Osteoporotische indeukingsfracturen conservatief of kyphoplasty/vertebroplasty. Koen hendrix Heup/rug campus Henri Serruys Consulent UZ Gent rug

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Osteoporotische indeukingsfracturen conservatief of kyphoplasty/vertebroplasty. Koen hendrix Heup/rug campus Henri Serruys Consulent UZ Gent rug"

Transcriptie

1 Osteoporotische indeukingsfracturen conservatief of kyphoplasty/vertebroplasty Koen hendrix Heup/rug campus Henri Serruys Consulent UZ Gent rug

2 Behandeling van osteoporotische indeukingsfracturen 1984 vertebroplasty: injectie van cement 1998 kyphoplasty: injectie van cement in een vooraf gemaakte caviteit en reductie van de fractuur

3 osteoporose Meest frequente botziekte Bot gaat demineraliseren en zwakker worden Oorzaken primair-secundair

4 Primaire oorzaken Postmenoposale vrouwen (50-70) Oestrogeen afname Vnl trabeculair bot Leeftijdsgebonden (+70) Trabeculair en corticaal bot

5 Secundaire oorzaken Verminder calcium inname Vit D insufficientie ( zonlicht ) Alcohol-roken Lichaamsbeweging Corticoiden Genetisch, heamatologisch

6

7 Impact van indeukingfracturen Hyperkyphose Chronische rugpijn Levenskwaliteit Daily activity Longfunctie

8 1 op 3 vrouwen boven de 50 jaar doet een indeukingsfractuur!! 1 op 5 mannen boven de 50 jaar doet een indeukingfractuur!! 20 procent van deze patienten doet een nieuwe indeukingsfractuur binnen het jaar

9 Economisch gevolgen indeukingsfracturen per jaar in de U.S heupfracturen! polsfracturen! ziekenhuisopnames 2.5 miljoen consultaties 17 biljoen dollar (borstca 13 biljoen dollar)

10 Belang van preventie en behandeling!!! Preventie : calcium (1000mg/dag)en vit D (800IU/dag) Behandeling : bisfosfonaten, selektieve oestrogeen receptoren, parathormoon en calcitonine

11 diagnose Conventionele rx CT scan MRI scan Isotopen

12 Stabiele compressiefractuur van het corpus met behoud van de posterieure muur

13

14

15 Case #1 Which level is fractured? X-Ray MRI with STIR

16

17

18 Case #4 Vertebra plana, with bright T2 streak, suggests Kummel s disease.

19 behandeling Orthose Pijnmedicatie Vertebro-kyphoplasty

20 Jewett Brace

21

22 Natuurlijk verloop Veel fracturen verlopen zonder symptomen Meeste fracturen genezen spontaan 1/3 vertraagde consolidatie en persisterende pijn Progressieve collaps

23 sequellen Blijvende pijn Neurologische verschijnselen Deforminteit Evenwichtproblemen-gangproblemen Longfunctie ( enkel bij extreme deforminteiten) Grotere 5 jaars mortaliteit dan heupfracturen!

24 indicaties Persisterende pijn Belangrijk hoogteverlies Stabiele indeukingsfracturen Incomplete burstfracturen tumoren

25 terugbetalingsvoorwaarden Single of multilevel fractuur onder D5 zonder neurologische compressie Persisterende pijn na 6 weken ( beperkte hoogtereductie) Hoogteverlies tussen 20 en 60 procent Dorsale muur behouden Botoedeem op MRI Positieve isotopen DEXA scan: T-score onder -2.5

26 contraindicaties Spontane en progressieve verbetering van de pijn Osteomyelytis Radiculopathie Botfragmenten in kanaal Niet corrigeerbare stollingsstoornissen

27 Risico s Relatief veilige procedure Cementlek (kp vs vp) Neurologische schade Infectie (percutaan) Cementembolen Adjacent level fracturen

28 Risks/Complications

29

30 procedure Patient in buiklig Face en profiel scopie Percutaan Trans of extrapediculair

31

32

33

34

35

36

37

38 Transpedicular

39 Transpedicular

40

41

42

43

44 Drill and Curette

45 Balloon Tamps

46 Cement Injection

47

48

49

50

51

52 conclusies Zeer frequent voorkomende fracturen Belangrijke invloed op levenskwaliteit/mobiliteit Belangrijke kost gezondheidszorg Belang van preventie en behandeling Initieel steeds conservatieve behandeling Rationeel en overwogen beslissen tot operatieve behandeling

53 conculsies Kypho-vertebroplasty: weinig invasief, relatief veilig, snelle verbetering van pijn en mobiliteit In geval van collaps en medullaire compressie: veel invasievere chirurgie

54 literatuur Randomized controlled trial of percutaneous vs optimal medical managment for pain relirf and disability in acute osteoporotic fracture ( J.neurosurg.spine 14) Efficacy and safety of balloon kyphoplasty copared with non surgical care for vertebral compression fracture. A randomised trial ( Lancet 2009,373 )

55 12 months follow up of osteoporotic vertebral fractures treated conservatively or with percutaneous vertebroplasty ( SPINE vol.35 nr ) Vertebroplasty versus conservative treatment in acute osteoporotic vertebral compression fracture. Open-label randomized trial ( Lancet 2010, 376: )

56 Het ortho team bedankt u!

Casus 3: Osteoporotische Indeukingsfractuur JEF MICHIELSEN

Casus 3: Osteoporotische Indeukingsfractuur JEF MICHIELSEN Casus 3: Osteoporotische Indeukingsfractuur JEF MICHIELSEN Osteoporotische indeukingsfractuur 60 jarige alleenstaande dame Plotse pijn in de dorso-lumbale wervelzuil Normaal klinisch onderzoek Geen voorgeschiedenis

