Effectieve Professionele Ontwikkeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Effectieve Professionele Ontwikkeling"

Transcriptie

1 Effectieve Professionele Ontwikkeling

2 EFFECTIEVE Professionele Ontwikkeling resulteert in aantoonbare, wenselijke en duurzame veranderingen bij leraren Kennis Inzicht Vaardigheden Competenties Attitudes Opvattingen Gedrag In de klaspraktijk Op schoolniveau

3 Aantoonbare veranderingen Wat is er veranderd? Hoe weten we dat?

4 Wenselijke veranderingen Gewenst door wie? Leerkrachten? Directies? Andere actoren? Overheid?

5 Duurzame veranderingen? Geïntegreerd in Verankerd in schoolcultuur schoolorganisatie

6 Leraren = Schoolpersoneel Kritieke massa Norm gangbare praktijk Implementatie

7 Effectieve PROFESSIONELE ONTWIKKELING Professionele ontwikkeling is LLL voor leraren

8 LEREN

9 LEREN Niemand kan in in jouw plaats leren NIET het vullen van lege vaten NIET het overdragen van kennis NIET gestandaardiseerd NIET aan zelfde tempo Actief proces van kennisconstructie & verwerving Betekenis geven Op verscheidene manieren en in verschillend tempo In het echte leven leren mensen alleen wat relevant is

10 Onderwijzen Faciliteren van het leren Een krachtige leeromgeving creëren WYTINWIL What you teach is is NOT what is is learnt

11 Krachtige leeromgeving Inhoud vh leren Conceptueel eerder dan feitelijk. Leerproces Constructief onderzoekeerder dan passieve reproductie Leerklimaat Veiligheid en experiment Leercomfort Infrastructuur & materiaal

12 Implicaties voor het leren van leraren Leraren zijn expert leerders want leren is hun stiel

13 Gemiddelde jaarlijkse leertijd Gemiddeld aantal nascholingsuren per leraar/jaar = h Wie is is eigenlijk de de expert? Gemiddeld aantal contact- en studeeruren per leerling/jaar = h Wat een tijdsverlies!! Potentieel aantal leeruren per leraar/jaar = h

14 Implicaties voor het leren van leraren Leraren leren op de werkvloer on the job Het is efficiënt qua tijdsgebruik Leraren leren volgens het reflectie en actie model: deconstructie & reconstructie van hun praktijk en hun opvattingen Leraren leren vanuit een reële bekommernis in een reële context We moeten toch het wiel niet opnieuw uitvinden!

15

16 Implicaties voor het leren van leraren (2) Niemand kan leren in de plaats van de leraren Externe experten zijn slechts facilitatoren Ook leraren hebben een krachtige leeromgeving nodig Leraren leren en werken samen

17 Waarom samen werken & leren? De vereiste competenties vind je niet verenigd in één persoon De uitdagingen zijn te complex voor één eenzame leraar Bestrijden van vervreemding Gedeelde betekenis creëren Systeemdenken: hoe draagt wat ik doe bij tot een betekenisvol geheel?

18 «School improvement works best when a clear and practical focus of development is linked to simultaneous work on the internal conditions within the school.» D. Hopkins

19 Interne condities (1) empowerment Gedeeld leiderschap Positieve onderlinge afhankelijkheid Veilige omgeving respect vertrouwen vertrouwen Samenwerkings Samenwerkings cultuur cultuur verbondenheid verbondenheid

20 Gedeelde betekenis Structurele verankering Interne Condities (2) Systeem Systeem denken denken Muren slopen tussen klassen en en vakken Geïntegreerde benadering Duidelijke communicatie kanalen Duidelijke procedures School beleid

21 Implicaties voor professionele ontwikkeling Balans tussen individuele en institutionele behoeften Geen doel maar middel Niet vrijblijvend Uiteindelijk doel is leren van leerlingen Leidt tot betere praktijk, die aantoonbaar, wenselijk en duurzaam is. Deze betere praktijk is de norm in de school Professionele ontwikkeling voor allen, niet alleen voor de happy few Implementatiestrategieën om de kritieke massa erbij te betrekken. Er zijn geen shortcuts Leraren leren en werken samen

22 Dimensies van Professionele Leergemeenschappen (Kruse, Louis & Bryk) Kenmerken Structurele voorwaarden Human resources Reflectieve dialoog Collectieve focus op leren v. leerlingen Deprivatiseren vd praktijk Samenwerking Gedeelde waarden en normen Ontmoetings- en discussietijd Fysieke nabijheid Onderlinge afhankelijkheid leraren Empowerment van leraren & autonomie van school Communicatiestructuren Openheid t.o.v. verbetering Vertrouwen & respect Ondersteunend leiderschap Cognitieve basis

23 Activiteiten voor schooleigen professionele ontwikkeling Observeren van lessen van collega s Geven en ontvangen van feedback aan/van collega s Elkaar coachen Samen met collega s lessen plannen Aan actie-onderzoek doen Mentoren van beginnende leraren Werk van leerlingen evalueren samen met collega s Reflecteren samen met collega s Een goede (externe) kritische vriend vinden

