Voorbeeldles Maak een machine

Transcriptie

1 Voorbeeldles Maak een machine groep 6 Basisgegevens Auteur deel A en C Tersite Ayele Auteur deel B Jenneke Zweers Instrument Keyboard Titel les Moet Je Doen Maak een machine Map 6 Lesnummer 3 Taakverdeling rondom de lesmethode Moet Je Doen, muziek Lesonderdeel Activiteit Uit te voeren door groepsleerkracht Uit te voeren door vakleerkracht Inleiding Luister naar de machine Kern Een machine met eigen geluiden Een machine van instrumenten Hoe klinkt de machine? Afsluiting Presenteren Verdieping Muziek van de mensmachine Voorbeeldles Maak een machine voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 3

2 A Muzikale activiteit n.a.v. de inhoud van de les Titel lesactiviteit: Morsecodes maken en ontcijferen 1. Leg uit wat morsecodes zijn, met welke machine ze gemaakt worden en waarvoor ze werden gebruikt. 2. Deel het blad met de codes uit. Laat leerlingen hun instrument pakken en een willekeurige toon uitkiezen. 3. De docent doet een code voor, te beginnen met de makkelijkste: één korte of één lange toon. De klas doet het na. Daarna de wat moeilijkere letters. Gitaristen moeten het verschil tussen lang en kort misschien zoeken in het al dan niet dempen van de snaar. 4. De docent zet vijf namen van leerlingen op het bord en speelt ze in morsecodes. De leerlingen raden welke naam er wordt gespeeld. 5. Zet tot slot vijf muziekinstrumenten op het bord. Leerlingen kiezen om de beurt een instrument om in morsecode te spelen, de rest van de leerlingen raden welke wordt gespeeld. Wie de meeste raadt heeft gewonnen. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Samenspel Productie Klankduur, articulatie Voorbeeldles Maak een machine voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 3

3 B Instrument specifieke activiteit Titel lesactiviteit: De keyboard-machine Instrument: Keyboard Oefeningen met de groepjes van drie zwarte toetsen, te bespelen met de drie middelste vingers van de hand. 1. Introduceren geluiden a. Speel één van de geluiden uit de lijst, aan welk apparaat/machine/gereedschap moeten de kinderen denken? (bijvoorbeeld bij de eerste: kassa). b. Schrijf het woord op het bord, schrijf ergens anders op het bord het bijbehorende symbool. c. Ga op deze manier alle geluiden af. d. Maak het steeds interactiever door de kinderen de symbolen te laten tekenen (als deze anders uitvallen dan die in het schema is dat helemaal niet erg). e. Zorg dat er op het bord een veld ontstaat met alle symbolen en apparaten door elkaar heen 2. Zelf spelen a. Wijs de kinderen hoe ze hun middelste drie vingers op een goede manier op het groepje zwarte toetsen zetten. b. Oefen het eerste geluid uit de tabel samen. c. Ga alle symbolen langs: d. Wie weet hoe je dit moet spelen? e. Dat kunnen we allemaal, toch? f. Welk apparaat hoorde hier bij? g. Wijs in een razend tempo steeds verschillende symbolen/apparaten aan. 3. Productie a. Geef leerling 1 een gekleurd krijtje en laat hem/haar een lijn trekken tussen twee componenten van de wirwar op het bord. b. Dat mag van symbool naar symbool, van symbool naar apparaat of van apparaat naar apparaat. c. De klas speelt mee met wat er wordt getekend. d. Leerling 2 zet de lijn voort naar weer een ander component. e. Ga zo door tot alle componenten verbonden zijn met één lange lijn. f. Speel tot slot de hele machine nog een keer samen door. Voorbeeldles Maak een machine voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 3

