Q&A Regiobijeenkomsten Schakelen van school naar werk

Transcriptie

1 Q&A Regiobijeenkomsten Schakelen van school naar werk In het voorjaar van 2017 zijn er zeven regionale bijeenkomsten georganiseerd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in samenwerking met de Sectorraad Praktijkonderwijs en het Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs. Deze bijeenkomsten zijn specifiek voor het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs. Deelnemers zijn bijgepraat over de laatste wijzigingen in de Participatiewet, beschut werk en de wetgeving voor de Banenafspraak. Over mogelijkheden en kansen voor samenwerking tussen school, gemeente en UWV. Over praktische instrumenten als de Implementatiescan en over voorbeelden uit de praktijk als de Zeeuwse Stichting Maatwerk. Ook een vragenvuur vanuit de zaal aan een panel van deskundigen is onderdeel van de bijeenkomst. Al deze vragen en antwoorden worden in dit document gedeeld. Vragen en antwoorden regiobijeenkomst Roermond, 6 april 2017 Beoordeling arbeidsvermogen Als de aanvraag Wajong wordt afgewezen, kijkt de Arbeidsdeskundige dan automatisch naar de opties Beschut Werken en Indicatie Banenafspraak? Of moet de leerling dan zelf een nieuwe aanvraag doen voor Beschut Werk of Indicatie Banenafspraak? In deze casus dient de (ex) leerling een aanvraag Wajong 2015 in en voldoet hij/zij kennelijk niet aan de voorwaarden van de Wajong De Beoordeling Arbeidsvermogen door UWV is een integrale beoordeling. Dat wil zeggen, dat alle mogelijke uitkomsten van de Beoordeling Arbeidsvermogen meegewogen worden. Als Wajong niet aan de orde zal blijken te zijn, zal terplekke door UWV gekeken worden naar een advies Beschut Werk of een Indicatie Banenafspraak. UWV Gemeente Hoe vaak moet de werkgever opnieuw de loonwaardebepaling aanvragen? Met andere woorden: wanneer krijgt de loonwaarde een statisch karakter? Een loonwaardebepaling is een onderzoek op de werkplek waarbij de loonwaarde van werknemers met een arbeidsbeperking ten opzichte van werknemers zonder beperking wordt gemeten en vastgesteld. De loonwaarde wordt periodiek opnieuw bepaald, afhankelijk van de ontwikkeling van betrokkene. Dit wordt op gemeentelijk niveau in beleid vastgelegd en wordt daarnaast per individueel geval bepaald. Kennisdocument Ondersteuning mensen met arbeidsbeperking naar regulier werk vanuit de Participatiewet : Instrumenten en financiering, zie vraag/antwoord 36 in document. Gemeente/Ministerie SZW In hoeverre is de continuïteit van de ondersteuning, die schoolverlaters nodig hebben binnen de Participatiewet geborgd? De continuïteit van ondersteuning is binnen de Participatiewet als volgt weergegeven: Gemeenten hebben de wettelijke taak om mensen uit de doelgroep Participatiewet arbeidsondersteuning te geven. De Participatiewet biedt gemeenten het instrumentarium voor arbeidsondersteuning, zoals de inzet van loonkostensubsidie, persoonlijke ondersteuning (jobcoach) en beschut werk. Gemeenten zijn verplicht om bij verordening regels te stellen over de arbeidsondersteuning en ervoor te zorgen dat voorzieningen evenwichtig over de doelgroep Participatiewet worden verdeeld, rekening houdend met beperkingen. Gemeenten kunnen in hun beleid een verbinding leggen met de uitvoering van de WMO2015.

