QINSy Workshop 1 28 mei Filter Workshop. Geavanceerde Filtermethoden voor Datacleaning. R.Perluka (2003)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "QINSy Workshop 1 28 mei Filter Workshop. Geavanceerde Filtermethoden voor Datacleaning. R.Perluka (2003)"

Transcriptie

1 Filter Workshop QINSy Workshop 1 Geavanceerde Filtermethoden voor Datacleaning R.Perluka (2003) 1

2 Inleiding QINSy Workshop 2 Welkom Online en Offline Filters Praktijkvoorbeelden Vragen meteen stellen! Welkom bij de Filter Workshop. Vandaag gaat het over mogelijkheden die in het programma QINSy zitten en dan met name over filtermethoden. Het filteren van lodingsdata van een echolood kan natuurlijk handmatig gebeuren, maar er bestaan ook geavanceerde filtermethoden die een heleboel slechte data voor je weg halen. Deze methoden maken je leven dus gemakkelijker, het leveren van schone data kan met deze methoden sneller gaan. Insteek van deze dag is dat goed gebruik van filters het werkproces (valideren) zal versnellen. Het handmatig editten kan tot een minimum beperkt worden. Helemaal blind vertrouwen op de filters kan niet, er zal altijd door de meetleider/verwerker kritisch naar het resultaat van de filters gekeken moeten worden. Filters zijn er in vele soorten en maken. Het zijn handige tooltjes die je werk gemakkelijker kunnen maken. Heel belangrijk (open deur) is dat je nagaat wat het doel is van je loding. Ben je opzoek naar een meerpaal? Dan kan een filter niet handig zijn omdat deze de meerpaal snel als een spike zullen interpreteren en dus verwijderen. Bedenk dus eerst wat je wil bereiken met filters en zoek vervolgens de geschikte filtertechnieken daarbij. Het gaat om het verantwoord inzetten van geautomatiseerde filtertechnieken. 2

3 Cursusleiders: QINSy Workshop 3 Adviesdienst Geo Informatie en ICT [AGI] Ronald Perluka Nard Wiegmann QPS John van de Marel Hans Vos Laura Snoeij Rogier Broekman 3

4 Programma QINSy Workshop 4 1. Waar vind je de filters? 2. Online maar ook in QINSy Processing 3. Praktijkvoorbeelden 4. Zelf aan de slag Eerst Online!!! Een filter doet per definitie iets met je data, dus kijk altijd wat het effect (resultaat) is tussen de originele ruwe data en de gefilterde data. Het valt niet altijd mee om je weg te vinden in QINSy, het programma biedt de gebruiker erg veel mogelijkheden die lang niet allemaal even gemakkelijk te vinden zijn. Daarbij komt ook nog dat het een Engelstalig programma is. De ideale situatie voor een meetleider is natuurlijk wanneer er geen slechte data wordt opgenomen. De data is dan meteen geschikt voor presentatie doeleinden. Denk hier bijvoorbeeld aan een dieptecijferkaart of volumeberekeningen. Je kan op verschillende momenten filter instellingen toepassen: Online, in het menu echosounder settings (In de controller) of Offline, in de module QINSy Processing We gaan op beide methoden uitgebreid in vandaag. Er wordt begonnen met het Online gedeelte. Immers als je data slim opneemt dan scheelt dat een hoop werk achteraf in de processing. QINSy biedt je die mogelijkheid. 4

5 Vuistregels voor filteren QINSy Workshop 5 Zet online filters slim in, ken je werkgebied en het eindresultaat, je product etc. Werk van groot naar klein, dus eerst de blunders. Hetzelfde filter kan meerdere keren achter elkaar worden gebruikt! (Groot naar klein!) Controleer het resultaat! Streef niet naar 100% filteren! automatisch filteren is ook een prima resultaat. Handmatig spikes verwijderen is altijd nog een optie. 5

6 Praktijkoefeningen QINSy Workshop 6 In kleine groepjes achter de PC. Praat met elkaar over de filters. Gebruik extreme waarden om inzicht te krijgen.(mean=5 en Mean=1000) Probeer eindresultaat te krijgen met meerdere filters! Oefen veel! Om een goed gevoel te krijgen van wat filters voor je kunnen betekenen loont net de moeite om verschilkaarten tee gaan maken. Je kan dan een dataset handmatig opschonen en deze te vergelijken met verschillende filtertechnieken. 6

7 Schematisch overzicht QINSy Workshop 7 Wanneer je niet tevreden bent met de online gebruikte filter instellingen dan kun je de database bestanden replayen met nieuwe verfijndere instellingen. 7

8 Online: Een overzicht QINSy Workshop 8 Echosounder Settings Depth Blocking Range Blocking Sector Blocking Exclude Blocking Brightness Colinearity Single Spikefilter Seabed slope Cross Validation Single Swath Reducer Controller Reduced QPD selecteren In het menu echosounder settings kan je al tijdens het opnemen van data de eerste filterslag doen. Wil je dat QINSy deze instellingen direct toepast dan dien je wel de optie reduced qpd (qpd = qinsy processed data) te selecteren. Voordeel is dat de grootte van het bestand kleiner wordt, wat het eventueel verder valideren in QINSy Processing doet versnellen. De filters die je online kan gebruiken staan hierboven in een overzicht. Brightness & Colinearity: Deze instellingen gelden alleen voor een Reson Multibeam. Het is een indicator die de Reson zelf meegeeft aan de ontvangen data. Wanneer je een Reson multibeam echolood gebruikt zet dan deze opties aan. We zullen de bovengenoemde filters allemaal de revue laten passeren. Een filter doet per definitie iets met je data, dus kijk altijd wat het effect (resultaat) is tussen de originele ruwe data en de gefilterde data. 8

9 Online: Depth Blocking QINSy Workshop 9 Minimale Diepte Maximale Diepte Theorie Depth Blocking: Van een werkgebied is vaak al een heleboel bekend. Men weet meestal wel wat de maximale en minimale diepte is die gepeild zal worden. Deze gegevens kunnen als startpunt gebruikt worden voor een zeer nuttig filter: het depth blocking filter. Alleen die dieptes die binnen die bandbreedte vallen zullen geaccepteerd worden door QINSy. Dit filter kan je eigenlijk altijd toepassen. 9

10 Online: Range Blocking QINSy Workshop 10 Bepaal de afstand die een bundel maximaal mag afleggen. Bundels die een langere afstand afleggen dan die waarde worden niet meegenomen. Theorie Range Blocking: Range Blocking doet iets vergelijkbaars als Depth Blocking. Bij Range Blocking stel je dat de afstand die een bundel aflegt niet langer mag zijn dan een bepaalde waarde. Om de juiste waarde voor de range te vinden zal een rekensommetje gemaakt moeten worden: Range = verticale afstand onder transducer\cosinus(α) 10

