Verantwoording Jeugdgezondheidszorg Gemeente Geldrop-Mierlo

Transcriptie

1 Verantwoording Jeugdgezondheidszorg 2016 Gemeente Geldrop-Mierlo

2 Voorwoord Bijgaand treft u de verantwoording aan van Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar van de Zorgboog over het jaar Een jaar in het teken van Groei waarbij een start is gemaakt met een doorgaande lijn JGZ 0-18 jaar. Het is ook een jaar van implementatie van een nieuw dossier JGZ Dat nieuwe dossier betekent helaas ook dat we niet - zoals u van ons gewend bent - alle JGZ resultaten cijfermatig kunnen onderbouwen. Daarom ontvangt u per product een verantwoording in tekst waarbij zoveel mogelijk de verhalen en ervaringen van de klant zijn verwerkt. De financiële verantwoording inclusief een accountantsverklaring wordt separaat aan de gemeente gestuurd.

3 1 Prenataal huisbezoek voor risicozwangeren Verloskundigen, gynaecologen of andere ketenpartners verwijzen zwangere ouders met een of meer risicofactoren naar jeugdgezondheidszorg van de Zorgboog voor een prenataal huisbezoek. Alle aanstaande ouder die zijn aangemeld, krijgen één of meerdere huisbezoeken van de JGZ verpleegkundige. Bij deze zwangere ouders kan het gaan om lichte problematiek of om complexere problemen. Om de problematiek goed in te schatten is kennis van de pre- en postnatale ontwikkeling erg belangrijk. De jeugdverpleegkundige bezit deze en is bovendien laagdrempelig omdat alle ouders het consultatiebureau bezoeken. Vaak is er sprake van zwangere ouders met minder of meer complexe problemen. Hierbij valt de denken aan alleenstaande moeders, tienermoeders, financiële- en huisvesting problemen, middelengebruik, psychische problematiek en /of een verstandelijke beperking. In 2016 zijn er in Mierlo geen aanmeldingen geweest. De verloskundigen in Mierlo zijn met zwangerschapsverlof geweest en de vervangers waren niet op de hoogte van dit JGZ aanbod. Dit gegeven viel samen met de pensionering van de verpleegkundige JGZ in Mierlo en de komst van haar vervangers die de samenwerkingsrelatie met de verloskundigen nog moesten opstarten. In 2017 krijgt de samenwerking met de verloskundigen en gynaecologen prioriteit. De indicatiestelling en het doel van de prenatale huisbezoeken worden onder de aandacht gebracht bij onze ketenpartners.

4 2 Screeningshuisbezoek In 2016 is 99,9% van de kinderen bereikt voor de gehoorscreening (zie bovenstaande grafiek). Deelnamepercentage, tijdspad en referpercentage (overscreening) voldeden ruimschoots aan de gestelde kwaliteitsnormen. De Zorgboog heeft samen met de ziekenhuizen voor de hielprik een 100% bereik in de regio. De hielprikken worden in de regio van de Zorgboog tijdig en daarmee binnen de norm uitgevoerd.

5 3 Intake huisbezoek Alle pasgeborenen ontvingen in 2016 binnen veertien dagen standaard een intake huisbezoek. Tijdens de intake kunnen ouders vragen stellen, wordt de gang van zaken op het consultatiebureau uitgelegd, worden gegevens uitgevraagd zoals de bevalling, erfelijke factoren en chronische ziekten, vindt een risicotaxatie plaats en wordt het kind nagekeken. Tijdens een intake huisbezoek wordt een eerste taxatie van de beschermende en bevorderende factoren gedaan. Door observatie en (professionele) communicatie in dialoog met de ouders worden deze factoren verzameld. De huisbezoeken worden enorm gewaardeerd. Ouders geven vaker aan Ik heb het gevoel weer verder te kunnen en Nu weet ik tenminste dat alles goed is en waar ik heen kan bij vragen.

