Bevolking van buitenlandse herkomst in cijfers: De Middenkempen

Transcriptie

1 ² Couleur Locale Bevolking van buitenlandse herkomst in cijfers: De Middenkempen 1 DECEMBER 2016 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Het Agentschap Integratie en Inburgering ondersteunt het Vlaams integratiebeleid. In het Agentschap vind je alle diensten voor integratie, inburgering, sociaal vertalen en tolken, en de Huizen van het Nederlands (behalve de diensten in de steden Gent en Antwerpen, en het Huis van het Nederlands Brussel). Het Agentschap is een private stichting en werd in 2013 opgericht door de Vlaamse overheid als extern verzelfstandigd agentschap. Meer info vind je op //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Tour & Taxis, Koninklijk Pakhuis, Havenlaan 86c bus 212, 1000 Brussel

2 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Toelichting gebruikte databronnen en terminologie 5 3. Bevolking buitenlandse herkomst in beeld Herkomstlanden en aandeel in de totale bevolking Belgische nationaliteit en inschrijving in de administratieve registers Leeftijd en geslacht Gezinssituatie Participatie en welzijn Tewerkstelling en arbeidsmarktparticipatie Armoede Onderwijs Inburgering Algemeen beeld 2010 voorjaar Bijzondere analyse Conclusie Middenkempen Grobbendonk Cijfergegevens Conclusie Herentals Cijfergegevens Conclusie Herenthout Cijfergegevens Conclusie Kasterlee Cijfergegevens Conclusie Lille Cijfergegevens Conclusie 99 1 D E C E M B E R Couleur Locale.2 / 129

3 12. Olen Cijfergegevens Conclusie Vorselaar Cijfergegevens Conclusie Slotconclusie Verklarende woordenlijst D E C E M B E R Couleur Locale.3 / 129

4 1. Inleiding Deze nota bundelt het cijfermateriaal dat het Agentschap Integratie en Inburgering regio Antwerpen (AgII) ter beschikking heeft over de 7 gemeentes van de Middenkempen; namelijk Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Kasterlee, Lille, Olen en Vorselaar. Cijfers zijn een belangrijke steun voor het welzijns- en integratiebeleid van een gemeente. Dat welzijnsen integratiebeleid moet zich richten op de samenleving in haar geheel. Inclusief de bevolking van buitenlandse herkomst die in de Middenkempen 8,6% van de totale bevolking uit maakt. In deze nota gaan we kort in op het gebruikte cijfermateriaal en de interpretatie ervan. Daarna beschrijven we de bevolking van buitenlandse herkomst aan de hand van herkomstlanden, nationaliteit, leeftijd & geslacht en de gezinssituatie. Vervolgens bespreken we de cijfers over participatie en welzijn. Binnen dit hoofdstuk staan we onder andere stil bij tewerkstelling en onderwijs. Ook gaan we dieper in op de cijfers omtrent inburgering. Tot slot komen de cijfers per gemeente aan bod. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.4 / 129

5 2. Toelichting gebruikte databronnen en terminologie... In de nota maken we gebruik van verschillende gegevensbronnen: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming: deze database is gebaseerd op de Kruispuntbank Sociale Zekerheid. In die Kruispuntbank is de variabele herkomst opgenomen. De gegevens zijn geldig voor 1/1/2014. Kruispuntbank Inburgering is het cliëntvolgsysteem voor inburgeraars gedurende hun inburgeringstraject en voor de doorverwijzingen naar het aanbod Nederlands als tweede taal. De cijfers uit het systeem zijn onderhevig aan veranderingen. Ze benaderen de correctheid. De gegevens zijn geldig tot 30/6/2016. Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor (LIIM): de LIIM is een rapport van de studiedienst van de Vlaamse regering en bundelt gegevens uit uiteenlopende databronnen. We gebruiken de gegevens uit de LIIM 2015: Rijksregister: het Steunpunt Sociale Planning van de Dienst Welzijn van de Provincie Antwerpen koopt jaarlijks geanonimiseerde gegevens uit het Rijksregister aan. Op die gegevens maken we een bewerking om de variabele herkomst toe te kennen. De gegevens zijn geldig voor 1 januari De cijfers in de nota zijn telkens van toepassing op de bevolking van buitenlandse herkomst. Het gaat, volgens de definitie van het integratiedecreet , om personen die legaal en langdurig in België verblijven, en die bij hun geboorte niet de Belgische nationaliteit hadden, of van wie minstens één van de ouders bij geboorte niet de Belgische nationaliteit bezat. 2 Het gaat dus om mensen die een huidige buitenlandse nationaliteit 3 hebben die een buitenlandse nationaliteit hadden bij hun geboorte van wie de vader of moeder geboren is met een buitenlandse nationaliteit De bepaling of een persoon van buitenlandse herkomst is, is afhankelijk van zijn/haar nationaliteitsgeschiedenis en van die van zijn/haar ouders. Het herkomstland kan verschillen van de huidige nationaliteit. De groep met een buitenlandse herkomst bestaat uit personen met zowel de Belgische als een vreemde nationaliteit. De beperkingen van dit cijfermateriaal vloeien voort uit de manier waarop dit administratief verzameld werd. Heel wat aspecten van een buitenlandse herkomst kunnen we daardoor niet in kaart brengen, bijvoorbeeld de gemeenschap waartoe men behoort, religie, cultuur, het effectieve land van waaruit men gemigreerd is, 1 Decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid, gewijzigd bij Decreet van 29 mei 2015 houdende wijziging van diverse bepalingen van het decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid, BS , Zie ook voor meer informatie. 2 Het integratiedecreet voegt daar aan toe in het bijzonder diegenen die zich in een achterstandspositie beginnen. 3 Personen die als huidige nationaliteit een buitenlandse én de Belgische nationaliteit hebben (dubbele nationaliteit) worden voor de criteria huidige nationaliteit als Belgisch beschouwd. Dezelfde redenering gaat op voor geboortenationaliteit. Cf. definitie vreemdeling in de verblijfswet van 15 december 1984, art. 1, 1. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.5 / 129

6 We groeperen herkomstlanden in regio s om het geheel bevattelijker te maken. We volgen daarbij in grote lijnen de verdeling die ook gebruikt wordt in de Vlaamse migratie- en integratiemonitor 4, maar verfijnen die enigszins (zie ook de leeswijzer achteraan). Binnen de EU-landen maken we een onderscheid tussen de landen die behoren tot de oude Unie van 15 lidstaten en de nieuwe 12 landen die sinds 2007 toetraden. Dit zijn de regio s die we hanteren: EU-herkomst: Nederland, andere buurlanden, West- en Noord EU14 landen, Zuid-EU 14 landen, EU12 landen Niet-EU herkomst: Europa niet-eu, rijke OESO-landen buiten EU 5, Turkije, Maghreb, Zuid- en Centraal-Amerika, andere Afrikaanse landen en andere Aziatische landen. We maken soms de vergelijking met een gemiddeld cijfer in de Provincie Antwerpen. Het betreft dan steeds de Provincie Antwerpen uitgezonderd de stad Antwerpen. De cijfers in dit rapport geven tot slot een breedbeeld, een reeks foto s als het ware. De cijfers zijn echter onvoldoende om verklaringen of achterliggende mechanismen vast te leggen Het gaat om de landen die volgens de OESO een hoog inkomen hebben, bv. Verenigde Staten, Canada, Japan, Austral ië. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.6 / 129

7 3. Bevolking buitenlandse herkomst in beeld 3.1. Herkomstlanden en aandeel in de totale bevolking In de Middenkempen wonen op 1/1/ personen met een niet-belgische herkomst. Op een totale bevolking van personen is dit 8,6%. Dat is minder dan het provinciale gemiddelde van 15,4%. Als we de bevolking van Nederlandse herkomst buiten beschouwing laten, heeft in de Middenkempen nog 6,1% van de bevolking een buitenlandse herkomst, ook dat ligt lager dan het provinciale gemiddelde van 10,8%. De bevolking van buitenlandse herkomst is naar herkomst verdeeld in volgende regio s: Figuur 1. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio personen personen zijn van buitenlandse herkomst. Daarvan heeft 29,8% een Nederlandse herkomst en 10,7% heeft een herkomst in andere landen van Azië. Ook andere landen van EU12 en de Zuid-EU14 vertegenwoordigen telkens meer dan 9% van de bevolking van buitenlandse herkomst. Wanneer we de bijna een op drie personen met een Nederlandse herkomst buiten beschouwing laten springt g een enkele groep er bovenuit. Bekijken we de unieke herkomstlanden, dan bekomen we volgend beeld: 1 D E C E M B E R Couleur Locale.7 / 129

