LEIDING GEVEN. met IMPACT. Haal nu écht het beste uit jezelf en jouw team. Hoofdstuk. Bene Bailleul

Transcriptie

1 LEIDING GEVEN met IMPACT Haal nu écht het beste uit jezelf en jouw team Hoofdstuk 3 Bene Bailleul

2 3 Ik als leider Binnen beginnen, buiten winnen. Kijk eens in de spiegel! Elke dag als je opstaat, sta je waarschijnlijk een moment voor de spiegel. Misschien let je er niet meer bewust op, maar als je voor de spiegel staat, dan kijk je naar een heel bijzonder iemand. Ja je kijkt naar jezelf: jij bent bijzonder. Af en toe eens echt kijken naar jezelf is belangrijk: Wie ben ik?, Wat wil ik?, Ben ik goed bezig?, enz. Dat zijn allemaal vragen die door je hoofd spelen als je echt naar jezelf in de spiegel kijkt. Je staat stil bij het leven en denkt na over het verleden, heden en de toekomst. Wie ben ik? is een heel belangrijke vraag die je jezelf als leider kan stellen. Je leert jezelf hierdoor beter kennen en je kan daarna gemakkelijker vaststellen waar je nog kan groeien, wat je nog kan bijleren, enz. Neem eens de tijd en stel jezelf de vraag: Wie ben ik? Laat de antwoorden maar gewoon door je hoofd spelen, laat ze maar binnenkomen. Nog beter is het om ze op te schrijven. Ik als leider 43

3 Hoe meer antwoorden je krijgt, hoe beter je jezelf leert kennen en hoe meer je ook uit dit hoofdstuk haalt. Nu kunnen we weer een stap verder in onze zoektocht naar de leider in jou. Ben je er klaar voor? Spiegeltje, spiegeltje aan de wand Wat zijn jouw sterke punten. Dat is misschien niet zo eenvoudig te zeggen. Ik help je verder in jouw zoektocht, aan de hand van enkele vragen: Wat kan je goed? Wat doe je graag? Wat waarderen anderen bij jou? Wat vinden anderen bij jou leuk? Waar ben je trots op? Enz. Deze vragen helpen je bij de zoektocht naar jouw kwaliteiten. Als je jouw kwaliteiten helder krijgt, zie je dat de rest van het verhaal ook veel eenvoudiger is. Andere vragen die je jezelf kan stellen zijn: Wat vraagt weinig energie van jou en kost je weinig moeite om te doen? Wanneer ben je echt in flow? Enz. Waarschijnlijk zijn er een aantal kwaliteiten, talenten of capaciteiten die je nu al kan benoemen. Ik geef je graag een bijkomende opdracht. Kijk niet alleen in de spiegel, maar vraag het ook eens aan jouw partner, medewerkers of aan jouw leidinggevende. Je begrijpt het al, deze oefening naar jouw kwaliteiten, hoef je echt niet alleen te doen. Je kan de hulp inroepen van anderen. Weet dat zij je graag helpen. Vraag het hen. Als ze het een wat eigenaardige vraag vinden, laat hen er dan over nadenken en vraag of je er binnen twee dagen op terug mag komen. Hun antwoorden helpen jou verder. Dus ga hiermee zeker aan de slag. 44 IMPACT - Ik weet wat ik wil

