Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer Programmafiche Arnhem Sleutelproject Zuidelijke binnenstad

Transcriptie

1 Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer Programmafiche Arnhem Sleutelproject Zuidelijke binnenstad

2 Arnhem Sleutelproject: Zuidelijke binnenstad (najaar 2014) Doel(en) Versterking van de binnenstad als voorziening voor de regio. Vergroten aantrekkelijkheid zuidelijk deel binnenstad voor wonen en werken door realisatie van hoogwaardig centrum-stedelijk woonmilieu en een mix van functies. Versterken verbinding van Arnhem Centraal, oude binnenstad en de Rijn. Verbeteren ruimtelijke kwaliteit verblijfsgebied zuidelijke binnenstad met als beoogde spin off het veroorzaken van investeringen van derden. Beoogde resultaten (= voorgenomen uitvoeringsprojecten ) Resultaatsafspraken (gekoppeld aan financiële bijdrage sleutelproject) Herinrichting openbare ruimte (verbeteren aansluiting oude binnenstad en looproute Rijn-Arnhem Centraal): 1. Marktcorridor (projectonderdelen 19, 20, 21, ca m2 Openbare ruimte): - De openbare ruimte rond Eusebius is heringericht. - De markt is heringericht en autovrij. - De Turfstraat is heringericht. - De aansluiting met de Rijnkade (het Groene Balkon) is verbeterd. 2. Corridor Nieuwstraat/ Kerkplein (projectonderdelen 1, 12, 14, 15, in totaal circa m2 openbare ruimte): - De Jansbeek is bovengronds gehaald v.w.b. tracé Broerenstraat-Kerkplein- Nieuwstraat en de openbare ruimte langs het tracé is heringericht. - De aansluiting van de hoge en lage Rijnkade ter hoogte van de Nieuwstraat is verbeterd. 3. Weerdjesstraat en Trans: verbeteren bereikbaarheid en parkeren (8, 9, 10, 16, circa m2 openbare ruimte): - De parkeervoorziening op de Trans is uitgebreid (deels compensatie Markt) en openbaar gebied is heringericht. - De eerste fases van de Weerdjesstraat zijn heringericht waardoor ruimtelijke kwaliteit is verbeterd en barrièrewerking is verminderd. De Weerdjesstraat wordt ingericht als stadsstraat (herprofilering). De verkeersfunctie als onderdeel van de centrumring blijft gehandhaafd. - De busroute door Zuidelijke binnenstad is verlegd. Beoogde maatschappelijke effecten Grotere waardering van de binnenstad door ondernemers, bewoners en bezoekers. Toename werkgelegenheid in de binnenstad. Verbeterd investeringsklimaat in bestaand en nieuw vastgoed in de zuidelijke binnenstad. Handhaven/stijging van aantal bezoekers zuidelijke binnenstad. Voorkomen van leegstand.

