Corporate Responsibility Elk initiatief telt

Transcriptie

1

2

3 Corporate Responsibility Elk initiatief telt

4 Inhoud voorwoord van de bestuursvoorzitter 1. introductie 1.1 Bedrijfsprofiel Corporate Responsibility bij VolkerWessels Missie en visie Strategieontwikkeling cr-platform Communicatie Over dit verslag Samenvatting data markt 2.1 Innovatie Toeleveringsketen medewerkers 3.1 Veiligheid & Gezondheid Integriteit Training & Ontwikkeling Diversiteit milieu 4.1 Materialen c Afvalmanagement samenleving 5.1 Community Investment Omgevingsmanagement 55 Bijlage: gri g3 overzicht VolkerWessels 60 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 2

5 voorwoord van de bestuursvoorzitter Duurzaamheid is de motor van innovatie binnen VolkerWessels. Dat is niet nieuw: de afgelopen jaren hebben we met tal van projecten bewezen dat de ontwikkeling naar een duurzamere wereld talrijke marktkansen oplevert voor de ontwikkeling en inzet van slimme en energiezuinige concepten. We zorgen er bijvoorbeeld voor dat zuivere co 2 die normaal gesproken vrijkomt in de procesindustrie, nu wordt hergebruikt in de glastuinbouw; we zetten de toon met het bouwen van de meest milieuvriendelijke kantoren, bijvoorbeeld voor tnt; en we passen goed doordachte concepten toe in de woningbouw om het energieverbruik terug te dringen en bewoners een hoger wooncomfort te bieden. Kortom: duurzaamheid is al enige tijd een marktkans en de hele organisatie is daarvan goed doordrongen. Innoveren zit ons in het bloed. Wat wel nieuw is: we hebben een centraal beleid opgezet en een directeur Corporate Responsibility benoemd zodat onze activiteiten meer focus en samenhang krijgen. Corporate Responsibility gaat daarbij niet alleen over onze zorg voor een beter milieu. Het gaat om de combinatie van mens, milieu en financieel rendement. Voor al deze factoren streven we voortdurend naar betere prestaties. Ter invulling van het beleid hebben we in 2009 thema s benoemd die voor ons relevant zijn. Deze thema s worden in de volgende hoofdstukken uitgebreid beschreven. Onze ambities ten aanzien van al die aspecten zijn groot en die ambities kunnen we omzetten in resultaten in samenwerking met opdrachtgevers, leveranciers, medewerkers en andere stake holders. Die samenwerking krijgt veel aandacht in onze activiteiten. Tenslotte nog enkele woorden over de economische crisis van de afgelopen jaren. Ook VolkerWessels heeft last van de slechte marktomstandigheden in de bouw en dat vertaalde zich in 2009 in minder opbrengsten. Dit heeft echter geen effect op het duurzaamheidsbeleid en onze ambities. Ik ben ervan overtuigd dat wij door te investeren in innovaties voor de markt, het milieu, onze medewerkers en de samenleving, een gezonde toekomst tegemoet gaan. Innovaties kunnen bijdragen aan aantrekkelijke marktproposities waarmee we juist in economisch moeilijke tijden het verschil kunnen maken. Gerard van de Aast Voorzitter Raad van Bestuur Rotterdam, maart 2010 Ook nieuw is dat we actiever communiceren over onze prestaties. Voor het eerst in onze historie brengen we een duurzaamheidsverslag uit waarin we de lezer een beeld geven hoe we binnen ons concern met het onderwerp aan de slag zijn, welke prestaties we leveren en ook welke dilemma s we tegenkomen. Duurzaamheid is een onderwerp dat nooit af is, al is het maar omdat er voortdurend nieuwe technieken en inzichten ontstaan. Het is een thema dat binnen ons concern met een grote diversiteit aan werkmaatschappijen met nuanceverschillen wordt benaderd. Zo is co 2 -management voor bepaalde bedrijven cruciaal, terwijl het er bij andere bedrijven veel meer om gaat met partners innovatieve concepten te realiseren of het gebruik van grondstoffen te herzien. Per thema zijn er dan ook verschillen in de groep, maar alle werkmaatschappijen onderschrijven het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap even sterk. Elk initiatief telt Corporate Responsibility (cr) wordt ook wel duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen genoemd. Maar welke naam je er ook aan geeft, Corporate Responsibility bij VolkerWessels staat voor het nemen van onze verantwoordelijkheid om een positieve bijdrage te leveren aan de markt, onze medewerkers, het milieu en de samenleving. In dit verslag laten we zien hoe wij dit doen. U leest bijvoorbeeld hoe wij omgaan met innovaties en hoe wij onze veiligheid en integriteit willen waarborgen. Ook laten we zien hoe wij de co 2 -uitstoot aanpakken en rapporteren wij over onze betrokkenheid bij de samenleving. Maar daar blijft het niet bij. Vanaf nu houden wij u jaarlijks op de hoogte van de ontwikkelingen. Het is niet alleen onze ambitie om u deelgenoot te maken van ons beleid, wij willen dit ook samen met u ontwikkelen. Wij nodigen alle betrokken partijen uit om met ons mee te bouwen aan een duurzame toekomst, want elk initiatief telt! Zoals bij de meeste organisaties is er bij VolkerWessels nog veel te verbeteren. Veiligheid, een relevant thema in de bouw, is hier een belangrijk voorbeeld van. In 2009 hadden we helaas te maken met drie dodelijke ongevallen op onze werken in de wegenbouw en die hadden een enorme impact op de organisatie en op mij persoonlijk. Wij betreuren dit ten zeerste en leven mee met de families en vrienden. Ik ben me ervan bewust dat er helaas nooit garanties zijn te geven ten aanzien van de veiligheidsmaatregelen in onze organisatie. Dat ontslaat ons echter niet van de plicht om te streven naar het hoogst haalbare veiligheidsniveau. Naar aanleiding van de ongevallen in 2009 heb ik de hele organisatie opgeroepen ideeën te leveren hoe we de veiligheid nog beter op het netvlies kunnen krijgen. Dat heeft tot een aantal concrete maatregelen geleid die onder meer bijdragen aan een betere bewustwording. Ook daarover leest u meer in dit verslag. Dorien Wietsma Directeur Corporate Responsibility cr@volkerwessels.com Ons ondernemerschap stelt ons voor een aantal dilemma s. We bouwen aan belangrijke maatschappelijke functies, zoals wonen, werken en mobiliteit en dragen bij aan een prettig en gezond leefklimaat, maar onderkennen daarbij tegelijkertijd ook de impact van ons werk op het milieu. We bieden werkgelegenheid en dragen bij aan het bruto nationaal product, maar leggen ook beslag op schaarse grondstoffen en kunnen overlast bezorgen voor de omgeving. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 4 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 5

