VOORTGANGSRAPPORTAGE BELEIDSAGENDA LUCHTVAARTVEILIGHEID 2006
|
|
- Eva Aalderink
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VOORTGANGSRAPPORTAGE BELEIDSAGENDA LUCHTVAARTVEILIGHEID 2006 THEMA 1: Veilig vliegen Integrale benadering luchtvaartveiligheid De context voor een integrale benadering van luchtvaartveiligheid is in belangrijke mate vastgelegd in de regelgeving van International Civil Aviation Organisation (ICAO). In 2008 zal ICAO in Nederland een audit houden om te beoordelen of Nederland voldoet aan zijn verplichtingen op het gebied van luchtvaartveiligheid. Daarbij wordt gekeken naar de implementatie van internationale regelgeving in Nederland èn of er sprake is van een goed functionerend veiligheidsmanagement in het kader van het toezicht op de veiligheid in de burgerluchtvaart. In 2006 is gezamenlijk met de Nederlandse Antillen en Aruba een plan van aanpak vastgesteld, dat onder meer heeft geresulteerd in een aanvullend regelgevingsprogramma. Verder zijn de voorbereidingen getroffen om in 2007 een proef-audit uit te kunnen voeren. Ook op het vlak van onderzoek werkt Nederland aan de versterking van een integrale benadering, met name de ontwikkeling van het Causaal model is daarbij een speerpunt. Het consortium onder leiding van de Technische Universiteit Delft dat in opdracht van Verkeer en Waterstaat hier aan werkt heeft dit jaar een belangrijke stap voorwaarts gemaakt door het bouwen van een werkend prototype. De sector maar ook de relevante internationale spelers zijn nu betrokken bij het project, zo is afgelopen jaar ook de aansluiting met European Aviation Safety Agency (EASA) gerealiseerd. De inzet vanuit Nederland is om in de toekomst een internationale organisatie de toekomstige eigenaar te laten worden van het systeem. Daarbij kan gedacht worden aan EASA. Zoals eerder besloten is in december 2006 een tussentijdse evaluatie gehouden teneinde te bepalen of het project nog steeds in lijn is met de doelstellingen zoals met de Kamer besproken. Op basis van de overwegend positieve reacties vanuit de sector en belangrijke internationale partners ontvangen zijn zal ook de tweede fase van het project uitgevoerd worden. Nederland steunt voorts de Europese initiatieven om te komen tot een nieuwe generatie in de aanpak van het begeleiden van luchtverkeer in het Europese programma inzake Single European Sky research in Air Traffic management(sesar). In het afgelopen jaar is begonnen met de zogenoemde definitiefase. Overheden, onderzoeksinstanties en bedrijfsleven werken hierin samen aan concepten en benodigde infrastructuur en werkprocessen om een sterk groeiend luchtverkeer veilig en efficiënt te kunnen blijven afhandelen in Europa. Veiligheidsaspecten Mainport Schiphol Een belangrijke stimulans voor de veiligheidsaspecten van de mainport Schiphol vormen de uitkomsten van het Veiligheidsonderzoek Schiphol door de VACS. In mijn brief aan de Tweede Kamer van 17 oktober 2005 heb ik aangegeven dat een rode draad hierin is het invullen van de regie en coördinatie taak door de overheid. In 2006 is de communicatie tussen alle betrokken partijen vanuit sector en overheid verstevigd, zo is de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) aangehaakt bij het Veiligheidsplatform Schiphol (VPS). Verder wordt ook een visie ontwikkeld voor een 1
2 Regiemodel Toezicht Schiphol, met behulp waarvan een Schiphol-brede risicoanalyse gerealiseerd kan worden. Op het punt van de rampenbestrijding heeft IVW een signaalrapportage uitgebracht waarin geconstateerd wordt dat de rolverdeling nog steeds aanleiding geeft tot onduidelijkheden. Verkeer en Waterstaat heeft de verantwoordelijke instanties gevraagd nadere initiatieven te nemen teneinde dit te verhelpen. In 2006 is een evaluatie van de VACS afgerond. Bij de benoeming van de huidige leden (begin 2003) is aangegeven het functioneren van de commissie te evalueren en een besluit te nemen over het voorbestaan van de VACS na 1 januari De evaluatie van het functioneren van de VACS was positief. Echter rekening houdend met het Kabinetsbesluit inzake de herziening van het adviesstelsel rijksoverheid is besloten de VACS te beëindigen. Gezien het belang dat vanuit de sector èn de overheid wordt gehecht aan een externe (kritische) toets- en adviesfunctie op het gebied van de luchtvaartveiligheid zal er bij de opvolging op dit punt een verdiepingsslag plaatsvinden. Het aandachtsgebied zal dan zijn geheel Nederland (niet alleen Schiphol) en ook zal nadrukkelijk aansluiting worden gezocht bij internationale initiatieven op het vlak van kennisontwikkeling en advisering. Deze gewenste nieuwe adviesstructuur is in overleg met onder meer de sector nader uitgewerkt en zal in 2007 van start gaan. Mede naar aanleiding van rapportages van de Algemene Rekenkamer en de brief aan de Kamer over de evaluatie van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) ( ; nr.1) is een impuls gegeven aan de borging van veiligheid door LVNL. Deze organisatie wordt thans beoordeeld om het benodigde certificaat te krijgen dat op basis van Europese regelgeving wordt vereist. Zonder dergelijk certificaat is het niet meer toegestaan om luchtverkeersleiding te geven. Onderdeel hiervan is een voldoende borging van de Europese veiligheidsregelgeving. Het toezicht is eveneens versterkt door de oprichting van de National Supervisory Authority (NSA), waarmee ook een impuls aan de capaciteit en de kwaliteit van medewerkers belast met beleid en toezicht op veiligheid wordt geboden. Tijdens de Kamerbehandeling van de Evaluatie van LVNL op 7 februari 2006 is aangedrongen op verdere veiligheidsnormering en veiligheidsindicatoren rond luchtverkeersleiding en dat de voortgang hiervan gemeld zal worden. Inmiddels heeft de Europese Commissie in het kader van Single European Sky het initiatief genomen om kaders te ontwikkelen voor dergelijke normen en indicatoren. Aan Eurocontrol is verzocht om met onderbouwde voorstellen te komen als basis voor onderhandelingen over Europese regels. Eurocontrol werkt aan standaardisatie van betrouwbare veiligheidsindicatoren en wijst op de complexiteit van het proces, zeker wanneer die indicatoren gebruikt moeten worden om de verschillende organisaties internationaal met elkaar te vergelijken (er is soms wel een factor tien verschil in de meldingen van vergelijkbare organisaties voor een zelfde soort incidenten). Mede omdat de ontwikkeling van veiligheidsindicatoren en het stellen van normen hiervoor een tijdrovend en moeizaam proces is, wordt ook gewerkt aan de verdere ontwikkeling van veiligheidsmanagementsystemen. In het denken over veiligheid ten 2
