JAARVERSLAG 2015 MEDEWERKERS KJRW GELDERLAND

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2015 MEDEWERKERS KJRW GELDERLAND Mei 2016

2 Jaarverslag 2015 Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland Uitgegeven in mei

3 Voorwoord Nijmegen, mei 2015 Beste lezer, Voor u ligt het jaarverslag van de Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland (KJRW). In dit jaarverslag wordt een beeld geschetst van de werkzaamheden die de KJRW in 2015 heeft verricht. De KJRW verzorgt tweemaal in de week s middags een spreekuur waarin kinderen en jongeren ons kunnen bereiken via de post, , telefoon en chatfunctie op de website. Daarnaast kunnen ouders, verzorgers en professionals bij ons terecht met vragen over de rechtspositie van minderjarigen. Een bezoek aan medewerkers van de KJRW is alleen mogelijk op afspraak en niet op de locatie van de KJRW, maar bij de vestiging van Jeugdbescherming Gelderland in Nijmegen. Ook verzorgen de medewerkers van de KJRW elke tweede en vierde woensdag van de maand een spreekuur in Justitiële Jeugdinrichting de Hunnerberg in Nijmegen. Om de naamsbekendheid van de KJRW te vergroten en om ervoor te zorgen dat alle mogelijke hulpzoekenden van ons bestaan afweten, organiseren wij jaarlijks in november een evenement rond de Dag van de Rechten van het Kind. Daarnaast geven we voorlichtingen op basis- en middelbare scholen in Gelderland en verspreiden we posters en flyers. Tevens zijn we dit jaar begonnen het vergroten van de naamsbekendheid op landelijk niveau door middel van een landelijke PR-commissie die zich bezighoudt met landelijke media, promotiemateriaal en evenementen. Dit jaarbericht bevat gegevens over bovengenoemde werkzaamheden. In de eerste plaats zal kort worden stilgestaan bij de organisatie van de rechtswinkel, waarna een beeld wordt geschetst van de cliëntgegevens over het jaar Daarnaast zullen we inzicht verschaffen in onze werkzaamheden buiten de spreekuren om. Hierbij zullen onder andere de onderwerpen publiciteit en voorlichting aan bod komen. Dit jaarverslag zal worden afgesloten met een toekomstvisie. Achteraan vindt u als bijlage het financiële jaarverslag Wij nodigen iedereen uit die naar aanleiding van dit jaarverslag vragen, suggesties of opmerkingen heeft contact met ons op te nemen. Onze contactgegevens staan op de laatste pagina van dit jaarverslag. Met vriendelijke groet, Michelle Janssen Remi Slettenhaar Stephanie van Meijeren Voorzitter Secretaris Penningmeester 3

4 Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland De Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland verstrekt gratis juridisch advies aan kinderen en jongeren in de provincie Gelderland en omstreken. De Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland heeft een drieledig doel: a. het verbeteren van de rechtspositie van minderjarigen; b. het geven van juridische informatie en advies aan minderjarigen; c. de belangenbehartiging van minderjarigen op juridisch gebied. Deze doelstellingen zijn statutair vastgelegd. De Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland verricht haar werkzaamheden geheel op vrijwillige basis. De inkomsten van de stichting worden gevormd door subsidies, sponsoring en giften. De medewerkers De Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland bestaat op dit moment uit 31 medewerkers, allen rechtenstudenten aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Naast het houden van spreekuren neemt iedere medewerker plaatst in ten minste één van de beleidsgroepen. De beleidsgroepen zijn de schakel tussen het beleid van het bestuur en de uitvoering ervan. Dankzij deze groepen kan de rechtswinkel organisatorisch draaiende worden gehouden. De interne beleidsgroepen verzorgen voornamelijk de kwaliteit van de werkzaamheden van de rechtswinkel. Te denken valt aan het produceren en controleren van checklisten, het organiseren van lezingen en contact onderhouden met advocaten, maar ook het organiseren van teambuildingsactiviteiten. De externe beleidsgroepen hebben voornamelijk als taak het vergroten van de naamsbekendheid van de rechtswinkel. Zo behoren onder andere het organiseren van voorlichtingen, de PR, het werven van sponsoren, het contact onderhouden met scholen en het bekijken van subsidiemogelijkheden tot de taken van de externe beleidsgroepen. Terugblik Alvorens een overzicht te geven van de werkzaamheden in het jaar 2015 blikken we terug op de jaren daarvoor. Sinds 2007 bestaat de Kinder- en Jongerenrechtswinkel als zelfstandige stichting. Het jaar 2008 was vooral een jaar waarin de rechtswinkel zich moest positioneren. In 2009 leek de rechtswinkel haar weg gevonden te hebben in de jeugdzorg. Getuige hiervan zijn de nauwe banden met de eerder genoemde jeugdinrichting. Verder lijkt ook de naamsbekendheid te zijn toegenomen door het geven van verschillende voorlichtingen op basisscholen en middelbare scholen, poster- en flyeracties en advertenties in kranten en jongerenbladen etc. In de jaren tussen 2005 en 2015 heeft de KJRW gemiddeld ongeveer 350 kinderen en jongeren geholpen met hun juridische problemen. Ondanks fluctuerende cijfers blijkt dat er nog altijd behoefte is aan de informatie en adviesverstrekking door de rechtswinkel aan kinderen en jongeren. Een overzicht van het exacte aantal cliënten en casussen in de afgelopen jaren vindt u verderop in dit jaarverslag terug. 4