6 1 Introductie

7 1. introductie 1.1 bedrijfsprofiel VolkerWessels is een hecht samenwerkende groep van bedrijven in binnen- en buitenland. Wij zijn partner bij de inrichting van de samenleving op het gebied van bouw, mobiliteit, energie- en communicatievoorzieningen en ontwikkelen, ontwerpen, realiseren, beheren en exploiteren. De basis van onze onderneming zijn de medewerkers en het management. Het is dan ook essentieel de kwaliteit van onze mensen te waarborgen en waar mogelijk te versterken. Meer informatie is beschikbaar in ons financieel jaarverslag of op de website: Wij werken in een decentrale organisatievorm met 125 werkmaatschappijen en zijn met onze Ontwikkeling bedrijfsopbrengsten (in miljoenen euro s) bedrijven actief op de volgende gebieden: woning- en utiliteitsbouw, industriebouw, vastgoedontwikkeling, beton- en waterbouw, wegenbouw, netwerkinfrastructuur (kabels en leidingen), telecominfrastructuur, spoorwegbouw en onderhoud, installatietechniek, verkeerstechniek, materieelbeheer, parkmanagement, bouwtoelevering en advies en dienstverlening. Kerncijfers (in miljoenen euro s) Bedrijfsopbrengsten ebitda Bouw en Vastgoed Nederland Onze kracht ligt onder andere in uitgebreide kennis en kunde in alle bouwdisciplines, de samenwerking bij multidisciplinaire en integrale projecten, een goede geografische spreiding, een solide financiële positie en gemotiveerde en deskundige medewerkers. De werkmaatschappijen functioneren als zelfstandige ondernemingen met een eigen winst- en marktverantwoordelijkheid en maken onderdeel uit van een hecht, intern netwerk. Wij werken onderling samen op het gebied van business development, juridische zaken, personeelsontwikkeling, assurantiën, financiering en communicatie. Ook worden faciliteiten gedeeld op het gebied van automatisering, materieel, inkoop en dienstverlening. Onze ondernemingen worden op clusterniveau aangestuurd door de Raad van Bestuur. De onderscheiden clusters zijn: Bouw en Vastgoed Nederland Civiel, Wegen en Spoor Civiel, Wegen en Bouw VS/Canada Civiel, Wegen en Bouw UK Infratechniek en Telecom Toelevering en Dienstverlening Niet gealloceerd Totaal Af: Intercompany Civiel, Wegen en Spoor Civiel, Wegen en Bouw VS/Canada Civiel, Wegen en Bouw UK Infratechniek en Telecom Toelevering en Dienstverlening Niet gealloceerd Bouw en Vastgoed Nederland Civiel, Wegen en Spoor Civiel, Wegen en Bouw Verenigd Koninkrijk Civiel, Wegen en Bouw Verenigde Staten/Canada Infratechniek en Telecom Toelevering en Dienstverlening Bedrijfsopbrengsten / ebitda Het zwaartepunt van onze werkzaamheden ligt in Nederland. Verder zijn er vestigingen in: Ontwikkeling bedrijfsopbrengsten (in miljoenen euro s) het Verenigd Koninkrijk, België, Duitsland, Polen, Estland, de Verenigde Staten en Canada. De projecten van de werkmaatschappijen vinden op wereldwijde schaal plaats. Gemiddeld medewerkers geven dagelijks invulling aan het thema Samen bouwen aan wonen, werken en mobiliteit Tot onze stakeholders behoren onder meer: de rijksoverheid, ministeries, provincies, gemeenten, Rijkswaterstaat, ProRail, waterschappen, institutionele beleggers, woningbouwcorporaties, het bedrijfsleven, institutionele opdrachtgevers, woonconsumenten, consortiumpartners, onderaannemers, brancheverenigingen, afvalverwerkers, energieleveranciers, onze medewerkers, aandeelhouders, werkgevers- en werknemersorganisaties, milieuorganisaties, kennisinstituten, lokale gemeenschappen en omwonenden en financiële instellingen. Strategische visie Bouw en Vastgoed Nederland Civiel, Wegen en Spoor Civiel, Wegen en Bouw VS/Canada Civiel, Wegen en Bouw UK Infratechniek en Telecom Toelevering en Dienstverlening Niet gealloceerd De strategie is er op gericht de huidige onderneming verder te versterken in balans met onze omgeving: veilig, integer en duurzaam. Hierbij wordt in eerste instantie de basis versterkt (operational excellence) en vanuit deze kracht gewerkt aan groei en het opschuiven in de waardeketen. Daarbij is autonom e groei het uitgangspunt, waarnaast acquisities onder voorwaarden niet worden uitgesloten. Doel daarbij is onze positie zodanig te versterken en uit te bouwen dat de onderneming bij verdere consolidatie een leidende positie inneemt in onze markten. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 8 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 9

