Inwerkingtreding Het beleid wordt van kracht met ingang van de dag na die van deze bekendmaking en werkt terug tot en met 1 januari 2017.

Transcriptie

1 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Breda Nr april 2017 Nota Beleid Wijkcentra gemeente Breda Bekendmaking Burgemeester en wethouders van Breda maken bekend dat de gemeenteraad in zijn openbare vergadering van 6 april 2017 de nota Beleid Wijkcentra heeft vastgesteld. Inwerkingtreding Het beleid wordt van kracht met ingang van de dag na die van deze bekendmaking en werkt terug tot en met 1 januari Rechtsmiddelen Tegen het besluit tot vaststelling van het beleid is geen bezwaar of beroep mogelijk. Beleid wijkcentra 1. Aanleiding Op verzoek van de raad is gewerkt aan een nieuwe Visie op gemeentelijk vastgoed. Begin 2017 is deze aan de raad voorgelegd. In deze visie wordt ingegaan op drie soorten gemeentelijk vastgoed, namelijk: Openbare ruimte Ontwikkelingsvastgoed Publiek vastgoed Onder het publiek vastgoed zijn o.a. de sportaccommodaties, cultuurvastgoed en ook de wijkcentra gevat. Het eigendom hiervan is voor de gemeente een sturingsinstrument om politiek-bestuurlijke beleidsdoelen te bereiken. De voor de wijkcentra relevante beleidsdoelen zijn opgenomen in hoofdstuk 4. Het doel van dit document is om voor de langere termijn te duiden hoe we in Breda met de wijkcentra om willen gaan, in aanvulling op de Visie gemeentelijk vastgoed. 2. Context wijkcentra Verspreid door Breda bevinden zich meerdere wijkaccommodaties. Een deel van deze accommodaties is in particulier bezit, een groot deel is eigendom van de gemeente. In dit document rondom de wijkcentra wordt daarom vooral ingegaan op de centra in gemeentelijk eigendom en in beperkte mate op de centra in eigendom van derden. De verschillende wijkcentra worden merendeels beheerd en geëxploiteerd door vrijwilligersbesturen of maken deel uit van zgn. MFA s (multifunctionele accommodaties) die beheerd worden door een team van vrijwilligers en professionals. 3. Input voor nieuw beleid vanuit de besturen wijkcentra In de maanden november en december 2016 zijn verschillende gesprekken gevoerd met een aantal besturen en MT s van wijkcentra. Op basis van de informatie daaruit is een voorstel gemaakt dat vervolgens is getoetst bij de besturen in een gezamenlijk gesprek met de verantwoordelijk wethouder (dhr. van Lunteren). Het algemene beeld dat uit deze gesprekken naar voren komt ziet er als volgt uit: Elk wijkcentrum geeft op eigen wijze invulling aan de rol in de wijk. Hierbij speelt de vraag vanuit de wijk een rol, maar ook de positie die het wijkcentrum heeft (wat kan het wijkcentrum bieden in vergelijking met andere accommodaties in de wijk) en de mogelijkheden vanuit wet- en regelgeving voor de betreffende accommodatie. De besturen zien de exploitatie, het beheer en de bijkomende administratieve en financiële taken als hun eerste prioriteit. In deze eerste prioriteit gaat veel tijd zitten waardoor -van de beperkte beschikbare tijd die besturen hebben- weinig tot geen tijd overblijft voor de marketing van de wijkcentra/het leggen van verbinding met de wijk(platforms) en initiatiefnemers van activiteiten. Het verkrijgen van nieuwe (vervangende of extra) bestuursleden en vrijwilligers is bij veel vrijwilligersbesturen een issue. 1