11 Online: Exclude Blocking QINSy Workshop 11 Geef de bundelnummers op waarvan je weet dat deze niet goed zijn. Bijvoorbeeld: 1-3, Theorie Exclude Blocking: Dit filter wordt vaak gebruikt in de praktijk wanneer er met een multibeam echolood gewerkt wordt. Dit komt omdat de buitenste bundels vaak de langste afstand afleggen en daardoor neemt de precisie af van die waarneming. In de Reson 8101/8125 computer is een mogelijkheid om te kijken naar de individuele bundel. Daar kan onder andere bepaald worden of de bundels nog wel naar behoren werken. Het heeft de voorkeur om dit eerst te doen. Doen een of meerdere bundels het niet dan kan dit filter ingezet worden. Wil men niet dat de bundels een te lange afstand afleggen, zet dan het Sector Blocking filter in. 11

12 Online: Sector Blocking QINSy Workshop 12 De buitenste bundel kan wel eens de beste bundel zijn! extreme roll Multibeam α bundel 240 bundel 1 Bodem Theorie Sector Blocking: Dit filter accepteert alleen data dat zich binnen een bepaalde hoek (bakboord & stuurboord) loodrecht onder de transducer bevind. Op vlakke bodems laat dit strakke banen zien. Dit is een slim filter, het houdt rekening met het feit dat een schip rolt. Doordat het schip beweegt hoeft het helemaal niet zo te zijn dat de buitenste bundels de langste afstand afleggen. In het extreme geval kan het zelfs zo zijn dat een van de buitenste bundels zelfs loodrecht naar beneden uitzendt. 12

13 Sector Blocking: bovenaanzicht stroken QINSy Workshop 13 Zonder Met 13

14 Online: Single Spike Filter QINSy Workshop 14 bron: Quick Start Manual (QINSy) Bron QPS: The Single Spike Filter removes measurements that differ more than the given value from their neighbors. The filter starts at the port beam and works its way to the starboard beam. 14

15 Online: Seabed slope filter QINSy Workshop 15 Instelling: Hoek opgeven bron: Quick Start Manual (QINSy) Bron QPS: This filter checks the angle between adjacent (= aangrenzende) beams, starting from the centre of the multibeam. If the calculated angle is smaller than the entered value the measurement is rejected. Pas op met het invoeren van de hoek waarop gefilterd moet worden, met name op taluds e.d. 15

16 Online: Cross Validation Filter QINSy Workshop 16 Validatie per swath begint aan bakboord van de swath settings zijn: upwards, downwards, both directions smalle geulen, bv alleen upwards. Bron QPS: The cross validation filter is a statistical filter that performs a reliability test for each measurement in a swath, working from port to starboard across the swath. Both the bottom type and the spike direction need to be selected. Select the appropriate bottom type for your survey. When choosing flat, remember that even very small distortions on the seabed may be filtered out. The spike directions can be set to upward, downward and both directions. This setting is used to determine the direction with reference to the mean depth in the swath, in which the spikes have to be detected. For example, if you are surveying over a narrow trench, the spike direction should be in upward direction only to avoid loosing the measurements that define the trench. 16

17 Offline QINSy Workshop 17 Inventarisatie: 1. Raw Filter 2. Adaptive Clip 3. Clip Above 4. Clip Below 5. Clip on Flag 6. Mean (XY or Z) 7. Median 8. Butterworth 9. Multiply 10.Shift (Z) 11.Spline Filter (nieuw) Smoothing filters Gedachten om achteraf te gaan filteren. Het kan zo zijn dat je pas achteraf de opgenomen data wil bekijken, doordat er bijvoorbeeld weinig gebiedkennis aanwezig is. QINSy Processing is dan bij uitstek geschikt om dit te gaan doen. Groot voordeel is dat je ALTIJD terug kan naar de oorspronkelijke (ruwe) data! Filter 5 t/m 7 zijn zogenaamde smoothing filters. De nadruk zal op de overige filters liggen, wel zullen ze besproken worden voor de volledigheid. 17

18 Offline: Adaptive Clip (1/2) QINSy Workshop 18 2 spikes window length: observaties spike blijft aanwezig Bodem Theorie Adapitive clip: Zie het adaptive clip filter als een cilinder die je door de dataset wil heen trekken. De cilinder heeft afmetingen, een lengte en een hoogte. In QINSy wordt dit respectivelijk de length en window genoemd. Het filter vraagt verder nog waar het moet beginnen. Hier zijn een 3-tal mogelijkheden voor: Je stelt het startpunt handmatig in. Het filter moet het gemiddelde nemen van een dataset. Of het filter moet bij het eerste datapuntje beginnen. (Let op: Dit kan ook een spike zijn!!!!) Net als alle filters kan je ook dit filter meerdere keren toepassen. Dus je kan het Adaptive Clip filter eerst ruim toepassen om de blunders eruit te halen. (small Length, big window). Daarna zou bijvoorbeeld een strakker filter toegepast kunnen worden. (normal length, smaller window) De lengte van de cilinder is in gemeten dieptes. De hoogte van de cilinder (window) is in meters! 18

19 Offline: Adaptive Clip (2/2) QINSy Workshop 19 window length spike verdwijnt Bodem Een tweede toepassing van het adaptive clip filter. In de vorige sheet liet het adaptive clip filter een kleine spike zitten. Door het nogmaals toe te passen maar dan met een kleiner window wordt ook de laatste spike verwijdert. 19

20 Adaptive Clip: voorbeeld van DZL QINSy Workshop 20 Dit is een singlebeam profiel waarin vele spikes te zien zijn. Wanneer het adaptive clip verkeerd zou worden ingezet dan kan dat grote gevolgen hebben voor je uiteindelijke bestand. zie de volgende sheet! Controleer daarom altijd het resultaat van je filter instellingen. 20

21 Behoorlijke schade QINSy Workshop 21 21

22 Al beter QINSy Workshop 22 22

23 Offline: Clip above & below (1/2) QINSy Workshop 23 Clip Above: Haal alle spikes weg boven de 5 m Clip Below: Haal alle spikes weg onder de 20 m Theorie Clip above & below Dit kan ook online gebeuren, zie depth blocking. Dit filter kan je toepassen als je erachter komt dat je online filter instellingen te ruim zijn geweest. 23

24 Offline: Clip above & below (2/2) QINSy Workshop 24 5 meter 20 meter In de module QINSy Processing kan je de clip above & below inzetten. Hier zijn ze ingested op de waarden 5 en 20 meter. Alleen de dieptes die vallen tussen deze waarden (bandbreedte) zullen geaccepteerd worden. 24

25 Offline: Clip on Flag QINSy Workshop 25 Toepassen van de filters die online zijn toegepast. Export is normale qpd i.p.v. reduced qpd Theorie Clip on Flag: Wanneer een meetleider ervoor kiest om een normale qpd aan te maken i.p.v. een reduced qpd, dan heeft hij/zij in QINSy Processing de mogelijkheid om alsnog de ingestelde filters toe te passen. Dit kan door het filter Clip on Flag in te zetten. 25

