Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO

Transcriptie

1 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO

2 Colofon Titel: Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO Auteur : Kenniscentrum EVC Versie: 1.2 Datum: Oktober 2013 Projectnummer: Kenniscentrum EVC Postbus BP s-hertogenbosch Tel: Kenniscentrum EVC 2013 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, op welke andere wijze dan ook, zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 Inhoudsopgave Inleiding De betekenis van het ervaringscertificaat Uitgangspunten Toelichting met format per onderdeel van het ervaringscertificaat... 4 Bijlage 1: Informatie over taal en rekenen Bijlage 2: Schrijftips Bijlage 3: Een overzicht van de criteria ( kortoms ) Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013 I

4

5 Inleiding Het ervaringscertificaat speelt een essentiële rol in de EVC-procedure. Het is het eindproduct waarmee de kandidaat de arbeidsmarkt betreedt of zich tot een onderwijsinstelling wendt met het verzoek tot verzilvering. Deze schrijfwijzer is een hulpmiddel om tot een goed ervaringscertificaat te komen dat voldoet aan de kwaliteitscode EVC. Dit document geeft per onderdeel van het ervaringscertificaat uitleg en tips waar het betreffende onderdeel aan dient te voldoen. Aan de hand van een doorlopend voorbeeld, wordt duidelijk hoe de verschillende onderdelen beschreven kunnen worden. Voor meer voorbeelden verwijzen wij u naar Toolbox/Aanwijzingen schrijven ervaringscertificaat. Zoals opgenomen in de nieuwe beleidsregel, zal bij de beoordeling van EVC-aanbieders de focus vanaf januari 2014 sterker liggen op een goede kwaliteit van het ervaringscertificaat. In dit document komt namelijk alles samen: de beschrijving van de EVC-procedure met passende beoordelingsinstrumenten, een transparante en juiste beoordeling en een goede onderbouwing van de erkenningen. Draag dan ook niet alleen zorg voor een goed geschreven ervaringscertificaat, maar ook voor een heldere EVCprocedure, een juiste mix van beoordelingsinstrumenten en goed opgeleide assessoren die vertrouwd zijn met de standaarden waarvoor zij beoordelen. Deze schrijfwijzer, tot stand gekomen in samenwerking met ROC Eindhoven en het platform EVC, is gericht op mbo-standaarden. Voor hbo- en de branchestandaarden zijn aparte schrijfwijzers beschikbaar op Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

6 1 De betekenis van het ervaringscertificaat Het ervaringscertificaat is het eindrapport van de EVC-procedure. Het beschrijft welke onderdelen van de beoordelingsstandaard de kandidaat beheerst. Het ervaringscertificaat geeft inzicht in hoe het eindoordeel gevormd is en waar het oordeel op gebaseerd is. Dit is belangrijk voor het vertrouwen in de EVC-procedure en de kwaliteit van de beoordeling. De kandidaat kan het ervaringscertificaat voorleggen aan een werkgever of aan een examencommissie van een opleidingsinstelling. De werkgever krijgt door middel van het ervaringscertificaat informatie over de inzetbaarheid van de kandidaat binnen het bedrijf. Het ervaringscertificaat kan ook voorgelegd worden aan de examencommissie van een opleidingsinstelling. Het kan door de opleidingsinstelling verzilverd worden in een diploma of in vrijstellingen. In het laatste geval vormt het ervaringscertificaat input voor een maatwerk opleidingstraject voor de kandidaat. Communicatieve waarde van het ervaringscertificaat Kandidaat Werkgever Examencommissie herkenning, erkenning, feedback inzetbaarheid verzilvering Eenduidig en helder geschreven! 2 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

7 2 Uitgangspunten Uitgangspunten bij het schrijven van een ervaringscertificaat: Beschrijf in positieve bewoordingen wat een kandidaat aantoonbaar weet en kan ten opzichte van (een) erkende beoordelingsstandaard(en). Beschrijf enkel datgene wat relevant is. Relevantie wordt bepaald door de doelstelling van de kandidaat en de daarmee samenhangende beoordelingsstandaard. Tijdens de EVC-procedure zie je als assessor mogelijk meer dan dat wat relevant is ten aanzien van de gekozen standaard. Trap niet in de valkuil daar uitspraken over te doen. Baseer de onderbouwing op concreet aantoonbaar bewijs, niet op interpretaties. Verwijs niet naar overige documenten en neem geen bijlagen op. Het ervaringscertificaat is een op zichzelf staand document. Zorg ervoor dat je als assessor goed opgeleid bent en je deskundigheid onderhoudt. Zorg ervoor dat het ervaringscertificaat voor een brede doelgroep leesbaar is (onder andere de kandidaat, werkgever, UWV, examencommissie van een opleidingsinstituut). Schrijf het ervaringscertificaat in eenvoudig taalgebruik. Zie bijlage 2 voor schrijftips. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

8 3 Toelichting met format per onderdeel van het ervaringscertificaat Toelichting GEGEVENS Logo Erkend EVC-aanbieder Het logo Erkend EVC-aanbieder staat samen met het logo van de organisatie die de EVC-procedure heeft uitgevoerd standaard in het format ervaringscertificaat. Alleen erkende EVC-aanbieders mogen het formele document Ervaringscertificaat met het logo erkend EVC-aanbieder uitgeven. Gegevens kandidaat Vul hier de persoonsgegevens van de kandidaat in. Vermeld bij vrouwelijke kandidaten (ook) de meisjesnaam. Gegevens ervaringscertificaat Vul de datum van afgifte in. Vul het unieke nummer van het ervaringscertificaat in. Voor ieder doorlopen EVCtraject wordt een uniek nummer aan het ervaringscertificaat toegekend. Elk EVCbureau hanteert een eigen nummering. Gegevens EVC-aanbieder Vul hier de gegevens in van de EVC-aanbieder. Vul de namen in van de assessoren die de kandidaat hebben beoordeeld. 4 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