8 Figuur 2. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land personen, niet opgenomen in de grafiek 64 personen waarvan het herkomstland onbekend is De grootste groep zijn de personen van Nederlandse herkomst, gevolgd door personen van Portugese, Britse en Poolse herkomst. Op de vijfde plaats vinden we de personen met een herkomst in de Unie der Socialistische Sovjetrepublieken 6. Het valt echter niet te achterhalen tot welk huidig bestaand land van herkomst deze personen behoren. De personen van buitenlandse herkomst komen uit maar liefst 120 verschillende herkomstlanden. Opvallend is de grote diversiteit binnen de groep andere landen. Daarin bevinden zich personen uit 110 verschillende herkomstlanden. Het gaat steeds om minder dan 240 personen per uniek herkomstland. De volgende landen, Italië Thailand Turkije Filippijnen Frankrijk en Spanje, vertegenwoordigen hierin nog meer dan 100 personen per herkomstland. De bevolking van buitenlandse herkomst in de Middenkempen is dus behoorlijk divers naar herkomst Voor het bepalen van het unieke herkomstland reconstrueren we de nationaliteitshistoriek van de individuele personen uit het Rijksregister. Voor heel wat personen kan de nationaliteit bij geboorde de nationaliteit van een land zijn dat vandaag ni et meer bestaat. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.8 / 129

9 3.2. Belgische nationaliteit en inschrijving in de administratieve registers Het merendeel van de bevolking van buitenlandse herkomst heeft een huidige Belgische nationaliteit (61%). Dit percentage ligt hoger dan het provinciale gemiddelde van 54,6% 7. Het hebben van de Belgische of een buitenlandse nationaliteit is echter niet gelijk verdeeld over de herkomstgroepen: Figuur 3. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit personen, niet opgenomen in de grafiek 64 personen waarvan het herkomstland onbekend is Bij de meeste herkomstgroepen zijn er meer Belgen dan niet-belgen. Uitschieters zijn de groepen met herkomst uit de Maghreblanden, rijke OESO-landen buiten Europa en Turkije: respectievelijk 82,3%, 77,9% en 74,5% hiervan heeft de Belgische nationaliteit. Omgekeerd zijn er bij de personen met herkomst in de EU12 en Zuid-EU14 landen veel personen met een buitenlandse nationaliteit (71,5 en 59,8%). Een mogelijke verklaring is dat deze EU-burgers gelijkaardige rechten hebben als Belgen en dus minder voordelen hebben bij het aannemen van de Belgische nationaliteit. Meer recente immigratie kan eveneens een verklaring zijn Het valt daarbij niet te achterhalen of het gaat om personen die Belg geworden zijn tijdens hun leven, dan wel als Belg gebor en zijn en van wie één van de ouders geen Belgische nationaliteit had bij geboorte. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.9 / 129

10 Onder de personen van buitenlandse herkomst heeft 37,9% een buitenlandse nationaliteit. In welke mate hebben deze personen een stabiele verblijfsstatus? Dit kunnen we bekijken aan de hand van hun inschrijving in de administratieve registers. Een inschrijving in het bevolkingsregister duidt doorgaans op een verblijf van onbeperkte duur. Een inschrijving in het vreemdelingenregister duidt op een zekere verblijfsstatus, echter van bepaalde duur. Verblijfsstatussen van bepaalde duur kunnen vaak (automatisch) verlengd of omgezet worden in een verblijfsstatuut van onbepaalde duur na vijf jaar verblijf 8. Een inschrijving in het wachtregister duidt op een onzekere verblijfsstatus, bv. die van asielzoeker. Er zijn nog verschillende andere registers, voor specifieke situaties 9. Die groeperen we onder een categorie andere. Figuur 4. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers personen, 90 personen met een onbekende nationaliteit of met huidige nationaliteit uit rijke OESO-landen buiten Europa en Turkije zijn niet opgenomen in deze grafiek wegens <50 personen. Van de vreemdelingen 10 van Nederlandse, andere buurlanden en West- en Noord EU14-herkomst zijn telkens ruim meer dan zes op tien personen ingeschreven in het bevolkingsregister. Dat duidt op een meer stabiele verblijfsstatus. Personen met een Zuid-EU14 herkomst (80,0%) staan echter veel vaker ingeschreven in het vreemdelingenregister. Ook bij de vreemdelingen met een niet-eu-herkomst is telkens meer dan zeven op tien personen ingeschreven in het vreemdelingenregister. Bij de vreemdelingen... 8 Zie voor meer informatie over de verschillende verblijfsstatuten. 9 Bv. het register voor ambtenaren van de Europese Unie, of het vreemdelingenregister voor bepaalde geprivilegieerde vreemdelingen. 10 Vreemdelingen zijn hierbij personen die niet de Belgische nationaliteit hebben, cfr Wet van 15 december D E C E M B E R Couleur Locale.10 / 129

11 van niet-eu-herkomst vinden we ook personen terug die ingeschreven zijn in het wachtregister 11. Een inschrijving in het vreemdelingenregister duidt op een minder stabiele verblijfsstatus en/ of een recentere immigratie Leeftijd en geslacht Om verschillen in leeftijdsstructuur te onderzoeken, bekijken we data over de hele bevolking en de bevolking van EU en niet-eu herkomst daarbinnen. De volgende drie figuren tonen de bevolkingspiramide van de bevolking van Belgische herkomst, de bevolking van EU-herkomst en de bevolking van niet-eu-herkomst. Figuur 5. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht personen Bij de bevolking van Belgische herkomst is de vergrijzing duidelijk te merken in de bevolkingspiramide: vooral de groep van 50 tot 54 jaar is erg groot (8,9%). 42,9 % van de mannen en 44,8 % van de vrouwen van Belgische herkomst is ouder dan 50 jaar Het wachtregister omvat onder andere asielzoekers in procedure. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.11 / 129

12 Figuur 6. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht personen Opmerkelijk is hoeveel jonger de bevolking van buitenlandse herkomst is in vergelijking met de bevolking van Belgische herkomst. 82,8% is jonger dan 50 jaar. 34,2 % is zelfs jonger dan 20 jaar. Figuur 6 toont dat er amper 75-plussers zijn, 2,1%. De grootste groep zijn de personen tussen jaar, namelijk 9,0% van de bevolking van buitenlandse herkomst. Wanneer we de bevolkingspiramides van Belgische en buitenlandse herkomst integreren, levert dit volgend beeld op: 1 D E C E M B E R Couleur Locale.12 / 129

13 Figuur 7. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst personen, niet opgenomen: 108 personen met herkomst onbekend De bevolkingspiramide verandert in zijn geheel niet van uitzicht wanneer de bevolking van buitenlandse en Belgische herkomst samengevoegd worden. Ook tussen de EU en Niet-EU bevolking zijn de verschillen beperkt. De bevolking van Niet-EU herkomst is steeds groter dan de bevolking met een EU-herkomst tot en met de leeftijd 44 jaar. Vanaf de 45-jarigen zijn er meer EU ers. Toch zijn er opvallende verschillen tussen de leeftijdscategorieën: bij de 0- tot 9-jarigen heeft 15,3% een buitenlandse herkomst. In de groep van 0-44-jarigen vertegenwoordigen de bevolking van buitenlandse herkomst steeds meer dan 10% van de totale bevolking binnen dezelfde leeftijdscategorie. Deze foto op 1/1/2015 vertelt ons niet of hoge cijfers bij jongeren verklaard worden door geboorte dan wel door migratie. Wel zien we dat hoe jonger de bevolking is, hoe meer gekleurd die is. De vraag is of dit een trend is die zich doorzet. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.13 / 129