4 B Instrument specifieke activiteit (vervolg) In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Techniek instrument Samenspel Productie Articulatie, notenwaarde: hele en achtste noot, grafische notatie, staccato, korte toonladders, toonherhaling Keten van klanken Associëren: tonen uit het keyboard met geluiden uit hun omgeving Grafische notatie van toonhoogte, notenwaarde: hele en achtste noten Juiste handhouding bij staccato, mooie ronde vingers, op een juiste manier de drie tonen binden in een loopje naar beneden of omhoog Elkaars associaties accepteren, samen een machine componeren Zelfgecomponeerde machine C Coöperatieve werkvorm Titel lesactiviteit: Muziekmachine Groepsvorm: Viertallen Benodigdheden: instrument Opdracht voor de kinderen: 1. Laat elk groepje een machine bedenken die je kunt verklanken. Iedere leerling is een onderdeel van de machine met een eigen klank. Hoe start en stopt de machine? 2. Zorg voor een puls. 3. De groepjes laten het geluid van hun machine horen. Voorbeeldles Maak een machine voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 3

5 Voorbeeldles Lucky Luke groep 6 Basisgegevens Auteur deel A en C Auteur deel B Jenneke Zweers Instrument Keyboard Titel les Moet Je Doen Lucky Luke Map 6 Lesnummer 5 Taakverdeling rondom de lesmethode Moet Je Doen, muziek Lesonderdeel Activiteit Uit te voeren door groepsleerkracht Uit te voeren door vakleerkracht Inleiding Hoorspel Toon overnemen Kern Aanleren lied De schatkaart Afsluiting Presenteren Verdieping Linedance Voorbeeldles Lucky Luke voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 5

6 A Muzikale activiteit n.a.v. de inhoud van de les Titel lesactiviteit: Morsecodes maken en ontcijferen 1. Klap het ritme A een keer voor. De leerlingen herhalen. 2. Herhaal dit, maar nu met tongklakken. 3. Klap het ritme B een keer voor. De leerlingen herhalen. 4. Speel het ritme als een doorgeefspel; de leerlingen geven het ritme (in de maat) aan elkaar door. 5. Zing het lied een keer met de leerlingen. Vraag welke tekst uit het lied op ritme B past (dit kunnen meerdere teksten zijn). 6. De helft van de leerlingen spelen het A-gedeelte van het lied (tongklakken of met behulp van het instrument), de anderen het B-gedeelte (klappen of met behulp van het instrument). Zing of speel zelf het A-gedeelte van het lied hier doorheen. 7. Noteer het ritme op het bord. Bespreek het motief achtste punt zestiende in relatie met de kwart. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Samenspel Productie Ritme (achtste punt zestiende) Kwart, achtstepunt, zestiende Ritmebegeleiding bij puls (op de kwart) Voorbeeldles Lucky Luke voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 5