3 aanzien van luchtverkeersleiding wordt in toenemende mate onderkend dat de risico s met name liggen in de interactie tussen diverse handelingen. Dat betekent dus meer anticiperen op mogelijk risicovolle situaties, naast of in plaats van het meten van statistische veiligheidsindicatoren. In het kader van de Single European Sky wetgeving is het hebben van een dergelijk systeem reeds verplicht gesteld voor luchtverkeersdienstverleners. Onderkend wordt dat de veiligheid in luchtverkeersleiding sterk wordt bepaald door de menselijke factor. Daarom is het snel analyseren van en reageren op mogelijke risico-situaties internationaal beoordeeld als een effectievere aanpak dan het enkel stellen van kwantitatieve normen. De Europese Commissie heeft de huidige stand van denken rond zowel normering als het hanteren van veiligheidsmanagementsystemen opgenomen in de eisen waaraan de in Europa werkzame luchtverkeersleidingsorganisaties moeten voldoen. De in Nederland actieve organisaties worden hierop thans beoordeeld en zullen op korte termijn gecertificeerd kunnen worden. Daarmee is gegarandeerd dat aan de Europese eisen wordt voldaan. Mede naar aanleiding van het rapport van de Algemene Rekenkamer wordt thans ondersteund door het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) een aantal indicatoren getest op hun bruikbaarheid om op nationaal niveau bij te dragen aan het goed kunnen beoordelen van de actuele veiligheidssituatie bij LVNL. Dit in aanvulling op reeds gepubliceerde gegevens in het LVNL jaarverslag. Daarmee worden stapsgewijs de veiligheidsprestaties inzichtelijk gemaakt. De proefperiode zal zeker tot eind 2007 duren. Voorbeelden van concrete (proef-)indicatoren betreffen de aan de luchtverkeersleiding gerelateerde voorvallen, het aantal keren dat vliegtuigen dichter bij elkaar komen dan de norm, het aantal incidenten bij bewegingen op de luchthaven èn het aantal keren dat een doorstart wordt gemaakt. Voorts is door Nederland initiatief genomen om tijdig veiligheidsaspecten rond luchtverkeer en luchtverkeersleiding, bij de introductie van geheel nieuwe technologieën, procedures en luchtruimconcepten te kunnen beoordelen. Het NLR heeft in opdracht van het ministerie van Verkeer en waterstaat hierover een studie opgeleverd. Op basis hiervan kunnen de principes voor een raamwerk voor de beoordeling van veiligheidsaspecten van drastische veranderingen in luchtverkeersoperaties worden vastgelegd. Internationale borging van Nederlandse belangen luchtvaartveiligheid Op de ICAO Safety Conferentie van maart 2006 is door ICAO nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het ondersteunen van landen met een gebrekkige organisatie van luchtvaartveiligheid. In deze context kwam de noodzaak tot samenwerking met Afrika duidelijk naar voren. De afgelopen jaren is de veiligheid in nagenoeg alle ICAO regio's in de wereld verbeterd. Twee subregio's in Afrika, die statistisch al de meest onveilige ter wereld waren, vormen op dat algemene beeld van verbetering van luchtvaartveiligheid een duidelijke uitzondering. De Nederlandse inspanningen van de afgelopen jaren hebben zich mede daarom ook gericht op Afrika. In vervolg op de conclusies van de ICAO conferentie is binnen de European Civil Aviation Conference (ECAC) besloten om een Agenda voor steun aan de Afrikaanse luchtvaartveiligheid op te stellen. Het voorstel voor het maken van zo n agenda was 3
4 door Nederland voorgesteld. Belangrijk aanknopingspunt daarbij is dat er vanuit dit samenwerkingsverband van 42 Europese landen jaarlijks vele duizenden vluchten naar Afrika worden uitgevoerd. De ECAC heeft Nederland gevraagd dit proces te leiden. Tenslotte wordt samen met de Flight Safety Foundation door DGTL gewerkt aan de oprichting van een informele denktank. Deze zal werken aan een plan van aanpak voor de implementatie in Afrika van de Global Aviation Safety Roadmap van de Industry Safety Strategy Group (ISSG). Daarmee wordt beoogd ook vanuit de luchtvaartindustrie zelf tot een gerichte inspanning ten gunste van Afrika te komen, hetgeen ook één van de doelen is van het Nederlandse luchtvaartveiligheidsbeleid. Nederland voert voorts een actief beleid in het opstellen en implementeren van integrale Europese regelgeving aangaande veiligheid. Zo implementeert Nederland de veiligheidsregelgeving aangaande luchtverkeersleiding, gebaseerd op de Single European Sky. Het wetsvoorstel hierover is recent aan de Tweede Kamer aangeboden. Eurocontrol, de Europese organisatie voor luchtverkeersleiding heeft een audit uitgevoerd naar de wijze waarop Nederland de door deze organisatie opgestelde veiligheidsregelgeving naleeft. Nederland blijkt goed te voldoen. Eurocontrol adviseert om op een aantal onderdelen de praktijk ook vast te leggen in nationale regelgeving. Hier wordt overigens geanticipeerd op Europese regelgeving, die de aanbevelingen van Eurocontrol omzet in dwingende regelgeving. Bovendien dienen op basis van de Singel Sky verordeningen de organisaties die luchtverkeersleiding leveren gecertificeerd te worden. Het Maastricht Upper Area Control Center dat luchtverkeersleiding voor het overvliegende verkeer in de Benelux en een deel van Duitsland levert heeft inmiddels het certificaat ontvangen. De verwachting is dat LVNL en het KNMI op korte termijn ook gecertificeerd worden. Ten behoeve van het certificeren en het versterken van het toezicht onder andere op veiligheid is conform de Europese regelgeving afgelopen jaar een Nationale Toezichthouder (National Supervisory Authority, NSA) ingesteld. Hiermee wordt voldaan aan de Europese eisen om het toezicht te versterken. In Europees verband is afgesproken dat de Joint Aviation Authorities (JAA) trainingen gaat geven voor het verbeteren van kennis en inzicht in veiligheidsnormen en -risico s. In 2007 worden de werkzaamheden van de JAA overgenomen door het Europese agentschap EASA. De JAA en andere partijen die betrokken zijn bij de vliegveiligheidstrainingen hebben met actieve steun van de Nederlandse regering inmiddels in Hoofddorp onder de naam European Aviation Safety Training Organisation (EASTO) een trainingscentrum opgericht. Dit centrum zal ten behoeve van door de EASA gestelde opleidingseisen trainingen gaan verzorgen. In 2006 zal in Europees verband de besluitvorming worden afgerond waardoor met ingang van 1 januari 2008 de EASA ook bevoegdheid heeft op het terrein van operationele aspecten van de luchtvaart. Dit aanvullend op de al bestaande bevoegdheid inzake de luchtwaardigheid. In de komende periode zal ook meer helderheid ontstaan hoe in Europees verband zal worden omgegaan met de ambities vanuit de Commissie om ook op het terrein van luchtverkeersdienstverlening en 4
