MARTINE FLEDDERUS. SPEEDPRESENTATIES Deel 2. Toepassing van de MATE-Y onder jongeren Jongeren en middelen. Afname MATE-Y MATE-Y

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MARTINE FLEDDERUS. SPEEDPRESENTATIES Deel 2. Toepassing van de MATE-Y onder jongeren 15-10-2015. Jongeren en middelen. Afname MATE-Y MATE-Y"

Transcriptie

1 SPEEDPRESENTATIES Deel 2 MARTINE FLEDDERUS Toepassing van de MATE-Y onder jongeren Toepassing van de MATE-Y onder jongeren Screening op psychiatrische comorbiditeit en effecten van de verslavingsbehandeling dr. Martine Fledderus Beleidsmedewerker Tactus Verslavingszorg m.fledderus@tactus.nl Jongeren en middelen Gebruik middelen jaar: 43% alcohol 19% roken 8% cannabis 1.6% harddrugs 13.2% jongeren tot 25 jaar met hulpvraag in 2013: cannabis 51% alcohol 19% cocaïne 8% Afname MATE-Y Jongeren jaar Periode mei 2012 feb jongeren intakegesprek 650 jongeren met MATE-Y (66%) MATE-Y Middelen: gebruik Indicaties psychiatrisch of medisch consult Behandelingsgeschiedenis Afhankelijkheid en misbruik Lichamelijke klachten Activiteiten en participatie Externe factoren Motivatie voor behandeling Verlangen 1

2 Jongeren 78% man, 22% vrouw Gemiddelde leeftijd 18 jaar (SD = 2.51) Verslavingsbehandeling geschiedenis Geen 76% Ambulant 15% Klinisch 8% Ambulant en klinisch 2% Primaire middel en gebruik Primaire middel Gebruik afgelopen 30 dagen Cannabis 62% 68% Alcohol 13% 76% Gamen 9% 22% Amfetamine 7% 11% Gokken 3% 7% Cocaïne 3% 9% Nicotine 1% 86% Overig 2% 5% Screening aantal stoornissen Screening stoornissen MATE-Y uitkomsten Cannabis afgelopen 30 dagen 124 MATE-Y uitkomsten 8 maanden tussen voor-en nameting 17 jaar, 86.3% mannen Primaire middel: 64.5% cannabis 10.5% alcohol 9.7% gamen Cannabis (n = 67) Voor Na Aantal dagen (SD = 10.94) 7.96 (SD = 10.00) 2

3 Klachten (0-40) en verlangen (0-20) Activiteiten en participatie Conclusie Vragen? Vervolgonderzoek naar screening Effecten van behandeling Met dank aan: Marloes Postel Arnold van der Werff Margit Ronk Petros Petrosyan Joyce Leerkes THOMAS KNUIJVER Ibogaïnebehandelingvoor refractaireopiaat afhankelijkheid INIRI Eerste onderzoeksresultaten en ervaringen met ibogaïne behandeling T.Knuijver Arts en Onderzoeker IrisZorg 3

4 INIRI IrisZorg NISPA en Radboud UMC Toon van Oosteren Maarten Belgers Robbert-Jan Verkes Arnt Schellekens Kees Kramers Thomas Knuijver Jan Leijtens Samuel Buikema Etc.. Dier review Fase I studie patiënten Omzetting Veiligheid QTc Cerebellaire ataxie Hallucinaties Hypotensie en bradycardie Effectiviteit detox Opiaat onthoudingssyndroom Effectiviteit Craving Stemming Terugval Kinetiek Stap 1: voor metingen en omzetten Stap 2: Ibogaïne toediening Stemming Omzetting op morfine sulfaat Oplopende craving OOWS+ SOWS+ EEG (p300, ERN, Slow potential) Éénmalig 10mg/kg Intensieve monitoring QTc Tensie Pols Hallucinaties Ontwenning Cerebellaire ataxi 4

5 QT(c) Tensie Pols Hallucinaties Ataxie QT 100 QTc Systole Diastole Pols Hallucinaties SARA Ontwenninsklachten Stap 3: follow-up OOWS SOWS Veiligheid Terugval Stemming Ataxie Effectiviteit Craving Terugval EEG Kinetiek Ibogaïne spiegels Nor-ibogaïne spiegels Stap 4: vervolg onderzoek.. Vragen? 5

6 Dank u wel LEON VAN RENS Implementatie van geïntegreerde behandeling van PTSS Diagnostiek en behandeling van PTSS en verslaving in de praktijk Een enquete-onderzoek in de Nederlandse verslavingszorg Leon van Rens GZ-psycholoog Cognitief Gedragstherapeut VGCT l.rens@iriszorg.nl Achtergrond en probleemstelling Comorbiditeit verslaving en PTSS (m.n. vroegkinderlijk complex trauma) zeer hoog Vaak onderdiagnostiek, nog vaker onderbehandeling (beiderzijds) Belang van geïntegreerde behandeling onderstreept door richtlijnen, maar wat en hoe? Gielen (2014): geïntegreerde behandeling PTSS en verslaving komt in praktijk door diverse factoren moeilijk van de grond Doel- en vraagstelling Enquête Doel Inzicht in mate- en wijze van geïntegreerde behandeling PTSS en verslaving in Nederlandse verslavingszorg Verbeteren implementatie geïntegreerde behandeling Vraagstelling Hoe gaan psychologen, verslavingsartsen en psychiaters werkzaam in de VZ om met de dubbele diagnose PTSS en verslaving In hoeverre worden aanbevelingen uit onderzoek en richtlijnen gevolgd? Hoe vaak en op welke wijze wordt PTSS vastgesteld bij verslaafden? Worden beide stoornissen behandeld en zo ja, in welke volgorde en met welke behandelmethoden? Welke problemen/complicaties komt men tegen bij diagnostiek en behandeling? Welke aanknopingspunten ziet men om geïntegreerde behandeling te verbeteren? N = 100 (inclusie loopt t/m november 2015) 36 vragen en stellingen, open/gesloten Diagnostiek/taxatie Volgorde behandeling Bekendheid relevante richtlijnen Ervaren competenties m.b.t. traumabehandeling Voorwaarden en contra-indicaties Toepassing traumabehandeling Beleid binnen instellingen Ervaren complicaties/problemen Suggesties voor oplossen hiervan en verbetering behandelbeleid 6