2 Een aantal besturen geeft aan een grote afhankelijkheid te hebben van een of enkele gebruikers en onderkent daarin een risico voor de exploitatie en daarmee het voortbestaan als deze grote spelers wegvallen. De besturen geven aan toegevoegde waarde te zien in meer onderlinge samenwerking. Men kan leren van elkaar; oplossingen bij de een zijn wellicht niet per definitie een-op-een over te nemen bij de ander, maar samen over deze thema s spreken levert nieuwe inzichten op. Daarnaast is het goed om elkaar beter te kennen om ook naar elkaar door te kunnen verwijzen onderling als er een vraag is waaraan niet kan worden voldaan. We moeten tenslotte ook over wijken heen kunnen kijken als een behoefte niet kan worden ingevuld in een wijk. De besturen zijn over het algemeen tevreden over de huidige rol/support van de gemeente Breda aangaande het beheer van de accommodaties. De besturen geven aan zorg te hebben over de gevolgen van de veranderingen in de subsidiering van wijkactiviteiten via de wijkplatforms. Ze maken zich zorgen dat hierdoor minder middelen beschikbaar komen voor huisvesting in de wijkcentra. Voor de eerste twee jaar heeft het college aangegeven garant te staan (raadsbrief BRD , dd. 12 juli 2016), men geeft aan zorg te hebben voor de periode daarna. De besturen geven aan dat het niet altijd even duidelijk is wat de mogelijkheden en beperkingen zijn vanuit de bruikleenovereenkomst aangaande horeca. Het lijkt alsof hier verschillend mee om wordt gegaan door de verschillende wijkcentra. Gevraagd wordt om duidelijkheid en eenduidigheid hierin. De vrijwilligersbesturen zouden erg geholpen zijn met tijdige en heldere communicatie vanuit de gemeente, zeker wanneer besluitvorming financiële consequenties heeft. Het waarom van besluiten is niet altijd helder voor de besturen. Inzicht hierin maakt acceptatie gemakkelijker. Daarnaast kan de gemeente de besturen helpen door expertise aan te bieden op specifieke vakgebieden waarmee deze besturen te maken krijgen. Denk hierbij aan juridische, financiële, administratieve en arbeidsrechtelijke kennis, maar ook aan hulp bij werving van vrijwilligers. De besturen zouden het op prijs stellen als de gemeente voor overleg en bijeenkomsten met derden gebruik maken van de gemeentelijke accommodaties en dat de gemeente de wijkprofessionals stimuleert gebruik te maken van de wijkcentra, waardoor een deel van de inkomsten gegarandeerd zijn. Vanuit deze input zijn verschillende uitgangspunten en acties geformuleerd die de basis vormen voor dit beleid. De uitgangspunten zijn terug te vinden in hoofdstuk 5, de acties in hoofdstuk Input voor nieuw beleid vanuit gemeentelijke beleidsdoelstellingen We streven als gemeente Breda naar een vitaal en sociaal Breda; een samenleving waarin mensen mee kunnen doen, hun talenten kunnen ontplooien, regie kunnen voeren op hun leven en een thuis hebben. Een van de thema s binnen deze doelstelling is het thema betrokken zijn. Bewoners zijn actief betrokken bij hun woonomgeving en voelen zich gesteund bij het nemen en realiseren van initiatieven en het doen van vrijwilligerswerk. Een ander thema hierin is het thema ontmoeten. De contacten met andere mensen dragen voor veel mensen bij aan zich thuis voelen in hun stad, wijk of dorp. Contact met mensen in de omgeving voorkomt eenzaamheid. Wanneer mensen een eigen netwerk hebben, kunnen zij daar vaak ook op steunen wanneer het (even) niet goed met ze gaat. Zo creëren bewoners hun eigen sociaal vangnet. Een derde thema dat bijdraagt aan een vitaal en sociaal Breda is het thema opgroeien. Om invulling te geven aan deze drie thema s zijn ruimtes nodig waar mensen activiteiten kunnen organiseren, elkaar tegen kunnen komen en waar voorzieningen en activiteiten voor kinderen en jongeren plaatsvinden die aansluiten op hun behoeften. Denk hierbij aan maatschappelijke voorzieningen zoals scholen, sportkantines, sportzalen, scoutinggebouwen en (commerciële) ontmoetingsruimten in woonzorgresidenties, maar ook wijkcentra en MFA s (multi-functionele accommodaties). Daarnaast is er ook nog de commerciële sector (horeca/zalencentra) die zaalruimte aanbiedt. 5. Uitgangspunten Het primaire uitgangspunt is dat er voldoende accommodaties (gemeentelijk en niet-gemeentelijk) zijn om activiteiten te huisvesten die bijdragen aan een vitaal en sociaal Breda. Om dit te kunnen realiseren, stellen we de volgende uitgangspunten vast: 2

