Overzicht van veranderingen

Transcriptie

1 Overzicht van veranderingen Verordening maatschappelijke ondersteuning 2017: De Verordening maatschappelijke ondersteuning 2017 (verder: Verordening 2017) verschilt op veel punten van de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2015 (verder: Verordening 2015). Zowel tekstueel als inhoudelijk. De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen lichten we hieronder toe: 1. De procedureregels zijn verplaatst van de Verordening 2015 naar de Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2017 (verder: Beleidsregels 2017). Zo staat er niets overbodigs in de Verordening Dat was één van de speerpunten bij het updaten van de lokale regelgeving, conform de wens van het bestuur. 2. Het primaat van verhuizen, opgenomen in artikel 4, lid 3, sub f is verplaatst van het Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning 2016 (Verder: Financieel Besluit 2016) naar de Verordening Dat, omdat een dergelijk primaat meer in een verordening dan in een financieel besluit thuishoort. 3. Artikel 11 Verordening 2015, dat ging over de inhoud van de beschikking, is verplaatst naar de Beleidsregels Dat, zodat er niet overbodigs in de Verordening 2017 staat. Dat was één van de speerpunten bij het updaten van de lokale regelgeving, conform de wens van het bestuur. 4. De bepalingen, inclusief de begripsomschrijvingen, wat betreft pgb s in de Verordening 2015 en het Financieel Besluit 2016 zijn - conform de Wmo samengevoegd in de Verordening Het artikel in de Verordening 2017 is vervolgens afgestemd met de Beleidsregels Tot zuiver inhoudelijke wijzigingen heeft dat niet geleid. Ze komen overeen met de praktijk. 5. De bepaling over de bijdrage in de kosten voor maatwerkvoorzieningen die in het Financieel Besluit 2016 stond, is - conform de Wmo verplaatst naar de Verordening De bepaling over de bijdrage in de kosten voor huishoudelijke hulp als algemene voorziening die in het Financieel Besluit 2016 stond, is - conform de Wmo verplaatst naar de Verordening Op 20 oktober 2016 heeft het AB ingestemd met het Kortingsregelingsadvies. De inhoud van dat advies is onder andere verwerkt in artikel 9 van de Verordening De inkomensnormen die bij het bepalen van de korting op de bijdrage noodzakelijk zijn, zijn om praktische redenen als bijlage bij de verordening opgenomen. Bij het periodiek updaten van de inkomensnormen hoeft niet de gehele verordening, maar slechts de bijlage op route naar het AB. Het is daardoor eenvoudiger de inkomensnormen up to date te houden. 7. Artikel 13 Verordening 2017 loopt vooruit op de ontwerp-amvb houdende regels ter waarborging van een goede verhouding tussen de prijs voor de levering van een voorziening en de eisen die worden gesteld aan de kwaliteit van de voorziening en de continuïteit in de hulpverlening tussen de cliënt en de hulpverlener. Het is de bedoeling dat die concept-amvb op 1 januari 2017 in werking treedt, maar het ziet er naar uit dat dat niet lukt. Wanneer de ontwerp-amvb wel in werking treedt, hoeft de Verordening 2017 daar niet meer op aangepast te worden. 8. Onder de Wmo 2015 zijn voor de maatwerkvoorziening slechts twee verstrekkingsvormen mogelijk: in natura en als pgb. Onder de Wmo 2015 is het, in tegenstelling tot onder de Wmo 2007, niet mogelijk een maatwerkvoorziening in de vorm van een financiële tegemoetkoming te verstrekken. De enige financiële tegemoetkoming die onder de Wmo 2015 mogelijk is, is de

2 tegemoetkoming aannemelijke meerkosten op grond van artikel van de Wmo Die tegemoetkoming is slechts bedoeld voor personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen die daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten hebben. In het beleidsplan Sociaal domein in de praktijk is bepaald personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen te compenseren via de collectiviteit en eventueel via de bijzonder bijstand. Artikel 20 Verordening 2015 is om die reden geschrapt. 