9 Format GEGEVENS Logo erkend EVC-aanbieder Logo EVC-aanbieder Gegevens kandidaat Achternaam kandidaat:... Voornaam/voornamen kandidaat (voluit):... Geboortedatum:... Geboorteplaats:... Gegevens ervaringscertificaat Datum afgifte:... Nummer EVC-rapportage:... Gegevens EVC-aanbieder Naam organisatie:... Adres organisatie:... Plaats organisatie:... Naam assessor 1:... Naam assessor 2:... Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

10 Toelichting KENSCHETS Kenschets van de kandidaat In de kenschets wordt een korte omschrijving gegeven van de kandidaat. De kenschets geeft achtergrondinformatie over de kandidaat zodat de lezer de onderbouwing in een breder perspectief kan plaatsen. Beschrijf in de kenschets wie de kandidaat is, wat hij heeft gedaan en hoelang hij dat gedaan heeft. Geef enkel een beschrijving van de werkervaring die relevant is in het licht van dit EVC-traject. Het is niet wenselijk om het gehele cv van de kandidaat hier op te sommen. Kortom, de kenschets: 1. Beschrijft relevante eerdere werkervaring. 2. Beschrijft hoelang de kandidaat deze functies of rollen heeft uitgevoerd. 3. Is kort en bondig beschreven. Tips: Bedenk welke informatie de lezer een algemeen beeld geeft van de kandidaat en neem dat op in de kenschets. Wat is handig om te weten over de kandidaat bij het lezen van dit ervaringscertificaat? Doe hier nog geen uitspraken over de bekwaamheid van de kandidaat en laat subjectieve uitspraken over de houding of motivatie van de kandidaat achterwege (bijvoorbeeld: de kandidaat is een harde werker of de kandidaat is enorm gemotiveerd om deel te nemen ). 6 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

11 Format KENSCHETS Doorlopend voorbeeld: Mevrouw de Vries werkte van 1990 tot 2000 als peuterleidster bij peuterspeelzaal X van de stichting te. Haar taken waren het verzorgen van de peuters, het bedenken en uitvoeren van activiteiten en de informatie-uitwisseling met de ouders. Sinds 2000 is mevrouw de Vries als pedagogisch medewerker werkzaam bij kinderopvang Y te. Hier verricht zij alle voorkomende werkzaamheden als pedagogisch medewerker. Ze verzorgt en begeleidt kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar, ze ontwikkelt en biedt individuele en groepsactiviteiten aan, neemt deel aan de vergaderingen en voert oudergesprekken. Check: Beschrijft relevante eerdere werkervaring. Beschrijft hoelang de kandidaat deze functies of rollen heeft uitgevoerd. Kort en bondig beschreven. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

12 Toelichting DOELSTELLING Doelstelling van de kandidaat De doelstelling van de kandidaat wordt bij de start van de EVC-procedure vastgelegd in een EVC-overeenkomst. Hierin staat beschreven wat de kandidaat met de EVC-procedure wil bereiken. De doelstelling van de kandidaat bepaalt de keuze voor de beoordelingsstandaard. Het is van belang om de doelstelling tijdens de intake zo specifiek mogelijk te formuleren en dit over te nemen in het ervaringscertificaat. Wanneer diplomering relevant is voor het realiseren van de doelstelling van de kandidaat, dienen taal, rekenen en Loopbaan en burgerschap beoordeeld te worden. Wanneer de EVC-aanbieder dit niet meeneemt in de EVC-procedure, dient dit duidelijk besproken te worden met de kandidaat. Beschrijf dit dan ook in het Ervaringscertificaat. Zie het onderdeel Toelichting verantwoording-onderbouwing voor meer informatie over Loopbaan en burgerschap. Zie bijlage 1 voor meer informatie over taal en rekenen. Kortom, de doelstelling: 1. Beschrijft waar de kandidaat naartoe wil. 2. Geeft antwoord op de vraag: wat is de reden voor de EVC-procedure?. 3. Geeft richting aan de keuze voor een standaard (of combinatie van standaarden): uit de doelstelling kan de gekozen standaard worden afgeleid. 4. Is kort en bondig beschreven (enkele regels). 5. Is geschreven in de derde persoon. Tips: Het behalen van een diploma kan nooit een doel op zich zijn. Geef altijd aan wat de kandidaat met het diploma wil bereiken. Houd de doelstelling beknopt. Een uitgebreide beschrijving van de achtergrondsituatie van de kandidaat kunt u opnemen bij de kenschets. In sommige gevallen formuleert de kandidaat zijn eigen doelstelling. Bekijk deze kritisch en zorg ervoor dat deze voldoet aan de bovenstaande kortom -punten. 8 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

13 Format DOELSTELLING Doorlopend voorbeeld: Gezien de nieuwe wet- en regelgeving dient mevrouw de Vries te beschikken over een erkend diploma. Door middel van deze EVC-procedure wil zij aantonen dat zij beschikt over de beroepscompetenties van Pedagogisch Medewerker Kinderopvang niveau 3. Het ervaringscertificaat wil zij ter verzilvering aanbieden aan een opleidingsinstelling zodat zij een diploma kan behalen en haar baan kan behouden. Check: Beschrijft waar de kandidaat naartoe wil. Geeft antwoord op de vraag: wat is de reden voor de EVC-procedure?. Geeft richting aan de keuze voor een standaard (of combinatie van standaarden): uit de doelstelling kan de gekozen standaard worden afgeleid. Kort en bondig beschreven (enkele regels). Geschreven in de derde persoon. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