7 B Instrument specifieke activiteit Titel lesactiviteit: Drummen op het keyboard Instrument: Keyboard 1. Verschillende geluiden op het keyboard a. Leg de leerlingen uit hoe je de voice kunt veranderen op het keyboard: voice-knop -> nummertje kiezen. Oefen dit met een paar verschillende instrumenten. b. Doe een kort spelletje: noem een instrument. Wie kan als eerste het instrument laten horen? 2. ASDF op je keyboard a. ASDF is een veelgebruikte lescombinatie bij typelessen, aangezien alle vier de letters op de huisrij staan op een toetsenbord. De combinatie is in deze oefening ook te vertalen naar het keyboard. b. Laat alle kinderen drumset instellen. c. Ontdek de verschillende klanken door de kinderen om de beurt een toets in te laten drukken. Laat ze dit gelijk in de maat doen ( ) zodat er een mooi drumritme ontstaat. d. Wijs hen waar ze de hi-hat en de basdrum moeten spelen. (van tevoren opzoeken!) Leg hierbij iets uit over hoe deze delen van het drumstel eruitzien / bespeeld worden. e. Laat de ritmekaart zien met de kwartnoten. Oefen dit ritme met de basdrum f. Laat de ritmekaart zien met het achtste-punt-zestiende figuur. Oefen dit ritme met de hi-hat. g. Deel de groep in tweeën: elke helft neemt een ritmekaart voor zijn rekening. Maak een ritmespel door de kaarten afwisselend omhoog te steken. 3. Ritmische begeleiding van het lied a. Plak alle ritmekaarten in de juiste volgorde op het bord. b. Wijs hen op de halve ritmekaarten, oefen deze apart. c. Voer de hele partituur uit. Werk er naar toe dat alle leerlingen én de hi-hat én de base voor hun rekening nemen. 4. Productie a. Voer het hele lied uit met ritmische begeleiding. Neem zelf de akkoorden voor je rekening. Voor het B-gedeelte ( Ik voel me zo verlaten ): zet de drums aan van style in een geschikt tempo en feel. Voor een mooie aansluiting zou je de metronoom in dat tempo al vanaf het begin van het lied aan kunnen zetten. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Techniek instrument Samenspel Productie Toonduur (kwart- achtste- en zestiende noot), contrast tussen de klank van de hi-hat (hoog) en die van de basdrum (laag) Bouwstenen en herhaling Een nieuwe functie van het keyboardspel: ritmische begeleiding Achtste-punt-zestiende figuur en het lezen van een partituur Fijne motoriek: het ritmisch juist spelen van de hi-hat figuur, begeleiding bij lied Elkaar ritmisch aanvullen Uitvoeren van het gehele lied Voorbeeldles Lucky Luke voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 5

8 C Coöperatieve werkvorm Titel lesactiviteit: Schatkaart Groepsvorm: Twee groepen Benodigdheden: schatkaart (zie bijlage) Opdracht voor de kinderen: Hier zie je de schatkaart uit het hoorspel. 1. Hoe moet je de kaart lezen? Waar moet je overal langs? 2. Stel je voor dat de kaart eigenlijk een muziekstuk is. Hoe zouden de tekeningen kunnen klinken? 3. Welke geluiden kun je ook op je instrument nabootsen? 4. Voer de schatkaart uit als een muziekstuk. Imiteer zoveel mogelijk geluiden op je instrument, maar je mag ook andere instrumenten of je stem gebruiken.

9 Bijlage Werkblad bij onderdeel B: Bladmuziek Heel alleen Tekst en muziek: Luuk van der Vecht Voorbeeldles Lucky Luke voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 5

10 Bijlage Werkblad bij onderdeel C: Schatkaart Voorbeeldles Lucky Luke voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 5

11 Voorbeeldles Te laat groep 6 Basisgegevens Auteur deel A en C Geraldine Ligtermoet Auteur deel B Jenneke Zweers Instrument Keyboard Titel les Moet Je Doen Te laat Map 6 Lesnummer 6 Taakverdeling rondom de lesmethode Moet Je Doen, muziek Lesonderdeel Activiteit Uit te voeren door groepsleerkracht Uit te voeren door vakleerkracht Inleiding Gesprek Kern Aanleren lied Luisteren Ontwerpen en spelen Maak je eigen rap Afsluiting Presentatie Verdieping Een begeleiding Voorbeeldles Te laat voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 6

12 A Muzikale activiteit n.a.v. de inhoud van de les Titel lesactiviteit: Smoezenritme 1. Laat de leerlingen een aantal smoezen bedanken. Bijvoorbeeld om je kamer niet op te hoeven ruimen, niet naar de tandarts te hoeven, enz. 2. Kort de smoezen in tot zo klein mogelijk stukjes, bijvoorbeeld: fietssleutel kwijt, stoplicht stond op rood, mobieltje leeg. 3. De leerlingen schrijven elke smoes op een apart vel papier en hangen dit op in het lokaal. De docent speelt op een ritme-instrument één van de smoezen, de leerlingen rennen naar de juiste smoes, of als het speellokaal niet beschikbaar is, houden de leerlingen een kaartje omhoog met A, B, C, enz. 4. Uitbreiding: zet de smoezen om in notenwaarden en hang dit bij de smoezenteksten. Oefen de ritmes met de klas. 5. Haal tot slot de woorden weg en speel het spel met uitsluitend de noten. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Samenspel Productie Ritme, notenwaarde Voorbeeldles Te laat voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 6

