M1 Combinatie van naar voren staande tanden met impacties en een overtallig gebitselement bij een 10-jarig meisje

Transcriptie

1 M1 Comintie vn nr voren stnde tnden met impcties en een overtllig geitselement ij een 10-jrig meisje Trefwoorden: Klsse-II/1 mlocclusie Impctie Overtllig geitselement Eversie Functionele pprtuur Buiteneugel Crine Crels Af. M1.1 Occlusie vóór ehndeling.. Occlusl nzicht vn oventndoog.. Occlusie links. c. Occlusl nzicht ondertndoog. d. Occlusie rechts. 1 Reden ezoek en wens ptiënt Een meisje vn 10 jr ezocht de consulttie orthodontie smen met hr moeder. Ze werd verwezen door de kinderrts... omdt hr tnden toch wt ver nr voren stonden... Moeder noch dochter vonden dt dit erg opvllend ws, mr kwmen toch wel voor orthodontisch dvies. c d 1 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

2 2 Anmnese Medische nmnese Tndheelkundige nmnese Geen ijzonderheden. Regelmtig tndrtsezoek. Geen klchten. 3 Klinisch en röntgenologisch onderzoek Extrorl In frontl nzicht: symmetrie en hrmonie vn het gelt; hituele open lipreltie. In lterl nzicht: een convex profiel; terugliggende kin; vergrote liptrp; normle lip-neusverhouding; ovensnijtnden fgesteund door de onderlip; horizontl verloop vn onderzijde mndiul. In driekwrt nzicht: sterke eversie vn de snijtnden wordt duidelijk. Af. M1.2 Driekwrt fcile opnme. Introrl Vrij goede mondhygiëne. De vier zesjrige molren lsook lle nog nwezige melkmolren heen lle grote vullingen, wruit toch een grote criësgevoeligheid lijkt. Bulging vn de nog ingesloten ovenhoektnden, lsook ter hoogte vn regio 44. Mesile rottie vn 16 en 26. Smlle oventndoog. 2 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

3 M1 Nr voren stnde tnden met impcties en overtllig geitselement Af. M1.3. Occlusie.. Vn frontl.. Vn cudl. Reltie/functie Röntgenonderzoek Eén volledige PB (premolrreedte) disto-occlusie vn de molren en hoektnden links en rechts. Overjet: 13 mm. Overeet: 5 mm, met pltumeet. Lterle kruiseet (ter hoogte vn 16, 55 en 54). Middellijnfwijking vn 3,5 mm onder nr rechts. OPG (regio impctie 42, 43 en 44 is onduidelijk, drom ws detilopnme d.m.v. picle röntgenopnme wenselijk). Apicle röntgenopnme (er lijkt inderdd een overtllig element te zitten in het rechter onderkwdrnt in de hoektndregio). Af. M1.4 OPG vóór ehndeling. 3 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

4 Af. M1.5. Apicle röntgenopnme vn hoektndregio vierde kwdrnt.. Occlusle röntgenopnme vn zelfde regio. Af. M1.6 Lterl cephlogrm vóór ehndeling. Sgittl skeletle reltie: licht prominente ovenkk; onderretrognthie; distoreltie vn onderkk ten opzichte vn ovenkk. Af. M1.7 Overtrektekening vn hetzelfde cephlogrm (verticl skeletle reltie: horizontl verloop vn de onderkk; dentosle relties: eversie vn oven- en onderincisieven). 4 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