5 Cliëntgegevens 2015 Op deze en volgende pagina s geven we een beeld van onze cliënten in Het gaat hierbij om minder- en meerderjarigen die een juridische vraag hebben gesteld aan de rechtswinkel. Een dergelijke juridische vraag noemen we een hulpvraag. In sommige gevallen stelt één cliënt meerdere hulpvragen. Totaal aantal cliënten en hulpvragen Casussen Hulpvragen De afgelopen jaren zagen we het aantal cliënten en het aantal hulpvragen afnemen. In 2013 heeft zich een stijging voorgedaan doordat er dat jaar erg veel aan naamsbekendheid is gedaan. In 2015 net als in 2014 daalden de cijfers weer, ondanks dat ook in deze jaren de focus op het vergroten van de naamsbekendheid lag. Er is geen klipklare verklaring voor deze daling, maar mogelijk komt het doordat op een gegeven moment de social media-advertenties zijn stopgezet. Er waren in 2015 in totaal 140 cliënten, die 202 hulpvragen stelden. Doorverwijzingen en informatieaanvragen Naast de geregistreerde cliënten en hulpvragen verwijzen we ook mensen door naar andere instanties en rechtshulpaanbieders zoals reguliere rechtswinkels in en rond Nijmegen, maar ook de Kindertelefoon, de Belastingdienst, Jeugdbescherming Gelderland (voorheen Bureau Jeugdzorg Gelderland), Jeugd Schuldhulpverlening en VeiligThuis. Daarnaast krijgen we ook regelmatig verzoeken om informatie. Bij een informatieverzoek moet gedacht worden aan het aanvragen van een folder, informatie over de rechtswinkel zelf of het aanvragen van informatie ten behoeve van een spreekbeurt of werkstuk. Deze gegevens worden niet als hulpvraag geregistreerd en vallen dus buiten het hierboven weergegeven schema. 5

6 Aantal hulpvragen per rechtsgebied in % Personen- en Familierecht Privaatrecht overig 32% 55% Strafrecht Overig 3% Hulpvragen worden bij de KJRW Gelderland geregistreerd. Hierbij maken we een onderscheid tussen minderjarige en meerderjarige cliënten. Per casus wordt ook geregistreerd onder welk rechtsgebied de hulpvraag valt. In het bovenstaande figuur staan de rechtsgebieden vermeld. Onder de categorie Personen- en Familierecht vallen onderwerpen als gezag, echtscheiding, onderhoudsplicht, ondertoezichtstelling en omgang. De categorie Privaatrecht overig betreft vooral vragen over het verbintenissenrecht. De vragen in de categorie Strafrecht gaan voornamelijk over jongeren die in aanraking zijn gekomen met politie en/of justitie en die zich afvragen wat ze kunnen verwachten in een bepaalde situatie. Een zeer groot deel van deze vragen komt uit JJI de Hunnerberg en heeft meestal betrekking op de Penitentiaire Beginselenwet, de Beginselenwet Justitiële Jeugdinrichtingen en het huisreglement van JJI de Hunnerberg. In 2015 zijn er geen vragen gesteld in de categorieën Administratief recht en Arbeidsrecht en Sociaal zekerheidsrecht. Tot slot de categorie Overig : deze categorie bevat voor het grootste deel onderwerpen als jeugdhulpverleningsrecht, vragen over schoolregels en vragen over kinderrechten. Het aantal vragen in de categorie Personen- en Familierecht was in % van het geheel. In 2015 betrof het aantal Personen- en Familierechtelijke vragen 55%. Ten opzichte van 2015 is dit percentage dus gestegen. Vragen op het gebied van strafrecht betroffen in % van het geheel en in %. Ten opzichte van 2014 is dit percentage dus gedaald. Dat ongeveer helft van vragen die aan de KJRW gesteld worden strafrechtelijk van aard zijn, is te verklaren door het feit dat we al een aantal jaar spreekuur houden bij JJI de Hunnerberg en dus bekend zijn bij de jongens daar. Opvallend is dat er 2015 net als in 2014 geen arbeidsrechtelijke, sociaal zekerheidsrechtelijke en administratiefrechtelijke vragen zijn gesteld. Verder hebben zich er in de overige categorieën geen bijzondere ontwikkelingen voorgedaan ten opzichte van voorgaande jaren. 6