9. Artikel 18 Verordening 2017, dat over pilots gaat, is in het voordeel van de cliënt aangescherpt ten opzichte van hetzelfde artikel in de Verordening De Adviesraad Sociaal Domein (verder: de Adviesraad) heeft verschillende adviezen gegeven. Hieronder een overzicht van die adviezen en de gevolgen die wij daaraan hebben gegeven. Advies In artikel 1, lid 2 het begrip verslag nader te omschrijven. Artikel 3, lid 5 te vervangen door de volgende zin: Als een maatwerkvoorziening noodzakelijk is, wordt de meest effectieve compenserende voorziening verstrekt. Het in artikel 4, lid 5, sub f, genoemde primaat van verhuizen dient gehanteerd te worden vanuit het principe dat dit de meest effectieve compenserende voorziening voor de cliënt is. Bij controle van het verantwoord gebruik van voorzieningen moet de privacy van betrokkenen gewaarborgd zijn. In verband hiermee dient aan artikel 6 een derde lid toegevoegd te worden luidende: Bij toepassing van de onder lid 1 en lid 2 van dit artikel genoemde inzet wordt erop toegezien dat de landelijke wet- en regelgeving inzake privacy wordt gevolg. Teneinde helderheid te bieden over de klachtregeling dient artikel 14, lid 1, als volgt te worden gewijzigd: De regeling van klachtbehandeling zoals neergelegd in hoofdstuk 9 van de Algemene Wet Bestuursrecht is van toepassing bij de behandeling van klachten van cliënten inzake de toepassing van deze verordening. Gevolg Daaraan hebben wij gevolg gegeven. Tevens is in de toelichting bij artikel 3 lid 1 uiteengezet wat te doen met een verslag dat slechts voor gezien is getekend. Daaraan hebben wij geen gehoor gegeven. Indirect is de opmerking van de Adviesraad al in (de toelichting bij) het artikel verweven. Een goedkope, maar onvoldoende of niet compenserende voorziening mag niet verstrekt worden. Een voorziening moet voldoende compenserend zijn en dus effectief zijn. Pas in de tweede plaats komen de kosten aan bod. Als er meerdere voldoende compenserende en dus effectieve voorzieningen zijn, mag de goedkoopste daarvan verstrekt worden. Daaraan hebben wij gevolg gegeven. De beoordelingsgrens van 5000,00 is verwijderd. Daaraan hebben wij gevolg gegeven. Een dergelijk artikellid is toegevoegd. Dat was niet per se noodzakelijk. Ook zonder dat lid is de landelijke privacywetgeving van toepassing. Het is echter prima dat in de Verordening 2017 te benadrukken. Daaraan hebben wij gevolg gegeven. Een dergelijke tekst is aan het 1 e lid toegevoegd. Dat was niet per se noodzakelijk. Ook zonder dat lid is de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Het is echter prima dat te benadrukken.

3 Veranderingen in de Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2017 De beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2017 (hierna: de beleidsregels) verschillen op een aantal punten van de beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2015, zowel tekstueel als inhoudelijk. De zuiver tekstuele wijzigingen worden in deze bijlage niet toegelicht. De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen worden hieronder toegelicht evenals de reactie van de Adviesraad Sociaal Domein. 1. Naar aanleiding van een eerder advies van de Adviesraad wordt in de beleidsregels bijzonder aandacht gegeven aan de privacy (par. 2.3), het pgb-budgetplan (par.5.3) en andere pgbgerelateerde zaken (par. 5.3). 2. Er ligt veel nadruk op maatwerk en procedurele rechtsgelijkheid. Een belangrijk kenmerk van de Wmo 2015 is dat maatwerk geboden moet worden, met oog voor de individuele omstandigheden, zelfredzaamheid en het sociaal netwerk. Dit brengt met zich mee dat in het geval van burgers met exact dezelfde beperkingen toch verschillende ondersteuningsbehoefte kan bestaan. Bijvoorbeeld omdat de ene cliënt een nauwer betrokken sociaal netwerk heeft dan de ander. Ondanks deze verschillen in ondersteuningsbehoefte en voorzieningen blijft de procedure voor iedereen gelijk, tenzij het duidelijk is dat deze niet (opnieuw) doorlopen hoeft te worden. Het gegeven dat iedereen gelijkwaardig de procedure doorloopt moet bijdragen aan een rechtvaardige regelgeving en het tegengaan van rechtsongelijkheid en willekeur. 3. In de uitvoeringspraktijk wordt gewerkt met een meetinstrument om de ondersteuningsbehoefte en voortgang van cliënten in beeld te brengen: de Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM). In tegenstelling tot de huidige beleidsregels zijn de uitkomsten van de ZRM niet vanzelfsprekend leidend voor het inzetten van een bepaalde voorziening, maar een indicatie. Naast de uitkomsten de ZRM kunnen andere gegevens worden meegewogen bij de vraag welke voorziening ingezet moet worden, bijvoorbeeld lichtere of inhoudelijk zwaardere ondersteuning. Door hier ruimte in te bieden moet het mogelijk zijn om meer maatwerk af te leveren en het aanbod beter af te stemmen op de individuele omstandigheden van het geval. 