24 Als je dan toch een cursus nodig hebt

25 Bermuda Driehoek Top down vernieuwingen Ongerelateerde eenmalige activiteiten Voor geïnteresseerde individuen Lezingen door externe experts

26 Effectieve Professionele Ontwikkeling is team- en schoolgericht Professionele ontwikkeling en schoolontwikkeling gaan hand in hand Individuele behoeften & Institutionele behoeften

27 Effectieve Professionele Ontwikkeling is procesmatig Gespreid in de tijd Kansen om uit te proberen Kansen tot rapportering, feedback & reflectie Procesevaluatie

28 Effectieve Professionele Ontwikkeling is geworteld in reflectie Professionele ontwikkeling is meer dan het trainen van vaardigheden Praktijk geïnformeerd door theorie en vice versa

29 Effectieve Professionele Ontwikkeling is ervaringsgericht Houdt rekening met en bouwt verder op de ervaring en de context van de deelnemers Snijdt de concrete problemen aan die de deelnemers ervaren in hun beroepspraktijk Tip: gebruik het workshop model, en laat de de deelnemers concreet ervaringsgericht leren.

30 Effectieve Professionele Ontwikkeling is gefocust Specifieke doelstellingen en inhoud Zicht op de gewenste toekomst Gefocust op aspecten van leren en onderwijzen

31 Effectieve Professionele Ontwikkeling is coöperatief Niet aan, maar met de deelnemers Gedeelde verantwoordelijkheid tussen gebruiker en aanbieder Samenwerking tussen collega s Groepswerk Heel veel leren vindt plaats buiten de sessies

32 Effectieve Professionele Ontwikkeling is gedifferentieerd Houdt rekening met verschillen in leerstijlen context behoeften mentale modellen

33 Effectieve Professionele Ontwikkeling behelst produceren en construeren Kennis en vaardigheden worden niet doorgegeven maar verworven Actief werken aan product geeft motivatie Leren vindt plaats door het productieproces Er zijn individuele verschillen in leerwinst Hoeveel er geleerd wordt Wat er geleerd wordt Geef lezingen een plaats in het geheel, maar ook niet meer dan dat.

34 Effectieve Professionele Ontwikkeling is gebaseerd op eigenaarschap Betrokkenheid Het eigen leren in handen nemen Ontwikkelen én implementeren

35 Effectieve Professionele Ontwikkeling is geïntegreerd Sluit aan bij bestaande kennis, vaardigheden en structuren Helpt transferabele kennis en vaardigheden verwerven Is ingebed in het schoolontwikkelingsplan en het nascholingsplan

36 Criteria voor Effectieve Professionele Ontwikkelingsprogramma s Team- en schoolgericht Procesmatig Geworteld in reflectie Ervaringsgericht Gefocust Coöperatief gedifferentieerd Behelst produceren en construeren Gebaseerd op eigenaarschap Geïntegreerd

37 Opdracht Ontwerp een professioneel ontwikkelingsprogramm a voor uw school of scholengroep Houd rekening met effectiviteitscriteria én met Doelstellingen Methodes Structuur vh programma Timing Doelgroep(en) Evaluatie Verdeling van taken en verantwoordelijkheden (intern/extern)

De PLG-bril. De drie capaciteiten

De PLG-bril. De drie capaciteiten De PLG-bril De PLG-bril (Verbiest, 2008) kan als hulpmiddel gebruikt worden om na te gaan in hoeverre de leerprocessen op verschillende niveaus met elkaar verbonden zijn en verbonden zijn aan de koers.

Nadere informatie

2/05/2017. BNB Schoolontwikkeling. Duurzame processen van schoolontwikkeling. Van gedrevenheid naar gedragenheid

2/05/2017. BNB Schoolontwikkeling. Duurzame processen van schoolontwikkeling. Van gedrevenheid naar gedragenheid Duurzame processen van schoolontwikkeling. Van gedrevenheid naar gedragenheid 28 april 2017 HR Studiedag BaNaBa Schoolontwikkeling Isabelle.step@arteveldehs.be klaas.vandommele@scarlet.be Linda.naert@arteveldehs.be

Nadere informatie

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.

Nadere informatie

DE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN

DE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN Op weg naar 2020 Dit is het verhaal van de NUOVO scholengroep. Verantwoordelijk voor voortgezet onderwijs aan ruim 5.000 leerlingen in de stad Utrecht. Tien openbare scholen bieden samen een breed aanbod:

Nadere informatie

Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012)

Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) en netwerk-leren (De Laat, 2012) verhogen de kans op succesvol leren in het kader van een

Nadere informatie

DE VISIE DIE TEN GRONDSLAG LIGT AAN HET INSTRUMENT MEVOLUTION

DE VISIE DIE TEN GRONDSLAG LIGT AAN HET INSTRUMENT MEVOLUTION DE VISIE DIE TEN GRONDSLAG LIGT AAN HET INSTRUMENT MEVOLUTION In het model van De Vitale Ruimte, worden de voorwaarden vervuld voor het leren van onderwijsprofessionals, binnen een Professionele Leergemeenschap.

