Regionet Leuven. Een exemplarisch project voor het ruimtelijk beleid in Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Overleg Ruimte Vlaanderen

Transcriptie

1 Regionet Leuven Een exemplarisch project voor het ruimtelijk beleid in Vlaanderen en Vlaams-Brabant Overleg Ruimte Vlaanderen

2 Het mobiliteitsprobleem?

3 PERIFERISERING VAN DE REGIO OV en fiets staan onder druk Perifere Ontwikkeling Diffuse spreiding wonen en werken, grotere verplaatsingsafstanden Dominant autogebruik Moeilijke doorstroming OV Steeds méér auto s verminderen doorstroming bus en veiligheid fietser: een negatieve spiraal

4 DRUK IN LEUVEN Busvervoer in Leuven Reizigers/jaar ( s) 10 0 BRON: De Lijn Toename busreizigers in het Leuvense met factor 5 sinds Saturatie van het busnetwerk

5 DRUK IN LEUVEN Wegverkeer in Leuven autoritten in Leuven (2008, 8-9u, zonder transit E40/E314) slechts 25% (of per uur) van de autoritten in Leuven zijn intern verkeer BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2008 verwerking MINT/BUUR

6 DRUK IN LEUVEN Leuven is vol Heeft Leuven zijn limieten inzake ontwikkeling en mobiliteit bereikt? Hoe moet het dan verder?

7 EEN STAD MET GROEIPIJNEN AFWENTELING EEN REGIO DIE SUBURBANISEERT DUALISERING VAN DE REGIO Afwenteling heeft een boomerang-effect Dreigende congestie: Performantie busnet daalt Dominant autogebruik; laag potentieel O.V. Stedelijke structuur bereikt limiet Lage densiteit; tanende voorzieningen Druk op open ruimte; Verminderde leefbaarheid Versnippering landschap; aantasting ecosysteem Doorschuiven van stedelijk programma vergroot het mobiliteitsprobleem en versnippert de open ruimte

8 UITDAGINGEN Vork voor de bevolkingsevolutie Tegen 2030: Groei KU Leuven inwoners (+12%) tot inwoners (+21%) Tegen 2050: Planbureau inwoners (19%) tot inwoners (32%) * Kotstudenten niet inbegrepen BRON: LRD prognose BUUR

9 UITDAGINGEN Stock bebouwbare ruimte BRON: Gewestplan Voldoende ruimte om groei op te vangen zonder bijsturing van het beleid

10 UITDAGINGEN Een duurzame modal shift Trend Trendbreuk 80% Ambitie 2030 Auto OV Auto Auto -20% OV x2.5 Fiets x2 OV Zacht Zacht

11 RUIMTELIJKE STRATEGIE Vereiste omslag Leefomgeving op maat van zacht verkeer en OV. OV vereist de zwaarste omslag.

12 RUIMTELIJKE STRATEGIE Groei als hefboom voor verandering GROW Concentratie van programma verhoogt draagvlak voor voorzieningen, versterkt vervoerpotentieel en beschermt open ruimte.

13 RUIMTELIJKE STRATEGIE / NETWERK Bundeling van verplaatsingen Kritische massa voor: Hogere frequentie Groter comfort Vrije OV-bedding: snelheid en stiptheid Voorwaarde: overstapkwaliteit

14 RUIMTELIJKE STRATEGIE / NETWERK Hybride stamlijnnetwerk Lighttrain Tram op vrije bedding Hoogwaardige bus op vrije bedding (b.v. type Desiro) (compatibel met Brabantnet) (b.v. Exqui.city) Optimalisatie en synchronisatie van beschikbare OV-systemen, eerder dan uitbouw nieuw systeem

15 KRACHTLIJNEN REGIONAAL OV-NETWERK Optimale benutting spoorcapaciteit Mechelen IR L CG IR L IC IC HST IC Brussel GEN IR Leuven IR L IR L CG HST IC Tienen IR Louvain-la-Neuve L-treinen zijn goed combineerbaar met IR- en Cargo-treinen op dezelfde lijn, minder met IC-treinen.

