Ecologie, economie en veiligheid: Kansen voor win-win of een trade-off? NIOZ is an institute of. in cooperation with.
|
|
- Janne Janssens
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ecologische uitdagingen Westerschelde Ecologie, economie en veiligheid: Kansen voor win-win of een trade-off? NIOZ is an institute of in cooperation with
2 LIVING AREA coastal protect Coasts & Estuaries NAVIGATION: access harbors => areas with many functions $ NATURE AREAS
3 Discussie punten: historisch perspectief natuur van nu Is de natuur duurzaam met huidig beheer? Natuur herstel: slikken & schorren Toekomst: link natuur & economie & veiligheid?
4 Discussie punten: historisch perspectief - natuur van nu Is de natuur duurzaam met huidig beheer? Natuur herstel: slikken & schorren Toekomst: link natuur & economie & veiligheid? tjeerdbouma@nioznl
5 Zeeland: sequentie van inpolderingen tot 50 jaar geleden verlies schorren & slikken welvaart & bekende beperkte overstromingskans
6 History of Belgium-Dutch relations: After siege of Antwerp by Spanish ( ) Antwerp harbor blocked by Dutch economy in decline Access Scheldt reopened in 1792 Belgium gained independence in Verdrag der XXIV artikelen London Peace Treaty railroad connection Antwerp - Rurh-area guaranteed access to Antwerp via WS
7 groei schepen meer baggeren & verdiepingen WS Maintenance ( ) 1 st deepening => Maintenance ( ) 2 nd deepening => Maintenance ( ) 3 rd deepening => treaty 2005 work 201 K Van Westenbrugge tjeerdbouma@nioznl
8 Dredging history & tidal amplitude Flood tide Ebb tide Time (yrs)
9 Discussie punten: historisch perspectief - natuur van nu Is de natuur duurzaam met huidig beheer? Natuur herstel: slikken & schorren Toekomst: link natuur & economie & veiligheid? tjeerdbouma@nioznl
10 Westerschelde Deepening and widening of the navigation channel Source: Arcadis 2007 en bestaande schorren verouderen
11 Westerschelde : intertidal & shallow subtidal habitats Source: Arcadis 2007
12 Westerschelde tidal flat profile m sedimentation = +50 cmy -1 Source: Rijkswaterstaat
13 Salt marsh development Westerschelde
14 Hypothese: Ecologie & Energie & Ruimte
15 Hypothese: Ecologie & Energie & Ruimte Habitat typen stabiele terrestrische natuur dynamische estuarine natuur fysisch gedomineerd milieu Hydrodynamische energie
16 Hypothese: Ecologie & Energie & Ruimte Benthos: Diversiteit f (hydrodynamische energie) Cozzoli et al (2016)
17 Meer hydrodynamica Cozzoli et al (2016)
18 Meer hydrodynamica afname benthos Cozzoli et al (2016)
19 Meer hydrodynamica Marsh vegetation: van Belzen et al submitted
20 Proxy for the minimal marsh elevation Meer hydrodynamica 0005 smallere schorren 0004 R² = Relative wave disturbance van Belzen et al submitted
21 Meer hydrodynamica smallere schorren Silinski et al (2016)
22 Meer hydrodynamica minder zaailing vestiging Jim van Belzen Survival (%) R 2 =078 Bouma et al L&O 2016 Paul Klaassen Arjen Hartog Short-term sediment dynamics Innundation stress
23 Hypothese: Ecologie & Energie & Ruimte Habitatt ypen ( %) Ruimte in estuarium (breedte)
24 Hypothese: Ecologie & Energie & Ruimte Habitatt ypen ( %) fysisch gedomineerd milieu stabiele terrestrische natuur dynamische estuarine natuur (schor & rijk slik) Ruimte in estuarium (breedte)
25 Hypothese: Ecologie & Energie & Ruimte
26 can we keep what we have: Schelde vs Seine Wat kan WS (nog) aan? Cummulatieve effecten?
27 Discussie punten: historisch perspectief - natuur van nu Is de natuur duurzaam met huidig beheer? Natuur herstel: slikken & schorren Toekomst: link natuur & economie & veiligheid? tjeerdbouma@nioznl
28 Diverse restoratie projecten: rijker slik & meer jong schor Waterdunen t Zwin Schor verjongng Zuidgors Perkpolder Baalhoek Knuitershoek HPP
29 Uitdagingen bij natuurherstel a) voorspellen wat komt waar & hoe snel? b) voorkomen van vernauwen van systeem? c) kennis opbouw in Zeeland d) creëren lokale draagkracht e) future funding
30 a) voorspellen: wat komt waar & hoe snel? 100% marsh DRAAGKRACHT Perkpolder bare mud 0 Time (years) 100
31 b) voorkomen vernauwen van systeem? Risico s vernauwende & verstijlende maatregelen! - Plaat rand stortingen? - Buitendijkse compensatie? tjeerdbouma@nioznl
32 c) kennis opbouw in Zeeland koppelkansen nodig voor visie ontwikkeling 2050!!! Waterdunen t Zwin Schor verjongng Zuidgors Perkpolder Baalhoek Knuitershoek HPP
33 d) lokale draagkracht? Perkpolder (Westerschelde): restoration 75 ha salt marsh &mudflat (2015) Verdienen we in de toekomst per ha meer aan: - aan ontpolderde gebieden? - landbouw? tjeerdbouma@nioznl
34 d) lokale draagkracht? Zeeland blauwgroene oase
35 d) lokale draagkracht? Wat verliezen we aan toekomstige waarde als natuur achter uit gaat?