7 Verhouding tussen de reguliere aantallen en de aantallen van JJI De Hunnerberg Clienten Hulpvragen Regulier Hunnerberg JJI de Hunnerberg te Nijmegen JJI de Hunnerberg; waar opvoeding, onderwijs en behandeling centraal staan. Door het bieden van een veilig leefklimaar en een positieve benadering krijgen jongeren meer kans op een betere toekomst ( De Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland houdt sinds 2008 ook spreekuren in JJI de Hunnerberg te Nijmegen. Twee medewerkers bezoeken iedere tweede en vierde woensdagmiddag van de maand de justitiële jeugdinrichting om juridische bijstand te verlenen aan de geplaatste jongeren. In de bovenstaande tabel is het aantal hulpvragen en cliënten van de spreekuren in de Hunnerberg ten opzichte van het aantal cliënten en hulpvragen van de reguliere spreekuren uiteengezet. In 2015 waren 41 van de in totaal 140 cliënten jongeren uit de Hunnerberg. Daarmee vertegenwoordigen zij ruim 29% van onze cliënten. Zij stelden 59 van de 202 hulpvragen. In 2014 waren 76 van de 189 cliënten (ruim 40%) jongeren uit de Hunnerberg. Zij stelden 76 van de 198 hulpvragen. Deze daling is wellicht te verklaren door het dalende totaal aantal jongeren dat in JJI s zit, omdat de laatste jaren veelal wordt gekozen voor alternatieve afdoeningsmodaliteiten. 7

8 Verhouding meerderjarigen en minderjarigen Clienten Hulpvragen Meerderjarig Minderjarig Bij hulpvragen maken we onderscheid tussen minderjarige en meerderjarige cliënten. Voorheen werd er niet naar de leeftijd van degene die de vraag stelt gekeken, maar naar de leeftijd van het kind of de jongvolwassene om wie het gaat. We hebben gemerkt dat dit bij het registreren nog af en toe mis ging. Daarom is er in 2013 beslist dat de leeftijd van degene die de vraagt stelt, telt. Een voorbeeld is een ouder die een vraag stelt voor zijn of haar minderjarige kind. De vraagsteller is een volwassene, dus wordt de casus geregistreerd in de map voor meerderjarigen. In deze map is het wel mogelijk ook de leeftijd van de minderjarige wiens belangen worden behartigd, te noteren. De Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland beantwoordt in beginsel alleen juridische vragen van kinderen en jongeren. Jongvolwassenen tot en met 21 jaar kunnen echter ook nog bij ons terecht. Zij stellen vaak vragen over de voortgezette onderhoudsplicht. Daarnaast zitten er een aantal jongvolwassen cliënten in JJI de Hunnerberg. Oorzaak hiervan is het sinds 1 april 2014 geldende adolescentenstrafrecht. Soms behandelen wij ook vragen van meerderjarigen. Deze vragen moeten dan wel connexiteit hebben met onze doelgroep en specialistische kennis. De hiervoor beschreven situatie waarin een ouder belt om de belangen van zijn of haar kind te behartigen, is hier een voorbeeld van. Indien er geen sprake is van connexiteit met onze doelgroep en specialistische kennis, wordt de contactzoekende doorverwezen naar een andere rechtshulpverlenende instantie. In 2015 deden 76 meerderjarige cliënten een beroep op onze rechtswinkel. In 2014 waren dit er 113. We zien hier dus een daling van het aantal meerderjarige cliënten. Ook in de categorie minderjarigen zien we een daling ten opzichte van In 2014 deden 76 minderjarigen een beroep op de KJRW, in 2015 waren dit er 64. Sinds 2014 is het aantal cliënten/contactzoekenden van wie de leeftijd onbekend is nul. Dit komt door betere registratie-instructies aan medewerkers. We hebben niet aan elke contactzoekende ouder, professional, verzorger, familielid etc. gevraagd wat hun exacte leeftijd is, maar wel geregistreerd of ze 20+ waren of niet. 8

9 Wijze van contactzoeken Minderjarigen 2% Meerderjarigen 11% 19% 20% Telefoon 36% Telefoon 59% Hunnerberg Overig 37% 16% Hunnerberg Overig Er zijn verschillende manieren waarop cliënten contact opnemen met de KJRW Gelderland. Zo zijn wij zowel telefonisch, als via de en per post te bereiken. Geruime tijd geleden bereikte een substantieel gedeelte van de vragen ons nog per brief. Inmiddels wordt hier bijna geen gebruik meer van gemaakt, hoewel de mogelijkheid om ons te schrijven nog wel bestaat. Deze wijze van contact zoeken valt onder de categorie overig. Eind 2012 is er een nieuwe wijze van contact zoeken bijgekomen: de chatfunctie op de vernieuwde website. De verwachtingen van dit communicatiemiddel waren erg hoog. Het blijkt echter dat er weinig gebruik van deze chatfunctie wordt gemaakt, vandaar dat ook dit communicatiemiddel onder de categorie overig valt. In 2014 nam 48% van de minderjarigen contactzoekenden via contact met ons op. In 2015 bereikte 59% van de cliënten ons per . In 2014 was het aantal meerderjarige cliënten dat de gebruikt om een vraag te stellen 16%, in 2015 is dit gelijk gebleven. De telefoon is onder minderjarigen in populariteit niet gedaald: zo pakten 18-minners in 2014 in 20% van de gevallen een telefoon, net als in Voor meerderjarigen was dit percentage in % en in 2015 ruim 36%. Waar bij minderjarigen de telefoon dus in populariteit daalt en de in populariteit stijgt, zien we dit bij meerderjarigen juist andersom. Dit is waarschijnlijk te verklaren uit het feit dat voor minderjarige contactzoekers de drempel om te en erg laag is, terwijl bellen voor hen vaak spannend kan zijn. Andersom geldt dat volwassen contactzoekers vaak makkelijker de telefoon pakken. Aangezien de Hunnerberg-casussen een groot deel van ons totaal aantal cassusen zijn, is het een aparte categorie in bovenstaande tabel. In 2014 zat 21% van onze minderjarige cliënten in de Hunnerberg, in 2015 was dit 19%. Voor meerderjarige cliënten gold dat in % van hen in de Hunnerberg zat. In 2015 zien we hier een daling naar 37%. Het percentage overig is ten opzichte van vorig jaar van 1,8% toegenomen tot 11%. Een verklaring hiervoor kan gevonden worden in de chatfunctie. De chat is in het jaar 2015 meerdere keren gebruikt, in 2014 was dat helemaal niet gebeurd. 9