14 Toelichting CONCLUSIE & AANBEVELING Conclusie & aanbeveling Dit onderdeel bestaat uit twee delen, namelijk: a) Een woordelijke conclusie en aanbeveling b) Een schematisch overzicht van de erkende competenties a. Woordelijke conclusie en aanbeveling Hier geeft u aan welke werkprocessen van de beoordelingsstandaard worden erkend. Wanneer niet alle werkprocessen worden erkend, geeft u aan welke werkprocessen de kandidaat nog dient te ontwikkelen. Beschrijf ook hóe de kandidaat dit kan doen. In de conclusie worden enkel uitspraken gedaan met betrekking tot de gekozen beoordelingsstandaard. Doe geen beloftes over eventuele verzilvering, maar slechts de aanbeveling om het ervaringscertificaat te overleggen bij een HR-manager of examencommissie van een opleidingsinstelling. Kortom, de woordelijke conclusie en aanbeveling: 1. Beschrijft de resultaten van de EVC-procedure. 2. Is gerelateerd aan/en beperkt zich tot de gekozen beoordelingsstandaard. 3. Beschrijft welke werkprocessen van de beoordelingsstandaard nog ontwikkeld dienen te worden en hoe de kandidaat dit kan doen. 4. Verwijst naar titels van werkprocessen en niet naar nummers. 5. Doet geen beloftes over eventuele verzilvering. Tips: Vermijd conclusies die niet in relatie staan tot de standaard. Tijdens de EVCprocedure ziet een assessor meer dan wat relevant is ten aanzien van de gekozen beoordelingsstandaard. Trap niet in de valkuil daar uitspraken over te doen. Houd de conclusie beknopt. Zorg ervoor dat de conclusie duidelijk maakt wat de kandidaat van de standaard beheerst. Als de kandidaat de hele standaard heeft aangetoond, geef dat dan ook aan. Benoem hierbij specifiek de onderdelen taal, rekenen en Loopbaan en burgerschap, zodat de lezer in één oogopslag kan lezen wat deze kandidaat middels de EVC-procedure heeft aangetoond. Als de kandidaat de hele standaard beheerst, doe dan verder geen ontwikkelingsaanbevelingen. Geef in de aanbeveling geen adviezen over een scholingstraject bij uw eigen organisatie (indien van toepassing). Denk bij de aanbeveling niet enkel aan een opleidingstraject, maar ook aan een ontwikkeltraject op de werkplek of uitbreiding van functietaken om werkprocessen te ontwikkelen. 10 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

15 b. Schematisch overzicht van erkende competenties Dit schema geeft in één oogopslag weer welke werkprocessen worden erkend, niet erkend of niet zijn beoordeeld. En op basis van welke instrumenten/bewijsstukken de erkenning heeft plaatsgevonden. U geeft hier ook aan welke beoordelingsstandaard is ingezet en wat de vindplaats is. Geef aan dat de standaard wordt erkend door het ministerie van OCW. De landelijke erkende standaarden mbo zijn te vinden via Beschrijf of taal, rekenen en Loopbaan en burgerschap zijn beoordeeld. Het kan zijn dat deze niet zijn beoordeeld, maar diplomering wel onderdeel uitmaakt van de doelstelling. Doe dan de aanbeveling om dit alsnog te laten beoordelen. Format schematisch overzicht: <Vul in> De toegepaste landelijke standaard - Naam, niveau, versie, nummer (indien van toepassing), domeinnaam - Vindplaats van de standaard - Geef aan door wie de standaard erkend is Naam werkproces Taal en rekenen Erkend/niet erkend/niet beoordeeld <Vul in> Toelichting: Kies hier voor Erkend/niet erkend/niet beoordeeld Instrumenten/ bewijsstukken <Vul in> Toelichting: Benoem hier welke instrumenten/bewijsstukken zijn gebruikt om tot erkenning over te gaan Loopbaan en burgerschap <Vul in> <Vul in> Kerntaak 1: Werkproces 1.1: <Vul in> <Vul in> Et cetera Kortom, het schematisch overzicht van erkende competenties: 1. Benoemt welke standaard is gebruikt bij de EVC-procedure. 2. Benoemt de vindplaats van de standaard. 3. Geeft aan dat de standaard wordt erkend door het ministerie van OCW. 4. Geeft per onderdeel van de standaard aan of deze is erkend, niet erkend of niet beoordeeld. Dit geldt ook voor taal, rekenen en Loopbaan en burgerschap. 5. Geeft per werkproces aan op basis van welke instrumenten/bewijzen de erkenning heeft plaatsgevonden. Tip: Beschrijf de ingezette instrumenten/bewijzen zo beknopt mogelijk, maar zorg er wel voor dat het voor de lezer duidelijk is wat er mee bedoeld wordt. Gebruik geen afkortingen of onbegrijpelijke documentnamen. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

16 Format CONCLUSIE & AANBEVELING a. Woordelijke conclusie & aanbeveling Doorlopend voorbeeld: Mevrouw de Vries heeft in de EVC-procedure aangetoond dat zij beschikt over alle beroepscompetenties van Pedagogisch Medewerker niveau Kinderopvang niveau 3. Tevens heeft zij aangetoond te voldoen aan alle reken- en taalvaardigheden op het niveau 2F en de dimensies van Loopbaan en burgerschap. Check: Beschrijft de resultaten van de EVC-procedure. Is gerelateerd aan/en beperkt zich tot de gekozen beoordelingsstandaard. Beschrijft welke werkprocessen van de beoordelingsstandaard nog ontwikkeld dienen te worden en hoe de kandidaat dit kan doen. Verwijst naar titels van werkprocessen en niet naar nummers. Doet geen beloftes over eventuele verzilvering. b. Schematisch overzicht erkende competenties Doorlopend voorbeeld: De verworven competenties van mevrouw de Vries zijn gemeten ten opzichte van het kwalificatiedossier Pedagogisch Medewerker 3 Kinderopvang Crebo code 92620, cohort , domein Zorg en Welzijn. Deze standaard geeft een niveau indicatie weer van niveau 3. De standaard is na te lezen op en Deze standaard wordt erkend door het Ministerie van OCW. Naam werkproces Taal en rekenen Erkend/niet erkend/niet beoordeeld Beiden erkend op niveau 2F Instrumenten/ bewijsstukken TOA taal- en rekentoets (22 november 2012) Loopbaan en burgerschap Erkend Criterium gericht interview (12 december 2012) Kerntaak 1: Opstellen activiteitenprogramma en plan van aanpak Werkproces 1.1: Erkend (1) verslag van een kennismakingsgesprek met kind en 12 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