6 4 Consultatiebureau In overleg met ouders worden afspraken ingepland op basis van een afweging tussen de behoefte van ouders en de inschatting van de professional. Zo creëren we de mogelijkheid om de kinderen/ouders die het nodig hebben meer te zien en de kinderen/ouders bij wie het goed loopt wat minder te zien. Wij zien regelmatig kinderen met overgewicht op het consultatiebureau. De ouders van deze jonge kinderen zien dit vaak zelf nog niet. Ouders zijn trots als hun baby hard groeit. Bij dat nieuwe gewicht mag er dan ook weer meer voeding worden gegeven, redeneren deze ouders. Onze uitdaging is deze ouders op een positieve manier te informeren en handvatten te geven om hun kindje rustig aan te laten groeien. Dit is op termijn beter voor de gezondheid van hun kindje en het geeft later ook minder kans op overgewicht. De boodschap blijft een gevoelig onderwerp voor ouders. Het is aan ons om hen positief te stimuleren en ouders te complimenten voor hun inzet als er een lichte verbetering is van het BMI. We zien op het consultatiebureau een toename van anderstalige ouders. Deze consulten kenmerken zich door moeizame communicatie. Zo zijn er meer arbeidsmigranten zoals Polen. Poolse vaders spreken vaak wel wat Nederlands, maar Poolse moeders spreken vaak nauwelijks Nederlands of Engels. Ook het aantal vluchtelingengezinnen uit bijvoorbeeld Ethiopië en Syrië neemt toe. Voor deze ouders die geen Nederlands of Engels spreken, wordt een tolk gezocht die kan meekomen naar het consultatiebureau. Het vertalen kost extra tijd vanwege de uitleg over onze gezondheidszorg, voeding en verzorging. Deze verschilt met die in hun moederland. bijzonderheden op het consultatiebureau

7 Ook bespreken we het belang van inburgeren en het leren van de Nederlandse taal. De samenwerking met de ketenpartners hierin is essentieel. Ook is er in 2016 veel aandacht besteed aan signalering van taal/spraak achterstanden en de indicatiestelling voor voorschoolse voorzieningen. In 2016 hadden ouders meer vragen over het vaccineren en het aantal ouders dat later wilden starten of een enkele keer volledig van de vaccinaties wilde afzien, is licht toegenomen. Door automatische SMS herinneringen zijn ouders in 2016 beter komen opdagen of hebben ze tijdig afgezegd waardoor het aantal niet verschenen zonder bericht is afgenomen. Steeds meer ouders maken gebruik van digitale middelen zoals smartphone apps of zoeken informatie op het internet en hebben hierover vragen op het bureau. Ook worden veel vragen gesteld via de website ikwordgroter website en Facebook. Een kort illustratie filmpje (2:27 min.) van het verloop van een consult op het consultatiebureau is te zien door onderstaande linkt te volgen:

8 Vaccinatiegraad Landelijk zien we in het verslagjaar 2016 van geboortecohort 2013 een kleine afname van de vaccinatiegraad van ongeveer 0,5% per jaar zonder duidelijke reden. In de regio Zuidoost-Brabant is er echter (nog) geen duidelijke trend waarneembaar. De vaccinatiegraad ligt in Zuidoost-Brabant ruim boven de WHO norm van 90% voor polio en 95% voor mazelen (zie onderstaande grafiek). Deze minimale vaccinatiegraad is nodig om een goede groepsimmuniteit op te bouwen. Ouders lijken meer onzeker te zijn over het vaccineren om verschillende redenen. Wij gaan met ouders in gesprek om mogelijke twijfels en angsten te bespreken. We geven uitleg over de werking van vaccinaties, samenstelling van vaccins, ziektes waartegen gevaccineerd wordt en de mogelijkheden van alternatieve vaccinatieschema s. De meeste ouders vaccineren uiteindelijk wel. DKTP: BMR: HiB: HepB: Bron: Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Polio Bof, Mazelen en Rode Hond Haemophilus type B Hepatitis B Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/2016/ Vaccinatiegraad_Rijksvaccinatieprogramma_hoog

9 5 Contactmoment op maat Ook in 2016 hebben we ervaren dat er bij een brede doelgroep ouders de behoefte blijft bestaan voor extra ondersteuning middels een huisbezoek. Veelal zijn de redenen van deze bezoeken van pedagogische aard. Te denken valt aan slaap- en eetproblemen, driftbuien/luistert niet en excessief huilgedrag (ik zou hem wat aan kunnen doen), zindelijkheidproblemen en andere kinderen pijn doen. We gaan samen met de ouder kijken welke factoren van invloed zijn op de situatie en de vraag die ouders hebben. Zij gaan zelf een plan van aanpak maken die past bij hun situatie (eigen kracht) gericht op de vraag die zij hebben, na een aantal weken evalueren we de aanpak. We doen dit onder meer met behulp van Triple P (Pedagogisch Praktisch Programma). Daarnaast waren de huisbezoeken ook van maatschappelijke en medische aard. Bijvoorbeeld ondersteuning in dieet bij gewichtsproblemen, al dan niet in samenwerking met de diëtiste en de kinderarts. Maar ook taal/spraak problemen zoals het niet opvolgen van geïndiceerde voorschoolse voorzieningen. Quote: Het is fijn is dat de zorg gecombineerd vanuit de Zorgboog geboden kon worden en dat ze zich enorm gesteund voelt en in haar kracht gezet.