13 B Instrument specifieke activiteit Titel lesactiviteit: Herken de noten Instrument: Keyboard 1. Luisteren en kijken a. Deel de werkbladen uit (zie bijlage). b. Bespreek klassikaal de plaatjes. Wat zie je? Hoe zie je verschil tussen hoge en lage noten? Hoe zouden de plaatjes klinken? Zingen of klappen is bij de laatste vraag aanbevolen. c. Speel een plaatje uit het eerste groepje van vier. Gebruik de kwint: E(laag)-B(hoog). Laat de kinderen raden welke je gespeeld hebt. d. Draai het om: een leerling speelt één van de plaatjes en de rest raadt. e. Doe hetzelfde met de tweede groep van vier plaatjes. Gebruik hierbij het mineurloopje van A(laag) naar E(hoog). 2. Spelen a. Studeer kaart 3 in van de E-B figuur. Laat de leerlingen de juiste notennamen schrijven bij de eerste twee noten. b. Studeer kaart 2 in van het loopje in A-klein. Laat de leerlingen de juiste notennamen schrijven bij de eerste en de laatste noot van het loopje c. Verdeel de leerlingen in twee groepen. De ene groep speelt het kwintfiguur de andere het loopje. Maak door te dirigeren een mooi muziekstuk samen. d. Uitbreiding: daag een leerling uit om voor dirigent te spelen. 3. Spelen en zingen a. Oefen de uiteindelijke liedbegeleiding. (bestudeer hiervoor het partituur uit de methode) Behoud de indeling van de twee groepen. Let op: wel af en toe wisselen. b. Laat de leerlingen de liedbegeleiding spelen, zing zelf het lied eroverheen c. Deel de groep in drieën. Groep 1 zingt mee, groep 2 speelt de kwintfiguur en groep 3 speelt het loopje. Rouleer dit. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Techniek instrument Samenspel Productie Ritme (kwartnoten, halve noten), toonhoogteverschillen en melodieën (hoog, laag, trappetjes op en neer) Het werken met bouwstenen van muziek, Herhaling, contrast tussen de verschillende ostinaten Liedbegeleiding Grafische notatie: toonhoogte en toonduur De kwintsprong tussen E en B, het spelen van A-B-C-D-E met één hand (handhouding!) Elkaar melodisch afwisselen Het lied Te laat wordt instrumentaal begeleid en uitgevoerd Voorbeeldles Te laat voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 6

14 C Coöperatieve werkvorm Titel lesactiviteit: Woordritme rap Groepsvorm: Twee- en viertallen Benodigdheden: per tweetal de vier woordritmekaarten (zie bijlage) Opdracht voor de kinderen: 1. De leerlingen krijgen per tweetal de vier woordritmekaarten en lezen die voor op een afgesproken manier. De kaarten mogen meerdere keren gebruikt worden. De klemtonen kunnen steeds anders gelegd worden. Er kunnen twee kaarten tegelijk worden voorgelezen, enz. Er ontstaat een soort korte rap die een duidelijk begin en eind moet krijgen. 2. Tweetallen worden samengevoegd tot viertallen. 3. Eerst laten de tweetallen aan elkaar horen wat ze gemaakt hebben. Dan proberen ze de twee vondsten samen te voegen. 4. Aan het eind laten de viertallen horen wat het resultaat is geworden. Voorbeeldles Te laat voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 6

15 Bijlage Werkblad bij onderdeel B: Kaart Voorbeeldles Te laat voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 6

16 Bijlage Werkblad bij onderdeel B: Kaart Voorbeeldles Te laat voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 6