4. De onderstaande tabel geeft de adviezen van de Adviesraad weer en op welke wijze gevolg is gegeven aan de adviezen. Advies Om transparantie te bevorderen dienen de beleidsregels openbaar te zijn. Teneinde inzicht te krijgen in de uitkomsten van de toepassing van de beleidsregels dient er een jaarlijkse evaluatie te komen aan de hand van een database waarin de beschikkingen geanonimiseerd verwerkt zijn. Gevolg Daaraan geven wij gehoor. De beleidsregels treden pas officieel in werking na publicatie. Ook zullen de beleidsregels gepubliceerd worden op de website van de Dienst. In de beleidsregels is dit nog expliciet benoemd, maar dit hoeft in beginsel niet expliciet benoemd te worden omdat de standaardregels van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing zijn op dit punt. Dit aandachtspunt wordt ter overweging meegenomen in de implementatie van de lokale regelgeving (verordening, beleidsregels en financieel besluit).

4 Operationele afspraken tussen de gebiedsteams en het backoffice dienen opgenomen te worden of in de beleidsregels moet nader gemotiveerd worden waarom dit niet is gebeurd. In de beleidsregels moet duidelijk worden vastgelegd wat er gebeurt als de cliënt het verslag voor gezien verklaart. De tekst op pagina 6 onderaan moet hiervoor aangepast worden. In de paragraaf 2.3 op pagina 7 moet expliciet vermeld worden dat op de beleidsregels in voorkomende gevallen de landelijke wet- en regelgeving inzake privacy van toepassing is. Op pagina 17 bij de laatste alinea van punt M1 moet een onderbouwing opgenomen worden van de richtlijn van km per jaar. In paragraaf 5.1 moet nader verduidelijkt worden dat de doelen in samenspraak met de cliënt worden opgesteld Aanpassing van het laatste deel van de tekst in de tweede alinea in Bijlage I bij de Beleidsregels (pagina 22) zodanig dat niet het recht op een Wlz-voorziening uitgangspunt moet zijn maar de wens van de hulpvrager bij de aanvraag voor een voorziening. Hier is gehoor aan gegeven door nader te motiveren waarom de operationele afspraken niet zijn opgenomen in de beleidsregels. Hoofdargument is dat de operationele afspraken aan veranderingen onderhevig zijn en het niet pragmatisch is om dergelijke afspraken vast te leggen in de beleidsregels. De rechtsbescherming en positie van de cliënt zijn wél vastgelegd in de beleidsregels. Hier is gehoor aan gegeven. In de beleidsregels is opgenomen dat in het onderhavige geval, na een aanvullend gesprek, de redenen van de cliënten in overweging genomen worden. Ongeacht hetgeen is geregeld in de beleidsregels zijn de landelijke wet- en regelgeving inzake privacy onverkort van toepassing. Lokale regelgeving kan het toepassingsbereik van de landelijke bepalingen niet inperken. In de beleidsregels is gehoor gegeven aan het advies door expliciet woorden te wijden aan het dwingende karakter van landelijke wet- en regelgeving. Op de betreffende pagina is opgenomen dat de richtlijn voorkomt uit de vaste rechtspraak, waarin km als ondergrens voor een vervoersvoorziening wordt gezien. Dit wordt nu explicieter benoemd met een verwijzing naar een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep als voetnoot. Aan dit verzoek is voldaan. In de betreffende paragraaf is nader gespecificeerd hoe de doelen worden geformuleerd. Aan dit verzoek is geen gehoor gegeven. De wetgever heeft vastgelegd dat het college (in ons geval het DB) de bevoegdheid heeft om ondanks een (mogelijk) recht op een Wlz-voorziening, toch een Wmo-voorziening te verstrekken. Hierbij wordt beleidsvrijheid geboden, de ruimte om per individueel geval een belangenafweging te maken. In de betreffende tekst staat vermeld dat in het uiterste geval geen Wmo-voorziening wordt verstrekt. Wij achtten deze mogelijkheid belangrijk omdat in veel gevallen het aanbieden van een Wmo-voorzienig (ondanks het recht op een Wlz-voorziening) wenselijk kan zijn, maar tegelijkertijd het ook mogelijk moet zijn om de cliënt te verwijzen naar de Wlz. Hier zijn allerlei redenen denkbaar zoals de benodigde zorgzwaarte.