26 Offline: Mean algemeen QINSy Workshop 26 Theorie: Mean Filter: Dit filter is een zogenaamd smoothing filter. In QINSy Processing kan dit filter ingezet worden om snelle bodemvariaties uit de data te halen. Let wel op dat je geen gebruik meer maakt van je gemeten punten maar van het resultaat van dit filter (een nieuw punt gebaseerd op een aantal waardes die je zelf kan instellen). Dus de gemiddelde punten over een gebied. Bovenstaande figuur is bedoelt om duidelijk te maken wat het resultaat is van een Mean Filter. De figuur is onderdeel van de Multibeam Cursus die door J.E. Hughes Clarke wordt verzorgd. De figuur laat duidelijk zien dat naarmate er een sterker Mean Filter wordt ingezet het onderscheidend vermogen in de figuur minder wordt. Dit filter kan listig worden wanneer je op zoek ben naar bijvoorbeeld kleine geultjes in de bodem of bijvoorbeeld baggersporen, objecten etc. Deze kunnen uitgevlakt worden. Het kan wel nuttig zijn om bijvoorbeeld ruis uit de data te filteren, maar kijk ALTIJD naar het resultaat van dit filter!! 26

27 Mean over 5 dieptes QINSy Workshop 27 Bij singlebeam metingen wordt er gemiddelde filter per raai ingezet. Voor multibeam wordt dit per bundel gedaan. 27

28 Mean over 20 dieptes QINSy Workshop 28 28

29 Offline: Median 1 QINSy Workshop 29 De mediaan is het midden van een verdeling, dat wil zeggen dat 50% van de getallen onder de mediaan ligt en 50% erboven. Je kunt ook zeggen: de mediaan is het middelste getal als je de getallen op volgorde van klein naar groot zet. Bij een oneven aantal getallen kan dat, maar bij een even aantal is het lastiger. In dat geval nemen we als mediaan het rekenkundig gemiddelde van de twee middelste getallen. Voorbeeld Wat is de mediaan van 1, 6, 4, 3, 2, 8, 7, 6, 12 en 3? Eerst op volgorde: 1, 2, 3, 3, 4, 6, 6, 7, 8 en 12 De middelste getallen zijn 4 en 6 De mediaan is 5 Wanneer te gebruiken: Om spikes uit je data te halen. Op drempels, blokkendammen etc. Kies voor een mediaan filter van 5 of 7 om spikes te verwijderen of om de data minder ruisig te maken. 29

30 Offline: Median 2 QINSy Workshop 30 Mediaan Filter: Een mediaanfilter trekt een venster rond een aantal dieptes, bijvoorbeeld van 9 dieptes. Deze dieptes worden vervolgens gesorteerd van laag naar hoog. De middelste diepte blijft over als diepte. Daarna schuift het venster 1 stap en gaat wederom sorteren. Spikes zullen nooit in het midden van het venster terecht komen en daarom zal een spike nooit in de gefilterde data terecht komen. 30

31 Zeeland: Veel kleine spikes QINSy Workshop 31 Bij singlebeam wordt het mediaan filter per raai ingezet. Voor multibeam geldt dat dit per bundel gedaan wordt. 31

32 Voorbeeld Mediaan QINSy Workshop 32 Hier is een mediaan filter met instelling van 5 gebruikt. Het karakter van de bodem blijft intact, maar de meeste spikes zijn op een nette manier uit de data gehaald. 32

33 Offline: Butterworth QINSy Workshop 33 Verwijderen van snelle bodemvariaties uit de data Theorie Butterworth Dit is een filter dat op een nette manier snelle bodemvariaties uit de data haalt. Een alternatief voor het mean filter is het Butterworth filter dat is ontworpen om een lage frequentie (lang golvig) te herkennen en hoge ruis waardes (kort golvig) te verwijderen. Voor dit filter kan alleen de mate van gladheid worden gekozen welke loopt van very low naar very high. Je kunt kiezen om alleen de horizontale X/Y of alleen de hoogte/diepte Z te filteren. Daarnaast bied het Butterworth filter een derde mogelijkheid, MP-X, om in het horizontale vlak te filteren maar dan alleen loodrecht op de vaarlijn en niet evenwijdig aan de vaarlijn. De afstand in de lijn van elke op volgende verschoven swath blijft constant. 33

34 Voorbeeld: DNN data met veel ruis QINSy Workshop 34 Dit is een profiel, gemeten met singlebeam, waar ruis in de data te zien is. Een Butterworth filter kan hier uitkomst bieden. 34

35 Butterworth: Medium Low QINSy Workshop 35 35

36 Butterworth: Medium Low zoom QINSy Workshop 36 36

37 Butterworth: Very High QINSy Workshop 37 37

38 Butterworth: Very High zoom QINSy Workshop 38 38

39 Mean vs Butterworth (1) QINSy Workshop 39 M B De bovenste figuur is met een Mean filter behandeld, de onderste met een Butterworth (low). de verschillen zijn minimaal. 39

40 Mean vs Butterworth (2) QINSy Workshop 40 M B Hier is voor het mean filter een waarde van 30 gekozen en voor het butterworth very strong. Het Butterworth filter gaat op een wat nettere manier om met de gemeten data dan het Mean filter. Dit is wel een extreem voorbeeld, maar het laat wel goed de verschillen tussen deze twee filters zien. 40

41 Offline: Spline Filter (1) QINSy Workshop 41 Er wordt een wiskundig vlak door de data heengetrokken. De data wordt vergeleken met dit vlak op basis van instellingen van dit filter Een Spline filter is een filter waarmee de gladheid van een curve bepaald kan worden. De gladheid van een curve wordt bepaald door het aantal segmenten van die curve. Elke curve die op een scherm worden gedisplayd zijn opgebouwd uit een aantal korte rechte lijnen, maar zij behouden hun mathematische eigenschap. Hoe groter het aantal lijnstukjes des te gladder de curve wordt. De Spline surface despiker: ook wel een gebied begrenst Spline benaderings filter genoemd. Van een gebied dat gefilterd moet worden, worden diepte observaties geselecteerd. Een spline oppervlak wordt gefilterd aan de hand van zijn waarnemingen. Het filter bestaat uit twee stappen, eerst verwijderd het filter de grote spikes. Tijdens de tweede stap worden de kleine spikes verwijderd die statistisch bepaald zijn door de waterdiepte en systeem nauwkeurigheid. Er zijn twee settings voor dit filter; area en strenght. De area setting is een combinatie van het aantal pings en beams dat het filter ingaat, de settings zijn small, medium en large. De strenght setting is een combinatie van bodem type en waterdiepte, de setting lopen van very weak tot very strong. Je kan kiezen voor een Area. De Area is een maat voor het aantal observaties dat je wil splinen. Het spline filter verwijdert slechte data, de nieuwe data set na inzet van het spline filter bestaat uit bestaande data. 41

42 Spline filter (2) QINSy Workshop 42 Keuze voor de Area instelling: gladde bodem: large area veel relief: small area 42