2 Met het vormgeven van sociaal beleid geven gemeenten invulling aan de continuïteit van ondersteuning. Daarbij is het leveren van maatwerk van belang, mensen verschillen immers en dus ook in de behoefte aan ondersteuning. Door het inzetten van ontwikkelingsgericht dagbestedingsplekken, door de inzet van de participatieladder, door de inzet van scholingstrajecten, etc. De gedecentraliseerde wetgeving biedt gemeenten volop ruimte om, in samenspraak met andere ketenpartners zoals onderwijs, op casusniveau de continuïteit van ondersteuning voor een schoolverlater te organiseren die afgestemd is op wat deze nodig heeft (maatwerk). Gemeente Als school hebben wij (vanwege specifieke doelgroep) met vele gemeentes te maken en dus ook met divers beleid. Wat raden jullie ons aan om makkelijker tot afspraken en minder bureaucratie te komen? Het is nu namelijk ondoenlijk. De ervaring leert, dat binnen een arbeidsmarktregio gemeenten veelal hun beleid inzake de Participatiewet op elkaar afstemmen. Het verdient daarom aanbeveling voor scholen om in ieder geval met de centrumgemeente van een arbeidsmarktregio goede afspraken te maken, met de inzet, dat dit binnen de regio op gemeentelijk niveau verder gedeeld wordt. In diverse arbeidsmarktregio s zijn hier al voorbeelden van, zoals in Zeeland. Beschut Werk Kan ik nu al Beschut Werk aanvragen voor 2018? Wie bepaalt wanneer en waar leerlingen geplaatst worden? Te vroegtijdig aanvragen van Beschut Werk heeft geen meerwaarde. Op het moment, dat door het UWV het advies Beschut Werk is afgegeven, dient de gemeente een voorziening Beschut Werk aan te bieden, als het aantal verplichte plaatsen Beschut Werk voor die gemeente in een jaar nog niet is ingevuld. Daarom zal het UWV ook de gemeente inlichten, als zij van een cliënt een aanvraag Advies Beschut Werk heeft ontvangen, zodat de gemeente voorbereid is op de mogelijkheid dat een beschut werkplek moet worden aangeboden. Het is ook zaak om de uitstroom uit het onderwijs en de aanvraag Advies Beschut Werk in tijd goed op elkaar af te stemmen. Het is aan gemeenten om te bepalen of zij meer beschut werkplekken in een jaar willen aan bieden dan waartoe zij verplicht zijn. Dit regelen gemeenten in hun verordening. Als gemeenten hier niet toe besluiten en het aantal waartoe zij verplicht zijn is al bereikt, dan moeten gemeenten betrokkenen met een positief advies een alternatieve voorziening bieden tot er weer beschut werkplekken beschikbaar zijn. Kennisdocument Beschut Werk versie februari 2017 Te vinden op Divers Hoe komt relevantie informatie bij reguliere bedrijven? Bedrijven weten vaak niets over subsidies e.d. Scholen voor pro en vso hebben veel contacten met het bedrijfsleven in verband met het organiseren van stageplaatsen. Het ligt in de rede, dat deze scholen de bedrijven met wie zij samenwerken kunnen informeren, in grote lijnen, over beschikbare werkgeversregelingen en -ondersteuning. Maar eerst en vooral is het nodig dat scholen weten hoe de informatievoorziening in hun regio en/of gemeente georganiseerd is, zodat

3 zij werkgevers door kunnen verwijzen naar de personen of instanties, die hen tot in detail kunnen informeren. In aanvulling op het bovenstaande zijn er diverse instanties, die werkgevers informeren over de mogelijkheden voor het werken met arbeidsbeperkten. De AWVN heeft diverse publicaties uitgegeven en in het merendeel van de arbeidsmarktregio s zijn Werkgeversservicepunten (WSP s) ingericht. Beoordeling arbeidsvermogen/ondersteuning gemeente Leerling Pro, afgestroomd vanuit vmbo basis, dus geen TLV, dus niet automatisch doelgroepregister/indicatie Banenafspraak. Welke weg voor ondersteuning Participatiewet? In beginsel dienen leerlingen in het Praktijkonderwijs te beschikken over een TLV-Pro (vanaf ). Het al of niet beschikken over een TLV is geen voorwaarde voor de indicatie van de banenafspraak of ondersteuning naar werk. Leerlingen uit het praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs worden, indien zij zich schriftelijk bij UWV hebben aangemeld via de Aanvraag Beoordeling Arbeidsvermogen (ABA), zonder beoordeling opgenomen in het Doelgroepregister banenafspraak. Als zij een baan hebben, telt deze baan mee voor de banenafspraak. Ook maken hun werkgevers dan aanspraak op het instrument No-riskpolis en Premiekorting Banenafspraak als aan de voorwaarden wordt voldaan. Deze leerlingen hebben arbeidsvermogen en zijn voor arbeidsondersteuning aangewezen op de (woon) gemeente. De gemeente kan zo nodig instrumenten inzetten, zoals loonkostensubsidie, jobcoach etc. UWV Onderwijs School heeft verplichting van nazorg. Waarom niet gefaciliteerd? De wettelijke nazorgverplichtingen voor vso zijn beperkt van aard en gaan niet verder dan het adviseren tot twee jaar nadat de leerling die school heeft verlaten, de ouders, dan wel, indien de leerling meerderjarig en handelingsbekwaam is, de leerling, op hun onderscheidenlijk op diens verzoek over het volgen van aansluitend vervolgonderwijs, het uitoefenen van een functie op de arbeidsmarkt of het functioneren in een vorm van dagbesteding. Aangezien het advisering op afroep betreft, hoeven hiervoor geen uitgebreide processen en procedures ingericht te worden, die significant aanvullende capaciteit van een school vragen. Dat heeft de wetgever doen besluiten dit niet extra te faciliteren. De wetgeving regelt niets over een nazorgverplichting voor het praktijkonderwijs. ESF Waar kunnen wij informatie vinden over ESF financiering? Bijvoorbeeld stagejobcoaching, groepsstage onder begeleiding, instructeur van school? Op is een veelheid aan informatie te vinden over subsidieregeling in het kader van ESF. Van 15 mei t/m 15 september 2017 wordt een tijdvak voor VSO-PrO opengesteld met een budget van 25 miljoen (50% cofinanciering). Voor vso en pro lopen de beschikbare ESF-regelingen via de centrumgemeente van de arbeidsmarktregio. Ook daar zal veel informatie beschikbaar zijn.

