Deltaplan Dementie/Movisie. Effectieve mantelzorgondersteuning

Transcriptie

1 Deltaplan Dementie/Movisie Effectieve mantelzorgondersteuning 18 september 2017

2 Het Deltaplan Dementie Denijs Guijt, directeur

3 Waarom een deltaplan? DEMENTIE NEDERLAND VERGRIJST EN O NTGROENT 4 DE SOCIAAL ECONOMISCHE UITDAGING VAN DE 21E EEUW +5% Nederland vergrijst en ontgroent aantal mensen met dementie stijgt gezondheidszorg onder druk ü kosten ü bemensing ü kwaliteit samenleving nog niet op ingericht ü mensen met dementie langer thuis ü mantelzorg overbelast ü taboe en uitsluiting ZORG Iedere uur krijgen vier mensen in Nederland dementie. Bron: Alzheimer Nederland AANTAL MENSEN MET DEMENTIE In Nederland in tienduizdenden De verwachting is dat het aantal mensen dat lijdt aan dementie in Nederland de komende 35 jaar zal toenemen met Bron: Alzheimer Nederland mantelzorgers leveren gedurende 5 jaar gemiddeld 20 uur per week zorg 56 Dit zijn uren per week, en uren FTE Aantal 65plussers neemt toe ZIEKTELAST De kans is 1 op 4 dat een familielid dementie krijgt Bron: Alzheimer Nederland 65% van patiënten woont thuis Bron: Factsheet Mantelzorg en dementie, NIZW KOSTEN % 15% 7 jaar is de gemiddelde levens verwachting na diagnose. Bron: Alzheimer Nederland 60% van thuiswonenden is afhankelijk van 24-uurs zorg Bron: Factsheet Mantelzorg en dementie, NIZW , Zorgkosten aan dementie in Dat is 5,3 % van totale zorgkosten Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, november 2013) 46% van de mantelzorgers is overbelast. Nog eens 44% loopt een groot risico op overbelasting. Bron: De Dementiemonitor Mantelzorg* van Alzheimer Nederland 5, Potentiële werkenden op ieder dementiepatiënt , Schatting maatschappelijke kosten in 2011, waaronder verlies arbeidsproductiviteit. Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, november 2013)

4 Wat is het Deltaplan Dementie? Plan: Hét nationale actieprogramma tegen dementie Doelen: üdementie behandelbaar en beheersbaar maken ügoede zorg en ondersteuning üdementievriendelijke samenleving Voor patiënt van vandaag én voor die van morgen Looptijd vooralsnog van 8 jaar: Platform: Netwerkorganisatie als coöperatie met leden Circa 60 leden, uit zorg, wetenschap, bedrijfsleven en gemeenten

5 De drie pijlers Memorabel DEMENTIEZORG VOOR ELKAAR

6 Memorabel 64 miljoen euro meer dan 90 studies veelvoud aan aanvragen JPND, programma EU (22 studies) 5 m privaat en gezondheidsfondsen

7 Waarom? de zorg kan beter / moet anders / nieuwe oplossingen grote regionale verschillen hoe houden we de zorg beheersbaar? Werkpakketten praktijkverbeterprogramma kennisnetwerk organisatie en financiering register dementiezorg actualisatie zorgstandaard dementie Actieplan casemanagement Samen verder naar uitkomststuring netwerken dementiezorg

8 van taboe naar begrip meer kennis handelingsperspectief producten en diensten looptijd 5 jaar 1 miljoen mensen bereiken trainingen

9 Ledenplatform Leden: onderschrijven het belang zijn er van overtuigd dat we iets kunnen doen leden doen en denken mee laten dat ook zien (website en bij ontmoetingen) betalen een contributie Keren samen het tij Welkom bij Jaarevent november in de Jaarbeurs

10 Dementie? Samen keren we het tij

11 Welkom door Movisie Yvonne van Mierlo, Raad van Bestuur

12 Programma 14:00 De praktijk van de mantelzorger Janneke van Leijen, CZ en Judith van Hoof, wijkverpleegkundige 15:00 Workshops Morele dilemma s bespreekbaar maken Wilco Kruijswijk, Movisie Respijtzorg Roos Scherpenzeel, Movisie 16:15 Movisie dementievriendelijk Trimbos-instituut neemt de uitdaging aan 16:45 Borrel