Nadere informatie

Geneeskundige Dagen Antwerpen. Percutane Vertebroplastiek & Kyphoplastiek

Geneeskundige Dagen Antwerpen. Percutane Vertebroplastiek & Kyphoplastiek Geneeskundige Dagen Antwerpen Percutane Vertebroplastiek & Kyphoplastiek M VOORMOLEN, MD PhD Interventionele Neuroradiologie Afdeling Radiologie Universitair Ziekenhuis Antwerpen, België Antwerpen, 11

Nadere informatie

Osteoporose kyphoplastie. Dr K Willems Orthopedie-revalidatie Stedelijk Ziekenhuis Roeselare

Osteoporose kyphoplastie. Dr K Willems Orthopedie-revalidatie Stedelijk Ziekenhuis Roeselare Osteoporose kyphoplastie Dr K Willems Orthopedie-revalidatie Stedelijk Ziekenhuis Roeselare Standaard 18-9-2010 Osteoporose Normaal bot Osteoporotisch bot casus 78 jaar, vrouw Pijn dorsale wervelzuil

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19838 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Nieuwenhuijse, Marcus Johannes Title: Percutaneous vertebroplasty for painful

Nadere informatie

Osteoporotische indeukingsfracturen

Osteoporotische indeukingsfracturen Symposium i.v.m. aandoeningen van het axiaal skelet UZ Leuven campus Gasthuisberg 24 november 2012 Osteoporotische indeukingsfracturen Steven Boonen, MD, PhD Centrum voor Metabole Botziekten UZ Leuven

Nadere informatie

Symptomatische compressie wervelfracturen

Symptomatische compressie wervelfracturen Onderwerp: Samenvatting: Vertebroplastiek en ballonkyphoplastiek Vertebroplastiek (VP) en ballonkyphoplastiek (BK) zijn percutane invasieve technieken voor de behandeling van compressie wervelfracturen

Nadere informatie

Osteoporose Botontkalking Hou je je broze botten heel? Vakgroep Reumatologie P. van Oijen, reumatoloog J. van der Donk, osteoporoseverpleegkundige

Osteoporose Botontkalking Hou je je broze botten heel? Vakgroep Reumatologie P. van Oijen, reumatoloog J. van der Donk, osteoporoseverpleegkundige Osteoporose Botontkalking Hou je je broze botten heel? Vakgroep Reumatologie P. van Oijen, reumatoloog J. van der Donk, osteoporoseverpleegkundige Wat is botontkalking? Definitie osteoporose Een systemische

Nadere informatie

Inhoud workshop. BONE workshop. calcium. Voeding-Leefstijl. calcium. calcium. Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3

Inhoud workshop. BONE workshop. calcium. Voeding-Leefstijl. calcium. calcium. Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3 Inhoud workshop BONE workshop Voeding Leefstijladvies FRAX DEXAscan Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3 Voeding-Leefstijl Calcium 1000-1200 mg/dag (=4-5 EH/dag) Voeding of suppletie

Nadere informatie

Boodschappen om mee naar huis te nemen. ZP-team

Boodschappen om mee naar huis te nemen. ZP-team Boodschappen om mee naar huis te nemen ZP-team De ZP aanpak van aandoeningen van het axiaal skelet prof. Dr. R. Lysens Het ZP Aandoeningen van het axiaal skelet is niet zozeer een management-tool dat maximale

Nadere informatie

Richtlijnen voor spinale beeldvorming en interpretatie "

Richtlijnen voor spinale beeldvorming en interpretatie Richtlijnen voor spinale beeldvorming en interpretatie " acuut, chronisch, postoperatief A. Rappaport Spinale beeldvorming RX CT MRI Guidelines spinale beeldvorming Focus on medical imaging: acute lage

Nadere informatie

Multidisciplinaire behandeling van lagerug pijn

Multidisciplinaire behandeling van lagerug pijn Multidisciplinaire behandeling van lagerug pijn Jens François Groep Orthopedie @ OLV Multidisciplinaire behandeling van lagerug pijn Zaterdag 23 maart 2013 LAGERUG PIJN Lagerug pijn is frequent in de Westerse

Nadere informatie

C. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C 10 C

C. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C 10 C C. Wervelkolom nhoudsopgave 1 C 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 C 8 C 9 C 1 C Congenitale aandoeningen... 1 Myelopathie (excl. trauma s van de wervelkolom)... 1 Mogelijke atlanto-axiale subluxatie... 1 Nekpijn...

Nadere informatie

Percutaneous vertebroplasty in osteoporotic vertebral compression fractures

Percutaneous vertebroplasty in osteoporotic vertebral compression fractures Maurits H.J. Voormolen Percutaneous vertebroplasty in osteoporotic vertebral compression fractures 3DRX CT MPR MRI OPM PV QUALEFO RMD STIR VAS WF driedimensionale rotatieröntgen computertomografie multiplanar

Nadere informatie

Fractuurpreventie bij 80- plussers: focus op medicatie. Harald Verhaar, internist-geriater UMC Utrecht

Fractuurpreventie bij 80- plussers: focus op medicatie. Harald Verhaar, internist-geriater UMC Utrecht Fractuurpreventie bij 80- plussers: focus op medicatie Harald Verhaar, internist-geriater UMC Utrecht Vragen Is het überhaupt nog wel zinvol om een anti-osteoporose medicament voor te schrijven aan een

Nadere informatie

Beschrijving van osteoporose... 1. Verschijnselen van osteoporose... 1. Risicofactoren voor osteoporose... 2. Diagnose stellen bij osteoporose...

