2005. Nr. : Dnst. : BOWO. Nota Vermogensbeheer Grondzaken. Leiden, 22 april 2005.

Transcriptie

1 Nr. : Dnst. : BOWO Nota Vermogensbeheer Grondzaken Leiden, 22 april De nota Vermogensbeheer maakt onderdeel uit van het grondbeleid zoals dat momenteel wordt ontwikkeld binnen de afdeling Grondzaken. De nota Strategisch Grondbeleid als "de kaderstellende nota" is leidend als het gaat om de uitwerking van alle daarmee samenhangende deelnota's. De nota's Erfpachtbeleid en Grondprijsbeleid hebben inmiddels het licht gezien. Een van de meest belangrijke deelnota's in dit verband is de "Nota Vermogensbeheer". Hierin wordt beschreven hoe het vermogensbeheer is ingericht in aansluiting op de ruimtelijke en stedenbouwkundige projecten. Beschreven wordt hoe de werking en de samenhang is tussen grondexploitaties, voorzieningen en bestemmingsreserves. Het geheel wordt voorzien van definities en regels, gericht op een voor iedereen begrijpelijke werking. De oorsprong van dit geheel ligt voornamelijk bij de bepaling zoals omschreven in het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV). Dit besluit vraagt, in het kader van de dualisering, een aparte begrotingsparagraaf over het grondbeleid van het komende jaar. Grondzaken en haar activiteiten zijn vaak weinig inzichtelijk voor het gemeentebestuur. Als dit inzicht ontbreekt, heeft daarmee het gemeente bestuur geen zekerheid in financieel opzicht, dat de ruimtelijke ambities kunnen worden gerealiseerd. Omdat juist daar vaak grote investeringen en tevens risico's aan de orde zijn, is het van groot belang dat de boekhouding op orde is en gewerkt wordt met een adequaat financieel administratief stelsel, gericht op solide financieel vermogensbeheer. De werking en spelregels daaromtrent moeten eenduidig zijn. Met deze nota wordt dit inzicht vergroot en kunnen de financiële risico s voor de gemeente beheersbaar worden gemaakt. De nota Vermogensbeheer dient tevens het doel tot het stellen van een kader met betrekking tot de rechtmatigheid. De accountant toetst deze rechtmatigheid en heeft hiermee een kader waarop getoetst kan worden. Het geheel valt en staat dan ook bij een goed beheer. Het dient te worden gemonitord en up to date gehouden waarmee overzicht en transparantie wordt verkregen. Grondzaken, de afdeling Planning en Control van de dienst Bouwen en Wonen én de projectmanager dienen hier gezamenlijk voor te waken. In deze nota is gekozen voor een opzet waarbij de huidige situatie wordt beschreven en een aantal zich daarbij voordoende problemen aan de orde worden gesteld om uiteindelijk te komen tot een voorstel met betrekking tot hoe deze punten verbeterd zouden kunnen worden. Middels stroomschema's zal de werking duidelijk worden gemaakt. Het doel is mede, om op basis van de beschreven systematiek, te komen tot een stelsel van regels en voorschriften die uiteindelijk door de Raad, als kaderstellende nota, wordt vastgesteld. Daarmee wordt feitelijk de uitvoering van het vermogensbeheer vastgesteld.