4 Holle spiegel Zoals iedereen heb jij heel wat kwaliteiten. Net zoals iedereen, gebeurt het jou misschien ook weleens dat je overdrijft in de kwaliteit. Dat je eigenlijk te veel van die kwaliteit vertoont, dat je doorslaat in die kwaliteit. Soms reageren anderen hier dan ook op met: Doe eens normaal of Overdrijf eens niet. Je zet als het ware jouw kwaliteit in een extreme vorm in. Je hebt veel te veel van die kwaliteit. Anderen vinden dit misschien niet altijd even leuk of vinden het irritant. Dit noemen we een valkuil. Graag geef ik een eigen voorbeeld om dit te verduidelijken. Een kwaliteit van mij is enthousiasme. Ik vind het plezierig om enthousiast en energiek trainingen te geven, omdat ik zie dat dit de deelnemers helpt in hun leerproces. Echter als ik doorsla, dan word ik drammerig. Dan is het als het ware alsof ik op een sneltrein zit, richting ik-weet-niet-waar. Om eerlijk te zijn, vind ik dit soms bij mezelf niet plezierig. Sinds ik dit heb ontdekt, stoort mijn valkuil drammerig me heel erg. Als ik drammerig ben, dan vergeet ik mezelf. Maar wat nog erger is, ik vergeet dan ook mijn publiek, de deelnemers. Dat is niet echt mijn bedoeling. Helaas, daar gaan mijn goede intenties. Bolle spiegel Het is goed om te weten wat je valkuilen zijn. Maar wat nu. Wel, ik ga nog een stap verder met je. We gaan samen kijken naar jouw uitdagingen. Of anders gezegd: waar kan je nog groeien. Startend vanuit je kwaliteit(en), ben je op zoek gegaan naar jouw valkuil(en). Dat is prima. Nu gaan we op zoek naar wat je kan verbeteren. Stel jezelf de vraag: Wat is het positief tegenovergestelde. Draai je valkuil dus positief om en keer het nog eens 180. Niet zo eenvoudig, hé? Ik illustreer dit aan de hand van het voorbeeld over mijn kwaliteit. Een van mijn kwaliteiten is enthousiasme, en als valkuil had ik drammerig. Wat is nu mijn uitdaging, waar kan ik nog groeien en wat Ik als leider 45

5 kan ik nog leren. Als ik hierover nadenk kom ik tot het woord rust of rustig zijn. Ja, inderdaad rustig zijn is voor mij een uitdaging en ik kan hiermee zelf verder. Doe nu zelf de oefening. Start vanuit jouw kwaliteit en ga naar jouw valkuil (het doorslaan in jouw kwaliteit). Denk na over wat je uitdaging kan zijn. (dat wil zeggen het positief tegenovergestelde van je valkuil). Als je het moeilijk vindt, vraag dan eens aan anderen wat ze jou wensen. Zij kunnen jou helpen om jouw uitdaging helder te krijgen. Nu weet jij ook wat je nog kan verbeteren. De kans is groot dat je niet direct de juiste woorden vindt. Werk dan in verschillende stappen totdat je de woorden vindt die voor jou echt kloppen. Als je jouw uitdaging echt hebt gevonden, dan geeft jou dat energie om eraan te werken. Blijf zoeken totdat het klopt. Gebroken spiegel We zetten nog een laatste stap in het verhaal met de spiegel. Vanuit je uitdaging kan je immers nog een volgende stap zetten. Als ik doorsla vanuit mijn uitdaging of als ik mijn uitdaging in een extreme vorm toepas, dan krijg ik mijn allergie. Een allergie mag je inderdaad letterlijk nemen: Wat vind je niet leuk bij een ander?, Waar heb jij een hekel aan bij anderen? Als we weer even naar mijn eigen voorbeeld kijken, dan brengen mijn kwaliteit enthousiasme en mijn valkuil (de extreme vorm van mijn kwaliteit) drammerig, me naar mijn uitdaging rustig (ja, inderdaad ik word hier ook rustig van). Wat een leuke uitdaging. Mijn allergie is passiviteit. Dat is inderdaad iets dat ik bij deelnemers niet zo waardeer. Ik houd niet zo van passieve mensen. Alhoewel, in het verdere verloop van dit hoofdstuk, begrijp je waarom dit nu anders is: waarom ik nu eigenlijk wel houd van passieve mensen. Stel jezelf eens de vraag vanuit jouw uitdaging: Wat is dan mijn allergie? Lukt dit? Als het niet echt lukt, ga dan terug naar de vragen hiervoor: Wat vind je niet leuk bij een ander? of Waar heb je een hekel aan bij een ander? 46 IMPACT - Ik weet wat ik wil