Beschrijving van osteoporose... 1. Verschijnselen van osteoporose... 1. Risicofactoren voor osteoporose... 2. Diagnose stellen bij osteoporose... Osteoporose Inhoudsopgave Beschrijving van osteoporose... 1 Verschijnselen van osteoporose... 1 Risicofactoren voor osteoporose... 2 Diagnose stellen bij osteoporose... 3 Preventie van / leefregels bij

Nadere informatie

Fractuur- en Osteoporose Polikliniek

Fractuur- en Osteoporose Polikliniek Fractuur- en Osteoporose Polikliniek 1 Patiënten van 50 jaar en ouder die in ons ziekenhuis behandeld worden voor een botbreuk kunnen zich laten onderzoeken op osteoporose (botontkalking). Opsporing en

Nadere informatie

C. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C

C. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C C. Wervelkolom nhoudsopgave 1 C 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 C 8 C 9 C Congenitale aandoeningen... 1 Myelopathie (excl. trauma s van de wervelkolom)... 1 Mogelijke atlanto-axiale subluxatie... 1 Nekpijn... 1

Nadere informatie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie 12-12-2018 Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis Pieter Hoogland AIOS chirurgie Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Organisatie van de zorg voor patiënten met aandoeningen van het axiaal skelet op de spoedgevallendienst. Bart Depreitere

Organisatie van de zorg voor patiënten met aandoeningen van het axiaal skelet op de spoedgevallendienst. Bart Depreitere Organisatie van de zorg voor patiënten met aandoeningen van het axiaal skelet op de spoedgevallendienst Bart Depreitere Noodzaak tot verandering Status praesens Geen gecoördineerde aanpak op de SPGV-dienst

Nadere informatie

Percutane vertebroplastiek

Percutane vertebroplastiek Percutane vertebroplastiek Inleiding Patiënten die wervelbreuken hebben ten gevolge van osteoporose, hebben vaak veel last van rugpijn. In enkele gevallen is er ook sprake van neurologische uitval. Vroeger

Nadere informatie

Jackelien Van Laere Dienst Orthopedie en Traumatologie Universitair ziekenhuis Gent. Belang van fysiotherapie - revalidatie

Jackelien Van Laere Dienst Orthopedie en Traumatologie Universitair ziekenhuis Gent. Belang van fysiotherapie - revalidatie Jackelien Van Laere Dienst Orthopedie en Traumatologie Universitair ziekenhuis Gent Belang van fysiotherapie - revalidatie Mijn link met osteoporose Dienst traumatologie VKO Arbeidsongevallen Na val Spontane

Nadere informatie

Rug Netwerk Twente Orthopedische chirurgie

Rug Netwerk Twente Orthopedische chirurgie Datum: 18-06-2014 Spreker: DFM Pakvis Rug Netwerk Twente Orthopedische chirurgie Rugnetwerk Twente Gezamelijk topzorg leveren aan patienten met klachten op basis van wervelkolom pathologie. Optimale post

Nadere informatie

Osteoporose verpleegkundigen

Osteoporose verpleegkundigen Osteoporose verpleegkundigen Belinda Wardenaar Annemie de Vroe - Roothaert 1 ETZ zorgpad osteoporose Huidige zorgpad in ETZ: Oproep screening na fractuur vanaf 50-jarige leeftijd: brief - dexa folder -

Nadere informatie

Osteoporose: de feiten

Osteoporose: de feiten Reinier de Graaf Groep Osteoporose: de feiten Dieu Donne Niesten Orthopedisch chirurg RdGG CBO richtlijn 2011 Osteoporose is een chronische aandoening die in hoofdzaak bij ouderen voorkomt Mede als gevolg

Nadere informatie

OSTEOPOROSE DE STILLE ZIEKTE ZIEKTEBEELD EN DIAGNOSE NVKVV OOSTENDE 20/03/2013

OSTEOPOROSE DE STILLE ZIEKTE ZIEKTEBEELD EN DIAGNOSE NVKVV OOSTENDE 20/03/2013 OSTEOPOROSE DE STILLE ZIEKTE ZIEKTEBEELD EN DIAGNOSE NVKVV OOSTENDE 20/03/2013 Reumatoloog ZNA 20/03/2013 Wat is osteoporose? Broosheid van botten die op termijn zal leiden tot een breuk. Voorkomen van

Nadere informatie

- incidentele bevinding zonder klachten - weigering van chirurgische behandeling - slechte algehele conditie waardoor chirurgie niet verantwoord is

- incidentele bevinding zonder klachten - weigering van chirurgische behandeling - slechte algehele conditie waardoor chirurgie niet verantwoord is Auteur Soort studie Aantal patiënten Lee 2013 Qurashi Systematic review 1999-2011 Systematic review 1999-2011 Radiotherapie / Chirurgie (meestal gevolgd door ) 377 Conservatief waaronder Inclusiecriteria

Nadere informatie

Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015

Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015 Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015 Wat is de invloed van tractie op een lumbale

Nadere informatie

OSTEOPOROSE. Een stille ziekte. Dr. K. Goddeeris Afdeling Geriatrie AZ Damiaan Oostende

OSTEOPOROSE. Een stille ziekte. Dr. K. Goddeeris Afdeling Geriatrie AZ Damiaan Oostende OSTEOPOROSE Een stille ziekte Dr. K. Goddeeris Afdeling Geriatrie AZ Damiaan Oostende Pathofysiologie osteoporose Osteoporose is een aandoening van het skelet die de botsterkte vermindert en daardoor het

