Opleidingsplan leergang ploegchef. (werkzaam bij de brandweer) 23 juli 2010 (definitief) Brandweeracademie Postbus HA Arnhem

Transcriptie

1 Opleidingsplan leergang ploegchef (werkzaam bij de brandweer) 23 juli 2010 (definitief) Brandweeracademie Postbus HA Arnhem T F info@nifv.nl

2 Voorwoord Voor u ligt het opleidingsplan voor de leergang Ploegchef. Dit opleidingsplan sluit aan bij het Besluit Personeel Veiligheidsregio's en het bijbehorende landelijk functiehuis brandweer. Het opleidingsplan is afgeleid van het kwalificatiedossier Ploegchef en de proeve van bekwaamheid Ploegchef. Aan de totstandkoming van dit opleidingsplan is bijgedragen door: Eelco Vonk, Paul Geurts, Robert de Wit, Gerard Kors, Ed Horst, Henk Plas, Harrie Winkeler Jaap Molenaar Wendy van Middelkoop Maarten Leune sectiehoofd C-ploeg, Veiligheidsregio IJsselland, ploegchef, Veiligheidsregio Flevoland, afdelingshoofd repressie, Veiligheidsregio Groningen, afdelingshoofd repressie, Veiligheidsregio Drenthe, officier preparatie/repressie, Veiligheidsregio Fryslan, clustermanager,veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland, ploegchef, Veiligheidsregio Flevoland, vakgroepdecaan, NIFV, onderwijskundige, NIFV, beleidsmedewerker, Nbbe BRANDWEERACADEMIE

3 Inhoud Voorwoord 2 Inleiding 4 1. Uitgangspunten Kerntaken en competenties Werkzaamheden, beoordelingscriteria en keuzes & dilemma's Opbouw en indeling 6 2. Basisontwerp leergang Ploegchef Blok 1: Verkenning van de leergang en functie 8 3. Studiebelasting leergang Ploegchef Vaststelling studiebelasting Samenvatting studiebelasting Werkend leren Werkend leren in de leergang Ploegchef Leerwerkplek Leerwerkplekbegeleider Verhouding werkend leren t.o.v. andere onderwijsvormen Overige adviezen Instroomniveau leergang Ploegchef Docenten en Instructeurs leergang Ploegchef 16 Bijlage 17 BRANDWEERACADEMIE

4 Inleiding Dit document is bestemd voor alle personen die betrokken zijn bij (de verdere inrichting en organisatie van) de leergang Ploegchef: ontwikkelgroep, onderwijskundige(n), ontwikkelaars, etc. Dit document vormt voor hen de leidraad bij het uitwerken van de leergang. BRANDWEERACADEMIE 4

5 1. Uitgangspunten 1.1 Kerntaken en competenties De leergang Ploegchef richt zich op de kerntaken en competenties van de functie Ploegchef zoals deze in het vastgestelde kwalificatiedossier zijn vastgelegd. De onderstaande tabel is afgeleid van de competentiematrix uit het kwalificatiedossier. Het betreft hier de strategische en organisatorische competenties die vooral betrekking hebben op het geven van richting aan organisatie en de inrichting van het werk. 1 Kerntaken Kerntaak 1 Leidinggeven aan medewerkers Kerntaak 2 Uitvoeren van beheersmatige taken Kerntaak 3 Uitvoeren van administratieve taken Competenties Plannen, organiseren Niveau 1 Niveau 1 Niveau 1 en coördineren Probleem oplossen Niveau 1 Resultaatgericht Niveau 1 Flexibel Niveau 1 Inleven Niveau 1 Taakgericht leiderschap Niveau 1 Mondeling communiceren Niveau 1 Niveau 1 Kerntaken De kerntaken vormen het centrale uitgangspunt voor de invulling van dit opleidingsplan. De competenties zijn vooral gekoppeld aan de werkzaamheden per kerntaak en komen in het onderwijs terug in de vorm van leeractiviteiten. In dit opleidingsplan worden deze leeractiviteiten benoemd. Deze leeractiviteiten vormen de basis voor het te ontwikkelen onderwijs. Hierna volgt een beknopte beschrijving van de kerntaken van de Ploegchef. Kerntaak 1: Leiding geven aan medewerkers De ploegchef is verantwoordelijk voor de kwaliteit, continuïteit, efficiency en vakbekwaamheid van de medewerkers waaraan hij leiding geeft. Tevens is hij verantwoordelijk voor de uitvoering van het personeelsbeleid binnen deze ploeg. Kerntaak 2: Uitvoeren van beheersmatige taken De ploegchef zorgt voor planning van werkzaamheden en activiteiten op het gebied van materieel en materiaal, onderhoud, opleiden en oefenen. Hij draagt zorg voor het aanleveren van verschillende managementgegevens. Hij zorgt voor de invulling van de dienstroosters en de oefenregistratie. Hij bewaakt de kwaliteit van de ploeg. Kerntaak 3: Uitvoeren van administratieve werkzaamheden De ploegchef draagt zorg voor gegevens ten behoeve van de personeelsadministratie, zoals de urenverantwoording en ziekmelding. Hij draagt tevens zorg voor het aanleveren van gegevens ten behoeve van het opstellen van onder meer MARAP s en houdt planningslijsten en de oefenregistratie bij. 1 De niveaubeschrijvingen van de competenties vindt u terug in de bijlage. BRANDWEERACADEMIE 5