43 Spline Filter (3) QINSy Workshop 43 Instellingen: very weak t/m very strong very weak Spline very strong = punt dat buiten het spline valt Bron QPS: Very weak or strong settings. The idea of filtering is in following: Firstly we are creating the modeling surface which approximating the bottom by a 3-D spline. But take in to account, this is not interpolation, this is an approximation on minimal square roots method. So, some points can outstand from math surface. During calculations we receiving as a temporary result the accuracy of such approximation and as usual we are calling it STD (Standard deviation). For each point, outstands from surface, we can calculate the distance of outstanding and we can compare it with STD or 2*STD or 3*STD. If one point outstanding for a distanced more than 3 times STD, we can flag it out. We call this like WEEK filter. (By other words, we are creating the corridor with wide 3 times STD and flagging out all points outside the corridor). But we can want to filter out the points, which outstands for 2 * STD or STD only. In such case, STD criteria filtering out much more points, even good one, and we call such settings "Very strong". I do not remember exactly which "times STD" corresponds to which name of settings, that was discussed a lot with Bert, but I hope, now you can understand better, what its mean. Another hidden tool for adjusting is an "accuracy of approximation". It is clear, that if we'll approximate our bottom very good, we'll have no outstanding points and, as a result, nothing for rejecting. So, the accuracy of approximation is also different for "week" and "strong" settings. It means, for "week" filtering we using more accurate surface, for "strong" - less accurate surface. 43

44 Offline: Multiply & Shift QINSy Workshop 44 x 10 Multiply: Vermenigvuldig alle data met 10. (meter -> decimeter) Shift: Verschuif alle data 10 meter omhoog M offsets vergeten Theorie Multipy: Dit filter wordt niet zo heel vaak ingezet maar het is wel handig om te weten wat dit voor je kan betekenen. Wanneer je een omrekening wil maken van (opgenomen eenheid in) meters en dit eigenlijk in decimeters wil hebben dan kan je een multiply filter inzetten van 10. Theorie Shift: Ook dit filter wordt niet zo veel gebruikt. Het kan voorkomen dat je data opneemt met als plaatsbepalingsysteem dgps en waterstandcorrectie. Nou kan het voorkomen dat de waterstand niet bekent is tijdens het opnemen van de data. Wanneer er de waterstand na afloop wel bekend is, stel + 10 m en constant is geweest voor de peiling dan kun je het shift filter inzetten. De z coördinaten worden met 10 meter opgehoogd. 44

45 Tot Slot: Filter Schema s QINSy Workshop 45 Filter schema opzetten. Instellingen kunnen bewaard worden. Handig voor de volgende keer! Theorie Filterschema s: Wanneer er regelmatig in hetzelfde werkgebied gepeild wordt loont het de moeite om een filterschema op te zetten. Voorwaarde is wel dat de bodem relatief rustig is. Voorbeeld: Een groot gebied moet maandelijks gepeild worden. Er is in dit gebeid weinig sprake van bodem variatie. Er is waarschijnlijk al uit ervaring bekend wat de maximale en minimale diepte is in dat gebied. De meetleider kan een clip above en een clip below filter waarschijnlijk heel strak definiëren. Algemene richtlijn is: Werkt van groot naar klein, dus probeer eerst een clip above + below en ga vervolgens verfijnen. 45

46 Samengevat (1/2) QINSy Workshop 46 Heel veel filters gezien! Twee methoden: Online Echosounder Settings Offline Filter Schema s QINSy Processing 46

47 Samengevat (2/2) QINSy Workshop 47 Filteren kan je werk gemakkelijker maken Vertrouw niet blindelings op je filters! Oefening baart kunst. Kijk altijd wat het filter gedaan heeft! Het is echt de moeite waard! 47

48 Voorbeeld DNH (1) QINSy Workshop 48 48

49 Brightness + Coliniearity QINSy Workshop 49 49

50 Clip Above & Clip Below QINSy Workshop 50 50

51 Adaptive Clip (1) QINSy Workshop 51 51

52 Adaptive Clip (2) QINSy Workshop 52 52

53 Voorbeeld DNH (2) QINSy Workshop 53 53

54 QINSy Workshop 54 Brightness + Coliniearity 54

55 Spline Filter (1) QINSy Workshop 55 55

56 Spline Filter (2) QINSy Workshop 56 56

57 DNH Multibeam in slecht weer QINSy Workshop 57 57

58 Van groot naar klein: Clip above en below QINSy Workshop 58 58

59 Spline: Medium & Strong QINSy Workshop 59 59

60 Adaptive Clip: L=5, W=1 m QINSy Workshop 60 60

61 Adaptive Clip: L=4, W= 0.5 m QINSy Workshop 61 Handmatig afronden 61

62 Voorbeelden Taluds (RDIJ) QINSy Workshop 62 62

63 Spline: Large Area, Very Strong QINSy Workshop 63 63

64 Of een Mediaan QINSy Workshop 64 64

65 Swath Reducer(1) QINSy Workshop 65 65

66 Swath Reducer (2) QINSy Workshop 66 bron: Quick Start Manual (QINSy) 66

67 A B U T T E R W O R T H - F IL T E R C O O K B O O K QINSy Workshop 67 A n id e a l b a n d p a s s filt e r p a s s e s s o m e r a n g e o f fr e q u e n c ie s w ith o u t d is to r tio n a n d s u p p re s s e s a ll o th e r fre q u e n c ie s. F u r th e r th o u g h t s h o w s th a t w h a t w e t h in k o f a s t h e id e a l b a n d p a s s filt e r, a r e c ta n g le fu n c tio n o f fr e q u e n c y, is in s te a d fa r fr o m id e a l, b e c a u s e its tim e - d o m a in r e p r e s e n ta tio n is n o n c a u s a l a n d d e c a y s m u c h to o s lo w ly w ith tim e f o r m a n y p r a c t ic a l u s e s. T h e a p p r o p r ia te b a n d p a s s f ilte r is o n e w h o s e tim e d e c a y c a n b e c h o s e n to b e re a s o n a b le (in c o m b in a tio n w ith a reasonable neces sary com prom ise on the s hape of the rectangle ). B u utterw t te r w o orth r filter rs r f u lfill th e s e n e e d s. T h e y a re c a u s a l a n d o f v a r io u s o rd e r s, th e lo w e s t o rd e r b e in g b e s t (s h o r te s t ) in th e t im e d o m a in, a n d th e h ig h e r o r d e rs b e in g b e tt e r in th e f re q u e n c y d o m a in. W e ll- e n g in e e r e d p r o je c ts o ft e n in c lu d e B u tt e r w o rt h filt e rs. U n fo r tu n a t e ly th e y a r e le s s o fte n u s e d in e x p e r im e n ta l w o rk b e c a u s e o f a c o m p lic a t e d s e tt in g - u p is s u e th a t I a m g o in g t o s o lv e fo r y o u h e r e. I w ill g iv e s o m e e x a m p le s a n d d is c u s s p itf a lls a s w e ll. T h e m a in p r o b le m is th a t th e re is n o s im p le m a t h e m a t ic a l e x p r e s s io n fo r t h e filte r c o e ffic ie n ts a s a f u n c tio n o f o rd e r a n d c u to ff fr e q u e n c y. A n a ly s is s ta rts fr o m a n e q u a t io n th a t f o r la rg e - o r d e r n is th e e q u a tio n o f a b o x : ( 2 1 ) W h e n, th is B u tte r w o r th lo w - p a s s s p e c t ru m is a b o u t u n it y. W h e n, th e s p e c tr u m d r o p s r a p id ly t o z e r o. T h e m a g n itu d e ( w ith s o m e tr u n c a tio n e ffe c ts to b e d e s c r ib e d la te r) is p lo tt e d in F ig u re 1 4 f o r v a r io u s v a lu e s o f n. b u t f F ig u r e 1 4 S p e c tr a o f B u tt e r w o r th f ilte r s o f v a r io u s - o rd e r n. 67

68 QINSy Workshop 68 C o n c e p tu a lly, th e e a s ie s t fo rm o f B u tte rw o rth filte rin g is to ta k e d a ta to th e fre q u e n c y d o m a in a n d m u ltip ly b y e q u a tio n (2 1 ), w h e re y o u h a v e s e le c te d s o m e v a lu e o f n to c o m p r o m is e b e tw e e n th e d e m a n d s o f th e fre q u e n c y d o m a in ( s h a rp c u to ff) a n d th e tim e d o m a in (ra p id d e c a y ). O f c o u rs e, th e tim e -d o m a in re p re s e n ta tio n o f e q u a tio n (2 1 ) is n o n c a u s a l. If y o u p re fe r a c a u s a l filte r, y o u c o u ld ta k e th e B u tte rw o rth s p e c tr u m in to a s p e c tra l-fa c to riz a tio n p ro g r a m s u c h a s k o lm o g o ro ff(). T h e tim e -d o m a in re s p o n s e o f th e B u tte rw o rth filte r is in fin ite ly lo n g, a lth o u g h a B u tte r w o rth filte r o f d e g re e n c a n b e w e ll a p p ro x im a te d b y a r a tio o f -o rd e r p o ly n o m ia ls. S in c e, a s w e w ill s e e, n is ty p ic a lly in th e ra n g e 2-5, tim e - d o m a in filte rin g is q u ic k e r th a n F T. T o p ro c e e d, w e n e e d to e x p r e s s in te rm s o f Z, w h e re.t h is is d o n e in a n a p p ro x im a te w a y th a t is v a lid fo r fr e q u e n c ie s fa r fr o m th e N y q u is t fre q u e n c y. In tu itiv e ly w e k n o w th a t tim e d iffe re n tia tio n is im p lie d b y.w e s a w th a t in s a m p le d tim e, d iffe re n tia tio n is g e n e ra lly re p r e s e n te d b y th e b ilin e a r tr a n s fo rm, e q u a tio n ( ):.T h u s a s a m p le d -tim e re p re s e n ta tio n o f is (2 2 ) S u b s titu tin g e q u a tio n (2 2 ) in to (2 1 ) w e fin d ( 2 3 ) ( 2 4 ) w h e re th e d e s ire d, c a u s a l, B u tte r w o rth, d is c re te -d o m a in filte r is B (Z )= N (Z )/D (Z ). Y o u w ill b e a b le to a p p r e c ia te th e e n o rm ity o f th e ta s k re p r e s e n te d b y th e s e e q u a tio n s w h e n y o u re a liz e th a t th e d e n o m in a to r in (2 3 ) m u s t b e fa c to re d in to th e p r o d u c t o f a fu n c tio n o f Z tim e s th e s a m e fu n c tio n o f Z -1 to g e t e q u a tio n (2 4 ). S in c e th e fu n c tio n is p o s itiv e, it c a n b e c o n s id e re d to b e a s p e c tr u m, a n d fa c to riz a tio n m u s t b e p o s s ib le. 68

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent RIJKSSTATION VOOR ZEEVISSERIJ Oostende Directeur : P. HOVART OZONATED WASHING WATER : NO

Nadere informatie

Classification of triangles

Classification of triangles Classification of triangles A triangle is a geometrical shape that is formed when 3 non-collinear points are joined. The joining line segments are the sides of the triangle. The angles in between the sides

Nadere informatie

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units.

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units. Digit work Here's a useful system of finger reckoning from the Middle Ages. To multiply $6 \times 9$, hold up one finger to represent the difference between the five fingers on that hand and the first

Nadere informatie

CHROMA STANDAARDREEKS

CHROMA STANDAARDREEKS CHROMA STANDAARDREEKS Chroma-onderzoeken Een chroma geeft een beeld over de kwaliteit van bijvoorbeeld een bodem of compost. Een chroma bestaat uit 4 zones. Uit elke zone is een bepaald kwaliteitsaspect

Nadere informatie

Handleiding Zuludesk Parent

Handleiding Zuludesk Parent Handleiding Zuludesk Parent Handleiding Zuludesk Parent Met Zuludesk Parent kunt u buiten schooltijden de ipad van uw kind beheren. Hieronder vind u een korte handleiding met de mogelijkheden. Gebruik

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL]

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Please scroll down for English. Met de Quick Print Client kunt u printers in Shipment Centre EU configureren. De Quick Print Client kan alleen op

Nadere informatie

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om van uw zendingen, die op uw accountnummer zijn aangemaakt, de status te zien. Daarnaast is het ook mogelijk om

Nadere informatie

Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl)

Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl) Studiedag Remediaal 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl) 1 Dyscalculie - een nieuw verschijnsel? Rekenexperimentje (TTR en ABC-toets) Ernstige reken/wiskundeproblemen en dyscalculie: zomaar twee

Nadere informatie

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen?

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? De firewall van de Speedtouch 789 (wl) kan niet volledig uitgeschakeld worden via de Web interface: De firewall blijft namelijk op stateful staan

Nadere informatie

04/11/2013. Sluitersnelheid: 1/50 sec = 0.02 sec. Frameduur= 2 x sluitersnelheid= 2/50 = 1/25 = 0.04 sec. Framerate= 1/0.

04/11/2013. Sluitersnelheid: 1/50 sec = 0.02 sec. Frameduur= 2 x sluitersnelheid= 2/50 = 1/25 = 0.04 sec. Framerate= 1/0. Onderwerpen: Scherpstelling - Focusering Sluitersnelheid en framerate Sluitersnelheid en belichting Driedimensionale Arthrokinematische Mobilisatie Cursus Klinische Video/Foto-Analyse Avond 3: Scherpte

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

Ae Table 1: Aircraft data. In horizontal steady flight, the equations of motion are L = W and T = D.