6 Wat wil je eigenlijk niet echt zien bij jezelf. Wat vond je van deze vier kwadranten: kwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie? Je kan dit doen voor één kwaliteit, zoals we dit nu samen gedaan hebben. Je kan dit ook doen voor jouw andere kwaliteiten. Zo leer je jezelf beter kennen. Gebruik deze kennis om je groei verder in te zetten. Ken jezelf Ken je kwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën. Je leert jezelf zo beter kennen en het is gemakkelijker om aan je betere zelf te werken. Stel jezelf eens twee vragen: 1. Wat vind je niet leuk bij een ander? 2. Waaraan heb je een allergie bij een ander? Of anders gezegd: hoe wil je liever zelf niet zijn. Als je die allergie goed definieert, dan kan je hiermee verder werken. Want die allergie bij jou, kan een valkuil zijn bij een ander. Zoals je al weet, is een valkuil een kwaliteit in extremis. Inderdaad, achter die valkuil bij de ander zit ook een kwaliteit, net zoals bij jou. Dus als je naar de ander kijkt vanuit jouw allergie (ik vind dit niet leuk bij een ander) en dit verder onderzoekt, kom je eigenlijk tot zijn kwaliteit (zijn minder uitvergrote valkuil). Was dit nu juist niet wat je graag wilde leren, dat wil zeggen jouw uitdaging. Ik heb bijvoorbeeld een allergie voor passiviteit. Als ik kijk naar iemand die passief is en ik zie dit als zijn valkuil, dan zit hier een mooie kwaliteit achter, namelijk rust. En ja, dat is nu net dat wat ik wil leren, namelijk rustiger door het leven gaan. Dat is mijn uitdaging. Zo is de cirkel rond en leer ik van anderen. Een leider is Wat is nu een leider? Wel, dat is iemand die anderen en zichzelf kan motiveren. Hij kan aanzetten tot actie en werkt aan motivatie. Hij zorgt voor een klimaat waarin het mogelijk is om in de actie te stappen, om dingen te realiseren. Dit heeft dus vooral te maken met de korte termijn, met de dagelijkse beslommeringen. Hij zorgt ervoor dat de dingen die moeten gebeuren ook goed kunnen verlopen. Ik als leider 47

7 Daarbij inspireert hij zijn medewerkers en zichzelf, dat wil zeggen hij heeft een visie op de toekomst. Hij denkt na over de lange termijn en weet dit ook te verwoorden naar zijn medewerkers. Hij neemt hen mee in het verhaal en samen zetten ze stappen om dit te realiseren. Samen werken ze aan de toekomst. Hij zorgt er dus voor dat de goede dingen (de dingen die bijdragen aan het realiseren van deze toekomst) ook gebeuren. Hij zoekt voortdurend hoe hij het beste uit zijn medewerkers en uit zichzelf haalt. Hij legt dus niet alleen de lat hoog voor zichzelf, maar ook voor zijn medewerkers. Hij begeleidt hen om dit ook te halen. Jouw rol als leider Nu je weet wat ik bedoel met een leider, wil ik met jou nog een stapje verdergaan: Hoe zie jij jouw rol als leider?, Wie wil jij zijn als leider? Dat is een vraag waar je best wat tijd voor moet nemen en waarover je goed moet nadenken. Vraag jezelf het volgende af: Wie ben ik als leider? Waar wil ik naartoe? Wie wil ik worden? Wie wil ik zijn? Enz. Deze vragen helpen je om helder te krijgen hoe jij jouw rol als leider ziet. Het beantwoorden van deze vragen is niet eenvoudig, maar toch essentieel voor jouw succes en geluk als leidinggevende. Als je dit écht helder krijgt en je leeft er ook naar, dan ga je met meer plezier leidinggeven en kan je écht genieten. Hoe beter jij jouw rol definieert, hoe sneller en gemakkelijker jij dit bereikt. Mag ik je nog een andere vraag stellen? Stel je leidinggevende functie zit erop en juist op dat moment sterf je. Jouw medewerkers krijgen de vraag wat zij zouden plaatsen op jouw grafsteen. Een beetje luguber inderdaad. Het zet je hopelijk aan tot nadenken over hoe jij jezelf ziet als leider? 48 IMPACT - Ik weet wat ik wil