17 Voorbeeldles A ram sam sam groep 6 Basisgegevens Auteur deel A en C Ellen Zijm Auteur deel B Jenneke Zweers Instrument Keyboard Titel les Moet Je Doen A ram sam sam Map 6 Lesnummer 11 Taakverdeling rondom de lesmethode Moet Je Doen, muziek Lesonderdeel Activiteit Uit te voeren door groepsleerkracht Uit te voeren door vakleerkracht Inleiding Vertellen Gesprek Kern Aanleren lied Liedbegeleiding Sesam open u Luisteren Afsluiting Bewegen Verdieping Canon Steeds sneller Voorbeeldles A ram sam sam voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 11

18 A Muzikale activiteit n.a.v. de inhoud van de les Titel lesactiviteit: Sneller en sneller 1. Vraag de leerlingen hoe ze de ritmes uit de les (onderdeel Liedbegeleiding ) op de muziekinstrumenten zouden kunnen spelen. Elk ritme wordt op een andere manier gespeeld. 2. Wijs één leider aan in de groep. Laat de leerlingen in een kring zitten en één van de ritmes gezamenlijk spelen, waarbij de leider het tempo aangeeft. Wanneer de groep samen is versnelt de leider en moet de rest volgen. Wanneer de leider hoort dat het in de groep ongelijk wordt, geeft hij/zij een van tevoren afgesproken stopteken aan de groep en moet iedereen stoppen. 3. Herhaal dit met de andere twee ritmes en verschillende groepsleiders. 4. Speel nu het hele lied met de groep en neem zelf de leiding over de versnelling. Voor snellere groepen: Laat de leider ook variatie aanbrengen in het sterk of zacht spelen, waarbij de groep moet volgen. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Samenspel Productie Accelerando, vorm Reageren op elkaar, tempo gezamenlijk opvoeren Voorbeeldles A ram sam sam voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 11

19 B Instrument specifieke activiteit Titel lesactiviteit: A ram sam sam op het keyboard Instrument: Keyboard Het is de bedoeling dat de leerlingen de melodie leren spelen van regel 1 en 3. Daartussendoor spelen ze akkoorden bij de terugkerende regel guli, guli, guli, guli, guli, ram sam sam. 1. Het liedje a. Leer de volgende bewegingen aan bij het liedje: A (stamp) ram sam sam (klap-klap-klap) Ara (tikjes op het hoofd) vi (klap) b. Let op: speel tijdens guli, guli, guli, guli, guli, ram sam sam zelf het D- en G-akkoord (beiden één maat lang). 2. De akkoorden a. Teken op het bord twee toetsenborden van het keyboard. Geef met bolletjes aan welke toetsen er gebruikt worden voor de D (D-Fis-A) en de G (G-B-D). b. Vraag welke leerling weet hoe je het G-akkoord speelt. De leerling laat het horen en legt aan de klas uit hoe zij het ook kunnen spelen. c. Doe een spelletje: wijs snel achter elkaar willekeurig een leerling aan die het akkoord vervolgens moet spelen. d. Doe punt 2 en 3 ook met het D-akkoord. e. Zing zelf het liedje a ram sam sam en laat de kinderen op het juiste moment de goede akkoorden spelen. (als dit nog te lastig is verdeel je de akkoorden over de groep). 3. De melodie a. Stamp en klap met de groep het ritme van a ram sam sam. b. Wijs de helft van de groep aan dat ze bij stamp de D spelen en bij klap de G daarboven. c. Voer het ritme samen uit. d. Elke keyboardspelende leerling kiest een leerling uit de andere helft van de groep om het spelen uit te leggen. e. Speel met de hele groep A ram sam sam op het keyboard. f. Herhaal het ritme van aravi. g. Wijs de helft van de groep (de andere helft als bij punt 2) aan dat ze de hoge D spelen in plaats van tikken op hun hoofd, en de B daaronder in plaats van de klap. h. Doe punt 4 en 5 weer, maar dan met aravi. 4. Productie Voer het lied gezamenlijk uit: laat de ene helft van de groep de melodieën spelen en de andere helft de akkoorden. Wissel daarna om. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Techniek instrument Samenspel Productie Akkoorden D en G, toonhoogtes lage D, G, B, hoge D Herhaling, contrast tussen melodie en begeleiding Het voelen in je lichaam van hoog en laag vertalen naar muziek op het instrument Akkoorden spelen: D en G, een eenvoudig melodisch fragment spelen Elkaar aanvullen, elkaar de melodieën uitleggen Het uitvoeren van a ram sam sam, afwisselend de melodie en de akkoorden Voorbeeldles A ram sam sam voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 11