3 De huidige wijkcentra blijven beschikbaar Vastgoedbezit is voor de gemeente geen doel op zich, maar een middel om de genoemde beleidsdoelen te faciliteren De gemeente stelt wijkcentra op meerdere wijzen (al dan niet om niet) ter beschikking Positionering van de (verschillende) wijkcentra in de wijk vraagt maatwerk Wijkbewoners en wijkprofessionals geven vorm aan leefbaarheid Daar waar wijkcentra logische vindplaats zijn voor wijkteams uit het sociaal domein vinden die daar hun plek Inzet vrijwilligers is uitgangspunt, betaald personeel wordt niet gesubsidieerd Besturen wijkcentra hebben/krijgen een (meer) ondernemende rol Gemeente ontzorgt en ondersteunt de besturen van de wijkcentra Wijkcentra hebben een sluitende exploitatie 2-Jaarlijks wordt geëvalueerd of de doelen worden gehaald De huidige wijkcentra blijven beschikbaar Wijkcentra dragen bij aan het bereiken van een vitaal en sociaal Breda en behoren daarmee tot de kernportefeuille zoals deze is gedefinieerd in de Visie op gemeentelijk vastgoed. De huidige wijkcentra zoals deze op dit moment zijn, blijven daarom beschikbaar. Bezit is geen doel op zich Bezit van de wijkcentra is voor de gemeente echter geen doel op zich. Als burgers en organisaties zelf kunnen voorzien in vastgoed heeft dat daarom de voorkeur. Dit geldt niet alleen voor de wijkcentra maar voor alle gemeentelijk vastgoed, zo is vastgelegd in de nieuwe visie die begin 2017 aan de raad wordt voorgelegd. De gemeente stelt wijkcentra ter beschikking Op meerdere wijzen stelt de gemeente wijkcentra ter beschikking. Denk hierbij aan de standalone wijkcentra die een bruikleenovereenkomst met de gemeente hebben, de MFA s of bijvoorbeeld de wijkcentra die eigenaar van het pand zijn en de grond in erfpacht hebben. Hieronder is een weergave van de huidige wijkcentra met daarin deze verschillende wijzen weergegeven. Positionering van de (verschillende) wijkcentra in de wijk vraagt maatwerk De rol van het wijkcentrum in de wijk vraagt een afstemming op de omgeving waarin het wijkcentrum opereert (aanbod afstemmen op de vraag). In de ene wijk is er enkel behoefte aan opening van het 3

4 wijkcentrum ten behoeve van (vaststaande) activiteiten, terwijl er in de andere wijk meer gevraagd wordt om een huiskamerfunctie om elkaar te ontmoeten. Of om een rol in zorg en welzijn op te pakken met spreekuren van professionals. Mogelijk ook zijn de wijkcentra een plaats om mensen te laten reintegreren in de maatschappij, te begeleiden naar werk. De omgeving bepaalt de behoefte en vraagt daarmee maatwerk aan de wijkcentra om hieraan invulling te geven. De rol van het wijkcentrum in de wijk vraagt niet alleen een afstemming op de behoefte vanuit de wijkbewoners maar ook op het aanbod vanuit andere accommodaties (maatschappelijk en commercieel) in de wijk. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de afstemming die De Koe en De Dobbelsteen met elkaar hebben gerealiseerd. De Dobbelsteen is de ontmoetingsplaats, de huiskamer in de wijk, terwijl De Koe ruimte biedt aan georganiseerde activiteiten. Een dergelijke verdeling van aanbod is al door meerdere wijkcentra met succes opgepakt. Op deze wijze vullen de wijkcentra elkaar naadloos aan en is er voor elke behoefte vanuit de wijk aanbod. Uit het overzicht op de vorige pagina blijkt dat er verschillende vormen van eigendom en beheer zijn. Uit de gesprekken die zijn gevoerd bleek bovendien dat de accommodaties niet allemaal dezelfde gebruiksmogelijkheden hebben (zoals wel/niet een podium, een of meerdere zalen van diverse