8 Schrijf jouw grafsteentekst. Het kan helpen om te starten met <jouw voornaam> hielp. In de volgende zinnen verduidelijk je jouw rol verder: wat doe je en wat doe je niet. Als ik even een uitstapje mag maken naar mezelf: op het einde van een langlopend trainingstraject rond leiderschap, sterf ik. De deelnemers krijgen de vraag om de tekst voor mijn grafsteen te schrijven. Ik hoop dat ze het volgende schrijven: Bene hielp leidinggevenden écht genieten en met plezier leidinggeven. Jij als krachtige en comfortabele leider Als je werkt vanuit je eigen kracht, dan gaat alles heel gemakkelijk. Het is als het ware alsof je in een flow leeft. Alles loopt, alles klopt, alles is oké. Jij kunt dit ook. Wat is je eigen kracht? Wel, van binnenuit kunnen werken. Je hoort soms ook het begrip authentiek of echt zijn. Iemand die leeft vanuit zijn eigen kracht, is authentiek. Anderen bekijken en beschrijven hem ook zo. Denk eens aan een leidinggevende die je kent uit jouw (nabije) omgeving. Iemand die écht authentiek is. Heb je zo iemand in gedachten? Beschrijf die persoon eens op basis van onderstaande vragen: Wat doet hij? Hoe reageert hij? Hoe denkt hij? Hoe voelt hij zich? Enz. Als je niemand kent, neem dan een inspirerende leider of een ideale leider. Door zo n volledig beeld te krijgen, krijg je ook beter inzicht in wat ik bedoel met authentiek. Kijk nu eens naar jezelf. Sta er eens bij stil hoe jij nu bent. Vergelijk dit eens met de antwoorden op de vragen die ik je in vorige alinea stelde. Maak gerust een lijst met twee kolommen. Ik als leider 49

9 In de eerste kolom zet je de authentieke leider en in de tweede kolom ik als krachtige en comfortabele leider. Duidt de overeenkomsten aan. Neem ook de tijd om te analyseren waar je nog kan groeien, waar je jezelf nog kan verbeteren, zodat je meer vanuit je eigen kracht leidinggeeft. Leiderschap is Wat is nu leiderschap? In de literatuur vind je heel wat definities. De definitie die ik graag gebruik is het beste halen uit.... Hier stop ik even mijn zin. Er zijn namelijk twee grote types leiderschap: 1. Persoonlijk leiderschap 2. Organisatieleiderschap Het eerste type, persoonlijk leiderschap, gaat over jou als leider. Persoonlijk leiderschap is het beste halen uit jezelf. Elke dag weer, zowel tijdens gemakkelijke als moeilijke dagen. Dus hier gaat het over wat jij met jezelf op het gebied van leiderschap doet: Hoe haal jij het beste uit jezelf? Wat doe je dan of wat doe je dan niet? Hoe zorg jij ervoor dat elke dag je beste ik er staat? Dit is niet eenvoudig, maar wel heel belangrijk. We gaan hierop later nog verder in. Organisatieleiderschap is het beste halen uit jouw mens(en)- organisatie. Met mens(en)organisatie bedoel ik zowel de mensenorganisatie als de mens en de organisatie. Mensenorganisatie is een begrip om het belang aan te tonen van de mensen die voor jouw organisatie werken. Organisatie betekent de groep(en) mensen waarvoor jij verantwoordelijk bent. De mens en de organisatie geven aan dat de mensen ook behoren tot een organisatie, een groter geheel, waarmee je rekening moet houden. Haal NU écht het beste uit jezelf en uit jouw mens(en)organisatie! 50 IMPACT - Ik weet wat ik wil