Nadere informatie

Leiderschap. in een onderzoekende school

Leiderschap. in een onderzoekende school Leiderschap in een onderzoekende school Workshop Deel 1 Uw kijk op de onderzoekende school Deel 2 Onze kijk op de onderzoekende school: ons onderzoek en onze bevindingen Deel 3 Reflectie Uw kijk op de

Nadere informatie

Pijnpunten PBS. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Pijnpunten PBS. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Pijnpunten PBS Programma Welkom en voorstellen Pijnpunten SWPBS - Pijnpunten kort toelichten - World café: pijnpunten verkennen - Plenair inventariseren Wettelijk kader SWPBS Pedagogische kwaliteit van

Nadere informatie

Het huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw

Het huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan

Nadere informatie

Portfolio voor medewerkers Natuurlijk leren Parels ontstaan door schuring

Portfolio voor medewerkers Natuurlijk leren Parels ontstaan door schuring Portfolio voor medewerkers Natuurlijk leren Parels ontstaan door schuring Authentiek leiderschap Pedagogische tact Ruimte geven Hoge verwachtingen Authentiek contact! Ik heb zelfvertrouwen. Ik heb hoge

Nadere informatie

Uitwerkingen van Brainpower sessies

Uitwerkingen van Brainpower sessies Hieronder zijn de resultaten van de Brainpower ingeklonken weergegeven. We zijn zo dicht mogelijk gebleven bij de geschreven teksten, maar hebben de tweedeling leraar/directeur weggelaten. Het is voor

Nadere informatie

VIRBO Directies GO Garderen, 13 maart Magda Deckers

VIRBO Directies GO Garderen, 13 maart Magda Deckers VIRBO Directies GO Garderen, 13 maart 2013 Magda Deckers TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS: Eenzelfde begrippenkader: - vaststellingen die leidden tot TVO - conclusies voor het onderwijs - TVO: conceptueel kader

Nadere informatie

IN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen

IN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen IN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen 1 OPZET Regelluw met welk doel? Onderwijskwaliteit: wie bepaalt dat? Naar scholen als lerende organisaties Condities: Een visie op innovatie

Nadere informatie

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 2 www.dalton.nl 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Huss Parkhurst (January 3, 1887 June 1, 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid van

Nadere informatie

Thermometer leerkrachthandelen

Thermometer leerkrachthandelen Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie

Nadere informatie

Bijeenkomsten 2012-2013

Bijeenkomsten 2012-2013 Bijeenkomsten 2012-2013 Datafeedforward Intervisie Lezing/masterclass gekoppeld aan professionele leergemeenschap Werken in een Professionele LeerGemeenschap Motto: Professionals doen het samen en doen

Nadere informatie

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,

Nadere informatie

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen

Nadere informatie

NEDERLANDSE DALTON VERENIGING

NEDERLANDSE DALTON VERENIGING IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING www.dalton.nl Bezuidenhoutseweg 251-253 2594 AM Den Haag T. 070-331 52 81 E. bestuursbureau@dalton.nl www.dalton.nl 1 2 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling DALTON

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 1 1 www.dalton.nl 2 21/01/2018 19:29 3 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Parkhurst (8 maart 1886-1 juni 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid

Nadere informatie

Kunnen teamteachers rekenen? Ja Neen.

Kunnen teamteachers rekenen? Ja Neen. Kunnen teamteachers rekenen? Ja Neen mieke.meirsschaut@arteveldehs.be isabelle.step@arteveldehs.be Kennismaking Steunpunt Onderwijs: onderzoek naar teamteaching https://www.arteveldehogeschool.be/projecten/teamteaching-samen-onderweg

Nadere informatie

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het secundair onderwijs Diversiteit

Nadere informatie

?Wetenschap? Verloop van de workshop 10/3/2016. Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces?

?Wetenschap? Verloop van de workshop 10/3/2016. Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces? Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces? Bea Merckx bea.merckx@arteveldehs.be Jozefien Schaffler jozefien.schaffler@arteveldehs.be CEYS projectmedewerkers

Nadere informatie

Functieprofiel. Leraar. op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE. Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling.

Functieprofiel. Leraar. op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE. Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling. Functieprofiel Leraar op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling. April 2018 Specifieke competenties teamlid OBS Het Toverkruid

Nadere informatie

Opleidingsprogramma DoenDenken

Opleidingsprogramma DoenDenken 15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor

Nadere informatie

7 stellingen ui Het geheim van de Flipperkast (Gerard Westhoff)

7 stellingen ui Het geheim van de Flipperkast (Gerard Westhoff) 7 stellingen ui Het geheim van de Flipperkast (Gerard Westhoff) Stelling 1: Kennis is geen ziekte. Sommige ziektes kunnen overgedragen worden. Kennis niet. Ik denk dat dit klopt, je moet zelf kennis opslaan

Nadere informatie

Samen leren op school. Hoe kunnen we dit organiseren?