6 1.2 Werkzaamheden, beoordelingscriteria en keuzes & dilemma's De kerntaken uit het kwalificatiedossier Ploegchef zijn nader uitgewerkt in werkzaamheden, beoordelingscriteria en keuzes & dilemma's. De werkzaamheden komen in dit opleidingsplan terug (zie hoofdstuk 2). De beoordelingscriteria en de keuzes & dilemma's worden verwerkt in de lesplannen en leeropdrachten en komen niet afzonderlijk terug in dit opleidingsplan. Daarnaast komen de beoordelingscriteria en keuzes & dilemma's terug in de proeve van bekwaamheid bij deze leergang. 1.3 Opbouw en indeling De leergang is opgebouwd in 3 blokken. De leergang start met een algemene inleiding waarin de verkenning van de leergang en functie centraal staan en een aantal overkoepelende vaardigheden aan de orde komen. Deze vaardigheden, zoals het leren reflecteren, zijn essentieel en spelen een grote rol in alle volgende blokken. Deelnemers moeten deze vaardigheden dan ook beheersen om succesvol aan de slag te kunnen gaan in de volgende blokken. Kerntaak 1 (leidinggeven aan medewerkers) en een gedeelte van kerntaak 3 (het uitvoeren van administratieve taken) worden gecombineerd in het tweede blok. Tijdens dit blok komen een aantal onderdelen van het portfolio Leidinggeven aan de orde. Het laatste blok behelst zowel kerntaak 2 (uitvoeren van beheersmatige taken) als een gedeelte van kerntaak 3 (het uitvoeren van administratieve taken). Ook tijdens dit blok staat een onderdeel van het portfolio Leidinggeven centraal. De leergang wordt afgesloten met 2 opeenvolgende proeve-onderdelen: het rollenspel Casus Leidinggeven en het gesprek Optreden als ploegchef. BRANDWEERACADEMIE 6

7 Blok 3 Portfolio Leidinggeven: Presentatie nieuwe procedure en gevolgen voor bedrijfsvoering Blok 2 Portfolio Leidinggeven: Functionerings- of POPgesprek Portfolio Leidinggeven: Beoordelingsgesprek Portfolio Leidinggeven: Leiden van een vergadering Blok 1 Opleidingsplan leergang Ploegchef 2. Basisontwerp leergang Ploegchef De leergang Ploegchef is opgebouwd uit de volgende blokken, conform de opzet zoals toegelicht in paragraaf 1.3: Verkenning leergang en functie - Toelichting op functie /leergang - Positionering van de functie binnen het werkveld - Leren reflecteren - Leren presenteren Kerntaak 1 en 3: Leidinggeven aan medewerkers en het uitvoeren van administratieve taken - Persoonlijk leiderschap, leiderschapsstijlen - Sociaal communicatieve vaardigheden, het voeren van diverse gesprekken en het verslagleggen hiervan. - Werken in teams, omgaan met weerstand, conflicthantering Kerntaak 2 en 3: Uitvoeren van beheersmatige en administratieve taken - Personeelszorg - Personeelsinzet - Bedrijfsvoering personeel materieel materiaal financiën Rollenspel Casus Leidinggeven Gesprek 'optreden als 'ploegchef ' Hierna wordt de opzet van elk blok afzonderlijk uitgewerkt. Per blok worden (in een afzonderlijke tabel) de volgende aspecten beschreven: kerntaken De kerntaken zijn overgenomen uit het kwalificatiedossier ploegchef werkzaamheden De werkzaamheden zijn overgenomen uit het kwalificatiedossier ploegchef thema's Van welke vakinhoudelijke thema's moet de cursist kennis, inzicht en vaardigheden hebben, om de genoemde werkzaamheid als beginnend ploegchef goed uit te kunnen voeren? plaatsen of korps. leeractiviteiten Zelfstudie, leer(werkplek)opdracht en dergelijke. studiebelasting Het aantal uren dat met de leeractiviteit is gemoeid. BRANDWEERACADEMIE 7