16 OPWAARDERING SPOORLIJNEN Exploitatie met lighttrain Desiro trein Lighttrains zijn snel op korte halte-afstanden. De NMBS kocht 250 Desiro s. Frequentie minimaal 4x L-trein, 2x IR-trein Combineerbaar met cargo

17 CORRIDOR LEUVEN-TIENEN-LANDEN Nieuwe woon- en werkplekken in stationsbuurten BRON: Omgeving

18 CORRIDOR LEUVEN-TIENEN-LANDEN Fietsnetwerk Fietssnelweg langs spoorlijn. Fietsroutes naar spoorhaltes.

19 Vrije busbanen Aarschot Diest Brussel Leuven Tervuren In congestiegevoelige gebieden is een vrije OV- bedding nodig voor een stipte en snelle dienstverlening. Het grote vervoerpotentieel verantwoordt de investering.

20 NETWERKSTRATEGIE EXCQUI.CITY (Van Hool) - Metz

21 CORRIDOR LEUVEN / DIEST Een zichtbaar en toegankelijk landschap De OV lijn maakt wonen nabij de open ruimte mogelijk en ontsluit het landschap voor recreatieve beleving

22 RUIMTELIJKE STRATEGIE / NETWERK Verbindende buslijnen in gemengd verkeer Mechelen Aarschot Diest Brussel Leuven Tervuren Tienen Bij geringe vervoervraag zonder congestierisico: Tienen Diest Tienen Aarschot Ottignies Leuven Overijse Leuven Waals-Brabant

23 NETWERKSTRATEGIE Voortransport Te voet of per fiets (Collectieve) taxi Reguliere Feederbuslijn

24 RUIMTELIJKE STRATEGIE / FIETSNETWERK Toename van het fietsgebruik Performante interlokale verbindingen Aanpassen woonomgevingen en attractoren Uitbouwen multimodale punt Optimisatie van lange-afstandverplaatsingen

25 RUIMTELIJKE STRATEGIE / FIETSNETWERK Optimisatie van lange-afstandverplaatsingen

26 AMBITIES Een efficiënt stedelijk OV netwerk Doel: OV gebruik x2,5 tegen 2030 Stiptheid en snelheid Hoge capaciteit en frequentie Goede verknoping met regionaal OV Bereikbaarheid attractoren

27 NETWERKCONCEPT Stedelijk OV netwerk Een performant stedelijk netwerk bedient de stad met piekfrequenties tussen 3 en 10 minuten. Ondersteunende buurtbuslijnen garanderen een goede gebiedsdekking en rechtstreekse relaties waar nodig.

28 ZUIDWEST-LEUVEN Een nieuwe stedelijke structuur voor zuidwest Leuven De stadslijnen vormen de ruggengraat voor de verdere ontwikkeling en de versterking van het stadslandschap in zuidwest Leuven

29 LOBBENSTAD LEUVEN Verdichting van de stad op multimodaal ontsloten plaatsen Nieuwe ontwikkelingen worden geclusterd rondom OV-haltes met hoogwaardige bediening.

30 CENTRUM LEUVEN Profiel Bondgenotenlaan

31 REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL Hoogdynamische structuur Het OV netwerk en de bediende kernen vormen samen de hoogdynamische structuur die de toekomstige groei zal opvangen. Ruim voldoende ruimte beschikbaar tot om 2050 in de behoefte te voorzien! Slechts 75% van ontwikkelbare gebieden nodig voor de invulling van de maximale behoefte voor wonen en werken.

32 REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL Laagdynamische structuur De niet bediende gebieden blijven gespaard van groei en zetten in op open ruimte.