20 C Coöperatieve werkvorm Titel lesactiviteit: Toverspreuken Groepsvorm: Tweetallen Benodigdheden: potlood en papier Opdracht voor de kinderen: 1. Kies vier van de volgende muzikale parameters: a. hoog b. laag c. kort d. lang e. snel f. langzaam g. sterk h. zacht 2. Bedenk een muzikale spreuk op je instrument die voldoet aan de parameters die jullie hebben gekozen. Teken de spreuk op papier. 3. Wissel je papier met een ander duo. Ontcijfer en oefenen de nieuwe spreuk op je instrument. 4. Presenteer aan de rest van de groep. Voorbeeldles A ram sam sam voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 11

21 Voorbeeldles I m a Ford groep 6 Basisgegevens Auteur deel A en C Auteur deel B Jenneke Zweers-Hartog Instrument Keyboard Titel les Moet Je Doen I m a Ford Map 6 Lesnummer 14 Taakverdeling rondom de lesmethode Moet Je Doen, muziek Lesonderdeel Activiteit Uit te voeren door groepsleerkracht Uit te voeren door vakleerkracht Inleiding Luisteren Kern Zingen Spelen Notatie met automerken Afsluiting Bewegen op het lied Verdieping Autogeluiden (alleen de clip) Autogeluiden (alleen groepswerk) Zingen met meezing-cd Voorbeeldles I m a Ford voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 14

22 A Muzikale activiteit n.a.v. de inhoud van de les Titel lesactiviteit: Sneller en sneller 1. Noteer bovenstaande ritmebouwstenen met tekst op het bord. a. Klap de ritmebouwstenen één voor één voor en laat de kinderen deze herhalen. b. Overleg met de kinderen welk automerk bij het derde en vierde ritme hoort (bijvoorbeeld Volkswagen, Saab). Noteer dit onder het ritme. c. Klap daarna twee ritmes voor (combinatie van twee te kiezen bouwstenen) en laat de kinderen weer herhalen. Vervolgens drie bouwstenen, etc. 2. Maak tweetallen en geef elk tweetal een A4-tje. Vouw deze in vieren en knip het door tot vier losse kaartjes. De kinderen noteren hierop de ritmes (zonder tekst). Ze leggen de kaartjes voor elkaar in een volgorde en spelen het ritme op hun instrument. 3. Variatie: maak een lange autoroute van kaartjes op de grond door het lokaal. De kinderen spelen het ritme op hun instrument en lopen er (al spelend) met hun instrument langs. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Samenspel Productie Notenwaarde Halve, kwart en twee achtsten Unisono ritme uitvoeren in de maat Voorbeeldles I m a Ford voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 14

