BUILDING SOLUTIONS INSTALLATIE CPR: EUROPESE VERORDENING BOUWPRODUCTEN EUROKLASSEN VOOR BRANDGEDRAG VAN KABELS

Transcriptie

1 BUILDING SOLUTIONS INSTALLATIE CPR: EUROPESE VERORDENING BOUWPRODUCTEN EUROKLASSEN VOOR BRANDGEDRAG VAN KABELS

2 Europese verordening bouwproducten (CPR) Het maatschappelijk belang van brandveiligheid neemt toe. Men brengt een groot deel van de tijd door in gebouwen, niet bewust van de gevaren die er aanwezig zijn op het gebied van brand. Dat terwijl circa 90 procent van alle branden die jaarlijks uitbreken plaats vinden in gebouwen. Het waarborgen van kwaliteit in het gebruik van bouwmaterialen wordt daarmee essentieel. In 2011 is door de EU besloten om de richtlijnen voor brandgedrag van bouwproducten om te zetten van een directive in een regulation, de CPR (Constructions Product Regulation). Het doel van deze CPR is betrouwbare informatie verschaffen over de brandveiligheid en prestaties van producten in verschillende situaties. Voor kabels betekent dit dat deze worden getest op brandeigenschappen. Het brandgedrag moet worden ingedeeld naar Euroklassen en niet meer naar de bestaande brandnormen voor kabels. De Europese norm EN50575 geeft eisen voor brandgedrag van kabels toegepast in elektrotechnische installaties in bouwwerken, zowel bouwkundige als civieltechnische werken en is 1 juli 2016 in gegaan, met aansluitend een overgangsperiode van 1 jaar. De implementatie en het vaststellen van prestatieniveaus door regelgevende instanties dient in iedere lidstaat afzonderlijk te gebeuren. In dit document informeren wij u over de belangrijkste onderwerpen met betrekking tot implementatie in Nederland: Euroklassen voor brandgedrag van kabels Risicobepaling voor gebouwen en regelgeving Brandtesten CE-markering en certificering Portfolio TKF 2

3 Euroklassen voor brandgedrag van kabels De CPR is van kracht op laagspannings-, middenspannings, signaal-, data-en glasvezelkabels. In de nieuwe CPR worden kabels ingedeeld naar Eurobrandklassen. Daarvoor zijn de volgende zeven brandklassen geclassificeerd (ca), overeenkomstig met de klassen A t/m F voor bouwproducten: A: Geen enkele bijdrage B1: Nauwelijks bijdrage B2: Erg beperkte bijdrage C: Beperkte bijdrage D: Gemiddelde bijdrage E: Hoge bijdrage F: Niet bepaald De relatie tussen Euroklassen en brandgedrag is vastgelegd in de EN Deze norm geeft legio combinatie voor de verschillende aspecten (s1, s2, d1 enz). Ook hier geldt dat Nationaal bepaald moet worden welke Euroklassen men wil voorschrijven. In onderstaand figuur is de relatie tussen Euroklassen en brandgedrag in Nederland weergegeven. In de norm NEN8012 wordt het aantal voor Nederland beperkt to vier, zijnde aspecten met betrekking tot gedrag bij brand. Naast de bijdrage aan brand zijn ook de aanvullende klassen opgenomen, te weten: rookontwikkeling (s), brandende vallende deeltjes (d) en de corrosiviteit/zuurgraad van verbrandingsgassen (a). Risicobepaling voor gebouwen en regelgeving De eisen uit de CPR zijn in Nederland verwerkt in de nieuwe NEN8012. Deze NEN8012 is van toepassing op leidingtypes in (elektrische) installatie volgens de NEN1010. De NEN8012 heeft betrekking op het gedrag van kabels bij brand om zo het ontstaan en de ontwikkeling van brand en rook te beperken. Deze norm wordt gebruikt om de brandklasse te bepalen. De nieuwe NEN1010, het nieuwe bouwbesluit van 2012 en deze NEN8012 vormen samen een solide basis voor het verhogen en borgen van brandveiligheid van gebouwen in Nederland. Het bepalen van de brandklassen wordt met behulp van de NEN8012 gedaan aan de hand van: Gebruiksfunctie; het belang van het beperken van gevolgschade; aspecten die van belang zijn voor het vluchten van mensen (bijv. rookontwikkeling); aspecten die invloed hebben op het verspreiden van brand (bijv. brandende vallende deeltjes); aspecten die invloed hebben op het ontstaan van brand. Daarbij geeft de NEN8012 twee methoden om te bepalen welke brandklasse en aanvullende klassen toegepast dient te worden voor de betreffende situatie. >> Relatie euroklassen en brandgedrag ph ph Euroklassen Brandvoortplaning & warmteontwikkeling Rookontwikkeling s = smoke Brandende vallende deeltjes d = droplets Giftigheid/zuurgraad van Acidity de verbrandingsgassen a = acidity Aca Geen B1ca Nauwelijks B2ca Cca Dca Eca Fca Heel beperkt s1 d1 a1 (gering) (beperkt) (laag) Beperkt s1 (gering) d1 (beperkt) a1 (laag) Gemiddeld s3 d2 a3 (sterk, geen eisen) (hoog, geen eisen) (hoog, geen eisen) Hoog Niet bepaald 3