5 Verandering in het Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning 2017 Het Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning 2017 heeft verschillende wijzigingen ondergaan. De zuiver tekstuele wijzigingen worden niet toegelicht. De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen lichten we hieronder toe. Eerst in het algemene deel, vervolgens in het artikelsgewijze deel. Ten slotte wordt uiteengezet welke gevolgen wij hebben gegeven aan de adviezen van de Adviesraad Sociaal Domein. Algemeen deel: Bij verordening De Wmo 2015 bepaalt wat er in ieder geval in de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2017 geregeld moet worden. Daarbij worden door die wet de woorden bij verordening gebruikt. De juridische consequentie van die woorden is dat die regel-onderdelen, in ons geval, niet door het DB, maar slechts door het AB mogen worden vastgesteld. Ze mogen niet worden gedelegeerd. Dat heeft gevolgen gehad voor het Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning De volgende onderdelen zijn verplaatst naar de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2017: De bepalingen omtrent pgb s. De bepalingen omtrent de bijdrage voor algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen. Indexatie De bedragen in het Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning zijn geïndexeerd. Dat geldt ook voor de bedragen in de onderdelen die naar de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2017 zijn verplaatst. De index voor 2017 bedraagt 0,2%. Die lage index zorgt ervoor dat in enkele gevallen de bedragen ten opzichte van vorige jaar hetzelfde zijn gebleven. Tegemoetkoming in de vorm van inkomensondersteuning (het oude artikel 6) Onder de Wmo 2015 zijn voor de maatwerkvoorziening slechts twee verstrekkingsvormen mogelijk: in natura en als pgb. Onder de Wmo 2015 is het, in tegenstelling tot onder de Wmo 2007, niet mogelijk een maatwerkvoorziening in de vorm van een financiële tegemoetkoming te verstrekken. De enige financiële tegemoetkoming die onder de Wmo 2015 mogelijk is, is de tegemoetkoming aannemelijke meerkosten op grond van artikel van de Wmo Die tegemoetkoming is slechts bedoeld voor personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen die daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten hebben. In het beleidsplan Sociaal domein in de praktijk is echter bepaald personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen te compenseren via de collectiviteit en eventueel via de bijzonder bijstand. Het bovenstaande maakt duidelijk dat de tegemoetkoming in de vorm van inkomensondersteuning zoals die voor 2017 in het Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning stond, niet in het systeem van de Wmo 2015 past. Daarom is het oude artikel 6 grotendeels geschrapt. Artikelsgewijs deel Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning 2016 Artikel 6, lid 1.Voor zover de belanghebbende kan verhuizen naar een geschikte woning of een gemakkelijker geschikt te maken woning welke verhuizing kan leiden tot het te bereiken resultaat, zal deze mogelijkheid slechts beoordeeld worden indien de aanpassing van de woning het bedrag van 5.000,- te boven gaat. Financieel Besluit maatschappelijke ondersteuning 2017 Toelichting Het primaat van verhuizen is verplaatst naar de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2017 Dienst SoZaWe Nw. Fryslân. De beoordelingsgrens is geschrapt.