5 M1 Nr voren stnde tnden met impcties en overtllig geitselement Dignose Prognose Klsse-II/1-fwijking met grote overjet (13 mm) en pltumeet gesulimeerd met kruiseet en medinlijnfwijking. Goed. 4 Proleemstelling Heel diverse prolemtiek met een hoge prioriteit voor ehndeling, met nme: De distoreltie. De uitgesproken eversie vn de oventnden. De vergrote overjet met groot trumgevr. De impctie vn drie onderelementen door nwezigheid vn een oventllige lterle snijtnd of hoektnd. Overige prolemen (lgere prioriteit) met nme: Kort ondergezicht. Pltumeet. Uitgesproken curve vn Spee. Duele eversie. Lipinterpositie. Vergrote liptrp. Rottie vn molren. Middellijnfwijking. 5 Mogelijke oplossingen Zo snel mogelijk extrctie vn oventllig element en ruimte mken voor geïmpcteerde definitieve elementen, zodt deze kunnen doorreken. Zo de spontne eruptie niet optreedt (n een tientl mnden wchttijd) moeten tijdens een heringreep de geïmpcteerde elementen vn een eyelet (oogje) worden voorzien, wrdoor een ligtuur kn worden ngercht om de elementen ctief te extruderen. Tegelijkertijd zou met kkorthopedische middelen de distoreltie moeten worden gecorrigeerd, zodt het trumgevr zo snel mogelijk kn fnemen. Liefst zou hiermee om dezelfde reden eveneens de lipinterpositie moeten worden gecorrigeerd. Bij deze ptiënt zl zich, op het ogenlik dt lle elementen goed en wel zijn doorgeroken, ook de vrg voordoen of er geen extrcties zullen moeten worden uitgevoerd om de duele eversie op te lossen. Om te vermijden dt een schreet ontstt (voorl rechts is dt gevr groot tijdens correctie vn de distoreltie) moet tegelijk ook expnsie in de oventndoog worden uitgevoerd. Indien men echter de schreet ook nog wil corrigeren, dn zl meer uitgereide expnsie dienen te geeuren. Uiterrd zl hierdoor dn ook de smlle oventndoog worden opgeheven. Als de tndstnd en interdigittie fijn moeten worden fgewerkt, dn zl hier onvermijdelijk vste pprtuur moeten worden toege- 5 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

6 pst. Deze oplossingen worden lle met de ptiënt en hr moeder uitgereid esproken. 6 Strtegie Het doel is dus een non-extrctieehndeling uit te voeren wrij lle elementen op hun plts in de tndogen worden gercht en er een neutro-reltie, een neutro-occlusie, een normle overjet en overite tot stnd zullen komen. 7 Uitgevoerde therpie Onmiddellijke extrctie vn het surnumerir element. Tijdens het wchten op de doorrk vn de geïmpcteerde elementen wordt een cervicle hedger (uiteneugel) ngepst (ter correctie vn de distoreltie, diepe eet, derottie vn molren, expnsie vn oventndoog). Over de molrnden wordt een fdruk genomen om tegelijk een functioneel kkorthopedisch pprt (in dit gevl een open ctivtor) te lten drgen door de ptiënt. N enige mnden wordt het mndiulire deel vn de ctivtor zo gemodificeerd dt in de ondertndoog met vste pprtuur ruimte kn worden gecreëerd om de geïmpcteerde elementen te lten doorreken. De hedger moet 14 uur per etml worden gedrgen, de open ctivtor liefst zoveel mogelijk, mr ook miniml 14 uur per dg. Wnneer de occlusie volledig is gecorrigeerd, kn tot de fse vn vste pprtuur in de ovenkk worden overgegn; in die fse wordt de hedger nog enkel ls vernkering geruikt om geen ongewenste mesilistie vn de elementen te krijgen. Retentie onder door middel vn getwiste drd die lingul op elk vn de fronttnden vstzit; oven door middel vn gemodificeerde Hwley-retentieplt. 8 Resultt De ptiënt en hr moeder wren erg tevreden over de vernderingen en het effect gereliseerd met de orthodontisch-kkorthopedische pprten. Dit soort resultten kunnen ij dergelijke ernstige klsse-ii/1-fwijkingen slechts worden gereliseerd wnneer de ptiënt tijdig orthodontisch wordt ehndeld. Reeds in de intertrnsitionele periode (dus voor de tweede wisselfse, zols hier het gevl ws) zou de ptiënt door zijn/hr tndrts gettendeerd moeten worden op het proleem. Wcht men te lng met orthodontisch-kkorthopedisch te ehndelen, dn kn n het einde vn de groei nog enkel n een comintie orthodontie-chirurgie worden gedcht en wordt de ehndeling des te complexer. Het is ook ltijd verstndig vn ptiënten wrij een opvllende linksrechtssymmetrie estt in het eruptieptroon (zols ij deze ptiënt) snel een OPG te (lten) mken om de oorzk vn deze symmetrie te onderzoeken. Is de oorzk een oventllig element dt de doorrk vn ndere geitselementen verhindert, dn moet gekeken worden hoe dit element het meest trumtisch kn worden verwijderd. 6 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