10 Voor wie wordt contact gezocht? Minderjarigen Meerderjarigen 2% 3% 98% Zichzelf 36% Overig 52% 4% 5% Zichzelf Overig Kennis Familielid Cliënt Sinds een aantal jaar wordt bijgehouden voor wie contact wordt gezocht met de KJRW. Zo stelde in % van onze minderjarige cliënten een vraag voor een familielid. In 2015 was dit iets meer dan 2%, oftewel bijna nihil. In slechts enkele gevallen werd door minderjarigen contact gezocht voor iemand anders, 98% van de minderjarigen zoekt namelijk in 2015 contact voor zichzelf. De sterke daling is te verklaren uit het feit dat casussen vanaf 2013 geregistreerd worden naar degene die contact opneemt. Als een minderjarige bijvoorbeeld contact opneemt voor zijn of haar meerderjarige broertje, wordt de casus als minderjarig geregistreerd. In 2015 hebben we dit vaak herhaald en uitgelegd aan medewerkers en nu blijkt dat een geval als bovenstaand voorbeeld nauwelijks voorkomt. Andersom (een meerderjarige die contact zoekt voor een minderjarige) komt het vaker voor. In 2014 nam 60% van de meerderjarigen contact op voor zichzelf, in 2015 daalde dit naar 52% Ook deze forse daling is te verklaren door de reeds genoemde andere manier van registreren. In 2014 werd door meerderjarigen in 2% van de gevallen contact gezocht voor een kennis of vriend en 5% zocht contact voor overige personen. In 2015 was dit respectievelijk 4% en 5%. Merkwaardig genoeg wordt in 2015 voor het eerst in grote mate contact opgenomen voor een familielid, namelijk 36%. Dit is nog niet eerder voorgekomen. Dit is waarschijnlijk te verklaren door de komst van de (nieuwe) Jeugdwet en de bezuinigingen binnen de jeugdzorg; er wordt als gevolg steeds meer gekozen voor hulp binnen de familiesfeer. Daarnaast is in 2015 voor het eerst voor 3% een vraag gesteld namens een professional voor een cliënt. Dit heeft betrekking gehad op het bieden van een ondersteunende rol van de KJRW bij het schrijven van een brief met een minderjarige. 10

11 Verdeling naar geslacht Minderjarigen Onbekend Vrouw Man Meerderjarigen Onbekend Vrouw Man De KJRW krijgt (vanzelfsprekend) van zowel jongens en meisjes als mannen en vrouwen hulpvragen. In het verleden waren er veel meer vrouwelijke cliënten dan mannelijke. De afgelopen jaren werd het percentage jongens en mannen echter steeds groter. In 2010 waren er voor het eerst meer jongens dan meisjes die een beroep deden op de KJRW. In 2011 zette deze trend door en waren er bijna tweemaal zoveel mannelijke als vrouwelijke minderjarige cliënten. Dit had waarschijnlijk alles te maken met het toegenomen aantal cliënten van de Hunnerberg, waar meer mannelijke dan vrouwelijke jeugdigen verbleven. Sinds 2013 zitten er in de Hunnerberg enkel nog jongens. In 2014 zien we dat meer dan de helft van de contactzoekenden mannelijk waren (57%), het percentage vrouwen was 33% en bij 9% van de gevallen was het geslacht bij ons niet bekend. Het percentage vrouwen is echter in %, het percentage mannen 42% en bij 6% van de gevallen was het geslacht onbekend. Hier zien we dus een verschil. Bij meerderjarigen is een groter verschil te zien: 72% van de contactzoekenden in 2014 is mannelijk, 22% is vrouwelijk en 5% is bij ons niet bekend. In 2015 is 65% van de contactzoekende mannelijk, 25% is vrouwelijk en 9% is bij ons niet bekend. 11

