Standaardisatie Agenda Coöperatieve Systemen. Schrijfteam: Laurens Lapre, Wim Broeders, Paul Spaanderman

Transcriptie

1

2 Standaardisatie Agenda Coöperatieve Systemen Schrijfteam: Laurens Lapre, Wim Broeders, Paul Spaanderman

3 Agenda Fase 1: Inhoud Inleiding Standaarden en Projecten Standaardisatie Organisaties Discussie Fase 2: Organisatie Discussie Volgende stappen

4 Opdracht Een model dat helpt bij het plaatsen en bespreken van standaarden. Een duidelijk overzicht welke projecten zich nu met welke standaarden bezig houden. In welk internationaal gremium deze standaard ligt ter vaststelling. Wie uit de betrokken projecten, overheden en marktpartijen op deze gremia aanwezig zijn als vertegenwoordigers. Welke projectmedewerkers als contactpersoon kunnen dienen voor uitwisseling van ervaringen rond het gebruik. Welke standaarden ontbreken er en zijn er mogelijke showstoppers bij opschaling? Hoe wordt er over de governance gedacht van een mogelijke standaarden groep?

5 Fase 1: Expert rondgang?

6 Interviews Projecten: C-ITS Corridor, Spookfiles, A67, Compass4D, PPA Eddy Verhoeven, Martijn Schut Peter Goossens Freek van der Valk Jaap Vreeswijk, Nuno Rodrigues, Eric Koenders Steven Logghe Marcel van Sambeek Andre Smulders Peter Striekwold Ronald Adams, Folkert Bloembergen, Harry Ooststroom

7 Komen tot standaarden Use-Case Component Specificatie Koppelvlak Business Case Partijen Rollen Percelen Koppelvlak Standaard Standaard

8 Verbreding van Use-cases Roadworks Warning Invehicle Signage Probe Vehicle Data Corridor Hoofdwegen Energy Efficient Intersection Services Red Light Violation Nieuwe wegkant Bestaande wegkant Intersections: SPAT/MAP Road Hazard Warning Compass4D Providers + Rollen DAB / TPEG / RDS-TMC Locatie Referenties Spookfiles Hoofdwegen Ondersteunend + Stedelijk

9 Wat is er minimal nodig?

10 ITS Reference Model Applications Management Facilities Network & Transport Security Access Technologies

11 C-ITS Corridor, as designed

12 Compass4D, as implemented

13 Spookfiles, as implemented

14 Spookfiles & Compass4D

15 Aanvullingen t.o.v. C-ITS Corridor CEN/ISO TS (VRI gerelateerd) SPaT Signal Phase and Timing (VRI data) Signal Request Message (SRM) Signal Status Message (SSM) MAP Topology directe omgeving kruispuntplaatje ETSI EN (Local Dynamic Map) ISO-TS (5G, broadcast vs WiFi/p) TPEG TISA (TISA 14001) CEN-TS (Informatie exchange) DATEX DVM Exchange PvD?? Niet specifiek genoemd?

16 Samenvatting Wel of niet gebruik van standaarden en profiling kennis: Bewuste keuzes Praktische noodzaak Kostenplaatje (standaarden kosten geld) Behoefte aan een Nationaal Profile van standaarden t.b.v. interoperabiliteit en opschalling: Projecten afzonderlijk veel implementatie ervaringen Momenteel geen uniform profile, ook niet binnen internationale projecten (Compass4D) Afwijkend van en aanvullend aan de standaarden Security heeft geen/weinig aandacht in de lopende projecten Focus op internationale implementatie/uitrol, spanningsveld tussen praktische uitvoerende projecten en Europese uitrol Groot belang bij Urban en Inter-Urban use-cases Geen duidelijke definitie van Connected vs Coöperatieve services

17 Showstoppers voor opschaling Onduidelijkheid over rolverdeling en verantwoordelijkheid stakeholders: organisatiemodel waarop business modellen gebouwd kunnen worden. Er zijn geen standaarden voor de manier waarop service- en dataproviders diensten leveren op centraal backoffice niveau in combinatie met wegkantinfra. Verschillende Geo-referencing methodieken worden gehanteerd. Er ontbreken standaarden voor de koppeling tussen nieuwe Coöperatieve Road Side units en bestaande Wegkantsystemen (MTM, VRI s ). Veel projecten missen een standaard model voor security en privacy. Draft status van standaarden houdt nu adoptie tegen op een aantal terreinen. Maar er is ook ruimte voor onze lesson learned toe te voegen. Op dit moment ontbreekt interoperabiliteit tussen de projecten.