4 Divers Als werkgevers al een leerling in dienst nemen, zitten ze niet te wachten op de papieren rompslomp m.b.t. voorzieningen en regelgevingen. Om leerlingen vanuit het onderwijs te kunnen bemiddelen naar werk is het belangrijk werkgevers te ontzorgen en de administratieve last tot een minimum te beperken. Contactpersonen van scholen voor vso en pro kunnen hierin een belangrijke rol spelen vanwege hun contacten met ketenpartners als gemeente of UWV. Zo zij de werkgever zelf niet kunnen ondersteunen, kunnen zij hen in contact brengen met iemand die dat wel kan, bijvoorbeeld vanuit een Werkgeversservicepunt (WSP). Onderwijs/casus Casus: Leerling, 16 jaar, vso, uitstroom Arbeid, wil niet naar school/theorie, maar doet het goed op stage. Mag deze leerling 5 dagen werken/stage? Leerlingen in het uitstroomprofiel arbeidsmarktgericht mogen maximaal 4 dagen per week stage lopen, waarbij de totale stageduur niet meer mag bedragen dan 50% van de totale cursusduur. Op het moment dat de leerling ingeschreven blijft op school is de stage gemaximeerd tot 4 dagen per week, waarbij de eisen van de Arbeidstijdenwet in acht genomen moeten worden. Om 5 dagen te kunnen werken zou de stage omgezet kunnen worden in een dienstverband, mits aan de leerplichtwet is voldaan. Leerlingen in het uitstroomprofiel arbeidsmarktgericht van het vso zijn leerplichtig tot en met het schooljaar, waarin zij 16 jaar worden. Deze jongeren zijn niet kwalificatieplichtig. Een combinatie van onderwijs en arbeidscontract is niet mogelijk. Onderwijskundig Besluit WEC Beschut Werk Een leerling van het voortgezet speciaal onderwijs is niet meer leerplichtig vanaf 16 jaar. Wat als er te weinig Beschutte Werkplekken zijn en een leerling gaat naar dagbesteding? Wie verzorgt het inkomen? Bestaan er nog wachtlijsten? Beschut Werk vindt plaats op grond van een arbeidsovereenkomst. Als iemand een Beschut Werkplek heeft ontvangt hij/zij dus een salaris. Met ingang van 2017 zijn gemeenten wettelijk verplicht om Beschut Werk aan te bieden. De verplichting geldt het aantal plaatsen, dat bij ministeriële regeling is vastgesteld voor de betreffende gemeente. Zolang dit aantal plaatsen nog niet vervuld is, is de gemeente verplicht Beschut Werk aan te bieden voor iemand met een Advies Beschut Werk. Gemeenten kunnen er zelf toe besluiten (in haar Verordening) om meer beschut werkplekken aan te bieden dan waartoe zij verplicht zijn. Als het aantal beschut werkplekken waartoe de gemeente verplicht is, is gerealiseerd en de gemeente heeft niet in zijn Verordening geregeld dat zij meer beschut werkplekken beschikbaar stelt, dan moet de gemeente een alternatieve voorziening aanbieden tot dat er weer beschut werkplekken beschikbaar zijn. Dat zou men kunnen beschouwen als een wachtlijst. Als iemand een advies Beschut Werk van UWV heeft, maar geen Beschut Werkplek heeft, heeft betrokkene geen inkomen uit arbeid. Als er geen sprake is van inkomen uit arbeid, financieel vermogen of een andere vorm van uitkering, bestaat er in beginsel aanspraak op bijstand.