Samen leren op school. Hoe kunnen we dit organiseren? Samen leren op school Hoe kunnen we dit organiseren? 1 Individuele kenmerken van de lerende(n) Samen leren Schoolcultuur en structuur Kenmerken van de leeractiviteiten Professionaliseringsbeleid 2 Doelgericht

Nadere informatie

Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie?

Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? De externe omgeving wordt voor meer en meer organisaties een onzekere factor. Het is een complexe oefening voor directieteams om

Nadere informatie

*strikte grenzen? *pedagogisch model. *Recht doen aan talent? *Is er verschil? *medisch model. Recht doen aan talent 26-11-2013. www.jansonadvies.

*strikte grenzen? *pedagogisch model. *Recht doen aan talent? *Is er verschil? *medisch model. Recht doen aan talent 26-11-2013. www.jansonadvies. voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Above and beyond Recht doen aan talent als sproces in een school http://www.youtube.com/watch?v=7kmm 387HNQk&list=PLWRmokay2IU3gnFhLSkBu2 PSp1Q7ykLKq&index=3

Nadere informatie

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING?

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? INSPIRATIE OP BASIS VAN DE LEERGEMEENSCHAP STEM VOOR DE BASIS EN STEM+ VLOR-Studiedag Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs: de lerarenopleidingen

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

De school een aantrekkelijke plek voor leren en werken in 2030? Leer- & ontwerplab 24-28/08/2013. Bevindingen in een notendop

De school een aantrekkelijke plek voor leren en werken in 2030? Leer- & ontwerplab 24-28/08/2013. Bevindingen in een notendop De school een aantrekkelijke plek voor leren en werken in 2030? Leer- & ontwerplab 24-28/08/2013 Bevindingen in een notendop Traject in 4 fasen FASE 1 VERKENNEN Literatuurstudie Analyse diepteinterviews

Nadere informatie

Verbindend Leiderschap Samen werken aan professionaliteit. Jan Jutten doelen in deze workshop

Verbindend Leiderschap Samen werken aan professionaliteit. Jan Jutten   doelen in deze workshop communicatie Verbindend Leiderschap Samen werken aan Jan Jutten www.natuurlijkleren.org doelen in deze workshop onderscheid kunnen maken tussen en inzicht in de belangrijke rol die leiders spelen als het

Nadere informatie

Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren?

Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren? Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren? Bewijs leveren Succescriteria Professionele Lerende Gemeenschap Data & Actie onderzoek Collectieve Reflectieve praktijk Collectieve focus op het leren

Nadere informatie

Workshop opleiding op leeftijd. Margreet Verbeek

Workshop opleiding op leeftijd. Margreet Verbeek Workshop opleiding op leeftijd Margreet Verbeek Workshop opleiding op leeftijd Werken aan een gezonde toekomst Kom in beweging! 2 Wat gaan we doen? Kennismaking: Wie zijn wij? Actieve kennismaking Ik ga

Nadere informatie

Professionele Lerende Gemeenschap

Professionele Lerende Gemeenschap Daadkrachtig leiding geven aan een professionele leergemeenschap Succescriteria Professionele Lerende Gemeenschap Data & Actie onderzoek Collectieve Reflectieve praktijk Collectieve focus op het leren

Nadere informatie

9.00 uur Sessie 1: Verbluffend verbindend communiceren:

9.00 uur Sessie 1: Verbluffend verbindend communiceren: 9.00 uur Sessie 1: Verbluffend verbindend communiceren: Introverte vs. Extraverte kinderen Katja Soors van de SESSIE Elke leerkracht/directie beseft dat een goede communicatie tussen de kinderen bijdraagt

Nadere informatie

SCAN. in kwaliteitsvol toetsen

SCAN. in kwaliteitsvol toetsen SCAN in kwaliteitsvol toetsen Instructies Overloop en beoordeel de concrete indicatoren van valide, betrouwbaar, transparant, efficiënt en/of leerrijk toetsen voor het geheel van toetsen/ de toets van

Nadere informatie

Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden

Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Bij het begeleiden van leeractiviteiten kun je twee aspecten aan het gedrag van leerkrachten onderscheiden, namelijk het pedagogisch handelen en het didactisch handelen.

Nadere informatie

Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate

Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Opzet presentatie - Onderzoek over onderzoekend leren van docenten - Voorbeeld van een onderzoek door Marjolein

Nadere informatie

Dat leren, dat werkt echt goed!