2 Nu uw Raad heeft besloten tot afschaffing van erfpacht als generieke vorm van gronduitgifte is de ratio van een afzonderlijk vermogensbeheer voor het Erfpachtbedrijf vervallen. Voorgesteld wordt dan ook het vermogen van het Erfpachtbedrijf te incorporeren in het vermogensbeheer van het Grondbedrijf. Effectuering per 1 januari 2007 ligt in de rede, als n.l. de eerder afgesproken afdrachten van het Erfpachtbedrijf aan het concern over 2005 en 2006 achter de rug zijn. Wij stellen uw Raad voor het hierna in ontwerp afgedrukte besluit te nemen. Leiden, LENFERINK. Burgemeester en Wethouders van de Secretaris, de Burgemeester, P.I.M. v.d. WIJNGAART. H.J.J. De Raad der gemeente Leiden; Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders (raadsvoorstel nummer van 2005), mede gezien het advies van de commissie. B E S L U I T: Vast te stellen de Nota Vermogensbeheer Grondzaken, inhoudende: 1. het verlaten van de tot nu toe aangehouden één-complex benadering waarbij alle projecten met een grondexploitatietekort geacht worden te zijn gedekt door plannen met een nog niet gerealiseerd positief grondexploitatieresultaat; 2. het instellen van een stelsel van voorzieningen en reserves welke dienen ter dekking van grondexploitatietekorten en andere bestemmingskosten; 3. het gehele stelsel van reserves en voorzieningen uit het vermogensbeheer van het Grondbedrijf rentedragend te maken; 4. de rente die in rekening wordt gebracht bij de grondexploitaties èn die wordt vergoed over de reserves en voorzieningen bij het Grondbedrijf, in de regel op hetzelfde niveau te stellen, en wel de opslagrente (nu 5,5 %), anders dan door de Raad besloten bij het Rb. nr inzake de Perspectiefnota 2003; 5. een jaarlijkse actualisatie van de grondexploitaties, reserves en voorzieningen door middel van het MPG-nieuwe stijl; 6. de Algemene Reserve Grondbedrijf wordt herbenoemd tot Vereveningsreserve Grondexploitaties; 7. het instellen van een Voorziening negatieve grondexploitaties welke dient ter dekking van door de raad genomen uitvoeringsbesluiten met een negatief resultaat inzake stedenbouwkundige plannen; 8. het toepassen van het mechanisme waarbij jaarlijks bij de actualisatie van de grondexploitaties de aan de projecten gerelateerde voorziening wordt aangepast. Hierbij kan er sprake zijn van een vrijval, dus een dotatie aan de vereveningsreserve of een onttrekking uit de vereveningsreserve. Hiervoor is altijd een raadsbesluit nodig. Deze toepassing vindt minstens een keer per jaar plaats en zoveel meer als daar aanleiding voor is; 9. het instellen van bestemmingsreserves, waarvan het doel gelegen is in het realiseren van de gedefinieerde bestemmingen en die tot stand komen middels dotatie uit de vereveningsreserve.

3 10. het instellen van de volgende bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve Aankopen en verkopen onroerende zaken Bestemmingsreserve Bodemsanering Bestemmingsreserve Extra planvoorbereidingskosten Bestemmingsreserve Eerste verstrating Bestemmingsreserve Duurzame ruimtelijke investeringen Bestemmingsreserve Herstructurering woongebieden Portaal Bestemmingsreserve Niet- marktconform bouwen 11. het jaarlijks doen van voorstellen aangaande de opbouw van de bestemmingsreserves door middel van het MPG-nieuwe stijl; 12. een onttrekking uit de bestemmingsreserves, bij toereikendheid ervan, te laten plaatsvinden ter zake van een project met een verwacht tekort op het moment van een door de raad te nemen uitvoeringsbesluit; 13. het structurele nadeel voor de concernbegroting als gevolg van de renteberekening onder sub 3 en 4, volgens de laatste inzichten te ramen op , wordt tot een limiet van jaarlijks gecompenseerd door een onttrekking aan de Vereveningsreserve Grondexploitaties; 14. het jaarresultaat Erfpachtbedrijf per toe te laten vallen aan de Vereveningsreserve Grondexploitaties, zulks in het kader van het nieuwe vermogensbeheer en 15. de Reserve exploitatie erfpachtgronden per onder te brengen in het nieuwe vermogensbeheer van het Grondbedrijf; 16. de opheffing van de huidige bestemmingsreserves, zoals uitgebeeld in bijlage 7 van de Nota Vermogensbeheer, te laten plaatsvinden bij een raadsbesluit ter gelegenheid van de implementatie van de voorstellen van de Nota Vermogensbeheer. Gedaan ter openbare vergadering van de Griffier, de Voorzitter, BW Dit raadsvoorstel is ongewijzigd vastgesteld op 8 juni 2005