5 Vanaf 21 jaar bedraagt de hoogte van een bijstandsuitkering 70% van het WML (voor een alleenstaande/geen kostendeler). Voor 2017 is dat 982,79. Van 18 tot 21 jaar is sprake van de jongerennorm (omdat ouders geacht worden tot het 21 e jaar financieel mede verantwoordelijk te zijn voor hun kind). De hoogte hiervan is voor 2017 vastgesteld op 242,60 (voor een alleenstaande). Op een bijstandsuitkering vanaf het 21 e jaar is de kostendelersnorm van toepassing. Dit houdt in, dat volwassenen die met meer personen hun huishouden delen een lagere uitkering ontvangen. De reden hiervoor is, dat met meer personen in een huishouden de huishoudkosten gedeeld kunnen worden. Als een jongere bijvoorbeeld inwoont bij zijn of haarouders (dus in totaal 3 personen ouder dan 21 jaar) ontvangt hij aan bijstand 43,33% van het WML. Kennisdocument Beschut Werk versie februari 2017 Te vinden op Jobcoaching Heb je automatisch recht op een jobcoach als je binnen het Doelgroepregister valt? Er is op grond van de wet geen automatisch recht op een jobcoach als men in het Doelgroepregister Banenafspraak zit. Jobcoaching (persoonlijke ondersteuning op de werkplek) is wel een belangrijk instrument dat de gemeente kan inzetten bij de reintegratie van mensen met arbeidsbeperkingen uit de Participatiewet. Jobcoaching is door de meeste gemeenten opgenomen in hun gemeentelijke verordening als instrument binnen de Participatiewet bij de re-integratie van mensen met arbeidsbeperkingen. Kennisdocument Ondersteuning mensen met arbeidsbeperking naar regulier werk vanuit de Participatiewet : Instrumenten en financiering, zie hoofdstuk 7, Jobcoach. NB. Binnenkort publiceert de Programmaraad een handreiking jobcoaching. Jobcoaching Als een leerling regulier aan het werk kan, waarom niet meer uren jobcoaching? Jobcoaching (persoonlijke ondersteuning op de werkplek) is een belangrijk instrument dat de gemeente kan inzetten bij de re-integratie van mensen met arbeidsbeperkingen uit de Participatiewet. Gemeenten hebben binnen de wettelijke kaders veel beleidsvrijheid om de verstrekking van de jobcoach uit te werken in eigen beleid (bijv. de vorm en intensiteit). Gemeenten kunnen zo maatwerk leveren. Gemeenten moeten in een verordening regels stellen met betrekking tot de ondersteuning bij arbeidsinschakeling, waaronder de jobcoach. Specifiek voor de jobcoach geldt dat mensen die tot de doelgroep loonkostensubsidie behoren op grond van de Participatiewet aanspraak hebben op een jobcoach. Kennisdocument Ondersteuning mensen met arbeidsbeperking naar regulier werk vanuit de Participatiewet : Instrumenten en financiering, zie hoofdstuk 7, Jobcoach. NB. Binnenkort publiceert de Programmaraad een handreiking jobcoaching. Beschut werk Grens Beschut Werk en Dagbesteding: Zijn er ergens concretere criteria te vinden dan redelijke grenzen? Tot de doelgroep beschut werk behoren mensen die (nog) niet in een reguliere baan kunnen werken, ook niet met extra begeleiding en ondersteuning, maar die uitsluitend in een beschutte omgeving onder aangepaste omstandigheden mogelijkheden tot arbeidsparticipatie hebben. Het gaat om mensen die door hun lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking een zodanig hoge mate van (structurele) begeleiding of aanpassing van de werkplek nodig hebben, dat niet van een werkgever mag worden verwacht dat hij

6 deze mensen in dienst neemt. Ook niet met extra voorzieningen van gemeente of het UWV. Het UWV beoordeelt of de persoon met arbeidsvermogen bij het verrichten van werkzaamheden is aangewezen op: een of meer technische of organisatorische aanpassingen die niet binnen redelijke grenzen door een werkgever kunnen worden gerealiseerd; permanent toezicht of intensieve begeleiding die niet binnen redelijke grenzen door een werkgever kan worden aangeboden. (Artikel 3 Besluit advisering beschut werk). Bovenstaande criteria zijn niet tot in een verder detailniveau uitgewerkt. UWV bekijkt tijdens de beoordeling in hoeverre, zelfs als een werkplek optimaal is ingericht, aanvullende aanpassingen en/of begeleiding nodig zijn. Als dit het geval is, wordt beoordeeld of deze aanpassingen al dan niet disproportioneel zijn voor een reguliere werkgever. Kennisdocument Beschut Werk versie februari 2017 Te vinden op Divers Is Prio Verve Beschut Werk of regulier? Antwoord op deze vraag is het best te geven door direct contact op te nemen met Prio Verve zelf of met de gemeente in kwestie, die re-integratie van een cliënt uitvoert. Onderzoek op de site van Prio Verve doet vermoeden dat beide varianten mogelijk zijn.