afmeting, etc.), het draagvlak in de wijk sterk kan verschillen en de aanwezigheid van andere voorzieningen eveneens. Ook de omvang van een accommodatie en de leeftijd ervan hebben een verschillend effect op de kosten van een accommodatie. Kortom, elke situatie is anders en vraagt daarom specifieke acties om van betekenis te zijn en te blijven. Dit betekent dat het draaiend houden van de wijkcentra maatwerk is en dus ook ondersteuning op maat vraagt. Ieder wijkcentrum krijgt dus de ondersteuning die maakt dat ze allemaal een gelijke uitgangspositie hebben (zie rechts in onderstaande figuur). Wijkbewoners en wijkprofessionals geven vorm aan leefbaarheid We vinden het belangrijk dat de wijk zelf vorm geeft aan de leefbaarheid in de wijk en daarin de accommodatie moet kunnen kiezen die daar het beste bij aansluit. Bewegingsactiviteiten voor de jeugd passen soms beter in een sportzaal of scoutinggebouw dan in een wijkcentrum. Voor activiteiten voor kwetsbare ouderen geldt dat een druk wijkcentrum soms ook niet de ideale plek is en dat men liever een rustigere omgeving heeft. De wijk weet zelf vaak het beste welke accommodaties er zijn in de wijk en welke daarvan het beste past bij de activiteit die men wil organiseren. Subsidiëring van activiteiten incl. huisvesting via wijkplatforms Initiatiefnemers van een activiteit kunnen zich melden bij een wijkplatform in hun wijk. Het wijkplatform is een netwerk van bewoners en professionals. Het wijkplatform kijkt samen met de initiatiefnemers welke initiatieven een meerwaarde leveren voor wijk of dorp en op welke manier deze gefaciliteerd kunnen worden. Dit kan via het beschikbaar stellen van ruimte, het beschikbaar stellen van professionele inzet, het leggen van een verbinding met andere initiatieven, ruimte vinden en bieden in regelgeving of via het beschikbaar stellen van middelen etc. Ter ondersteuning is er een wijkbudget beschikbaar. Dit betekent dat een bewonersinitiatief via het wijkbudget middelen beschikbaar gesteld kan krijgen voor hun activiteit, inclusief huisvestingslasten. De initiatiefnemers van een activiteit vragen dus de subsidie voor huisvesting aan. Dit ligt niet bij de besturen van de wijkcentra. Voorheen konden initiatiefnemers voor een financiële bijdrage voor hun idee een verzoek voor activiteitensubsidie indienen bij de gemeente. Nu geeft het wijkplatform hier een advies over op basis van voldoende draagvlak en versterken van de leefbaarheid. Creëren van loop naar de wijkcentra middels wijkprofessionals Daarnaast zien we het als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om mensen die kwetsbaar zijn te ondersteunen. Dan gaat het om mensen met beperkingen, kinderen in achterstandsposities, chronisch zieken, ouderen die hulp nodig hebben. Bewoners die het niet alleen redden en onvoldoende kunnen 4

5 terugvallen op een sociaal netwerk, krijgen een steuntje in de rug via de gemeente of andere professionele organisaties die actief zijn in het sociaal domein. Per wijk willen we een goed beeld krijgen van het gebruik van ruimte door deze professionals. Liggen er kansen voor meer ontmoeting tussen professionals onderling en tussen bewoners en professionals? Gesprekken hierover vinden plaats in de wijk maar ook aan de thematafels. Vanuit ons perspectief van maatschappelijke verantwoordelijkheid sturen we als gemeente zoveel mogelijk op samenwerking tussen de organisaties (en bewoners) en multifunctioneel en optimaal gebruik van ruimte. We sturen hierbij slechts indirect op de te kiezen locaties. Voor (zeer) kwetsbare groepen als verwarde personen en zorgmijders, die bijvoorbeeld te kampen hebben met psychiatrische problematiek en/of verslaving, zijn ontmoetingsmogelijkheden in de wijk nog een brug te ver. Als tussenstap