33 Ecologisch Productief Actief landschap

34 IMPLEMENTATIE Strategisch project Regionet Leuven

35 INVESTERING Infrastructuurkost 83 mln bus + 20 mln indirect + 0 mln tram 46 mln bus + 10 mln indirect + 60 mln tram 62 mln bus + 44 mln indirect mln tram 32 mln bus + 16 mln indirect + 78 mln tram 30 mln bus + 35 mln indirect + 35 mln tram 17 mln bus + 1 mln indirect + 20 mln tram Totaal bus+indirect Incl. kosten (30%) Meerkost tram (kosten spoorlijnen niet inbegrepen) 382 mln mln mln

36 INITIATIEF Op korte termijn geen geld of initiatief vanuit Vlaanderen te verwachten Geen tijd te verliezen! Vlaamse Overheid: Geen concrete initiatieven rond mobiliteitsgedreven ruimtelijke ordening Versnipperde bevoegdheid (De Lijn, NMBS, Ruimte Vlaanderen, Dept. MOW, lokale besturen): sterke coördinatienood Onvoldoende budget voor integrale aanpak Anderzijds: Mobiliteitsproblemen zeer urgent! Grootste bevolkingsgroei vóór 2030 Verwachte groei KU Leuven en kenniseconomie Klimaat doelstellingen

37 SAMENWERKING Interbestuurlijke samenwerking Initiatief vanuit de regio, eerder dan vanuit Vlaanderen Lokale besturen: Probleem-eigenaars Terreinkennis Grootste impact op ruimtelijke ordening Voeling met bevolking

38 SAMENWERKING voorbereiding interbestuurlijke samenwerking April-mei 2014 : start informele samenwerking Juli 2014 : indiening subsidieaanvraag tot erkenning als strategisch project bij Ruimte Vlaanderen onderschreven door lokale besturen op piloot-as Diest-Leuven- Tervuren September december 2014 : oprichting gezamenlijke ambtelijke werkgroep en onderzoeksgroep door 4 Partners afsprakennota inhoudelijke ondersteuning door BUUR December 2015 : erkenning strategisch project door J. Schauvliege

39 SAMENWERKING Organisatiestructuur

40 Regionet Leuven Een exemplarisch project voor het ruimtelijk beleid in Vlaanderen?

41 Afstemming Regionet Leuven binnen het Vlaams ruimtelijk beleid Raakvlak met BRV krachtlijnen Regionet = krachtlijnen Groenboek (metropolitane allure, ruimte op mensenmaat, veerkrachtige ruimte) Gebiedswerking van onderuit cfr. relance BRV Regionet: een concrete try-out richting stadsregionale aanpak Opportuniteiten voor Case-based interactief onderzoek beleidskader Stedelijke Regio s Ontwikkelen instrumentarium Relatie met Vlaamse ruimtelijke processen Afbakening RSG Leuven (rechtszekerheid geplande ontwikkelingen, mogelijke inconsistentie afbakening vs polycentrisme) AGNAS-processen (bredere inhoudelijke invulling vanuit laagdynamisch gebied) TOP-Noordrand en BRV-pilot Zuidelijke Luchthaven

42 SCE Strategie, Coördinatie en Evaluatie Ondersteuning Regionet Leuven en Ruimte Vlaanderen AGP Gebieden en Projecten Subsidiedossier Strategisch Project (administratief, inhoudelijk, ), afstemming gebiedsgerichte processen (afbakening RSG, Agnas, ) AG APL Participeren en Adviseren Lokaal AJB Juridische en Beleidsontwikkeling AOM Onderzoek en Monitoring Kennisdeling naar lokale besturen (Atria), consistentie binnen strategische projecten (vergunningverlening, 3PO) Interactie opmaak BRV, ontwikkeling instrumentarium (Verhandelbare ontwikkelingsrechten, case-based evaluatie) Studie financiële verevening (case-bases evaluatie)? Vast aanspreekpunt RV? Standpunten namens verschillende afdelingen, on the fly afstemming opmakers BRV, synchronisatie afbakening RSG, inhoudelijk taken namens RV opnemen,

43 Contact Stephan Reniers projectcoördinator Regionet Leuven Provincie Vlaams-Brabant Directie ruimte, dienst ruimtelijke planning Provincieplein Leuven 016/ Strategisch project Regionet Leuven