10 Mijn visie op leiderschap In de paragrafen hiervoor heb je al stilgestaan bij jouw rol als leider, als leidinggevende. In deze paragraaf gaan we dieper in op jouw visie omtrent leiderschap. Waar wil jij naartoe met jouw leiderschap? Denk eens na over de lange termijn en bepaal wat belangrijk is op het gebied van leiderschap. Welk soort leiderschap heb jij en welk soort leiderschap heeft jouw mens(en)organisatie nodig om verder te groeien naar de toekomst? Je weet waar jullie nu staan. Misschien weet je ook iets over hoe het vroeger was. En je weet ook waarnaartoe jullie willen ontwikkelen en welke doelen jullie willen realiseren. Op basis van deze gegevens zoek je naar het soort leiderschap dat jullie nu nodig hebben. Je kan deze oefening alleen doen, maar het is aan te raden om dit met een groep te doen. De inbreng van anderen zal de visie rond leiderschap veel meer kleuring geven waardoor deze realistischer is. Wanneer je ideeën van anderen met betrekking tot leiderschap samenbrengt, zorgt dit ervoor dat de aanvaarding ervan hoger is dan wanneer je de visie alleen schrijft. Leidinggeven aan jezelf Je talenten laten groeien vanuit je eigen kracht, is leidinggeven aan jezelf. Je zorgt zelf voor jouw groei. Je beseft dat je sterker wordt als je verder werkt aan jouw uitdagingen. Zo haal je dag na dag het beste uit jezelf. Steeds op zoek gaan naar punten die je kan verbeteren aan jezelf, zorgt ervoor dat je niet blijft stilstaan, maar dat je steeds beter wordt. Jij wordt beter en jouw medewerkers voelen dat en gaan hierdoor anders naar je kijken en anders reageren. Hun motivatie wordt hoger en hun resultaten zullen beter zijn. Je zal zelf ook voelen dat dingen beter gaan. Vanuit je eigen kracht groeien, vraagt niet zoveel inspanning. De energie die je nodig hebt, is niet zo groot, omdat het vanuit je positieve binnenkant komt. Je kan de dingen al goed en gaat van hieruit op zoek naar beter. Je neemt je uitdagingen op en gaat Ik als leider 51

11 ermee aan de slag. Je wordt succesvoller en gelukkiger. Je denken is gewijzigd en dit voel je ook zelf. Je gedraagt je anders dan voorheen en geeft met meer plezier en genot leiding aan je team. Leidinggeven aan anderen Naast het leidinggeven aan jezelf, ga je ook leidinggeven aan anderen, dat wil zeggen aan de groep medewerkers waarvoor jij verantwoordelijk bent. Dit betekent dat je samen ergens naartoe gaat. In deze zin zijn drie begrippen belangrijk: samen, ergens en naartoe gaan. Ik neem ze even met je door. Het begrip samen lijkt heel evident. Een groep is een verzameling van individuen die samen een opdracht heeft gekregen die een bestaansreden heeft. Dan lijkt het logisch dat dit groepsdoel ook samen wordt gehaald. Je zal snel vaststellen dat samen niet altijd voor iedereen samen betekent. Hoe meer jij aandacht geeft aan het samenwerken, hoe beter de samenwerking gaat. Het tweede begrip ergens wil zeggen dat de richting ook is bepaald en voor iedereen van het team duidelijk is. Als dit niet duidelijk is, dan is alles wat je doet wel goed maar bereik je eigenlijk nooit echt iets. Helderheid over de richting, het doel, is nodig. Medewerkers verwachten die richting ook. Ze verwachten een soort richtingaanwijzers, zodat ze weten of ze goed bezig zijn. Het laatste begrip is naartoe gaan. Hier staat een werkwoord en een werkwoord betekent actie. Het is leuk om te werken rond samen en ergens, maar als er geen acties worden genomen, ga je niet vooruit. Om naar je doel toe te handelen en zaken te realiseren, is actie nodig. We kunnen dit als volgt samenvatten: samen doelen bereiken. Eerst leidinggeven aan mezelf en dan aan anderen Er is iets heel bijzonders bij topleidinggevenden. Zij zijn uiteraard toppers op het gebied van leidinggeven aan hun medewerkers. In de eerste plaats zijn zij echter uitstekend in het leidinggeven 52 IMPACT - Ik weet wat ik wil