en voor het tegengaan van sociaal isolement en marginalisering van deze groep bewoners is een aantal open inloopvoorzieningen gerealiseerd, verspreid over de stad. Ook hierover worden afspraken gemaakt via de thematafels in het kader van Zo doen we het in Breda. Inzet vrijwilligers is uitgangspunt, betaald personeel wordt niet gesubsidieerd Een van de uitgangspunten van een vitaal en sociaal Breda is vrijwillig waar het kan, professioneel waar het moet. Dit betekent dat betaald personeel in de wijkcentra niet wordt gesubsidieerd. Dit betekent overigens niet dat betaald personeel niet is toegestaan. Dit is de keuze van het bestuur van het wijkcentrum. Is het te realiseren vanuit de begroting, dan kan het bestuur hiervoor kiezen. Vanuit het signaal dat tijdens de gesprekken op dit vlak is gegeven, wil de gemeente hierin een verbinding leggen naar Breda Actief. Deze partij kan hierin zowel een informerende als adviserende rol spelen. Besturen wijkcentra hebben/krijgen (meer) ondernemende rol Uit de gesprekken met de besturen en MT s die zijn gevoerd, blijkt dat de besturen de exploitatie, het beheer en de bijkomende administratieve en financiële taken als hun eerste prioriteit zien. In deze eerste prioriteit gaat veel tijd zitten waardoor -van de beperkte beschikbare tijd die besturen hebben- weinig tot geen tijd overblijft voor de marketing van de wijkcentra/het leggen van verbinding met de wijk(platforms) en initiatiefnemers van activiteiten. Het lastig verkrijgen van extra of nieuwe bestuursleden en overige vrijwilligers versterkt dit nog eens. Een goede aansluiting van het aanbod vanuit het wijkcentrum op de vraag vanuit de wijk(platforms) en thematafels maakt dat de accommodaties breed gedragen en aantrekkelijke ontmoetingsplekken worden danwel blijven. Om de wijkcentra van betekenis te laten zijn en van betekenis te laten blijven, is deze verbinding van levensbelang. De ondernemende rol van exploitant, is een rol die voor de besturen van de wijkcentra belangrijk is om in te (gaan) vullen. Vanuit het signaal dat tijdens de gesprekken op dit vlak is gegeven, wil de gemeente hierin een ondersteunende rol gaan oppakken. In het volgende hoofdstuk wordt hier nader op ingegaan. Gemeente ontzorgt en ondersteunt de besturen van de wijkcentra De inzet van vrijwilligers wordt erg gewaardeerd maar tegelijkertijd wordt ook erkend dat we veel van ze vragen. Daarnaast constateren we dat de huidige besturen ouder worden en animo onder jongeren om het stokje over te nemen achter blijft. De gemeente wil daarom de vrijwillige besturen van de wijkcentra in de gehele ontwikkeling van Breda Doet ontzorgen waar dit nodig en mogelijk is. Naast de reguliere taken van de gemeente voor wat betreft onderhoud van de accommodaties, het toezien op het gebruik ervan volgens de gemaakte afspraken en op het gebruik van de directe omgeving van de accommodaties, gaat de gemeente de besturen van de wijkcentra integraal ondersteunen. Dit doet de gemeente door te helpen in het vereenvoudigen van het beheer van de accommodatie en (daarmee) ook in het verbeteren van de exploitatie van het wijkcentrum. Vanzelfsprekend alleen daar waar dat nodig is, ofwel geheel op maat gemaakt voor het betreffende bestuur en de accommodatie. Ook hier wordt in het volgende hoofdstuk nader bij stil gestaan. Dit betekent dat het gesprek hierover met regelmaat gevoerd zal gaan worden en periodiek gezamenlijk de balans zal worden opgemaakt, zodat van beide kanten uit helder is welke acties nodig zijn om het gezamenlijke doel te bereiken. Hoe staat het bijvoorbeeld met het maatschappelijk rendement, de tevredenheid van de gebruikers, wat zijn de ontwikkelingskansen van de accommodatie, wat is het financieel rendement en natuurlijk de technische