8 2.1 Blok 1: Verkenning van de leergang en functie Kerntaak Werkzaamheden Thema's Plaats Leeractiviteiten Studiebel. Opl. Inst. Kerntaakoverstijgend Verkenning van de leergang en - Toelichting op * functie /leergang functie - Positionering van de functie binnen het werkveld Introductieactiviteiten, met name toelichting programma, op functie van ploegchef en proeve van bekwaamheid *** Studiebel. Zelfs.&LWP - Leren reflecteren Theoretische basis, Leerwerkplek Opdracht ter voorbereiding op een de workshop presenteren, opdracht bevat reflectiecomponent ** - Leren presenteren Workshop Presenteren * Eén dagdeel op het opleidingsinstituut komt overeen met 3 uur. ** Eén dagdeel zelfstudie of leren op de werkplek komt overeen met 4 uur. *** Naast deze introductieactiviteiten beveelt de ontwikkelgroep een startbijeenkomst over de uitgangspunten van de opleiding voor deelnemers en leerwerkplekbegeleiders, voorafgaand aan de leergang aan. Deze is niet specifiek in het opleidingsplan meegenomen. 5 dd 15 uur 4 uur Totaal blok 1 = 19 uur BRANDWEERACADEMIE 8

9 2.2 Blok 2: Leidinggeven aan medewerkers en het uitvoeren van administratieve taken. Kerntaak Werkzaamheden Thema's Plaats Leeractiviteiten Studiebel. Opl. Inst. Kerntaak 1: Stimuleert de ontwikkeling van Persoonlijk leiderschap Zelfstudie Theorie Leiding geven aan en leiderschapsstijlen vakbekwaamheid van de medewerkers Leerbijeenkomst theoretisch operationele dienst en houdt kader deze op het gewenste niveau. Houdt het welzijn van de Coachen Zelfstudie Theorie Kerntaak 3: Uitvoeren van administratieve taken operationele dienst op het gewenste niveau. Zorgt voor indeling van zijn medewerkers op taken, functies en deskundigheid. Coördineert de uitvoering van werkzaamheden. Zit het ploegoverleg voor. Voert functionerings-, beoordelings- en POPgesprekken. Participeert in werving en selectieprocedures. Stimuleert, motiveert en controleert. Verzorgt de verslaglegging van POP s, functionerings- en beoordelingsgesprekken Sociaal communicatie vaardigheden - Functionerings- en beoordelingsgespre kken - POP- en loopbaan gesprekken - Voorzitten van vergaderingen - Slecht nieuwsgesprekken - Selectiegesprekken Leerwerkplek Leerwerkplek Leerbijeenkomst theoretisch kader Leeropdracht (interview): Interview een ervaren leidinggevende binnen de brandweer over zijn/haar stijl van leidinggeven en het coachen van zijn medewerkers. Nabespreken leeropdracht (groepsgesprek) Theoretisch kader diverse gesprekken/gesprekstechnieken Toepassen van diverse gesprekstechnieken in rol van leidinggevende (rollenspelen). Portfolio leidinggeven: - POP- of functioneringsgesprek - Beoordelingsgesprek - Voorzitten van een vergadering Inclusief verslaglegging en reflectieverslag 4 dd Studiebel. Zelfs.&LWP Proeveonderdelen: 9 uur BRANDWEERACADEMIE 9