5 luchthavens actief te worden. Nederland benadrukt tot op heden dat voorop staat een goede invulling van de al bestaande bevoegdheden van EASA. De menselijke factor Naar aanleiding van incidenten waarbij sprake was van alcoholmisbruik, wordt gewerkt aan het opzetten van een signaleringssysteem tussen registerhouders van mobiliteitsbewijzen. Doel hiervan is om in geval van een ongeldig verklaring van en bewijs van bevoegdheid als gevolg van een aangetoonde alcoholafhankelijkheid, andere registerhouders hierover te informeren. Naar aanleiding van enkele recente ongevallen met microlichte vliegtuigen (MLA s), waarvan een - drietal met dodelijke afloop - heeft de IVW een indicatief onderzoek ingesteld naar de veiligheid bij het gebruik van deze categorie luchtvaartuigen. Als oorzaak voor het relatief hoge aantal ongevallen moet vooral de veiligheidscultuur binnen deze doelgroep worden gezien. Vergeleken met vijftien jaar geleden zijn MLA s geavanceerde vliegtuigen geworden. De gebruikersgroep heeft een ontwikkelingsachterstand opgelopen ten opzichte van de door hen gebruikte vliegtuigen. Binnen de sector is men zich onvoldoende bewust van de eigen verantwoordelijkheid om deze ontwikkelingsachterstand in te lopen en de veiligheidscultuur op een maatschappelijk aanvaardbaar niveau te brengen en te behouden. Om hier verbetering in te brengen zullen een aantal acties uitgevoerd worden. Allereerst blijft van belang de sector aan te spreken op haar eigen verantwoordelijkheid. In aanvulling hierop zullen op korte termijn de eisen voor het praktische deel van de vliegopleiding verhoogd worden en wordt bezien of aan instructeurs scherpere eisen gesteld kunnen worden. Ook zal de IVW het toezicht gericht intensiveren. Tot slot wordt het vliegen boven de bebouwde kom ontmoedigd. Daarbij gaat het er vooral om, het cirkelen boven de bebouwde kom te beperken. THEMA 2: De beleidsketen in de luchtvaart Het Veiligheidsonderzoek Luchtvaart Nederland (VON) is medio 2006 afgerond, het samenvattende rapport is als bijlage aan deze voortgangsrapportage toegevoegd. Het onderzoek geeft aan dat de borging van de luchtvaartveiligheid plaatsvindt in een samenspel van verschillende overheidspartijen en sectorpartijen. Al deze actoren opereren in subsystemen die soms niet, soms wel gestuurd samenhangen. De algemene conclusie is dat de overheid geen regie voert over de borging in het hele luchtvaartsysteem. Ik neem deze conclusie over. Hoewel op basis van de cijfers geconstateerd kan worden dat de luchtvaartveiligheid in Nederland op een hoog niveau is, ben ik van mening dat versterking van de regierol van de overheid wenselijk is. Alleen als veiligheid meer systematisch en structureel wordt georganiseerd en uitgevoerd is het mogelijk een verdere reductie van risico s te realiseren èn blijvend te voldoen aan de internationale eisen van ICAO en EASA. De aanbevelingen van het VON worden in samenhang met de acties uit het Veiligheidsonderzoek Schiphol (september 2005) opgepakt. In het rapport worden de volgende aanbevelingen gedaan: 1. Borging van veiligheid in de beleidscyclus: Hiermee wordt bedoeld dat bij de start van projecten in het beleidsdomein niet altijd een expliciete probleem- en 5
6 risico-analyse gemaakt wordt. Deze aanbeveling is overgenomen en zal ook ingebed worden in de werkprocessen van het ministerie via het project Versterking Veiligheidsmanagement Luchtvaart. 2. Samenwerking Directoraat Generaal Transport en Luchtvaart en de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Verdere verbetering van de samenwerking tussen deze onderdelen van het departement is gewenst met het oog op een natuurlijke aansluiting tussen beleid en uitvoering. Deze aanbeveling is overgenomen. In 2006 is een verdere versterking van de samenwerking tussen IVW en DGTL in gang gezet. Daarbij is in het bijzonder geïnvesteerd in de gezamenlijke aansturing van de samenwerking op de werkvloer. 3. Sluit de beleidsketen in die domeinen waar witte vlekken bestaan. Deze aanbeveling is overgenomen. De terreinen waarop sprake is van dergelijke witte vlekken zijn in 2006 geïdentificeerd en zullen door het gericht inzetten van middelen in 2007 opgepakt worden. 4. Bevorder creativiteit en innovatie in de instrumentkeuze. Daarmee wordt vooral bedoeld meer aandacht te schenken aan de mogelijkheden om gestelde doelen anders te bereiken dan via alleen wet- en regelgeving. Deze aanbeveling is overgenomen en ook al toegepast bij het eind 2006 gestarte proces om in samenwerking met de sector een nieuw luchtvaartveiligheidsprogramma op te stellen. 5. Differentieer uitvoeringsbeleid en toezicht naar doelgroepen in de luchtvaartsector. 6. Implementeer doelgroepgericht uitvoeringsbeleid gebaseerd op de verschillen in acceptatie van systematisch veiligheidsmanagement en een adequate veiligheidscultuur. Deze beide aanbevelingen 5 en 6 sluiten aan bij de door de Inspectie in gang gezette benadering die onder meer gebaseerd is op risicoanalyses. Ik zie deze aanbevelingen als een ondersteuning en zal ook voortgaan op de ingezette lijn. 7. Versterk de centrale rol van de havenmeester bij de bevordering van veiligheid op en rond de luchthaven. Deze aanbeveling wordt opgepakt in het kader van het project Samenwerkende Toezichthouders Schiphol. In dit project is de positie van de havenmeester één van de onderscheiden deelprojecten. Mede op basis van de ervaringen zal ook de positie van de havenmeesters op andere luchthavens nader bezien worden. 8. Versterk het kennismanagement binnen Verkeer en Waterstaat teneinde te komen tot een effectieve en efficiënte inzet in projecten en programma s. Deze aanbeveling wordt overgenomen. De invulling hiervan krijgt onder meer gestalte door een gerichte inspanning binnen het Directoraat-Generaal Transport en Luchtvaart op het punt van kennisontwikkeling. Dit punt vormt eveneens een aandachtspunt van de bij aanbeveling 2 al aangehaalde versterking van gezamenlijke aansturing van de samenwerking op de werkvloer. 9. Versterk de veiligheidscultuur binnen Verkeer en Waterstaat. Deze aanbeveling neem ik over. Het belang van een veiligheidscultuur wordt in algemene zin binnen het ministerie van Verkeer en Waterstaat onderschreven en vormt ook een onderdeel van de corporate veiligheidsstrategie. In het 6