13 Programma Dementie Samen voor betere dementiezorg in Moerdijk

14 Daarom dementie 14

15 Input voor het programma Patiëntreis Analyse van het huidige zorgpad Focusgroepen zorgprofessionals Data CZ Verbeteren kwaliteit van leven van mensen met dementie en hun mantelzorgers in alle fasen van dementie Relevant wetenschappelijk onderzoek 15

16 De patiëntreis toegelicht Tijd Maanden - Jaren Weken - Maanden Weken - Maanden Vormgeven van een leven Een lange weg naar de diagnose Hulp inschakelen In ee Fases Niet pluis Motivaties & overtuigingen Wie kan mij vertellen wat er aan de hand is? Angst Onzekerheid Verdriet Begeleiding Diagnose "Zal ze mij straks nog wel herkennen? Waarom moet ons dit overkomen? Ontkenning Alleen Frustratie Boosheid Ik zoek op internet, magazines, boeken naar informatie over de symptomen van mijn dierbare. Leegte Ik wil graag hulp bieden maar hoe en waarmee kan ik het beste helpen? Eenzaam Hoe kan ik de hulp integreren in mijn dagelijks leven? Depressie Boos Ik heb het gevoel dat ik er alleen voor sta. Wat moet ik nu doen? Mantelzorger Huisarts Casemanager Verloren Thuiszorg Bij wie moet ik zijn voor professionele zorg? Alleen Verdrietig Uit huis is een drempel, om ik verwacht dat de zorg h slecht is. Je hoort daar veel Onzekerheid Schuldgev Ik begin op te raken, maar het is maar tijdelijk en mijn ouders hebben ook altijd voor mij gezorgd. Ik pa z Overige zorgverleners 16

17 17

18 In Moerdijk zijn we in 2016 gezamenlijk gestart met het optimaliseren van dementiezorg 18

19 De patiëntreis in Moerdijk geeft aanknopingspunten voor optimalisatie van dementiezorg weer De patiëntreis in Moerdijk geeft weer waar optimalisatie mogelijk is Van alle knelpunten zijn er 3 geprioriteerd Ø De patiëntreis is gebaseerd op input van mantelzorgers en zorgverleners uit Moerdijk Ø In de patiëntreis worden knelpunten genoemd die aanleiding tot verbetering geven 1. Te weinig informatie over (h)erkenning van signalen en omgaan met dementie 2. Onvoldoende bekendheid met en inzicht in ondersteuning mantelzorger 3. Betrokken partijen in dementiezorg zijn niet altijd van elkaar op de hoogte 19

20 De patiëntreis in Moerdijk geeft aanknopingspunten voor optimalisatie van dementiezorg weer De patiëntreis in Moerdijk geeft weer waar optimalisatie mogelijk is Van alle knelpunten zijn er 3 geprioriteerd Ø De patiëntreis is gebaseerd op input van mantelzorgers en zorgverleners uit Moerdijk Ø In de patiëntreis worden knelpunten genoemd die aanleiding tot verbetering geven 1. Te weinig informatie over (h)erkenning van signalen en omgaan met dementie 2. Onvoldoende bekendheid met en inzicht in ondersteuning mantelzorger 3. Betrokken partijen in dementiezorg zijn niet altijd van elkaar op de hoogte 20

21 Op basis van de geprioriteerde knelpunten zijn werkgroepen aan de slag met oplossingen Vastgestelde knelpunten Geformeerde werkgroepen Te weinig informatie over (h)erkenning signalen & omgaan met dementie Werkgroep 1: Vergroten van bewustwording over dementie Onvoldoende bekendheid met en inzicht in ondersteuning mantelzorger Werkgroep 2: Versterken van de mantelzorger Betrokken partijen zijn niet altijd van elkaar op de hoogte Werkgroep 3: Betere samenwerking tussen partijen die betrokken zijn rondom een persoon met dementie 21

22 De huidige zorg voor mensen met dementie in Moerdijk in beeld, wat ziet u? 22

23 De huidige zorg voor mensen met dementie in Moerdijk in beeld, dit zag de professional 7 sessies nodig gehad om dit in beeld te krijgen Het klopt wat hier staat Dit is complex zeg Ik moet er even wennen om dit te lezen 23

24 De huidige zorg voor mensen met dementie in Moerdijk in beeld, dit zag de mantelzorger Ik zie zoveel lijntjes, veel te verwarrend allemaal Kan het niet simpeler dan dit? Als je in het ziekenhuis bent geweest voor diagnose, sta je daarna buiten en gebeurd er niks 24