6 Artikel 6, lid 2. De tegemoetkoming voor verhuis- en (her)inrichtingskosten is een forfaitaire tegemoetkoming van 2.376,30. Artikel 6, lid 3. De hoogte van een tegemoetkoming voor een woningaanpassing bedraagt maximaal 100% van de door de Dienst aanvaarde aanpassingskosten, tenzij sprake is van onvoorziene omstandigheden. Artikel 6, lid 4. Kosten voor reparatie van hetgeen door de Dienst niet in eigendom is verstrekt, komen - indien dat redelijk is - voor maximaal 100% voor een tegemoetkoming in aanmerking. Artikel 6, lid 5. Voor het tijdelijk betrekken van een zelfstandige woonruimte kan gedurende maximaal 6 maanden een tegemoetkoming worden verstrekt ter hoogte van de werkelijke kosten, met een maximum van 642,77 per maand. Artikel 6, lid 6. Voor het tijdelijk betrekken van een niet-zelfstandige woonruimte kan gedurende maximaal 6 maanden een tegemoetkoming worden verstrekt ter hoogte van de werkelijke kosten, met een maximum van 321,39 per maand. Artikel 6, lid 7. Voor maximaal 6 maanden kan een tegemoetkoming worden verstrekt voor huurderving van een woonruimte. De kosten daarvan worden bepaald door de werkelijke huur van die woonruimte (inclusief verbruik van gas, water en elektra). Artikel 6, lid 8. De tegemoetkoming voor vervoerskosten voor het gebruik van een bruikleenauto bedraagt 305,75 per jaar. 4. Tegemoetkoming verhuis- en herinrichtingskosten De tegemoetkoming voor verhuis- en (her)inrichtingskosten is een forfaitaire tegemoetkoming van 2.381, Tegemoetkoming huurderving Voor maximaal 6 maanden kan een tegemoetkoming worden verstrekt voor huurderving van een woonruimte. De kosten daarvan worden bepaald door de werkelijke huur van die woonruimte (inclusief verbruik van gas, water en elektra). Dit is blijven staan omdat de tegemoetkoming als positieve stimulans wordt ervaren bij het opleggen van het primaat van verhuizen. Er bestaat op dit moment geen gelijkwaardig alternatief. In 2017 gaan we opzoek naar een gelijkwaardig alternatief. Het bedrag is geïndexeerd. Dit kan worden meegenomen in de maatwerkvoorzieningen in de vorm van een pgb die kunnen worden verstrekt. Dit kan worden meegenomen in de worden verstrekt. Past niet onder het systeem van de Wmo Dergelijke voorzieningen worden in principe niet als maatwerkvoorziening in natura of in de vorm van een pgb verstrekt. Past niet onder het systeem van de Wmo Dergelijke voorzieningen worden in principe niet als maatwerkvoorziening in natura of in de vorm van een pgb verstrekt. Dit artikel is blijven bestaan omdat het een ander karakter heeft dan de niet toegestane tegemoetkomingen in de vorm van inkomensondersteuning. worden verstrekt. Er zijn dus

7 Artikel 6, lid 9. De tegemoetkoming voor vervoerskosten voor het gebruik van een (eigen) auto bedraagt 1.046,52 per jaar. Artikel 6, lid 10. De tegemoetkoming voor de vervoerskosten voor het individueel gebruik van een taxi bedraagt 1.046,52 per jaar. Artikel 6, lid 11. De tegemoetkoming voor de vervoerskosten voor het individueel gebruik van een rolstoeltaxi bedraagt 1.572,13 per jaar. Artikel 6, lid 13. Een sportvoorziening wordt uitsluitend verstrekt in de vorm van een forfaitaire tegemoetkoming ad 2.571,74 per drie jaar als tegemoetkoming in de aanschaf- en onderhoudskosten voor een periode van tenminste 3 jaar. voldoende vervoersvoorzieningen worden verstrekt. Er zijn dus voldoende vervoersvoorzieningen worden verstrekt. Er zijn dus voldoende vervoersvoorzieningen worden verstrekt. Er zijn dus voldoende vervoersvoorzieningen De mogelijkheid een sportrolstoel te verstrekken is verplaatst naar de beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Adviezen Adviesraad Sociaal Domein Advies Bij hantering van de begrippen kwetsbaar gekwalificeerde ondersteuners en sociaal betrokken ondersteuners in artikel 1, lid 2 deze begrippen ook in de Verordening opnemen. De verwijzing in artikel 2, lid 3 naar artikel 12, lid 6 van de Verordening schrappen of alsnog in de Verordening artikel 12 met een lid uitbreiden. Gevolg De bepalingen omtrent pgb s zijn op grond van de Wmo 2015 verplaatst naar de Verordening maatschappelijke ondersteuning Dat geldt ook voor de begrippen die in dat kader worden gehanteerd. In de Verordening maatschappelijke ondersteuning zijn de pgb-artikelen, inclusief de begripsbepalingen, inmiddels op elkaar afgestemd. Bij het verplaatsen van de bepalingen omtrent pgb s naar de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2016 is deze verwijzing aangepast.