Ae Table 1: Aircraft data. In horizontal steady flight, the equations of motion are L = W and T = D. English Question 1 Flight mechanics (3 points) A subsonic jet aircraft is flying at sea level in the International Standard Atmosphere ( = 1.5 kg/m 3 ). It is assumed that thrust is independent of the

Nadere informatie

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 QUICK GUIDE C Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 Version 0.9 (June 2014) Per May 2014 OB10 has changed its name to Tungsten Network

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Het is geen open boek tentamen. Wel mag gebruik gemaakt worden van een A4- tje met eigen aantekeningen.

Het is geen open boek tentamen. Wel mag gebruik gemaakt worden van een A4- tje met eigen aantekeningen. Examen ET1205-D1 Elektronische Circuits deel 1, 5 April 2011, 9-12 uur Het is geen open boek tentamen. Wel mag gebruik gemaakt worden van een A4- tje met eigen aantekeningen. Indien, bij het multiple choice

Nadere informatie

ALGORITMIEK: answers exercise class 7

ALGORITMIEK: answers exercise class 7 Problem 1. See slides 2 4 of lecture 8. Problem 2. See slides 4 6 of lecture 8. ALGORITMIEK: answers exercise class 7 Problem 5. a. Als we twee negatieve (< 0) getallen bij elkaar optellen is het antwoord

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

DALISOFT. 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool. Connect the TDS20620V2. Start DALISOFT

DALISOFT. 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool. Connect the TDS20620V2. Start DALISOFT TELETASK Handbook Multiple DoIP Central units DALISOFT 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool Connect the TDS20620V2 If there is a TDS13620 connected to the DALI-bus, remove it first.

Nadere informatie

ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers

ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers English Instructions Windows 8 out-of-the-box supports the ICARUS Illumina (E653) e-reader. However, when users upgrade their Windows

Nadere informatie

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap Natura 2000 Waddengebied O n d e rd e le n : W a d d e n z e e e n N o o rd z e e k u s tz o n e Natuur in een dynamis ch lands chap Opzet pres entatie 2 Natura 2000 Aanwijzing s bes luiten Natuurdoelen

Nadere informatie

256 kb Memory in NMS 8250, 8255 and 8280

256 kb Memory in NMS 8250, 8255 and 8280 256 kb Memory in NMS 8250, 8255 and 8280 Supplied by Bastiaan Huber, 2001 Converted to PDF by HansO, 2001 Dutch text follows the english text! MEMORY-UPGRADE to 256Kb This description is only for people

Nadere informatie

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on Vocabulairetrainer www.quizlet.com - handleiding 1. Woordenlijsten van de boeken en de feedback van de les staan op http://www.quizlet.com. Lists of words from the books, and feedback from the sessions,

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 6 januari 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland 1. Londen In Londen kunnen gebruikers van een scootmobiel contact opnemen met een dienst

Nadere informatie

i(i + 1) = xy + y = x + 1, y(1) = 2.

i(i + 1) = xy + y = x + 1, y(1) = 2. Kenmerk : Leibniz/toetsen/Re-Exam-Math A + B-45 Course : Mathematics A + B (Leibniz) Date : November 7, 204 Time : 45 645 hrs Motivate all your answers The use of electronic devices is not allowed [4 pt]

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right.

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right. Mijn Inspiratie Ik kreeg het idee om een variant te maken van een lamp die ik al eerder had gemaakt. Bij de lamp die in de onderstaande foto s is afgebeeld kun je het licht dimmen door de lamellen open

Nadere informatie

B1 Woordkennis: Spelling

B1 Woordkennis: Spelling B1 Woordkennis: Spelling Bestuderen Inleiding Op B1 niveau gaan we wat meer aandacht schenken aan spelling. Je mag niet meer zoveel fouten maken als op A1 en A2 niveau. We bespreken een aantal belangrijke

Nadere informatie

Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO

Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO Handleiding/Manual Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO Inhoudsopgave / Table of Contents 1 Verbinden met het gebruik van

Nadere informatie

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond.

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond. Opgaven in Nederlands. Alle opgaven hebben gelijk gewicht. Opgave 1 Gegeven is een kasstroom x = (x 0, x 1,, x n ). Veronderstel dat de contante waarde van deze kasstroom gegeven wordt door P. De bijbehorende

Nadere informatie

Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R

Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie 2e Risk Event 2019 11 april 2019 The S T R A T E G I C A D V I S O R Ymanagement school of the autonomous University of Antwerp 2 Prof. dr. Hans

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Bewijzen en Technieken 1 7 januari 211, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe.

Nadere informatie

FRAME [UPRIGHT MODEL] / [DEPTH] / [HEIGHT] / [FINISH] TYPE OF BASEPLATE P Base plate BP80 / E alternatives: ZINC finish in all cases

FRAME [UPRIGHT MODEL] / [DEPTH] / [HEIGHT] / [FINISH] TYPE OF BASEPLATE P Base plate BP80 / E alternatives: ZINC finish in all cases FRAME XS UPRIGHT BASE PLATE UPRIGHT HORIZONTAL PROFILE DIAGONAL PROFILE DESCRIPTION A vertical structure consisting of 2 uprights, joined by a system of bracing profiles, and base plates intended to support

Nadere informatie

8+ 60 MIN Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame.

8+ 60 MIN Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame. 8+ 60 MIN. 2-5 Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame. HELICOPTER SPEL VOORBEREIDING: Doe alles precies hetzelfde als bij

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

AutoArchive. Via File -> Archive kun je voortwee2 manieren archiveren kiezen.

AutoArchive. Via File -> Archive kun je voortwee2 manieren archiveren kiezen. AutoArchive. Archiveren is het opslaan van e-mails naar een bestand, zodat deze items geen ruimte meer innemen in de mailbox op de server. De e-mails blijven visueel in dezelfde mappen of submappen staan.

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of: Document properties Most word processors show some properties of the text in a document, such as the number of words or the number of letters in that document. Write a program that can determine some of

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER 1 Power animals Lees de tekst hieronder en beantwoord de vraag. Animal symbol guide Which power animal do you need for help? Discover it in this animal symbol guide. LION BEAR ROOSTER When you are weak,

Nadere informatie

LESBRIEF onderbouw. MUZIEK OP MAAT, hart voor muziek! Lego House. Ed Sheeran

LESBRIEF onderbouw. MUZIEK OP MAAT, hart voor muziek! Lego House. Ed Sheeran LESBRIEF onderbouw MUZIEK OP MAAT, hart voor muziek! Lego House Ed Sheeran Inleiding Lego House is één van de recente hits van singer-songwriter Ed Sheeran. In deze lesbrief ga je met dit nummer aan de

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

AE1103 Statics. 25 January h h. Answer sheets. Last name and initials:

AE1103 Statics. 25 January h h. Answer sheets. Last name and initials: Space above not to be filled in by the student AE1103 Statics 09.00h - 12.00h Answer sheets Last name and initials: Student no.: Only hand in the answer sheets! Other sheets will not be accepted Write