17 Inventariseert de situatie en wensen van het kind/de jongere ouders (12 november 2012), (2) 360 graden feedback formulieren van leidinggevende en 4 collega s (d.d. 16 november 2012), (3) verslag werkoverleg (24 september 2012),(4) verslag oudergesprek (d.d. 1 oktober 2012), (5) referentiebrief ouders (d.d. 27 november 2012). Werkproces 1.2: Stelt een activiteitenprogramma op Erkend (1) Criterium gericht interview (d.d. 12 december 2012), (2) Activiteitenkalender (d.d. 17 oktober 2012), (3) filmopname gesprek met kinderen (d.d. 21 november 2012), (4) activiteitenkalender (d.d. 23 november 2012), (5) beoordelingsformulier leidinggevende (d.d. 18 december 2012), (6)criterium gericht interview (12 december 2012) Etcetera. <Vul in> <Vul in> Check: Benoemt welke standaard is gebruikt bij de EVC-procedure. Benoemt de vindplaats van de standaard. Geeft aan dat de standaard wordt erkend door het ministerie van OCW. Geeft per onderdeel van de standaard aan of deze is erkend, niet erkend of niet beoordeeld. Dit geldt ook voor taal, rekenen en Loopbaan en burgerschap. Geeft per werkproces aan op basis van welke instrumenten/bewijzen deze erkenning heeft plaatsgevonden. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

18 Toelichting VERANTWOORDING procedure en instrumenten De EVC-procedure en de toegepaste instrumenten In dit onderdeel beschrijft u uit welke stappen de EVC-procedure bestaat en welke beoordelingsinstrumenten zijn ingezet. Hierdoor kan de lezer stap voor stap volgen hoe de beoordeling tot stand is gekomen. Deze transparantie en navolgbaarheid geeft vertrouwen in de totstandkoming van het ervaringscertificaat. Stappen in de EVC-procedure Beschrijf hier alle (uitgevoerde) stappen van de intake tot en met het eindgesprek met de kandidaat. Wees volledig en benoem de stappen concreet zodat de lezer kan zien wat er in de procedure is gebeurd. Geef bij de stap beoordeling tussen haakjes aan welke beoordelingsinstrumenten zijn ingezet. Benoem deze instrumenten niet als losse stappen. Beoordelingsinstrumenten Geef aan welke bewijzen en instrumenten u heeft gebruikt om tot uw oordeel te komen. Benoem deze concreet en met datum (indien van toepassing). Beschrijf kort de verschillende bewijzen die onderdeel uitmaken van het portfolio. Geef ook een korte toelichting op de werkplekbeoordeling wanneer dit is ingezet. Kortom het onderdeel procedure en instrumenten: 1. Beschrijft de gevolgde EVC-procedure stap voor stap. Beschrijft concreet de gebruikte beoordelingsinstrumenten (met datum), inclusief de gebruikte taal- en rekentoetsen (indien van toepassing). Tips: Het kan zijn dat bij uw EVC-aanbieder dit onderdeel van het format al is ingevuld op basis van een modelprocedure voor de beoordelingsstandaard. Omdat niet alle kandidaten vanzelfsprekend worden beoordeeld met dezelfde instrumenten, is het van belang dat u dit onderdeel controleert. Zo zorgt u ervoor dat de kandidaat-specifieke EVC-procedure staat beschreven. Zie erop toe dat er binnen uw organisatie een passende instrumentenmix wordt gebruikt voor de betreffende standaard. En dat er goede bewijsstukken worden verzameld die ook daadwerkelijk bewijzen dat de kandidaat bekwaam is. Zo zorgt u ervoor dat u als assessor en schrijver van het ervaringscertificaat juiste conclusies kunt trekken en een goede onderbouwing kunt schrijven. Het is goed als er zoveel mogelijk direct bewijs wordt verzameld (waarin te zien, horen of lezen is dat de kandidaat competent is). Een arbeidscontract of functiebeschrijving tonen bijvoorbeeld niet aan dat de kandidaat bekwaam is. 14 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

19 Format VERANTWOORDING procedure en instrumenten De EVC-procedure en de gehanteerde instrumenten In de EVC-procedure is een aantal stappen doorlopen: Et cetera De assessor(en) heeft (hebben) de kandidaat beoordeeld door middel van een aantal instrumenten:... [datum]... [datum] Et cetera De EVC-procedure en de gehanteerde instrumenten Doorlopend voorbeeld: In de EVC-procedure is een aantal stappen doorlopen: 1. Voorlichting en intake 2. (Onder begeleiding) opstellen van het portfolio 3. Beoordelingen (portfolio-assessment, werkplekbeoordeling, criteriumgericht interview en taal- en rekentoetsen) 4. Opstellen van de EVC-rapportage 5. Bespreken van de EVC-rapportage met mevrouw de Vries De volgende beoordelingsinstrumenten zijn ingezet: Portfolio- assessment (12 december 2012) bestaande uit de volgende documenten: 3 verslagen van een kennismakingsgesprek met ouders van een kind (d.d. 12 november 2012, 29 november 2012, 30 november 2012). Opgesteld door Mevrouw de Vries en ondertekent door de ouders. 360 graden feedback (d.d. 16 november 2012). Ingevuld door haar leidinggevende en 4 collega s. 2 verslagen van een werkoverleg (d.d. 24 september 2012 en 12 oktober 2012). Opgesteld door collega s van mevrouw de Vries. 3 verslagen van een oudergesprek (d.d. 17 september 2012, 1 oktober 2012 en 23 november 2012), opgesteld door mevrouw de Vries. 2 beoordelingsverslagen van haar leidinggevende (d.d. 9 december 2011 en 2 december 2012). 3 referentiebrieven van ouders van kinderen (d.d. 10 oktober 2012, 18 oktober 2012 en 27 november oktober 2012). 3 activiteitenkalenders, opgesteld door mevrouw de Vries (d.d. 17 september, 17 oktober en 21 november 2012). Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

