ECTS- FICHE. Bij aanvang van dit opleidingsonderdeel dient de cursist over de volgende competenties te beschikken:

Transcriptie

1 Specifieke lerarenopleiding ECTS- FICHE ECTS-Fiche opleidingsonderdeel Onderwijspsychologie Code: Academiejaar: Aantal studiepunten: 6 Studietijd: 150 à 180 uur Deliberatie: mogelijk Vrijstelling: mogelijk Onderwijstaal: Nederlands Lector(en): Lugghe Luc 1. Aanvangscompetenties Bij aanvang van dit opleidingsonderdeel dient de cursist over de volgende competenties te beschikken: Beschikken over een diploma hoger onderwijs, secundair onderwijs of geslaagd zijn voor de module Opstap. Geen specifieke voorkennis vereist. De cursist moet de volgende opleidingsonderdelen afgewerkt hebben of gelijktijdig volgen: Beschikken over een diploma hoger onderwijs, secundair onderwijs of geslaagd zijn voor de module Opstap. Geen specifieke voorkennis vereist.

2 2. Eindcompetenties De eindcompetenties sluiten aan bij de Basiscompetenties voor de leerkracht secundair onderwijs, zoals uitgeschreven door de Vlaamse Regering en gegroepeerd volgens 10 functionele gehelen. Het gaat hierbij om eindcompetenties die een integratie van kennis, vaardigheden en attitudes veronderstellen. De competenties die prioritair aan bod komen tijdens dit opleidingsonderdeel zijn: FG 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen De leerkracht kan de beginsituatie van de leerlingen en de leergroep achterhalen De leerkracht kan een krachtige leeromgeving realiseren met aandacht voor de heterogeniteit binnen de leergroep De leerkracht kan observatie en evaluatie voorbereiden, individueel en indien nodig in team De leerkracht kan omgaan met de diversiteit van de leergroep FG 2 : De leraar als opvoeder De leerkracht kan actuele maatschappelijke ontwikkelingen hanteren in een pedagogische context De leerkracht kan adequaat omgaan met leerlingen in sociaal-emotionele probleemsituaties en met leerlingen met gedragsmoeilijkheden De leerkracht kan in overleg een positief leefklimaat creëren voor de leerlingen in klasverband en op school De leerkracht kan de fysieke en geestelijke gezondheid van de leerlingen bevorderen De leerkracht kan de emancipatie van de leerlingen bevorderen FG 3: De leraar als inhoudelijk expert De leerkracht kan de verworven domeinspecifieke kennis en vaardigheden aanwenden De leerkracht beheerst de domeinspecifieke kennis en vaardigheden en kan die verbreden en verdiepen FG 4: De leraar als organisator De leerkracht kan een stimulerende en werkbare klasruimte creëren, rekening houdend met de veiligheid van de leerlingen De leerkracht kan een gestructureerd werkklimaat bevorderen

3 FG 5: De leraar als innovator de leraar als onderzoeker De leerkracht kan vernieuwende elementen en resultaten van onderwijsontwikkelingswerk aanwenden en aanbrengen De leerkracht kan kennisnemen van toegankelijke resultaten van onderwijsonderzoek en van vakdidactisch en vakinhoudelijk onderzoek FG 6: De leraar als partner van de ouders of verzorgers De leerkracht kan met ouders of verzorgers dialogeren over opvoeding en onderwijs De leerkracht kan met ouders of verzorgers communiceren over het kind in de school op basis van overleg met collega's of externen De leerkracht kan met ouders of verzorgers dialogeren over opvoeding en onderwijs FG 7: De leraar als lid van een schoolteam De leerkracht kan overleggen en samenwerken binnen het schoolteam De leerkracht kan in overleg met collega's contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe situaties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden FG 8: De leraar als partner van externen De leerkracht kan in overleg met collega's contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe situaties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden FG 9: De leraar als lid van de onderwijsgemeenschap De leerkracht kan deelnemen aan het maatschappelijke debat over onderwijskundige thema's FG 10: De leraar als cultuurparticipant De leerkracht kan actuele maatschappelijke thema's en ontwikkelingen onderscheiden en kritisch benaderen op de volgende domeinen: het sociaalpolitieke domein; het sociaal-economische domein; het levensbeschouwelijke domein; het cultureel-esthetische domein; het cultureel-wetenschappelijke domein