7 Resultaten. Vervolg Studie nog niet afgerond (inclusie loopt nog) Analyse kwantitatieve- en kwalitatieve gegevens (toelichting en open vragen, geeft zeer veel informatie!) Alvast enkele voorlopige bevindingen: 90% vraagt bij intake naar trauma/ptss, bij diagnostiek meestal MINI of SCID-I 85% verkiest geïntegreerde (verwerkingsgerichte) behandeling boven sequentiële behandeling 70% vindt abstinentie van alcohol, drugs, benzo s en opiaatvervangers géén voorwaarde voor traumabehandeling Relatief weinig contra-indicaties voor traumabehandeling (bijv. vergeleken met eerder soortgelijk onderzoek) 70% geeft aan dat binnen hun instelling PTSS wordt meebehandeld (m.n. middels EMDR) 50% geeft aan dat patiënten niet voldoen aan toelatingseisen GGZ! Complicerend zijn m.n. sociaal-maatschappelijke ontwrichting, gebrekkige compliance, terugval en gebrek aan deskundigheid/scholing Nadere analyse kwantitatieve- en kwalitatieve gegevens Vignettenstudie niet-anonieme deelnemers uit enquête klinische vignetten voorleggen, doel is meer inzicht in factoren die proces van diagnostiek, indicatiestelling en behandeling beïnvloeden. MISSIE Belangrijk einddoel is maken van best-practice richtlijn PTSS en verslaving met Concrete en praktische handvatten voor clinici in de VZ hoe gecombineerde behandeling vorm te geven, juist ook bij complexe problematiek en Suggesties en tips hoe om te gaan met verschillende dilemma s en complicaties bij de behandeling teneinde Optimale behandeling te bieden bij patiënten met PTSS en verslaving!! ANNELEEN KRAAN CRA behandelingen binnen de ambulante verslavingszorg CRA behandelingen binnen de ambulante verslavingszorg CRA adherence en factoren die daarop van invloed zijn Anneleen Kraan GZ-psycholoog in opleiding tot specialist / verslavingspsycholoog IrisZorg a.kraan@iriszorg.nl Aanleiding Vraagstellingen Aantal jaren werken met Community Reinforcement Approach (CRA) Deskundigheidsbevordering richt zich op optimaliseren van behandelintegriteit Indruk bij implementatie: beperkte CRA exposure / adherence Doelstelling: zicht krijgen op de uitvoer van CRA en factoren die hierop van invloed zijn op om op basis hiervan aanbevelingen te kunnen doen voor de klinische praktijk. Welke CRA procedures worden gebruikt in ambulante behandelingen en welke niet (CRA adherence). Hoeveel procedures worden er gemiddeld per behandelaar gebruikt (dosis)? Welke behandelfactoren zijn van invloed op de uitvoer van CRA procedures? Welke therapeutfactoren (opvattingen, cognities, angst, vermijdingsgedrag, ervaring en opleiding) zijn van invloed op de uitvoer van CRA procedures? 7

8 Methode Sneak preview Observationele studie IrisZorg, zorgpad Verslaving (N=30) Dagelijks registreren april oktober 2015 Uitvoer van CRA procedures Cross-sectionele studie IrisZorg en Novadic-Kentron (N=76) CRA Treatment Integrity Scale Invloed van behandel- en therapeutfactoren 8

PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen

PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen LEDD-congres 18 april 2017 Leon van Rens Hoofd Zorg IrisZorg GZ-psycholoog Cognitief Gedragstherapeut VGCT l.rens@iriszorg.nl WWW.IRISZORG.NL Middelenafhankelijkheid

Nadere informatie

Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS

Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Het geïntegreerd behandelen van verslavingsproblematiek en PTSS Dag van de Inhoud Den Haag 28 september 2017 Ante Lemkes, GZ-psycholoog in opleiding tot Specialist Inleiding Introductie van mezelf, jullie

Nadere informatie

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld

Nadere informatie

Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014

Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik

Nadere informatie

Behandeling van verslaving en comorbiditeit. de Noord Nederlandse ervaring

Behandeling van verslaving en comorbiditeit. de Noord Nederlandse ervaring Behandeling van verslaving en comorbiditeit de Noord Nederlandse ervaring Gent 14 nov2014 Primaire problematiek naar voorkomen in bevolking en % in behandeling 1 Setting van hulp in VZ VNN 34 ambulante