Nadere informatie

Spine Unit 2.0 Management van lumboischialgie op spoedgevallen

Spine Unit 2.0 Management van lumboischialgie op spoedgevallen Spine Unit 2.0 Management van lumboischialgie op spoedgevallen Dr. Pascal Vanelderen, MD, PhD Kritieke Diensten Multidisciplinair Pijn Centrum Ziekenhuis Oost-Limburg 600 500 Aantal spoedbezoeken 1023

Nadere informatie

Behandeling van osteoporotische polsfracturen

Behandeling van osteoporotische polsfracturen Behandeling van osteoporotische polsfracturen Fragility Fracture Care Gerald Kraan Orthopedisch Chirurg Lindenhof 2014 Definitie Osteoporose systemische aandoening skelet lage botmassa toegenomen risico

Nadere informatie

Osteoporose Voorkom Beenderbreuken

Osteoporose Voorkom Beenderbreuken Osteoporose Voorkom Beenderbreuken Prof. Dr. S. Goemaere Reumatoloog, UZ Gent Belgian Bone Club (BBC) International Osteoporosis Foundation (IOF) EU-Osteoporosis Consultation Panel IOF Working Parties

Nadere informatie

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren

Nadere informatie

Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking.

Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking. Casusschets 1 Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking. Vraag 1: welke anamnestische punten zijn van belang om al dan niet tot een DEXA over te gaan?

Nadere informatie

Is direct belasten mogelijk?

Is direct belasten mogelijk? Fracturen van de onderste extremiteit Is direct belasten mogelijk? Bas Frietman, Arts-onderzoeker Disclosure Potentiële belangen verstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

1 Epidemiologie en case finding

1 Epidemiologie en case finding 1 Epidemiologie en case finding Postmenopauzale osteoporose is de meest voorkomende metabole botziekte. Volgens recente gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft 17% van

Nadere informatie

Osteoporose profylaxe bij 80+

Osteoporose profylaxe bij 80+ Osteoporose profylaxe bij 80+ Emilie Gieling, AIOS Ziekenhuisfarmacie, CWZ Prof. Dr. Joop van den Bergh, internist-endocrinoloog, VieCurie MC Noord-Limburg, Maastricht UMC & UHasselt België (potentiële)

Nadere informatie

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen

Nadere informatie

LAGE RUGKLACHTEN / HERNIA Oorzaak en behandeling, wel of niet opereren?

LAGE RUGKLACHTEN / HERNIA Oorzaak en behandeling, wel of niet opereren? LAGE RUGKLACHTEN / HERNIA Oorzaak en behandeling, wel of niet opereren? Dokter op dinsdag, 28 februari 2012 Marcel Garssen Neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis Inleiding Er is nog een boel recht te zetten.

Nadere informatie

Technische Aspecten BMD

Technische Aspecten BMD Technische Aspecten BMD Werner Van Giel reumaverpleegkundige ZNA Jan Palfijn Merksem Waarom een BMC Diagnose osteoporose Fractuurrisico inschatten Opvolging van patiënten onder therapie Indeukingsfracturen

Nadere informatie

Osteoporose in de praktijk

Osteoporose in de praktijk Osteoporose in de praktijk 29 januari 2019 Hannah C.M. van Loon Internist-endocrinoloog Osteoporose Programma: Inleiding met casus Waarom behandeling? Effect van orale bi(s)fosfonaten Reden voor switch

Nadere informatie

Osteoporose. informatiebrochure voor patiënten en familie. Imeldaziekenhuis

Osteoporose. informatiebrochure voor patiënten en familie. Imeldaziekenhuis Osteoporose informatiebrochure voor patiënten en familie Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg Inhoud Wat is osteoporose? 3 De symptomen 3 Wat zijn de risicofactoren? 4 Preventie 5 Behandeling 8 Therapietrouw

Nadere informatie

Radiotherapie in de palliatieve setting. Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare

Radiotherapie in de palliatieve setting. Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare Radiotherapie in de palliatieve setting Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare Radiotherapie in de palliatieve setting 25-30% van de radiotherapeutische behandelingen Toename te

Nadere informatie

Update in de behandeling van heupfracturen. Dr Thomas De Geest Week van de Orthopedie, AZ Damiaan Oostende 26/2/2014

Update in de behandeling van heupfracturen. Dr Thomas De Geest Week van de Orthopedie, AZ Damiaan Oostende 26/2/2014 Update in de behandeling van heupfracturen Dr Thomas De Geest Week van de Orthopedie, AZ Damiaan Oostende 26/2/2014 Heupfracturen in België Jaarlijks > 12 000 heupfracturen in België vooral ouderen, gemiddeld

Nadere informatie

The Old Days Diagnose van osteoporose via DXA. WHO - Definitie. T-score. Normaal -1 Osteopenie < -1 and > -2.5 Osteoporose -2.5. DXA: Leeftijdsverloop

The Old Days Diagnose van osteoporose via DXA. WHO - Definitie. T-score. Normaal -1 Osteopenie < -1 and > -2.5 Osteoporose -2.5. DXA: Leeftijdsverloop The Old Days Diagnose van osteoporose via DXA DXA: Lumbar spine BMD Van Osteoporose naar Fractuurrisico Prof. Frank P. Luyten Centrum Metabole Botziekten Pentalfa 7 mei, 2015 WHO - Definitie T-score Normaal

Nadere informatie

Osteoporose. informatiebrochure voor patiënten en familie. Imeldaziekenhuis

Osteoporose. informatiebrochure voor patiënten en familie. Imeldaziekenhuis Osteoporose informatiebrochure voor patiënten en familie Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg Inhoud Wat is osteoporose? 3 De symptomen 3 Wat zijn de risicofactoren? 4 Preventie 5 Behandeling 8 Therapietrouw

Nadere informatie

Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom?

Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Prof. dr. D. Van den Weyngaert UZA / ZNA Middelheim Symposium Hoofd en Hals kanker - Erica Algemeen Ziekenhuis Campus Geel - 21 september

Nadere informatie

Epiduroscopie: van high-tech diagnostiek naar oorzakelijke behandeling. Dr. Liesbeth Teugels

Epiduroscopie: van high-tech diagnostiek naar oorzakelijke behandeling. Dr. Liesbeth Teugels van high-tech diagnostiek naar oorzakelijke behandeling Dr. Liesbeth Teugels van high-tech diagnostiek naar oorzakelijke behandeling 1. Principes van epiduroscopie en adhesiolyse 2. Epiduroscopie materiaal

Nadere informatie

Richtlijn Osteoporose en fractuurpreventie Nederlandse Vereniging voor Reumatologie Derde herzien druk, 2011

Richtlijn Osteoporose en fractuurpreventie Nederlandse Vereniging voor Reumatologie Derde herzien druk, 2011 Richtlijn Osteoporose en fractuurpreventie Nederlandse Vereniging voor Reumatologie Derde herzien druk, 2011 Stroomdiagram van diagnostiek,behandeling en follow-up bij patiënten van 50 jaar en ouder met

Nadere informatie

De hand en pols Sport en peesletsels Gertjan Schmitz

De hand en pols Sport en peesletsels Gertjan Schmitz De hand en pols Sport en peesletsels 02.06.2018 Gertjan Schmitz Inhoud Voetbal Volleybal/korfbal/basketbal Wielrennen en mountainbiken Tennis en badminton Golf Skiën Boxen 2 Voetbal Letsels ontstaan door

Nadere informatie

U heeft osteoporose? Wat nu?

U heeft osteoporose? Wat nu? U heeft osteoporose? Wat nu? Wat is osteoporose? Tijdens ons leven maakt ons lichaam van nature nieuw bot aan en elimineert het ouder bot. Na de leeftijd van 30-45 jaar worden de cellen die nieuw bot opbouwen

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling van botmetastasen. Aafke Meerveld-Eggink, Internist-oncoloog i.o.

Medicamenteuze behandeling van botmetastasen. Aafke Meerveld-Eggink, Internist-oncoloog i.o. Medicamenteuze behandeling van botmetastasen Aafke Meerveld-Eggink, Internist-oncoloog i.o. Normale bothuishouding poc = voorloper osteoclast OC = osteoclast pob = voorloper osteoblast OB = osteoblast

Nadere informatie

Harris(on), Jefferson of Lincoln Wie had ook alweer nekpijn? De geschiedenis zit in uw nek!

Harris(on), Jefferson of Lincoln Wie had ook alweer nekpijn? De geschiedenis zit in uw nek! Harris(on), Jefferson of Lincoln Wie had ook alweer nekpijn? De geschiedenis zit in uw nek! Kristof De Cuyper - Radiologie Karolina Kindt - Urgentiegeneeskunde 1. William Henry Harrison 1. Ring van Harris

Nadere informatie

Samenvatting. Algemene discussie en richtlijnen

Samenvatting. Algemene discussie en richtlijnen Samenvatting Algemene discussie en richtlijnen 185 Percutane vertebroplastiek (PV) betekent letterlijk door de huid heen het wervellichaam verstevigen. Het primaire doel van de behandeling met PV is het

Nadere informatie

Osteoporose en botdichtheidsmeting (Dexa)

Osteoporose en botdichtheidsmeting (Dexa) Osteoporose en botdichtheidsmeting (Dexa) Osteoporose en botdichtheidsmeting (DExa) Osteoporose of botontkalking is een aandoening waarbij botten dunner en zwakker worden, waardoor botbreuken gemakkelijk

Nadere informatie

Osteoporose Voorkom Beenderbreuken

Osteoporose Voorkom Beenderbreuken Osteoporose Voorkom Beenderbreuken Prof. Dr. S. Goemaere Reumatoloog, UZ Gent Belgian Bone Club (BBC) International Osteoporosis Foundation (IOF) EU-Osteoporosis Consultation Panel IOF Working Parties

Nadere informatie

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart

Nadere informatie

VAN HARTE WELKOM. Niet vallen maar opstaan. Zo lang mogelijk zelfredzaam zijn Anne Wipkink

VAN HARTE WELKOM. Niet vallen maar opstaan. Zo lang mogelijk zelfredzaam zijn Anne Wipkink VAN HARTE WELKOM Niet vallen maar opstaan Zo lang mogelijk zelfredzaam zijn Anne Wipkink INHOUD PRESENTATIE Definitie Osteoporose en Artrose Osteoporose - oorzaak - gevolg - wat kun je zelf doen? - suppletieadvies

Nadere informatie

Triple Aim en uitkomstdoelen

Triple Aim en uitkomstdoelen Fractuurpreventie Esther Donga, Internist Endocrinoloog Math Wijnands, Reumatoloog Jernt Korst, Kaderarts bewegingsapparaat Belinda Wardenaar, Osteoporose verpleegkundige Annemie de Vroe-Roothaert, Osteoporose

Nadere informatie

Schouderproblemen te boven Rotator Cuff Laesies. R Corveleijn Orthopedisch Chirurg