Nadere informatie

I.S.T.C. Intelligent Saving Temperature Controler

I.S.T.C. Intelligent Saving Temperature Controler MATEN & INFORMATIE I.S.T.C. Intelligent Saving Temperature Controler Deze unieke modulerende zender, als enige ter wereld, verlaagt het energieverbruik aanzienlijk. Het werkt in combinatie met de energy

Nadere informatie

Data Handling Ron van Lammeren - Wageningen UR

Data Handling Ron van Lammeren - Wageningen UR Data Handling 1 2010-2011 Ron van Lammeren - Wageningen UR Can I answer my scientific questions? Geo-data cycle Data handling / introduction classes of data handling data action models (ISAC) Queries (data

Nadere informatie

Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of Houthandel Wijers vof (09.09.14)

Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of Houthandel Wijers vof (09.09.14) Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of (09.09.14) Content: 1. Requirements on sticks 2. Requirements on placing sticks 3. Requirements on construction pallets 4. Stick length and

Nadere informatie

Het handboek van KDE Screen Ruler. Lauri Watts Vertaling van het handboek: Niels Reedijk Vertaler/Nalezer: Alexander S. Koning

Het handboek van KDE Screen Ruler. Lauri Watts Vertaling van het handboek: Niels Reedijk Vertaler/Nalezer: Alexander S. Koning Lauri Watts Vertaling van het handboek: Niels Reedijk Vertaler/Nalezer: Alexander S. Koning 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Menubeschrijvingen 6 3 Dankbetuigingen en licentie 8 Samenvatting KDE Screen

Nadere informatie

Davide's Crown Caps Forum

Davide's Crown Caps Forum pagina 1 van 6 Davide's Crown Caps Forum A Forum for Crown Cap Collectors Zoeken Uitgebreid zoeken Zoeken Forumindex Crown Caps Unknown Caps Lettergrootte veranderen vriend Afdrukweergave Gebruikerspaneel

Nadere informatie

Meetkunde en Lineaire Algebra

Meetkunde en Lineaire Algebra Hoofdstuk 1 Meetkunde en Lineaire Algebra Vraag 1.1 Het trapoppervlak is een afwikkelbaar oppervlak met oneindig veel singuliere punten. Vraag 1.2 Het schroefoppervlak is een afwikkelbaar oppervlak met

Nadere informatie

The genesis of the game is unclear. Possibly, dominoes originates from China and the stones were brought here by Marco Polo, but this is uncertain.

The genesis of the game is unclear. Possibly, dominoes originates from China and the stones were brought here by Marco Polo, but this is uncertain. Domino tiles Dominoes is a game played with rectangular domino 'tiles'. Today the tiles are often made of plastic or wood, but in the past, they were made of real stone or ivory. They have a rectangle

Nadere informatie

Tentamen T1 Chemische Analysemethoden 6 maart 2014

Tentamen T1 Chemische Analysemethoden 6 maart 2014 Tentamen T1 Chemische Analysemethoden 6 maart 2014 Naam: Student nummer: Geef uw antwoord op dit papier. U mag uw tekstboek, aantekeningen, liniaal en een rekenmachine gebruiken. 1) De stralingsdosis van

Nadere informatie

Concept of Feedback. P.S. Gandhi Mechanical Engineering IIT Bombay

Concept of Feedback. P.S. Gandhi Mechanical Engineering IIT Bombay Concept of Feedback P.S. Gandhi Mechanical Engineering IIT Bombay Recap Goal of the course: understanding and learning Assignments: optional to start with Contact hour with TAs: Monday AN: time? Meeting

Nadere informatie

EM7680 Firmware Update by Micro SD card

EM7680 Firmware Update by Micro SD card EM7680 Firmware Update by Micro SD card 2 NEDERLANDS/ENGLISH EM7680 Firmware update by Micro SD card Table of contents 1.0 (NL) Introductie... 2 2.0 (NL) Firmware installeren... 2 3.0 (NL) Opmerking...

Nadere informatie

Onbetwist-Toetsen Calculus

Onbetwist-Toetsen Calculus Onbetwist-Toetsen Calculus 1 Exercise 1. Op is het vectorveld gegeven door Bepaal de veldlijn door het punt in de vorm. Geef de functie. Exercise 2. The vector field on is given by Determine the field

Nadere informatie

Esther Lee-Varisco Matt Zhang

Esther Lee-Varisco Matt Zhang Esther Lee-Varisco Matt Zhang Want to build a wine cellar Surface temperature varies daily, seasonally, and geologically Need reasonable depth to build the cellar for lessened temperature variations Building

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Intermax backup exclusion files

Intermax backup exclusion files Intermax backup exclusion files Document type: Referentienummer: Versienummer : Documentatie 1.0 Datum publicatie: Datum laatste wijziging: Auteur: 24-2-2011 24-2-2011 Anton van der Linden Onderwerp: Documentclassificatie:

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examination 2DL04 Friday 16 november 2007, hours.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examination 2DL04 Friday 16 november 2007, hours. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Examination 2DL04 Friday 16 november 2007, 14.00-17.00 hours. De uitwerkingen van de opgaven dienen duidelijk geformuleerd en overzichtelijk

Nadere informatie

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op! Benodigdheden:!!

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op!  Benodigdheden:!! WildPeacockOmslagdoek VertalingdoorEerlijkeWol. Hetgarenvoorditpatroonisteverkrijgenopwww.eerlijkewol.nl Benodigdheden: 4strengenWildPeacockRecycledSilkYarn rondbreinaaldnr8(jekuntnatuurlijkookgewonebreinaaldengebruiken,maar

Nadere informatie

01/ M-Way. cables

01/ M-Way. cables 01/ 2015 M-Way cables M-WaY Cables There are many ways to connect devices and speakers together but only few will connect you to the music. My Way of connecting is just one of many but proved it self over

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

Release notes Q3-2018

Release notes Q3-2018 Release notes Q3-2 018 Release notes Q3-2018 release This release is a smaller release due to the GDPR release that was in between Q1-2018 and Q3-2018 release. Please note that if you want to make use

Nadere informatie

Leeftijdcheck (NL) Age Check (EN)

Leeftijdcheck (NL) Age Check (EN) Leeftijdcheck (NL) Age Check (EN) [Type text] NL: Verkoopt u producten die niet aan jonge bezoekers verkocht mogen worden of heeft uw webwinkel andere (wettige) toelatingscriteria? De Webshophelpers.nl

Nadere informatie

Function checklist for the ML-350 or XL-350 with a print set. Missing loop.

Function checklist for the ML-350 or XL-350 with a print set. Missing loop. Function checklist for the ML-350 or XL-350 with a 260217 print set. Below mentioned check-point should resolve function problems of the lift systems. Missing loop. When a lift is connected to an external

Nadere informatie

Compaq Desktop Wallpaper

Compaq Desktop Wallpaper Compaq Desktop Wallpaper Thank you for reading. As you may know, people have search numerous times for their chosen books like this, but end up in infectious downloads. Rather than reading a good book

Nadere informatie

Notitie Projectgroepen

Notitie Projectgroepen Notitie Projectgroepen Stichting Pleegoudersupport Zeeland Willem-Alexanderstraat 9 4388 HZ Oost-Souburg N o titie P ro je c tg ro e p e n I n le id in g In deze notitie wordt de organisatie en werkwijze

Nadere informatie

Four-card problem. Input

Four-card problem. Input Four-card problem The four-card problem (also known as the Wason selection task) is a logic puzzle devised by Peter Cathcart Wason in 1966. It is one of the most famous tasks in the study of deductive

Nadere informatie

Controller waar gaat gij heen?