Nadere informatie

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British

Nadere informatie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Dr Wencke de Wildt Directeur behandelzaken Jellinek GZ psycholoog VGCT 2016 Inhoud 15 jaar cognitieve

Nadere informatie

Verslaving en comorbiditeit

Verslaving en comorbiditeit Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,

Nadere informatie

Schizofrenie en comorbide verslaving

Schizofrenie en comorbide verslaving Schizofrenie en comorbide verslaving Wilma Reesink GGZ Verpleegkundig Specialist GGNet Apeldoorn Workshopindeling: 1. Stellingen bespreken aan de hand van het Lagerhuismodel met doel: kennis testen, dilemma

Nadere informatie

Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg

Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg Korsakov Symposium 12-12-2014 Carolien Bruijnen, MSc Research Psycholoog cbruijnen@vvgi.nl Inhoud Ontwikkeling van de MoCA Onderzoek

Nadere informatie

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen Achtergrond symposium Criminaliteit heeft grote gevolgen voor samenleving: -Fysieke verwondingen -Psychische klachten -Materiële schade -Kosten:

Nadere informatie

Centrum Dubbele Problematiek

Centrum Dubbele Problematiek Centrum Dubbele Problematiek Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog Josje van den Heuvel, MSc, GZ-psycholoog Bert Teunissen, ervaringsdeskundige Utrecht, 22 oktober 2015 Programma Introductie

Nadere informatie

Screening van cognitieve stoornissen in de verslavingszorg

Screening van cognitieve stoornissen in de verslavingszorg Screening van cognitieve stoornissen in de verslavingszorg aan de hand van de Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) Carolien J. W. H. Bruijnen, MSc Promovendus Vincent van Gogh cbruijnen@vvgi.nl www.nispa.nl

Nadere informatie

Trauma en verslaving. Mondriaan. Verslavingszorg. Informatie voor patiënten

Trauma en verslaving. Mondriaan. Verslavingszorg. Informatie voor patiënten Verslavingszorg Trauma en verslaving Als u naast uw verslaving ook last heeft van een nare of ingrijpende gebeurtenis uit uw verleden Informatie voor patiënten Mondriaan voor geestelijke gezondheid Trauma

Nadere informatie

20 man 15 vrouw. depressie paranoia psychose

20 man 15 vrouw. depressie paranoia psychose Dubbele Diagnose Patricia v.wijngaarden-cremers, psychiater Circuitmanager Verslavingspsychiatrie Dimence Inhoud - Inleiding - Gebruik onder Nederlandse Jongeren - Psychiatrische Comorbiditeit - Wat is

Nadere informatie

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken

Nadere informatie

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING Congres 01-04-2009 lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING PREVALENTIE VERKLARINGSMODELLEN DIAGNOSTIEK BEHANDELING lex pull 23-03-2009 2 prevalentie 8-Tal studies SUD bij ADHD: Life-time

Nadere informatie

GHB 2.0 Eindrapportage

GHB 2.0 Eindrapportage GHB 2.0 Eindrapportage Harmen Beurmanjer (projectcoördinator/promovendus) Harmen.beurmanjer@novadic-kentron.nl www.nispa.nl Met dank aan Resultaten Scoren en het ministerie van VWS Resultaten GHB monitor

Nadere informatie

Behandeling van PTSS en verslaving

Behandeling van PTSS en verslaving Behandeling van PTSS en verslaving Symposium LEDD 4 juni 2013 Leon van Rens, Programmaleider GZ-psycholoog/gedragstherapeut IrisZorg WWW.IRISZORG.NL Doelstelling workshop Vergroten van kennis over actuele

Nadere informatie

De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten.

De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. Joanneke van der Nagel, psychiater, Tactus Verslavingszorg, Enschede Pieter-Jan Carpentier, psychiater, Reinier van Arkel groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Succes met geïntegreerde behandeling?

Succes met geïntegreerde behandeling? Succes met geïntegreerde behandeling? Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog Kenniscarrousel LEDD Utrecht, 18 april 2017 Dubbele problematiek Patiënten met een dubbele diagnose vallen vaak tussen

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Bas Peeters

Disclosure belangen spreker Bas Peeters Disclosure belangen spreker Bas Peeters (potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium of andere

Nadere informatie

Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen. Hein Sigling, specialismeleider Verslaving.

Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen. Hein Sigling, specialismeleider Verslaving. Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen Hein Sigling, specialismeleider Verslaving. Hein Sigling juni 2008 Wat staat er over verslaving in de GRB? Middelenmisbruik

Nadere informatie

Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek

Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Cluster jeugd Preventie, inclusief minimale interventie van 1-3 gesprekken I- hulp (ambitie ook

Nadere informatie

Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving

Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Katelijne van Emmerik van Oortmerssen Ellen Vedel Wim van den Brink Robert A. Schoevers overzicht Achtergrond IASP prevalentie studie

Nadere informatie

Middelengebruik en verslaving bij LVB

Middelengebruik en verslaving bij LVB Middelengebruik en verslaving bij LVB 14 februari 2019 Impulsdag, Gent Dr. Neomi van Duijvenbode Psycholoog i.o.t. GZ-psycholoog Senior onderzoeker n.vanduijvenbode@tactus.nl Verslaving bij LVB Adolescenten

Nadere informatie

Beleidskader verslavingszorg

Beleidskader verslavingszorg Beleidskader verslavingszorg voor instellingen Samengesteld op 26 maart 2018 Beleidskader verslavingszorg voor instellingen Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Organisatie van zorg... 2 2.1 Diagnostiek en behandelintensiteit...