staat van de accommodatie. Allemaal zaken die van belang zijn bij het bepalen van vervolgstappen. Het spreekt voor zich dat ook andere betrokkenen (dan de gemeente en besturen van de wijkcentra) hier een stem in hebben en betrokken worden bij het opmaken van de balans. Denk hierbij aan de thematafels en wijkplatforms; de wijkbewoners en wijkprofessionals weten tenslotte het beste wat er nodig is in de wijken, ook wat de wijkcentra betreft. De periode 2017/2018 wordt gebruikt om de nieuwe situatie vanuit Breda Doet voor de wijkcentra in kaart te brengen en de exploitatie continue nauw te monitoren. Halfjaarlijks zal in beeld worden gebracht wat de effecten van zowel Breda Doet als van de extra ondersteuning vanuit de gemeente zijn opdat 5

6 tijdig duidelijkheid over de duurzaamheid van de respectievelijke wijkcentra beschikbaar is en tussentijds kan worden bijgestuurd. Aansluitend op vaststelling van het raadsvoorstel zal voor elk wijkcentrum dat in het overzicht op pagina 6 is opgenomen een plan worden gemaakt waarin de maatwerkaanpak is opgenomen voor het komende twee jaar. Hierbij zullen we prioriteit geven aan de MFA s en de wijkcentra die vanwege de specifieke problematiek om extra aandacht vragen. Daarbij is een van de denkbare opties de wijkcentrumfunctie in de MFA s te heroverwegen. Wijkcentra hebben een sluitende exploitatie Zoals in de raad is besproken moeten de wijkcentra binnen de huidige financiële kaders van het sociaal domein blijven functioneren. Er vindt dus geen bezuiniging plaats bij de wijkcentra, noch komen er extra middelen hiervoor beschikbaar in de vorm van subsidie. Vanuit de nieuwe wijze van subsidiering Breda Doet is er ter ondersteuning van de wijkactiviteiten een wijkbudget beschikbaar waaruit middelen beschikbaar worden gesteld aan bewonersinitiatieven inclusief huisvestingslasten. Het is de overtuiging vanuit de gemeente dat het voor elk wijkcentrum mogelijk is om een sluitende exploitatie te realiseren. In de uitbreiding van de samenwerking die nu nadrukkelijk wordt aangegaan tussen gemeente en besturen, waarin per wijkcentrum een plan van aanpak gemaakt zal worden, worden de acties benoemd die voor het betreffende wijkcentrum nodig zijn om hiertoe te komen. Dit zal per wijkcentrum anders zijn. Bij enkele wijkcentra is het de afgelopen jaren niet mogelijk gebleken tot een sluitende exploitatie te komen, namelijk bij de gemeentelijke wijkcentra in de Brede scholen De Vlieren/Huis van de Heuvel en Het Noorderlicht. Ook het private wijkcentrum annex zalencentrum de Wegwijzer heeft sinds 2012 geen wezenlijke resultaten geboekt in het verminderen van de tekorten. Voor deze drie wijkcentra zal extra ondersteuning op maat nodig zijn en zal in enigerlei vorm de maatwerksubsidie tijdelijk nodig blijven en gefaseerd worden afgebouwd. 6. Hoe te komen van huidige tot gewenste situatie Om vanuit de huidige situatie tot de gewenste situatie te komen, zal de gemeente onder meer: inzetten op verduurzaming en multifunctionaliteit van de gemeentelijke accommodaties conform gemeentelijk beleid; halfjaarlijks contact met de besturen en MT s blijven onderhouden en waar nodig intensiveren vanuit het oogpunt van beheer en onderhoud van de gemeentelijke accommodatie/het vastgoed (de halfjaarlijkse gesprekken met vastgoedbeheer). Deze gesprekken worden gecombineerd met de aandacht en ondersteuning die de gemeente op maat gaan bieden aan de besturen van de wijkcentra om hun rol in de toekomst in te kunnen blijven vullen. Voor elk wijkcentrum gaat het betreffende bestuur samen met de gemeente integraal (afdeling Wijkzaken i.s.m. afdeling Vastgoedbeheer en afdeling Wonen en Samenleven) een specifiek plan van aanpak maken voor dat betreffende wijkcentrum. Daar waar