7 M1 Nr voren stnde tnden met impcties en overtllig geitselement c d Af. M1.8 Fcile opnmen n ehndeling. 7 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

8 Dentofcil, zie f. M1.8: We zien een mooi meisje met gehrmoniseerde fcile verhoudingen in lle richtingen. Functioneel is er nu ook meer rust, de liptrp is evenwel omgekeerd, mr er is een spontne lipsluiting. Ze toont een mooie tndoog ij glimlchen; de eversie en de middellijnfwijking zijn opgeheven; verticl toont ze wt meer tndmteril, wt echter esthetisch verntwoord is. Af. M1.9 t/m c Occlusie frontl, links en rechts n ehndeling. c 8 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

9 M1 Nr voren stnde tnden met impcties en overtllig geitselement Af. M1.9 lt zien dt er een solide occlusie tot stnd is gekomen, met een ngenoeg idele overjet en overeet. Op de röntgenfoto s n ehndeling is te zien: Uitgesproken eversie vn het onderfront. Ruimtegerek in het chterste deel vn de picle zone (de wijsheidstnden heen op dit ogenlik zeer weinig ruimte, mr hier kn nog verndering in komen tijdens hr verdere kkgroei). Af. M1.10 OPG n ehndeling Af. M1.11. Lterl cephlogrm n de ehndeling. Alle ceflometrische wrden zijn innen de normen gercht tijdens de orthodontischorthopedische ehndeling, met uitzondering vn de positie vn het onderfront; de onderincisieven zijn ondnks poging tot preventie, toch in meer eversie komen te stn dn voor de ehndeling.. Overtrektekening vn hetzelfde cephlogrm. 9 Discussie Alterntieven Zonder orthodontische ehndeling of voorehndeling is dit geheel vn prolemen niet op te lossen. Een lterntieve ehndeling zou dus in elk gevl een minimum n orthodontie inhouden, zij het ijvooreeld enkel om de 42 en 43 te extruderen n de extrctie vn het overtollige element. Zou de ptiënt verder geen orthodontische ehndeling wensen, dn kn op volwssen leeftijd een chirurgische kkcorrectie worden uitgevoerd. Ook hier zouden echter ij voorkeur de tndogen met vste pprtuur orthodontisch moeten worden voorereid tot chirurgie. Een orthodontisch lterntief zou eventueel zijn de kkreltie te corrigeren door middel vn een hedger en vervolgens over te gn tot extrctie vn vier premolren (één in elk kwdrnt), gevolgd door een ehndeling met vste pprtuur. 9 Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002

10 Beperkingen Prognose De eperking vn de ehndeling ligt in de grote eversie vn het onderfront. Het voordeel vn het orthodontisch lterntief met extrctie vn premolren zou zijn dt er een minder grote eversie vn het onderfront zou ontstn dn nu het gevl is. De invloed op het profiel hd evenwel ndelig kunnen zijn. Wnneer een goede interdigittie is ereikt, zl de prognose voor de stiliteit vn de lterle occlusie in elk gevl gunstig zijn. Het ehoud vn de perfecte ligntie in het front, voorl het onderfront, is echter niet te grnderen zonder het permnent nrengen vn een lingul vstzittende retentiedrd ( cuspid-to-cuspid r ). Dit geldt zowel wnneer er zonder extrctie ls met extrctie wordt ehndeld. Ook in gevl vn de chirurgische oplossing wordt deze vorm vn permnente retentie gedviseerd. 10 Litertuurnevelingen Linden FPGM vn der. Prcticl Dentofcil Orthopedics. London/Berlin: Quintessence Books. Chpter 6-14, p Proffit WR, Fields RJ (2000). Contemporry orthodontics. Section VI. Tretment of Orthodontic prolems in predolescent children. St. Louis: Mosy, p Tndheelkundige csuïstiek fl.3/decemer 2002