3 Toelichting Inspanningsverplichtingen (niet gekoppeld aan financiële bijdrage sleutelproject, wel onderdeel van totale projectambitie): a. Vastgoedontwikkeling gemeente: Culturele infrastructuur in het gebied is door de gemeente verbeterd door realisatie van nieuwe huisvesting Focus Filmtheater Arnhem. b. Vastgoedontwikkeling derden: - De gemeente zal marktpartijen actief uitnodigen voor vastgoedontwikkeling in deelgebieden Nieuwstraat, Trans en Kerkplein met als doel al voor 2018 te starten met vastgoedontwikkeling. - Het kwaliteitsteam ziet toe op de borging van de ruimtelijke kwaliteit van de openbare ruimte en vastgoedinitiatieven. - Renovatie en transformatie van bestaand vastgoed (gemeente/derden) wordt zoveel mogelijk door de gemeente gefaciliteerd. In het gebied faciliteert de gemeente hiertoe partijen met initiatieven voor tijdelijk gebruik van ruimte en/of vastgoed o.a. door inzet van het gemeentelijke transformatieteam. Context De integrale gebiedsontwikkeling van de zuidelijke binnenstad is gebaseerd op het in 2004 vastgestelde Masterplan Rijnboog en wordt sinds 2005 door het Rijk en de Provincie ondersteund. De gebiedsontwikkeling wordt gefaseerd uitgevoerd en omvat diverse onderling samenhangende projecten. De stedelijke structuren worden hersteld en de openbare ruimte zal op diverse plaatsen kwaliteitsimpulsen krijgen. De aantrekkelijkheid van het gebied zal verder worden vergroot door investeringen in Culturele infrastructuur en andere functies. Kwalitatief laagwaardige wederopbouw zal worden vervangen door een hoogwaardig gemengd programma van wonen, detailhandel, horeca en cultuur. Het ruimtelijke kader van het masterplan is in 2011 voor de ontwikkeling van Nieuwstraat en omgeving en het Kerkplein aangepast en vastgelegd in het "Schetsontwerp Nieuwstraat" d.d. 28 maart 2011 en de "Structuurvisie Arnhem 2020 met doorkijk naar 2040" d.d. 10 december In 2013 is de visie op parkeren in de zuidelijke binnenstad bijgesteld. In 2014 is definitief een nieuwe koersomslag gemaakt met het Coalitieakkoord en het uitvoeringsprogramma Binnenstad. Realisatie tot 2014 De eerste delen van het masterplan zijn inmiddels gerealiseerd. Sinds 2006 zijn de eerste delen van de looproute van Station Arnhem Centraal naar de Rijn heringericht. Het kenniscluster Rozet is met steun van de provincie gerealiseerd in 2013 en vormt inmiddels een belangrijk ontmoetingspunt in de binnenstad. Op diverse plekken hebben eigenaren van Middeleninzet Provincie Gemeente (2014- ( ) 2017) Vastgoed Nieuw] Cultureel Vastgoed Derden ( ) Spin-off: Toekomstige (her)ontwikke ling bestaand/ nieuw vastgoed derden 3

4 bestaand vastgoed geïnvesteerd in hun bezit. De voor de herontwikkeling van de gebieden Nieuwstraat en Trans benodigde verwerving van vastgoed is in 2013 gerealiseerd. Gewijzigde ontwikkelingsstrategie Als gevolg van de recessie, de hervorming van de financiële markten, kwam in 2012 een einde aan de sinds 2000 bestaande Publiek Private samenwerking met een aantal ontwikkelaars. Investeerders in detailhandel concentreerden zich op het kernwinkelgebied van de oude binnenstad. Realisatie van detailhandel ten zuiden van de historische kern kwam daardoor onder druk. Het economische draagvlak onder het detailhandel programma van de Nieuwstraat en omgeving en Kerkplein en de beoogde (ondergrondse) uitbreiding van de parkeervoorziening kwam te vervallen. Vastgoedontwikkelaars en -beleggers wijzigden in lijn met de landelijke trend hun investeringsstrategie en richten zich op minder omvangrijke en complexe vastgoedontwikkelingen met minder financiële risico's. Hierdoor stagneerde de ontwikkeling van de delen Nieuwstraat, Trans en Kerkplein. Arnhem werd genoodzaakt om de ontwikkelingsstrategie op de zuidelijke binnenstad op onderdelen aan te passen. De insteek is nu om met de provinciale bijdrage versneld te investeren in de basisstructuur van de openbare ruimte in de periode Beoogde spin-off van deze investeringen is vastgoed ontwikkeling in de gebieden Nieuwstraat, Trans en Kerkplein en investeringen in bestaand vastgoed in de hele Zuidelijke binnenstad. De overheidsinvesteringen in de openbare ruimte dienen ook andere reeds gerealiseerde en geprogrammeerde ontwikkelingen en locaties in de zuidelijke binnenstad. De manier waarop dat gebeurd is vastgelegd in het "Uitvoeringsprogramma Zuidelijke Binnenstad" (d.d. 16 september 2014) en de "Projectbeschrijving Zuidelijke Binnenstad" d.d. 28 oktober Uitvoering tot 2020 Het "Uitvoeringsprogramma Zuidelijke Binnenstad" handhaaft de oorspronkelijke doelen van het Masterplan en omvat voor de periode tot 2020 een maatregelenpakket voor het verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte, bereikbaarheid en parkeren. Het beoogde vastgoedprogramma is fors gewijzigd. Het commercieel programma is sterk afgewaardeerd, het programma maatschappelijk iets vedaagd. Amhem zal onder andere verder investeren in culturele infrastructuur door realisatie van nieuwbouw voor Focus Filmtheater Arnhem. Arnhem zal de integrale ontwikkeling van de zuidelijke binnenstad de komende jaren anders aanpakken. Er zal sprake zijn van organisch ontwikkelen, en zal voor de gebieden Nieuwstraat, Trans en Kerkplein niet meer gewerkt worden met blauwdruk planologie. Daardoor wordt meer aangesloten bij de vraag van de markt. Het beoogde programma voor deze gebieden biedt ruimte voor ongeveer 4500 m2 detailhandel en horeca, ca m2 wonen en ongeveer 3700 m2 maatschappelijk programma. De investeringen in openbare ruime en cultuur moeten werken als katalysator voor investeringen van derden in nieuw en bestaand vastgoed. Binnen de vastgestelde ruimtelijke Kaders zullen ontwikkelaars meer ruimte krijgen voor eigen ideeën, net als bij de ontwikkeling van het Paradijs is gebeurd. Het Kwaliteitsteam zorgt voor de kwaliteitsborging van deze ideeën. Het streven is dat al voor 2018 met de eerste delen van de vastgoedontwikkeling op het Kerkplein, de Trans en Nieuwstraat kan worden gestart. Het accent van vastgoedontwikkeling blijft het realiseren van een centrum stedelijk wonen met ruimte voor andere functies langs de hoofdroutes van de oude binnenstad richting de Rijn. 4