nodig/wenselijk zal een gezamenlijk overleg met alle besturen en MT s worden georganiseerd; De besturen kunnen bij de sociaal wijkbeheerders aankloppen om te klankborden en te spiegelen op hun rol als bestuur van een wijkcentrum, het leggen van verbinding met de wijkplatforms, initiatiefnemers van activiteiten en partijen uit het netwerk van de gemeente (denk hierbij bijvoorbeeld aan Breda Actief als ondersteunende partij naar vrijwilligers in Breda). Daarnaast vullen zij de loketfunctie in voor bijvoorbeeld juridische en financiële vragen vanuit de besturen. De sociaal wijkbeheerders doen dit vanuit het vervullen van hun rol als centraal contactpunt binnen de gemeente voor wijkgerelateerde zaken en fungeren als zodanig als draaischijf tussen de stad en de gemeentelijke organisatie. Ook zullen we vanuit de gemeente initiëren om periodiek met alle betrokkenen de balans op te maken. gesubsidieerde, professionele teams (sociale wijkteams) stimuleren om hun werkomgeving waar die aansluiten op de vraag, te verplaatsen naar de wijkcentra; Let wel: de keuze voor een accommodatie wordt in eerste instantie ingegeven door de vraag van de gebruiker en hetgeen qua accommodatie in de wijk het beste hierbij past. samenwerking met andere partijen stimuleren (denk bijv. aan samenwerking met ATEA voor beheerders in het kader van re-integratie/leerwerktrajecten); 6

7 specifiek aandacht besteden aan de communicatie vanuit de gemeente aan de besturen van de wijkcentra; activiteiten georganiseerd door of vanuit de gemeente daar waar mogelijk huisvesten in de gemeentelijke wijkcentra. Denk hierbij aan vergaderingen en gemeentelijke bijeenkomsten. Genoemde vormen van ondersteuning met financiële consequenties gelden enkel voor de accommodaties die in bezit van de gemeente zijn. Bovendien moeten we als gemeente vooraf heel nadrukkelijk intern afstemmen waar de grens ligt tussen zorgen voor en zorgen dat. Ofwel, tot waar gaan we met het ontzorgen van de besturen van de wijkcentra in het fysieke en financiële beheer enerzijds en het stimuleren van gebruikers om de wijkcentra als landingsplek te gebruiken anderzijds. Ook hier geldt weer maatwerk. De gemeente zal niet de financiële lasten van de reeds ingehuurde betaalde krachten bij de wijkcentra overnemen. Uitgangspunt is dat betaald personeel niet wordt gesubsidieerd. 7

8 Bijlage: 1. Huidige situatie wijkcentra en totstandkoming hiervan Nieuw beleid in 2011 Op 22 maart 2011 heeft de gemeenteraad bij de kerntakendiscussie een motie over wijkcentra aangenomen. Op basis van de vastgestelde nota Sociaal Breda in Beeld -waarin een norm was opgenomen voor het aantal wijkcentra per a inwoners- is toen geconcludeerd dat er in Breda in 2011 een ruim overschot van 18 wijkcentra voor ontmoeting, ontspanning en ontplooiing was. Bovendien zou er op basis van de toenmalige bevolkingsprognose in 2020 nog steeds dat overschot zijn. Uit de evaluatie Alles onder een Dak bleek bovendien dat het gebruik van wijkcentra beter kan en dat er sprake was van overcapaciteit. De vraag en het aanbod sloten nog onvoldoende op elkaar aan. Alle wijkcentra van de gemeente zijn vervolgens nader onderzocht. Er is gekeken naar zaken zoals functionaliteit, onderhoudsstaat, bezetting, bereikbaarheid, eigendom, ligging en omvang. Op grond van de uitkomsten van het onderzoek heeft de gemeenteraad besloten 18 wijkcentra als maatschappelijke voorziening in Breda te handhaven om daarmee de beleidsdoelen te realiseren. Daarbij is ook meegegeven dat die wijkcentra een kostenneutrale exploitatie zouden moeten gaan realiseren. Uitgangspunt hierbij was dat er geen subsidie verstrekt zou worden voor exploitatie en dat de verantwoordelijkheid voor de exploitatie van het wijkcentrum bij de wijk werd gelegd, dan