Nadere informatie

De verstokte roker is geen onruststoker

De verstokte roker is geen onruststoker De verstokte roker is geen onruststoker 12 februari 2019 / Mangostraat 5, Den Haag Symposium CDP www.fivoor.nl/symposiumcdp Annette Bonebakker, klinisch neuropsycholoog Arjen Neven, psychiater Centrum

Nadere informatie

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,

Nadere informatie

Dubbele diagnosemonitor

Dubbele diagnosemonitor Dubbele diagnosemonitor Ervaringen met vijf jaar doelgroepenmonitoring Dr. Gerdien de Weert-van Oene Projectleider DD monitor g.weert@iriszorg.nl www.nispa.nl Schema *: DD-monitor De DD monitor naar meetinstrumenten

Nadere informatie

Inhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland

Inhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland Polls drugsweb Kun je op eigen houtje van drugs afkomen Ja: 85% Moeten we minder gaan drinken Ja: 57% Bang om verslaafd te worden Ja: 21% Drugs meenemen naar buitenland Ja: 73% Wiet is een harddrug Ja:

Nadere informatie

De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten. Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT

De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten. Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT 19 juni 2019 Vignet 33 jarige man, boerenzoon. Sinds 2010 bekend

Nadere informatie

Monitor. alcohol en middelen

Monitor. alcohol en middelen Gemeente Utrecht, Volksgezondheid Monitor www.utrecht.nl/gggd alcohol en middelen www.utrecht.nl/volksgezondheid Thema 3 Gebruik van de verslavingszorg in Utrecht - 2012 1 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht,

Nadere informatie

Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines

Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Wencke de Wildt Floris Bary Peter Blanken Symposium Zorgstandaarden Verslaving:

Nadere informatie

INTER-PSY Vechtdal Kliniek

INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek en deeltijdbehandeling INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek en deeltijdbehandeling Informatie voor patiënten, familie en naastbetrokkenen INTER-PSY Vechtdal Kliniek Algemene informatie INTER-PSY

Nadere informatie

Angst en depressie in de huisartspraktijk: signaleren van risicogroepen. Peter F M Verhaak NIVEL

Angst en depressie in de huisartspraktijk: signaleren van risicogroepen. Peter F M Verhaak NIVEL Angst en depressie in de huisartspraktijk: signaleren van risicogroepen Peter F M Verhaak NIVEL 12-maands prevalentie stemmings-, angst- en middelenstoornis 250 200 N/1000 patiënten 150 100 50 Depressie

Nadere informatie

Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag

Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose. Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG

Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose. Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG 1 Autisme spectrum stoornissen Waarom dit onderwerp? Diagnostiek

Nadere informatie

Vroegsignalering bij middelengebruik! En dan? Brijder en Brijder Jeugd Leontien Los & Margriet Katoen

Vroegsignalering bij middelengebruik! En dan? Brijder en Brijder Jeugd Leontien Los & Margriet Katoen Vroegsignalering bij middelengebruik! En dan? Brijder en Brijder Jeugd Leontien Los & Margriet Katoen Programma Brijder en Brijder Jeugd Wie zit er in de zaal? Middelengebruik en GGZ Wat is verslaving?

Nadere informatie

Verslaving en Werk. Rolf Swens Peter Couvee

Verslaving en Werk. Rolf Swens Peter Couvee Verslaving en Werk Rolf Swens Peter Couvee Programma 1. Voormeting (vragenlijst) 2. Voorkomen, risico en kosten 3. Professioneel Handelen 1. middelen, 2. neurobiologie, 3. interventies 4. Hulpverlening

Nadere informatie

IrisZorg. verslavingszorg. en maatschappelijke opvang. dicht bij mensen, ver in zorg

IrisZorg. verslavingszorg. en maatschappelijke opvang. dicht bij mensen, ver in zorg IrisZorg verslavingszorg en maatschappelijke opvang dicht bij mensen, ver in zorg > IrisZorg: dicht bij mensen, ver in zorg Bij IrisZorg kan iedereen rekenen op de deskundigheid en betrokkenheid van onze

Nadere informatie

Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ

Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ Kansrijke verbetersignalen uit de GGZ De nummering in deze lijst heeft betrekking op de plek waar het onderwerp op de longlist van geïnventariseerde verbetersignalen stond. 1 2 5 10 13 18 28 37 42 Gevolgen

Nadere informatie

Trauma en verslaving. Patiënten

Trauma en verslaving. Patiënten Trauma en verslaving Patiënten Trauma en verslaving Informatie voor patiënten Als u naast uw verslaving ook last heeft van een nare of ingrijpende gebeurtenis uit uw verleden Trauma en verslaving 1 Trauma

Nadere informatie

Namen lijst GGZ consultatiegevers

Namen lijst GGZ consultatiegevers Namen lijst GGZ consultatiegevers 26 april 2018 Voor Mediant klik hier Voor Carintreggeland klik hier Voor Tactus klik hier Voor vrijgevestigde consultatiegevers klik hier Mediant Mobiel Consultatieteam