7 bijzonder voor luchtvaart zal een nadere invulling worden ontwikkeld middels een te starten (deel)project, daarin zal ook nauwe samenwerking worden gezocht met de luchtvaartsector teneinde te kunnen putten uit de aldaar opgedane ervaringen. De hiervoor genoemde initiatieven worden ingebed in een project Versterking Veiligheidsmanagement in de Luchtvaart dat zich via deelprojecten zal richten op: Het formuleren van een nationaal veiligheidsprogramma conform de vereisten van de ICAO. Dit programma zal zomer 2007 gereed zijn. Het bouwen van een integraal veiligheidsmanagementsysteem voor Verkeer en Waterstaat. Het raamwerk van het systeem moet eind 2007 gereed zijn en tevens goed aansluiten bij veiligheidsmanagementsystemen van de sector. De voorbereiding op de ICAO safety audit van Een belangrijke mijlpaal hiervoor is de uitvoering van een proefaudit in de eerste helft van Het versterken en waar nodig instrumenteren van een luchtvaartveiligheidscultuur binnen het ministerie. Voor het gehele project wordt uit gegaan van een looptijd tot eind Het V&W-project Stroomlijnen Overheidsinterventies Luchtvaart (SOL) is gericht op meer coördinatie tussen de departementen Justitie, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Buitenlandse Zaken, Financiën, Economische Zaken, Landbouw Natuurbeheer en Visserij, Defensie voor wat betreft de aanpak van de werkzaamheden rondom de veiligheids- en andere publieke taken op Schiphol. Belangrijk aandachtspunt hierbij is het handhaven van een level playing field voor Schiphol, en voor de Nederlandse luchtvaart. In dit kader is via een internationale benchmark gekeken naar de invloed van overheidsregels op de kostenontwikkeling en overheidsheffingen op Schiphol. Mede op basis hiervan zijn de mogelijkheden om de kosten te verlagen nader onderzocht, alsmede de kostenverdeling overheid-bedrijfsleven. Onder thema 5: Beveiliging Luchtvaart zal hierop nader ingegaan worden. In aansluiting op het project SOL is onder verantwoordelijkheid van Justitie een apart project gestart voor een verdere integratie van de uitvoering van de beveiligings- en publieke veiligheidstaken tussen de betrokken overheidsdiensten en de betrokken private partijen. En vanuit Verkeer en Waterstaat (IVW) is specifiek voor een stroomlijning van de inspectiefunctie op Schiphol het project 'Samenwerking Toezicht Schiphol' gestart. Begin 2007 wordt het project Stroomlijnen Overheidsinterventies Luchtvaart geëvalueerd samen met vertegenwoordigers van de sector, en worden de verbeterpunten voor 2007 benoemd. Voor het verbeteren van de luchtvaartveiligheid is het essentieel om lering te kunnen trekken uit eerdere voorvallen en incidenten. Dit vormt een belangrijke schakel in het veiligheidsmanagementsysteem voor de luchtvaart. In dit verband is het hebben van een goed functionerend meldingensysteem van groot belang. Door de recente goedkeuring door de Eerste Kamer van het wetsvoorstel ter implementatie van de Europese richtlijn Incidentmeldingen zijn hiervoor in Nederland ook de condities 7
8 geschapen. Binnen Verkeer en Waterstaat is hiertoe een speciaal analysebureau ingericht. Dit bureau is sinds 4 januari 2007 operationeel. Verder zal aanvullend extra aandacht geschonken worden aan het verbeteren van de communicatie tussen de verschillende betrokken partijen, onder andere door het organiseren van workshops en themadiscussies. Uiterlijk na twee jaar zal de werking van het systeem geëvalueerd worden door een commissie met daarin alle betrokken partijen onder onafhankelijk voorzitterschap. THEMA 3: Beleving en communicatie luchtvaartveiligheid In vervolg op het besluit in de Transportraad van 5 december 2005 heeft de Europese Commissie in maart voor het eerst een Europese lijst met vliegverboden gepubliceerd. Bij de totstandkoming van de lijst wordt onder andere gebruik gemaakt van de bevindingen uit Safety Audits of Foreign Aircraft(SAFA) en ICAO-audits. De lijst wordt minstens één maal per drie maanden geactualiseerd en is te vinden op de website van de Europese Commissie ( In 2006 is voor het derde jaar een vliegveiligheidscampagne gehouden gericht op de General Aviation met als thema Vlieg als een vogel, denk als een mens. Bij de uitvoering van de voorlichtingsactiviteiten werken de Inspectie Verkeer en Waterstaat en de Koninklijke Luchtmacht samen. Met deze campagne wordt er naar gestreefd om het veiligheidsbewustzijn te versterken, onder meer bij de vluchtvoorbereiding. Daarnaast is aan een veelbelovend initiatief ook een General Aviation Safety Award uitgereikt. Tenslotte werkt de Inspectie Verkeer en Waterstaat in verschillende publicaties als het jaarverslag naar transparantie op het punt van veiligheid. THEMA 4: Veiligheid voor de omgeving van luchthavens In het kader van de evaluatie Schipholbeleid is de effectiviteit van het externe veiligheidsbeleid Schiphol onderzocht en is een ex ante evaluatie uitgevoerd naar alternatieven voor groepsrisicobeleid Schiphol. De resultaten, die in februari 2006 aan de Tweede Kamer zijn gestuurd, vormden de basis van het kabinetsstandpunt van 24 april 2006 (Kamerstuk 2005/06, 29665, nr. 28). Met de nadere uitwerking en implementatie van de voorstellen over externe veiligheid is vervolgens een start gemaakt. Zo wordt begin 2007 de criteria voor gelijkwaardige overgang naar een nieuw stelsel geactualiseerd. Daarbij wordt onder meer gebruik gemaakt van een verbeterde rekenwijze en actuele ongevalkansen. In de loop van 2007 volgt het aanpassen naar een meer robuuste externe veiligheidsnormstelling. In samenwerking met de regio wordt een gebiedsgerichte benadering als alternatief groepsrisicobeleid uitgewerkt. Het resultaat zal in 2007 beschikbaar komen. Het wetsvoorstel Regelgeving Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens (RBML) is op 10 februari 2006 ingediend bij de Tweede Kamer (Kamerstuk 2005/06, , 8