10 6 Contactmoment op initiatief ouders Ouders kunnen ons op verschillende manier bereiken. Zo kunnen ze gebruik maken van het inloopspreekuur in de wijk, via mail, telefonisch via de zorgcentrale en ze kunnen ons bereiken via sociale media. Veel ouders stellen hun vraag via Facebook. Op deze manier kunnen zij 24/7 hun vraag stellen, eventueel kunnen ze een foto meesturen als het bijvoorbeeld om een huidprobleem gaat. Ouders krijgen binnen 24 uur een reactie op hun vraag. In de huidige tijd van moderne communicatie technologie is dit medium zeer laagdrempelig en klantvriendelijk. De jeugdverpleegkundige kan in overleg met ouders ook via Facebook beslissen dat een huisbezoek gewenst is. Ook plaatst de jeugdverpleegkundige met regelmaat artikelen over nieuwe ontwikkelingen of interessante weetjes voor ouders op Facebook. De mogelijkheden van Twitter zijn nog in ontwikkeling en zijn nog niet volledig benut. Enkele reacties van ouders na het beantwoorden van hun vragen op facebookpagina Zorgboog Pluim: - Bedankt voor de reactie! Dan weten we nu dat we goed bezig zijn. - Dankjewel. Het geeft ook een hoop onzekerheid. Ze woog 2 weken geleden bijna 6 kilo. - Dank je wel voor je uitgebreide antwoord. - Bedankt voor de snelle reactie. - Bedankt voor je snelle reactie. Dan begin ik met het brood in de ochtend. - Thanx voor je snelle antwoord! Super fijn! Fijne avond nog!

11 7 Monitoring en beleidsadvisering ISO certificering De externe audit in het kader van de ISO certificering is uitgevoerd in aanwezigheid van een afvaardiging van ketenpartners en gemeenten. Helaas moest de klant op het laatste moment verstek laten gaan. JGZ heeft haar certificaat met glans behaald. Bereik Gezien het patroon van de voorgaande jaren ligt het bereik van de JGZ in de werkgebied van de Zorgboog naar verwachting onverminderd hoog en ruim boven de gestelde norm van 95%. Percentage 3-jarigen met overgewicht Het percentage overgewicht voor de kinderen in de leeftijd van 2-11 jaar zal naar verwachting in de gemeenten Helmond, Geldrop-Mierlo en Someren boven de 10% liggen (zie afbeelding van de Jeugdmonitor). JOGG voor de gemeente Geldrop-Mierlo en Jong Helmond Lekker Gezond (JHLG) voor de gemeente Helmond zijn programma s die als doel hebben om overgewicht en obesitas terug te dringen. Dit door het bevorderen en faciliteren van samenwerking van partijen die actief zijn op het gebied van voeding, beweging en gezondheid. Het thema overgewicht staat op de agenda in alle gemeenten en krijgt aandacht tijdens de contactmomenten van de JGZ. De gegevens betreffende de vaccinatiegraad en het gebruik kinderopvang en peuterspeelzaal leest u bij respectievelijk de producten Consultatiebureau en Samenwerking Peuterspeelzaal en toegeleiding Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Bron: mlcasjgz

12 Heeft overgewicht (inclusief obesitas) (2-11 jr) Gemeenten (Brabant-Zuidoost) Bron: GGD-Jeugdmonitor 0 t/m 11 jarigen, 2013