4 In feite is het een risico analyse. De twee methoden die beschreven worden in de NEN8012 zijn: Een stappenplan doormiddel van een stroomdiagram, welke uitgaat van de gebruiksfunctie en gevolgschade. Hieruit volgt direct de brandklasse. Een risicoanalyse met behulp van een risicograaf. Dit resulteert in een score welke men in onderstaande tabel kan aflezen. Brandrisico Aanduiding score in risicograaf en de minimale en maixmale waarde van het brandrisico Classificatie van de kabel De aspecten waarop kabels opnieuw getest worden zijn: Laag 1-6 ca Middelgroot Groot D ca- s3, d2, a3 C ca- s1, d1, a1 Zeer groot dization B2 ca- s1, d1, a1 Bron: NEN8012 Tabel 4 - Classificatie van de kabel afhankelijk van het brandrisico (Schaal 1-41) Het wordt aanbevolen de methodiek toe te passen in overleg met de opdrachtgever. Brandtesten Vanwege de verandering in classificatie en testmethoden is een nieuwe norm voor brandtesten van toepassing, de EN Volgens de CPR geldende regels moeten kabels die hieronder vallen opnieuw worden getest. Het aantal aspecten waarop brand bijdrage wordt beoordeeld is daarbij uitgebreid. Zo wordt niet alleen gekeken naar een resultaat over een bepaalde periode maar ook naar piekresultaten. E Brandvoortplanting; warmteontwikkeling; rookontwikkeling; vallende brandende deeltjes; zuurgraad van de verbrandingsgassen. Warmteontwikkeling en brandende vallende deeltjes zijn nieuwe aspecten waarop kabels moeten worden beoordeeld. Deze aanvullende criteria helpen het risico rond ontruiming en evacuatie beter in kaart te brengen, zoals flash overs, desoriëntatie en ontbranden van kleding. Met deze nieuwe EN50399 wordt een integrale benadering afgedwoingen. Deze testen zijn van toepassing op kabels welke in de Euroklassen Dca, Cca, en B2ca vallen. In onderstaand overzicht zijn de in Nederland van toepassing zijnde Euroklassen weergegeven met de verschillende testen en bijbehorende eisen. Zelfdovend EN Beperkte brandvoortplanting EN Rookontwikkeling EN Vallende brandende deeltjes EN Giftigheid van rookgassen EN FS THR Peak HHR FIGRA TSP Peak SPR s/1200s Cond ph Brandrisico Euroklasse - (m) (MJ) (kw) (W/s) (m 2 ) m 2 /s) (µs/m) - Laag Eca pass n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. Middelgroot Dca - s3,d2,a3 pass n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. Groot Cca - s1,d1,a1 pass ,25 10 < 2,5 > 4,3 Zeer groot B2ca - s1,d1,a1 pass 1, ,25 10 < 2,5 > 4,3 FS Verticale brandvoortplanting TSP Totale rook ontwikkeling THR Totale vrijgekomen warmte Peak SPR Maximale waarde rook ontwikkeling Peak HHR Maximale waarde van de vrijgekomen warmte Cond Corrosiviteit van verbrande gassen FIGRA Indicatie van warmtetoename ph Zuurgraad van verbrande gassen 4