23 B Instrument specifieke activiteit Titel lesactiviteit: Akkoordbegeleiding Instrument: Keyboard 1. Akkoorden aanleren a. Neem de volgende afbeelding over op het bord: b. Leer het C-akkoord aan. c. Voeg een zelfde afbeelding toe, iets hoger op het bord, deze keer de G. Daag de kinderen uit het akkoord zelf op te zoeken. d. Oefen de akkoorden door een reeks C s en G s op het bord te schrijven en mee te wijzen. Ik zou hier een voorbeeld geven. Bijvoorbeeld het akkoordschema van het refrein? 2. Ritmes klappen a. Zet de volgende afbeelding naast de akkoorden op het bord: moet dit tegelijk gespeeld worden? Of zijn het twee regels? b. Doe wat introductiespelletjes rond het schema. c. Klap het gehele schema mee met de cd-track van I m a Ford. 3. Akkoorden bij de ritmes voegen a. Zet de juiste akkoorden bij de ritmes in het schema: dit schema begrijp ik niet. Wordt het schema van het lied gevolgd? Is niet herkenbaar. b. Speel het schema voor, laat een leerling mee wijzen op het bord. c. Verdeel de klas in tweeën: de ene helft neemt de C voor zijn rekening de andere helft de G. Zing zelf het liedje eroverheen. Later zingt de klas zelf ook mee. d. Als het heel goed gaat kunnen de leerlingen zelf de beide akkoorden spelen. Bijvoorbeeld door C met rechts te spelen en G met hun linkerhand. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Techniek instrument Samenspel Productie Klankduur (hele- en kwartnoten), klankhoogte (samenklanken: terts en kwint) Structurering in een akkoordenschema Het lezen van een akkoordenschema en akkoordsymbolen C en G De grepen van drie noten tegelijk De leerlingen luisteren naar elkaar zodat ze in het zelfde tempo spelen Akkoordbegeleiding van I m a Ford Voorbeeldles I m a Ford voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 14

24 C Coöperatieve werkvorm Titel lesactiviteit: Autogeluiden Groepsvorm: Viertallen Benodigdheden: eigen instrument, pen en papier Opdracht voor de kinderen: In de muziekles in de klas hebben jullie geluisterd naar een koor dat autogeluiden imiteerde. Nu maken jullie zelf zo n autoritje, maar je maakt de geluiden met je instrument. 1. Verzin eerst een kort verhaaltje... Wat doet jullie auto? 2. Noteer de geluiden van jullie auto. 3. Bedenk hoe je dat geluid op je instrument gaat maken. Het hoeven geen echte tonen te zijn. Je mag alles gebruiken van je instrument. 4. Laat de autoritjes aan elkaar horen. Voorbeeldles I m a Ford voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 14

25 Voorbeeldles Kippenhok groep 6 Basisgegevens Auteur deel A en C Remmert Velthuis Auteur deel B Jenneke Zweers Instrument Keyboard Titel les Moet Je Doen Kippenhok Map 6 Lesnummer 20 Taakverdeling rondom de lesmethode Moet Je Doen, muziek Lesonderdeel Activiteit Uit te voeren door groepsleerkracht Uit te voeren door vakleerkracht Inleiding Luisteren Klankspel Kern Aanleren lied Spelen Noteren en spelen Afsluiting Luisteren Verdieping Notatie Zingen Voorbeeldles Kippenhok voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 20