8 1. introductie 1.2 corporate responsibility bij volkerwessels Wij zijn toonaangevend in de bouwsector en nemen onze verantwoordelijkheid serieus om een positieve bijdrage te leveren aan de markt, onze medewerkers, het milieu en de samenleving. Daarmee spelen we in op veranderingen in markt en maatschappij. Het is duidelijk dat het maat schappelijk besef groeit ten aanzien van het belang van een prettige leefomgeving, een verantwoord gebruik van eindige grondstofvoorraden, het beperken van klimaateffecten en veilige en goede werkomstandigheden. Burgers worden steeds mondiger, wetten en regels strikter en klanten en toeleveranciers schroeven hun eisen en verwachtingen op. Al onze werkmaatschappijen staan voor de opgave om daar adequaat op in te spelen en zij hebben de afgelopen jaren ook veel laten zien op dit gebied. Een belangrijke rode draad is dat onze activiteiten niet voortkomen uit vrees voor negatieve effecten maar vanuit de kansen die we zien. Zo kunnen we met slimme innovaties laten zien dat duurzaamheid tot financieel aantrekkelijke nieuwe business leidt. Ook kunnen we met een goed beleid een aan trekkelijke werkgever zijn voor nieuwe medewerkers. Dat is een essentiële voorwaarde voor succes in de markt. Het participeren in maatschappelijke initiatieven is niet alleen waardevol voor de maatschappij, maar ook voor ons: medewerkers verbreden hun blik en ontwikkelen zich persoonlijk. Kortom: aandacht voor duurzaam ondernemerschap is geen kostenpost, maar een kans. De afge lopen jaren zijn we in staat gebleken om veel kansen te benutten. Tegelijkertijd is ook steeds meer de behoefte ontstaan onze activiteiten op dit gebied verder te professionaliseren. Dat heeft onder andere te maken met het decentrale karakter van onze organisatie. Werkmaatschappijen ontplooien diverse initiatieven en er ontstond behoefte aan een totaaloverzicht en een helder en eenduidig beleid zodat wij onze prestaties concernbreed in kaart kunnen brengen. Tegelijkertijd is er in de markt op dit gebied veel beweging ontstaan, niet in de laatste plaats door de introductie van de co 2 -prestatieladder van ProRail, één van onze grote opdrachtgevers. Dit instrument geeft een financiële prikkel aan bouwbedrijven die hoog scoren op co 2 -reductie. Vanuit die achtergrond is in 2009 het beleid gedefinieerd en concreet gemaakt door 11 thema s te benoemen met specifieke prestatie-indicatoren en doelstellingen. kpmg Sustainability heeft ons op professionele wijze ondersteund bij het proces om te komen tot het duurzaamheidsbeleid en bij het opstellen van het duurzaamheidsverslag. Het beleid stelt niet alleen eisen aan onze eigen organisatie maar ook aan onze opdrachtgevers, leveranciers en andere belanghebbenden. Wij zijn en blijven een nuchtere, zakelijk ingestelde onderneming maar zijn tegelijkertijd ook in staat duurzaamheid te integreren in onze bedrijfsvoering en daar publiekelijk en transparant verslag van te doen. In dit verslag presenteren wij de kaders van ons beleid en geven we waar mogelijk getalsmatig inzicht in onze prestaties. Wij staan midden in de samenleving en kunnen al heel wat vernieuwende initiatieven laten zien. Een aantal voorbeelden vindt u in dit verslag. Duurzame projecten maken in opdracht van onze opdrachtgevers is echter niet genoeg. Een betere wereld begint vooral bij onszelf. Wij willen ook verantwoording afleggen van ons eigen gedrag door uit te leggen hoe wij de belangen behartigen van onze stakeholders. Dit verslag geeft hiertoe een eerste aanzet. 1.3 missie en visie Corporate Responsibility (cr) binnen VolkerWessels staat voor het nemen van onze verantwoordelijkheid om een positieve bijdrage te leveren aan onze medewerkers, de markt, het milieu en de samenleving. Het is onze opdracht om een gezond bedrijf te zijn dat waarde toevoegt op economisch, sociaal, ecologisch en maatschappelijk gebied. Het sterke decentrale karakter van onze organisatie speelt hierbij een belangrijke rol. Wij hebben 125 werkmaatschappijen die tamelijk autonoom opereren en die qua typologie en marktpropositie sterk verschillen. Waar de ene werkmaatschappij grote stappen kan zetten ten aanzien van co 2 -reductie met eigen innovaties kan een andere onderneming juist een groot verschil maken met een uitgekiende aanpak voor afvalmanagement. Aan die verschillen willen we recht doen in het beleid. Op centraal niveau is een cr-beleid ontwikkeld waar op decentraal niveau invulling aan wordt gegeven. Werkmaatschappijen kunnen op basis van het concernbeleid hun eigen duurzaamheidsbeleid ont wik kelen en invullen. In het verslagjaar zijn cr-projectgroepen opgericht bij tal van werkmaatschappijen. Zij vertalen het concernbeleid naar hun eigen situatie en ontwikkelen hun beleid binnen de gestelde kaders. cr-missie en -visie Onze opdracht is een gezond bedrijf te zijn dat waarde toevoegt op economisch, sociaal, ecologisch en maatschappelijk gebied. Onze verantwoordelijkheid concretiseren wij in vier deelgebieden: markt, medewerkers, milieu en samenleving. Markt Medewerkers Milieu Samenleving Economische meerwaarde gaat in onze visie uitstekend samen met duurzaamheid. Duurzaam innoveren kan in bedrijfseconomische zin zelfs het verschil maken. Wij zorgen voor een veilige werkomgeving waarin medewerkers zichzelf vanuit een duurzaam perspectief kunnen blijven ontwikkelen. Wij bouwen een cultuur waar ethisch ondernemerschap optimaal tot zijn recht komt. Wij zijn ons bewust van de milieudruk van onze activiteiten en nemen onze verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties door vervuiling en verkwisting zo veel mogelijk tegen te gaan en onze impact te beperken. Wij maken onderdeel uit van de samenleving en willen verbinding met de omgeving. Door de actieve betrokkenheid van onze medewerkers, voegen wij waarde toe aan de samenleving in het algemeen en aan maatschappelijke organisaties in het bijzonder. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 10 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 11

9 1. introductie 1.4 strategieontwikkeling 1.5 cr-platform Een belangrijke stap in het ontwikkelen van onze strategie was het identificeren van de meest relevante thema's. Allereerst brachten we onze stakeholders in kaart met de onderwerpen die voor hen van belang zijn. Er is veelvuldig overleg met opdrachtgevers, de overheid, leveranciers, medewerkers, aandeelhouders, investeerders, maatschappelijke non-gouvernementele organisaties en andere betrokken partijen, en hun inbreng helpt ons om afgewogen besluiten te nemen in onze bedrijfsvoering. Deze dialoog is een belangrijke informatiebron voor het vaststellen van onze risico s en kansen en dankzij de openheid in deze gesprekken waren we in staat om de relevante thema s te identificeren. Om de strategie te vertalen naar de dagelijkse praktijk en kennis en inzicht te vergroten in onze duurzaamheidsthema's is het cr-platform opgericht dat bestaat uit directie- en stafleden van VolkerWessels die ons concern vertegenwoordigen. De doelstelling van dit platform is een bundeling van kennis en inzichten van interne opinie makers, die: 1. Vanuit verschillende invalshoeken van buiten naar binnen denken en participeren in de ontwikkeling van ons cr-beleid; en 2. Een breed draagvlak creëren om onze cr-ambities van binnen naar buiten uit te dragen. Vervolgens hebben we onderzoek gedaan naar de berichtgeving in de media over de bouwsector in het algemeen en onze ondernemingen in het bijzonder. Hieruit bleek bijvoorbeeld het belang van integer handelen en een open communicatie met de omgeving. Er was in 2009 opnieuw veel aandacht voor de gevolgen van de co 2 -uitstoot voor het milieu. Binnen de bouwsector is onze impact als op één na grootste bouwer in Nederland relevant. De media-analyse maakte duidelijk dat de grootste kansen en risico s voor ons concern liggen bij ondernemingsintegriteit, co 2 - reductie, afvalmanagement en toeleveringsketen. Om hier meer aandacht aan te geven zijn deze thema s gekozen tot speerpunten De bevindingen uit dit traject zijn gebruikt bij de interne besluitvorming. Er zijn verschillende bijeenkomsten met de Raad van Bestuur en directieleden van de diverse disciplines binnen het concern geweest. Hierin is uitvoerig gediscussieerd over de inhoud en urgentie van de thema s en over de vraag welke betekenis ze hebben voor ons. Deze discussies hebben ook plaatsgevonden op andere niveaus en plaatsen: in cursussen, directiebijeenkomsten, Jong VolkerWessels bijeenkomsten, regiovergaderingen, commissies en andere gelegenheden. De resultaten uit de genoemde bijeenkomsten zijn voorgelegd aan de Raad van Bestuur. Hier zijn definitieve keuzes gemaakt ten aanzien van de meest relevante thema s en speerpunten. We hechten veel waarde aan de brede discussie omdat wij de cr-strategie nadrukkelijk niet als theoretische oefening zien, maar als een breed gedragen beleid dat in beleving en ambities in de praktijk aansluit bij onze medewerkers. Samen met dit platform is de cr-agenda gedefinieerd, door de meest relevante onderwerpen te kiezen die invloed hebben op onze bedrijfsvoering. De volgende hoofdstukken geven een inhoudelijke toelichting op deze thema's. Het cr-platform komt twee keer per jaar bij elkaar en wordt voorgezeten door bestuursvoorzitter Gerard van de Aast. Deelnemers in het cr-platform voor zijn: Gerard van de Aast Bestuursvoorzitter VolkerWessels Laurens Elmendorp Directeur bvgo Nederland John Knoester Directeur Human Resources Maarten Soederhuizen Directeur VolkerWessels Integraal Rienus de Vries Directeur kws Infra Jos Waltmans Manager Corporate Communicatie Dietmar Werner Directeur Volker Wessels Vastgoed Dorien Wietsma Directeur Corporate Responsibility Zowel de Raad van Bestuur als de leden van het cr-platform dragen het beleid uit aan de overige directieleden van de werkmaatschappijen, die vervolgens ieder één contactpersoon hebben aangesteld per werkmaatschappij als aanspreekpunt voor de concernafdeling Corporate Responsibility. Deze contactpersonen zijn de cr-ambassadors binnen VolkerWessels. De cr-communicatiestructuur ziet er als volgt uit: cr-strategie Wij hebben vanuit onze visie op de vier deelgebieden markt, milieu, medewerkers en samenleving, 11 thema s geformuleerd waarop wij de komende jaren onze duurzame ontwikkeling actief willen meten en sturen. Hiermee voegen wij waarde toe op economisch, sociaal, ecologisch en maatschappelijk gebied. cr-communicatiestructuur Raad van Bestuur Corporate Responsibility concernafdeling cr-platform Markt Medewerkers Milieu Samenleving Innovatie Toeleveringsketen Veiligheid & Gezondheid Integriteit Opleiding & Ontwikkeling Diversiteit Materialen co 2 Afvalmanagement Community investment Omgevingsmanagement Directieleden werkmaatschappijen Contactpersonen werkmaatschappijen (cr-ambassadors) V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 12 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 13

