Programma. De aanleiding Wat hebben we onderzocht? Wat zijn onze bevindingen? Internationaal? Producten

Transcriptie

1 Rekenstress Een leerling: Ik heb geen vertrouwen in mezelf, vertel niets aan mijn ouders. Ik heb vaak buikpijn. In klas 1 en 2 lag ik ook nog weleens wakker voor een rekentoets. Een andere leerling: Ik heb 2x een 4 gehaald voor de rekentoets. Tijdsdruk, te veel vragen, ik zag medeleerlingen weggaan, dan ga ik me druk maken. De buurvrouw zegt bij de toets best makkelijk, nou dat heeft impact op mij en mijn gedrag. Ik heb wel veel kladpapier gebruikt bij de toets. Dit zijn twee voorbeelden van reacties van leerlingen die we geïnterviewd hebben. Meerdere leerlingen blijken last te hebben van rekenstress. Maar wat is dat precies en hoe kun je daar achter komen bij leerlingen. Hiervoor hebben we een enquête ontwikkeld om daar inzicht in te krijgen. Ook internationaal zijn er ontwikkelingen rondom dit thema.

2

3

4 Programma De aanleiding Wat hebben we onderzocht? Wat zijn onze bevindingen? Internationaal? Producten

5 De aanleiding Gesprekken met rekencoördinatoren, rekendocenten, leerlingen Netwerkbijeenkomsten van Steunpunt Taal en Rekenen De huidige rekentoets

6 Rekenstress Druk die leerlingen ervaren bij het maken van een rekentoets, rekenopdrachten Hoe komt dat? Tijdsdruk (vmbo: 60 opgaven in 90 minuten) Niet kunnen terug bladeren Gebrek aan rekenvaardigheden Onzekerheid Medeleerlingen Onveilige omgeving Rekendocent Basisschool

7 Wat hebben we onderzocht? Hoe is het gesteld met rekenstress in het vo in Nederland? Hoe krijg je zicht op rekenstress bij leerlingen? Herkennen docenten rekenstress bij hun leerlingen en welke pedagogische en didactische strategieën hanteren zij om met rekenstress bij leerlingen om te gaan? Welke oorzaken zien leerlingen van hun eigen rekenstress en wat is volgens hen de rol van de docent om dit te verminderen of te versterken?

8 Welke activiteiten ondernomen? Enquête onder leerlingen afgenomen Rekendocenten geïnterviewd Leerlingen geïnterviewd

9 Enquête onder leerlingen Fysiek gevoel Als ik moet rekenen ga ik zweten altijd vaak soms nooit Als ik moet rekenen krijg ik last van buikpijn/hoofdpijn Ik krijg geen hap door mijn keel voor de rekenles Ik slaap slecht als er morgen weer een rekenles is

10 Rekenverleden Op de basisschool vond ik rekenen al vervelend

11 Reactie van een leerling Op de basisschool: Ik werd niet echt geholpen, daardoor heb ik geen basis. Ik kan er nu niet voor open staan. Ik vroeg wel om hulp maar ik kreeg te horen: snap je het nou nog niet? Zodra rekenen in beeld komt is er een soort van blokkade. Maar ik wil graag naar de havo en dan moet ik rekenen op 3F doen. In groep 8 werd ik echt niet meer geholpen. Maar ik was altijd al de traagste, ik snapte het gewoon niet.

12 Omgeving Als ik het rekenlokaal binnenstap voel mijn hart sneller kloppen Gedrag van de docent Rekenonderwerpen

13 Docenten geïnterviewd Signaleer je in je les weleens leerlingen waarvan je denkt dat hij/zij rekenstress heeft? Zo ja, wat zie je dan? Wat valt je op? Kenmerken en verschijnselen? Kun je als docent je inleven dat een leerling rekenen lastig vindt, rekenangst heeft? Hoe help je leerlingen op weg?

14 Leerlingen geïnterviewd Verleden Fysiek Inhoud/didactiek Gedrag/omgeving Tips en tops: wat werkt?

15 Foto s

16 Samenvattend (1) Belangrijk: Basis die op de basisschool gelegd is en de opmerkingen die toen gemaakt zijn door de leerkracht spelen een grote rol. Zelfvertrouwen creëren is belangrijk. Daar moeten docenten alert op zijn (ook bij leerlingen die stil zijn in de les) Advies om rekenangst aan te pakken: Niet te veel pushen, wel begeleiden, zicht op de hele groep houden Duidelijkheid geven wanneer de toets is en wat de leerling daarvoor moet doen Handvatten geven, ezelbruggetjes wat moeten ze kennen Inzage in de toets: wat heb ik vorige keer fout gedaan. Onderscheid maken tussen gericht zijn op de rekentoets en leerling rekenvaardiger maken

17 Samenvattend (2) Hulp bieden door bijvoorbeeld een tip te geven, niet het antwoord Thuis een filmpje laten bekijken dan worden leerlingen niet op de vingers gekeken en kunnen ze er in eigen tempo aan werken De les praktisch maken: geld, blokken, centimeter Er moet meer oefenmateriaal beschikbaar komen in het kader van de rekentoets. Je moet gewoon veel kunnen oefenen. Rekenen bestaat uit veel onderwerpen, digitaal goed/fout, alleen een antwoord geven da s jammer; het proces er naar toe komt niet in beeld. Sites: Vanbergen.yurls.net met veel filmpjes Wiskundeacademie.nl

18 2F

19 2F

20 3F

21 3F

22 Rekenen op de basisschool Reken uit tussen streepjes = = = =...

23 Probleem in dagelijks leven Mathematiseren Rekenkundig probleem Op waarde schatten Oplossing van probleem Interpreteren Uitrekenen Uitkomst bewerking(en)

24 Handelingsmodel Formele relaties en bewerkingen (formule) Mentaal handelen Verwoorden laten zien communiceren Voorstellen schematisch (model van...) Voorstellen concreet (afbeelding van...) Werkelijkheidssituaties doen - ervaren - zien gebeuren

25 Internationaal

26 Affect research, State en Trait in math education research State anxiety is time and situation specific and is aroused when an individual perceives a situation as potential harmful or threatening. Weather Trait anxiety is neither situation nor time specific. A relatively stable personality trait of being prone to anxiety. Climate. Studies rond dit onderwerp lastig, geven weinig resultaten. Moeilijk te meten. Veel invalshoeken: curriculum, psychologie leerling, docent, Measurement of achievement. Leerling: Weather -- incidenteel, bij rekenen en met name een rekentoets, werk aan de winkel. Omgevingsreacties belangrijk. Climate - structureel, bij meerdere vakken. Lange termijn. Vraagt veel aandacht. Aard van het beestje, Pietje precies.