Controller waar gaat gij heen? Controller waar gaat gij heen? Business partner? Of ook politieagent? Concerncontrol binnen de Gemeente Seminar de Reehorst Ede 15 maart 2018 rob@schapink.nl Achtergrond / aanleiding seminar Seminar concern

Nadere informatie

BathySurvey. A Trimble Access hydrographic survey module

BathySurvey. A Trimble Access hydrographic survey module BathySurvey A Trimble Access hydrographic survey module Contents 1. Introduction... 3 2. Installation... 4 3. Main Screen... 5 4. Device... 6 5. Jobs... 7 6. Settings Odom Echotrac... 8 7. Settings Ohmex

Nadere informatie

SPX Model A-360 Azimuth Antenna Rotor Model 1 & 2

SPX Model A-360 Azimuth Antenna Rotor Model 1 & 2 Gauke Boelensstraat 108 NL-9203 RS Drachten The Netherlands Tel: +31 (0) 512 354 126 GSM: +31 (0) 650 882 889 Fax: +31 (0) 847 187 776 www.rfhamdesign.com E-mail: info@rfhamdesign.com Model A-360 Azimuth

Nadere informatie

Illustrator Tutorial - How to Create a Watch

Illustrator Tutorial - How to Create a Watch Illustrator Tutorial - How to Create a Watch «Andrew Bannecker - Simple, True and Tender Vector Movie Posters by GABZ» Categories: Tutorials Have you ever seen print advertising of some watch brand before?

Nadere informatie

OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL

OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL GB - NL GB PARTS & FUNCTIONS 1. 7. ---- 3. ---- 4. ---------- 6. 5. 2. ---- 1. Outdoor IP camera unit 2. Antenna 3. Mounting bracket 4. Network connection 5.

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Calculator spelling. Assignment

Calculator spelling. Assignment Calculator spelling A 7-segmentdisplay is used to represent digits (and sometimes also letters). If a screen is held upside down by coincide, the digits may look like letters from the alphabet. This finding

Nadere informatie

AE1103 Statics. 5 November h h. Answer sheets. Last name and initials:

AE1103 Statics. 5 November h h. Answer sheets. Last name and initials: Space above not to be filled in by the student AE1103 Statics 09.00h - 12.00h Answer sheets Last name and initials: Student no.: Only hand in the answer sheets! Other sheets will not be accepted Write

Nadere informatie

After that, the digits are written after each other: first the row numbers, followed by the column numbers.

After that, the digits are written after each other: first the row numbers, followed by the column numbers. Bifid cipher The bifid cipher is one of the classical cipher techniques that can also easily be executed by hand. The technique was invented around 1901 by amateur cryptographer Felix Delastelle. The cipher

Nadere informatie

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT AN URBAN PLAYGROUND 2005 Het vraagstuk van de openbare ruimte in naoorlogse stadsuitbreidingen, in dit geval Van Eesteren s Amsterdam West, is speels benaderd door het opknippen van een traditioneel stadsplein

Nadere informatie

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009 Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009 a wen s ertrou Met v e menw rken! Gerrit Rietveld Gerrit Rietveld (1888-1964) was betrokken bij het ontwerp

Nadere informatie

z x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij

z x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij ENGLISH VERSION SEE PAGE 3 Tentamen Lineaire Optimalisering, 0 januari 0, tijdsduur 3 uur. Het gebruik van een eenvoudige rekenmachine is toegestaan. Geef bij elk antwoord een duidelijke toelichting. Als

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 8 december 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als jeeen onderdeel

Nadere informatie

LDAP Server on Yeastar MyPBX & tiptel 31xx/32xx series

LDAP Server on Yeastar MyPBX & tiptel 31xx/32xx series LDAP Server on Yeastar MyPBX & tiptel 31xx/32xx series Tiptel b.v. Camerastraat 2 1322 BC Almere tel.: +31-36-5366650 fax.: +31-36-5367881 info@tiptel.nl Versie 1.2.0 (09022016) Nederlands: De LDAP server

Nadere informatie

FAAC DRIVER. Driver install procedure for FAAC boards. Installatieprocedure voor driver voor FAAC-kaarten.

FAAC DRIVER. Driver install procedure for FAAC boards. Installatieprocedure voor driver voor FAAC-kaarten. FAAC DRIVER Driver install procedure for FAAC boards Installatieprocedure voor driver voor FAAC-kaarten www.record-toegangstechniek.nl 1 When a FAAC board (E124 or E145) is connected to the USB port, it

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

ContentSearch. Deep dive

ContentSearch. Deep dive ContentSearch Deep dive 2 Waarvoor in te zetten? Alternatief voor database queries Waar performance een issue kan zijn Daadwerkelijk frontend Site Search Mogelijk niet de beste optie maar wel goedkoop

Nadere informatie

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen met anderen Uw accountnummer(s) delen met anderen in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om uw accountnummer(s) te delen met anderen om op uw accountnummer een zending te

Nadere informatie

Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering

Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering Waarom een notitie? Waarom een notitie? Onduidelijkheid van de norm? Waarom een notitie? Onduidelijkheid van de norm? of Landelijk handelen volgens

Nadere informatie

ROBOBOEK MODULE DRONES BOTS4SEN. Settings Use this screen to disable the music or sound effects or change their volume.

ROBOBOEK MODULE DRONES BOTS4SEN. Settings Use this screen to disable the music or sound effects or change their volume. Clear - clears the current map and sets everything to grass tiles. Advanced Techniques when Creating a Map Multiple Cards for Help - Use --- to break up your help or description to more than one card and

Nadere informatie

Handleiding Installatie ADS

Handleiding Installatie ADS Handleiding Installatie ADS Versie: 1.0 Versiedatum: 19-03-2014 Inleiding Deze handleiding helpt u met de installatie van Advantage Database Server. Zorg ervoor dat u bij de aanvang van de installatie

Nadere informatie

MyDHL+ Tarief berekenen

MyDHL+ Tarief berekenen MyDHL+ Tarief berekenen Bereken tarief in MyDHL+ In MyDHL+ kunt u met Bereken tarief heel eenvoudig en snel opvragen welke producten er mogelijk zijn voor een bestemming. Ook ziet u hierbij het geschatte

Nadere informatie

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LM2GS4PWIR3FKEP-58-WWET11-PDF File Size 6,444 KB 117 Pages 27 Aug, 2016 TABLE OF CONTENT

Nadere informatie