10 1. introductie 1.6 communicatie Wij vinden het belangrijk dat wij open en transparant communiceren over onze inspanningen op economisch, sociaal, ecologisch en maatschappelijk gebied. Gedurende het verslagjaar heeft de Raad van Bestuur haar visie regelmatig gedeeld in vergaderingen, bijeenkomsten, cursussen van de VolkerWessels Academy en via intranet en nieuwsbrieven. Dit heeft geleid tot een breed draagvlak voor het beleid. Het cr-beleid is extern gelanceerd op het Nationaal Sustainability Congres 2009, waar wij themapartner waren. Hier is ook ons communicatieconcept geïntroduceerd dat laat zien hoe wij tegen cr aankijken, nu en in de toekomst. Wendeline Besier van VolkerWessels Corporate Responsibility introduceert het communicatieconcept. Elk initiatief telt Het beleid van Corporate Responsibility wordt voortdurend verder ontwikkeld en dat doen wij graag samen met betrokken partijen. In 2009 ontwikkelden we een communicatieconcept om het beleid uit te dragen en medewerkers en partners uit te dagen om mee te denken. Gekozen is voor een bordspel in combinatie met de pay-off Elk initiatief telt. Het bord symboliseert het speelveld waar initiatieven worden ontplooid en waar losse delen samen een sterker geheel vormen. Alles komt voort uit de kern, namelijk het eerste woord dat op het bord wordt gelegd. De kern symboliseert onze visie op Corporate Responsibility van waaruit alle werkmaatschappijen werken. Bij dit spel telt elk woord. Letterlijk en figuurlijk. Vandaar ook de boodschap die we intern en extern uitdragen: Elk initiatief telt. Het concept helpt ons om consistent en op krachtige wijze ons beleid uit te dragen en verder te ontwikkelen samen met onze stakeholders. 1.7 over dit verslag Dit is het eerste duurzaamheidsverslag van VolkerWessels. Het gaat over het rapportagejaar Behalve dat wij verantwoording afleggen over onze financiële prestaties in het financiële jaarverslag, rapporteren wij in dit duurzaamheidsverslag over onze economische, sociale en maatschappelijke prestaties. Global Reporting Initiative (gri) Wij hebben ons geconformeerd aan de internationaal erkende rapportagerichtlijnen van de Global Reporting Initiative (gri, g3). Dit is wereldwijd de meest gebruikte standaard voor duurzaamheidsjaarverslagen. Het doel van het gri-raamwerk is om te faciliteren bij het creëren van een benchmark van organisaties ten aanzien van hun prestaties op het gebied van duurzaamheid. Doordat wij ons conformeren aan deze richtlijnen zijn de gegevens vergelijkbaar met die van andere bedrijven die ook op basis van de gri rapporteren. gri g3 onderscheidt verschillende toepassingsniveau's. Voor dit verslag hebben wij onszelf beoordeeld op het toepassingsniveau c. Externe assurrance op ons verslag heeft nog niet plaatsgevonden. In dit stadium vinden wij het nog te vroeg om assurance over ons verslag te verkrijgen. Het is onze bedoeling om het verslag in de toekomst wel te voorzien van assurance door een externe partij. Reikwijdte De verslaglegging heeft betrekking op onze werkmaatschappijen in Nederland. In de rapportage zijn alleen combinaties of vennootschappen meegenomen waarin wij overheersende zeggenschap hebben. Een combinatie of vennootschap waarbij sprake is van joint control, is niet meegenomen. Deze rapportagerichtlijn is conform de financiële verwerkingswijze van joint ventures onder ifrs, de internationale standaard voor verslaggeving. Gegevensverzameling Om de gegevens op een uniforme wijze te verzamelen hebben wij een rapportagehandboek opgesteld. De cr-ambassadors en controllers kregen een workshop over de collectie en validatie van data. In een aantal gevallen zijn gegevens op dezelfde manier opgevraagd als voorgaande jaren. In andere gevallen zoals bij de meting van de co 2 -uitstoot gaat het om een nulmeting van nieuwe thematiek waarvoor nieuwe meetinstrumenten en -methoden nodig bleken. Voor het berekenen van onze co 2 -footprint hebben wij het ghg-protocol gebruikt. De meeste gegevens zijn voor het eerst verzameld op centraal niveau en daarom is het niet altijd mogelijk cijfermatige trends en ontwikkelingen aan te geven. Alleen voor gegevens die ook voorgaande jaren werden gerapporteerd zoals ziekteverzuim is dat wel mogelijk. 1.8 samenvatting data 2009 In 2009 hebben we voor onze meest relevante thema s kritische prestatie indicatoren (kpi s) gedefinieerd. Deze zijn zoals hiervoor beschreven gebaseerd op gesprekken met stakeholders en onze eigen analyse op basis van berichtgeving in de media. Op de volgende pagina is een overzichtstabel opgenomen van de kpi s per deelgebied en de resultaten: V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 14 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 15