12 Leeftijdsverdeling Minderjarigen t/m 11 jaar 12 t/m 14 jaar 15 t/m 17 jaar Onbekend Meerderjarigen 18 jaar 19 jaar 20 jaar Onbekend 3% 10% 21% 38% 49% 54% 16% 9% Er is een verdeling gemaakt in verschillende leeftijdscategorieën. Kinderen tot en met 11 jaar vormden in % van het totaal. In 2015 zien we een lichte daling tot 10%. Minderjarigen van 12 tot en met 14 jaar vormden 13% van het totaal in 2014 en 49% in Het percentage 15 tot en met 17-jarigen is afgenomen van 54% in 2014 naar 38% in Het aantal minderjarige cliënten waarvan de leeftijd onbekend is, is van 19% in 2014 naar 3% in 2015 gedaald. We vinden het erg fijn deze stijging te zien, omdat de leeftijd voor beantwoording van sommige casussen van cruciaal belang is. In 2016 zal geprobeerd worden het percentage verder omlaag te brengen, onder andere door betere instructies aan onze medewerkers. In 2014 bleek dat 12% van het aantal meerderjarigen 18 jaar was. In 2015 is dit verdubbeld naar 21%. Dit is een opvallende stijging aangezien in 2014 het aantal meerderjarigen van 18 jaar juist was gedaald van 30% naar 12%. Dit lijkt dus weer op zijn retour. De categorie van 19-jarigen is ten opzichte van 2014 met 7% gedaald naar 9%. Het percentage 20-jarigen is ten opzichte van 2014 in 2015 echter met 5% gedaald tot 16%. Ook bij meerderjarigen is er een gelijk percentage te zien in het percentage onbekende leeftijden. In 2014 was dit bij meerderjarigen 51%, in 2015 was dit 54%. Dit kan verklaard worden door het feit dat bij volwassen contactzoekers vaak niet gevraagd wordt naar de exacte leeftijd. Er wordt enkel ingevuld of iemand ouder is dan 21 of niet. 12

13 Verdeling hulpvragen per maand Meerderjarigen Minderjarigen 5 0 In 2014 deden zich in sommige maanden behoorlijke verschillen voor in het aantal casussen. Dit zien we ook terug in Merkwaardig genoeg zijn de pieken in 2015 vooral in juni, september en 2015 te zien, terwijl in 2014 de pieken vooral zijn in de maanden maart, mei en augustus. September sprong er qua aantal casussen in 2015 uit. Dit is wellicht te verklaren door een actieve acquisitie voor de Dag van de rechten van het kind 2015 in november. Door een dergelijke acquisitie specifiek gericht op kinderen zijn veel minderjarigen bereikt. In oktober hebben we geflyerd en posters opgehangen op verschillende locaties: van scholen, tandartsen en huisartsen tot musea, sportcentra en buurthuizen. Dit verklaart wellicht de kleine piek in december. In tegenstelling tot voorgaande jaren merken we in 2015 dat de laagste aantallen vragen zich niet voordoen rondom de schoolvakanties, te weten de zomervakantie (juli en augustus), de herfstvakantie (eind oktober en begin november) en de kerstvakantie (december). Juist in deze periodes wordt er actief vragen gesteld. Een mogelijke verklaring hiervoor kan zijn dat minderjarigen juist in die periodes tijd genoeg hebben om contact met de KJRW te zoeken. 13

14 Overige werkzaamheden De medewerkers van de KJRW verzorgen iedere maandag- en woensdagmiddag een spreekuur op ons kantoor in Nijmegen. Daarnaast wordt elke tweede en vierde woensdag van de maand een spreekuur in de JJI De Hunnerberg in Nijmegen gehouden. Naast deze spreekuren houden we ons bij de KJRW echter met nog veel meer bezig. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste activiteiten van het jaar Publiciteit Onze publiciteit is gericht op het vergroten van de naamsbekendheid. Dit jaar hebben we onze naamsbekendheid vergroot door het geven van diverse voorlichtingen op basisscholen en middelbare scholen in Gelderland. Ook worden we genoemd in een brief die minderjarigen ontvangen van verschillende rechtbanken als zij door de rechter mogen worden gehoord. Daarnaast worden we genoemd op de website van (rechts)hulpverlenende instanties, zoals de Kinderombudsman. Verder hebben we geprobeerd onze naamsbekendheid te vergroten door samenwerkingen aan te gaan met organisaties. We hebben gesprekken gehad met Stip en NimJimmy s. Stip en NimJimmy s zijn samenwerkingsverbanden van allerlei hulpverlenende organisaties die aan kinderen, jongeren en volwassenen de mogelijkheid bieden vragen te stellen over uiteenlopende kwesties (wonen, inkomen, schulden, opvoeding, rechten). De samenwerkende organisaties zitten op verschillende locaties dicht bij elkaar, zodat snel en effectief hulp op maat geboden kan worden. Daarnaast is er ook het nodige contact met de Kindertelefoon voor de nodige doorverwijzingen van cliënten. Deze gesprekken hebben er hopelijk voor gezorgd dat de KJRW Gelderland bij meer instanties bekend is geworden. Wij hopen op deze manier nog meer kinderen en jongeren te bereiken en te kunnen helpen. In 2014 is eveneens het idee van een inloopspreekuur op de locatie van NimJimmy s ontstaan. Halverwege 2015 heeft NimJimmy s in samenwerking met de KJRW getracht een inloopspreekuur daadwerkelijk op touw te zetten. NimJimmy s heeft echter pas halverwege 2016 een pand gekregen waardoor een mogelijk inloopspreekuur eerder nog niet mogelijk was. Dit zal dan ook verder worden uitgewerkt in Het flyerbeleid dat in 2013 is opgezet, is in 2015 voortgezet. Er is door alle KJRW-medewerkers geflyerd op verschillende locaties waar veel kinderen en jongeren komen. Denk hierbij aan scholen, huisartsen, huiswerkbegeleidingslocaties, tandartsen, musea, sportverenigingen en andere opbare ruimten in Nijmegen en omstreken. Behalve flyers zijn de in 2014 ontworpen posters in 2015 ook opgehangen op bovengenoemde locaties. Verder is in 2015 geprobeerd om kinderen en jongeren te bereiken door verschillende promotiematerialen uit te delen. Zo zijn er zoveel mogelijk pennen en bidons - bedrukt met het KJRW-logo verspreid onder kinderen en jongeren, met name op de Dag van de rechten van het kind. Daarnaast zijn de in 2014 truien bedrukt met het logo van de KJRW. Op evenementen en tijdens voorlichtingen is het voor aanwezigen op die manier duidelijk van welke instantie 14