20 Filmopname gesprek mevrouw de Vries met kinderen over Sinterklaas (d.d. 21 november 2012). Certificaat training Ontwikkelingsvolgmodel (d.d. 21 april 2012) Nederlands Consortium KinderOpvang. Lidmaatschap deelname bestuur sportvereniging X 2001 tot heden. TOA toets taal en rekenen (d.d. 22 november 2012). Werkplekbeoordeling (d.d. 3 december 2012). De assessor de heer X was aanwezig van tot uur. Tijdens het bezoek waren er 10 kinderen aanwezig in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Deze dag werkte mevrouw de Vries samen met een collega pedagogisch medewerker. Criteriumgericht interview (d.d. 12 december 2012). Afgenomen door 2 assessoren (de heer X en mevrouw Y). Check: Beschrijft de gevolgde EVC-procedure stap voor stap. Beschrijft concreet de gebruikte beoordelingsinstrumenten (met datum), inclusief de gebruikte taal- en rekentoetsen (indien van toepassing). 16 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

21 Toelichting VERANTWOORDING onderbouwing Onderbouwing algemeen In de onderbouwing wordt per erkend werkproces beschreven hoe de erkenning tot stand is gekomen. De onderbouwing dient concreet en illustratief te zijn en een goed beeld te schetsen van de bekwaamheden van de kandidaat. Onderbouwing per werkproces Begin de onderbouwing van ieder werkproces met de titel van het betreffende werkproces en sluit steeds af met uw conclusie: de kandidaat beheerst dit werkproces. De inhoudelijke onderbouwing van het ervaringscertificaat bestaat uit drie stappen: Stap 1: Start met een beschrijving van wat er door de kandidaat wordt aangetoond (welk onderdeel van de standaard). Doe dit zoveel mogelijk op het niveau van de prestatie- of gedragsindicatoren in de beoordelingsstandaard. Stap 2: Beschrijf vervolgens welke concrete bewijzen u heeft gebruikt om tot uw beoordeling te komen. Zorg ervoor dat het duidelijk is welke bewijzen er worden bedoeld. Verwijs bijvoorbeeld niet alleen naar het portfolio, maar geef aan om wélk bewijs uit het portfolio het hier gaat (bijvoorbeeld; uit een referentiebrief van de leidinggevende van datum xx, opgenomen in het portfolio, ). Stap 3: Licht tenslotte toe wát u in deze bewijzen heeft aangetroffen dat u overtuigd heeft van de bekwaamheden van de kandidaat. Waarom vindt u als assessor dat de kandidaat dit onderdeel beheerst? Geef hierbij concrete voorbeelden van wat u gezien/gehoord/gelezen heeft. Loopbaan en burgerschap Wanneer diplomering relevant is voor de realisatie van het doel van de kandidaat, dient u bij de onderbouwing ook de dimensies van Loopbaan en burgerschap te beschrijven. Hier dient aangetoond te worden dat de kandidaat zich heeft ontwikkeld op de gebieden zoals deze staan in het document: Kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap in het mbo. Kortom, de onderbouwing van de standaard: 1. Bevat de onderdelen van de erkende standaard die de kandidaat beheerst (titels kerntaken en bijbehorende werkprocessen). 2. Gaat uit van de prestatie-/gedragsindicatoren van de werkprocessen uit de standaard. 3. Benoemt de concrete instrumenten/bewijzen waarmee deze indicatoren worden aangetoond. Zorg tevens voor een toelichting zodat het voor de lezer duidelijk is wat de bewijzen en instrumenten inhouden. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

22 4. Beschrijft wat u in de bewijzen heeft aangetroffen dat u heeft overtuigd van de bekwaamheid van de kandidaat. Met concrete voorbeelden. 5. Bevat de conclusie: het werkproces wordt beheerst. 6. Bevat een beschrijving van de ontwikkeling van de kandidaat op het gebied van Loopbaan en burgerschap, wanneer diplomering relevant is voor het doel van de kandidaat. Tips (onderbouwing): Stel uzelf steeds de vraag Waar blijkt dat uit?. Gebruik zoveel mogelijk dat blijkt uit in de onderbouwing. Hierdoor dwingt u uzelf om te beargumenteren wat u in welk bewijs heeft aangetroffen en wat de deelnemer hiermee aantoont. Zorg ervoor dat uw onderbouwing het hele werkproces afdekt. Ben volledig genoeg en beschrijf enkel wat relevant is in het kader van de standaard. Verwijs niet naar bijlagen, maar maak aannemelijk voor de lezer dat de kandidaat de werkprocessen beheerst. Beschrijf wat er in de bewijzen staat dat u overtuigt van de bekwaamheden van de kandidaat. Wanneer u referenten gebruikt geef dan aan wat hun relatie is tot de kandidaat. De onderbouwing is een leesbaar verhaal en geen opsomming. Zorg ervoor dat de onderbouwing inzichtelijk, concreet en overtuigend is. Bekijk de schrijftips in bijlage 2. Deze bieden houvast bij het schrijven van een goed leesbaar ervaringscertificaat. Beschrijf het onderdeel Loopbaan en burgerschap zo beknopt mogelijk. De focus dient te liggen op de onderbouwing van de gekozen standaard. 18 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