11 Markt kpi(s) Samenvatting data 2009 Doelstellingen Innovatie Percentage innovaties met het label PlanetFit ten opzichte van het totaal 18% Percentage innovaties met het label PlanetFit maximaliseren; jaarlijkse toename van 20% aantal innovaties per jaar. (12 van 67 innovaties) t.o.v. het totaal aantal innovaties per jaar. Toeleveringsketen Percentage werkmaatschappijen dat Percentage werkmaatschappijen dat inkoopcontracten inkoopcontracten en / of algemene en/of algemene voorwaarden heeft voorwaarden heeft aangepast met aangepast met mvo-clausules verhogen tot mvo-clausules. 52% 100% in De Leidende Principes verder introduceren in de bedrijfsvoering. Diversiteit Aantal man / vrouw per functiegroep, uitgesplitst in bouwplaats-, uta en overige medewerkers. Personeel naar leeftijdsgroep en geslacht. Percentage fulltime / parttime medewerkers naar geslacht (m/v). Bouwplaatsmedew.: man vrouw 2 uta (uitvoerend tech nisch en administratief): man 3.090, vrouw 625 Overige medew.: man 4.458, vrouw 530 Zie staafdiagram p ,3% fulltime m 4,7% parttime m 35,2% fulltime v 64,8% parttime v Het aantal vrouwen dat deelneemt aan de Management Ontwikke lings-leergang verhogen tot 20% in Medewerkers kpi(s) Samenvatting data 2009 Doelstellingen Veiligheid & Gezondheid Integriteit Training & Ontwikkeling Percentage ziekteverzuim algemeen. Percentage ziekteverzuim ten gevolge van bedrijfsongevallen. Aantal bedrijfsongevallen met dodelijke afloop. IF (incident frequency, ongevalsindex = aantal bedrijfsongevallen per miljoen gewerkte uren. Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt. Aantal meldingen bij vertrouwenspersoon. Aantal meldingen dat heeft geleid tot ontslag. Aantal meldingen met vermoeden op overtreding Wet Economische Mededinging. Aantal keren dat de klokkenluidersregeling is gebruikt. Aantal medewerkers dat deelnam aan Integriteitworkshops. Aantal uren training voor de bouwplaatsmedewerkers. Aantal uren training voor uta medewerkers. Aantal uren training voor overige medewerkers. Totaal bedrag besteed per medewerker. Percentage medewerkers dat regelmatig een gesprek krijgt over prestatie- en loopbaanontwikkeling. 4,19% 0,17% 2 in nl 1 in Canada 6,7 92% ,00 63% Het veiligheidsbeleid continu blijven ontwikkelen. Het veiligheidsbewustzijn toetsen en verder stimuleren. De bewustwording en trans pa rantie rondom het integriteitsbeleid vergroten. Duurzaamheidsthema s verder integreren in trainingen. Het aantal uren training m.b.t. projectmanagement verhogen met 10%. Het percentage medewerkers dat regelmatig een gesprek krijgt over prestatie- en loopbaanontwikkeling jaarlijks verhogen met 10%. Milieu kpi(s) Samenvatting data 2009 Doelstellingen Materialen co 2 Afvalmanagement Geen kpi maar kwalitatieve gegevensverzameling. Totale co 2 -footprint. Percentage reststromen in bouw- en sloopafval. Totaal gewicht afval naar hergebruik en verwerkingsmethode (tonnen). Hoeveelheid gevaarlijke stoffen ingezameld en verwerkt (kg). 201 kiloton 57,7% Recycling ton Verwerkt 6480 ton Vuilverbranding met energie terugwinning ton Vuilverbranding zonder energie terugwinning 738 ton Hergebruik ton Kg Het inzicht vergroten in de toepasbaarheid van het fsc-hout in eigen ontwikkelde woningen in Mogelijkheden tot (her)gebruik van andere relevante materialen onderzoeken. 5% reductie van totale co 2 -uitstoot. Inzicht vergroten d.m.v. mantel overeenkomst met afvalverwerker. Afvalscheiding met 10% verhogen in Implementatie afvalcalculator bij 50% van de bouwbedrijven in 2011 om de afvalstromen beter te kunnen managen. Samenleving kpi(s) Samenvatting data 2009 Doelstellingen Community Investment Omgevingsmanagement Verhouding van besteed bedrag aan sponsoring, donaties en relatiemarketing. Aantal partnerships die VolkerWessels heeft met maatschappelijke organisaties. Geen kpi maar kwalitatieve gegevensverzameling. 34% sponsoring 9% donaties 57% relatiemarketing 107 Sponsor- en donatiebeleid in lijn brengen met de kernactiviteiten en visie van ons concern. Medewerkers verbinden aan pro gramma s in en voor de samen leving. Intern de bewustwording vergroten t.a.v. het belang van een pro-actieve communicatie met de omgeving. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 16 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 17

12 2 Markt V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 18 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 19