Dat leren, dat werkt echt goed! Dat leren, dat werkt echt goed! Randvoorwaarden voor succesvolle trajecten Paul Hennissen Lector Opleiden in de School De Nieuwste Pabo Sittard Dat leren, dat werkt echt goed! Kies een voor jou effectieve

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK LAGER ONDERWIJS

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK LAGER ONDERWIJS ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK LAGER ONDERWIJS VERSIE PROEFDOORLICHTING Deze instrumentenbundel omvat de ontwikkelingsschalen om het nastreven en bereiken van de onderwijsdoelen te onderzoeken

Nadere informatie

Kenniskring leiderschap in onderwijs. Voorbeeld onderzoek in eigen organisatie

Kenniskring leiderschap in onderwijs. Voorbeeld onderzoek in eigen organisatie Kenniskring leiderschap in onderwijs Voorbeeld onderzoek in eigen organisatie Onderzoek doen Wie aanwezig? Wat wilt u weten? Beeld / gedachte / ervaring Praktijkonderzoek in de school = Onderzoek dat wordt

Nadere informatie

Samen sterk? Aspirant-leraren als partners in de klas

Samen sterk? Aspirant-leraren als partners in de klas Samen sterk? Aspirant-leraren als partners in de klas VFO studiedag - 18 september 2014 Marlies Baeten & Mathea Simons Expertisenetwerk Lerarenopleidingen Antwerpen Universiteit Antwerpen Partners 2 Probleemstelling

Nadere informatie

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs 21/03/2018 Boeverbos 1 Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs Jo Desutter Pedagogisch begeleider STE(A)M 2 Wat is STEM? Aanduiding domein Aanduiding studies

Nadere informatie

Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd.

Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd. VRAAG 7 Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd. We beschouwen attitudes als voedingsbodem voor het leren leren. - Eerste graad: expliciteren : binnencirkel

Nadere informatie

Loopbanen van leerkrachten: hefbomen voor schoolontwikkeling. Samen werken om te leren. Geert Devos.

Loopbanen van leerkrachten: hefbomen voor schoolontwikkeling. Samen werken om te leren. Geert Devos. Loopbanen van leerkrachten: hefbomen voor schoolontwikkeling Samen werken om te leren Geert Devos www.steunpuntssl.be Effectieve professionalisering Inhoudskenmerken Focus op lespraktijk en leren van leerlingen

Nadere informatie

Lumina Life voor duurzame gezondheid en vitaliteit van mens en organisatie

Lumina Life voor duurzame gezondheid en vitaliteit van mens en organisatie Lumina Life voor duurzame gezondheid en vitaliteit van mens en organisatie Lumina Life is een uniek instrument dat medewerkers in de zakelijke markt helpt om duurzaam gezond en vitaal te kunnen blijven

Nadere informatie

Werken aan een topteam!

Werken aan een topteam! Werken aan een topteam! 3 november 2016 1 Inhoud Even voorstellen Theorie van Luc Greven en anderen Dialoog 2 Even voorstellen Wie is wie? Wat zou je willen halen bij deze masterclass? 3 Goede schoolleiders?

Nadere informatie

DE LERAAR IN DE HOOFDROL

DE LERAAR IN DE HOOFDROL DE LERAAR IN DE HOOFDROL CONFERENTIE OTV TERNEUZEN Hans van Dael, partner BMC PERSOONLIJKE ERVARING... 2 PERSOONLIJKE OPDRACHT... AMSTERDAM ALMERE HOE KAN BETEKENIS VAN ZO N LERAAR KENMERK WORDEN VAN EEN

Nadere informatie

BaLO welkom

BaLO welkom BaLO 2017-2018 welkom Het beste van de 3 campussen Veel ervaring opdoen Veel mogen oefenen Geleidelijke opbouw van stages Breed kijken naar het onderwijs Gebruik van competentieprofiel voor begeleiden

Nadere informatie

spoorzoeken en wegwijzen

spoorzoeken en wegwijzen spoorzoeken en wegwijzen OVERZICHT OPLEIDINGEN OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht leiderschap Opbrengstgericht werken en opbrengstgericht leiderschap zijn termen die de afgelopen jaren veelvuldig

Nadere informatie

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review

Nadere informatie

Voorwoord 4. Leeswijzer 6. Inleiding 8. 2. Wat gaan we de leerlingen leren? Hoe weten we of de leerlingen de leerstof geleerd hebben?

Voorwoord 4. Leeswijzer 6. Inleiding 8. 2. Wat gaan we de leerlingen leren? Hoe weten we of de leerlingen de leerstof geleerd hebben? Inhoud Voorwoord 4 Leeswijzer 6 Inleiding 8 1. Focus op leren: een helder en overtuigend doel 13 2. Wat gaan we de leerlingen leren? Hoe weten we of de leerlingen de leerstof geleerd hebben? 29 3. Wat

Nadere informatie

Leren leren in onze school. Ons praktijkverhaal

Leren leren in onze school. Ons praktijkverhaal Leren leren in onze school Ons praktijkverhaal Leren leren leren De leerkracht coacht leerlingen die hun eigen leerproces in handen leren nemen. G.V. BASISSCHOOL ST.-MICHIEL 3600 GENK-Winterslag Beginsituatie