10 Werken in teams Zelfstudie Theorie - Groeps- en teamvormingsproce ssen - Teamrollen - Omgaan met weerstand - Conflicthantering Leerwerkplek Leerbijeenkomst theoretisch kader Leeropdracht conflicthantering: Beschrijf een casus uit de praktijk en reflecteer op je eigen rol als ploegchef Toepassen conflicthantering en omgaan met weerstand aan de hand van de casussen uit de leeropdracht 14 dd 6 dd+9 uur 42 uur 33 uur Totaal blok 2 = 75 uur BRANDWEERACADEMIE 10

11 2.3 Blok 3: Uitvoeren van beheersmatige en administratieve taken. Kerntaak Werkzaamheden Thema's Plaats Leeractiviteiten Studiebel. Opl. Inst. Kerntaak 2: Bewaakt en verzorgt de invulling Zelfstudie Theorie Vakbekwaamheid Uitvoeren van en Arbo van het dienstrooster. beheersmatige taken Levert, als input voor het management, gegevens op het gebied van personeel, materieel, materiaal en financiën t.b.v. de Marap. Meldt en verklaart afwijkingen van ramingen en planningen als reactie op de output van het management. Ontwerpt en implementeert procedures en werkwijzen bij nieuwe ontwikkelingen. Vertegenwoordigt de organisatie in (regionale) project- en werkgroepen. Bevordert werken conform de Arbo-voorschriften. Personeelszorg - Bijhouden en registreren vakbekwaamheid personeel - Kennen en toepassen van Arbovoorschriften - Bijhouden en registreren van aanwezigheid, ziekte, verlof en medische keuringen. Personeelsinzet - Maken taakindeling - Plannen van taken, opstellen dienstrooster - Coördineren en bewaken van de uitvoering van het dienstrooster Leerwerkplek Leerwerkplek Leerbijeenkomst Vakbekwaamheid en arbo, theoretisch kader Leeropdracht (registratie): verdiepen in registratiesystemen van het eigen korps en hiermee werken. Leeropdracht (opstellen dienstrooster): stel voor de eigen leerwerkplek een vakantie-dienstrooster samen, zoals daar gebruikelijk, benoem knelpunten. Studiebel. Zelfs.&LWP Kerntaak 3: Uitvoeren van administratieve taken Houdt overzicht over de aanwezigheid tijdens uitruk en oefeningen in de kazerne en registreert deze. Verwerkt ziektemeldingen en houdt de status van keuringen bij. Verleent verlof en registreert dat. Bedrijfsvoering - Verzamelen, analyseren en toelichten gegevens personeel, materieel, materiaal, financiën - Ontwerpen en implementeren nieuwe procedures en werkwijzen - Budgetbeheer Zelfstudie Leerwerkplek Theorie bedrijfsvoering Nabespreken leeropdrachten registratie en dienstrooster. Leerbijeenkomst bedrijfsvoering (deel 1) Leeropdracht: Inventariseren mogelijkheden opstellen en implementeren van nieuwe of bijgestelde BRANDWEERACADEMIE 11

12 procedures Nabespreken leeropdracht procedures. Leerbijeenkomst bedrijfsvoering (deel 2) 3 dd Leerwerkplek Portfolio leidinggeven: - Presentatie nieuwe of bijgestelde procedure en gevolgen voor bedrijfsvoering (inclusief reflectie over presentatie) Proeveonderdelen: 12 uur Oefenen Casus Leidinggeven Leerwerkplek Voorbereiden proeveonderdelen Proeveonderdelen: 4 uur Proeve-onderdelen: - Rollenspel Casus Leidinggeven - Gesprek Optreden als Ploegchef Proeveonderdelen: 2 uur 8 dd+2 uur 26 uur 6 dd+16 uur 40 uur Totaal blok 3 = 66 uur BRANDWEERACADEMIE 12