4 3. Competentiegerichte doelstellingen De cursist kan de adolescentie als leeftijdsperiode typeren op biologisch, cognitief en sociaal vlak en de gevolgen van deze veranderingen in een onderwijscontext kunnen duiden. De cursist kan inzicht hebben in de voornaamste wetenschappelijke inzichten m.b.t. seksualiteit, identiteit, autonomie, emotionele en morele ontwikkeling van de adolescent en kan deze vertalen naar de klaspraktijk. De cursist kan oorzaken van probleemgedrag bij adolescenten identificeren, in zoverre deze van toepassing zijn binnen de onderwijscontext van de leraar. De cursist kan inzichten uit leertheorieën en de leertheorieën onderling kritisch evalueren m.b.t. het creëren van een optimale leeromgeving. De cursist kan leerproblemen herkennen en betrekken op de leerpraktijk op klas- en schoolniveau. De cursist kan weergeven hoe een leerkracht kan bijdragen tot het optimaliseren van het leerproces volgens het behaviorisme, cognitivisme, social learning theory, constructivisme, zelfregulerend leren en zichtbaar leren. De cursist kan onderwijssituaties vanuit een omvattende onderwijskundige leertheorie analyseren. De cursist kan de impact van individuele verschillen en leerlingkenmerken onderkennen in leerprocessen. De cursist kan de wetenschappelijke onderzoekshouding van de psycholoog naar de klaspraktijk vertalen. De cursist kan de criteria van wetenschappelijk onderzoek en de wetenschappelijke onderzoekshouding in praktijkonderzoek vertalen. 4. Inhoud In het leren staat het leerproces centraal. Met deze module bieden we inzicht in de meest recente wetenschappelijke ontwikkelingen over hoe een leerling kennisinhouden en vaardigheden leert en wat je als leerkracht moet doen om een zo groot mogelijke leerwinst te bereiken. Via een historisch overzicht behandelen we verschillende leertheorieën (behaviorisme, cognitivisme, sociaal leren, constructivisme, zelfregulerend leren en zichtbaar leren) en maken we de koppeling, via concrete tips en tools, naar de klaspraktijk. Ook worden de veranderingen die de adolescent kenmerken via recente onderzoeksliteratuur geanalyseerd, met specifieke aandacht voor de lichamelijke, (psycho)seksuele, sociale, cognitieve en de identiteitsontwikkeling. Algemeen wordt de meerwaarde van de psychologie voor het eigen onderzoek in onderwijscontext en de lespraktijk behandeld. Finaal moeten de cursisten in staat zijn de verworven kennis van dit opleidingsdeel te verwerken in een eigen onderzoeksopdracht rond leer- en ontwikkelingsstoornissen en een bijhorende presentatie die blijk geeft van een beheersing van zichtbaar leren.

5 5. Onderwijs en leeractiviteiten Deze module wordt georganiseerd via hoor- en werkcolleges en aangeboden in gecombineerd onderwijs. Er worden afstandsmomenten voorzien waar cursisten kunnen werken aan de groepsopdrachten. De concrete planning en verdeling contacten afstandsmomenten is beschikbaar bij de start van de module. Individueel of in groepjes van 3 à 4 cursisten werk je opdrachten uit. Voorbeelden: (1) Excursie en onderzoeksopdracht: een museumbezoek als koppeling naar de praktijk vanuit leertheorieën. (2) onderzoeksopdracht en presentatie: leer- en ontwikkelingsstoornissen. 6. Evaluatievormen Binnen deze module vindt een tweeledige evaluatie plaats: 1) Schriftelijk open boek examen bestaande uit open vragen, gesloten vragen, meerkeuzevragen,.... Tijdens het examen worden casussen, dilemma s en kennisinhouden en oefeningen aangeboden: 60% 2) Opdrachten: 40% Op beide onderdelen dien je een voldoende te behalen om geslaagd te zijn voor deze module. Het inleveren van de opdrachten is een noodzakelijke voorwaarde om deel te mogen nemen aan het examen. LIO-cursisten hebben recht op een aangepaste opdracht. 7. Didactisch materiaal en media Cursus, didactisch en ondersteunend materiaal is beschikbaar via de elektronische leeromgeving (ELO) Moodle. 8. Studiebegeleiding Feedback opdrachten, interactieve ondersteuning via Moodle, mogelijkheid tot het stellen van vragen tijdens contact- en afstandmomenten.

6 9. Volgtijdelijkheid Op dit opleidingsonderdeel is geen volgtijdelijkheid van toepassing.