Nadere informatie

Zorgpad alcohol en ouderen t.b.v. Huisarts

Zorgpad alcohol en ouderen t.b.v. Huisarts Zorgpad alcohol en ouderen t.b.v. Huisarts 1. De rol van de huisarts De huisarts kijkt op basis van de anamnese m.b.v. de Audit C of ICD 10 de cliënt alcoholafhankelijk is en doorverwezen moet worden naar

Nadere informatie

Middelen, delictgedrag en leefstijltraining. Marscha Mansvelt

Middelen, delictgedrag en leefstijltraining. Marscha Mansvelt Middelen, delictgedrag en leefstijltraining Marscha Mansvelt Inhoud Hoe gaat de Waag om met middelengebruik als risicofactor voor delictgedrag? Leefstijltraining 1. Alcohol is de meest sociaal geaccepteerde

Nadere informatie

Behandelprogramma psychiatrie en verslaving

Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Keuze voor beheerst gebruik Egbert Meeter, 28-5-2013 Hoe begon het De eerste vergadering 21-07-2010 Bronnen Bronnen Bronnen Bronnen Inhoud Veiligiheid Toetsing

Nadere informatie

Dynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1

Dynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht Psychologische interventies GGZ Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ U heeft een Basisverzekering bij

Nadere informatie

Organogram Werkgebied

Organogram Werkgebied Wat doet Tactus Verslavingszorg? Tactus is specialist op het terrein van de verslavingszorg. Mensen die door hun verslaving aan alcohol, drugs, medicijnen, gokken, gamen, eten of andere verslavingen in

Nadere informatie

Inhoud. deel i de omvang en aard van het probleem 19. Voorwoord 1 1

Inhoud. deel i de omvang en aard van het probleem 19. Voorwoord 1 1 Voorwoord 1 1 deel i de omvang en aard van het probleem 19 1 Psychiatrische comorbiditeit van verslaving in relatie tot criminaliteit 2 1 Arne Popma, Eric Blaauw, Erwin Bijlsma 1.1 Inleiding 2 2 1.2 Psychiatrische

Nadere informatie

Richtlijn Middelenmisbruik of -afhankelijkheid en angststoornissen

Richtlijn Middelenmisbruik of -afhankelijkheid en angststoornissen Richtlijn Middelenmisbruik of -afhankelijkheid en angststoornissen Addendum bij de MDR Angststoornissen Versie 1.0 Richtlijn voor de diagnostiek, behandeling en begeleiding van volwassen patiënten met

Nadere informatie

SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER

SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER SCHEMATHERAPIE BIJ VERSLAVING EN COMPLEX TRAUMA 6 OKTOBER 2014 KEES BIEGER Wat is complex trauma? Theoretisch model trauma/persoonlijkheid Welke rol speelt middelengebruik? Fasering in de behandeling Indicatiestelling

Nadere informatie

Verslavingskunde in de huisartsenpraktijk door Tactus Verslavingszorg

Verslavingskunde in de huisartsenpraktijk door Tactus Verslavingszorg Verslavingskunde in de huisartsenpraktijk door Tactus Verslavingszorg Wat kan Tactus Verslavingszorg mij in de huisartsenpraktijk bieden? Een verslaving is vaak lastig te herkennen. Mensen raken niet zomaar

Nadere informatie

Psychologische expertise Maarsingh & van Steijn

Psychologische expertise Maarsingh & van Steijn Psychologische expertise Veel verzuim op het werk wordt veroorzaakt door psychische problemen. Maarsingh & van Steijn heeft zich gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van problemen op het vlak

Nadere informatie

Welkom bij IrisZorg. Informatie voor cliënten

Welkom bij IrisZorg. Informatie voor cliënten Welkom bij IrisZorg Informatie voor cliënten IrisZorg is er voor u Het kan zijn dat uw leven anders loopt dan u wilt. Bijvoorbeeld door een verslaving of problemen op het gebied van wonen, werken en financiën.

Nadere informatie

Ellen Vedel Maarten Merkx

Ellen Vedel Maarten Merkx Ellen Vedel Maarten Merkx Jellinek, Arkin ZZP VGCt, 12 april 2013 A) Onthouding, terugval en craving B) Tolerantie, onthouding en controleverlies C) Euforisch effect, craving en controleverlies D) Euforisch

Nadere informatie

Velasquez: Motiveren tot verandering in groepen

Velasquez: Motiveren tot verandering in groepen Velasquez: Motiveren tot verandering in groepen Marc Bosma Psycholoog, Novadic-Kentron, dubbele diagnose programma Vught Senior beleidsmedewerker Novadic-Kentron, R&D Johan van Zanten Psycholoog, Novadic-Kentron,

Nadere informatie

De trekthermometer. Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ GGZ Drenthe Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ

De trekthermometer. Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ GGZ Drenthe Carin Wiering. Verpleegkundig Specialist GGZ De trekthermometer Over het begeleiden van craving bij cliënten met triple-problematiek Carin Wiering Carin Wiering Verpleegkundig Specialist GGZ GGZ Drenthe carin.wiering@ggzdrenthe.nl GGZ Drenthe Verpleegkundig

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43602 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fenema, E.M. van Title: Treatment quality in times of ROM Issue Date: 2016-09-15

Nadere informatie

INTER-PSY Vechtdal Kliniek

INTER-PSY Vechtdal Kliniek Kliniek / opname INTER-PSY Vechtdal Kliniek Kliniek /opname Informatie voor patiënten, familie en naastbetrokkenen INTER-PSY Vechtdal Kliniek Algemene informatie INTER-PSY Vechtdal Kliniek biedt psychiatrische

Nadere informatie

De rol van de gedragskundige. LVB en Verslaving Workshopronde 1 Slotbijeenkomst Trimbos 16-04-2013

De rol van de gedragskundige. LVB en Verslaving Workshopronde 1 Slotbijeenkomst Trimbos 16-04-2013 De rol van de gedragskundige LVB en Verslaving Workshopronde 1 Slotbijeenkomst Trimbos 16-04-2013 Spin in het web? Agenda Korte uiteenzetting LVB en verslaving Functie-eisen Rol gedragskundige Discussie

Nadere informatie

Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst!

Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! KLINISCHE BEHANDELING: ALS U DE CONTROLE OVER UW LEVEN TERUG WILT Onderdeel van Arkin Stoppen met alcohol of drugs en uw manier

Nadere informatie

Protocol ADHD bij verslaving 139

Protocol ADHD bij verslaving 139 Bijlage 12 Checklist Coaching Protocol ADHD bij verslaving 139 CHECKLIST ADHD-COACH Naam Cliënt: Naam Coach: Geboortedatum cliënt dag maand jaar De start van dit coordinerende coachingstraject vindt plaats

Nadere informatie

Factsheet Wachttijden

Factsheet Wachttijden Factsheet Wachttijden Achtergrond over wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg aanmelding intake diagnose start behandeling Brancheorganisatie voor de geestelijke gezondheids- en verslavingszorg

Nadere informatie

Ambulante hulpverlening voor ouderen. Ouderen

Ambulante hulpverlening voor ouderen. Ouderen Ambulante hulpverlening voor ouderen Ouderen Ambulant hulpverlening voor ouderen Iedereen wil oud worden, maar oud zijn is een ander verhaal. Je hebt tegenwoordig vaker een begrafenis dan een trouwerij.

Nadere informatie

Handleiding bouwstenen zorgpaden basis ggz

Handleiding bouwstenen zorgpaden basis ggz Handleiding bouwstenen zorgpaden basis ggz 3. Zorgpad Signaleren en Screenen Handleiding bouwstenen zorgpaden 2012-12 27 Signaleren en screenen van psychische klachten Inleiding 29 1. Signaleren en screenen

Nadere informatie

Resultaten GHB Monitor Dr. nispa.dejong@gmail.com

Resultaten GHB Monitor Dr. nispa.dejong@gmail.com VAN CASUS TOT RICHTLIJN: GHB ALS CASUS GHB CONGRES NIJMEGEN dinsdag 19 maart 2013 Prof. Dr. C.A.J. de Jong: NISPA (Addiction and Addiction Care) Resultaten GHB Monitor Dr. nispa.dejong@gmail.com Boukje

Nadere informatie

Triple Trouble. Triple Diagnose? Van Dubbel naar Tripple. Dubbele Diagnose Psychiatrie & Verslaving LVG & Psychiatrie LVG & Verslaving

Triple Trouble. Triple Diagnose? Van Dubbel naar Tripple. Dubbele Diagnose Psychiatrie & Verslaving LVG & Psychiatrie LVG & Verslaving Triple Trouble Joanneke van der Nagel Psychiater Tactus Oktober 2010 Triple Diagnose? Triple Trouble/ Triple Cripple? Kip of Ei? Hoe groot is het probleem? En dan? Triple Diagnosis: HIV, Substance Abuss

Nadere informatie

(Forensische) ACT en FACT voor verslaafden

(Forensische) ACT en FACT voor verslaafden Improving Mental Health by Sharing Knowledge (Forensische) ACT en FACT voor verslaafden Congres sociale verslavingszorg 12 juni 2013 Laura Neijmeijer Doelgroep: mensen met langdurende of blijvende ernstige

Nadere informatie

Verdiepingsstage Dubbele diagnose. Loodds. informatie voor aios

Verdiepingsstage Dubbele diagnose. Loodds. informatie voor aios Verdiepingsstage Dubbele diagnose Loodds informatie voor aios Verdiepingsstage Dubbele diagnose Loodds Gaat je interesse uit naar psychiatrie in combinatie met een verslaving? Dan biedt Delta een verdiepingsstage

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 134 Nederlandse samenvatting De inleiding van dit proefschrift beschrijft de noodzaak onderzoek te verrichten naar interpersoonlijk trauma en de gevolgen daarvan bij jongeren in

Nadere informatie

Informatie voor verwijzers

Informatie voor verwijzers Informatie voor verwijzers INFORMATIEBROCHURE Stichting Centrum '45 Stichting Centrum '45 is hèt landelijk behandel- en expertisecentrum voor psychotrauma. Als TOPGGz instelling richt Stichting Centrum

Nadere informatie

Achtergrond E-learning Oefenen Evaluatie

Achtergrond E-learning Oefenen Evaluatie Achtergrond E-learning Oefenen Evaluatie Aanhaken bij breed maatschappelijk en landelijk tabaksontmoedigingsbeleid. Voorbeeldfunctie van Jellinek. Stoppen met roken heeft positief effect op overige verslavingsbehandelingen.