36 e) future funding: beheer & onderzoek Waarom geld voor nieuwe natuur ipv behoud? - Nieuw = Markerwadden - Behoud = Schelde Waarom wel Waddenfonds & geen Scheldefonds?
37 Discussie punten: historisch perspectief - natuur van nu Is de natuur duurzaam met huidig beheer? Natuur herstel: slikken & schorren Toekomst: link natuur & economie & veiligheid? Landbouw grond voor natuur compensatie valse start Had moeten gaan over natuur voor veiligheid & economie (Zeeuwse traditie) tjeerdbouma@nioznl
38 Ruimte voor de Rivier win-win Ruimte-voor-de-rivier-377-vvl-oost-500jpg
39
40 Towards ecosystem-based flood defense in de WS? Temmerman et al (2013) Nature GOG Lippenbroek, Belgie Tijd voor Zeeland 2050: - natuurlijke wisselpolders? - kustbescherming cascades? - productieve kustbescherming? -
41 Discussie punten: Is de natuur duurzaam Natuur herstel: a) voorspellen wat waar komt & hoe snel? b) voorkomen van vernauwen van systeem? c) noodzaak voor kennis opbouw in Zeeland d) noodzaak voor lokale draagkracht e) future funding beheer & onderzoek Kansen: link natuur & economie & veiligheid
42 De toekomst van de Schelde Dare to imagine!!! QUESTIONS Frontier applied science at NIOZ & RUG & HZ: Developing fundamental knowledge for application:
SALTMARSHES IN THE NETHERLANDS: CONSERVATION, RESTORATION AND SEALEVEL RISE. Wim J. Wolff Rijksuniversiteit Groningen
SALTMARSHES IN THE NETHERLANDS: CONSERVATION, RESTORATION AND SEALEVEL RISE Wim J Wolff Rijksuniversiteit Groningen < No grazing Elymus athericus Little to medium grazing > Aster, Limonium etc < Intensive
Nadere informatieBuilding with Nature in the Delta. Inzetten van natuur en natuurlijke processen voor medegebruik
Building with Nature in the Delta Inzetten van natuur en natuurlijke processen voor medegebruik april 24, 2015 Ministry of Infrastructure and the Environment endorses BWN 26-04-2013 Minister Schultz van
Nadere informatieNuttige natuur: hoe herstelprojecten bijdragen aan de welvaart in de Schelde. Tom Maris, Annelies Boerema, Katrien Van der Biest & Patrick Meire
Nuttige natuur: hoe herstelprojecten bijdragen aan de welvaart in de Schelde Tom Maris, Annelies Boerema, Katrien Van der Biest & Patrick Meire Lippenbroek: herstel van getijdennatuur via een gereduceerd
Nadere informatieDe toekomst van de Hedwige-Prosperpolder. Resultaten van een modelstudie
De toekomst van de Hedwige-Prosperpolder Resultaten van een modelstudie De Schelde, een prachtig estuarium De Schelde. Een bijzonder gebied waar land en water samenkomen. Waar eb en vloed de baas zijn.
Nadere informatieLiving Lab for MUD NL kennisontwikkeling voor internationale toepassing
Living Lab for MUD NL kennisontwikkeling voor internationale toepassing Erik van Eekelen Lead Engineer Environmental, Van Oord Program Manager, EcoShape Wie zijn wij? Consortium voor pre-competitieve kennisontwikkeling
Nadere informatieDe hertogin Hedwigepolder, toneel van machtstrijd.
De hertogin Hedwigepolder, toneel van machtstrijd. Pion in en dekmantel van de eigenlijke Westerschelde problematiek Ir. W.B.P.M. Lases c.i. Haven van Antwerpen ~ natuurorganisties Als de haven van Antwerpen
Nadere informatieOntpolderen langs de Westerschelde
Ontpolderen langs de Westerschelde Invloed van lokale en regionale actoren en legitimiteitsproblemen in het beleidsproces (2005-2009) Judith Floor Inhoud Onderzoeksvragen Context Begrippen Beleidsronden
Nadere informatie1. opvaart over Drempel van Hansweert 2. afvaart door het Zuidergat 3. stilliggen nabij het sproeiponton 4. afvaart langs Schaar van Waarde.