13 Veilig Thuis In gesprek met Veilig Thuis blijkt dat het aantal meldingen kindermishandeling in de regio Helmond laag is. De Zorgboog heeft een goed opgeleide en deskundige aandachtsfunctionaris huiselijk geweld/ kindermishandeling die kan worden geconsulteerd door collega s bij zorgen rondom kinderen. Jaarlijks vindt scholing plaats voor JGZ medewerkers en kraamverzorgenden. Ook de verloskundigen sluiten steeds vaker aan bij de scholingen van de Zorgboog. Verder is een aantal medewerkers JGZ ook werkzaam als opvoedondersteuner in de gemeente. Opvoedondersteuners geven aan in een vroeg stadium risicosituaties in gezinnen te kunnen de-escaleren en stemmen waar nodig af met andere hulpverleners die zijn betrokken in een gezin. Borstvoeding Borstvoeding geven biedt voordelen voor zowel kind als moeder vanwege de verwachte gezondheidswinst. De JGZ onderschrijft het advies van de WHO om baby s de eerste 6 maanden uitsluitend borstvoeding te geven. Ons beleid is er op gericht, in samenspraak met verloskundigen, kraamzorg, ziekenhuis en lactatiekundigen in de regio, om waar mogelijk de borstvoedingsperiode zo goed mogelijk te begeleiden.

14 8 Ondersteuning Voorschoolse Voorzieningen (OVV) In de praktijk zien we dat de meerderheid van de kinderen gebruik maakt van een vorm van kinderopvang. Te weten een peuterspeelzaal, kinderdagverblijf of gastouder. Indien een kind met twee of drie jaar nog geen voorschoolse voorziening bezoekt, wordt dit door de jeugdverpleegkundige of jeugdarts met nadruk geadviseerd. Met als doel de best mogelijke voorbereiding op school, maar ook dat het kind de beste kansen krijgt om zich sociaal emotioneel en cognitief te ontwikkelen. De meeste kinderen ontwikkelen zich prima zonder dat daar extra ondersteuning voor nodig is. Een aantal kinderen heeft echter een extra steuntje in de rug nodig om met een leeftijd adequate ontwikkeling aan de basisschool te kunnen beginnen. Om hiervoor te zorgen, kunnen we kinderen die dit nodig hebben extra uren op een voorziening voor Voorschoolse Educatie zoals een peuterspeelzaal of een kinderdagverblijf aanbieden. Deze uren worden gesubsidieerd door de gemeente. Een kind kan om verschillende redenen worden verwezen naar VVE. De meest voorkomende indicaties zijn Taal-spraak ontwikkeling, gewichtenregeling en anderstalige ouders. Andere zijn sociaal-emotionele ontwikkeling en een sociaal medische indicatie. We vervolgen de verwijzing naar VVE en gaan na of het kind geplaatst is op een VVE gecertificeerde voorschoolse voorziening, wanneer het gestart is met VVE en zo niet, waarom.

15 Verder blijven we de kinderen die meedoen aan het VVE programma volgen om te beoordelen of het VVE programma het gewenste resultaat heeft, namelijk een zodanige vooruitgang in ontwikkeling dat ze straks met een leeftijd adequate (spraak- en taal-)ontwikkeling naar de basisschool kan en daar dus goed mee zal kunnen komen in het lesprogramma eventueel kan het nodig zijn om meer ondersteuning te bieden in de vorm van bijvoorbeeld logopedie. Ouders zijn blij met de mogelijkheid tot extra ondersteuning van de ontwikkeling van hun kind, binnen de normale setting van de peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. Dus zonder dat medicalisering in de zin van verwijzing naar andere hulpverleners nodig is. En bovendien is het VVE traject bewezen effectief wat betreft de stimulering van de spraak- en taalontwikkeling van jonge kinderen.

16 9 Casuïstiekoverleg binnen lokale zorgstructuren Op beleidsniveau voeren we structureel overleg met partners zoals verloskundige, logopedie en kinderfysiotherapie, ziekenhuis en voorschoolse voorzieningen. Resultaat hiervan is continuïteit en uniformiteit van zorg voor de kinderen. Bijkomend positief effect is deskundigheidsbevordering. Op casusniveau is er regelmatig overleg geweest met intern begeleiders van de basisscholen, logopedie, voorschoolse voorzieningen en CMD, GGZ, Veilig Thuis, Novadic en LEV. Veelal ging dit over kinderen met gedragsproblemen, ontwikkelingsachterstand of belaste gezinssituatie. De resultaten die we met deze samenwerking hebben behaald: - Tijdige toeleiding tot de juiste vorm van basisonderwijs. - Tijdige verwijzing naar Integrale Vroeghulp, de Combinatie en het Audiologisch Centrum, voor verder onderzoek. Hierdoor werd duidelijk wat er met het kind aan de hand was en kon hulp worden georganiseerd. - Continuit van zorg door intensief en periodiek contact met JGZ Team Vroeghulp De grote meerwaarde van het team Vroeghulp is dat er bij complexe problematiek van en rondom het kind multidisciplinair wordt afgestemd. Hierdoor kan aan ouders en kind snel de gewenste zorg worden aangeboden. Dit komt het ontwikkelingsperspectief van het kind ten goede en geeft ouders een gerust en gehoord gevoel. Er wordt altijd samen met ouders gezocht naar een advies c.q. onderzoekstraject op maat. Mocht er betrokkenheid van meerdere organisaties noodzakelijk zijn dan vindt ter plekke de juiste afstemming plaats.