Nadere informatie

TGO. Toekomstgericht onderwijs

TGO. Toekomstgericht onderwijs TGO Toekomstgericht onderwijs Onderwijs anno nu 80 van het geleerde verdwijnt met het proefwerk in de prullenbak Bron: David Sousa, How the brain learns Het begin 2012 Klik hier voor film 2012-2014

Nadere informatie

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van

Nadere informatie

Conferentie duurzame inzetbaarheid in de zorg

Conferentie duurzame inzetbaarheid in de zorg Gezond Gedrag Is (G)een Keuze Conferentie duurzame inzetbaarheid in de zorg Workshop: Op weg naar krachtig zelfleiderschap Congres WGV Zorg en Welzijn Gezond gedrag is geen een keuze Pauline van Dorssen

Nadere informatie

Mentor als medeopleider Sessie 3 Dinsdag 10/1/2018 Elisa Vandenbussche & Katrijn De Waele

Mentor als medeopleider Sessie 3 Dinsdag 10/1/2018 Elisa Vandenbussche & Katrijn De Waele Mentor als medeopleider Sessie 3 Dinsdag 10/1/2018 Elisa Vandenbussche & Katrijn De Waele Onze beste wensen voor 2018! Doelen van vandaag Traject coaching Tussentijds praktijkgesprek Inhouden en competenties

Nadere informatie

Kennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE

Kennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Kennisbenutting in onderzoekende scholen Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Onderzoeksproject 3-jarig NRO-traject: sept 2015 sept 2018 16 PO-scholen, 4 VO-scholen Doel: kennis over Bevorderen

Nadere informatie

21st Century Skills Training

21st Century Skills Training Ontwikkeling van competenties voor de 21 e eeuw - Vernieuwend - Voor werknemers van nu - Met inzet van moderne en digitale technieken - - Integratie van social media - Toekomstgericht - Inleiding De manier

Nadere informatie

Samenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X

Samenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X Samenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X Inleiding School X is een talentschool (mensgericht) vanuit de invalshoek dat leerlingen die hun talent benutten beter presteren

Nadere informatie

Training KED-Coach Gevorderd

Training KED-Coach Gevorderd Training KED-Coach Gevorderd Nederland Onze Trainingen en Diensten Het team van KED-SENS heeft haar aanbod van trainingen en diensten overzichtelijk in kaart gebracht. Alle mensen zijn uniek en leren en

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 35

Inleiding... 9. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 35 Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1 Visie op leidinggeven... 13 1.1. Beïnvloeding van de organisatiecultuur... 13 1.2. Organisatiecultuur en organisatieklimaat... 15 1.3. Noodzaak van cultuuromslag... 16

Nadere informatie

Heikamperweg AZ Asten-Heusden

Heikamperweg AZ Asten-Heusden Heikamperweg 1 5725 AZ Asten-Heusden bbs.antonius@prodas.nl www.antonius-heusden.nl Beste geïnteresseerde in de kwaliteiten van BBS. Antonius, Kwalitatief en passend onderwijs verzorgen is een opdracht

Nadere informatie

Verklaring van Mentors op de Werkplek.

Verklaring van Mentors op de Werkplek. Verklaring van Mentors op de Werkplek www.bmw-eu.net Project nummer: 2013-1-PT1-LEO05-15778 VERKLARING VAN MENTORS OP DE WERKPLEK Credits Titel Verklaring van Mentors op de Werkplek coördinatie OBELISK

Nadere informatie

Transvorm Actueel. Kennis delen over Strategische Opleidingsplanning (SOP) Woensdag 20 mei 2015

Transvorm Actueel. Kennis delen over Strategische Opleidingsplanning (SOP) Woensdag 20 mei 2015 Transvorm Actueel Kennis delen over Strategische Opleidingsplanning (SOP) Woensdag 20 mei 2015 Transvorm Actueel WiFi: Netwerk: Internet Wachtwoord: 100%Internet www.transvorm.org Rode draad Wat is de

Nadere informatie

HANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013

HANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013 Gericht Werken als bril om naar het zorgbeleid te kijken zorg Handelings- Leerlingenbegeleiding fase 0 fase 1 HGW HGW Leren & studeren Studieloopbaanbegeleiding Socioemotioneel fase 2 fase 3 HGW HGW centrale

Nadere informatie

VORMINGSAANBOD SECUNDAIR ONDERWIJS. Exploratiedrang Goed in je vel. Verbondenheid. Lifeskills CENTRUM VOOR ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS

VORMINGSAANBOD SECUNDAIR ONDERWIJS. Exploratiedrang Goed in je vel. Verbondenheid. Lifeskills CENTRUM VOOR ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS VORMINGSAANBOD 2016-2017 SECUNDAIR ONDERWIJS Exploratiedrang Goed in je vel Verbondenheid Lifeskills CENTRUM VOOR ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS LEREN EN INSPIREREN Onderwijs is altijd in beweging en jongeren

Nadere informatie

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT 5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in

Nadere informatie

Carla van Doornen. Workshop Zuid - Kennemerland

Carla van Doornen. Workshop Zuid - Kennemerland Carla van Doornen Workshop Zuid - Kennemerland Doel Via de ideeën van Lead Like a Champion reflectie op opbrengstgericht werken en leiderschap; waar liggen nog kansen? Aanleiding voor het ontwikkelen van

Nadere informatie

MICROTEACHING: een kort lesfragment door een student gegeven aan medestudenten.