14 3.4. Gezinssituatie Figuur 8. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden personen, 67 personen met een herkomst uit de rijke OESO-landen buiten Europa en personen waarvan de herkomst onbekend zijn niet opgenomen in deze grafiek wegens <50 personen. Van de minderjarigen met een Belgische herkomst woont 60,2% bij een gehuwd paar. Dit is net iets hoger dan bij de gemiddelde bevolking van buitenlandse herkomst, namelijk 56,4%. Minderjarigen met een Turkse herkomst wonen het vaakst samen bij een gehuwd paar, namelijk 71,6%. Kinderen met een herkomst van de andere buurlanden (32,1%) wonen het vaakst bij een niet gehuwd samenwonend paar. Kinderen met een buitenlandse herkomst wonen vaker bij alleenstaande ouders (18,1%) dan kinderen met een Belgische herkomst. De enige uitschieter hierin zijn de kinderen met een herkomst van andere landen van Afrika, 31,6%. Van de minderjarigen heeft 3,0% een andere gezinssituatie. Het gaat hier over alleenwonenden, personen die inwonen bij een andere persoon of in een ander type huishouden. Hierin zijn enkel de kinderen met een Turkse herkomst opvallend (9,9%). Wonen de inwoners van de Middenkempen samen met personen van dezelfde herkomst, of wonen zij in gemengde gezinnen? Volgende figuur toont de verschillen naargelang de herkomst van de individuele personen. Voor elk individu bekijken we in welk type gezin zijn wonen: Een niet-gemengd gezin, waarin alle personen dezelfde herkomst hebben (uniek herkomstland) Een niet gemengd gezin met personen van verschillende herkomst, waarin minstens één persoon de Belgische herkomst heeft Of een gemengd gezin met personen van verschillende herkomst, zonder persoon van Belgische herkomst 1 D E C E M B E R Couleur Locale.14 / 129

15 De alleenstaanden laten we hier buiten beschouwing, zij vormen immers per definitie een niet-gemengd gezin. Figuur 9. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin personen, niet opgenomen in deze grafiek: 63 personen waarvan de herkomst onbekend is Van de personen met een Belgische herkomst, woont 95,8% in niet-gemengd huishouden, 4,2% woont samen met personen die een buitenlandse herkomst hebben. De personen van buitenlandse herkomst wonen veel vaker in heterogene gezinnen dan de personen van Belgische herkomst. Slechts 38,2% van hen woont in een homogeen samengesteld gezin, 51,1% woont samen met minstens één persoon van Belgische herkomst, 10,8% woont samen met een persoon met een andere buitenlandse herkomst. De personen met herkomst in de rijke OESO-landen buiten Europa, andere buurlanden, West- en Noord EU14 en Zuid- en Centraal-Amerika wonen vaak samen met minstens één persoon van Belgische herkomst (81,1%, 75,6%, 75,6% en 73,4%). Personen met herkomst uit Europa niet-eu (18,7%) en andere landen van Afrika (17,3%) wonen dan weer vaker in gemengde gezinnen zonder persoon van Belgische herkomst. De personen met een EU12 (64,3%) en Turkse herkomst (60,3%) in de Afrikaanse landen wonen vaker in niet-gemengde gezinnen. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.15 / 129

16 4. Participatie en welzijn 4.1. Tewerkstelling en arbeidsmarktparticipatie Er zijn verschillen in de arbeidsmarktparticipatie naargelang personen met een Belgische, EU- of niet-euherkomst hebben. In wat volgt, beschrijven we achtereenvolgens de werkzaamheidsgraad, de werkloosheidsgraad en de dagloonklasse. We maken telkens het onderscheid naar herkomst. Bij de werkzaamheids- en werkloosheidsgraad bespreken we ook de verschillen in leeftijd en geslacht. De cijfers betreffen telkens de inwoners van de Middenkempen tussen 18 en 64 jaar oud. Bij de werkzaamheidsgraad bekijken we het aantal personen tussen 18 en 64 jaar dat aan het werk is als werknemer of zelfstandige. We zetten dit cijfer af tegenover de totale bevolking tussen 18 en 64 jaar. Er zijn grote verschillen naar herkomst, maar ook naar leeftijd en geslacht. Figuur 10. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en geslacht personen, 32 personen zijn niet opgenomen in deze grafiek omdat de herkomst onbekend is. BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Over het algemeen is de werkzaamheidsgraad bij de mannen hoger dan bij de vrouwen. Personen met een Belgische herkomst zijn het vaakst werkend, zowel bij de mannen (75,6%) als bij de vrouwen (66,7%). Bij de bevolking van met een EU herkomst is de kloof kleiner. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.16 / 129

17 Opvallend is dat de werkzaamheid en werkloosheid met elkaar in verband staan. Daar waar bij de werkzaamheid personen met Belgische herkomst het vaakst actief zijn op de arbeidsmarkt, zijn ze ook het minst werkloos. 4,0 % van de mannelijke beroepsbevolking met een Belgische herkomst is werkloos. Bij de mannen met een niet-eu-herkomst is dit bijna vier keer zoveel, namelijk 15,0%. Bij de vrouwen is deze minder groot. Vrouwen met een niet-eu-herkomst (12,5%) zijn twee keer zo vaak werkloos als vrouwen met een Belgische herkomst, namelijk 5,4%. Figuur 11. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd personen, niet opgenomen 32 personen waarvan de herkomst onbekend is BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Bekijken we echter de gegevens van werkzaamheidsgraad en werkloosheidsgraad naar herkomst en naar leeftijd, dan zien we immers dat er meer opvallende uitschieters zijn dan de gegevens naar geslacht. In de groep van de jongeren tussen 18 en 24 jaar zijn 41,8% van de jongeren met een EU-herkomst werkzaam. In verhouding blijft de bevolking met een buitenlandse herkomst ook vaker actief na hun 50 ste, 55,8% met een EU-herkomst en 47,1% met een niet-eu herkomst. Toch zijn de personen met een Belgische herkomst het vaakst actief bij een doorsnee beroepsleeftijd tussen 25 en 49 jaar, namelijk 88, 2%. Vooral bij de jongste twee leeftijdsgroepen zijn de personen met een niet-eu-herkomst minder vaak dan gemiddeld werkzaam. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.17 / 129

18 De werkloosheidsgraad is het grootst bij de personen met een niet-eu-herkomst met een leeftijd tussen jaar (16,7%). Dit staat sterk in contrast met de personen van Belgische herkomst uit dezelfde leeftijdscategorie. Met 3,5% vormt de groep jarigen met een Belgische herkomst de categorie met de laagste werkloosheidsgraad. De verdeling tussen de herkomstgroepen is groot. Daar waar van de personen met Belgische herkomst de werkloosheidsgraad het hoogste is bij de jongeren (6,5%) is dit bij de personen met een EU-herkomst 8,2% en bij de personen met een niet-eu-herkomst 16,3%. Figuur 12. Dagloonklasse naar herkomst personen, niet opgenomen in deze grafiek 3 personen waarvan de herkomst onbekend is. BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Met dagloonklasse bekijken we het effectieve brutoloon van personen die werkzaam zijn als werknemer. Daarbij wordt bekeken hoeveel de persoon bruto zou verdienen, moest hij/zij een volledige dag werken. Het inkomen van personen die deeltijds werken, wordt op die manier omgezet naar een voltijds dagschema. Opnieuw vinden we hier verschillen naargelang de herkomst van de personen. Zoals figuren 11 tot en met 14 al toonden zijn de personen met een niet-eu-herkomst minder actief op de arbeidsmarkt en ook vaker werkloos. Figuur 15 toont dat wanneer deze groep wel actief is op de arbeidsmarkt, dat ze het vaakst actief zijn in de lagere dagloonklassen. 36,5% van de werkenden met een niet-europese herkomst verdient minder dan 90 euro per dag. Dat is 3 keer zoveel als werkenden met een Belgische herkomst (12,1%). Ook bij de werkenden met een EU herkomst ligt dit percentage dubbel zo hoog, 26,8%. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.18 / 129

19 4.2. Armoede In onderstaande paragraaf gebruiken we beschikbare armoede-indicatoren waarbij de vergelijking naar herkomst wordt gemaakt. Het gaat over het beroep op het (equivalent) leefloon, de (kandidaat-) huurders van sociale woningen en de geboorten in kansarmoede. Elk van deze indicatoren toont een verschil in herkomst aan, al zijn de absolute cijfers eerder beperkt. Figuur 13. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst personen BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 13 toont dat het aandeel inwoners van de Middenkempen dat beroep doet op sociale bijstand eerder beperkt is. Van de bevolking met een Belgische herkomst doet 0,2% beroep op sociale bijstand, tegenover 0,4% en 4,7% van de bevolking van buitenlandse herkomst. In absolute cijfers gaat het echter over slechts 251 personen. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.19 / 129

20 Figuur 14. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst personen BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14 toont dat personen met een Belgische herkomst het minst vaak kandidaat-huurder van een sociale woning zijn (1,2%). Het is de bevolking van Europese herkomst die uiteindelijk het minst vaak een sociale woning huurt (1,6%). Opvallend is toch wel het contrast met de bevolking van niet-europese herkomst waar 9,6% kandidaat-huurder is. Ook het percentage van de uiteindelijke huurders van de sociale woning ligt duidelijk hoger bij de bevolking met een niet-europese herkomst, namelijk 8,3%. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.20 / 129