23 Format VERANTWOORDING onderbouwing In de onderbouwing hieronder worden de 3 stappen als volgt aangeduid: 1. Rood/vet: het deel van de standaard dat onderbouwd wordt 2. Blauw/onderstreept: het bewijs 3. Groen/cursief: wat blijkt uit het bewijs Onderbouwing Doorlopend voorbeeld: Kerntaak 1 Opstellen activiteitenprogramma en plan van aanpak Werkproces 1.1 Inventariseert de wensen en situatie van het kind/de jongere Mevrouw de Vries toont aan dat zij een volledig beeld verzamelt van de situatie en wensen van het kind en dat ze hierbij meerdere bronnen gebruikt. Als bewijs is een verslag van een kennismakingsgesprek met een kind en zijn ouders opgenomen in het portfolio (12 november 2012). Dit verslag is door mevrouw de Vries zelf geschreven. Uit dit document blijkt dat mevrouw de Vries vragen stelt over bijzonderheden omtrent het kind en doorvraagt naar normen en waarden van de ouders. Een ander bewijsdocument is de 360 graden feedback in het portfolio (16 november 2012, ingevuld door haar leidinggevende en 4 collega s). Haar leidinggevende en collega s geven hierin aan dat mevrouw de Vries regelmatig haar observaties over de kinderen verifieert met haar collega s, zodat haar beeld over de kinderen zo volledig mogelijk is. Mevrouw de Vries toont aan dat zij inspeelt op de behoeften van het kind binnen de mogelijkheden van de organisatie. Uit het verslag van een werkoverleg in haar portfolio (24 september 2012, opgesteld door een collega van mevrouw de Vries) blijkt dat mevrouw de Vries heeft opgemerkt dat twee kinderen aan het eind van de dag zeer vermoeid zijn. De ouders van deze kinderen hadden eerder al aangegeven dat deze kinderen na een dag op de kinderopvang thuis erg moe en prikkelbaar zijn. Tijdens het werkoverleg doet mevrouw een concreet voorstel om het dagprogramma voor deze kinderen wijzigen. Zij stelt bijvoorbeeld voor om eerder met deze kinderen te eten zodat zij minder prikkels ervaren tijdens het eten en eerder een middagslaapje kunnen doen. In een verslag van een oudergesprek in haar portfolio (1 oktober 2012, opgesteld door mevrouw de Vries) is te lezen dat uit de evaluatie met de ouders blijkt dat deze wijzigingen een positief effect hebben op de kinderen. Een ander bewijsdocument is de referentiebrief van de ouders van een van de kinderen die is opgenomen in het portfolio (27 november 2012). Hierin is te lezen dat mevrouw de Vries inspeelde op de behoefte van hun dochter door speciale aandacht te besteden aan de dood van haar oma. Dit deed ze door er in het kringgesprek over te praten en boekjes met het meisje te lezen over dit thema. Mevrouw de Vries beheerst dit werkproces. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

24 VERANTWOORDING onderbouwing Werkproces 1.2 Stelt een activiteitenprogramma op Mevrouw de Vries toont aan dat zij de kinderen om input vraagt bij het opstellen van een activiteitenkalender. Tijdens het criterium gericht interview (12 december 2012) vertelt zij dat ze tijdens een kringgesprek een aantal herfstactiviteiten met de kinderen besprak. De kinderen gaven onder meer aan dat ze naar de bossen wilden en een herfsttafel wilden maken. De activiteitenkalender die zij voor deze periode maakte, is als bewijsdocument opgenomen in haar portfolio (17 oktober 2012). Als activiteit heeft ze twee wandelingen in het bos opgenomen. In de activiteitenkalender is te lezen dat mevrouw de Vries voorafgaand aan de wandelingen met de kinderen in een kringgesprek besprak wat er allemaal te vinden is in de herfst zodat ze dit konden zoeken in het bos en gebruiken voor de herfsttafel. Een ander bewijsdocument is de filmopname van een gesprekje met de kinderen (21 november 2012). Op de film is te zien hoe mevrouw de Vries de kinderen vraagt wat ze willen maken voor Sinterklaas om in hun schoen te doen. Hierbij laat ze de kinderen eerst zelf ideeën noemen en helpt ze mee door een aantal voorbeelden te noemen. De activiteitenkalender die zij voor december maakte, is als bewijs opgenomen in haar portfolio (23 november 2012). Hierin zijn verschillende ideeën terug te zien die tijdens de filmopname door de kinderen werden genoemd. Mevrouw de Vries is in staat activiteiten te plannen en te regelen die aansluiten bij de wensen en de behoeften van de kinderen. Als bewijsdocument is een beoordelingsformulier van haar leidinggevende (18 december 2012) opgenomen in het portfolio. Hij schrijft hierin: Je bent een kei in het bedenken en uitvoeren van leuke activiteiten voor de kinderen. Je kan goed plannen en zorgt er altijd voor dat alle materialen aanwezig zijn. Tijdens het criterium gericht interview (12 december 2012) vertelt zij hoe ze de materialen voor de activiteiten rond Sinterklaas op tijd heeft aangeschaft en hoe ze tijdig haar collega s heeft geïnformeerd zodat zij wisten wat hun taak was tijdens de activiteiten. Tijdens de werkplekbeoordeling (d.d. 3 december 2012) is te zien hoe mevrouw een knutselactiviteit begeleidt rondom Sinterklaas die zij zelf bedacht heeft. De kinderen versieren een schoenendoos waar hun schoentje in past. Ze krijgen de vrijheid om zelf te bedenken hoe ze de doos versieren van buiten en van binnen. Er zijn voldoende materialen aanwezig om mee te werken. De kinderen zijn ruim een uur geconcentreerd bezig en geven naderhand aan dat ze het erg leuk vonden. Mevrouw de Vries beheerst dit werkproces. 20 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