15 wij zijn. In 2015 is het idee opgekomen om ook polo s met het logo van de KJRW te laten bedrukken; dit zal nader uitgewerkt worden in In november 2015 is er een zeer succesvolle Dag van de Rechten van het Kind georganiseerd voor ongeveer 330 leerlingen van het MaasWaal College in Wijchen. De KJRW organiseerde de Dag in samenwerking met deze school. De Dag begon met een gezamenlijke opening. Daarna volgenden verschillende workshoprondes gedurende een dag lang met verschillende organisaties waaronder WarChild, Ieder1Gelijk, Unicef, LoverBoys, Amnesty International en de KJRW. Tot slot heeft de PR-commissie in 2015 goed haar best gedaan om zoveel mogelijk media te benaderen. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen. In 2015 stonden we in regionale kranten als Rozet, de Brug en de Gelderlander. In 2015 is de PR-commissie begonnen met het benaderen van media buiten Nijmegen. Ook dit had effect, want begin 2015 zijn we geïnterviewd door Omroep Arnhem Actueel. Verder is er eind 2014 begonnen met het opzetten van een Landelijke PR-commissie in samenwerking met andere KJRW s. De Landelijke PR-commissie heeft als taak het benaderen van landelijke media zoals tv-stations en tijdschriften door middel van een KJRW-filmpje. Deze landelijke PR-commissie is in 2015 verder aan de slag gegaan door het concept van een landelijke stichting in samenwerking met andere KJRW s. Dit zal ook in 2016 nader worden uitgewerkt. Social Media Onder jongeren is de sociale netwerksite Facebook erg populair geworden. De KJRW heeft daarom een Facebookpagina die geliked kan worden en een KJRWvriend waar iedereen vrienden mee kan worden. Op beide accounts werden regelmatig rechtswinkelgerelateerde nieuwtjes gepost. Zo zijn er een aantal posts gewijd aan de Dag 2015, de collecte en het vervallen van een spreekuur door een feestdag. Verder is er ook actueel (landelijk) nieuws geplaatst, zoals spraakmakende (straf)rechtszaken, nieuwe wetgeving of initiatieven. Op het Twitter-account van de KJRW wordt wekelijks getweet over de rechten en plichten van kinderen en jongeren, het werk van de KJRW of actualiteiten. Verder worden zoveel mogelijk kinderen en jongeren op die manier geattendeerd op het feit dat er die maandag of woensdag weer een spreekuur plaatsvindt. Tot slot worden medewerkers, oud-medewerkers en overige geïnteresseerden via de LinkedIn-pagina van de KJRW op de hoogte gehouden van onze werkzaamheden. Wij proberen onze naamsbekendheid te vergroten door gebruik te maken van social media, maar merken dat vooral oudere mensen ons volgen op de accounts. We hopen hier in de toekomst verandering in te kunnen brengen door gebruik te maken van betaalde promotiediensten op Facebook. Website Sinds 2012 zijn alle websites van de KJRW s in Nederland volgens dezelfde stijl ingericht. Hierdoor wordt een eenheid gecreëerd binnen de verschillende KJRW s. De website is modern en interactief en geeft duidelijke informatie per onderwerp. Daarnaast biedt de website een chatfunctie waarmee jongeren tijdens het 15