13 2. markt 2. markt innovatie Resultaat 2009: 18% van het totaal aantal innovaties kreeg het label PlanetFit. (12 van de 67 inno va ties zijn gedefinieerd als een duurzame innovatie). William McDonough 2.1 innovatie Duurzaamheid is de motor van het innovatief denken binnen onze organisatie. Innovatie en duurzaamheid zijn in onze sector nauw met elkaar verweven want met innovatieve concepten en oplossingen kunnen we in de markt bijdragen aan verduurzaming van de maatschappij. Bij het zoeken naar innovaties ligt dan ook de nadruk op duurzaamheid. Innovatie is voor ons nadrukkelijk geen thema dat als extra bovenop de bedrijfsvoering is georganiseerd: het zit in de haarvaten van de organisatie en in de praktijk blijkt dat de meeste VolkerWessels-bedrijven hier aan bijdragen. Innovatie is voor ons een tweede natuur, en tal van projecten bewijzen dat. Het gaat hier om grote projecten zoals WarmCo 2, een project waarbij restwarmte en co 2 worden ingezet voor milieuvriendelijke en duurzame glastuinbouw. Het gaat echter ook om kleinere innovaties zoals het energie zuiniger maken van woningen. Bij het ontwikkelen van innovatieve ideeën kan een onderscheid worden gemaakt tussen vernieuwing van werk- en bouwmethoden die relatief eenvoudig op de markt zijn te introduceren en meer fundamentele innovaties die op langere termijn baanbrekend kunnen zijn. Wat betreft de eerste categorie geldt dat de markt vernieuwingen direct herkent en omarmt. De markt is dan een goede prikkel voor het daadwerkelijk doorvoeren van deze vernieuwingen. Voor de meer baanbrekende concepten is dat een stuk weerbarstiger: aan goede ideeën is ook voor deze categorie geen gebrek, maar het blijkt niet eenvoudig om deze dan succesvol te vertalen naar de markt. Ook de economische tegenwind speelt hierbij een rol. Een voorbeeld daarvan is het initiatief Climate Ready, een concept van dec en Volker Wessels Vastgoed waarmee woningen qua energieverbruik beter scoren dan de gestelde norm. Dit concept is zonder meer goed, maar de toepassing in de markt bleef in 2009 nog achter bij de verwachtingen omdat er een rem zat op het ontwikkelen van nieuwbouw. Niettemin resulteerde het ondernemerschap en de creativiteit van onze medewerkers in 2009 in tal van innovatieve oplossingen of verbeteringen voor de markt. Alle inspanningen op het gebied van markt en milieu worden vanaf dit jaar gebundeld en zichtbaar gemaakt onder de noemer PlanetFit. In 2009 is dit label aan 18% van onze innovaties toegekend. Een verdere bekendmaking van dit label en kennisverspreiding over de criteria voor duurzame innovaties moeten ervoor zorgen dat dit percentage jaarlijks zal toenemen met 20%. Bij het zoeken naar en doorvoeren van innovaties is ook een goede dialoog met relaties essentieel. In 2009 organiseerden we daartoe het symposium Betaalbare Duurzaamheid waar we met stakeholders filosofeerden over duurzaamheid in crisistijd en de toekomst. Een van de sprekers was William McDonough. Deze Amerikaanse architect is één van de grondleggers van het gedachtegoed Cradle to Cradle': een filosofie die is gebaseerd op een gesloten keten van materiaalgebruik en strijdt tegen vervuiling, uitputting en verspilling. Samen met deze architect werken we aan het project Park in Hoofddorp, een zeer baanbrekend en duurzaam project. Ambitie 2010 Onze ambitie is om toonaangevend te zijn in onze sector en samen met partners te blijven zoeken naar manieren om energie en materialen slimmer te gebruiken. Jaarlijks zal dat tot enkele baanbrekende projecten leiden die wij zichtbaar maken onder de noemer PlanetFit. Highlights 2009 > > Visser & Smit Hanab realiseerde het project WarmCo 2 om de restwarmte van glastuinbouw om te zetten in woningverwarming. > > kws Infra introduceerde een verplaatsbare tent op het werk Haringvlietbrug. Het werk kon hierdoor onder alle weersomstandigheden doorgaan, met als gevolg minimale hinder voor de weggebruikers en goede arbeidsomstandigheden voor onze medewerkers. > > VolkerWessels stelde 8 medewerkers beschikbaar voor Building Brains, een onderzoeksprogramma van tno met 170 kenniswerkers van 27 bedrijven uit de bouwsector gericht op onderzoek op het gebied van duurzaamheid. > > Homij Technische Installaties introduceerde dls, een nieuw installatieconcept voor een duurzame aanpak voor gebouwgebonden installaties gebaseerd op 3 pijlers: materialen, technieken en logistiek. > > Visser & Smit Hanab ontwikkelde een pijpleiding voor de uitwisseling van stoom tussen bedrijven in de Rotterdamse haven. Zij werkt hierdoor mee aan een co 2 -reductie van 400 kiloton per jaar, een verbeterde luchtkwaliteit en een belangrijk economisch voordeel. > > VolkerWessels is één van de partijen die samen verantwoordelijk zijn voor de realisatie van het Fokker Logistics Park (Schiphol). Dit park gaat energie opwekken met in totaal vierkante meter aan Photovoltaïsche (pv)-cellen die een jaarlijkse besparing opleveren van ruim 8,6 miljoen kilo aan co 2. Dit is vergelijkbaar met het energieverbruik van 1000 huishoudens per jaar in Nederland. Het gaat om de grootste installatie in zijn soort in Nederland. > > Loostad introduceerde het VolkerWessels concept Koopzeker.nu waarin kopers al in het ontwikkeltraject worden betrokken bij hun nieuwe woning, met als doel een woning te ontwikkelen die echt bij de wensen van de doelgroep aansluit. > > kws Infra ontwikkelde KonwéClear, een verharding waarbij in het wegdek titaandioxide is verwerkt dat als katalysator werkt. Onder invloed van het zonlicht komt energie vrij die de afbraak versnelt van vrijwel alle verontreinigingen uit uitlaten van auto s en machines. Zo wordt de weg een soort groene long. In 2009 is in Ridderkerk een proefvak aangelegd. > > PlusWonen (ClimateReady) is een woonconcept waarbij de woning in basis 10% energiezuiniger is dan de huidige norm en tevens voorbereid is op het toepassen van energiebesparende en duurzame technieken volgens een modulair concept. > > vws Geotechniek paste voor het eerst in Nederland de Rüttel-injectiepaal toe. De ri-paal bestaat uit een stalen h-profiel die dankzij een speciale techniek minder heigeluid produceert en voorkomt dat de diepe bouwput opdrijft. > > VolkerWessels Telecom heeft samen met dec de VolkerWessels Soundreductor ontwikkeld, een energiezuinige en duurzame koeling van telecommunicatie apparatuur in fiber-to-the-home netwerken. Ook is een concept ontwikkeld voor koeling van datacenters dat bestaande technieken op een slimme wijze combineert. > > Vialis ontwikkelde Vivaldi, een systeem om de doorstroom van verkeer te verbeteren via informatie over alternatieve routes en vervoersmiddelen. > > Volker Stevin Materieel (vsm) introduceerde de invendroger voor kws Infra. Dit nieuwe type gloeitrommel voor de productie van asfalt resulteert in een lager energieverbruik en een hoger percentage restproduct als invoer. WarmCo 2 Concreet betekent dit dat wij ons tot doel stellen om: > > Duurzame innovaties te maximaliseren, dat wil zeggen, een jaarlijkse toename van 20% van het aantal innovaties met het label PlanetFit ten opzichte van het totaal aantal innovaties per jaar. Acties die we in het kader van dit thema nu al in gang hebben gezet voor 2010 zijn: > > In- en externe bekendheid vergroten PlanetFit label. > > Kennisverspreiding over criteria duurzame innovaties. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 20 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 21