Schouderproblemen te boven Rotator Cuff Laesies. R Corveleijn Orthopedisch Chirurg Schouderproblemen te boven Rotator Cuff Laesies R Corveleijn Orthopedisch Chirurg M. Supraspinatus M. Infraspinatus M. Subscapularis M. Teres minor Rotatorcuff Functie rotatorcuff Mobiliteit elevatie rotaties

Nadere informatie

A two year, double-blind, randomized, multicenter, active-controlled study to evaluate the safety en efficacy of fingolimod administered orally once

A two year, double-blind, randomized, multicenter, active-controlled study to evaluate the safety en efficacy of fingolimod administered orally once A two year, double-blind, randomized, multicenter, active-controlled study to evaluate the safety en efficacy of fingolimod administered orally once daily versus interferon beta-1a i.m. once weekly in

Nadere informatie

Focus voor het volgende jaar: 3 indicaties. Prof. Dr. Jan Vandevenne

Focus voor het volgende jaar: 3 indicaties. Prof. Dr. Jan Vandevenne Focus voor het volgende jaar: 3 indicaties Prof. Dr. Jan Vandevenne Jo Feb 2010: CT LWZ (huisarts) Mei 2010: CT LWZ (spoedarts) Aug 2010: MRI LWZ (huisarts) Okt 2010: SPECT-CT LWZ (neurochirurg) Jan 2011:

Nadere informatie

Vallen en liefst niet breken! Joris Meeuwissen Algemeen interne geneeskunde en geriatrie Zaterdag 21 september 2013

Vallen en liefst niet breken! Joris Meeuwissen Algemeen interne geneeskunde en geriatrie Zaterdag 21 september 2013 Vallen en liefst niet breken! Joris Meeuwissen Algemeen interne geneeskunde en geriatrie Zaterdag 21 september 2013 Inhoudstafel 1. Sarcopenie, frailty en vallen 2. Osteoporose? 3. Hoe stellen we dit

Nadere informatie

Inleiding : Minimaal invasieve technieken voor skeletmetastasen

Inleiding : Minimaal invasieve technieken voor skeletmetastasen Minimaal invasieve ingrepen voor skeletmetastasen G Maleux MD, PhD Interventionele Radiologie UZLeuven Inleiding : Minimaal invasieve technieken voor skeletmetastasen o Recente ontwikkeling van innovatieve

Nadere informatie

Heup, knie en schouder : wat als alles begint te kraken? Bie Velghe Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013

Heup, knie en schouder : wat als alles begint te kraken? Bie Velghe Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Heup, knie en schouder : wat als alles begint te kraken? Bie Velghe Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Fysiologische veranderingen MSK BOT OSTEOPOROSE Matrix van vooral type 1 collageen,

Nadere informatie

Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking.

Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking. Casusschets 1 Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking. Vraag 1: welke anamnestische punten zijn van belang om al dan niet tot een DEXA over te gaan?

Nadere informatie

Fractuur en Osteoporosepolikliniek. Berthina van de Wardt, Verpleegkundige

Fractuur en Osteoporosepolikliniek. Berthina van de Wardt, Verpleegkundige Fractuur en Osteoporosepolikliniek Berthina van de Wardt, Verpleegkundige B.H.E.vandewardt@umcutrecht.nl 14-02-2013 Inhoud Ontstaan F&O polikliniek Bestaansrecht F&O polikliniek Doel van de F&O polikliniek

Nadere informatie

Achtergrond. QoL bij patiënten met wervelkolom metastasen. Number of surgeries in MCH for spinal metastases

Achtergrond. QoL bij patiënten met wervelkolom metastasen. Number of surgeries in MCH for spinal metastases QoL bij patiënten met wervelkolom metastasen Godard de Ruiter, Neurochirurg Claudine Nogarede, Verpleegkundig Specialist. Neuro & revalidatie congres 2016 Number of surgeries in MCH for spinal metastases

Nadere informatie

REUMATHOLOOG. Hilde Beulens

REUMATHOLOOG. Hilde Beulens REUMATHOLOOG Hilde Beulens Verzamelnaam Er bestaan meer dan 200 reumatische aandoeningen. 1 op de 5 Belgen heeft reumatische klachten. 1 op 1000 kinderen in België lijdt aan kinderreuma. 1/3de van de bevolking

Nadere informatie

Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie. Liselotte Boerman, ANIOS IC

Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie. Liselotte Boerman, ANIOS IC Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie Liselotte Boerman, ANIOS IC Casus Man, 66jr Acute nekpijn bij persen op toilet, met nadien toenemend nekpijn en hoofdpijn. Neurologisch onderzoek: n. abducens

Nadere informatie

Behandeling van peesletsels in het bovenste lidmaat. Prof. dr. G. Stassijns Fysische Geneeskunde en Revalidatie 15 november 2014

Behandeling van peesletsels in het bovenste lidmaat. Prof. dr. G. Stassijns Fysische Geneeskunde en Revalidatie 15 november 2014 Behandeling van peesletsels in het bovenste lidmaat Prof. dr. G. Stassijns Fysische Geneeskunde en Revalidatie 15 november 2014 Pathofysiologie Behandelingen Tendinopathie Is het nu Of tendinopathie inflammatie

Nadere informatie

Richtlijnen voor de diagnose en behandeling van lage rugpijn vanuit het SIgewricht

Richtlijnen voor de diagnose en behandeling van lage rugpijn vanuit het SIgewricht Richtlijnen voor de diagnose en behandeling van lage rugpijn vanuit het SIgewricht AUW Prof. Dr. G. Stassijns Fysische Geneeskunde en revalidatie Voorkomen Klachten Uitstralingsgebied Out Conservatieve