16 spreekuur direct met een medewerker kunnen chatten. In 2014 werd hier slechts een aantal keer gebruik van gemaakt, maar in 2015 zien we dat de chatfunctie steeds meer wordt gebruikt. Van de mogelijkheid om een vraag te stellen via het formulier is daarentegen veelvuldig gebruik gemaakt. Hieruit blijkt hoe belangrijk de website voor ons is. Voorlichting Zoals eerder genoemd hebben we in 2015 verschillende voorlichtingen gegeven op basisscholen en middelbare scholen in de provincie Gelderland. We laten scholieren hierbij op een laagdrempelige manier kennis maken met hun rechten en plichten in het dagelijkse leven. Verder bieden voorlichtingen de mogelijkheid om vragen van kinderen te beantwoorden. De scholen ervaren onze voorlichtingen als zeer leerzaam. De voorlichtingscommissie heeft verschillende voorlichtingen dit jaar bewerkt zodat ze up-to-date zijn en beter toegespitst op de doelgroepen en actualiteit. Zo is de voorlichtingscommissie in 2015 gestart met het toevoegen van onderwerpen als privacy op social media en catfish. Ook heeft de commissie de voorlichtingen gemoderniseerd in de vorm van Prezi-presentaties in plaats van powerpoints. De voorlichtingen blijken zeer goed te werken voor onze naamsbekendheid en voor het besef van de jongeren dat ze met hun juridische problemen ergens naar toe kunnen. We merken dat de voorlichtingen goed ontvangen worden, aangezien scholen vaak laten weten nogmaals een voorlichting te willen.. Nieuwsbrief Elke twee à drie maanden sturen we een nieuwsbrief naar alle contactpersonen, oud- medewerkers en gei nteresseerden. De nieuwsbrief bevat naast de laatste ontwikkelingen binnen de rechtswinkel ook interviews met oud-medewerkers, samenvattingen van lezingen, informatie over nieuwe medewerkers en artikelen over actuele thema s. Spreekuren in de Hunnerberg Sinds 2008 houden we iedere tweede en vierde woensdag van de maand een spreekuur in de Justitie le Jeugdinrichting De Hunnerberg in Nijmegen. Twee medewerkers gaan op woensdagmiddag naar de jeugdinrichting toe. Zij gaan dan met een begeleider alle afdelingen langs en geven aan dat de jongens hun vragen kunnen stellen. De vragen nemen zij mee naar ons kantoor op de rechtswinkel. Hier werken zij de antwoorden uit, die zo snel mogelijk per post naar De Hunnerberg worden verstuurd. De spreekuren zijn zeer succesvol en hulpvragen uit de Hunnerberg maken dan ook een groot deel uit van het totaal aantal hulpvragen. Het contact met zowel de jongeren in de Hunnerberg als de personeelsleden verloopt bijzonder prettig. De vrienden van de Kinder en Jongerenrechtswinkel Gelderland Oud-medewerkers en overige gei nteresseerden kunnen vriend worden van de KJRW. Zij geven jaarlijks een kleine bijdrage en worden als dank daarvoor op de hoogte gehouden van de gang van zaken binnen de rechtswinkel. Jaarlijks wordt er een Vrienden Van-borrel georganiseerd, waar alle huidige medewerkers, oudmedewerkers en gei nteresseerden welkom zijn. Op deze manier hopen wij dat iedereen betrokken blijft bij de rechtswinkel en dat zij onze naam zullen 16

17 verspreiden. De borrel was in 2014 erg gezellig, maar helaas is de borrel door te weinig animo in 2015 niet geweest. Er is geen klipklare verklaring voor het gebrek aan interesse van oud-medewerkers, maar mogelijk heeft het ermee te maken dat de KJRW in veel nieuwe medewerkers heeft gekregen waardoor de oud-medewerkers niemand meer kenden. Contactadvocaten Tijdens onze werkzaamheden bij de KJRW kunnen wij gebruik maken van de hulp van contactadvocaten. Wij waarderen dit zeer. Deze advocaten zijn werkzaam op kantoren in Nijmegen en omstreken. Mochten wij hulp nodig hebben bij het beantwoorden van een hulpvraag, dan staan deze advocaten voor ons klaar. Onze lijst met contactadvocaten is zeer uitgebreid. Dit jaar zijn alle advocaten persoonlijk benaderd of zij hun gratis adviezen aan onze rechtswinkel willen blijven geven. Alle advocaten hebben dit jaar een taart gekregen als dank voor hun werk. Controlecommissie De KJRW heeft een controlecommissie om de kwaliteit van de casusbeantwoording te waarborgen. Deze commissie stuurt moeilijke, interessante en frequent terugkerende casussen op naar de contactadvocaten om deze te controleren en verbeterpunten aan te geven. Sinds 2014 zijn naast reguliere casussen ook Hunnerbergcasussen ter controle naar contactadvocaten opgestuurd. Door mensen die in de praktijk werkzaam zijn onze casussen te laten controleren, hopen wij dat onze adviezen juridisch juist blijven en aansluiten op de praktijk. De kwaliteit van onze dienstverlening wordt op deze manier tot een hoger niveau gebracht. Verder houdt de controlecommissie zich bezig met het up-to-date houden en verbeteren van de checklisten die tijdens spreekuren gebruikt worden. 17

18 Verder dit jaar! Er zijn in september nieuwe medewerkers aangenomen en in februari 7 nieuwe medewerkers wegens het vertrek van een deel van onze vrijwilligers.! Alle nieuwe medewerkers hebben een gesprekstraining gehad.! Afgelopen jaar hebben de leden van de teambuildingcommissie een galadiner en drie teambuildingsactiviteiten georganiseerd.! Er zijn twee lezingen georganiseerd. De eerste lezing van mevr. Suus Mijland ging over de organisatie van VeiligThuis. De tweede lezing was op locatie van Hekkelman advocaten en notarissen te Arnhem door mevr. Herlinde Bos en ging over (v)echtscheidingen en kinder- of partneralimentatie. Er stond ook nog een derde lezing op de planning over Jeugdbescherming, maar deze is door omstandigheden niet doorgegaan.! De leden van de sponsorcommissie hebben diverse advocaten benaderd voor een bijdrage ter ondersteuning van de KJRW. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen waardoor onder andere onze literatuurkast weer up-to-date is.! Ook hebben we van Jeugdbescherming Gelderland te horen gekregen dat we twee nieuwe mobiele telefoons krijgen in ons kantoor. We gaan hier dagelijks veel plezier en gemak van krijgen, o.a. door de mogelijk van whatsappen!! We hebben in mei gecollecteerd voor het Nationaal Fonds Kinderhulp.! In september zijn we met het KJRW vrijwilligersteam een weekend weg geweest.! Er zijn een aantal landelijke vergaderingen van kinderrechtswinkels geweest waaraan we hebben deelgenomen. Het doel hiervan is het uitwisselen van ervaring en een hechtere samenwerking creëeren. Tevens hebben er al dan niet tijdens de landelijke vergadering meerdere landelijke PR-vergaderingen plaatsgevonden. 18