Nadere informatie

De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen

De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen 3 Parnassia Groep is specialist in geestelijke gezondheid Psychische klachten, een psychische stoornis of ziekte: ze kunnen iedereen treffen en ernstig

Nadere informatie

dual tasking; doet de emotionele valentie van de afleidende taak ertoe? prof. dr. Kees Korrelboom; klinisch psycholoog en psychotherapeut

dual tasking; doet de emotionele valentie van de afleidende taak ertoe? prof. dr. Kees Korrelboom; klinisch psycholoog en psychotherapeut dual tasking; doet de emotionele valentie van de afleidende taak ertoe? prof. dr. Kees Korrelboom; klinisch psycholoog en psychotherapeut medewerkers John Molenaar Bart Doolaard Laurens Jiskoot Anne van

Nadere informatie

Dat scheelt een slok op een borrel?

Dat scheelt een slok op een borrel? Dat scheelt een slok op een borrel? Alcoholpoli voor MDL-patiënten Tamara van Lieshout Verpleegkundig Specialist GGZ Onze Lieve Vrouwe Gasthuis 550 bedden Toonaangevend Gastvrij Businessunits PBU Psychiatrie

Nadere informatie

Bedoeling van dit werkcollege:

Bedoeling van dit werkcollege: PSYCHOLOGISCHE DIAGNOSTIEK Veld Klinische en Gezondheidspsychologie Oktober 2005 Cécile Vandeputte- v.d. Vijver Bedoeling van dit werkcollege: Bespreking van de stappen van het psychodiagnostisch proces

Nadere informatie

Tornado. Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater

Tornado. Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater Tornado Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater www.karakter.com 1 Onderzoeksteam Mijnke Janssen 1, Prof. Dr. Michel Wensing 2, Prof. Dr. Jan Buitelaar 1,5,, Prof. Dr. Rutger Jan v.d. Gaag 1 Dr. Eddy

Nadere informatie

Polikliniek stemming en stabiliteit

Polikliniek stemming en stabiliteit Polikliniek stemming en stabiliteit Irene Tolner, MANP-GGz F. Verlinden, ouderenpsychiater 1 september 2015 Best Practice project 2006-2007 Realiseren van polikliniek voor ouderen (=60+) met een stemmingsstoornis

Nadere informatie

Angst & Verslaving. Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater

Angst & Verslaving. Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater Angst & Verslaving Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater Inhoudsopgave Achtergrond Etiologie Epidemiologie Diagnostiek Behandeling Kushner ea Multidisciplinaire Richtlijn alcohol

Nadere informatie

Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten

Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten Een oplossing voor uw verslaving én uw psychische klachten GECOMBINEERDE BEHANDELING BIJ DUBBELE DIAGNOSE Onderdeel van Arkin Hebt u, naast een verslavingsprobleem, last van psychische klachten, zoals

Nadere informatie

ROM in de verslavingszorg

ROM in de verslavingszorg ROM in de verslavingszorg Seminar NETQ Healthcare: Innovatie in de Geestelijke Gezondheidszorg Utrecht, 9 juni 2009 Suzan Oudejans, Arkin Academy AIAR Proefschrift Resultaten meten Resultaten van de zorg

Nadere informatie

Leiderschap en EBP. Elle van Kuijk, zorgmanager bij Overwaal, centrum voor dwang, angst en PTSS

Leiderschap en EBP. Elle van Kuijk, zorgmanager bij Overwaal, centrum voor dwang, angst en PTSS Leiderschap en EBP Elle van Kuijk, zorgmanager bij Overwaal, centrum voor dwang, angst en PTSS Stelling De manier waarop je leiding geeft kan een belangrijke bijdrage leveren om meer EBP te werken in de

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2 ISABELLE MUNSTERMAN. Dia 3. SPEEDPRESENTATIES Deel 2. Droge maand onderzoek: wat doet een maand geen alcohol met je gezondheid?

Dia 1. Dia 2 ISABELLE MUNSTERMAN. Dia 3. SPEEDPRESENTATIES Deel 2. Droge maand onderzoek: wat doet een maand geen alcohol met je gezondheid? Dia 1 SPEEDPRESENTATIES Deel 2 Dia 2 ISABELLE MUNSTERMAN Droge maand onderzoek: wat doet een maand geen alcohol met je gezondheid? Dia 3 HET DROGE MAAND ONDERZOEK Wat doet een maand geen alcohol met je

Nadere informatie

from Clinical Experience to an Evidence Based Guideline Frieda Matthys, MD PhD 20 november 2014

from Clinical Experience to an Evidence Based Guideline Frieda Matthys, MD PhD 20 november 2014 ADHD and SUD from Clinical Experience to an Evidence Based Guideline Frieda Matthys, MD PhD 20 november 2014 Overzicht Waarom een richtlijn Het proces, het netwerk en de experten Onderzoeksopzet Risico

Nadere informatie

Anna Nieuwenhuis Psychologisch Consult. Mw. Drs. A. Nieuwenhuis. Aucubastraat XE Den Haag

Anna Nieuwenhuis Psychologisch Consult. Mw. Drs. A. Nieuwenhuis. Aucubastraat XE Den Haag schuingedrukt Uitleg toetsing vraag 1: bij deze vraag wordt getoetst op aanwezigheid van naam praktijk/regiebehandelaar, straat en huisnummer praktijkadres, postcode en plaats praktijkadres, telefoonnummer,