25 Onderbouwing Loopbaan en burgerschap Mevrouw X heeft de bereidheid en het vermogen om deel te nemen aan politieke besluitvorming. Tijdens het criterium gericht interview (12 december 2012) vertelt zij dat zij bij verkiezingen altijd haar stem uitbrengt en zich uitgebreid op de hoogte stelt van de verschillende partijprogramma s. Mevrouw X levert een bijdrage aan het arbeidsproces en neemt op verantwoorde wijze als consument deel aan de maatschappij. In de 360 graden formulieren van haar leidinggevende en 4 collega s (16 november 2012) staat beschreven dat mevrouw X zich houdt aan bedrijfsprocedures en zich collegiaal opstelt. Tijdens het criteriumgericht interview (12 december 2012) vertelt zij hoe zij zich als consument opstelt. Ze geeft als voorbeeld dat ze bij het bestellen van materialen voor de kinderen altijd kijkt naar duurzaamheid zodat er geen onnodig afval ontstaat. Mevrouw X levert een actieve bijdrage aan de gemeenschap. Tijdens het criterium gericht interview (12 december 2012) vertelt ze dat ze al 9 jaar als vrijwilliger bij de Zonnebloem werkt. Verder zorgt zij voor haar eigen vitaliteit als burger en werknemer. Mevrouw vertelt tijdens het criterium gericht interview (12 december 2012) dat ze veel wandelt en regelmatig sport en bewust omgaat met eten. Ze kent de risico s van verkeerde voeding (diabetes, hart en vaat ziekten) en eet gezond. Mevrouw X stuurt haar loopbaan en heeft inzicht in haar kwaliteiten en wensen in het werk. Ze stelt zich op de hoogte van haar mogelijkheden op de arbeidsmarkt en hoe zij zich kan ontwikkelen in haar werk. Tijdens het criterium gericht interview (12 december 2012) vertelt mevrouw X over haar vrijwillige deelname aan dit EVC-traject, waarmee zij haar waarde op de arbeidsmarkt wil vergroten. In de 360 graden feedback van haar leidinggevenden en 4 collega s (16 november 2012) is te lezen dat mevrouw X altijd open staat voor feedback en bereid is om te leren en zich te ontwikkelen. Check: Bevat de onderdelen van de erkende standaard die de kandidaat beheerst (titels kerntaken en bijbehorende werkprocessen). Gaat uit van de prestatie-/gedragsindicatoren van de werkprocessen uit de standaard. Benoemt de concrete instrumenten/bewijzen waarmee deze indicatoren worden aangetoond. Zorg tevens voor een toelichting zodat het voor de lezer duidelijk is wat de bewijzen en instrumenten inhouden. Beschrijft wat u in de bewijzen heeft aangetroffen dat u heeft overtuigd van de bekwaamheid van de kandidaat. Met concrete voorbeelden. Bevat de conclusie: het werkproces wordt beheerst. Bevat een beschrijving van de ontwikkeling van de kandidaat op het gebied van Loopbaan en burgerschap. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

26 Toelichting ONDERTEKENING Ondertekening EVC-aanbieder Voordat de EVC-aanbieder het ervaringscertificaat ondertekent, zijn er twee controles: 1 Inhoudelijke controle: de betrokken assessoren geven een inhoudelijk akkoord. Zij controleren of de rapportage overeenkomt met de beoordelingen (is de inhoud juist). 2 Taalkundige controle: een tweede lezer controleert het ervaringscertificaat. Deze tweede lezer let op: - Leesbaarheid - Typefouten - Lay-out - Officiële format - Aanwijzingen schrijfwijzer Vul bij akkoord de rapportage verder in Datum van ondertekening van het ervaringscertificaat. De naam van de verantwoordelijke van het EVC-bureau. De handtekening van de verantwoordelijke van het EVC-bureau. Ondertekening kandidaat De kandidaat leest en ondertekent het ervaringscertificaat. 22 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

27 Format ONDERTEKENING Ondertekening EVC-aanbieder Datum: Naam + handtekening verantwoordelijke:... Ondertekening kandidaat Handtekening kandidaat:.... Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

28 Bijlage 1: Informatie over taal en rekenen Taal en rekenen Onderdeel van de standaard is het niveau van Nederlandse taal en rekenen en, afhankelijk van het kwalificatiedossier, soms één of meerdere moderne vreemde talen (Engels, Duits of Frans met CEF-niveau). Op 1 augustus 2010 is de wet Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen van kracht gegaan, waarmee een gemeenschappelijke basis is gelegd voor het taal- en rekenonderwijs in alle onderwijssectoren. Daarnaast is voor het mbo besloten om op basis van deze referentieniveaus centraal ontwikkelde examens Nederlandse taal en rekenen in te voeren. Een brede groep van betrokkenen (OCW, Kenniscentrum EVC, Steunpunt Taal en Rekenen MBO, MBO Raad, Onderwijsinspectie) heeft een matrix opgesteld om EVCaanbieders te helpen de juiste beslissing te nemen over het meenemen van de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen in de EVC-procedures voor hun kandidaten. Bij nieuwe maatregelen wordt de matrix geactualiseerd. De matrix en overige informatie over toepassing van Nederlandse taal en rekenen in EVC-procedures zijn te vinden op de website van het Kenniscentrum EVC ( en Steunpunt Taal & Rekenen MBO ( Kijk voor de huidige stand van zaken ten aanzien van de taal- en rekeneisen op: 24 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