19 Toekomstvisie Het jaar 2015 was voor de Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland een goed jaar. Er is veel gedaan aan naamsbekendheid, teambuilding, de kennis van medewerkers en de kwaliteit van adviezen. Helaas moeten we ten opzichte van een jaar eerder een daling constateren in het aantal casussen en hulpvragen, maar ondanks dat zijn er ook in 2015 veel kinderen en jongeren geholpen. Het aantal hulpvragen dat dit jaar werd gesteld doet blijken dat nog steeds behoefte is aan ons reguliere spreekuur en Hunnerbergspreekuur. Promotie is heel belangrijk voor de KJRW. Dit zullen we in 2016 zeker voortzetten. We hopen hierdoor onze naam in heel Gelderland (en ook Noord- Brabant en Overijssel die zelf geen regionale Kinder- en Jongerenrechtswinkel hebben) bekend te maken. Naast het inzetten van middelen als de website, social media, promotiemateriaal en de voorlichtingen kunnen nieuwe manieren worden aangewend om onze naamsbekendheid bij jongeren te vergroten. Hierbij kan gedacht worden aan de inzet van de landelijke stichting die landelijk promotiemateriaal kan verspreiden en een reclamecampagne kan opzetten. Door de mogelijkheid van whatsapp in de toekomst zal de KJRW toegankelijker worden. De PR commissie is begin 2014 van start gegaan met het actief benaderen van diverse media in en buiten Nijmegen. Zo hebben in het eerste kwartaal van 2015 al diverse radio- en kranteninterviews plaats gevonden. Ook het verspreiden van flyers en posters op locaties waar veel kinderen en jongeren komen, heeft bijgedragen aan het vergroten van de naamsbekendheid. Dit zal in 2016 dan ook zeker voortgezet worden. Het nieuwe PR beleid is anno 2015 helemaal van nu: er zal veel gebruik worden gemaakt van social media als Twitter en Facebook. Er zullen advertenties op Facebook geplaatst worden die ervoor moeten zorgen dat meer kinderen en jongeren van ons bestaan af weten. Daarnaast wordt er - met op kinderen en jongeren gerichte posts - meer op de behoefte van onze doelgroep ingespeeld. We hopen in 2016 op een toename van de hoeveelheid casussen. De verwachting is dat bovengenoemde promotieacties hier een belangrijke rol in gaan spelen. In 2016 zullen we ook proberen weer een succesvol evenement in het kader van De Dag van de Rechten van het Kind te verzorgen. De voorbereidingen van de Dag zijn inmiddels in volle gang. Dit jaar zal de Dag waarschijnlijk weer op een school georganiseerd worden. Op deze manier kunnen wij veel kinderen en jongeren bereiken. Uiteraard zullen we doorgaan met het geven van voorlichtingen op basisscholen en middelbare scholen met de vernieuwde Prezi-voorlichtingen en zal er hard gewerkt worden aan bredere samenwerkingen met scholen. Natuurlijk blijft aandacht voor onze dienstverlening voorop staan. Door middel van vernieuwing en uitbreiding van onze informatiebronnen, scholing van onze vrijwilligers en het voortzetten en uitbreiden van de controlecommissie hopen we in 2015 de kwaliteit van onze adviezen en de kennis van onze vrijwilligers op hoog niveau te houden en te verbeteren. 19

20 Bij het bovenstaande verliezen we niet uit het oog dat een gezonde financie le basis onontbeerlijk is voor het draaiende houden van de rechtswinkel. We verrichten onze werkzaamheden op vrijwillige basis, dus zullen we afhankelijk blijven van subsidies, sponsoring en giften. In 2015 zijn we er in geslaagd door middel van sponsoring en giften financie le middelen te vergaren voor de activiteiten en verdere ontwikkeling van de KJRW. Ook in het aankomende jaar blijven we actief op zoek naar financie le middelen om onze werkzaamheden te kunnen blijven verrichten. Dit jaarverslag laat zien dat er nog grote behoefte bestaat aan gratis en vrijblijvend juridisch advies speciaal voor kinderen en jongeren. Het gehele KJRW-team zal onder leiding van een enthousiast bestuur hard haar best doen om het aantal casussen en hulpvragen in 2016 weer te doen stijgen. Zolang minderjarigen nog een ondergeschikte rol spelen in het aanbod van de (professionele) rechtshulp, zullen wij het als onze taak zien deze rol met volle overtuigingskracht op ons te nemen en zullen we dit vol gedrevenheid en enthousiasme doen. Contact Kinder- en Jongerenrechtswinkel Gelderland Postbus 1322, 6501 BH Nijmegen Tel:

21 21