14 2. markt innovatie 2. markt 2.2 toeleveringsketen We kunnen als opdrachtgever invloed uitoefenen op onze toeleveringsketen. Het streven is om in alle algemene voorwaarden en inkoopcontracten van onze bedrijven clausules op te nemen over sociale zaken en het milieubeleid, om op deze gebieden in de keten een positieve verandering teweeg te brengen. Alleen als alle betrokken partijen in een keten hun verantwoordelijkheden nemen, kan er een krachtige ontwikkeling optreden ten aanzien van sociale vraagstukken en het milieubeleid. VolkerWessels is een belangrijke marktpartij en door eisen te stellen aan onze toeleveranciers kunnen wij een bijdrage leveren aan deze thema s in de hele keten. Omgekeerd geldt dat ook: onze opdrachtgevers stellen steeds vaker eisen aan hun keten en daarmee aan de manier waarop 1 GreenUpgrade: duurzaam pimpen van bestaande huizen Bij duurzaam bouwen gaan de gedachten vaak direct uit naar innovatieve bouwmethodes voor nieuwbouw. Er ligt echter ook een grote uitdaging ten aanzien van bestaande woningen. Naar verwachting zullen de energieprijzen de komende jaren verder stijgen en daarmee ook de energierekening voor bewoners. Verhuurders die straks niet met onverhuurbare woningen willen zitten moeten dus nu maatregelen nemen. Het GreenUpgrade concept van Bouwbedrijven Jongen speelt daarop in met een systematische benadering voor duurzame renovatie van woningen en appartementen en vormt deze om tot woningen met een a-label die ook op de lange termijn verhuurbaar blijven. Dit is een mooi voorbeeld van hoe financiële marktprikkels kunnen leiden tot verduurzaming. < 2 Duurzaam, duurzamer, duurzaamst: tnt Postbedrijf tnt heeft de ambitie om geheel co 2 -neutraal te opereren en dat vereist ook het gebruik van duurzame gebouwen. Het logistiek centrum in Veenendaal, gebouwd door Ufkes Apeldoorn, is dankzij de hoogste GreenCalc score door ingenieursbureau dgmr getoetst en uitgeroepen tot het meest milieuvriendelijke bedrijfspand van Nederland. Maar daar blijft het niet bij: begin mei 2009 is Boele & van Eesteren gestart met de bouw van het nieuwe tnt-hoofdkantoor in Hoofddorp. Wat op het oog een gewoon kantoorgebouw lijkt te worden, zit onderhuids vol met noviteiten die ervoor zorgen dat dit het meest duurzame gebouw van Nederland wordt. Om dat waar te maken zullen er twee certificaten gehaald moeten worden. Allereerst zal het gebouw, volgens de GreenCalc-methode, een Milieu- Index moeten hebben van minimaal punten. Dit is ruim anderhalf keer beter dan het huidige gebouw met de hoogste Milieu-Index in Nederland. Uniek voor de Nederlandse markt is verder dat het gebouw straks ook de leed-platinum score zal behalen, het hoogst haalbare in deze Amerikaanse methode om de duurzame kwaliteit van een gebouw te beoordelen op vijf aspecten: materialen, energie(gebruik), efficiënt watergebruik, binnenmilieu en omgeving. < Resultaat 2009: 52% van onze bedrijven heeft inkoopcontracten en/of algemene voorwaarden aangepast met mvo-clausules. wij als bedrijf opereren. ProRail is daarbij een sprekend voorbeeld: met de co 2 -prestatieladder beloont deze opdrachtgever leveranciers zoals VolkerWessels voor duurzaamheid en dwingt daarmee vernieuwing af in de keten. We nemen onze verantwoordelijkheid als opdrachtgever serieus en hebben daartoe onder meer de Leidende Principes Opdrachtgevend Bouwbedrijf ondertekend. Om te toetsen of de principes transparantie, maatschappelijk verantwoord ondernemen, integriteit en duurzaamheid worden toegepast en welk effect ze hebben, heeft de Universiteit Nyenrode in 2009 de invloed van de principes onderzocht op de relaties met spelers in de keten. Hieruit bleek dat wij onze medewerkers en opdrachtgevers meer kunnen betrekken in het proces om een snellere implementatie te realiseren van de principes. Verder is onderzocht hoe wij in onze infrabedrijven kunnen gaan sturen op best value procurement. De aanbevelingen uit het onderzoek zullen in 2010 verder uitgewerkt worden. Het streven is om in alle algemene voorwaarden en inkoopcontracten relevante clausules op te nemen ten aanzien van thema s als integriteit (leidende principes), milieu (co 2 -uitstoot, afvalverwerking) en sociale aspecten (kinderarbeid). Ons decentrale karakter maakt ons slagvaardig en flexibel maar heeft ook tot gevolg dat het uitdagender is om verandering in de keten te bewerkstelligen. De diverse samenstelling van ons concern vergt maatwerk. De bouwbedrijven hebben veelal een sterk lokaal karakter en hebben contacten met een groot aantal lokale partijen. Binnen de infrabedrijven ligt dat anders: met de overheid als opdrachtgever spelen deze activiteiten vaak op landelijke schaal. Het thema duurzaamheid is daar al jaren een belangrijk onderwerp, onder meer als gevolg van het overheidsbeleid om te komen tot 100% duurzame inkoop. Deze externe prikkel maakt dat dit onderdeel al langer bezig is met concrete stappen om in de keten een verandering teweeg te brengen. De trend om duurzamer in te kopen is echter de laatste jaren groepsbreed ingezet en de uitingsvormen daarvan variëren. Zo wordt onze bedrijfskleding ingekocht van een partij die garandeert dat de kleding wordt gemaakt onder verantwoorde sociale condities. De fabrikant is aangesloten bij Fair Wear Foundation (fwf), een organisatie die borg staat voor acceptabele arbeidsomstandigheden in de fabrieken waar de kleding wordt gemaakt en toezicht houdt op de naleving van deze uitgangspunten. Een ander voorbeeld is de groepsbrede ambitie om milieuvriendelijk fsc-hout te gebruiken (zie ook het hoofdstuk materialen). Van belang hierbij zijn onze inkoopoverleggen in de bouw, infra en facilitaire dienstverlening, waar duurzaamheid één van de onderwerpen is. In 2009 is een aantal infrabedrijven begonnen met een inventarisatie van de co 2 -uitstoot van relevante leveranciers/onderaannemers (zgn. a-leveranciers). Dat is vooral relevant omdat de verwachting bestaat dat andere marktpartijen de door ProRail geïntroduceerde co 2 -prestatieladder ook gaan introduceren. Een andere actie binnen dit overleg is het optimaliseren van de logistiek op de bouwplaats. Ook stimuleert het overleg de toepassing van gerecyclede producten. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 22 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 23

15 2. markt toeleveringsketen 2. markt toeleveringsketen Highlights > > Wij ondersteunen het Initiatief Duurzame Handel (idh). > > VolkerWessels participeert in de Werkgroep Duurzame Natuursteen, die zich richt op verduurzaming van de keten door het in het leven roepen van een Europees label voor duurzaam geproduceerd natuursteen. De gedragscode behelst normen op het gebied van arbeid, mensenrechten en milieu. > > Een aantal infrabedrijven bracht in 2009 de co 2 -uitstoot van relevante leveranciers/ onderaannemers (zgn. a-leveranciers) in kaart. Ambitie 2010 Onze ambitie is om invloed uit te oefenen op de toeleveringsketen ten aanzien van sociale vraagstukken en milieubeleid. Concreet betekent dit dat wij ons tot doel stellen om: > > Het percentage bedrijven dat inkoopcontracten en/of algemene voorwaarden heeft met mvo clausules te verhogen tot 100% in > > De Leidende Principes verder te introduceren in onze bedrijfsvoering. Acties die we in het kader van dit thema nu al in gang hebben gezet voor 2010 zijn: > > Uitwisseling kennis en best-practices op het gebied van mvo clausules in contracten tussen de verschillende inkoopoverleggen van VolkerWessels. > > Een pilot binnen infrabedrijven met het sturen op best value procurement. > > Verder betrekken van de toeleveringsketen bij het streven naar verminderde co 2 -uitstoot. 1 Onderzoek inkoopbeleid infrabedrijven Wij hebben in 2009 samen met studenten van Nyenrode en externe adviseurs onderzoek gedaan naar het oordeel van onderaannemers en toeleveranciers over VolkerWessels. Binnen de infrabedrijven willen wij in de toekomst gaan sturen op best value procurement, waarbij toeleveranciers en onderaannemers zich niet alleen onderscheiden op prijs, maar ook op kwaliteit, duurzaamheid en innovatiekracht. < 2 Samenwerken aan duurzame inkoop Om de boot niet te missen, is vanuit het Infra Inkoopoverleg in 2009 een cr-projectgroep opgericht die een aantal belangrijke thema s heeft gedefinieerd. Wij gaan aanbevelingen opstellen en ervoor pleiten dat deze door de infrabedrijven worden overgenomen. Elke twee maanden komen wij met de inkoopmanagers van de infrabedrijven bij elkaar om te werken aan bijvoorbeeld inkoopvoordelen en raamcontracten. Ik zie dat milieugerelateerde en maatschappelijke thema s hierin steeds belangrijker worden, dus dit is een belangrijk onderdeel van ons overleg. < Henk Vos Voorzitter Infra Inkoopoverleg V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 24 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 25