MICROTEACHING: een kort lesfragment door een student gegeven aan medestudenten. Inhouden en doelen van de opdrachten in de praktijkcomponent van de SLO en de GLO van BEO MICROTEACHING: een kort lesfragment door een student gegeven aan medestudenten. de student geeft 10 à 20 minuten

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS M.U.V. DUALE TRAJECTEN 1. Toelichting bij de ontwikkelingsschalen De onderwijsinspectie situeert de kwaliteit binnen ontwikkelingsschalen,

Nadere informatie

Appendix A Checklist voor visible learning inside *

Appendix A Checklist voor visible learning inside * Appendix A Checklist voor visible learning inside * * Op www.bazalt.nl/lerenzichtbaarmaken kunt u dit formulier downloaden en vervolgens printen. Het is belangrijk dat de medewerkers van de school deze

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie en in elk netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid JOUW ROL ALS TRAINER Het klinkt misschien overbodig om het te hebben over de rol die je hebt bij het beïnvloeden van het denken en doen van anderen in groepssituaties. Iedereen weet toch wel wat die rol

Nadere informatie

Breed evalueren. Els Gallin PBD GO!

Breed evalueren. Els Gallin PBD GO! Breed evalueren Els Gallin PBD GO! Breed evalueren en observeren Els Gallin PBD GO! Rode draad Visie van het GO! op breed evalueren Wat betekent een evaluatiebeleid voeren voor een directeur? tips en valkuilen

Nadere informatie

Vier in Balans-tool. Rapportage Teamlid

Vier in Balans-tool. Rapportage Teamlid Vier in Balans-tool Rapportage Teamlid 1 Inleiding Deze tool is gebaseerd op het Vier in Balans-model en is aangevuld met elementen uit Didactiek en Leiderschap in Balans. Dit model vat samen wat er uit

Nadere informatie

Visie op de didactische stage

Visie op de didactische stage Leergemeenschappen als hefboom tot reflectief ervaringsleren Catherine Malfait en Reine De Rudder BACHELOR LERAAR LAGER ONDERWIJS BALO SINT-NIKLAAS Visie op de didactische stage S amen school maken A nkerscholen

Nadere informatie

STICHTING KINDANTE. Visie Personeel

STICHTING KINDANTE. Visie Personeel STICHTING KINDANTE Visie Personeel Visie Personeel 1 Inleiding De onderwijskundige visie van stichting Kindante vormt de basis voor de wijze waarop de Kindantescholen hun onderwijs vormgeven. Dit vraagt

Nadere informatie

Q1 In welke hoedanigheid neemt u deel aan deze enquête:

Q1 In welke hoedanigheid neemt u deel aan deze enquête: Q1 In welke hoedanigheid neemt u deel aan deze enquête: Answered: 280 Skipped: 0 Leerkracht Schoolhoofd Leerling Ouder Vertegenwoor... Leerkracht Schoolhoofd Leerling Ouder Vertegenwoordiger van een andere

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2 Essentiële waarden... 21. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 23

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2 Essentiële waarden... 21. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 23 Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1 Visie op leidinggeven... 13 1.1. Organisatiecultuur... 13 1.2. Noodzaak van cultuuromslag... 15 1.3. Structuur-, cultuurdiscussie... 15 1.4. Organisatiecultuur... een

Nadere informatie

Vier in Balans-tool. Individuele Rapportage

Vier in Balans-tool. Individuele Rapportage Vier in Balans-tool Individuele Rapportage 1 Inleiding Deze tool is gebaseerd op het Vier in Balans-model en is aangevuld met elementen uit Didactiek en Leiderschap in Balans. Dit model vat samen wat er

Nadere informatie

BLITS LITERATUUR. Eva Kyndt Elisabeth Raes Bart Lismont Filip Dochy

BLITS LITERATUUR. Eva Kyndt Elisabeth Raes Bart Lismont Filip Dochy BLITS LITERATUUR Eva Kyndt Elisabeth Raes Bart Lismont Filip Dochy INHOUD Coöperatief leren Team of groep? Teamleren Kenmerkenteams Ontwikkeling van teams Faciliteren van (informeel) leren Faciliteren

Nadere informatie

FACILITATION TRAINING. De kunst en kunde van het faciliteren

FACILITATION TRAINING. De kunst en kunde van het faciliteren FACILITATION TRAINING De kunst en kunde van het faciliteren Facilitation training de kunst en kunde van het faciliteren In samenwerking met Mischief Makers organiseert de Merlijn groep een 3 daagse training