17 Integrale Vroeghulp is een adviesteam voor kinderen met signalen van een beginnende ontwikkelingsachterstand op een of meerdere gebieden. Ouders, pedagogisch personeel van een voorschoolse voorziening, leerkrachten, JGZ-verpleegkundigen, jeugdartsen, kinderartsen en opvoedondersteuners kunnen het kind aanmelden bij Integrale Vroeghulp. Onafhankelijk van welke professional het kind naar Vroeghulp heeft verwezen, er is altijd een opvoedondersteuner of JGZ-verpleegkundige betrokken. Deze levert de juiste informatie aan ten aanzien van groei en ontwikkeling voor de uitgebreide beeldvorming van het kind. Deze beeldvorming die tot stand is gekomen door informatie van alle betrokken professionals, wordt multidisciplinair in het bijzijn van ouders en opvoedondersteuner besproken. Over het algemeen wordt ieder kind eerst in het kernteam besproken. Dit kernteam bestaat uit een gedragswetenschapper van de ORO, een jeugdarts (4-18) van de GGD en een jeugdarts (0-4) van de Zorgboog. Wanneer meer en uitgebreider advies op maat gewenst is, kan het kernteam adviseren de casus te bespreken in het grote team. Het grote team bestaat uit deskundigen van de volgende organisaties: de Combinatie Jeugdzorg, GGD-BZO, Herlaarhof, kinderarts regionaal ziekenhuis, Kentalis, Visio, Libra Zorggroep (Revalidatiecentrum Blixembosch, Audiologisch Centrum Brabant).

18 10 Innovatie Koemelkeiwit provocatie test Sinds januari 2016 voeren we op het consultatiebureau dubbel blinde placebo gecontroleerde provocatietesten uit. Dit doen we bij kinderen met een verdenking koemelkeiwit-allergie. Dit zijn kinderen die klachten hebben zoals onrust, veel huilen, moeilijk slapen, buikkrampen, obstipatie of juist diarree, spugen en eczeem. Als deze klachten niet reageren op de gebruikelijke behandelingen, gaan we denken aan een koemelkeiwit allergie. Het voordeel van een DBPGVP test op het consultatiebureau is de laagdrempeligheid voor ouders en het voorkomt twee dagen opname in het ziekenhuis. In 2016 zijn 35 kinderen geprovoceerd, waarvan er elf positief waren en daadwerkelijk een koemelkeiwit allergie hadden. Een ander voordeel is dus ook dat we 24 onnodige behandelingen met dieetvoeding hebben voorkomen. De financiering vindt plaats via de ziektekostenverzekeraar.

19 Prematuren polikliniek In 2015 zijn we gaan samenwerken met de kinderartsen van het Elkerliek ziekenhuis om een prematuren poli te starten om zo betere zorg te kunnen leveren aan deze doelgroep. Premature kinderen die zijn geboren onder de 34 weken zwangerschapsduur, worden op vaste momenten gezien in een carrousel van specialisten. De kinderen komen achtereenvolgens bij de kinderfysiotherapeut, logopedist en gezamenlijk bij de kinderarts en jeugdarts. In 2016 zijn zo 56 kinderen op de poli opgevolgd. Hun ouders geven aan dat zij het fijn vinden dat diverse deskundigen samenwerken en samen naar hun kind kijken. Ouders benoemen ook de efficiency: geen dubbele consulten meer bij de kinderarts en het consultatiebureau en een goede terugkoppeling naar de wijkverpleegkundigen, waardoor ouders afgestemde zorg ontvangen en niet telkens hun verhaal opnieuw hoeven te vertellen. Ook de betrokken professionals zijn erg positief over de samenwerking en zeggen van elkaar te blijven leren.