9 nr. 2). Het wetsvoorstel bevat nieuwe regelgeving voor regionale en kleine burgerluchthavens en voor militaire luchthavens. Belangrijk onderdeel voor burgerluchthavens is de decentralisatie van taken en bevoegdheden naar de provincie en de invoering van nieuwe normering voor externe veiligheid. De normen zijn gebaseerd op het huidige externe veiligheidsbeleid Schiphol. Het nieuwe stelsel kan naar verwachting in 2007 in werking treden. In 2006 is voorts gewerkt aan de ontwikkeling van een computer-applicatie (GEVERS), waarmee betrokken partijen in staat worden gesteld zelf externe veiligheidsrisico s te bepalen en alternatieven door te rekenen. Naar verwachting zal GEVERS in 2007 als standaard geïntroduceerd worden. GEVERS rekent momenteel alleen vastvleugelige burgervliegtuigen door, maar zal eind 2007 ook helikopterverkeer omvatten. Daartoe is het NLR in september 2006 gestart met de ontwikkeling van een aparte rekenmodule voor helikopters. De looptijd van dit onderzoek is maximaal één jaar. THEMA 5: Beveiliging in de luchtvaart In juni 2006 is op de Transportraad een politiek akkoord bereikt over de herziening van de EU Verordening 2320/2002. Door deze herziening wordt de securityregelgeving flexibeler, waardoor beter ingespeeld kan worden op actuele ontwikkelingen. Zo zal het accent van de nieuwe regeling meer liggen op het niveau van een kaderregeling die na vaststelling aangevuld zal worden met meerdere uitvoeringsregelingen. Voor definitieve vaststelling van de verordening moet eerst nog overeenstemming worden bereikt tussen het Europees Parlement, de Commissie en Raad over een aantal amendementen die door het Europees Parlement zijn ingediend. De belangrijkste wensen van het Europees Parlement hebben betrekking op het delen van de kosten tussen overheid en gebruikers èn op meer transparantie. Nederland steunt de inzet op meer transparantie en zet in op het in stand houden van het level playing field. Het uitgangspunt is daarbij dat de sector zelf de kosten draagt. De verwachting is dat ook in 2007 deze kwestie in Brussel nog op de agenda zal staan. Ook in 2006 zijn door Verkeer en Waterstaat de resultaten openbaar gemaakt van een vergelijkend onderzoek naar de luchthavengelden en overheidsheffingen op securitygebied op een aantal luchthavens (London Heatrow & Gatwick, Paris Charles de Gaulle & Orly, Frankfurt, München en Madrid). Het algemeen beeld is dat Schiphol nog steeds concurrerend is, maar dat de kosten relatief snel stijgen. De Europese Commissie heeft een rapport uitgebracht over de financiering van securitymaatregelen in een aantal transportmodaliteiten. De belangrijkste conclusie van dit rapport is dat de securitymaatregelen die van overheidswege zijn opgelegd, naar de mening van de Europese Commissie niet vallen onder de Europese regels voor staatssteun en dus door de overheid gefinancierd mogen worden. In aansluiting hierop wordt gesignaleerd dat de wijze van financiering van securitymaatregelen in Europese lidstaten niet homogeen is. 9
10 Naar aanleiding van de gebeurtenissen van 10 augustus 2006 in Londen zijn door de Europese Unie een aantal nieuwe maatregelen genomen om dergelijke risico s in de toekomst zoveel mogelijk te beperken. Bij deze nieuwe beveiligingsmaatregelen zijn ook potentiële neveneffecten op de veiligheid van de luchtvaart aan de orde. Met name de beperkingen die worden opgelegd aan de handbagage, kan er toe leiden dat meer bagage wordt ingecheckt. Dit kan spanning opleveren met bestaande regelgeving inzake gevaarlijke stoffen. Om deze reden zal in Nederland extra aandacht gegeven worden aan de training van screening-personeel op het herkennen van gevaarlijke stoffen. Verder heeft Nederland het initiatief genomen om deze kwestie ook in ICAO regelgeving zorgvuldig vast te leggen. De verdere invulling hiervan krijgt zijn beslag in In het project Vitaal is in 2005 een rijksbrede inventarisatie gemaakt van de effecten die grote verstoringen (natuurrampen, aanslagen etc.) kunnen hebben op vitale infrastructuur in Nederland. Voor de luchtvaart is daarbij een analyse gemaakt van Schiphol. In 2006 wordt op basis hiervan door alle betrokken partijen gewerkt aan het opstellen van plannen van aanpak waarin aangegeven wordt hoe met dergelijke risico s om te gaan. In 2007 zullen de uitkomsten als onderdeel van een brede rapportage naar de Kamer gemeld worden. THEMA 6: Maatschappelijke ongewenste neveneffecten van luchtvaart Als gevolg van de vogelgriep is er ook in 2006 weer nadrukkelijk aandacht geweest voor de risico s van de verspreiding van infectieziekten door de luchtvaart. Naast verschillende maatregelen door met name de sector heeft dit er ook toe geleid dat vanuit ICAO de verplichting is opgelegd aan lidstaten om voor de luchtvaart een Aviation Preparedness Plan op te stellen in verband met voorkomen van verspreiding infectueuze ziekten via de luchtvaart. Hiermee is in Nederland een aanvang gemaakt. Ook in de burgerluchtvaart is een zo goed mogelijke voorbereiding op potentiële crisissituaties van groot belang. Met het oog hier op is in 2006 onder meer een opleidingsprogramma van start gegaan. In dat kader wordt ook samen met betrokken sectorpartijen geoefend. 10
houdende instelling van een Adviescollege burgerluchtvaartveiligheid
Besluit van houdende instelling van een Adviescollege burgerluchtvaartveiligheid Op de voordracht van Onze Minister van Verkeer en Waterstaat van, nr. HDJZ/LUV/2007-, Hoofddirectie Juridische Zaken, gedaan
Nadere informatieTHEMA 1: Veilig vliegen
VOORTGANGSRAPPORTAGE BELEIDSAGENDA LUCHTVAARTVEILIGHEID 2007 THEMA 1: Veilig vliegen Integrale benadering luchtvaartveiligheid 1. ICAO Pre Audit Het jaar 2007 heeft vooral in teken gestaan van de voorbereiding
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatiePage 1 / 7. Belgisch veiligheidsbeleid voor de burgerluchtvaart
Page 1 / 7 Belgisch veiligheidsbeleid voor de burgerluchtvaart 08/10/2012 Page 2 / 7 BESLUIT VAN DE DIRECTEUR-GENERAAL Ons kenmerk : Brussel de LA/DG/2012-535 Rev. 03 08/10/2012 Betreft: Belgisch veiligheidsbeleid
Nadere informatieVeiligheidsonderzoek Schiphol 2005
Veiligheidsonderzoek Schiphol 2005 VACS/05.07.06 6 september 2005 Advies Inleiding Direct na de Bijlmerramp in 1992 heeft het European-American Centre for Policy Analysis van de RAND-corporation (hierna
Nadere informatieHieronder treft u aan een samenvatting van de onderwerpen op de agenda van de Transportraad van 11 maart 2013.