29 Bijlage 2: Schrijftips Schrijftips: Gebruik geen afkortingen; zeker de heer en mevrouw moeten voluit geschreven worden. Schrijf het ervaringscertificaat in de neutrale derde persoon. Noem de kandidaat in de rapportage niet bij de voornaam en refereer niet naar de kandidaat. Op deze manier blijft de rapportage zakelijk en professioneel. Voorkom het gebruik van vaktermen en moeilijke woorden. De rapportage dient voor een breed publiek toegankelijk zijn. Leg vaktermen uit en gebruik zoveel mogelijk omschrijvingen of bekende synoniemen. Wees spaarzaam met herhalingen, deze zijn storend voor de lezer. Schrijf de rapportage in schrijftaal, niet in spreektaal. Schrijf zoveel mogelijk in eenvoudig Nederlands. Ook hoger opgeleiden vinden het prettig om eenvoudig en duidelijk beschreven rapportages te lezen. Schrijf de rapportage in correct Nederlands zonder type- en spellingfouten. Schrijf de rapportage zoveel mogelijk in de actieve vorm. Liever: De heer X toont tijdens de werkplekbeoordeling aan dat hij in staat is om, dan De heer X heeft tijdens de werkplekbeoordeling aangetoond dat hij in staat is om.. Voorkom bijvoeglijke naamwoorden met een subjectief oordeel: een enorme motivatie, 'een langdurige inspanning', 'een immense prestatie'. Wat enorm, langdurig of immens is, is subjectief. Houd de onderbouwing leesbaar door korte en lange zinnen af te wisselen. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

30 Bijlage 3: Een overzicht van de criteria ( kortoms ) In de schrijfwijzer wordt per onderdeel een aantal kortoms gegeven die u helpen bij het schrijven van het ervaringscertificaat. Deze criteria worden hieronder nogmaals overzichtelijk op een rijtje gezet. GEGEVENS Gegevens kandidaat Vul hier de persoonsgegevens van de kandidaat in. Vermeld bij vrouwelijke kandidaten (ook) de meisjesnaam. Gegevens ervaringscertificaat Vul de datum van afgifte in. Vul het unieke nummer van het ervaringscertificaat in. Voor ieder doorlopen EVCtraject wordt een uniek nummer aan het ervaringscertificaat toegekend. Elk EVCbureau hanteert een eigen nummering. Gegevens EVC-aanbieder Vul hier de gegevens in van de EVC-aanbieder. Vul de namen in van de assessoren die de kandidaat hebben beoordeeld. KENSCHETS 1. Beschrijft relevante eerdere werkervaring. 2. Beschrijft hoelang de kandidaat deze functies of rollen heeft uitgevoerd. 3. Is kort en bondig beschreven. DOELSTELLING 1. Beschrijft waar de kandidaat naartoe wil. 2. Geeft antwoord op de vraag: wat is de reden voor de EVC-procedure?. 3. Geeft richting aan de keuze voor een standaard (of combinatie van standaarden): uit de doelstelling kan de gekozen standaard worden afgeleid. 4. Is kort en bondig beschreven (enkele regels). 5. Is geschreven in de derde persoon. 26 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013

31 CONCLUSIE & AANBEVELING, WOORDELIJK EN SCHEMATISCH De woordelijke conclusie en aanbeveling: 1. Beschrijft de resultaten van de EVC-procedure. 2. Is gerelateerd aan/en beperkt zich tot de gekozen beoordelingsstandaard. 3. Beschrijft welke werkprocessen van de beoordelingsstandaard nog ontwikkeld dienen te worden en hoe de kandidaat dit kan doen. 4. Verwijst naar titels van werkprocessen en niet naar nummers. 5. Doet geen beloftes over eventuele verzilvering. Het schematisch overzicht van erkende competenties: 1. Benoemt welke standaard is gebruikt bij de EVC-procedure. 2. Benoemt de vindplaats van de standaard. 3. Geeft aan dat de standaard wordt erkend door het ministerie van OCW. 4. Geeft per onderdeel van de standaard aan of deze is erkend, niet erkend of niet beoordeeld. Dit geldt ook voor taal, rekenen en Loopbaan en burgerschap. 5. Geeft per werkproces aan op basis van welke instrumenten/bewijzen de erkenning heeft plaatsgevonden. VERANTWOORDING procedure en instrumenten 1. Beschrijft de gevolgde EVC-procedure stap voor stap. 2. Beschrijft concreet de gebruikte beoordelingsinstrumenten (met datum), inclusief de gebruikte taal- en rekentoetsen (indien van toepassing). VERANTWOORDING - onderbouwing 1. Bevat de onderdelen van de erkende standaard die de kandidaat beheerst (titels kerntaken en bijbehorende werkprocessen). 2. Gaat uit van de prestatie-/gedragsindicatoren van de werkprocessen uit de standaard. 3. Benoemt de concrete instrumenten/bewijzen waarmee deze indicatoren worden aangetoond. Zorg tevens voor een toelichting zodat het voor de lezer duidelijk is wat de bewijzen en instrumenten inhouden. 4. Beschrijft wat u in de bewijzen heeft aangetroffen dat u heeft overtuigd van de bekwaamheid van de kandidaat. Met concrete voorbeelden. 5. Bevat de conclusie: het werkproces wordt beheerst. 6. Bevat een beschrijving van de ontwikkeling van de kandidaat op het gebied van Loopbaan en burgerschap, wanneer diplomering relevant is voor het doel van de kandidaat. Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober

32 ONDERTEKENING Datum van ondertekening van het ervaringscertificaat. De naam van de verantwoordelijke van het EVC-bureau. De handtekening (verantwoordelijke van het EVC-bureau). 28 Schrijfwijzer ervaringscertificaat MBO, versie 1.2, Oktober 2013