Ondergrondse afvalcontainer naast de tuin van verzoeker Stadsdeel Amsterdam Noord Dienst Milieu en Bouwtoezicht

Transcriptie

1 Rapport Gemeentelijke Ombudsman Ondergrondse afvalcontainer naast de tuin van verzoeker Stadsdeel Amsterdam Noord Dienst Milieu en Bouwtoezicht 1 augustus 2007 RA Samenvatting Een man woont in Amsterdam-Noord naast een poldergemaal dat regelmatig voor stankoverlast zorgt. Als hij verneemt dat er naast zijn tuin ook nog een ondergrondse afvalinzameling komt, schrijft hij in oktober 2005 daarover een uitvoerige brief aan het stadsdeel en de Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB). Hij ziet het liefst dat de bak ergens anders wordt geplaatst. Een jaar later staat er een vrachtauto in zijn straat om een betonnen bak in de grond te plaatsen. Er is een nieuwe vergunning afgegeven, zonder dat de man daarover geïnformeerd is. Het stadsdeel en DMB erkennen dat er een fout gemaakt is in de procedure. De nieuwe vergunning is niet naar de man gestuurd. Hij heeft dus geen beroep kunnen instellen bij de Raad van State. Daarmee is in strijd met het vereiste van fair play gehandeld. Omdat volgens DMB de bedenkingen van de man wel zijn behandeld, is dit voor de ombudsman aanleiding om een aanbeveling aan zijn oordeel te verbinden. Ook bleek tijdens de procedure dat de man van drie verschillende sectoren antwoord op één brief kreeg en dat niet helder uitgelegd wordt waarom de plaats van de ondergrondse afvalcontainer niet ter discussie staat. Daarmee is in strijd met het vereiste van adequate organisatorische voorzieningen en van actieve en adequate informatieverstrekking gehandeld, aldus de ombudsman. Oordeel De onderzochte gedraging is niet behoorlijk. Aanbeveling Het stadsdeel Amsterdam-Noord wordt verzocht te bevorderen dat de Dienst Milieu en Bouwtoezicht verzoeker gemotiveerd duidelijk maakt op welke wijze de overlast van het poldergemaal meegewogen is in de onderhavige vergunning en of een andere afvallocatie mogelijk is.

2 Aantal pagina s : 2/6 Verzoek Het verzoek tot onderzoek is op 8 november 2006 schriftelijk ingediend en betreft het stadsdeel Amsterdam Noord en de Dienst Milieu en Bouwtoezicht.. Het gevraagde onderzoek heeft betrekking op: een ondergrondse afvalcontainer naast de tuin van verzoeker. Bevindingen achtergrond van het verzoek Verzoeker woont in de Walvisbuurt en dient op 1 oktober 2005 bij het stadsdeel en de Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB) zienswijzen in tegen de plaatsing van een ondergrondse restafvalcontainer naast zijn tuin. Zijn bezwaren richten zich met name op de punten stank, geluid, vervuiling en locatie. Wat betreft de stank wijst hij erop dat naast zijn woning een gemaal de waterhuishouding regelt. Het gebeurt regelmatig dat het gemaal verstopt is en dan is de stank niet te harden. Vervolgens komen tankauto s het gemaal leegzuigen. Dat duurt minstens een uur en al die tijd staat de vrachtauto voor zijn tuin te dieselen. Door plaatsing van ook nog eens een ondergrondse container naast zijn tuin wordt hij onevenredig zwaar belast. Ook deze containers moeten geleegd worden waarvoor zware vrachtauto s nodig zijn. De sector Stadsdeelwerken stuurt aan de bewoners van de Walvisbuurt een bewonersbrief dat op 22 november 2005 de openbare ruimte opgehoogd en bestraat gaat worden. Vooruitlopend hierop zullen de betonnen bakken voor de afvalcontainers al vast geplaatst gaan worden. Verzoeker is het daarmee niet eens en schrijft aan het stadsdeel dat hij nog geen inhoudelijke reactie op zijn bezwaarschrift heeft ontvangen. De sector Stadsdeelwerken verwijst verzoeker naar de projectleider ondergrondse inzamelsystemen. De afdeling Milieu van het stadsdeel bevestigt ook de ontvangst van deze brief en deelt verzoeker op 12 december mee dat er voor zijn container een nieuwe procedure gestart wordt en dat hij te zijner tijd een definitieve vergunning krijgt. De manager Inzameling, Transport en Logistiek is de derde instantie van het stadsdeel die de ontvangst bevestigt. Hij schrijft op 5 januari 2006 dat plaatsing van de restafvalcontainer uitgesteld wordt tot de bezwaarprocedure doorlopen is. Verzoeker zal van de voortgang op de hoogte worden gehouden. Op 27 oktober 2006 staat er een vrachtauto met een betonnen bak in de straat van verzoeker. Bij navraag door verzoeker blijkt er een nieuwe vergunning te zijn verleend waarvan de beroepstermijn inmiddels verstreken is. De vrachtauto vertrekt zonder dat de bak geplaatst is. Verzoeker is op geen enkele wijze op de hoogte gehouden van de lopende procedure en het afgeven van een nieuwe vergunning. Daarom wendt hij zich op 27 oktober 2006 tot de Nationale ombudsman. Deze stuurt de klacht door naar de Gemeentelijke Ombudsman. reactie van stadsdeel Amsterdam-Noord procedure algemeen Voor ondergrondse afvalinzamelingsinstallaties geeft DMB, namens stadsdeel Amsterdam-Noord, milieuvergunningen af. Dit gebeurt voor elke locatie afzonderlijk. Meerdere vergunningen worden uit efficiëncy-oogpunt in één besluit gebundeld. Als er bedenkingen/bezwaren tegen een dergelijk besluit inkomen, wordt de betreffende milieuvergunning uit het gebundelde besluit gehaald en wordt een nieuwe procedure voor dat adres gestart.

