bij andere regiogemeenten of overheidsorganisaties. Daarnaast kunnen medewerkers sinds dit jaar via de digitale klussenbank RegioFlexWerk tijdelijke klussen bij andere gemeenten in de regio en de provincie uitvoeren. Dit biedt de mogelijkheid om nieuwe uitdagingen aan te gaan en kennis te maken met andere organisaties en functies. Medewerker kunnen zich hiermee ontwikkelen en de opgedane ervaring mee terugnemen. Tenslotte worden loopbaantrainingen aangeboden waarmee werknemers geholpen worden om helderheid te krijgen over passende vervolgstappen in de loopbaan. Omgevingsbewust werken De omgeving van gemeente Velsen bestaat uit personen, ondernemers, organisaties en overheden met ideeën, meningen en belangen. Deze ideeën uit de samenleving (en in het bijzonder die van Velsen) hebben invloed op het succes van gemeentelijke projecten of beleid. Vanzelfsprekend is dit van belang voor beleidsmakers en projectleiders. Gemeente Velsen wil de buitenwereld naar binnen halen. Weten wat de omgeving van ons wil, hoe we beleid hierop kunnen laten aansluiten en hoe we op een effectieve manier met onze omgeving communiceren. Door middel van de training Omgevingsbewust Werken worden beleidsmedewerkers en projectleiders geleerd om overheidsparticipatie zo goed mogelijk vorm geven. Daarnaast is gestart met trainingen voor medewerkers die in de uitvoering van hun werk in direct contact staat met onze omgeving. Deze Jaarverslag 2015 versie 4 Pagina 156