13 3. Studiebelasting leergang Ploegchef 3.1 Vaststelling studiebelasting De studiebelasting van de leergang Ploegchef behelst de uren die een onderwijsdeelnemer gemiddeld besteedt aan het leren op het brandweeropleidingsinstituut (contacturen), de benodigde zelfstudie (bestuderen en verwerken van theorie) en het werkend leren. Vanzelfsprekend zijn vooral de uren die worden besteed aan zelfstudie en werkend leren afhankelijk van de studievaardigheden van de onderwijsdeelnemer en de regionale faciliteiten en mogelijkheden voor het werkend leren. De studiebelasting van de leergang Ploegchef is gebaseerd op alle leeractiviteiten die de ontwikkelgroep per kerntaak nodig vond, om deze kerntaak als beginnend beroepsbeoefenaar in voldoende mate te beheersen. Bij het uitwerken van kerntaken in leeractiviteiten heeft de ontwikkelgroep zowel onderwijskundige als vakinhoudelijke keuzes gemaakt. Deze keuzes zijn gemaakt op basis van ervaringen met bepaalde leeractiviteiten in de praktijk. De studiebelasting is de som van de tijdsduur van alle leeractiviteiten en de Proevebelasting. De tijdsduur per leeractiviteit is gebaseerd op een schatting. De ervaring op basis waarvan de schatting plaatsvindt, is afgestemd binnen de ontwikkelgroep Ploegchef. Onderstaande studiebelasting is een adviserende indicatiestelling. Na invulling van de diverse leeractiviteiten per kerntaak, in overleg met de ontwikkelgroep, wordt de studiebelasting van de leergang Ploegchef vastgesteld op 160 uur. Vergelijking met modulaire opleidingsstructuur Een vergelijking met de modulaire opleidingsstructuur is voor de leergang Ploegchef lastig te maken. De ontwikkelgroep heeft immers geen referentie omdat het om een geheel nieuw aangewezen functie binnen het functiehuis gaat. 3.2 Samenvatting studiebelasting Locatie Uren Uren Uren Totaal blok 1 blok 2 blok 3 Leren op het opleidingsinstituut Leren op de werkplek Zelfstudie Totaal onderwijs Uren PvB 27 BRANDWEERACADEMIE 13

14 4. Werkend leren 4.1 Werkend leren in de leergang Ploegchef Werkend leren kan op verschillende manieren worden ingevuld. De meest ultieme vorm is de 'echte' beroepspraktijk en daar waar dit mogelijk is, wordt hier binnen het brandweeronderwijs voor gekozen. Bij de leergang Ploegchef is het mogelijk de leeractiviteiten optimaal af te stemmen op de bij die leeractiviteiten horende beroepscontext. Hoe meer een leeractiviteit samenvalt met de uitvoering van een taak in de praktijk, hoe realistischer de leeromgeving moet zijn. Voor sommige leeractiviteiten is de werkplek (de beroepspraktijk) een effectieve leeromgeving, terwijl bij andere kan worden volstaan met een klassikale les, rollenspel of zelfstudie. 4.2 Leerwerkplek Een leerwerkplek kan gedefinieerd worden als de omgeving waarbinnen de leeropdracht naar behoren kan worden uitgevoerd, begeleid en beoordeeld. Het wat van de leeropdracht bepaalt waar deze het beste kan worden uitgevoerd en wie de begeleiding ter hand neemt. Tijdens de opleiding zijn de onderwijsdeelnemers aangesteld in het korps, en zoveel mogelijk praktisch inzetbaar. Ze gebruiken hun (toekomstige) werkplek om aan de hand van leeropdrachten theorie en praktijk met elkaar te verbinden. Hierbij past men het geleerde in de praktijk toe, doet men praktijkervaring op, reflecteert men op deze praktijkervaring en verdiept men de praktijkervaring met nieuwe (theoretische) inzichten. Tijdens de uitvoering van leeropdrachten op de werkplek krijgt de onderwijsdeelnemer begeleiding van zijn leerwerkplekbegeleider. Trajectbegeleider De trajectbegeleider bepaalt in overleg met de werkgevers in de regio de uiteindelijke leerwerkplek(ken). Uitgangspunt dient daarbij wel te zijn dat de onderwijsdeelnemer in staat wordt gesteld om alle leeropdrachten naar behoren te kunnen uitvoeren. De trajectbegeleider is binnen het brandweeronderwijs verantwoordelijk voor het monitoren van de kwaliteit van de leerwerkplek. Kijk voor het profiel van de trajectbegeleider op Leerwerkplekbegeleider De leerwerkplekbegeleider begeleidt de onderwijsdeelnemer tijdens het leren op de werkplek. Het gaat om een rol binnen een reguliere functie in een brandweerkorps. Kijk voor het profiel waar een leerwerkplekbegeleider aan dient te voldoen op Aandachtspunt leerwerkplekbegeleider Ploegchef De ontwikkelgroep van de leergang Ploegchef wil met betrekking tot de leerwerkplekbegeleiders een belangrijk aandachtspunt formuleren: De functie Ploegchef is een nieuw opgenomen functie binnen het functiehuis van de Brandweer. De kwaliteit van leerwerkplekbegeleiders, de functionarissen die al op dit vakgebied werkzaam zijn, is daarom van zeer groot belang. De ontwikkelgroep adviseert dan ook dat bij potentiële leerwerkplekbegeleiders wordt gecheckt of men voldoet aan het kwalificatieprofiel voor de Ploegchef. BRANDWEERACADEMIE 14

15 4.4 Verhouding werkend leren t.o.v. andere onderwijsvormen In de leergang Ploegchef wordt de volgende (globale) indeling aangehouden: 50% van de onderwijstijd: Leren op het opleidingsinstituut 25% van de onderwijstijd: Werkplekleren 25% van de onderwijstijd: Zelfstudie Ritmiek De leergang Ploegchef kent, in tegenstelling tot enkele andere reeds bestaande leergangen in het kader van het functie- en competentiegericht opleiden, geen vaste ritmiek zoals 1 dag(deel) werkend leren per week. Het werkend leren in de leergang ploegchef wordt bepaald door de leeractiviteiten en leeropdrachten per kerntaak. In de planning van de leergang (zoals geadviseerd in het rooster in de docentenhandleiding) zal geprobeerd worden het werkend leren zo veel mogelijk evenredig over de leergang te verdelen. BRANDWEERACADEMIE 15

16 5. Overige adviezen 5.1 Instroomniveau leergang Ploegchef Het Landelijk Functiehuis Brandweer geeft aan dat de functie ploegchef een functie op MBO-niveau is. In het functie- en competentieprofiel en het kwalificatieprofiel is geen instroomniveau gedefinieerd. Aangezien het werk- en denkniveau binnen het MBO-niveau erg uiteen loopt, hecht de ontwikkelgroep eraan te spreken over MBO-4 niveau. Dit zou volgens de ontwikkelgroep, vanwege de gevraagde beheersing van de competenties, minimaal aangetoond moeten worden bij instroom. De ontwikkelgroep is van mening dat men voor het succesvol volgen van de leergang over voldoende competenties op het gebied van leiderschap moet beschikken. Het wordt aangeraden dit voorafgaande aan de leergang met een assessment aan te tonen. Dit blijft vanzelfsprekend de verantwoordelijkheid van de werkgever. 5.2 Docenten en Instructeurs leergang Ploegchef Onderwijsgevende functionarissen van de leergang Ploegchef beschikken in beginsel over het Rijksdiploma Instructeur en/of Docent. Deze diploma s dekken de pedagogisch-didactische competenties waarover een instructeur dient te beschikken. Daarnaast wordt in de kwalificatiedossiers aangegeven dat de benodigde brandweervakinhoudelijke kennis per leergang zal verschillen. De docenten voor de leergang Ploegchef zullen verschillende achtergronden hebben: Docenten met voldoende kennis en ervaring op gebied van management en leiderschap op Mbo-niveau. Eventueel kunnen deze docenten ook in het regulier onderwijs werkzaam zijn. Gezien de grote hoeveelheid tijd die tijdens de leergang ploegchef wordt besteed aan het oefenen van (management)vaardigheden kunnen ook trainers worden ingezet als docent. Tenslotte moet een aantal docenten ingevoerd zijn in de specifieke aspecten van de brandweerwereld. Het managen van een brandweerteam brengt enkele specifieke aspecten met zich mee, waar tijdens de leergang aandacht aan moet worden besteed. BRANDWEERACADEMIE 16