12 aan zichzelf. Ze halen het beste uit zichzelf. Ja, inderdaad, je kan eigenlijk alleen maar goed leidinggeven aan anderen als je ook goed leidinggeeft aan jezelf. Het ene is nauw verbonden met het andere. Vele leidinggevenden focussen zich vooral op hun medewerkers en vergeten soms zichzelf. Hierdoor nemen ze steeds meer afstand van zichzelf. Geef eerst leiding aan jezelf en dan aan anderen. In dit hoofdstuk heb je heel wat praktische informatie en tips gekregen om beter leiding te geven aan jezelf, waardoor je het beste uit jezelf haalt. Denk maar aan je vier kwadranten (kwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën), je rol als leider, je visie op leiderschap, enz. Ga hiermee aan de slag. Hoe beter je deze oefeningen uitvoert, hoe gemakkelijker je ook leiding geeft aan jezelf. Haal NU écht het beste uit jezelf! Je staat er niet alleen voor! Start bij jezelf en je medewerkers zullen volgen. Je staat er niet alleen voor. Op je werk heb je je medewerkers die je kunnen helpen en ondersteunen bij jouw groei. De ene zal dit beter kunnen dan de ander. Kies een medewerker uit die dit volgens jou goed kan. Je zal zien dat je niet ontgoocheld wordt. En je medewerker zal jou enorm waarderen als je zijn hulp vraagt. Ook je leidinggevende kan je helpen. Hij heeft natuurlijk ook zijn eigen zorgen en bekommeringen. Maar als je echt hulp nodig hebt, waarbij je gebruik wilt maken van zijn kennis en ervaring, spreek hem hierover dan aan. Aarzel niet, doe het wanneer jij voelt dat het nodig is. Dat is immers het beste moment om naar jouw baas te stappen voor hulp. Niet morgen, niet later, maar nu. Thuis heb je nog je partner, en je familie. Zij staan ook klaar om je op te vangen als het wat moeilijker gaat. Weet dat zij ook baat hebben bij een succesvolle en gelukkige leidinggevende. Ze helpen je met veel plezier als ze dat kunnen. Ik als leider 53

13 Misschien heb je nog een goede vriend waar je te rade kan gaan. Als hij ook leidinggevende is of is geweest, geeft hij jou zijn ervaringen graag. Je staat er niet alleen voor! Ga ervoor! Tot zover het eerste deel over: Ik weet wat ik wil. In het volgende deel maken we de stap naar jouw medewerkers. We gaan werken aan: Mijn team is er klaar voor.! Kijk in de spiegel! Haal NU écht het beste uit jezelf en jouw mens(en)organisatie: geef leiding aan jezelf en je medewerkers. Je hebt nu de eerste 3 hoofdtukken van het boek Leidinggeven met IMPACT gelezen. Wil je echt IMPACT en het hele boek lezen? Ga dan naar om het boek aan te schaffen. Op de website lees je meer over Leidinggeven met IMPACT. 54 IMPACT - Ik weet wat ik wil