Nadere informatie

OSTEOPOROSE EN HEUPFRACTUREN

OSTEOPOROSE EN HEUPFRACTUREN CENTRUM VOOR OPERATIONEEL ONDERZOEK IN VOLKSGEZONDHEID OSTEOPOROSE EN HEUPFRACTUREN huidige toestand en bijdrage van informatie voor het opbouwen van een gezondheidsbeleid MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP

Nadere informatie

CERVICALE LETSELS EN WERVELLETSELS. Prof. dr. Hugo De Boeck AZ - VUB

CERVICALE LETSELS EN WERVELLETSELS. Prof. dr. Hugo De Boeck AZ - VUB CERVICALE LETSELS EN WERVELLETSELS Prof. dr. Hugo De Boeck AZ - VUB Brevet Acute Geneeskunde Academiejaar 2004-2005 1 WERVELKOLOM Fracturen en/of dislocaties van de wervelkolom zijn frequente letsels.

Nadere informatie

Arterio-veneuze malformatie

Arterio-veneuze malformatie Arterio-veneuze malformatie Behandeling Sanne Roijackers, coassistent IC 7-12-2016 Casus 60 jarige man Bewusteloos gevonden in badkamer Anisocorie L>R; bdz lichtreactief Subduraal hematoom met midlineshift

Nadere informatie

Rugklachten bij turnen. Esther Schoots, sportarts 13 oktober 2010

Rugklachten bij turnen. Esther Schoots, sportarts 13 oktober 2010 Rugklachten bij turnen Esther Schoots, sportarts 13 oktober 2010 www.smautrecht.nl www.estherschoots.nl Wat gaan we doen: Rugbelasting bij turnen Turnen en rugklachten: epidemiologie Aandoeningen van de

Nadere informatie

Radiotherapie in de palliatieve zorg

Radiotherapie in de palliatieve zorg Radiotherapie in de palliatieve zorg Radiotherapie bij myelumcompressie Karin Kleynen 24-11-2011 Casus: Dhr B 58 jaar Consult Urologie 21-7-2011 Patiënt had sinds 3 weken buik- en rugklachten, met name

Nadere informatie

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 154 NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 155 SAMENVATTING Achtergrond Hoewel het lumbosacraal radiculair syndroom (LSRS) zo lang bestaat als de geschiedenis van onze

Nadere informatie

PERCUTANE VERTEBROPLASTIE EN BALLONKYFOPLASTIE

PERCUTANE VERTEBROPLASTIE EN BALLONKYFOPLASTIE KCE-RAPPORT 255As SYNTHESE PERCUTANE VERTEBROPLASTIE EN BALLONKYFOPLASTIE 2015 www.kce.fgov.be KCE-RAPPORT 255As SYNTHESE PERCUTANE VERTEBROPLASTIE EN BALLONKYFOPLASTIE CHRIS DE LAET, NANCY THIRY, KIRSTEN

Nadere informatie

Aanpak van acute knieletsels in de eerste lijn. Dr. Bex Steven Huisarts/sportarts KSTVV Lotto-Belisol

Aanpak van acute knieletsels in de eerste lijn. Dr. Bex Steven Huisarts/sportarts KSTVV Lotto-Belisol Aanpak van acute knieletsels in de eerste lijn Dr. Bex Steven Huisarts/sportarts KSTVV Lotto-Belisol Anatomie Anatomie Anatomie Anatomie Algemeen Goede anamnese! ontstaansmechanisme van het letsel begrijpen

Nadere informatie

Hormoontherapie en osteoporose. Annemarie Venhuizen, reumatoloog Donderdag 9 juni 2016 Fysiotherapie & Oncologie Kennisnetwerk

Hormoontherapie en osteoporose. Annemarie Venhuizen, reumatoloog Donderdag 9 juni 2016 Fysiotherapie & Oncologie Kennisnetwerk Hormoontherapie en osteoporose Annemarie Venhuizen, reumatoloog Donderdag 9 juni 2016 Fysiotherapie & Oncologie Kennisnetwerk Opbouw presentatie introductie gezond botmetabolisme osteoporose, risicofactoren

Nadere informatie

Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014

Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014 Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014 Vraag Maskeert een perifere zenuwblokkade het optreden van

Nadere informatie

2 3 AU Zorginstituut Nederland. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen

2 3 AU Zorginstituut Nederland. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen 2 3 AU8.2016 > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de Geschillencommissie van Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) T.a.v. mevrouw Postbus 291 3700 AG ZEIST 0530. Eekholt 4

Nadere informatie

Dr. Steven Callens Dienst Algemeen Inwendige Geneeskunde, Infectieziekten en Psychosomatiek Universitair Ziekenhuis Gent

Dr. Steven Callens Dienst Algemeen Inwendige Geneeskunde, Infectieziekten en Psychosomatiek Universitair Ziekenhuis Gent HIV Dr. Steven Callens Dienst Algemeen Inwendige Geneeskunde, Infectieziekten en Psychosomatiek Universitair Ziekenhuis Gent 1 HIV Hepatitis C (&B) - TB HIV TB HCV HBV 2 HIV 3 4 5 Evolutie van HIV epidemie

Nadere informatie

De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg

De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg Prof. Dr. A. Sermon Traumatologische Heelkunde UZ Gasthuisberg, Leuven Probleemstelling Probleemstelling Epidemiologie Specifieke