17 Bijlage Competenties functie Ploegchef Plannen, organiseren en coördineren (niveau 1) Vanuit een vastgesteld doel bepalen welke taken/activiteiten georganiseerd en gepland moeten worden en daar naar handelen. Bepalen van prioriteiten en aangeven van een volgorde van werkzaamheden. Plant eigen werkzaamheden, stemt deze planning af met partners/experts. Werkt ordelijk en systematisch volgens vooraf opgestelde planning. Heeft overzicht over eigen werkzaamheden; toetst eigen voortgang. Wendt de juiste middelen aan die nodig zijn om de planning te realiseren. Stelt doelen en prioriteiten voor zichzelf. Probleem oplossen (niveau 1) Het signaleren van (potentiële) problemen/knelpunten en deze zelfstandig of in samenwerking met anderen verhelpen. Signaleert tijdig knelpunten binnen het eigen organisatieonderdeel en lost deze binnen de gestelde kaders op. Formuleert binnen gestelde kaders verschillende alternatieven of oplossingen. Dringt door tot de kern van het probleem; achterhaalt onderliggende oorzaken om herhaling te voorkomen. Voorziet problemen en anticipeert hierop. Resultaatgericht (niveau 1) Formuleert doelstellingen helder, concreet en meetbaar en maakt duidelijke afspraken. Houdt zich aan de voortgang en informeert en rapporteert daarover. Denkt vooruit. Stelt samen met partners/experts meetbare en haalbare doelen en maakt duidelijke afspraken over gewenste kwaliteit, middelen en tijdspad. Stelt prioriteiten en komt gemaakte afspraken na. Plant zelfstandig het eigen werk om gewenste resultaten te realiseren en past, indien relevant, het concept van projectmatig werken toe. Maakt resultaten van het eigen werk zichtbaar en communiceert hierover naar partners/experts; overlegt tijdig met partners/experts over knelpunten. Toetst activiteiten tussentijds op hun bijdrage aan het te bereiken resultaat, stuurt activiteiten die dat niet doen bij. Flexibel (niveau 1) Aanpassen van de eigen stijl, benadering en gedrag aan wisselende eisen en omstandigheden. Openstaan voor nieuwe ideeën en actief zoeken naar alternatieven om het gestelde doel te bereiken. Pakt nieuwe zaken snel op, ook bij aangrenzende werkzaamheden. Interpreteert regels en richtlijnen en richt zich daarbij op de bedoeling van de vastgestelde regels. Accepteert dat werkzaamheden door partners/experts en door omstandigheden bepaald worden en handelt daarnaar; staat open voor veranderingen en verbeteringen die partners/experts voorstellen. Past gedrag aan bij veranderende omstandigheden/ schakelt snel tussen verschillende werkzaamheden. BRANDWEERACADEMIE 17

18 Inleven (niveau 1) Onderkennen van gevoelens en behoeften van anderen. Verplaatsen in anderen en zich bewust tonen van de invloed van het eigen handelen. Beïnvloedt het gesprek en de sfeer door gevoelens te benoemen, stuurt het gesprek in de juiste richting en houdt de relatie goed; beheerst de eigen emoties. Toont belangstelling, luistert actief, vraagt door, houdt rekening met eigen emoties en die van anderen en reflecteert hierop. Houdt rekening met omstandigheden en praktijkervaringen van partners/experts en toont begrip en waardering. Communiceert open en durft eigen vragen, zorgen en leerpunten bespreekbaar te maken. Taakgericht leiderschap (niveau 1) Op inspirerende wijze richting geven. Tonen van voorbeeldgedrag. Delegeren. Randvoorwaarden scheppen en mensen motiveren zodat resultaten bereikt worden. Charisma. Brengt eigen denkbeelden onder woorden en toetst deze. Begeleidt partners/experts in het realiseren van doelen; geeft heldere instructies en houdt toezicht op de prestaties. Wijst deel van de eigen taken toe aan de juiste persoon; geeft hierbij eigen verwachtingen, gewenst resultaat en eigen verantwoordelijkheid van de persoon aan. Staat open voor vragen, wekt vertrouwen en motiveert partners/experts. Mondeling communiceren (niveau 1) Ideeën, meningen en informatie aan anderen overdragen in voor de ontvanger begrijpelijke taal, gebaren en non-verbale signalen. Tactvol en effectief reageren op behoeften en gevoelens van anderen, taal en terminologie aanpassen aan de doelgroep (incl. Engels). Drukt zich zowel mondeling als schriftelijk goed uit bij contacten van verschillend niveau, onderbouwt de boodschap met duidelijke argumenten. Stelt zich open en onbevooroordeeld op in een gesprek, interpreteert verbale en non-verbale signalen en vraagt na of de boodschap goed begrepen is. Formuleert tactvol, stemt taal, gebaren en houding af op de behoefte en belangen van de ander. Stelt open vragen en vraagt door; geeft feedback wanneer daar om wordt gevraagd. Redigeert interne documenten en schrijft documenten voor extern gebruik. BRANDWEERACADEMIE 18