Nadere informatie

Werkgroep bedrijfsvoering KenBiS

Werkgroep bedrijfsvoering KenBiS Werkgroep bedrijfsvoering KenBiS K E N B I S, 1 2-12- 2 0 1 4 U M C G, G R O N I N G E N B A R T G E E R L I N G, H O O F D B E D R I J F S V O E R I N G / V E R P L E E G K U N D I G S P E C I A L I S

Nadere informatie

Adolescent Community Reinforcement Approach. Informatie over de ACRA-behandeling bij Kentra24. Voor ouders, verwijzers en andere professionals

Adolescent Community Reinforcement Approach. Informatie over de ACRA-behandeling bij Kentra24. Voor ouders, verwijzers en andere professionals Adolescent Community Reinforcement Approach Informatie over de ACRA-behandeling bij Kentra24 Voor ouders, verwijzers en andere professionals Kentra24 en ACRA Kentra24 onderdeel van Novadic-Kentron biedt

Nadere informatie

Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data. Paul Emmelkamp

Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data. Paul Emmelkamp Traumagerichte CGt versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd: pilot data Ingrid Wigard Thomas Ehring Paul Emmelkamp Achtergrond Samenwerking PsyQ met Universiteit

Nadere informatie

Namen lijst GGZ consultatiegevers

Namen lijst GGZ consultatiegevers Namen lijst GGZ consultatiegevers 4 maart 2019 Voor Mediant klik hier Voor Carintreggeland klik hier Voor Tactus klik hier Voor psychiaters MST klik hier (onder voorwaarden/vaste afspraak) Voor vrijgevestigde

Nadere informatie

PersonaCura. Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren

PersonaCura. Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren PersonaCura Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren Inleiding We willen allemaal oud worden, maar het liever niet zijn. Ouder worden betekent immers omgaan met verlies van gezondheid, van

Nadere informatie

Temperamentsprofielen bij verslaving

Temperamentsprofielen bij verslaving 17 februari 2017 Temperamentsprofielen bij verslaving Dr Els Santens Psychiater Team Verslavingszorg Inhoud Kader doctoraatsonderzoek Verslaving Gray s Reinforcement Sensitivity Theory (RST) Temperamentsprofielen

Nadere informatie

Workshop 9 En morgen gezond weer op

Workshop 9 En morgen gezond weer op 23 april 2012 Symposium Ouderen & Alcohol Workshop 9 En morgen gezond weer op Complementair werken in de zorg voor ouderen Yildiz Gecer Tactus Henk Snijders Carintreggeland Voorstellen Wie zijn wij? Wie

Nadere informatie

FACT IDRIS. Idris is een onderdeel van de Amarant Groep

FACT IDRIS. Idris is een onderdeel van de Amarant Groep FACT IDRIS Idris is een onderdeel van de Amarant Groep Iedereen is Behandeling en begeleiding voor cliënten met een LVB in combinatie met complexe problematiek Specialistische behandeling Kinderen, jeugdigen

Nadere informatie

Namen lijst GGZ consultatiegevers

Namen lijst GGZ consultatiegevers Namen lijst GGZ consultatiegevers 19 februari 2019 Voor Mediant klik hier Voor Carintreggeland klik hier Voor Tactus klik hier Voor psychiaters MST klik hier (onder voorwaarden/vaste afspraak) Voor vrijgevestigde

Nadere informatie

Monitor. alcohol en middelen

Monitor. alcohol en middelen Geneeskundige en Gezondheidsdienst Monitor www.utrecht.nl/gggd alcohol en middelen www.utrecht.nl/gggd Thema 3 Gebruik van de verslavingszorg in Utrecht 1 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht (GG&GD) Postbus

Nadere informatie

Het effect van de verslavingsbehandeling van Tactus op het middelengebruik, lichamelijke klachten en het verlangen bij verslaafde jongeren

Het effect van de verslavingsbehandeling van Tactus op het middelengebruik, lichamelijke klachten en het verlangen bij verslaafde jongeren Het effect van de verslavingsbehandeling van Tactus op het middelengebruik, lichamelijke klachten en het verlangen bij verslaafde jongeren Enschede, juli 2015 Margit Ronk [s1386255] Faculteit Gedragswetenschappen

Nadere informatie

Monitoren e Gerard M. Schippers & Theo G. Broekman

Monitoren e Gerard M. Schippers & Theo G. Broekman Monitoren e Gerard M. Schippers & Theo G. Broekman Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Bureau Bêta Opbouw 1. Achtergrond MATE 2. Toelichting onderdelen en gebruik van de MATE 3. Presentatie

Nadere informatie

Moeten, willen, kunnen en hoge hekken

Moeten, willen, kunnen en hoge hekken Sociale Verslavingszorg Congres 12 juni 2013 Moeten, willen, kunnen en hoge hekken Bruggenbouwen in de tbs Dr. Erik Bulten, GZ-psycholoog, Hoofd DO&O Pompestichting. Drs. Linda Lansink, Klinisch Psycholoog,

Nadere informatie

Krachten bundelen bij verslaving Workshop Misverstanden bij dubbele diagnose

Krachten bundelen bij verslaving Workshop Misverstanden bij dubbele diagnose Krachten bundelen bij verslaving Workshop Misverstanden bij dubbele diagnose Dr. Wencke de Wildt, Gz-psycholoog, directeur behandelzaken Jellinek Dr. Annette Bonebakker, klinisch neuropsycholoog CDP Drs.

Nadere informatie