25 Een optimaal zorgpad maken is zo makkelijk nog niet. We volgden een stappenplan: 1. We spraken tenminste 1 persoon van alle betrokken beroepsgroepen individueel 2. We spraken met een focusgroep van mantelzorgers over wensen en verwachtingen 3. We organiseerden een focusgroep met alle betrokken beroepsgroepen 4. We tekenden het consensus zorgpad 5. We organiseerden een bijeenkomst met mantelzorgers en professionals 6. We maakten een roadtrip langs alle bestuurders om akkoord te krijgen op het zorgpad Hét dilemma: Consensus over een optimaal zorgpad krijgen 25

26 Vandaag willen we jullie een stuk van ons proces laten ervaren Moerdijk, februari 2017 De bedoeling: Jullie krijgen iedere 5 minuten een stelling te zien Bij elke stelling vragen we jullie om een kant te kiezen: ja of nee (1 minuut) Schrijf met alle mensen van jouw kant de argumenten voor jullie keuze in op de flip-over (2 minuten) Probeer (olv de gespreksleider) nu tot consensus te komen met de andere kant (2 minuten) 26

27 Stelling 1: In 2018 is alleen de wijkzuster/ wijkverpleegkundige trajectbegeleider voor een persoon met dementie Wijkzuster/vpk als trajectbegeleider is aanspreekpunt voor de persoon met dementie en communiceert met de de andere hulpverleners (tenzij door klant anders gewenst) Gedurende het hele ziekteproces Trajectbegeleider coördineert de financiën: persoon met dementie ervaart niet dat het van het ene naar het andere potje over gaat Deze trajectbegeleider wordt ondersteund door dementie consulent Deze trajectbegeleider is geschoold op het vlak van dementie.

28 Stelling 2: De Wmo aanvraag en het keukentafelgesprek kan prima door de wijkverpleegkundige worden gedaan.

29 Stelling 3: Als intramurale opname nodig is, zorg de wijkverpleegkundige voor de verhuizing en opname De zorgconsulent heeft een ondersteunende rol hierin (administratief), maar geen klantcontact.

30 Stelling 4: Huisartsen stellen geen diagnose dementie. Dit doet de SO. Die beoordeelt of diagnose kan plaats vinden door ( gatekeeper van diagnostisch proces): SO Geriatrisch Centrum (SO/WZ/Psy) Neuroloog (<70 en geheugenproblematiek) Geriater (>70 en comorbiditeit)

31 Stelling 5: Vrijwilligers zijn niet geschikt om de vinger aan de pols te houden, dat moet door professionals gebeuren.

32 Stelling 6: Van elke persoon met (het vermoeden van) dementie kennen we nu al de mantelzorger(s) en weten we welke ondersteuning zij nodig hebben

33 Stelling 7: Specifieke aandacht voor mantelzorgers in het zorgpad is onnodig, dat komt vanzelf wel.

34 Het nieuwe zorgpad dementie in Moerdijk brengt de inspanningen uit het project samen Een paar voorbeelden van aanpassingen: 1. Een zorgpad voor de persoon met dementie én de mantelzorger 2. De wijkverpleegkundige/ casemanager zo vroeg mogelijk in beeld 3. Een centraal meldpunt Dementie voor inwoners die zich zorgen maken om iemand 4. Stepped care diagnostiek 5. Inzicht in de rollen en verantwoordelijkheden van alle professionals 6. Intensieve samenwerking zorg en welzijn

35 We willen het liefst van andere voorbeelden leren, wat zou u ons kunnen leren? 35

36 Met dank aan alle mantelzorgers, projectleden en projectsponsors in Moerdijk! Meer informatie? Neem contact op met de projecteider: Janneke van Leijen, via

37 Workshops (van 15:00 tot 16:00) Trainingszaal, 2 e etage Morele dilemma s bespreekbaar maken Wilco kruijswijk, Movisie Movisieplein Respijtzorg Roos Scherpenzeel, Movisie Na afloop komen we terug op het Movisieplein

38 Welkom terug! Denijs Guijt, directeur Deltaplan Dementie Movisie dementievriendelijk Yvonne van Miero, RvB Movisie Trimbos-instituut gaat de uitdaging aan Marie-Christine Allaer, RvB Trimbos-instituut

39 Hartelijk dank voor uw aanwezigheid!