21 Figuur 15. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII In de Middenkempen waren er 4,9% geboorten in kansarme gezinnen in Meer specifieke gegevens hierover zijn nog niet bekend. Deze grafiek toont de situatie in Er waren 4,5% geboorten in kansarme gezinnen. Dit is 0,4% gestegen. Enkel in Herenthout is het percentage stabiel gebleven en in Lille en Olen is het zelfs gedaald. In het Vlaams Gewest lag dit cijfer dubbel zo hoog, 11,2%. Als we de gegevens van de eerste nationaliteit van de moeder analyseren dan kunnen we daaruit concluderen dat in de Middenkempen 66,0% van de moeders in een kansarm gezin een Belgische nationaliteit als eerste nationaliteit hadden. Daarnaast heeft 25,6% een Niet-Europese nationaliteit tegenover 4,2% met een Europese nationaliteit. Van 9,4% is de eerste nationaliteit van de moeder onbekend Onderwijs In deze paragraaf beschrijven we de cijfers over thuistaal. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen de cijfers op niveau van de Middenkempen en de gemeentes afzonderlijk. Het beeld is te groot voor een allesomvattende grafiek. Daarom wordt ieder onderwijsniveau apart bekeken. Ook bekijken we de cijfers over schoolse achterstand naar gemeente en naar thuistaal. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.21 / 129

22 Figuur 16. Leerlingen kleuteronderwijs naar thuistaal personen, niet opgenomen in deze grafiek: 36 personen waarvan de thuistaal onbekend is. BRON: LIIM 2015, verwerking AgII In de Middenkempen stellen we vast dat 95,7% van de kleuters Nederlands spreekt als moedertaal, 4,3% heeft een andere thuistaal. De verschillen tussen de gemeentes onderling zijn eerder beperkt. Zo hebben de kleuters in Lille het minst vaak een andere thuistaal, 2,2%. In Herentals is dit dan weer het vaakst het geval, 6,7%. Ook de kleuters uit Grobbendonk (4,7%) en Herenthout (4,5%) spreken vaker dan gemiddeld een andere thuistaal. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.22 / 129

23 Figuur 17. Leerlingen lager onderwijs naar thuistaal personen, niet opgenomen in deze grafiek 6 personen waarvan de thuistaal onbekend is. BRON: LIIM 2015, verwerking AgII De leerlingen in het lager onderwijs in de Middenkempen hebben net iets vaker dan de kleuters Nederlands als moedertaal, namelijk 95,9% tegenover 4,1% met een andere thuistaal. Enkel de leerlingen uit Herentals en Herenthout hebben vaker dan gemiddeld een andere thuistaal, respectievelijk 7,1% en 5,8%. Ook opvallend is dat maar liefst 99,3% van de leerlingen in het lager onderwijs wonende te Vorselaar Nederlands als moedertaal heeft. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.23 / 129

24 Figuur 18. Leerlingen secundair onderwijs naar thuistaal personen, niet opgenomen in deze grafiek: 22 personen waarvan de thuistaal onbekend is. BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Ook voor de leerlingen in het secundair onderwijs woonachtig in de Middenkempen ligt het percentage van leerlingen met Nederlands als moedertaal boven de 95%. Slechts 3,3% van de leerlingen spreekt een andere thuistaal. Dit percentage ligt het laagste in Vorselaar, 1,2%. Enkel Herentals springt er in beperkte mate uit. Hier spreekt 6,7% een andere thuistaal. De gegevens over thuistaal zijn beperkend omdat ze niet weergeven welke andere thuistaal er gesproken wordt. Ook geeft het niet aan in hoeverre de ouders het Nederlands al dan niet machtig zijn en of er sprake is van een meertalige opvoeding. In het hoofdstuk inburgering gaan we wel verder in op de talenkennis van de inburgeraars met een ondertekend inburgeringscontract. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.24 / 129

25 Figuur 19. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal personen met schoolse achterstand BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 19 toont de schoolse achterstand voor de Middenkempen. De staven geven de situatie weer van de leerlingen in het lager onderwijs. De lijndiagram die van het secundair onderwijs. Gemiddeld is er in het lager onderwijs een schoolse achterstand van 8,7% bij leerlingen met Nederlands als moedertaal en van 41,3% wanneer zij een andere thuistaal hebben. Dit is meer dan 4 keer zoveel. In het secundair onderwijs heeft 19,2% van de leerlingen met Nederlands als moedertaal en 70,3% van de leerlingen met een andere thuistaal een schoolse vertraging van minstens één schooljaar opgelopen. De schoolse achterstand in het lager onderwijs voor kinderen met Nederlands als moedertaal is het laagste in Olen (7,2%) en het hoogste in Grobbendonk (11,1%). Wanneer het gaat om kinderen met een andere thuistaal dan liggen de cijfers wel 2 keer (25,0% Grobbendonk) tot 8 keer (61,9% Olen) hoger. In het secundair onderwijs liggen de cijfers nog hoger. In de Middenkempen liep 19,2% van de jongeren met een Nederlandse thuistaal en 70,3% met een andere thuistaal minstens één jaar schoolse vertraging op. De percentages bij thuistaal Nederlands schommelen tussen 15,9% (Herenthout) en 23,4% (Herentals). De waarden bij een andere thuistaal variëren van 60,0% (Vorselaar) tot 78,3% (Lille). 1 D E C E M B E R Couleur Locale.25 / 129

26 5. Inburgering 5.1. Algemeen beeld 2010 voorjaar 2016 Inburgering is bedoeld voor meerderjarige vreemdelingen die zich langdurig vestigen in Vlaanderen of Brussel. Ook Belgen kunnen tot de doelgroep van inburgering behoren wanneer zij geboren zijn in het buitenland én van wie minstens één van de ouders ook geboren is in het buitenland. Iedereen die tot de doelgroep behoort, heeft het recht op een inburgeringstraject. Een aantal groepen zijn echter verplicht om het programma te volgen. Het gaat vooreerst om nieuwkomers. Personen met een buitenlandse nationaliteit die voor het eerst meer dan 3 maanden én hoogstens 1 jaar in Vlaanderen/ Brussel verblijven. Het inburgeringsprogramma bestaat uit een cursus maatschappelijke oriëntatie, Nederlands als tweede taal (NT2) en trajectbegeleiding. Sinds 1 september 2014 is het taalniveau opgetrokken van richtgraad A1 (1.1) naar richtgraad A2 (1.2). Tot 29/2/2016 was loopbaanoriëntatie ook een voorwaarde voor het behalen van een inburgeringsattest. Iedere nieuwkomer wordt uitgenodigd om zich aan te melden aan de hand van een wervingsbrief. Wie inburgeringsplichtig is, moet zich binnen de 3 maanden aanmelden en regelmatig deelnemen aan de verschillende onderdelen van het inburgeringstraject. Sinds 29/2/2016 zijn ze ook verbonden aan een resultaatsverbintenis. Iedereen die het inburgeringstraject succesvol doorlopen heeft moet een zekere mate van sociale zelfredzaamheid bereikt hebben en ontvangt een inburgeringsattest. Dit attest kan van pas komen bij de aanvraag van een sociale woning of voor het bekomen van de Belgische nationaliteit. De inburgering van minderjarige anderstalige nieuwkomers gebeurt vooral in het onderwijs. Het AgII heeft de taak om anderstalige minderjarige nieuwkomers toe te leiden naar het onderwijs. In het secundair onderwijs krijgen deze jongeren een jaar lang een Nederlands taalbad in een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN) om daarna door te stromen naar het regulier onderwijs. Op het grondgebied van de Middenkempen is er een OKAN-school in Herentals. Ook startte het AgII met AMIF-projecten 12 waarin jongeren een oriënterend inburgeringstraject op maat aangeboden krijgen Het Europees Fond voor Asiel, Migratie en Integratie (AMIF). 1 D E C E M B E R Couleur Locale.26 / 129