5 Overzicht relevante normen In onderstaand overzicht vindt u alle relevante normen met bijbehorende titels zoals deze in deze white paper genoemd zijn. Norm NEN8012 NEN EN NEN EN NEN EN CLC/FprTS Titel omschrijving Beperking van schade als gevolg van brand van en via de elektrische leidingen in de elektrische installatie Elektrische leidingen - Gangba re beproevingsmethoden voor het gedrag bij brand - Meting van de vrijkomende warmte en rookontwikkeling aan leidingen tijdens de b randvoorplantingsproef - Beproevingsapparatuur, procedures, resultaten Elektrische leidingen voor voeding en elektrische leidingen en gla svezelleidingen voor sturing of communicatie - Elektrische leidingen en gla svezelleidingen voor algemeen gebruik in bouwwerken waarvoor eisen voor het brandgedrag van toepassing zijn Brandclassificatie van bouwproducten en bouwdelen - Deel 6: Classificatie op g rond van resultaten van beproeving van het brandgedrag van elektrische kabels Electric cables - Extended application of test results Vragen? Heeft u vragen of opmerkingen, of wenst u een presentatie op locatie? Neemt u dan gerust contact op met onze verkoopafdeling of met één van onderstaande contactpersonen. Contactpersonen CPR Laurens Pots Manager innovation and technologie l.pots@tkf.nl +31(0) Jeroen van Velzen R&D, CPR j.vanvelzen@tkf.nl +31(0) Voor meer informatie verwijzen wij u naar onze website Probeer de TKF CPR tool voor een brandveilige kabel keuze. Om het bepalen van de juiste brandklasse gemakkelijker te maken is er een handige tool ontwikkeld. Deze tool, op basis van de methoden uit de NEN8012, helpt om gericht een keuze te maken op basis van de gegevens van het betreffende project. 6

6 CE-markering en certificering Het maatschappelijk belang van brandveiligheid is groot en omdat zelfcertificering onvoldoende garantie biedt voor kwaliteit en continuïteit kiest men voor brandveilige kabels voor een ACVP-Systeem (Assesment and Verification of Constancy of Performance). CPR Bouwproducten voorschrift Dit betekend een onafhankelijke productvrijgave en kwaliteitsbewaking. Afhankelijk van het niveau van brandveiligheid kunnen typekeuring, fabrieksinspecties en steekproefcontroles plaatsvinden door een onafhankelijk keuringsinstituut. Daarmee is het vanaf 1 juli 2017 verplicht dat op het productlabel CE-markering wordt aangebracht met vermelding van de brandclassificatie en het DoP nummer en daarnaast een prestatieverklaring (DoP) door de fabrikant wordt afgegeven, waarin het voorgenomen gebruik en de producteigenschappen vermeld staan. EN 50575: CE markering EXAP volgens CLC/TS Bouwbesluit + NEN NEN8012 EN : Classificatie EN 50399, EN , EN en EN testen Normen: NEN3617, NEN3618 en EN serie In het schema hiernaast hebben wij de relevante normen, regelgevingen en de samenhang daartussen opgenomen. Portfolio TKF De afgelopen jaren is TKF intern en extern intensief betrokken geweest bij de totstandkoming van deze normen. Inmiddels zijn ook de voorbereidingen getroffen voor de implementatie. Onderstaand overzicht geeft het portfolio van TKF ingedeeld naar de nieuwe Euroklassen weer. Brandklasse Energie- & installatiekabels Flexibele leidingen Telefoon/datakabels Bca Cca Twenkaplus YMz1Kmbzh series voor zeer groot risico Twenkaplus YMz1Kasmbzh series voor zeer groot risico Instalflex mbzh series voor zeer groot risico Z1S-YMz1Kafas EMC series Twenkaplus YMz1Kmbzh serie voor groot risico Twenkaplus Ymz1Kasmbzh series voor groot risico Instalflex mbzh series voor groot risico Z1S-YMz1Kafas EMC series JHH en (Z1O)-JH(st)H series Signaalkabels mbzh Cat. kabels JHH en (Z1O)-JH(st)H series Signaalkabels mbzh Dca Eca Twenkaplus YmvKmb series Instrumentatiekabels Twenkaplus YmvKasmb series VMvLmb series JYY en (VO)JY(st)Y series Instalflex mb series Signaalkabels mb VO/VG-YLK series Cat. kabels XMvK VMvL series Norm 45 VD/ZD series Cat. kabels VDS/ZDS series Telecom series (PPDV-af / PPPDV-af / PPLVDV-af) 5