GEANNOTEERDE AGENDA EU TRANSPORTRAAD 11 MAART 2013 Hieronder treft u aan een samenvatting van de onderwerpen op de agenda van de Transportraad van 11 maart 2013. Tijdens de Transportraad zal een beleidsdebat
Nadere informatieWijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart)
Nota naar aanleiding van het verslag Wijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart) Met belangstelling heb ik kennisgenomen van het verslag van de vaste commissie voor
Nadere informatieMinisterie van Infrastructuur en Milieu Directie Luchtvaart. SSP Special. ALoS. Safety Performance. Veiligheidsnetwerk 8 oktober 2014
ALoS SSP IenM Safety Performance SMS Sector SSP Special Veiligheidsnetwerk 8 oktober 2014 Carel Wassink Adviseur Veiligheid Directoraat-generaal Bereikbaarheid 8 oktober 2014 2 ALoS Safety Performance
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17024 21 augustus 2012 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 14 augustus 2012, nr. IENM/BSK-2012/145416,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 29 665 Evaluatie Schipholbeleid Nr. 36 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VERKEER EN WATER- STAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 28.10.2016 COM(2016) 694 final 2016/0343 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD inzake de sluiting, namens de Europese Unie, van een overeenkomst tot wijziging van de Overeenkomst
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Dit besluit zal twee jaar na de datum van inwerkingtreding worden geëvalueerd.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 22338 24 juli 2015 Beleidsregels van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, betreffende het beoordelingskader
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 398 Evaluatie Luchtverkeersleiding Nederland Nr. 1 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VERKEER EN WATER- STAAT Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatie3. Corendon Dutch Airlines, te dezen vertegenwoordigd door de Managing Director,
Convenant tussen de Staat der Nederlanden, KLM, Corendon Dutch Airlines en TUIfly en de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers inzake het nationaal borgen van het delen van dreigingsinformatie tussen
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7.1, eerste en tweede lid, van de Wet luchtvaart;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35918 11 juli 2019 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, van 27 juni 2019, nr. IENW/BSK-2019/104331,
Nadere informatieBriefadvies NVWA. 21 januari 2019
Briefadvies NVWA 21 januari 2019 Colofon ABDTOPConsult Muzenstraat 97 2511 WB DEN HAAG www.abdtopconsult.nl Hans van der Vlist ABDTOPConsult Dichtbij en onafhankelijk De consultants van ABDTOPConsult zijn
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 XII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (XII) voor het jaar 2012 Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 31 936 Luchtvaartbeleid Nr. 117 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieVergroting van de toegankelijkheid van de SVO regeling in 2019
Vergroting van de toegankelijkheid van de SVO regeling in 2019 0. Samenvatting De Subsidieregeling Versterking Omgevingsveiligheid (SVO) BRZO-sector is per 1 april 2019 door het ministerie van Infrastructuur
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
NL COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 25.9.2003 COM(2003) 566 definitief 2003/222 (COD) Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD houdende wijziging van Verordening
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatie14469/16 nuf/gra/mt 1 DG E 2A
Raad van de Europese Unie Brussel, 21 november 2016 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2015/0277 (COD) 14469/16 AVIATION 231 CODEC 1668 RELEX 949 VERSLAG van: aan: het secretariaat-generaal van de Raad
Nadere informatieWat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek. Hans van Ruler 14 oktober 2013
Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek Hans van Ruler 14 oktober 2013 Programma Introductie OVV Wettelijk kader aanbevelingen Over aanbevelingen Proces Twee voorbeelden
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr.../2010 VAN DE COMMISSIE
COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Ontwerp Brussel, XXX C VERORDENING (EU) nr..../2010 VAN DE COMMISSIE van [ ] tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1702/2003 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften
Nadere informatieOmdat vliegtuigen worden gecertificeerd voordat ze de lucht in mogen. Omdat de veiligheid van de luchtvaart voortdurend wordt bewaakt
Omdat vliegtuigen worden gecertificeerd voordat ze de lucht in mogen -- Ieder vliegtuig moet een certificaat krijgen van de luchtvaartveiligheidsautoriteiten voordat ermee mag worden gevlogen. Certificering
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 534 Evaluatie wet op het KNMI Nr. 5 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL A8-0258/36. Amendement. Peter Liese namens de PPE-Fractie
8.9.2017 A8-0258/36 36 Artikel 1 alinea 1 punt -1 bis (nieuw) Richtlijn 2003/87/EG Artikel 3 quinquies lid 2 Bestaande tekst 2. Vanaf 1 januari 2013 wordt 15 % van de rechten geveild. Dit percentage kan
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 297 Besluit van 6 juli 2015, houdende vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van artikel IG van de Wet van 18 december 2008, houdende
Nadere informatieConvenant veiligheidsverbetering Schiphol. Ontwikkeling integraal veiligheidsmanagementsysteem Schiphol en Analysebureau Luchtvaartvoorvallen
Convenant veiligheidsverbetering Schiphol Ontwikkeling integraal veiligheidsmanagementsysteem Schiphol en Analysebureau Luchtvaartvoorvallen Partijen: 1. De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, mevrouw
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 38844 13 juli 2018 Convenant veiligheidsverbetering Schiphol Ontwikkeling integraal veiligheidsmanagementsysteem Schiphol
Nadere informatieL 320/8 Publicatieblad van de Europese Unie
L 320/8 Publicatieblad van de Europese Unie 17.11.2012 VERORDENING (EU) Nr. 1078/2012 VAN DE COMMISSIE van 16 november 2012 betreffende een gemeenschappelijke veiligheidsmethode voor de controle die moet
Nadere informatieVeiligheid. Veiligheidsprestaties
30 Veiligheid Veiligheidsprestaties Sinds 1 januari 2012 is het zogenoemde SES Perfomance Scheme van kracht. In Nederland is het van toepassing op het Maastricht Upper Area Control Centre (MUAC), het Koninklijk
Nadere informatieVraag 1 Wie is er in Nederland aangesloten op het Aeronautical Fixed Telecommunication Network (AFTN)?
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatie4 NLR-CR maart 2012
4 NLR-CR-2011-249 maart 2012 INHOUD 1 INLEIDING 8 1.1 Aanleiding 8 1.2 Doelstelling 8 1.3 Afbakening van het onderzoek 8 1.4 Aanpak 9 1.5 Leeswijzer 10 2 MODELBESCHRIJVING 11 2.1 Veiligheidsmanagement
Nadere informatieII. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING
II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING 2. VERSTEVIGING VAN RISICOMANAGEMENT Van belang is een goed samenspel tussen het bestuur, de raad van commissarissen en de auditcommissie, evenals goede communicatie met
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 861 Beleidsdoorlichting Infrastructuur en Waterstaat Nr. 32 BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSSECRETARIS VAN INFRA- STRUCTUUR EN WATERSTAAT Aan
Nadere informatie11 september 2001; de oorlog in Irak; de SARS epidemie; de fusie tussen Air France en de KLM; de opkomst van de goedkope luchtvaartmaatschappijen.
Kan Schiphol de reizigers nog wel aan in 2020? Eric Kroes Directeur van Significance Hoeveel luchtreizigers zijn er op Schiphol te verwachten in 2020? Kan de luchthaven die aantallen nog wel aan? Levert
Nadere informatieUITVOERINGSVERORDENING (EU) 2019/133 VAN DE COMMISSIE
L 25/14 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2019/133 VAN DE COMMISSIE van 28 januari 2019 tot wijziging van Verordening (EU) 2015/640 in verband met de invoering van nieuwe aanvullende luchtwaardigheidsspecificaties
Nadere informatieConclusies Inspectie De Inspectie heeft zich in haar onafhankelijke onderzoek gefocust op de lokale
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieOnderwerp: Oprichten stichting Bevordering kwaliteit omgeving Schipholregio
Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 70 Haarlem, 14 augustus 2007 Onderwerp: Oprichten stichting Bevordering kwaliteit omgeving Schipholregio Bijlagen: - Ontwerpbesluit - Convenant Omgevingskwaliteit
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 31 936 Luchtvaartbeleid Nr. 114 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU EN VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van
Nadere informatieOrganisaties. 3 Nationale en Internationale organisaties. 3.1 Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Toezicht. Schorsing.