27 Figuur 20. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Middenkempen, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII In de Middenkempen stroomden in nieuwkomers in. Dit is iets meer dan in 2014, maar minder dan de gegevens tussen 2010 en De gegevens voor 2012 kunnen verschillen van de huidige gegevens omdat er eerst met een ander cliëntvolgsysteem geregistreerd werd. Aan de hand van de cijfers van dit voorjaar verwachten dat de instroom eind 2016 ook gestegen zal zijn. Van de nieuwkomers in 2015 behoorden 21,9% tot de verplichte doelgroep. In 2015 hebben 183 inburgeraars zich aangemeld. Naar geslacht gaat het over iets meer vrouwen dan mannen (58,5% en 41,5%). Daarvan behoorden 53,0% tot de rechthebbende doelgroep, 42,6% was verplicht en 4,4% behoorde niet tot de doelgroep. Er werden 148 inburgeringscontracten afgesloten in 2015, waarvan 48,0% met verplichte inburgeraars. Het aantal inburgeringscontracten is voortdurend gestegen sinds Qua leeftijd is er op 5 jaar tijd een verjonging van de inburgeraars merkbaar. De gemiddelde leeftijd in 2010 bedroeg 40,2 jaar en in 2015 lag dat op 34,3 jaar. In 2010 waren 28,6% van de inburgeraars jonger dan 30 jaar. In 2015 is dit gestegen met 9,2%. In 2015 is slechts 8,8% 50-plusser, in 2010 lag dit percentage op 12,1. In de loop van 2015 behaalden 118 inburgeraars hun inburgeringsattest. Dit is behoorlijk meer dan de 85 attesten in We stellen vast dat de opvangcapaciteit voor vluchtelingen 152 plaatsen bevatte op 31/8/2016. Dit is 3,1% van de gehele Provincie Antwerpen. De bezettingsgraad bedroeg bij benadering 78,5%. In de Middenkempen waren er op dat moment ongeveer 102 erkend vluchtelingen en personen met subsidiaire bescherming. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.27 / 129

28 5.2. Bijzondere analyse 2015 In de volgende paragraaf analyseren we enkele interessante cijfers over de inburgeraars in Zo bespreken we de nationaliteiten, hoofdperspectieven, het advies NT2, het aantal talen dat de inburgeraars spreken, de top 10 van de talenkennis en de duurtijd van het behalen van het inburgeringsattest. Figuur 21. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 naar nationaliteit 148 personen die een inburgeringscontract ondertekenden in de periode 1/1/ /12/2015 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII De top 5 van nationaliteiten vertegenwoordigt de helft van de inburgeraars wonende in de Middenkempen die in 2015 hun inburgeringscontract ondertekenden. Niet geheel onverwacht springen de Portugezen eruit met 24,3%. In de groep van 49,3% andere nationaliteiten zijn nog 42 verschillende nationaliteiten te vinden. Elk vertegenwoordigen ze steeds minder dan 5 personen. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.28 / 129

29 Figuur 22. Hoofdperspectieven 146 personen die een inburgeringscontract ondertekenden in de periode 1/1/ /12/2015 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Bijna driekwart van de inburgeraars heeft een professioneel hoofdperspectief. 34,9% heeft al werk op het moment van ondertekening van het inburgeringscontract of heeft werk gevonden tijdens zijn inburgeringstraject. Voor de inburgeraars die willen verder studeren (educatief perspectief) of een socio -cultureel perspectief hebben is er geen structureel aanbod voorzien. Deze personen worden toegeleid naar het onderwijs of naar een vrijetijdsaanbod/ vrijwilligerswerk. Ook worden ze aangemoedigd om deel te nemen aan een praattafel of project Samen inburgeren. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.29 / 129

30 Figuur 23. Advies NT2 143 personen die een inburgeringscontract ondertekenden in de periode 1/1/ /12/2015 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Een deel van het inburgeringstraject bestaat uit het verwerven van basiskennis Nederlands. Om te bepalen welke cursus Nederlands als tweede taal (NT2) het meest geschikt is doet de expert taal binnen het AgII een intake. Laaggeschoolden worden doorverwezen naar een centrum voor basiseducatie (CBE). Daar kunnen ze een cursus van 240 lesuren volgen. Ongeletterden of zeer laaggeschoolde inburgeraars volgen er het alfa-traject dat bestaat uit 600 lesuren. Hooggeschoolden worden doorverwezen naar een cursus van 120 lesuren bij centrum voor volwassenenonderwijs (CVO). Inburgeraars met een hoge covaarscore (logicatest) kunnen doorverwezen worden naar een verkort traject van 90 uur bij een CVO of een universitair talencentrum. Meer dan 3 op 4 inburgeraars in de Middenkempen worden doorverwezen naar CVO. Slechts 5,6% wordt doorverwezen naar het alfatraject bij CBE. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.30 / 129

31 Figuur 24. Aantal talen 148 personen die een inburgeringscontract ondertekenden in de periode 1/1/ /12/2015 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII De competenties van de inburgeraar worden bevraagd bij de aanmelding en verder aangevuld tijdens het inburgeringstraject. De talenkennis bepaalt in welke taal de inburgeraar de cursus maatschappelijke oriëntatie zal volgen. Waar mogelijk wordt dit bij voorkeur gevolgd in de moedertaal. De 148 personen die in de loop van 2015 een inburgeringscontract ondertekenden spreken samen 45 verschillende talen. Het niveau varieert van noties tot moedertaal. Figuur 24 is een weergave van de talenkennis goed-moedertaal. De meerderheid van de mensen spreekt enkel de moedertaal, 41,2%. Toch spreekt 39,2% ook nog een andere contacttaal, 16,2% spreekt zelfs 3 talen. De uitzonderingen spreken 4-5 talen: 2,0% en 1,4%. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.31 / 129

32 Figuur 25. Top 10 talenkennis 148 personen die een inburgeringscontract ondertekenden tussen de periode 1/1/ /12/2015 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Uit figuur 25 blijkt dat het Engels de belangrijkste communicatietaal is van de inburgeraars. 60,9% spreekt Engels, waarvan 26,4% goed. 23,6% van de personen die in 2015 een inburgeringscontract ondertekenden heeft het Portugees als moedertaal. Ook al is het inburgeringscontract nog maar 1-2 jaar geleden ondertekend. Toch geeft 21,6% aan dit al Nederlands te spreken. Vermoedelijk ligt dit percentage hoger, maar wordt het soms niet meer aangevuld in het dossier van de inburgeraar. In de verdere top tien zien we dat het hoofdzakelijk over native speakers gaat. Er zijn twee talen die net buiten de top 10 vallen maar toch de moeite waard zijn om te vermelden. 4,7% van de inburgeraars spreekt een andere Afrikaanse taal en 4,1% spreekt Thais. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.32 / 129

33 Figuur 26. Duurtijd behalen inburgeringsattest 118 personen die een inburgeringsattest behaalden tussen de periode 1/1/ /12/2015 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Volgens het inburgeringsdecreet kan het inburgeringsprogramma (het primaire traject) maximaal één jaar duren. Meer dan de helft voldoet hieraan, 53,4%. Maar voor analfabeten en laaggeschoolden wordt de duur van het inburgeringscontract verlengd met de tijd die nodig is om het programma met succes te beëindigen. Zo stellen we vast dat inburgeraars die maximaal 10 jaar opleiding volgden gemiddeld 745 dagen nodig hebben om het inburgeringsattest te behalen. Wie een langere opleiding gevolgd heeft, behaalde zijn inburgeringsattest gemiddeld in 394 dagen. Ook zijn er verschillende officiële redenen die ervoor kunnen zorgen dat het inburgeringstraject tijdelijk onderbroken kan worden. De meerderheid van de inburgeraars behaalt het inburgeringsattest tussen de 6 maanden en 1 jaar na het ondertekenen van het inburgeringscontract. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.33 / 129