3 Aantal pagina s : 3/6 Overige vergunningen lopen zo geen onnodige vertraging op. De kennisgeving van het ontwerpbesluit wordt gepubliceerd in een huis-aan-huisblad. Omwonenden krijgen een niet op naam gestelde kennisgeving. De aanvraag en het ontwerpbesluit worden ter inzage gelegd. Bij het definitieve besluit ontvangen indieners van een zienswijze de kennisgeving en het definitieve besluit. gang van zaken bij verzoeker Er was een ontwerp-besluit voor een milieuvergunningaanvraag voor ondergrondse afvalcontainers op negen plekken in Amsterdam-Noord. Eén van die plekken is naast verzoekers woning. Verzoeker heeft op 1 oktober 2005 tijdig bedenkingen ingediend tegen de plaatsing van een restafvalcontainer op die plek. Daarom is de aanvraag voor deze locatie ingetrokken; voor dit adres is een nieuwe aanvraag ingediend. DMB zou verzoekers bedenkingen verder afhandelen en hem over de nieuwe aanvraag op de hoogte houden. Het stadsdeel heeft dit ook aan verzoeker meegedeeld. Helaas is er een procedurefout gemaakt: DMB heeft noch de ontwerpvergunning noch de definitieve vergunning aan verzoeker gestuurd. Daarom heeft hij geen gebruik kunnen maken van de hem toekomende rechtsmiddelen. Het stadsdeel ontving de definitieve vergunning voor deze plek op 25 augustus De beroepstermijn liep af op 20 september Het stadsdeel heeft de beroepstermijn afgewacht en bij DMB geïnformeerd of beroep was ingediend. DMB heeft het stadsdeel naar later bleek abusievelijk laten weten dat er geen beroep was ingesteld. Vervolgens is besloten op of na 25 oktober 2006 de betonbak te plaatsen. Verzoeker heeft het stadsdeel op 27 oktober per brief op de procedurefout gewezen. Daarop besloot het stadsdeel de restafvalcontainer voorlopig niet te plaatsen en de afhandeling van verzoekers brief door DMB af te wachten. reactie van de Dienst Milieu en Bouwtoezicht aan verzoeker Op 20 november 2006 schrijft DMB dat verzoekers bedenkingen uit de eerdere procedure in de latere procedure zijn meegenomen. Enkele milieuaspecten die verzoeker in zijn bedenkingen noemde, stank, geluid en zwerfvuil, heeft DMB in de definitieve beschikking verwoord; dit heeft ook geleid tot het opstellen van voorschriften. Een beoordeling of een andere locatie geschikter is past niet in het kader van de Wet milieubeheer. DMB moet datgene beoordelen wat is aangevraagd. In het kader van de Wet milieubeheer worden de milieugevolgen van de aangevraagde activiteiten, in dit geval het opslaan van huishoudelijk afval in ondergrondse containers op de aangevraagde locatie, milieuhygiënisch getoetst. DMB wijst verzoeker erop dat hij voor de milieuaspecten alsnog beroep 1 kan indienen bij de Raad van State. Hij moet dan wel zo snel mogelijk een beroep doen op de verschoonbaarheid van de termijnoverschrijding. Maar omdat het te laat instellen van beroep de schuld van de gemeente is, acht DMB het waarschijnlijk dat verzoeker in zijn beroep ontvangen wordt door de Raad van State. 1 Art Wet milieubeheer: tegen een besluit op grond van deze wet kan een belanghebbende beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