wel door een commerciële partij (zelfstandige pachter) zouden worden uitgevoerd. Ook moesten de wijkcentra toewerken naar een zakelijker en efficiëntere bedrijfsvoering. Een wijkcentrum kon ook mogelijk extra multifunctioneel zijn, wanneer er ook diensten en activiteiten plaatsvinden buiten de sociale en culturele sector. Vervolgtraject tot en met 2015 Vanwege alle ontwikkelingen die vervolgens aanstaande waren in het sociale domein, heeft het college besloten om de wijkcentra die op dat moment op eigen kracht en met een beperkte financiële bijdrage van de gemeente draaien, tot en met 2015 te blijven ondersteunen. Dat wil zeggen dat de gemeente de eigenaarslasten voor haar rekening neemt en dat de gemeente niet zal sturen op het openstellen van ander maatschappelijk vastgoed in de omgeving. De overgangsregeling voor gratis dagdelen en beheer en exploitatie is om dezelfde reden verlengd tot en met Tegelijkertijd is er onderzoek gedaan naar mogelijkheden om meer commercieel te exploiteren. De conclusie hiervan is dat er mogelijkheden zijn om dit te doen. Er zal wel steeds een toets moeten plaatsvinden ten opzichte van het horecabeleidsplan en relevante wet- en regelgeving. Nieuw beleid vastgesteld in 2016: Breda Doet Op 13 juli 2016 heeft de raad Breda Doet, samen verder vastgesteld. Hiermee komt onder meer het rechtstreeks bijdragen aan de exploitatie van wijkcentra ten behoeve van het beschikbaar stellen van ruimten aan gesubsidieerde activiteiten in (gemeentelijke) wijkcentra te vervallen. Hiervan was nog sprake bij de wijkcentra De Vlieren/Huis van de Heuvel, Buurthuis van de Toekomst/Noorderlicht en De Wegwijzer. Daarvoor in de plaats komt een bijdrage aan bewoners/organisaties in de wijken in de huisvestingslasten via het wijkbudget. Daarmee kunnen de organisatoren van activiteiten voortaan nog meer zelf bepalen waar zij hun activiteit het liefst huisvesten. Daarmee krijgt de wijk meer verantwoordelijkheid, bevoegdheid en vrijheid in het kiezen van passende activiteiten voor de wijk en de huisvesting daarvan. Dat past binnen de kaders van Zo doen we het in Breda. Voor activiteiten vanaf 2012 is dit al het geval. Anders ligt het voor activiteiten van voor Deze komen nog steeds in aanmerking voor huisvesting/gebruik in/van een (gemeentelijk) wijkcentrum door de gemeentelijke bijdrage in de exploitatie van het wijkcentrum. Deze tijdelijke financieringswijze is nu definitief beëindigd zodat vanaf 2017 alle activiteiten op gelijke wijze gefaciliteerd worden met een subsidie inclusief een bijdrage in de huisvestingskosten. Dit kan gevolgen hebben voor de exploitatie van sommige wijkcentra die nu nog veel activiteiten huisvesten waarvan de kosten worden gedekt door de rechtstreekse gemeentelijke bijdrage in de exploitatie. Immers, de zekere gemeentelijke bijdrage die zij hiervoor nu nog rechtstreeks ontvangen van de gemeente valt weg. Dit kan opgevangen doordat men voortaan een exploitatiebijdrage in rekening kan brengen aan de clubs die straks ook de huisvestingslasten kunnen opnemen in hun subsidieverzoek. Maar de vraag is of deze clubs in gelijke mate gebruik blijven maken van het wijkcentrum en of ze de hiervoor gevraagde exploitatiebijdrage kunnen/willen betalen. Zij zullen straks ook kunnen kiezen hun activiteiten elders te huisvesten als hun dat beter of goedkoper lijkt. 8

9 Aan de besturen van de wijkcentra is op 4 juli jl. toegezegd dat de komende twee jaar de wijkcentra geen negatieve gevolgen mogen ondervinden naar aanleiding van Breda Doet. De periode 2017 en 2018 wordt daarom gebruikt om de nieuwe situatie vanuit Breda Doet voor de wijkcentra in kaart te brengen. Tijdens deze periode wordt de exploitatie nauw gemonitord. 9

10 Bijlage 2 Uitgangspunten Wijkcentra 10