34 6. Conclusie Middenkempen De Middenkempen telt een vrij grote bevolking van buitenlandse herkomst: personen. Samen maken zij echter 8,6% van de totale bevolking uit. Dit getal scoort lager dan het provinciale gemiddelde. Toch verdient de regio aandacht: de bevolking van buitenlandse herkomst is er erg divers samengesteld. Ook al komt 51,3% van personen van buitenlandse herkomst uit slechts zeven unieke herkomstlanden toch is de diversiteit in de andere helft van de groep buitenlandse bevolking bijzonder groot. Hierin worden nog 114 andere herkomstlanden vertegenwoordigd. Bovendien is 59,9 % niet verplicht tot inburgering omdat ze een EU nationaliteit hebben. Hoe kan de Middenkempen deze groep bereiken en hen betrekken bij het leven in de regio/ gemeente? 62,1% heeft de Belgische nationaliteit. Personen met een herkomst uit de Maghreblanden hebben het vaakst de Belgische nationaliteit. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister, vooral personen met een herkomst uit West-Noord EU14. Personen met een nationaliteit uit de EU12 landen zijn dan weer het vaakst ingeschreven in het vreemdelingenregister. De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Doordat de bevolking van buitenlandse herkomst procentueel een eerder beperkte groep vormt, beïnvloedt dit de totale bevolkingspiramide slechts in mindere mate. Toch valt op dat 15,3% van de kinderen van 0 tot 9 jaar een buitenlandse herkomst heeft. Vormt dit een uitdaging voor het onderwijs- en jeugdbeleid binnen de gemeenten? De minderjarigen van buitenlandse herkomst wonen vaker bij een gehuwde ouders. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met minstens 1 persoon van buitenlandse herkomst. Personen met een herkomst uit Europa niet-eu wonen het vaakst in een gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg. 38,2 % van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin. Wat zegt dit over contacten en netwerken in de regio/ gemeente? Wat zijn de oorzaken hiervan? Speelt gezinshereniging mee in het vormen van gemengde gezinnen? De cijfers met betrekking tot arbeidsmarktparticipatie van de inwoners van de Middenkempen tonen een herkomstkloof op de arbeidsmarkt. Personen van buitenlandse herkomst zijn minder vaak werkzaam, dus vaker inactief of werkloos. Bij personen van niet-eu herkomst is deze kloof het grootst. Over alle herkomstgroepen heen participeren vrouwen minder dan mannen aan de arbeidsmarkt. De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn het grootst bij personen van niet-eu herkomst. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan de slag zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen dat is het opvallendst bij personen van niet-eu herkomst. Komen personen met een buitenlandse herkomst dan vaker in de armoede terecht? Personen met een niet-europese herkomst zijn vaker huurder van een sociale woning. Toch waren er meer geboorten in kansarme gezinnen waarvan de moeder een Belgische nationaliteit had. En is het percentage dat beroep doet op sociale bijstand maar een minderheid. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.34 / 129

35 In 2015 telde de Middenkempen 251 nieuwkomers. 148 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract, van wie 24,3% Portugezen. Sinds 2013 stijgen de cijfers omtrent het engagement tot inburgering. De inburgeraars hebben overduidelijk een professioneel perspectief. De meeste doorverwijzingen voor NT2 waren naar CVO. Bij de bevraging naar de talenkennis van de inburgeraars bleek dat ze vaak enkel de moedertaal spreken. In totaal spreken ze 45 verschillende talen waarvan Engels, Portugees en Nederlands de drie belangrijkste zijn. Meer algemeen tonen de cijfers aan dat de Middenkempen een vrij divers samengestelde bevolking kent. Uit de cijfers wordt niet duidelijk welke processen hiertoe hebben geleid. Gaat het om personen die zich permanent vestigen? Of zijn het eerder tijdelijke inwoners van de gemeenten? Ook wordt uit deze cijfers weinig duidelijk hoe de diversiteit vorm krijgt in de Middenkempen en de 7 gemeentes afzonderlijk. Welke netwerken hebben personen van buitenlandse herkomst? In welke verenigingen zijn zij actief? Zijn zij betrokken in de reguliere organisaties? Hoe staan deze mensen ten opzichte van de diensten en organisaties in de regio/ gemeente? Participeren zij? Zijn er drempels die hen er van weerhouden om gebruik te maken van de diensten? Zijn er brugfiguren die de relatie kunnen faciliteren? Hoe verlopen de contacten vanuit het oogpunt van de medewerkers van de gemeentelijke diensten en de organisaties? 1 D E C E M B E R Couleur Locale.35 / 129

36 7. Grobbendonk 7.1. Cijfergegevens Figuur 1a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.36 / 129

37 Figuur 3a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4a. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.37 / 129

38 Figuur 5a. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.38 / 129

39 Figuur 7a. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8a. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.39 / 129

40 Figuur 9a. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10a. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.40 / 129

41 Figuur 11a. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12a. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.41 / 129

42 Figuur 13a. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14a. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.42 / 129

43 Figuur 15a. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII Figuur a. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.43 / 129

44 Figuur 19a. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 20a. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Grobbendonk, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.44 / 129

45 Figuur 21a. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 voorjaar 2016 naar nationaliteit BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 22a. Hoofdperspectieven BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.45 / 129

46 Figuur 23a. Advies NT2 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 24a. Aantal talen BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 25a. Top 10 talenkennis Deze gegevens worden niet weergegeven wegens te weinig personen. De 12 personen die in 2015 een inburgeringscontract tekenden spreken samen 12 verschillende talen. Het Portugees en het Engels spelen de belangrijkste rol. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.46 / 129

47 Figuur 26a. Duurtijd behalen inburgeringsattest Deze gegevens worden niet weergegeven wegens minder dan 5 personen: gemiddeld 1-2 jaar 7.2. Conclusie De gemeente Grobbendonk telt 906 personen van buitenlandse herkomst, 8,1% van de totale bevolking. Zes unieke landen vertegenwoordigen samen 52,6% van personen van buitenlandse herkomst. Buiten de top 10 zijn er nog 59 herkomstlanden. 59,7% heeft de Belgische nationaliteit; personen met een herkomst uit de Maghreb-landen het vaakst. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister. Er zijn enkel inschrijvingen in het vreemdelingenregister bij personen met een nationaliteit uit de rijke OESO-landen buiten Europa en uit Zuid- en Centraal Amerika. De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Toch beïnvloedt dit de totale bevolking in mindere mate. Het valt op dat 18,5% van de buitenlandse bevolking tussen 0 en 9 jaar oud is. Er zijn weinig verschillen tussen Belgen en personen van buitenlandse herkomst inzake de positie van de minderjarige in het huishouden. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met een Belg. Personen van andere landen van Afrika wonen het vaakst in een gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg. 26,2 % van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin. De genderkloof inzake arbeidsmarktparticipatie ligt lager bij personen van buitenlandse herkomst. Echter is er wel een herkomstkloof aanwezig. Deze kloof is het grootste bij personen met een niet-eu herkomst waar 57% van de mannen en 55% van de vrouwen werkzaam zijn. Ook bij deze groep ligt de werkloosheidsgraad hoger, 14% en 10%. Enkel vrouwen met een EU-herkomst ligt de werkloosheidsgraad lager dan bij de Belgen. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan merken we op dat er procentueel ongeveer evenveel jongeren als ouderen werkzaam zijn. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen dat is het opvallendst bij personen van niet-eu herkomst. 33,4% van deze groep verdiend minder dan 90 euro per dag. Er zijn 0,4% meer personen met een EU herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Immers zijn er wel meer niet-eu (kandidaat-) huurders voor een sociale woning. Bij de bevolking van Belgische herkomst zijn er meer geboorten in kansarme gezinnen. Meer dan 95% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. De schoolse achterstand is aanzienlijk groter bij leerlingen in het secundair onderwijs met een andere thuistaal. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.47 / 129

48 In 2015 telde Grobbendonk 27 nieuwkomers. 12 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract. Drie kwart van de inburgeraars heeft een professioneel perspectief. De meeste doorverwijzingen voor NT2 waren naar een CVO. De helft van de inburgeraars spreekt enkel de eigen moedertaal. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.48 / 129

49 8. Herentals 8.1. Cijfergegevens Figuur 1b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.49 / 129

50 Figuur 3b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4b. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.50 / 129

51 Figuur 5b. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.51 / 129

52 Figuur 7b. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8b. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.52 / 129

53 Figuur 9b. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10b. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.53 / 129

54 Figuur 11b. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12b. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.54 / 129

55 Figuur 13b. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14b. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.55 / 129

56 Figuur 15b. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII Figuur b. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.56 / 129

57 Figuur 19b. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 20b. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Herentals, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.57 / 129

58 Figuur 21b. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 voorjaar 2016 naar nationaliteit BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 22b. Hoofdperspectieven BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.58 / 129

59 Figuur 23b. Advies NT2 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 24b. Aantal talen BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.59 / 129

60 Figuur 25b. Top 10 talenkennis BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 26b. Duurtijd behalen inburgeringsattest BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.60 / 129