5 Fasering vastgoedrealisatie zuidelijk binnenstad : - Rozet (de krachtenbundeling van o.a. Bibliotheek Arnhem, het Erfgoedcentrum, de Volksuniversiteit, het Kunstbedrijf en enkele creatieve opleidingen in de stad, gerealiseerd in 2013). - Paradijs (Contractueel vastgelegd, ontwikkeling verwacht 2015), ca. 50 woningen). Herinrichting openbare ruimte 2015 met steun van de provincie (investeringsimpuls) - Bartok (Contractvorming bijna afgerond, ontwikkeling verwacht 2015), ca. 50 woningen en 1200 m2 detailhandel. Herinrichting openbare in 2015 met steun provincie (investeringsimpuls). - Nieuwstraat, Trans, Kerkplein fase 1. Totaal programma ca m2 detailhandel/horeca, 100 woningen ( m2) en ca m2 maatschappelijk. (Ontwikkeling verwacht vanaf 2017). - Diverse particuliere initiatieven bestaand vastgoed (renovatie, functieverandering door transformatie). Vanaf 2020: - Kerkplein fase 2 vastgoed ontwikkeling (mogelijk). - Trans fase 2, vastgoedontwikkeling (mogelijk). - Coehoorn Noord. Financiën De totale kosten van de overheidsinvesteringen ten behoeve van het sleutelproject bedragen tot en met 2020 ca. 100 mln., waar vanaf 2014 ca. 21 min nog te contracteren (opgaven openbare ruimte). De provinciale bijdrage in het kader van het sleutelproject wordt gekoppeld aan de realisatie van de openbare ruimte opgave van het "Uitvoeringsprogramma Zuidelijke Binnenstad" voor de periode 2014 tot en met 2017 met een investeringsomvang van 16,05 min. Voorde periode tot 2020 resteert een investeringsopgave in de openbare ruimte van ca. 5,8 min, die zal worden uitgevoerd zodra financiële dekking beschikbaar is. Spin-off: In de Zuidelijke binnenstad wordt de totale omvang van de investeringen in nieuw en bestaand vastgoed tot en met 2020 geschat op tenminste 168 min, waarvan ca. 56 min is gerealiseerd tot 2014 en ca. 77 min gecontracteerd dan wel geprogrammeerd. 5