16 3 Medewerkers V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 26 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 27

17 3. medewerkers 3. medewerkers veiligheid & gezondheid Resultaat 2009: Ziekteverzuim algemeen is 4,19% (2008: 4,37%). Ziekteverzuim ten gevolge van bedrijfsongevallen is 0,17% (2008: 0,18%). Er waren 2 bedrijfsongevallen met dodelijke afloop te betreuren in Nederland en 1 in Canada (2008: 0). 92% van de medewerkers valt onder een collectieve arbeidsovereenkomst. if van VolkerWessels totaal is 6,7. 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0 Ziekteverzuim (in %) veiligheid & gezondheid Gezonde en vitale medewerkers zijn een belangrijke succesfactor en er is ons dan ook veel aan gelegen om een goede en veilige werkomgeving te bieden aan medewerkers, onderaannemers en iedereen die te maken heeft met onze activiteiten. Alle werkmaatschappijen beschikken over een veiligheidsbeleid dat ten doel heeft elke vorm van persoonlijk letsel en schade aan de gezondheid te voorkomen. Een van de centrale doelstellingen hierin is het creëren van een veilige en gezonde bouwplaats en werkomgeving door preventie, samenwerking en coördinatie. Wij hebben bijvoorbeeld een convenant met bwi afgesloten (Building and Woodworkers International) waar veiligheid een belangrijk onderdeel is. Verder zijn wij één van de initiatiefnemers van Bewuste Bouwers, een onafhankelijke stichting die bouwbedrijven stimuleert om rekening te houden met de omgeving. Veiligheid is een van de uitgangspunten bij dit initiatief. Ook het vca-certificaat is een belangrijk instrument bij het ontwikkelen, invoeren en verbeteren van een effectief veiligheidsbeheerssysteem. Tenslotte zorgen collectieve arbeidsovereenkomsten ervoor dat er uniforme afspraken gemaakt worden onder andere op het gebied van arbeidsomstandigheden voor alle medewerkers. Ziekteverzuim (in%) Belangrijker dan de papieren uitgesplist beloften naar cao van certificaten is uiteraard de werkelijkheid van de praktijk. In 2009 waren er tot onze spijt twee ongevallen met dodelijke afloop in Nederland en 3,8% één in Canada. Wij betreuren het zeer dat 4,6% dit heeft kunnen gebeuren en deze gebeurtenissen hebben veel indruk gemaakt. De Raad van Bestuur heeft het cao onderwerp Bouwnijverheid veiligheid opnieuw onder de aandacht gebracht en nogmaals duidelijk gemaakt dat Personeel iedereen op medeverantwoordelijkheid maand-/periodesalaris 4,7% 2,6% draagt voor een veilige werkomgeving. In overleg met de cao directies Railinfrastructuur van werkmaatschappijen is onderzocht wat er mogelijk is om de veiligheid op de werkplek cao vw te Netwerk waarborgen. Bouw Veel aandacht gaat daarbij uit naar beleving en cultuur rondom het thema veiligheid. cao Metaal en Techniek 5,2% 5,0% Overigen De beleving op de werkvloer is in dit kader essentieel en de Raad van Bestuur heeft dan ook de gehele organisatie opgeroepen om ideeën in te leveren die passen in een goed veiligheidsbeleid. De beste ideeën zullen in 2010 gekozen en ten uitvoer gebracht worden. Onze werkmaatschappijen voeren een actief beleid om het ziekteverzuim te beperken en bij te dragen aan de gezondheid van werknemers. Het ziekteverzuim lag in 2009 op 4,19% procent, een lichte daling ten opzichte van 2008 (4,37%). Dit cijfer ligt onder het gemiddelde in de bouwsector, dat volgens de cijfers van het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid voor 2009 op 4,7o% ligt. Wij blijven inzetten op een verbetering door veel aandacht te schenken aan zowel het voorkomen van beroepsziekten, bedrijfsongevallen, ziekte en verzuim van medewerkers als aan reïntegratie van medewerkers na een ziektetraject. In 2009 is een pilot gestart met een gespecialiseerd bureau om langdurig zieken op een professionele manier weer aan de slag te helpen in een andere rol dan zij vroeger hadden. De resultaten uit deze pilot waarin zieke medewerkers worden begeleid vanuit hun mogelijkheden in plaats van hun beperkingen zijn positief en de doelstelling is om het traject in 2010 uit te breiden Medewerkers naar CAO Ziekteverzuim (in%) Totaal uitgesplist naar cao ,7% 3,8% ,0% 4,6% Ambitie 2010 Onze ambitie is om een goede en veilige werkomgeving te bieden aan medewerkers, onderaannemers en iedereen die te maken heeft met onze activiteiten en het ziekteverzuim en aantal ongevallen te reduceren. Concreet betekent dit dat wij ons in 2010 tot doel stellen om: > > Het veiligheidsbeleid continu te blijven ontwikkelen. > > Het veiligheidsbewustzijn te toetsen en verder te stimuleren. Acties die we in het kader van dit thema nu al in gang hebben gezet voor 2010 zijn: > > Onderzoek verbeterpotentie veiligheidsbeleid. > > Inzicht vergroten en onderzoek doen naar veiligheidsbewustzijn van medewerkers. > > Selectie en implementatie van praktische ideeën voor het verhogen van de veiligheid voortkomend uit de oproep van de Raad van Bestuur. > > Het opschalen van de pilot reïntegratie langdurig zieken. CAO Bouwnijverheid cao Bouwnijverheid Personeel op maand-/periodesalaris Personeel op maand-/periodesalaris 2,6% CAO Railinfrastructuur cao Railinfrastructuur CAO VW Netwerk Bouw cao vw Netwerk Bouw CAO Metaal en Techniek cao Metaal en Techniek Overigen 5,2% Overigen Personeel op maand-/periodesalaris Medewerkers naar cao Totaal cao Bouwnijverheid Personeel op maand-/periodesalaris cao Railinfrastructuur cao vw Netwerk Bouw cao Metaal en Techniek Overigen Highlights > > VolkerWessels heeft in 2009 de aanzet gegeven om het veiligheidsbewustzijn te stimuleren door het belang van het thema bij alle werkmaatschappijen nogmaals te benadrukken en door een oproep voor ideeën ter verbetering in de hele organisatie. > > Wij hebben in 2009 een nulmeting verricht naar de ongevallenfrequentie, het aantal vca certificaten van werkmaatschappijen en het percentage medewerkers dat valt onder een cao. > > De Incident Frequency (ongevallenfrequentie, zijnde het aantal bedrijfsongevallen per miljoen gewerkte uren) van VolkerWessels in 2009 is 6,7. De if van alleen die bedrijven waar medewerkers op een bouwplaats werken is 9,3. V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 28 V o l k e r W e s s e l s D u u r z a a m h e i d s v e r s l a g / 29