4 Behoudens advies van de commissie EGTV B&W.nr.: d.d. 22 april 2005 Onderwerp Nota Vermogensbeheer Grondzaken BESLUITEN I. in te stemmen met de Nota Vermogensbeheer Grondzaken, inhoudende: 1. het verlaten van de tot nu toe aangehouden één-complex benadering waarbij alle projecten met een grondexploitatietekort geacht worden te zijn gedekt door plannen met een nog niet gerealiseerd positief grondexploitatieresultaat; 2. het instellen van een stelsel van voorzieningen en reserves welke dienen ter dekking van grondexploitatietekorten en andere bestemmingskosten; 3. het gehele stelsel van reserves en voorzieningen uit het vermogensbeheer van het Grondbedrijf rentedragend te maken; 4. de rente die in rekening wordt gebracht bij de grondexploitaties èn die wordt vergoed over de reserves en voorzieningen bij het Grondbedrijf, in de regel op hetzelfde niveau te stellen, en wel de omslagrentre (nu 5,5 %), anders dan door de Raad besloten bij het Rb. nr inzake de Perspectiefnota 2003; 5. Een jaarlijkse actualisatie van de grondexploitaties, reserves en voorzieningen door middel van het MPG-nieuwe stijl; 6. Het instellen van een vereveningsreserve welke tot stand komt middels dotaties als gevolg van winstneming door planafsluiting en tussentijdse winstneming bij positieve grondexploitaties; 7. Het instellen van een Voorziening negatieve grondexploitaties welke dient ter dekking van door de raad genomen uitvoeringsbesluiten met een negatief resultaat inzake stedenbouwkundige plannen; 8. Het toepassen van het mechanisme waarbij jaarlijks bij de actualisatie van de grondexploitaties de aan de projecten gerelateerde voorziening wordt aangepast. Hierbij kan er sprake zijn van een vrijval, dus een dotatie aan de vereveningsreserve of een onttrekking uit de vereveningsreserve. Hiervoor is altijd een raadsbesluit nodig. Deze toepassing vindt minstens een keer per jaar plaats en zoveel meer als daar aanleiding voor is; 9. Het instellen van bestemmingsreserves, waarvan het doel gelegen is in het realiseren van de gedefinieerde bestemmingen en die tot stand komen middels dotatie uit de vereveningsreserve. 10. Het instellen van de volgende bestemmingsreserves Bestemmingsreserve Aankopen en verkopen onroerende zaken Bestemmingsreserve Bodemsanering Bestemmingsreserve Extra planvoorbereidingskosten Bestemmingsreserve Eerste verstrating Bestemmingsreserve Duurzame ruimtelijke investeringen Bestemmingsreserve Herstructurering woongebieden Portaal Bestemmingsreserve Niet- marktconform bouwen 11. Het jaarlijks doen van voorstellen aangaande de opbouw van de bestemmingsreserves door middel van het MPG-nieuwe stijl;

5 12. Het onttrekken uit de bestemmingsreserves, bij toereikendheid ervan, op het moment van een door de raad te nemen uitvoeringsbesluit ter zake van een project met een verwacht tekort; 13. Het structurele nadeel voor de concernbegroting als gevolg van de renteberekening onder sub 3 en 4, volgens de laatste inzichten te ramen op , wordt tot een limiet van jaarlijks gecompenseerd door een onttrekking aan de Vereveningsreserve Grondexploitaties; 14. Het jaarresultaat Erfpachtbedrijf per toe te laten vallen aan de Vereveningsreserve Grondexploitaties, zulks in het kader van het nieuwe vermogensbeheer en 15. De Reserve exploitatie erfpachtgronden per onder te brengen in het nieuwe vermogensbeheer van het Grondbedrijf. II. De Raad voor te stellen de Nota Vermogensbeheer Grondzaken vast te stellen, in het bijzonder inhoudende de bij besluit sub I genoemde punten; III. De directeur BOWO op te dragen om medio 2005 te komen met een voorstel voor de implementatie van het vermogensbeheer van het Grondbedrijf volgens de in de nota bedoelde systematiek. Samenvatting: De Nota Vermogensbeheer behelst een nieuwe systematiek van financiële bedrijfsvoering van de ruimtelijke en economische plannen van de Gemeente Leiden. Het geheel voldoet aan de in 2004 nieuw gestelde wettelijke eisen volgens het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV). De invoering geeft een transparantere kijk op de financiën rondom de ruimtelijke projecten die worden uitgevoerd binnen de dienst Bouwen en Wonen. De oorsprong van dit geheel ligt voornamelijk bij de bepaling zoals omschreven in het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV). Grondzaken en haar activiteiten zijn vaak weinig inzichtelijk voor het gemeentebestuur vanwege de complexiteit van het geheel. Als dit inzicht ontbreekt, heeft het gemeente bestuur weinig tot geen zekerheid in financieel opzicht dat de ruimtelijke ambities kunnen worden gerealiseerd. Doel is om deze onzekerheid weg te nemen en de ruimtelijk plannen financieel gezien transparanter te presenteren. RAADSAANBIEDINGSFORMULIER Raad via de comissie REG.NR: Voorstel van : E. Yland B&W Telefoon : 5839 Portefeuillehouder( : A. Geertsema s) e.yland@leiden.nl Datum B&W : 22 april 2005 Titel: Nota Vermogensbeheer Grondzaken