Vaartocht 1. opvaart over Drempel van Hansweert 2. afvaart door het Zuidergat 3. stilliggen nabij het sproeiponton 4. afvaart langs Schaar van Waarde Verruiming vaargeul Beneden-Zeeschelde en Westerschelde
Nadere informatieir. Luc Van Damme VLAAMSE BAAIEN Challenges and Reflections Projectleider Vlaamse Baaien Dept.Openbare Werken & Mobiliteit vcbcvbcvbvcb
VLAAMSE BAAIEN Challenges and Reflections ir. Luc Van Damme Projectleider Vlaamse Baaien Dept.Openbare Werken & Mobiliteit Luc Van Damme projectleider - MOW VLAAMSE BAAIEN: INITIATIVE Mariene ingenieurs
Nadere informatiepaspoort westerschelde
paspoort westerschelde 2 Datum uitgifte: 23 januari 2013 De stuurgroep Zuidwestelijke Delta werkt toe naar besluiten over de Zuidwestelijke Delta waarin veiligheid, ecologie en economie zijn geborgd en
Nadere informatieVAN BELANG STICHTING DE LEVENDE DELTA VOOR ELKE ZEEUW. STICHTING DE LEVENDE DELTA VAN BELANG VOOR ELKE ZEEUW 1
STICHTING DE LEVENDE DELTA VAN BELANG VOOR ELKE ZEEUW www.delevendedelta.nl STICHTING DE LEVENDE DELTA VAN BELANG VOOR ELKE ZEEUW 1 HET ONTSTAAN Stichting De Levende Delta is eind jaren 90 van de vorige
Nadere informatieIllllllllllllillilllllllllillllll. kenmerk
Gedeputeerde Staten Provinciale Staten van Zeeland t.a.v. de statengriffier Illllllllllllillilllllllllillllll 17023398 AM8T. -I -p b 3 J'i^ -e ; y. 2017 Provincie Zeeland onderwerp Herijking Natuurpakket
Nadere informatieWageningen IMARES Op de natuur kun je bouwen
Wageningen IMARES Op de natuur kun je bouwen Martin Scholten is een samenwerkingsverband tussen Wageningen UR en TNO Natuur: een zee van ruimte, vol met leven Leven in natuur (een delta) Leven van de natuur
Nadere informatieAlternate stable states and restoration of intertidal systems
Alternate stable states and restoration of intertidal systems Johan van de Koppel Netherlands Institute of Ecology (NIOO-KNAW) Centre for Estuarine and Marine Ecology Netherlands Institute of Ecology Yerseke
Nadere informatieestuarium, met zicht op verbetering
Problemen in het Eems-estuarium estuarium, met zicht op verbetering Uit deze presentatie mag niets worden gebruikt of gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de eerste auteur v.n.de.jonge@planet.nl
Nadere informatieLeven met de natuur van de Westerschelde, een ander natuur beleid
Leven met de natuur van de Westerschelde, een ander natuur beleid O P W E G N A A R E E N N A T U U R L I J K E S T A A T V A N O N T W I K K E L I N G V A N D E W E S T E R S C H E L D E N O O D Z A K
Nadere informatieHet belang van integraal water- en sedimentbeheer in een international context
Het belang van integraal water- en sedimentbeheer in een international context 21/06/2016 Eric de Deckere Agenda 1. Water- en sediment beheer in de haven 2. Risico benadering 3. Bronbenadering Sediment
Nadere informatieHAVENECONOMIE EN ECOLOGIE:
HAVENECONOMIE EN ECOLOGIE: (ON)VERZOENBAAR? Is een verdere scheldeverdieping mogelijk, gewenst, noodzakelijk? Jean Jacques Peters Raadgevend Ingenieur Leader Port of Antwerp International Expert Team Jean
Nadere informatieEen vooruitblik op de verwachte landschapsontwikkeling na ontpoldering van de Hedwige-Prosperpolder
Een vooruitblik op de verwachte landschapsontwikkeling na ontpoldering van de Hedwige-Prosperpolder Stijn Temmerman, Jim van Belzen, Olivier Gourgue, Christian Schwarz, Tjeerd Bouma, Johan van de Koppel
Nadere informatieEcosysteemdiensten en hun betekenis in het estuarium. Prof. Dr. Patrick Meire Onderzoeksgroep ecosysteembeheer Universiteit Antwerpen
Ecosysteemdiensten en hun betekenis in het estuarium Prof. Dr. Patrick Meire Onderzoeksgroep ecosysteembeheer Universiteit Antwerpen Inleiding Het wereldwijde verlies aan biodiversiteit heeft geleid tot
Nadere informatieWat is een goed functionerend estuarien ecosysteem en welke diensten levert dat ons?
Wat is een goed functionerend estuarien ecosysteem en welke diensten levert dat ons? Prof. Dr. Patrick Meire Onderzoeksgroep ecosysteembeheer Universiteit Antwerpen 2 intro De voorbije decaden is er een
Nadere informatieFlood risk developments in the Rhine Basin and its Delta
Flood risk developments in the Rhine Basin and its Delta Philip Bubeck, Aline te Linde, Jasper Dekkers, Hans de Moel and Philip Ward Content Study Area Problem description and research goals Current flood
Nadere informatieOpslibbing van schorren en overstromingsgebieden
S. Temmerman 1, G. Govers 2, T. Bouma 3, M. De Vries 4, S. Wartel 5 en P. Meire 6 1 Universiteit Antwerpen, Onderzoeksgroep Polaire Ecologie, Limnologie en Geomorfologie, 2 Katholieke Universiteit Leuven,
Nadere informatieIS ER NOG RUIMTE VOOR ZILTE NATUUR? Patrick Meire Onderzoeksgroep Ecosysteembeheer Universiteit Antwerpen
1 IS ER NOG RUIMTE VOOR ZILTE NATUUR? Patrick Meire Onderzoeksgroep Ecosysteembeheer Universiteit Antwerpen 2 1) Is er nog zilte natuur? Ontwikkeling van de zilte natuur langsheen onze kust is in eerste
Nadere informatieBiobouwers overzicht lopende projecten. Luca van Duren
Biobouwers overzicht lopende projecten Luca van Duren 15 april 2015 Inventarisatie (Myra van der Meulen) Projecten met een focus op biobouwers Basis: interviews Inventarisatie is nooit compleet! Inventarisatie
Nadere informatieOplossingen voor kustbescherming
Oplossingen voor kustbescherming Congres Superstormen 1 oktober 011 Frank Goossensen, Directeur Water ARCADIS Nederland Imagine the result Dia Wereldwijde trends Over 15 jaar leven 1,8 miljard mensen in
Nadere informatiePatrick Meire in de Hedwige polder
Op pad met... Patrick Meire in de Hedwige polder CV Prof. Dr. P. Meire 1976 1980 studie Biologie aan de Universiteit Gent; 1980 1989 medewerker Laboratorium voor Oecologie der Dieren, Zoögeografie en Natuurbehoud
Nadere informatie30 jaar aan veranderingen in het Oosterschelde ecosysteem TOM YSEBAERT. Bouwen aan een Veerkrachtige Delta 1-2 juni 2017, Vlissingen
30 jaar aan veranderingen in het Oosterschelde ecosysteem TOM YSEBAERT Bouwen aan een Veerkrachtige Delta 1-2 juni 2017, Vlissingen De Oosterschelde: een uniek gebied Zoute getijdennatuur (buiten- en binnendijks)
Nadere informatieDesigning climate proof urban districts
Designing climate proof urban districts Presentation for Deltas in Times of Climate Change 2010 Jaap Kortman Laura van der Noort IVAM Maarten van Dongen Witteveen + Bos The Netherlands Presentation What
Nadere informatieNotitie beheersvragen LTV-Slibmodel
Opdrachtgever: RWS-RIKZ Notitie beheersvragen LTV-Slibmodel December 2006 WL delft hydraulics Opdrachtgever: RWS-RIKZ Notitie beheersvragen LTV-Slibmodel Ankie Bruens, Joris Vanlede, Thijs van Kessel Inhoud
Nadere informatieEcosysteemdiensten, een innovatie voor het waterbeheer?
Ecosysteemdiensten, een innovatie voor het waterbeheer? Prof.dr. Patrick Meire, dr. Jan Staes en dr. Jan Cools Universiteit Antwerpen, onderzoeksgroep ecosysteembeheer en Instituut voor Milieu en duurzame
Nadere informatieDe bijdrage van voorlanden aan hoogwaterbescherming
De bijdrage van voorlanden aan hoogwaterbescherming Pagina 0 Pagina 1 De bijdrage van voorlanden aan hoogwaterbescherming Bevindingen van het project BE SAFE: Bio-Engineering for Safety Auteurs Vincent
Nadere informatieAdvanced Instrumentation. Hans van Gageldonk, Henk Hoevers, Gerard Cornet. 10 Oktober 2012
Advanced Instrumentation Hans van Gageldonk, Henk Hoevers, Gerard Cornet 10 Oktober 2012 Agenda Wat is Advanced Instrumentation? Hoe past Advanced Instrumentation in de keten van fundamenteel onderzoek
Nadere informatieEcodocks: instrument voor een duurzaam waterbodembeheer in de Antwerpse Haven: stand van zaken en uitdagingen. Agnes Heylen
Ecodocks: instrument voor een duurzaam waterbodembeheer in de Antwerpse Haven: stand van zaken en uitdagingen. Agnes Heylen 13-10-2017 1 Sediment management 2 1. Sediment management: vandaag Sedimentation
Nadere informatieEUROPESE COMMISSIE. Brussel, SG-Greffe(2012)D/
EUROPESE COMMISSIE SECRETARIAAT-GENERAAL Brussel, SG-Greffe(2012)D/ PERMANENTE VERTEGENWOORDIGING VAN NEDERLAND BIJ DE EUROPESE UNIE Kortenberglaan 4-10 1040 BRUSSEL Betreft: Ingebrekestelling Inbreuk
Nadere informatieHandouts - lesson 4 - #dutchgrammar - 9 april the verb. het werkwoord. regular verb conjugation
#dutchgrammar for beginners - lesson 4 1 the verb het werkwoord 2 to watch ik kijk jij kijkt u kijkt hij kijkt zij kijkt het kijkt wij jullie zij 3 most verbs end with: -en first person singular: without
Nadere informatieWhat issues should the Province of Limburg address when developing its climate-proof policy?