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK JK GEWOON BASIS SISONDERWIJS ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS 1.1 U1. Afstemming van het aanbod op het gevalideerd doelenkader 1.1.1 Ontwikkelingsschaal U1 Het aanbod

Nadere informatie

Professionele leergemeenschap in het primair onderwijs. Myriam Lieskamp CNV Onderwijs

Professionele leergemeenschap in het primair onderwijs. Myriam Lieskamp CNV Onderwijs Professionele leergemeenschap in het primair onderwijs Myriam Lieskamp CNV Onderwijs Programma Wat is onderwijs 2032? Vijf niveaus van hoog betrouwbare scholen Wat is een professionele leergemeenschap

Nadere informatie

Kennismaking. Introducties mentoren/ studenten duale trajecten

Kennismaking. Introducties mentoren/ studenten duale trajecten Kennismaking Introducties mentoren/ studenten duale trajecten Speeddate Vorm duo s of trio s. Jullie krijgen 5 minuten de tijd om met elkaar in gesprek te gaan rond opgegeven vragen. Veel plezier. Speeddate

Nadere informatie

Breidt netwerk min of meer bij toeval uit. Verneemt bij bedrijven wensen voor nieuwe

Breidt netwerk min of meer bij toeval uit. Verneemt bij bedrijven wensen voor nieuwe Accountmanager Accountmanager onderhoudt relaties met bedrijven en organisaties met het doel voor praktijkleren binnen te halen. Hij kan nagaan welke bedrijven hebben, doet voorstellen voor bij bedrijven

Nadere informatie

VAARDIGHEIDSTRAINING 3

VAARDIGHEIDSTRAINING 3 VAARDIGHEIDSTRAINING 3 Taalbeleid, meer dan het plan Sophie Stroobants Programma 1. Acties uitwerken Een blik op de inhoudelijke en praktische aanpak Het belang van samen leren Ondersteuning door partners

Nadere informatie

Over het potentieel van prestatiemanagement als vliegwiel voor interne kwaliteitszorg Jan Vanhoof Loth van den Ouweland

Over het potentieel van prestatiemanagement als vliegwiel voor interne kwaliteitszorg Jan Vanhoof Loth van den Ouweland Over het potentieel van prestatiemanagement als vliegwiel voor interne kwaliteitszorg Jan Vanhoof Loth van den Ouweland 1 Zijn wij goed bezig? Vinden anderen dat ook? (Hoe goed) Hebben wij daar zicht op?

Nadere informatie

Organisatie van werkzaamheden

Organisatie van werkzaamheden Organisatie van werkzaamheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Rubus Opleidingspartners, Richard Prins Inhoudelijke redactie: Jessica Satink

Nadere informatie

Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012

Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012 Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012 Workshop werkplekleren: opbouw Wat is werkplekleren? Uitgangspunt Waarom werkplekleren? Getuigenissen Wedstrijd Toekomst werkplekleren? Advies SERV

Nadere informatie

Onderzoeksvaardigheden de chemie

Onderzoeksvaardigheden de chemie Onderzoeksvaardigheden in de chemie Woudschoten Chemie Conferentie 4 november 2016 Meie van Laar en Lisanne Bronzwaer Vanmiddag... maakt u kennis met een activiteit met als doel het (stereotype) beeld

Nadere informatie

PLG Rekenverbeterteam De volharding en de verdieping

PLG Rekenverbeterteam De volharding en de verdieping PLG Rekenverbeterteam De volharding en de verdieping 31 augustus en 7 september PLG rekenverbeterteams De AGENDA 1. Opening 2. Terug van vakantie 3. Eerste School PLG 4. Bouwen aan de leercultuur Rol van

Nadere informatie

Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken

Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken Dat men zich bewust is van een probleem en een mogelijke oplossing (een verbetertraject) leidt niet automatisch

Nadere informatie

Breed evalueren kan je leren Zes vragen om over te reflecteren. Competenties Nederlands breed evalueren in het secundair onderwijs 1

Breed evalueren kan je leren Zes vragen om over te reflecteren. Competenties Nederlands breed evalueren in het secundair onderwijs 1 2. Evaluatie en toetsing Koen Van Gorp (a), Iris Philips (a) & Fauve De Backer (b) (a) CTO, KU Leuven (b) Steunpunt Diversiteit en Leren, UGent Contact: Koen.VanGorp@arts.kuleuven.be Iris.Philips@arts.kuleuven.be

Nadere informatie

SURFEN OP DE GOLVEN VAN VERSCHILLEN

SURFEN OP DE GOLVEN VAN VERSCHILLEN DE TALENTENKAART: SURFEN OP DE GOLVEN VAN VERSCHILLEN WORKSHOP TALENTENKAART SURFEN OP DE GOLVEN VAN VERSCHILLEN 1 INHOUD 1. Inleiding: sociaal leren 2. De talentenkaart: elkaar sterktes kennen 3. De talentenkaart:

Nadere informatie