18

19 EU- World Standardisation Bodies Connected and Cooperative Applications Facilities Management Network & Transport Access Technologies Security

20 Dutch stakeholders active at EU- World Standardisation Bodies Imtech - testing specifications (TC ITS) Siemens(A), Swarco(D+I) - Access and Facilities (TC ITS) NXP Access, Security and Management layers (TC ITS) TASS Testing / Interoperability (TC ITS and Plugtest) TNO All layers (3GGP, M2M, TC ITS VC at WG1 and WG3) RWS, Imtech, Siemens(A), Swarco(D+I), TNO - SPAT-MAP RWS, TNO, MAPtm - IVS, IVI TNO ProbeData, LDM Infrastructure RWS Convenor of ETS CEN TC 278 (Lex Eggink) TomTom TMC, TPEG BE-Mobile TPEGM (C-ITS related) TNO TMC, TPEG RWS DATEX II TNO IEEE (Spectrum Sharing) Siemens(A), Swarco(D+I) - SPAT-MAP TNO VRU, C-ACC, Basic Set of applications Industry Dutch Specifications IVERA DVM-Exchange Bringing to standardisation?

21 Standardisation Contribution Interest (interviewed and known stakeholders)

22 Standardisation & Profiling overview Current Standardisation overview at MAPtm:

23 To which Standards to Contribute Looking at today with the future in mind!

24 To which Standards to Contribute Looking at today with the future in mind!

25 Discussie stellingen Noodzaak nationale definities en roadmap voor use-cases en business-cases. Toevoeging van standaarden nodig voor Connected use-cases. Belangrijk is straks Connected en Cooperative use-case in het zelfde systeem te kunnen faciliteren. Naast standaarden voor use-cases voor hoofdwegennet, ook standaarden die nodig zijn voor use-cases voor onderliggend en stedelijk. Met name stedelijk leidt tot een serie standaarden die toegevoegd moeten gaan worden zoals SPaT/MAP.

26 Discussie stellingen Alle projecten gebruiken eigen aanvullingen, profiles, op of in plaats van standaarden. Deze aanvullingen bevatten veel lessons learned opgedaan binnen de projecten die nu niet buiten het project gedeeld worden. Naast standaarden ook de Agenda aanvullen met referentie modellen voor organisatie en security. Focus op standaarden of interoperabiliteit?

27

28 Agenda Fase 1: Inhoud Inleiding Standaarden en Projecten Standaardisatie Organisaties Discussie Fase 2: Organisatie Discussie Volgende stappen

29 Discussie stellingen Doelen van de Tafel Standaardisatie: Focus van de Tafel moet zijn op kennis-uitwisseling in niet commerciële fase. Ervaringen delen tijdens implementatiefase en gezamenlijk door ontwikkelen voor NL gebruik. Voor lange termijn integratie is het belangrijk dat de Tafel ook kijkt naar veel bredere set van standaarden zoals DVM- Exchange en DATEX II. Ook zou het goed zijn om ons internationaal te oriënteren op, bijvoorbeeld, OCIT-ODG, UTMC en NTCIP. Ophanging is erg belangrijk voor de status van de Tafel. De Tafel is meer een faciliterend kenniscentrum en zeker geen toezichthouder op standaarden naleving. Gezamenlijke standaarden zijn nog geen business. Meer focus op adoptie en communicatie.

30 Discussie stellingen Samenstelling van de Tafel Standaardisatie: Wegbeheerders, bijvoorbeeld via deelname van LBVM en WOW is essentieel voor adoptie van de standaarden in NL. Er moet door hun omgevraagd gaan worden. De standaarden groep is een koepel van koepels. Bestaat uit vertegenwoordigers van de koepels van wegbeheerders, infraleveranciers, service providers, automotive partijen, In hoeverre kunnen bestaande samenwerkingen zoals voor IVERA en MOGIN hier een rol hebben?

31 Discussie stellingen Gebruik en werking: Het is goed als C-ITS praktijk projecten regelmatig hun lessons learned, m.b.t. standaarden en eigen aanvullingen (profiles), naar een centraal punt rapporteren voor coördinatie. Daar kan dan beoordeeld worden of deze aanvullingen voldoende overeenkomen om als NL inbreng richting standaardisatie commissies te gaan. Niet alleen standaarden en architectuur in de Agenda. Ook asimplemented en profiles dienen met elkaar gedeeld te worden. De Agenda is een lange termijn visie en geen conformiteiten checklijst voor een project. Projecten moeten voldoende ruimte hebben om pragmatisch met standaarden om te gaan. Voor een proefproject is gebruik in de praktijk belangrijker dan voldoen aan standaarden.

32 Volgende Stappen?

33