26 A Muzikale activiteit n.a.v. de inhoud van de les Titel lesactiviteit: De dirigent in een kippenhok In de Moet je Doen -les hebben de leerlingen kennisgemaakt met: hoge/lage tonen, korte/lange tonen en hard/zacht. 1. Dit kunnen we ook vertalen naar je instrument waarbij we de klanken na gaan bootsen van een kip, een haan en een kuikentje. Hoge tonen produceren het geluid van een kuikentje, lagere tonen van een kip en een lange toon staat voor een kraaiende haan. Ga maar eens een dier uitproberen. Waar let je op? 2. Hoog/laag door dirigent: Op aangeven van de docent spelen de leerlingen het geluid van een kuiken (hoog en staccato) en die van een kip (midden / laag en staccato) op toon op hun instrument. Zorg voor duidelijke dirigeergebaren. Bijvoorbeeld een vuist voor de kip en wijsvinger voor het kuiken. Zorg ook voor een stopgebaar, zodat je het muzikaal kunt laten stoppen zonder woorden te gebruiken. Een leerling neemt de rol van dirigent over en geeft aan of hoog of laag gespeeld moet worden, oftewel de kippen of de kuikens. 3. Kort en lang: De docent voegt kort/lang toe en introduceert daarvoor een nieuw duidelijk gebaar (bijvoorbeeld een langzame handzwaai van links naar rechts). Je kunt ook proberen het ritmische motief van een haan erbij integreren die ku ke le ku kakelt: 1 ne 2 je 3 je 4 Ku Ke Le Ku Spreek hier ook een duidelijk gebaar voor af (bijvoorbeeld de letter C maken met je hand die de ritmische accenten aangeeft). Als het goed gaat, mag een leerling nu ook proberen combinaties van hoog/laag en lang/ kort aan te geven. 4. Hard en zacht: De docent voegt nu hard/zacht toe en introduceert daarvoor een nieuw duidelijk gebaar. Een leerling mag nu ook proberen combinaties van hoog/laag, lang/kort en hard/zacht aan te geven. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Samenspel Productie Klankeigenschappen, dynamiek Reageren op muzikale aanwijzingen van docent/medeleerling Voorbeeldles Kippenhok voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 20

27 B Instrument specifieke activiteit Titel lesactiviteit: Kwinten! Instrument: Keyboard 1. Gymnastiek a. Laat de kinderen hun duim en pink van de rechterhand op één toets tegelijk zetten: kan iedereen dat? b. Maak nu de afstand tussen de duim en pink steeds groter: secunde, terts, enz. Wie kan de grootste afstand halen? 2. Kwinten spelen a. Leg de kinderen uit dat we de rest van de les drie toetsen houden tussen de duim en de pink. b. Elke leerling zoekt zo n greep op, op het keyboard. c. Jij speelt een ritme voor op een kwint en de leerlingen spelen het na. d. Laat de kinderen met hun rechterhand de kwint vanaf de E spelen, met hun linkerhand de kwint vanaf de D. e. Verzin nu enkele ritmes verdeeld over de twee handen. Laat de groep je naspelen. f. Laat leerlingen ook zelf ritmes verzinnen die de rest van de groep na kan spelen. 3. Kakelcanon begeleiden a. Zet de drumbegeleiding aan op je keyboard. b. De leerlingen spelen op jouw aanwijzing: E-E-D-E. Dat kun je bijvoorbeeld aangeven door afwisselend je linker of rechterhand omhoog te steken. Ook een optie is de letters op het bord te schrijven en mee te wijzen. c. Als dit makkelijk gaat kun je hen ritmische variatie laten aanbrengen binnen de maat. 4. Productie a. De ene helft van de klas zingt het lied, de andere helft begeleid op het keyboard. b. Omwisselen. In deze lesactiviteit wordt gewerkt aan: Klank Vorm Betekenis Notenschrift Techniek instrument Samenspel Productie Tweedelige maatsoort voelen m.b.v. de drum, kwint Ostinaat Het verkennen van de mogelijkheden van de hand, het spelen van een kwint, de samenwerking tussen de rechter en linkerhand Hetzelfde ritme spelen, de andere helft van de groep begeleiden tijdens het zingen Het uitvoeren van de kakelcanon C Coöperatieve werkvorm Titel lesactiviteit: Kakelcompositie Groepsvorm: Tweetallen Benodigdheden: instrumenten, briefjes Opdracht voor de kinderen: 1. De leerlingen krijgen 12 briefjes, waar alle parameterbegrippen ieder twee keer op geschreven worden. 2. De leerlingen leggen de briefjes in een rij achter elkaar; steeds in twee- of drietallen. Elk twee- of drietal kaartjes is een muzikale gebeurtenis in de compositie. Bijvoorbeeld een korte harde toon, dan een lage, lange zachte toon, etc. De compositie wordt ingestudeerd en voorgespeeld. Voorbeeldles Kippenhok voor Keyboard - groep 6 / map 6 / lesnummer 20