61 8.2. Conclusie De gemeente Herentals telt personen van buitenlandse herkomst, 11,4% van de totale bevolking. Acht unieke landen vertegenwoordigen samen 50,9% van personen van buitenlandse herkomst. 43,2% behoort niet tot de top 10. Zij zijn afkomstig uit maar liefst 89 andere landen. 57,0% heeft de Belgische nationaliteit. Personen met een herkomst uit de Maghreb-landen hebben het vaakst de Belgische nationaliteit en staan ook vaker ingeschreven in het vreemdelingenregister. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister. De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. De populatie van de bevolking tot en met 44 jaar blijft heel stabiel rond de 140 personen per geslacht. Er zijn weinig verschillen zichtbaar in de positie van de minderjarige in het huishouden tussen Belgen en personen van buitenlandse herkomst. Personen van buitenlandse herkomst wonen ongeveer even vaak in een heterogeen gezin met Belg als in een homogeen samengesteld gezin. Personen uit andere landen van Afrika wonen het vaakst in een gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg. Mannen van Belgische herkomst zijn het vaakst actief op de arbeidsmarkt. Echter ligt de werkloosheidsgraad het hoogst bij mannen met een niet-eu herkomst. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan merken we ook op dat de werkloosheid bij de niet-eu herkomst hoger ligt, zeker bij de jongeren tussen jaar. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen dat is het opvallendst bij personen van niet-eu herkomst. 40,5% van deze groep verdiend minder dan 90 euro per dag. Er zijn 7% meer personen met een niet-eu herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Ook zijn ze vaker (kandidaat-) huurders van een sociale woning. Enerzijds zijn er meer geboorten in kansarme gezinnen dan bij de andere gemeentes, 9,2%. Anderzijds zijn er wel bijzonder weinig geboorten in kansarme gezinnen bij de bevolking van EU herkomst, 2%. Meer dan 90% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. De schoolse achterstand is aanzienlijk groter bij leerlingen in het secundair onderwijs met een andere thuistaal. In vergelijking met de andere gemeenten lopen de leerlingen in het lager onderwijs vaker schoolse achterstand op in Herentals. In 2015 ontving Herentals 91 nieuwkomers. 60 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract, van wie 20,2% vluchtelingen. De inburgeraars hebben vaker een professioneel perspectief. 67,2% van de doorverwijzingen voor NT2 waren naar CVO. 41,7% is tweetalig. In totaal spreken ze 28 verschillende talen waarvan het Engels, Nederlands en Arabisch de drie belangrijkste zijn. 68 personen behaalden hun inburgeringsattest. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.61 / 129

62 9. Herenthout 9.1. Cijfergegevens Figuur 1c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.62 / 129

63 Figuur 3c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4c. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.63 / 129

64 Figuur 5c. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.64 / 129

65 Figuur 7c. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8c. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.65 / 129

66 Figuur 9c. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10c. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst e n geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.66 / 129

67 Figuur 11c. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12c. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.67 / 129

68 Figuur 13c. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14c. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.68 / 129

69 Figuur 15c. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII Figuur c. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.69 / 129

70 Figuur 19c. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 20c. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Herenthout, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.70 / 129

71 Figuur 21c. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 voorjaar 2016 naar nationaliteit BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 22c. Hoofdperspectieven BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.71 / 129

72 Figuur 23c. Advies NT2 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 24c. Aantal talen BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.72 / 129

73 Figuur 25c. Top talenkennis BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 26c. Duurtijd behalen inburgeringsattest BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.73 / 129

74 9.2. Conclusie De gemeente Herenthout telt 628 personen van buitenlandse herkomst, 7,1% van de totale bevolking. De personen van buitenlandse herkomst in Herenthout zijn afkomstig uit 52 verschillende landen. Slechts 2 unieke landen, Portugal en Nederland, vertegenwoordigen 52,5% van de personen van buitenlandse herkomst. Dit is vrij uniek. 54,4% heeft de Belgische nationaliteit. Alle personen met een Turkse herkomst hebben de Belgische nationaliteit. Alle personen met een nationaliteit uit Noord- en West-Europa staan ingeschreven in het bevolkingsregister. Omgekeerd staan dan weer alle personen met een EU-12 nationaliteit en Zuid- en Centraal Amerika ingeschreven in het vreemdelingenregister. De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. 17,4% is tussen 0 en 9 jaar oud. Er zijn weinig verschillen tussen Belgen en personen van buitenlandse herkomst inzake de positie van de minderjarige in het huishouden. 51,8% van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin. Personen uit Nederland wonen vaker samen in een heterogeen samengesteld gezin met Belg. De genderkloof bij arbeidsmarktparticipatie ligt lager bij personen van buitenlandse herkomst. Sterker nog: er zijn meer vrouwen met een niet-eu herkomst werkzaam dan mannen met een niet-eu herkomst. Er is echter is er wel kloof op gebied van herkomst. Deze kloof is het grootste bij personen met een niet- EU herkomst, 20% minder personen werkzaam dan de bevolking met een Belgische herkomst. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan de slag zijn, zijn ze vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen dat is het opvallendst bij personen van EU herkomst. 49% van deze groep verdient minder dan 90 euro per dag. 0,7% van de personen met een EU- en 5,3% met een niet-eu herkomst doen beroep op sociale bijstand. Er zijn 10% meer personen met een niet-eu herkomst die huurder zijn van een sociale woning. In Herenthout zijn er 2,6% geboorten in kansarme gezinnen. Leerlingen in het secundair onderwijs spreken vaker het Nederlands als thuistaal. Meer dan 95% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. Bij leerlingen met een andere thuistaal is de schoolse achterstand is aanzienlijk groter in het secundair onderwijs. In 2015 telde Herenthout 24 nieuwkomers. 34 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract, van wie 75% Portugezen. De inburgeraars hebben overduidelijk een professioneel perspectief, 6 7,6% werkt al. De meeste doorverwijzingen voor NT2 waren naar een CVO. Bij de bevragingen naar de talenkennis van de inburgeraars bleek dat ze vaak enkel de moedertaal spreken. In totaal spreken ze 13 verschillende talen waarvan het Portugees, Engels en Frans de drie belangrijkste zijn. 18 personen behaalden hun inburgeringsattest. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.74 / 129

75 10. Kasterlee Cijfergegevens Figuur 1d. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2d. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.75 / 129

76 Figuur 3d Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4d. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.76 / 129

77 Figuur 5d. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6d. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.77 / 129

78 Figuur 7d. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8d. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.78 / 129

79 Figuur 9d. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10d. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst e n geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.79 / 129

80 Figuur 11d. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12d. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.80 / 129

81 Figuur 13d. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14d. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.81 / 129

82 Figuur 15d. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII Figuur d. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.82 / 129

83 Figuur 19d. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 20d. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Kasterlee, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.83 / 129

84 Figuur 21d. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 voorjaar 2016 naar nationaliteit BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 22d. Hoofdperspectieven BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.84 / 129

85 Figuur 23d. Advies NT2 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 24d. Aantal talen BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 25d. Top 10 talenkennis Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 15 mensen die een inburgeringscontract tekenden in 2015 spreken samen 18 verschillende talen. Het Arabisch en het Engels spelen de belangrijkste rol. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.85 / 129

86 Figuur 26d. Duurtijd behalen inburgeringsattest BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Conclusie De gemeente Kasterlee telt personen van buitenlandse herkomst: 8,4% van de totale bevolking. 45,7% van de personen van buitenlandse herkomst is afkomstig uit Nederland. Dit is vrij opvallend. Een kwart van de bevolking van buitenlandse herkomst is afkomstig uit 69 herkomstlanden. 51,7% heeft de Belgische nationaliteit. Alle personen met een herkomst uit rijke OESO-landen buiten Europa bezitten de Belgische nationaliteit. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister, uitgezonderd personen met een nationaliteit uit EU12. Deze laatste groep staat het vaakst ingeschreven in het vreemdelingenregister. Bij de bevolking van Belgische herkomst merken we een vergrijzing die zich lijkt te herstellen. De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Bij de bevolking van buitenlandse herkomst merken we dat er een eerder jonge bevolking is, 35,6% is jonger dan 20 jaar. Minderjarigen van buitenlandse herkomst zijn iets vaker een kind van alleenstaande ouders dan minderjarigen van Belgische herkomst. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met Belg. Personen van Maghreb-landen wonen het vaakst in een gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg. Personen uit EU-12 landen wonen vaker dan gemiddeld in een homogeen samengesteld gezin. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.86 / 129