Inhoud 1 Bewijzen van Bevoegdheid en Ratings... 7 1.1 Brevetten... 7 1.2 Ratings en Endorsements... 10 1.3 Vliegerlogboek... 13 1.4 Medische verklaring... 14 2 Luchtvaartuigen... 16 2.1 Definitie... 16
Nadere informatie1. Punt 43: Samenwerking in het kader van een gezamenlijk team waarbij functionarissen van Europol betrokken zijn
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 5 april 2000 (17.04) (OR. en) 7316/00 LIMITE EUROPOL 4 NOTA van: Europol aan: de Groep Europol nr. vorig doc.: 5845/00 EUROPOL 1 + ADD 1 + ADD 2 + ADD 3 Betreft: Artikel
Nadere informatieGEANNOTEERDE AGENDA TRANSPORTRAAD 1 december 2016
GEANNOTEERDE AGENDA TRANSPORTRAAD 1 december 2016 Op 1 december vergadert de Transportraad in Brussel. Tijdens de Raad zal gesproken worden over de Europese verordening voor luchtvaartveiligheid en het
Nadere informatieProvinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht. Haarlem, Onderwerp: Kadernotitie regionale luchthavens
Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht Haarlem, Onderwerp: Kadernotitie regionale luchthavens Bijlagen: 1. Concept kadernotitie regionale luchthavens 2. Ontwerpbesluit 1. Inleiding. Deze kaderstellende
Nadere informatieBIJLAGE. Voorbeelden uit de domeinen van toezicht
BIJLAGE Voorbeelden uit de domeinen van toezicht Dit zijn enkele voorbeelden die illustreren hoe de ontwikkeling van het toezicht, zoals hiervoor beschreven, nu al leidt tot veranderingen in het toezicht
Nadere informatieLuchtruim. (H) Special VFR Helikopters. Tot 3500 ft AMSL is er vrije hoogtekeuze (ICAO 3000 ft AGL) daarboven moet volgens het kruishoogtesysteem
Inhoud 1 Bewijzen van Bevoegdheid en Ratings... 7 1.1 Brevetten... 7 1.2 Ratings en Endorsements... 10 1.3 Vliegerlogboek... 13 1.4 Medische verklaring... 14 2 Luchtvaartuigen... 16 2.1 Definitie... 16
Nadere informatieKennisbijeenkomst Veiligheid
Kennisbijeenkomst Veiligheid Veilig, veiliger, veiligst Sector Veiligheid in de Luchtvaart Ties van Zanten Hoofd Afdeling Luchtvaartveiligheid Directie Luchtvaart en Maritiem 8 december 2018 Internationale
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 543 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieVeiligheid & cultuur vanuit luchtvaartperspectief
Veiligheid & cultuur vanuit luchtvaartperspectief Marijn Giesberts en Gerben van Baren Luchtvaartveiligheidspecialisten Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) marijn.giesberts@nlr-atsi.nl gerben.van.baren@nlr-atsi.nl
Nadere informatieADVIES nr. 05/2007 VAN HET EUROPEES AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE LUCHTVAART
ADVIES nr. 05/2007 VAN HET EUROPEES AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE LUCHTVAART inzake de mogelijkheid om Verordening (EG) nr. 1702/2003 te wijzigen wat betreft de uitvoeringsvoorschriften voor de
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 14, derde lid, van het Besluit burgerluchthavens;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 8348 25 maart 2015 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 20 maart 2015, nr. IENM/BSK-2015/59034,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 532 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 27 925 Bestrijding internationaal terrorisme 26 607 Wijziging van de Luchtvaartwet inzake de beveiliging op luchtvaartterreinen Nr. 48 BRIEF VAN
Nadere informatieVraag 1 Heeft u kennisgenomen van het bericht Steun voor KLM schadelijk voor Schiphol en Waarom zou je concurrentie KLM tegenhouden??
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieAL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR
20 AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR ECONOMISCHE STRUCTUURVERSTERKING KOERS NOORD: OP WEG NAAR
Nadere informatieStaten-Generaal (IIA)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Staten-Generaal (IIA) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Staten-Generaal (IIA) Rapport bij het jaarverslag De Algemene Rekenkamer
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN MOBILITEIT, OPENBARE WERKEN, VLAAMSE RAND, TOERISME EN DIERENWELZIJN NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Standpuntbepaling van de Vlaamse Regering inzake het ontwerp van koninklijk
Nadere informatiede voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 802 Wijziging van de Wet luchtvaart in verband met de implementatie van richtlijn nr. 2009/12/EG van het Europese Parlement en de Raad van de
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 31 305 Mobiliteitsbeleid Nr. 262 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 2 25 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 253 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 255 XP Den Haag Postbus 2 25 EX Den Haag T 7-56 F 7-56 Datum april 28
Nadere informatieDialoog veehouderij Venray
Dialoog veehouderij Venray aanbevelingen dialoog veehouderij gemeente Venray Datum 21 december 2016 Portefeuillehouder Martijn van der Putten Team RO Naam steller Jos Kniest De onderstaande aanbevelingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1849 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Nadere informatieALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
23.06.2017 16 MAART 2009 Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorwaarden voor de toelating tot het luchtverkeer aan bepaalde luchtvaartuigen die niet beschikken over een bewijs van luchtwaardigheid
Nadere informatieDe impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing.