Nadere informatie

Prostaatkanker Wat zijn de behandelmogelijkheden. Joost de Baaij, verpleegkundig specialist Marikenhuis 3 juni 2019

Prostaatkanker Wat zijn de behandelmogelijkheden. Joost de Baaij, verpleegkundig specialist Marikenhuis 3 juni 2019 Prostaatkanker Wat zijn de behandelmogelijkheden - Joost de Baaij, verpleegkundig specialist Marikenhuis 3 juni 2019 De prostaat Diagnose prostaatkanker PSA-dilemma Reduceert mortaliteit en kans op metastasen

Nadere informatie

Algemene benadering van lumbalgie. Dr. Wim Vlassenbroeck Sport- en Fysische geneeskunde & Revalidatie AZ Damiaan

Algemene benadering van lumbalgie. Dr. Wim Vlassenbroeck Sport- en Fysische geneeskunde & Revalidatie AZ Damiaan Algemene benadering van lumbalgie Dr. Wim Vlassenbroeck Sport- en Fysische geneeskunde & Revalidatie AZ Damiaan Een nieuwe wind in AZ Damiaan Pensioen Dr. Johan Dekeyzer (mei 2017) 2 en weldra 3 artsen

Nadere informatie

Percutane vertebroplastiek bij wervelfracturen door de ziekte van Kahler, agressief vertebraal hemangioom en bij een traumatische burstfractuur

Percutane vertebroplastiek bij wervelfracturen door de ziekte van Kahler, agressief vertebraal hemangioom en bij een traumatische burstfractuur PVP wordt in Nederland steeds vaker toegepast ter behandeling van pijnlijke, osteoporotische vertebrale compressiefracturen. Sinds de interventieradioloog Deramond in 1984 de eerste PVP uitvoerde bij een

Nadere informatie

Is intra-articulair hyaluronzuur nuttig bij de behandeling van cuffscheuren in de schouder?

Is intra-articulair hyaluronzuur nuttig bij de behandeling van cuffscheuren in de schouder? Is intra-articulair hyaluronzuur nuttig bij de behandeling van cuffscheuren in de schouder? Dr. P. Verspeelt Fysische geneeskunde en Revalidatie 15 november 2014 Wat is hyaluronzuur? 2 suikermolecules

Nadere informatie

Osteoporose = Botontkalking

Osteoporose = Botontkalking Osteoporose = Botontkalking Wat u moet weten over botontkalking ernstige aandoening. Gelukig kan Osteoporose vroegtijdig worden Inhoudstafel Inleiding I. Ziektebeeld II. Risicofactoren III. Preventie IV.

Nadere informatie

DSD Nederland 2013. Inhoud. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel en lengtegroei. Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg?

DSD Nederland 2013. Inhoud. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel en lengtegroei. Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg? DSD Nederland 2013 Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg? A. Hoek, gynaecoloog Sectie Voortplantingsgeneeskunde UMCG, Groningen Inhoud Calcium en Vitamine D, leefstijl Botmineraaldichtheid

Nadere informatie

Casestudy zorgprogramma rugproblemen

Casestudy zorgprogramma rugproblemen Casestudy zorgprogramma rugproblemen Het zorgprogramma rugproblemen Het ZP rugproblemen betreft een op maat gemaakt en evidence-based zorgtraject dat door UZ Leuven, voor een patiënt die zich aanbiedt

Nadere informatie

Paramedisch OnderzoekCentrum

Paramedisch OnderzoekCentrum Manueeltherapeutische classificaties voor lage-rugpijn: uitdaging voor de toekomst. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Prof.dr. Janusz Bromboszcz Opbouw Relevantie van classificaties voor MT Profielen KNGF-richtlijn

Nadere informatie

Behandeling van het acute herseninfarct

Behandeling van het acute herseninfarct Behandeling van het acute herseninfarct VPL symposium 14-03-2014 Puck Fransen, onderzoeker neurologie, Erasmus MC Inhoud Achtergrond (epidemiologie/etiologie) Behandeling endovasculaire behandeling Huidige

Nadere informatie

Evidence based behandeling van cervicobrachialgie

Evidence based behandeling van cervicobrachialgie Evidence based behandeling van cervicobrachialgie Dr. Niels-Jan Hendrickx 7de Herfstsymposium Fysische Geneeskunde en Revalidatie CERVICOBRACHIALGIE: diagnose en behandeling 20/10/2018 Evidence-based medicine?

Nadere informatie

Gericht behandelen van osteoporotische wervelinzakkingsfracturen

Gericht behandelen van osteoporotische wervelinzakkingsfracturen Gericht behandelen van osteoporotische wervelinzakkingsfracturen SAMENVATTING 1) Hoe draagt het doelmatigheidsproject bij aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg op afdelingsen/of instellingsniveau?

Nadere informatie

Osteoporose. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Osteoporose. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Osteoporose T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Marc Vervloet Amsterdam Papendal 15 december 2016 Head to head: PTx vs Cinacalcet Will there be a winner? Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

3.1 Asymptomatisch meningeoom (evidence based tekst)

3.1 Asymptomatisch meningeoom (evidence based tekst) 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841

Nadere informatie

Infobrochure. Wat is osteoporose? Geriatrisch dagziekenhuis T mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Wat is osteoporose? Geriatrisch dagziekenhuis T mensen zorgen voor mensen Infobrochure Wat is osteoporose? Geriatrisch dagziekenhuis T. 011 826 394 mensen zorgen voor mensen Titel Wat is osteoporose? Osteoporose, soms ook botontkalking genoemd, is een aandoening van het skelet

Nadere informatie