4 Aantal pagina s : 4/6 reacties op bevindingen Het resultaat van het onderzoek is als verslag van bevindingen naar verzoeker en naar de dienst en het stadsdeel gestuurd teneinde een nadere reactie mogelijk te maken. Dienst en stadsdeel hebben daarvan geen gebruik gemaakt. Verzoeker is het niet eens met de zienswijzen van DMB en stadsdeel dat zijn bedenkingen meegenomen zijn in de definitieve vergunning. Hij heeft nog niet inhoudelijk gereageerd op deze vergunning in afwachting van het onderzoek door de ombudsman. Hij gaat ervan uit dat als de procedure opnieuw wordt gestart, hij die gelegenheid alsnog krijgt. Overigens meent hij dat in de vergunning aannames, vooronderstellingen en beloften gedaan worden over de uitvoering, handhaving en naleving, die zeer twijfelachtig zijn. Ook geeft de vergunning geen duidelijkheid over metingen en tijdstippen. Verder zijn er afspraken vastgelegd die niet overeenkomen met de huidige praktijk en werkwijze rond de containers in deze wijk. Tenslotte kan hij zich er niet in vinden dat de locatiekeuze onbespreekbaar is. Hij concludeert dat er geen of onvoldoende rekening gehouden is met de omgeving (vervuiling en geluidsoverlast), Regelgeving Wet milieubeheer Artikel 8.10 eerste lid van de Wet milieubeheer zoals dit indertijd luidde, bepaalt dat de vergunning slechts in het belang van de bescherming van het milieu kan worden geweigerd. Ingevolge artikel 8.11 tweede lid (oud) kan een vergunning in het belang van de bescherming van het milieu onder beperkingen worden verleend. Ingevolge het derde lid van dit artikel worden aan een vergunning de voorschriften verbonden die nodig zijn ter bescherming van het milieu. Voor zover door het verbinden van voorschriften aan de vergunning de nadelige gevolgen die de inrichting voor het milieu kan veroorzaken, niet kunnen worden voorkomen, worden aan de vergunning de voorschriften verbonden die de grootst mogelijke bescherming bieden tegen die gevolgen, tenzij dat redelijkerwijs niet kan worden gevergd. Hieruit volgt dat de vergunning moet worden geweigerd indien de nadelige gevolgen die de inrichting voor het milieu kan veroorzaken door het stellen van voorschriften en beperkingen niet kunnen worden voorkomen dan wel niet voldoende kunnen worden beperkt. Algemene wet bestuursrecht Op grond van het bepaalde in artikel 3:43 eerste lid van de Algemene wet bestuursrecht wordt tegelijk of zo spoedig mogelijk na de bekendmaking van het besluit mededeling gedaan aan degene die bij de voorbereiding zijn zienswijze naar voren heeft gebracht. De mededeling geschiedt volgens artikel 3:44 eerste lid onder b. door toezending van het besluit. Behoorlijkheidsvereisten De ombudsman toetst de gedragingen en handelingen van gemeentelijke instanties aan behoorlijkheidsvereisten. In dit onderzoek is getoetst aan de vereisten van fair play, van adequate organisatorische voorzieningen en van actieve en adequate informatieverstrekking.