Figuur 1.1: Waar moet de Provincie Limburg klimaatadaptatiebeleid voor ontwikkelen? inhoudelijk Huidig beleid Gevolgen klimaatverandering Witte vlekken procesmatig Aansluiting ander beleid Rol provincie
Nadere informatieCampus Zeeland. Regiobijeenkomst Zeeuws Vlaanderen. 22 juni 2017
Campus Zeeland Regiobijeenkomst Zeeuws Vlaanderen 22 juni 2017 1 Agenda 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken 4. Versterken hele onderwijskolom 5. Financiering 6. Conclusies
Nadere informatieCampus Zeeland. Regiobijeenkomst Schouwen Duiveland en Tholen. Bruinisse, 20 juni 2017
Campus Zeeland Regiobijeenkomst Schouwen Duiveland en Tholen Bruinisse, 20 juni 2017 1 Agenda 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken 4. Versterken hele onderwijskolom (onderwijs
Nadere informatieVerslag Interactieve werksessie Smartsediment Slimme toepassingen van baggerspecie
Verslag Interactieve werksessie Smartsediment Slimme toepassingen van baggerspecie Werkconferentie Bouwen aan een veerkrachtige Scheldedelta 2 juni 2017, Hotel Westduin, Vlissingen Introductie Zoals alle
Nadere informatieIntegrale planning van water, ruimte en resilience
1 Integrale van water, ruimte en resilience Dr Margo van den Brink Afdeling Planologie Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen 2 God schiep de wereld, behalve Nederland. Dat liet
Nadere informatieDE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT,
Bureau Bestuursraad De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA 's-gravenhage uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum BBR. 2009/180 17 april 2009 onderwerp doorkiesnummer
Nadere informatiegebiedsontwikkeling perkpolder hulst
gebiedsontwikkeling perkpolder hulst De ontwikkeling van een aantrekkelijk woon-, werk- en recreatielandschap Gebiedsontwikkeling Perkpolder De ontwikkeling van een aantrekkelijk woon-, werk- en recreatielandschap
Nadere informatieCompetencies atlas. Self service instrument to support jobsearch. Naam auteur 19-9-2008
Competencies atlas Self service instrument to support jobsearch Naam auteur 19-9-2008 Definitie competency The aggregate of knowledge, skills, qualities and personal characteristics needed to successfully
Nadere informatieOP WEG NAAR GEOPARK SCHELDE DELTA
OP WEG NAAR GEOPARK SCHELDE DELTA On the tides of time and climate OP WEG NAAR GEOPARK SCHELDE DELTA Een afgebakend gebied met een bijzondere geologische structuur en cultuurhistorie. De Vlaams-Nederlandse
Nadere informatieHoe groot is het aanpassingsvermogen. van de Waddenzee?
Hoe groot is het aanpassingsvermogen van de Waddenzee? Han Olff Rijksuniversiteit Groningen Photo: Han Olff Foto Ruben Smit Meer uitstoot CO 2 en Mondiale Vermesting verzuring van de opwarming en vervuiling
Nadere informatieZandhonger. Kerend Tij Innovatie Competitie Hydrodynamische innovatie van de stormvloedkering Oosterschelde. 19 september 2002
Zandhonger Kerend Tij Innovatie Competitie Hydrodynamische innovatie van de stormvloedkering Oosterschelde 19 september 2002 Zandhonger, Gaat de Oosterschelde kopje onder? De Deltawerken veranderden de
Nadere informatieStappenplan E. Van den Bergh, 14e bijeenkomst Vissennetwerk 7 juni2007
Stappenplan Conceptueel denkkader Scenario I : Ruimte voor het Estuarium Antwerpen brakke plas slik en schor ggg/slik en schor wetland overstromingsvlakte zijarm huidige bestemming Durme Rupel Nete Dijle
Nadere informatieBusiness as an engine for change.
Business as an engine for change. In the end, the success of our efforts will be measured against how we answered what we have found to be the fundamental question: how do we love all the children, of
Nadere informatiePresentation Summerschool. 14 July 2016
Presentation Summerschool 14 July 2016 The Netherlands and The Hague The Hague The city in the context of the Randstad Table of contents Facts and character of The Hague Historical growth of the city Scheveningen
Nadere informatieMOSSELWAD Herstel en Duurzaam beheer Mosselbanken Waddenzee
MOSSELWAD Herstel en Duurzaam beheer Mosselbanken Waddenzee EUCC, The Coastal Union Wageningen IMARES Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-CEME) Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ)
Nadere informatieOntstaan en ontwikkeling van platen en geulen in de Westerschelde
Ontstaan en ontwikkeling van platen en geulen in de Westerschelde Prof. Ir. Jean J. Peters Raadgevend ingenieur Expert-team Haven Antwerpen De vragen: Hoe ontstonden de platen en geulen in de Westerschelde?
Nadere informatieCampus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta
Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand
Nadere informatieBedrijven & Biodiversiteit = 3!
Bedrijven & Biodiversiteit... 1+ 1 = 3! Context, praktijk en kansen 6 Oktober 2016, Robbert Snep Verspreiding van bedrijventerreinen in Nederland Bedrijventerrein ?? ?? Infra-rood beeld: rood is bomen,
Nadere informatieCampus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta
Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken
Nadere informatieVoortgangsrapportage Natuurcompensatieprogramma Westerschelde aan de Europese Commissie
abcdefgh Voortgangsrapportage Natuurcompensatieprogramma Westerschelde aan de Europese Commissie ........................................................................................ Colofon Projectleider
Nadere informatiePAO bezoek London 26 september 2008: dynamiek in Thames Estuary én TE2100. Inleiding door Marnix de Vriend, Royal Haskoning
PAO bezoek London 26 september 2008: dynamiek in Thames Estuary én TE2100 Inleiding door Marnix de Vriend, Royal Haskoning Three Rivers Excursion Projectteam Munnikenland, Londen 1 sept. 2008 Inhoud Presentatie
Nadere informatieOntwikkeling en Toepassing slibmodel
Lange Termijn Visie: Onderzoek en Monitoring Onderzoeksluik: Toegankelijkheid Ontwikkeling en Toepassing slibmodel Joris Vanlede, Thijs van Kessel Waterbouwkundig Laboratorium en Deltares Studiedag Lange
Nadere informatieinhoud voorwoord dankwoord SitueriNg De natuur als bron van economische rijkdom
VOORWOORD... 13 DANKWOORD... 15 Situering De natuur als bron van economische rijkdom... 17 - Drie productiefactoren: arbeid, kapitaal en... natuur... 17 - Ecosysteemdiensten... 17 - Het nut van rivieren...
Nadere informatieInhoud presentatie. Uitvoering van de verruiming en het belang van monitoring. Kirsten Beirinckx 2 juni Stortstrategie. Overleg flexibel storten
Uitvoering van de verruiming en het belang van monitoring Kirsten Beirinckx 2 juni 2010 Inhoud presentatie Stortstrategie Overleg flexibel storten Monitoring en kwaliteitsparameters Evaluatiemethodiek
Nadere informatieEINDTERMEN EN VAKKENPAKKETTEN VOOR DE SPECIALISATIES VAN DE MASTER ELECTRICAL ENGINEERING MAARTEN KORSTEN
EINDTERMEN EN VAKKENPAKKETTEN VOOR DE SPECIALISATIES VAN DE MASTER ELECTRICAL ENGINEERING MAARTEN KORSTEN EINDTERMEN EN DE OPBOUW VAN DE OPLEIDING sequential in time relation with FQs Philosophy of Engineering
Nadere informatieMOSSELWAD ( ) Herstel en Duurzaam beheer Mosselbanken Waddenzee
MOSSELWAD (2009 2014) Herstel en Duurzaam beheer Mosselbanken Waddenzee EUCC, The Coastal Union Wageningen IMARES Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-CEME) Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek
Nadere informatieEen veranderend klimaat: Lessen van de sedimentaire geschiedenis van Nederland (e.o.)
Een veranderend klimaat: Lessen van de sedimentaire geschiedenis van Nederland (e.o.) De nuchtere / ontnuchterende blik van een sedimentair geoloog Dr. Joep Storms Associate professor Technische Universiteit
Nadere informatieOpleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis
Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis Contact opleiding: Marc Spiller (marc.spiller@wur.nl) Integrale
Nadere informatieMilieu-effectenbeoordeling van het project ingediend door de AG Haven Oostende.
KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT VOOR NATUURWETENSCHAPPEN BEHEERSEENHEID MATHEMATISCH MODEL VAN DE NOORDZEE AFDELING BEHEER VAN HET MARIENE ECOSYSTEEM Milieu-effectenbeoordeling van het project ingediend
Nadere informatieRuimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische
Op 20 maart 2019 zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De Provincie Zeeland staat voor belangrijke keuzes. Op het terrein van energie, gebiedsontwikkeling, economie en infrastructuur liggen
Nadere informatieZELF DENKENDE WEBSHOP
ZELF DENKENDE WEBSHOP ARTIFICIAL INTELLIGENCE PANGAEA Digital Agency - Regulusweg 5 Den Haag - 088-6 123456 - hello@png.nl - www.webshop.ai OPBOUW PRESENTATIE WAT IS AI EN WAT GEBEURT ER IN DE WERELD VAN
Nadere informatieSustainable Urban Mobility Plan Rotterdam, april 2016
Smart accessibility for a healthy, strong economics and attractive city! Rotterdamse Mobiliteitsagenda IN ROTTERDAM HEB JE DE LUXE OM TE KIEZEN HOE JE REIST. WIL JE OP DE FIETS, GA JE MET DE FIETS. WIL
Nadere informatieSessie Centrumsteden VVJ
Sessie Centrumsteden VVJ Bram Vermeiren Steunpunt Jeugd vzw Arenbergstraat 1D I 1000 Brussel T 02 551 13 50 I F 02 551 13 85 info@steunpuntjeugd.be I www.steunpuntjeugd.be missie Jeugdwerk brengt kinderen
Nadere informatieNational Qualifications Framework in an international perspective. Vlaams Ministerie Onderwijs en Vorming Brussel, 30 november 2009
National Qualifications Framework in an international perspective Vlaams Ministerie Onderwijs en Vorming Brussel, 30 november 2009 Internationaal perspectief Afstemming op Europese ontwikkelingen: EQF,
Nadere informatieDe ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee. Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ
De ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ Een blik over de dijk Wat zijn grote trends in ecologie IJsselmeergebied? Wat drijft deze trends? Hoe
Nadere informatieNaar een afwegingsmodel voor gezondheidsbeleid
Naar een afwegingsmodel voor gezondheidsbeleid prof. dr. Frauke Ohl Animal Welfare & Laboratory Animal Science; Dept. Animals in Science & Society Veterinary Faculty, Utrecht University, NL Council of
Nadere informatieC OMES LIPPENBROEK, WAAR HET GETIJ DE NIEUWE REGEL IS
LIPPENBROEK, WAAR HET GETIJ DE NIEUWE REGEL IS Schelde estuarium: ecosysteemfuncties Belangrijke interacties tussen pelagiaal slik - schor HW HOOG Schor LW DIEP Slik Ondiep water Vallei MAAR: belangrijk
Nadere informatiePMR monitoring: H1110 (permanent overstroomde zandbanken)
PMR monitoring: H1110 (permanent overstroomde zandbanken) 1 oktober Vlissingen Ingrid Tulp, Johan Craeymeersch, Vincent Escaravage (NIOZ), Nicola Tien, Cindy van Damme H1110: benthos en vis Verwachting:
Nadere informatieIr. Herman Dijk Ministry of Transport, Public Works and Water Management
Policy Aspects of Storm Surge Warning Systems Ir. Herman Dijk Ministry of Transport, Public Works and Water Contents Water in the Netherlands What kind of information and models do we need? Flood System
Nadere informatieDuurzaam werken op zee
Sarah Smith Tropen & Tropisch Belangrijke mariene ecosystemen Mangroven Zeegras Koraal Kwetsbaarheid Tropen: de gebieden rondom de evenaar tussen de keerkringen. www. commons.wikimedia.org Tropisch klimaat:
Nadere informatieWater en sediment in het estuarium van de Schelde
M. Chen, S. Wartel en F. De Smedt Vrije Universiteit Brussel Faculteit Ingenieurswetenschappen Vakgroep Hydrologie en Waterbouwkunde Water en sediment in het estuarium van de Schelde 1. Inleiding pen en
Nadere informatieStatencommissie REW 1 februari KRW maatregelen rijkswateren
Statencommissie REW 1 februari 2008 Kaderrichtlijn Water in Scheldestroomgebied KRW maatregelen rijkswateren Loes de Jong RWS Zeeland Projectbureau KRW Schelde Rijkswateren Zeeland Inhoud presentatie:
Nadere informatieKNVB & SAS MAARTEN HOFFER - KNVB RENE VAN DER LAAN - SAS
KNVB & SAS MAARTEN HOFFER - KNVB RENE VAN DER LAAN - SAS KNVB - MAARTEN HOFFER HET NL VOETBALLANDSCHAP VOETBAL OM VAN TE HOUDEN HET NL VOETBALLANDSCHAP 1.227.157 leden 1.077.078 man 146.090 vrouw 16.968.133
Nadere informatieNatura 2000-gebied Westerschelde & Saeftinghe
Natura 2000-gebied Westerschelde & Saeftinghe De Staatssecretaris van Economische Zaken Gelet op artikel 3, eerste lid, van Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van
Nadere informatieMOSSELBANKEN IN DE WADDENZEE
MOSSELBANKEN IN DE WADDENZEE Functies - Wadden ecosysteem Filter feeders en waterkwaliteit; slib Biodepositie en stabiliteit van substraat; kustbescherming Morfologische landschappelijke eenheid in systeem
Nadere informatieEen Eeuw Zeevisserij in België
Een Eeuw Zeevisserij in België Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh VLIZ medewerkers: Sara Behiels, Jan Haspeslagh, Daphnis Depoorter, Nancy Fockedey, Heike Lust, Liesbeth Lyssens, Jan Mees, Annelies
Nadere informatieBeïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?
Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety
Nadere informatieAssessment of dredginginduced
Assessment of dredginginduced turbidity CEDA presentatie januari 2013 Walter Jacobs Hydronamic / Royal Boskalis Westminster Inleiding Inschatten van vertroebeling t.g.v. baggerwerken Assessment of dredging-induced
Nadere informatieNieuwe bronnen voor nieuwe inzichten. Marko Roos Coordinator CBDS thema s Arbeid en Mobiliteit
Nieuwe bronnen voor nieuwe inzichten Marko Roos Coordinator CBDS thema s Arbeid en Mobiliteit Paradigm shift: data drivensociety. Hoeveelheid geproduceerde data groeit exponentieel De samenleving verandert
Nadere informatieNOORDZEE SYMPOSIUM 2007
NOORDZEE SYMPOSIUM 2007 Indicatoren als wegwijzers Hannelore Maelfait Kathy Belpaeme Coördinatiepunt Duurzaam Kustbeheer Wist je dat Wist je dat er in 2004, 24 olielozingen op zee vanuit de lucht werden
Nadere informatie#ThoughtExpedition voorbereiding
#ThoughtExpedition voorbereiding Thema: waar blijft herstel van crisis Kies een voorbeeld uit welke je tijdens het groepswerk wilt inbrengen en waar je een dialoog over wilt voeren. Inhoudsopgave 1. Algemeen
Nadere informatieHistorische evolutie van Zeescheldehabitats
713_21 WL Rapporten INBO.R.2012.59 Wetenschappelijke instelling van de Vlaamse overheid Historische evolutie van Zeescheldehabitats Kwantitatieve en kwalitatieve analyse van invloedsfactoren Van Braeckel
Nadere informatieKwelders en schorren, circa
Indicator 10 juli 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Door waterstaatkundige ingrepen
Nadere informatieWENNEN AAN DE WESTERSCHELDE ADVIES COMMISSIE NATUURHERSTEL WESTERSCHELDE: ALTERNATIEVEN VOOR ONTPOLDERING HERTOGIN HEDWIGEPOLDER
ADVIES COMMISSIE NATUURHERSTEL WESTERSCHELDE: ALTERNATIEVEN VOOR ONTPOLDERING HERTOGIN HEDWIGEPOLDER 2 Advies Commissie Natuurherstel Westerschelde Schelde Het land draagt de rivier die schepen varen laat
Nadere informatieToestandsevaluatie Natuur 2015 (T2015)
Toestandsevaluatie Natuur 2015 (T2015) Belangrijkste toestand en trend resultaten thema s waterkwaliteit, leefomgeving, fauna en flora Opzet Evaluatie natuurlijkheid hoofdlijnen Thema waterkwaliteit Thema
Nadere informatieDatum: 13 maart Dutch Guild. Egon Verharen/Marco Slik 1
Datum: 13 maart 2012 @ Dutch Guild. Egon Verharen/Marco Slik 1 HbbTV, pilot ervaringen Marco Slik, Beleidsadviseur DDU R&D Egon Verharen, Manager DDU R&D 2 Taak en doel NPO Taak NPO is gidsen en duiden
Nadere informatieMetro & De Volkskrant van mei. Veiligheid; versterking van de kustzone
Metro & De Volkskrant van mei Project Thema DWKPrgr 418 Duurzame kust- en estuariene natuur Noordzee en kust Pieter Slim Diana Prins & Sona Prakash Overzichtkaart Nederland DE RAMP, februari 1953 Natuur
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst HiLumi en IPAC
Deelnemersbijeenkomst HiLumi en IPAC Toon Verhoeven DIFFER is part of Toon Verhoeven ILO voor ITER en ESS ILO voor ITER voor DIFFER, Eindhoven Dutch Institute for Fundamental Energy Research ILO voor ESS
Nadere informatieResearchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt The role of mobility in higher education for future employability
The role of mobility in higher education for future employability Jim Allen Overview Results of REFLEX/HEGESCO surveys, supplemented by Dutch HBO-Monitor Study migration Mobility during and after HE Effects
Nadere informatieVraag 1.3 A point source emits sound waves with a power output of 100 watts. What is the sound level (in db) at a distance
Hoofdstuk 1 Natuurkunde I Vraag 1.1 It is possible to hear an approaching train before you can see it by listening to the sound wave through the track. If the elastic modulus is 2.0 10 11 N/m 2 and the
Nadere informatieThe training courses are only offered in Dutch.
Training courses NWO Academy Do you want to focus on the competencies we want to develop throughout the organisation, on what is important for your job and working in projects, or on strengthening your
Nadere informatieDe natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke kwelders. Peter Esselink
De natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke kwelders Peter Esselink workshop vastelandkwelders 28 okt 2015 Stap 1 Terminologie De natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke
Nadere informatieWHY INVEST IN THE KORTRIJK REGION?
EN JUNE 24, 2011 Investment seminar WHY INVEST IN THE KORTRIJK REGION? On Friday 24th of June, the Kortrijk region organizes an investment seminar and network event for the economic representatives of
Nadere informatie