87 De genderkloof bij arbeidsmarktparticipatie ligt lager bij personen van buitenlandse herkomst. De herkomstkloof is beperkt aanwezig. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan merken we wel wat verschillen. Zo ligt de werkzaamheidsgraad bij jarigen 20% lager bij de bevolking van buitenlandse herkomst. Binnen dezelfde leeftijdsgroep ligt de werkloosheidsgraad het hoogst bij de personen met een niet-eu herkomst. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen dat is het opvallendst bij personen van niet-eu herkomst. 30,7% van deze groep verdient minder dan 90 euro per dag. Er zijn 4,2% meer personen met een niet-eu herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Er zijn aanzienlijk meer niet-eu kandidaat huurders voor een sociale woning. Er zijn 5,2% geboorten in kansarme gezinnen. Meer dan 96% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. Drie kwart van de leerlingen met een andere thuistaal loopt minstens één jaar schoolse vertraging op in het secundair onderwijs. In 2015 ontving Kasterlee 39 nieuwkomers. 19 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract. Net geen driekwart van de inburgeraars heeft een professioneel perspectief. De meeste doorverwijzingen voor NT2 waren naar een CVO. Bij de bevraging naar de talenkennis van de inburgeraars bleek dat 47,4% enkel de moedertaal spreekt. 16 personen behaalden hun inburgeringsattest. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.87 / 129

88 11. Lille Cijfergegevens Figuur 1e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.88 / 129

89 Figuur 3e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4e. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.89 / 129

90 Figuur 5e. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.90 / 129

91 Figuur 7e. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8e. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.91 / 129

92 Figuur 9e. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10e. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.92 / 129

93 Figuur 11e. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12e. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.93 / 129

94 Figuur 13e. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14e. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.94 / 129

95 Figuur 15e. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII Figuur e. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.95 / 129

96 Figuur 19e. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 20e. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Lille, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.96 / 129

97 Figuur 21e. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 voorjaar 2016 naar nationaliteit BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 22e. Hoofdperspectieven BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.97 / 129

98 Figuur 23e. Advies NT2 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 24e. Aantal talen BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 25e. Top 10 talenkennis Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 9 personen die in 2015 een inburgeringscontract tekenden spreken samen 14 talen. Het Engels wordt het vaakst gesproken. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.98 / 129

99 Figuur 26e. Duurtijd behalen inburgeringsattest BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Conclusie De gemeente Lille telt personen van buitenlandse herkomst, 7,1% van de totale bevolking. De totale bevolking van buitenlandse herkomst telt 70 verschillende herkomstlanden. Net als Kasterlee kent Lille ook een grote bevolking van Nederlandse herkomst. Samen met de Polen vertegenwoordigen zij 51,5% van de personen van buitenlandse herkomst. 57,1% heeft de Belgische nationaliteit; personen met een herkomst uit de Maghreb-landen het vaakst. Personen met een nationaliteit uit de buurlanden en West- en Noord-EU staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister. Personen met een nationaliteit uit andere landen van Afrika staan vaker ingeschreven in het vreemdelingenregister. De bevolking van buitenlandse herkomst is zichtbaar jonger: 9,8% is tussen 5 en 9 jaar oud. Minderjarigen van buitenlandse herkomst zijn iets vaker kind bij alleenstaande ouders dan minderjarigen van Belgische herkomst. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met Belg. Personen van Nederland wonen het vaakst in een gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg. 35,4 % van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin. De herkomstkloof op de arbeidsmarkt is sterk aanwezig in Lille. Minder dan de helft van de niet-eu bevolking is actief op de arbeidsmarkt. Bij deze groep ligt de werkloosheidsgraad beduidend hoger dan in de andere gemeenten. 21% van de vrouwen met een niet-eu herkomst is werkloos. Wanneer we de gegevens bekijken naar leeftijd dan blijft de niet-eu herkomst er bovenuit steken. Vooral de gegevens van de jongeren tussen zijn vrij opvallend. Slechts 11,1% van deze jongeren werkt. De helft is 1 D E C E M B E R Couleur Locale.99 / 129

100 werkloos. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen dat is het opvallendst bij personen van niet-eu herkomst. 32,1% van deze groep verdient tussen euro per dag. Een op 20 personen met een niet-eu herkomst doet beroep op sociale bijstand. Ook zijn er meer niet- EU (kandidaat-) huurders voor een sociale woning. In Lille zijn er 4,6% geboorten in kansarme gezinnen. Er zijn meer geboorten in kansarme gezinnen bij de bevolking van Belgische herkomst. Meer dan 96% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. Drie kwart van de leerlingen met een andere thuistaal loopt minstens één jaar schoolse vertraging op in het secundair onderwijs. In 2015 ontving Lille 23 nieuwkomers. 9 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract en 7 inburgeraars behaalden hun inburgeringsattest. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.100 / 129

101 12. Olen Cijfergegevens Figuur 1f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.101 / 129

102 Figuur 3f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4f. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.102 / 129

103 Figuur 5f. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.103 / 129

104 Figuur 7f. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8f. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.104 / 129

105 Figuur 9f. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10f. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.105 / 129

106 Figuur 11f. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12f. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.106 / 129

107 Figuur 13f. Aandeel van de jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 14f. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.107 / 129

108 Figuur 15f. Geboorten in kansarme gezinnen BRON: LIIM 2014, verwerking AgII Figuur f. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.108 / 129

109 Figuur 19f. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal BRON: LIIM 2015, verwerking AgII Figuur 20f. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Olen, van 2010 voorjaar 2016 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.109 / 129

110 Figuur 21f. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 voorjaar 2016 naar nationaliteit BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 22f. Hoofdperspectieven BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.110 / 129

111 Figuur 23f. Advies NT2 BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 24f. Aantal talen BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Figuur 25f. Top 10 talenkennis Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 6 personen die in 2015 een inburgeringscontract tekenden spreken samen 12 talen. Het Arabisch speelt hierbij de meest prominente rol. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.111 / 129

112 Figuur 26f. Duurtijd behalen inburgeringsattest BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII Conclusie De gemeente Olen telt 974 personen van buitenlandse herkomst, 8,0% van de totale bevolking. Zes unieke landen vertegenwoordigen samen 53,1% van personen van buitenlandse herkomst. Een derde van de buitenlandse bevolking is afkomstig uit 54 herkomstlanden. 66,5% heeft de Belgische nationaliteit; personen met een Turkse herkomst het vaakst. Alle personen met een Turkse nationaliteit staan ingeschreven in het bevolkingsregister. Personen met een EU12 nationaliteit staan vaker dan gemiddeld ingeschreven in het vreemdelingenregister. De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Er zijn twee sprongen zichtbaar. Er zijn veel personen met een leeftijd van 0 tot 9 jaar en ook opnieuw van 30 tot 39 jaar. Minderjarigen van Nederlandse herkomst zijn iets vaker kind van alleenstaande ouders Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met een Belg. Geen enkele herkomst springt eruit bij de gezinnen met heterogene herkomst zonder een Belg. 34,1% van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin. De herkomstkloof op de arbeidsmarkt is aanwezig in Olen. De werkzaamheidsgraad ligt lager en de werkloosheidsgraad ligt hoger bij personen met een niet-eu herkomst. Zo is maar 48% van de vrouwen actief op de arbeidsmarkt en 14% is werkloos. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan ligt de werkloosheidsgraad het hoogst bij jongeren van EU-herkomst, 17%. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.112 / 129

113 Er zijn 6% meer personen met een niet-eu herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Ook zijn ze vaker huurder van een sociale woning. Er zijn 4,3% geboorten in kansarme gezinnen, vooral in gezinnen met Belgische herkomst. Naarmate men ouder wordt, spreken de minderjarigen vaker Nederlands als thuistaal. Het feit dat een leerling een andere thuistaal spreekt heeft in Olen weinig invloed op de schoolse achterstand. In 2015 ontving Olen 35 nieuwkomers. 7 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract en 9 behaalden het attest van inburgering. 1 D E C E M B E R Couleur Locale.113 / 129

114 13. Vorselaar Cijfergegevens Figuur 1g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio Figuur 2g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land 1 D E C E M B E R Couleur Locale.114 / 129

115 Figuur 3g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit Figuur 4g. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers 1 D E C E M B E R Couleur Locale.115 / 129

116 Figuur 5g. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht Figuur 6g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht 1 D E C E M B E R Couleur Locale.116 / 129

117 Figuur 7g. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst Figuur 8g. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden 1 D E C E M B E R Couleur Locale.117 / 129

118 Figuur 9g. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin Figuur 10g. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en geslacht BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.118 / 129

119 Figuur 11g. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar leeftijd BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII Figuur 12g. Dagloonklasse naar herkomst BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII 1 D E C E M B E R Couleur Locale.119 / 129