6 Voorstel: Vast te stellen de Nota Vermogensbeheer Grondzaken, inhoudende: 16. het verlaten van de tot nu toe aangehouden één-complex benadering waarbij alle projecten met een grondexploitatietekort geacht worden te zijn gedekt door plannen met een nog niet gerealiseerd positief grondexploitatieresultaat; 17. het instellen van een stelsel van voorzieningen en reserves welke dienen ter dekking van grondexploitatietekorten en andere bestemmingskosten; 18. het gehele stelsel van reserves en voorzieningen uit het vermogensbeheer van het Grondbedrijf rentedragend te maken; 19. de rente die in rekening wordt gebracht bij de grondexploitaties èn die wordt vergoed over de reserves en voorzieningen bij het Grondbedrijf, in de regel op hetzelfde niveau te stellen, en wel de omslagrentre (nu 5,5 %), anders dan door de Raad besloten bij het Rb. nr inzake de Perspectiefnota 2003; 20. een jaarlijkse actualisatie van de grondexploitaties, reserves en voorzieningen door middel van het MPG-nieuwe stijl; 21. het instellen van een vereveningsreserve welke tot stand komt middels dotaties als gevolg van winstneming door planafsluiting en tussentijdse winstneming bij positieve grondexploitaties; 22. het instellen van een Voorziening negatieve grondexploitaties welke dient ter dekking van door de raad genomen uitvoeringsbesluiten met een negatief resultaat inzake stedenbouwkundige plannen; 23. het toepassen van het mechanisme waarbij jaarlijks bij de actualisatie van de grondexploitaties de aan de projecten gerelateerde voorziening wordt aangepast. Hierbij kan er sprake zijn van een vrijval, dus een dotatie aan de vereveningsreserve of een onttrekking uit de vereveningsreserve. Hiervoor is altijd een raadsbesluit nodig. Deze toepassing vindt minstens een keer per jaar plaats en zoveel meer als daar aanleiding voor is; 24. het instellen van bestemmingsreserves, waarvan het doel gelegen is in het realiseren van de gedefinieerde bestemmingen en die tot stand komen middels dotatie uit de vereveningsreserve. 25. het instellen van de volgende bestemmingsreserves Bestemmingsreserve Aankopen en verkopen onroerende zaken Bestemmingsreserve Bodemsanering Bestemmingsreserve Extra planvoorbereidingskosten Bestemmingsreserve Eerste verstrating Bestemmingsreserve Duurzame ruimtelijke investeringen Bestemmingsreserve Herstructurering woongebieden Portaal Bestemmingsreserve Niet- marktconform bouwen 26. het jaarlijks doen van voorstellen aangaande de opbouw van de bestemmingsreserves door middel van het MPG-nieuwe stijl; 27. een onttrekking uit de bestemmingsreserves, bij toereikendheid ervan, te laten plaatsvinden ter zake van een project met een verwacht tekort op het moment van een door de raad te nemen uitvoeringsbesluit; 28. het structurele nadeel voor de concernbegroting als gevolg van de renteberekening onder sub 3 en 4, volgens de laatste inzichten te ramen op , wordt tot een limiet van jaarlijks gecompenseerd door een onttrekking aan de Vereveningsreserve Grondexploitaties; Dit financiële nadeel is gebaseerd op de reserves Bovenwijkse voorzieningen algemene

7 grondexploitaties grote projecten, herstructurering omslagwerken Stevenshof, bodemsanering WBB/ISV en reconstructie Trekvaartplein. 29. het jaarresultaat Erfpachtbedrijf per toe te laten vallen aan de Vereveningsreserve Grondexploitaties, zulks in het kader van het nieuwe vermogensbeheer en 30. de Reserve exploitatie erfpachtgronden per onder te brengen in het nieuwe vermogensbeheer van het Grondbedrijf. Korte inhoud document: De nota Vermogensbeheer maakt onderdeel uit van het grondbeleid zoals dat momenteel wordt door ons ontwikkeld. De nota Strategisch Grondbeleid als "de kaderstellende nota" is leidend als het gaat om de uitwerking van alle daarmee samenhangende deelnota's. De nota's Erfpachtbeleid en Grondprijsbeleid hebben inmiddels het licht gezien. Een van de meest belangrijke deelnota's in dit verband is de "Nota Vermogensbeheer". Hierin wordt beschreven hoe het vermogensbeheer is ingericht in aansluiting op de ruimtelijke en stedenbouwkundige projecten. Beschreven wordt hoe de werking en de samenhang is tussen grondexploitaties, voorzieningen en bestemmingsreserves. Het geheel wordt voorzien van definities en regels, gericht op een voor iedereen begrijpelijke werking. Soort onderwerp: (I/M/B) B Deadline behandeling raad het is wenselijk deze nota vast te stellen vooruitlopend op de vaststelling van het MPG 2005 Financiële consequenties n.direct v.t. Commissie: (naam commissie) d.d. (datum Gemeenteraad d.d. (datum raad) commissie) Griffie: par. d.d. Naam: Tst 516 adres: