Actualiteiten ruimtelijke ordeningsrecht 6 oktober 2016

Transcriptie

1 Actualiteiten ruimtelijke ordeningsrecht 6 oktober 2016

2 Opzet 1. Hogere overheden en planologische besluitvorming 2. Parkeren 3. Kruimelgevallen en MER 4. Ladder voor duurzame verstedelijking 5. Capita selecta

3 Hogere overheden en planologische besluitvorming Ontheffing van algemene regels Indien een bouwplan in strijd is met het bestemmingsplan en de provinciale verordening, dan is het college in beginsel gehouden een ontheffing aan te vragen, tenzij er andere redenen zijn om gemeentelijke medewerking te weigeren: College mag niet denken voor GS (ABRvS 19 augustus 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2632) Criterium verlening ontheffing ex 4.1a Wro: voor zover de verwezenlijking van het gemeentelijk ruimtelijk beleid wegens bijzondere omstandigheden onevenredig wordt belemmerd in verhouding tot de met die regels te dienen provinciale belangen

4 Hogere overheden en planologische besluitvorming Ontheffing van algemene regels Bepaling die GS een ongeclausuleerde bevoegdheid geeft ontheffing te verlenen van de regels in een verordening, is strijdig met artikel 4.1a Wro en onverbindend (ABRvS 22 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2336) Wijzigingsbevoegdheid in een provinciale verordening hoeft niet te voldoen aan de eisen van 4.1a Wro (ABRvS 30 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2838) Ontheffing overeind gebleven in ABRvS 29 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2561 Ontheffing vernietigd in ABRvS 5 oktober 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2651

5 Hogere overheden en planologische besluitvorming Aanwijzingen Een reactieve aanwijzing kan worden gegeven in gevallen waarin het stellen van algemene regels wordt overwogen of voorbereid (ABRvS 20 oktober 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BO1178) Coalitieakkoord en houtskoolschets voldoende grondslag (ABRvS 25 februari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:515) Een proactieve aanwijzing mag niet leiden tot strijd met de provinciale verordening (ABRvS 16 september 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2927)

6 Parkeren Artikel lid 2 aanhef en onder a Bro Ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening kan een bestemmingsplan regels bevatten a. waarvan de uitleg bij de uitoefening van een daarbij aangegeven bevoegdheid, afhankelijk wordt gesteld van beleidsregels

7 Parkeren De parkeerkwestie kan in zoverre met gebruikmaking van artikel 3.1.2, tweede lid, onder a, van het Bro, in het bestemmingsplan worden geregeld door in een bestemmingsplanregel neer te leggen dat bij de uitoefening van de bevoegdheid voor het verlenen van een omgevingsvergunning voor bouwen, de regel geldt dat voldoende parkeergelegenheid voor auto s en fietsen wordt gerealiseerd; dat voldoende betekent dat wordt voldaan aan de normen in de beleidsregels die zijn neergelegd in de Nota Parkeernormen Fiets en Auto die als bijlage 1 bij de parkeernota Stallen en Parkeren 2013 hoort, en dat indien deze beleidsregels gedurende de planperiode worden gewijzigd, rekening wordt gehouden met de wijziging. (ABRvS 9 september 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2837)

8 Kruimelgevallen en MER Beperking toepasbaarheid kruimelgevallenregeling 5 lid 6 bijlage II Bor: Artikel 4, onderdelen 9 en 11, is niet van toepassing op een activiteit als bedoeld in onderdeel C of D van de bijlage bij het Besluit milieueffectrapportage. Activiteiten (kolom 1) en gevallen/drempelwaarden (kolom 2) Categorie 11.2 D-lijst: "De aanleg, wijziging of uitbreiding van een stedelijk ontwikkelingsproject met inbegrip van de bouw van winkelcentra of parkeerterreinen. Drempelwaarde: > ha of > woningen

9 Kruimelgevallen en MER Beperking toepasbaarheid kruimelgevallenregeling Wisselende lagere jurisprudentie, nog geen uitsluitsel Afdeling Rb Overijssel 14 januari 2016, ECLI:NL:RBOVE:2016:90: drempelwaarden wegen niet mee Rb Midden-Nederland 19 mei 2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:2742: activiteit is bepalend Vz. rb Noord-Nederland 26 april 2016, ECLI:NL:RBNNE:2016:2041, drempelwaarden wegen mee 8:69a Awb

10 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Doel en functie van de ladder (3.1.6 lid 2 Bro) Doel: zorgvuldig ruimtegebruik en voorkomen van leegstand Nb: dit doel wordt ook nagestreefd door provinciale ladderregelingen, met afwijkende begrippen Ladder leidt niet tot een bepaalde uitkomst, de Ladder verbiedt geen ontwikkelingen, maar is een stramien waarmee het bevoegd gezag over voldoende informatie beschikt om een ruimtelijke afweging te maken over de aanvaardbaarheid van een nieuwe stedelijke ontwikkeling Alle jurisprudentie en anderszins: zie Handleiding LDV

11 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Aangewezen besluit + nieuwe stedelijke ontwikkeling (NSO), dan: 1. Actuele regionale behoefte (ARB) 2. Mogelijkheden binnen bestaand stedelijk gebied (BSG) 3. Multimodale bereikbaarheid

12 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Nieuwe stedelijke ontwikkeling ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen Ontwikkeling van enige omvang Conserverende bestemming Functiewijzigingen

13 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Wel NSO 12 woningen 2 woningen die onderdeel zijn van een groter project Sociale en culturele voorzieningen Een supermarkt Een mestvergistingsinstallatie Geen NSO 11 woningen Te zeer verspreid liggende woningen Een uitbreiding van een bedrijfsgebouw met 400 m2 Infrastructuur 35 windturbines

14 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Nieuwe stedelijke ontwikkeling Conserverende bestemming: geen NSO Onbenutte planologische mogelijkheden Functiewijziging Hoofdregel: geen nieuw ruimtebeslag, geen NSO Uitzondering: een zodanige functiewijziging Saldering

15 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Ladder in perspectief Relevante feiten en af te wegen belangen (o.a. 3:2 Awb) Een goede ruimtelijke ordening (o.a. 3.1 lid 1 Wro) Goed woon-, leef- en ondernemersklimaat Nut en noodzaak Alternatievenonderzoek Uitvoerbaarheidstoets (3.1.6 lid 1 onder f Bro)

16 Ladder voor duurzame verstedelijking Huidige ladder Observaties huidige ladder Goede ruimtelijke ordening is belangrijk en maatwerk en vergt dus inspanning, de ladder is daarop geen uitzondering Exacte toepassing kan juridisch complex zijn door kunstmatig afwijkend regime van algemene normen uit Awb en Wro Bv: geen NSO: geen ladder, wel nut en noodzaak Bv: A2-vergunning (kruimel): geen ladder, wel nut en noodzaak Bv: binnen BSG: geen ladder, wel alternatievenonderzoek

17 Ladder voor duurzame verstedelijking Nieuwe ladder Wijzigingen algemeen (brief c.a. 23 juni 2016) Van een trap met drie treden naar een tweepotig krukje (trede 3 geschrapt) Van actuele regionale behoefte naar behoefte Bevoegdheid tot doorschuiven ladderonderzoek van globaal plan naar uitwerkings- of wijzigingsplan Provinciale verordening niet meer ladderplichtig Definities NSO en BSG blijven ongewijzigd

18 Ladder voor duurzame verstedelijking Nieuwe ladder Wijzigingen uitgediept Van actuele regionale behoefte naar behoefte Schrappen actuele zonder gevolgen, planperiode blijft bepalend Schrappen regionale zonder gevolgen, complexiteit blijft

19 Ladder voor duurzame verstedelijking Nieuwe ladder Wijzigingen uitgediept Bevoegdheid om in een globaal moederplan te bepalen dat het ladderonderzoek wordt doorgeschoven naar uitwerkings- of wijzigingsplan Maatregel beperking/fasering onderzoekslasten ivm maximale planologische mogelijkheden Kan voor ladderonderzoek, maar wat betekent dit voor bv de uitvoerbaarheidsvraag/nut en noodzaak?

20 Ladder voor duurzame verstedelijking Nieuwe ladder Conclusie Wijzigingen in treden 1 en 2 (oud) hebben vermoedelijk geen gevolgen voor de Ladderpraktijk Nieuwsgierig naar invulling bevoegdheid tot doorschuiven ladderonderzoek naar wijzigings- en uitwerkingsplannen Geen reden om aan te nemen dat nieuwe ladder leidt tot een vermindering van ladderberoepsgronden (eerder meer)

21 Ladder voor duurzame verstedelijking Nieuwe ladder Nieuwe plek in paragraaf Besluit kwaliteit leefomgeving Verval dubbele onderzoekslasten door verval wijzigingsplan en uitwerkingsplan Uitvoerbaarheidstoets wordt toets dat functies niet evident onuitvoerbaar zijn Verval planperiode van tien jaar Doorschuiven ladderonderzoek naar nader afwegingsmoment? Europese m.e.r.- en Natura 2000-regelgeving beperkend?

22 Capita selecta Voorwaardelijke verplichting Hoofdregel: indien het treffen van maatregelen noodzakelijk is om een bestemmingsplan ruimtelijk aanvaardbaar te doen zijn, dan moeten die maatregelen in een voorwaardelijke verplichting worden voorgeschreven (ABRvS 29 december 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BO9160; ABRvS 11 februari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:366) Uitzonderingen: o.a. verkeersmaatregelen, mits in macht overheid / publiekrechtelijke borging in ander spoor (o.a. ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2929)

23 Capita selecta Voorwaardelijke verplichting Planregel die ertoe strekt dat strijdig gebruik is het niet binnen twee jaar na oplevering van het bouwplan uitvoeren en instandhouden van het landschappelijk inrichtingsplan als omschreven in een bijlage bij het bestemmingsplan, is strijdig met de rechtszekerheid (ABRvS 5 oktober 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2615) De Afdeling noemt niet het principiële bezwaar dat deze regel strijdig is met de systematiek van toelatingsplanologie

24 Capita selecta VNG-brochure De richtafstanden uit de VNG-brochure zijn indicatief voor een goede ruimtelijke ordening. Dit betekent dat van die richtafstanden mits zorgvuldig voorbereid en onderbouwd kan worden afgeweken. Niet het geval in ABRvS 5 oktober 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2656

25 Vragen? Jan van Oosten Senior Associate Amsterdam T jan.vanoosten@stibbe.com

26 Bedankt S t i b b e. c o m 26