20 11 Versterking Lokale Veld Verantwoording Versterking Lokale Veld JGZ 2016 Gemeente Geldrop-Mierlo Product Uren 2016 beschikt Uren 2016 gerealiseerd Huisbezoeken op maat en Cursussen/themabijeenkomsten 8 48 waarvan 40 al gefactureerd Video home training (VHT) 3 1 traject Stevig Ouderschap (SO) 2 2 trajecten Totaal 4.763,00 Algehele conclusie en toelichting op onderdelen: Er zijn in Mierlo in 2016 twee cursussen gegeven. Het betrof één cursus Hoera een baby en één cursus peuterpuberteit. Ouders zijn doorgaans zeer enthousiast en zouden het liefste nog meer bijeenkomsten bij wonen. Het komt vaak voor dat de moeders na afloop van de cursus een groepsapp aanmaken en vaker afspreken om samen over de opvoeding van hun kind te spreken.

21 Quote ouders over cursus Hoera een baby: - Ik vond dat er goed naar de kinderen gekeken werd en hierop werd aangepast (met voeden, huilen, etc.) - Goed vond ik de opzet en de groep mensen met dezelfde ervaringen. - Prettig om ervaringen uit te wisselen met anderen; nuttige info/tips. - Fijn om verschillende meningen/manieren uit te wisselen. - Prettig om andere ouders te spreken hoe het gaat. - Leerzaam en duidelijk. - Alle ouders zouden hoera een baby moeten bijwonen, ik ga hem aanraden bij een vriendin. Quote ouders over cursus peuterpuberteit: - Fijn om niet alleen te zijn met een peuterpuber. - Ervaringen uitwisselen, herkenning, handvaten. - Veel goede tips gekregen, veel vragen beantwoord. - Informatief; fijn om ervaringen uit te wisselen; tips vanuit verpleegkundige ook erg fijn. - Echte verhalen van anderen, fijn! - Goede combinatie van theorie en wisselen van ervaring met andere ouders. - Open communicatie, leuke interactie. - Alle ouders zouden de themabijeenkomst Peuterpubertijd moeten bijwonen.

22 Video home training (VHT) In totaal is er in 2016 één traject gestart en afgerond. In de bijlage treft u het aantal huisbezoeken per traject aan, de aanleiding en het resultaat van de ondersteuning. Er is één wijkverpleegkundige JGZ opgeleid in video home training en ze is zeer enthousiast over deze interventie omdat hiermee veel problemen worden voorkomen door inzicht te geven in de lichaamstaal van het jonge kind. Wanneer een kind gezien en gehoord wordt door zijn ouders zal hij meer vertrouwen in zichzelf hebben en in zijn omgeving en dit zorgt voor een goede hechting waardoor er veel problemen op lange en korte termijn worden voorkomen. Hier volgt een uitspraak van ouders die het VHT traject hebben gevolgd in 2016: Het is fijn dat door de video home training we meer op de signalen letten bij de baby. En eerder doorhebben wat hij nodig heeft. Stevig ouderschap (SO) In totaal zijn er in 2016 twee trajecten gestart, alle trajecten worden vervolgd in 2017 omdat de doorloop tijd van Stevig ouderschap anderhalf tot twee jaar is. Bij één van deze trajecten waren twee kinderen betrokken. In de bijlage treft u het aantal huisbezoeken per traject, de aanleiding en het resultaat aan van de ondersteuning. Stevig Ouderschap was in 2016 een nieuw product in de gemeente Mierlo. Er is één wijkverpleegkundigen JGZ opgeleid met betrekking tot deze interventie. Niet alle ouders die voor Stevig Ouderschap in aanmerking komen, maken er gebruik van, en dat hoeft ook niet. Soms is er al genoeg hulp in het eigen netwerk en soms hebben ouders er geen behoefte aan. De huisbezoeken zijn soms erg verschillend. Bij de ene is het vooral erg praktisch zoals het geven van informatie of doorverwijzen, bij de ander is het vooral het luisterend oor zijn en het stellen van de juiste vragen zodat de ouder zelf meer zicht krijgt in het probleem en de mogelijke oplossing ervan.