5 Aantal pagina s : 5/6 Overwegingen Het vereiste van fair play houdt in dat een bestuursorgaan de burger de mogelijkheid geeft zijn procedurele kansen te benutten. Fair play betekent in dit geval dat verzoeker de gelegenheid krijgt opnieuw zienswijzen tegen de ontwerpvergunning voor de onderhavige ondergrondse afvalcontainer in te dienen, dan wel kan controleren of en zo ja op welke wijze aan zijn bedenkingen tegemoet gekomen is. Vervolgens moet hij aan de hand van de definitieve vergunning kunnen beoordelen of hij wel of niet in beroep moet gaan. Vast staat dat de zienswijzen van verzoeker van 1 oktober 2005 ertoe leidden dat de locatie nabij zijn woning uit de vergunningsprocedure wordt gehaald en er een nieuwe procedure gestart wordt. Stadsdeel en dienst erkennen dat de procedure niet geheel volgens de (wettelijke) regels is verlopen nu nagelaten is de ontwerp en de definitieve vergunning aan verzoeker te sturen. Hiermee is in strijd met de Awb en voornoemd vereiste gehandeld. Het voorstel van DMB aan verzoeker om in een alsnog te starten beroepsprocedure bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zich te beroepen op verschoonbaarheid van de termijnoverschrijding, voldoet niet vanwege de kans dat verzoeker niet in zijn beroep wordt ontvangen. Intrekking van de vergunning en starten van een nieuwe procedure geven hem wel de zekerheid dat hij gebruik kan maken van zijn procedurele kansen. Of deze procedure uiteindelijk leidt tot hetgeen verzoeker beoogt: geen restafvalcontainer vlak voor zijn tuin in combinatie met een poldergemaal valt niet met zekerheid te zeggen. Daarom verbindt de ombudsman de aanbeveling aan zijn oordeel dat het stadsdeel Amsterdam-Noord bevordert dat de Dienst Milieu en Bouwtoezicht verzoeker gemotiveerd duidelijk maakt op welke wijze de overlast van het poldergemaal meegewogen is in de onderhavige vergunning en of een andere afvallocatie mogelijk is. Het vereiste van adequate organisatorische voorzieningen houdt in dat een bestuursorgaan zijn administratief beheer en organisatorische functioneren inricht op een wijze die behoorlijke dienstverlening aan de burger verzekert. Dit betekent dat een bestuursorgaan zijn organisatie zo moet inrichten dat een goed functioneren is gewaarborgd. Vast staat dat een bewonersbrief over bestratingwerkzaamheden in de Walvisbuurt verzoeker erop attendeert dat het stadsdeel, vooruitlopend op de definitieve vergunning, alvast begint met het plaatsen van betonnen bakken voor de ondergrondse afvalinzameling. Zijn bezwaar hiertegen heeft tot gevolg dat verzoeker door drie verschillende sectoren van het stadsdeel wordt benaderd en telkens maar voor een deel geïnformeerd wordt over het verdere verloop van de procedure. Adequate organisatorische voorzieningen betekenen in dit geval dat het stadsdeel één organisatie had moeten aanwijzen die, met uitsluiting van andere sectoren, belast was met het project ondergronds inzamelsysteem en daarbij de dagelijkse regie voerde, ook wat betreft de informatie richting burgers. Nu dat is nagelaten heeft het stadsdeel in strijd met genoemd vereiste gehandeld.

6 Aantal pagina s : 6/6 Het vereiste van actieve en adequate informatieverstrekking houdt in dat bestuursorganen burgers actief en desgevraagd van adequate informatie voorzien. Adequaat houdt in dat het bestuursorgaan de burger een duidelijk antwoord op zijn vraag geeft. In de brieven van verzoeker over het ondergrondse afvalinzamelsysteem is de centrale vraag of de container die naast zijn tuin gepland is, ergens anders geplaatst kan worden. Het antwoord van DMB is dat die beoordeling in het kader van de Wet milieubeheer niet plaatsvindt. Daarmee heeft verzoeker geen antwoord op zijn vraag gekregen. Noch het stadsdeel noch DMB is erin geslaagd uit te leggen waarom verzoeker alleen tegen de milieuaspecten van de inrichting (=ondergrondse afvalcontainer) en niet tegen de plaats van de container kan opkomen. Dit onderdeel van het proces is voor de burger vaak het punt waar het om draait. Het verdient daarom aanbeveling een en ander helderder in de voorlichting aan de burger te verwoorden. Dat kan zowel in de bedenkingenbrief van het stadsdeel, als in de reactie op de bedenkingen door DMB. Door dit na te laten is in strijd met genoemd vereiste gehandeld. Oordeel De onderzochte gedraging is niet behoorlijk. Aanbeveling Het stadsdeel Amsterdam-Noord wordt verzocht te bevorderen dat de Dienst Milieu en Bouwtoezicht verzoeker gemotiveerd duidelijk maakt op welke wijze de overlast van het poldergemaal meegewogen is in de onderhavige vergunning en of een andere afvallocatie mogelijk is.