Bijlagen 1 en 2: Aanbevelingen en opvolging Gateway Reviews (corsa 2018017934) Bijlage 1: Aanbevelingen en opvolging Gateway Review 2018 Aanbeveling Opvolging Status Opmerking 1. Richt een apart project
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 22.9.2016 COM(2016) 621 final 2016/0301 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD over het door de Europese Unie in het Gemengd Comité EU-ICAO in te nemen standpunt betreffende
Nadere informatieIn het jaarlijks veiligheidsoverzicht staan statistieken over de veiligheid van de luchtvaart in Europa en in de rest van de wereld
JAARLIJKS VEILIGHEIDSOVERZICHT 13 Samenvatting In het jaarlijks veiligheidsoverzicht staan statistieken over de veiligheid van de luchtvaart in Europa en in de rest van de wereld De gegevens in het overzicht
Nadere informatieLVNL FACTS & FIGURES Peildatum 31 december 2014
LVNL FACTS & FIGURES Peildatum 31 december 2014 Organisatieprofiel - 1 LVNL is sinds 1 januari 1993 een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO). Daarvoor was LVNL onderdeel van het directoraat-generaal Rijksluchtvaartdienst
Nadere informatieL 120/20 Publicatieblad van de Europese Unie 7.5.2008 AANBEVELINGEN COMMISSIE
L 120/20 Publicatieblad van de Europese Unie 7.5.2008 AANBEVELINGEN COMMISSIE AANBEVELING VAN DE COMMISSIE van 6 mei 2008 inzake de externe kwaliteitsborging voor wettelijke auditors en auditkantoren die
Nadere informatieLVNL FACTS & FIGURES Peildatum 31 december 2016
LVNL FACTS & FIGURES Peildatum 31 december 2016 Organisatieprofiel - 1 LVNL is sinds 1 januari 1993 een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO). Daarvoor was LVNL onderdeel van het directoraat-generaal Rijksluchtvaartdienst
Nadere informatie2009D10068 VERSLAG. De voorzitter van de commissie, H. Jager. De adjunct-griffier van de commissie, L. Tijdink. NDS tknds2009D10068
2009D10068 VERSLAG Binnen de vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat hebben de fracties van het CDA, de PvdA, de SP en de VVD de behoefte om enkele vragen en opmerkingen voor te leggen over diverse
Nadere informatieAfwijkingen inrichting, uitrusting en gebruik luchthavens
Afwijkingen inrichting, uitrusting en gebruik luchthavens Pagina 1 Luchthavens in Nederland zijn ingericht en uitgerust in overeenstemming met (inter)nationale voorschriften. Dit bevordert het veilig gebruik
Nadere informatieVR DOC.1027/2
VR 2015 0910 DOC.1027/2 Besluit van de Vlaamse Regering betreffende het subsidiëren van operationele groepen inzake het Europees Partnerschap voor Innovatie - netwerk voor de productiviteit en duurzaamheid
Nadere informatieEen antwoord van 4 juni 2012 van de Juridische Afdeling van het Duitse LBA op een vraag van mij inzake EU recht op luchtvaart gebied.
1 Inleiding Toen ik in 2008 mijn Great Lakes na restauratie luchtwaardig had, kwam ik vreemde zaken tegen bij mijn vluchtvoorbereiding. Mijn Great Lakes is in 1968 gebouw naar tekeningen uit 1929 en is
Nadere informatieZorgen voor de veiligheid van pleegkinderen: Hertoets bij Pactum
Zorgen voor de veiligheid van pleegkinderen: Hertoets bij Pactum Inspectie jeugdzorg Utrecht, januari 2010 2 Inspectie jeugdzorg p~ãéåî~ííáåö= Naar aanleiding van de uitkomsten van een eerder pleegzorgonderzoek
Nadere informatieCRO Luchthaven Rotterdam
CRO Luchthaven Rotterdam voorstel d.d. 16 april 2019 (CYCLISCHE) PROCEDURES VOOR DE BEOORDELING EN MONITORING VAN VOORSTELLEN VOOR HINDERBEPERKING ACTOREN: CRO: Dit is de plenaire vergadering van de Commissie
Nadere informatieOnderwerp: Risico inventarisatie project rwzi Utrecht Nummer: 604438. Dit onderwerp wordt geagendeerd ter kennisneming ter consultering ter advisering
COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HOOGHEEMRADEN COMMISSIE BMZ ALGEMEEN BESTUUR Agendapunt 9A Onderwerp: Risico inventarisatie project rwzi Utrecht Nummer: 604438 In D&H: 22-01-2013 Steller: Drs. J.L.P.A. Dankaart
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 591 Wijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart) Nr. 4 ADVIES AFDELING ADVISERING RAAD VAN STATE EN NADER
Nadere informatieJaarplan September Postbus KA ROOSENDAAL.
September 2017 Postbus 5000 4700 KA ROOSENDAAL www.rekenkamerwestbrabant.nl 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 1.1. Inleiding 5 2. Samenstelling 6 2.1. Organisatie 6 2.2. Samenstelling Rekenkamer 6 3. Missie
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Financieringen Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2018 2019 34 758 Evaluatie Wet Kinderombudsman A BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieRekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012
Rekenkamercommissie Onderzoekprogramma vanaf 2012 1. Inleiding De gemeenteraad van Brummen heeft een Rekenkamercommissie. De Rekenkamercommissie voert onderzoeken uit betrekking hebbende op de doelmatigheid,
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2006 359 Wet van 5 juli 2006 tot wijziging van de Wet luchtvaart ter uitvoering van een viertal verordeningen van de Europese Unie op het terrein
Nadere informatieDatum 12 april 2012 Onderwerp Inspectie Openbare Orde en Veiligheid rapport "Follow the Money"
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den
Nadere informatie14129/15 gys/gra/hw 1 DG B 3A
Raad van de Europese Unie Brussel, 20 november 2015 14129/15 SOC 668 EMPL 438 ECOFIN 853 POLGEN 166 NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e
Nadere informatieVraag 1 Heeft u kennisgenomen van de uitzending van Groeten van Max op 29 juni 2015 over de onduidelijkheid over toeslagen op vliegtickets?
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieVersie tbv de internetconsultatie
Wet van [datum], houdende wijziging van de Wet luchtvaart in verband met de introductie van het instrument van een bestuurlijke boete om slotmisbruik op gecoördineerde luchthavens effectief te kunnen bestraffen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 793 Preventief gezondheidsbeleid Nr. 255 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieBestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 19 Burgerluchtvaart
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Netwerkkaart 19 Burgerluchtvaart 19 Burgerluchtvaart versie 2018 Crisistypen luchtvaartongeval gevolgen van een luchtvaartongeval voor het milieu verstoring
Nadere informatieBIJLAGE BIJ EASA-ADVIES NR. 06/2012. VERORDENING (EU) nr.../.. VAN DE COMMISSIE. van XXX
EUROPESE COMMISSIE Brussel, XXX [...](2012) XXX draft BIJLAGE BIJ EASA-ADVIES NR. 06/2012 VERORDENING (EU) nr..../.. VAN DE COMMISSIE van XXX houdende wijziging van Verordening (EU) nr. / tot vaststelling
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1998 1999 24 804 Veiligheidsbeleid Burgerluchtvaart Nr. 21 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN 2014 IN DE GEMEENTE. Leiderdorp
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN 2014 IN DE GEMEENTE Leiderdorp Plaats : Leiderdorp Gemeentenummer : 0547 Onderzoeksnummer : 279088 Datum onderzoek : 24 november
Nadere informatie20 JULI BOUDEWIJN, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, ONZE GROET.
1 08.08.2016 20 JULI 1971 KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE DE OPRICHTING VAN EEN NATIONAAL COMITE VOOR DE VEILIGHEID DER BURGERLIJKE LUCHTVAART EN VAN PLAATSELIJKE COMITES VOOR DE VEILIGHEID DER LUCHTHAVENS
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Resolutie van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen
Nadere informatie7.1 Aandachtspunten en acties per hoofdstuk advies
Dit document is een onderdeel uit het advies Drie routes naar een valide examenproduct van mei 2016. De uitwerking van het advies vindt plaats vanaf augustus 2016 door de hiervoor aangestelde kwartiermaker
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11508 1 mei 2015 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 24 april 2015, nr. IENM/BSK-2015/66162,
Nadere informatie