Actuariële- en bedrijfstechnische nota STICHTING PENSIOENFONDS URENCO NEDERLAND

Transcriptie

1 Actuariële- en bedrijfstechnische nota STICHTING PENSIOENFONDS URENCO NEDERLAND INGANGSDATUM 1 SEPTEMBER 2014

2 trnhcuds,$'pgä!ve L lnleiding...3 Hoofdlijnen van het interne beheersingssysteem en van de opzet van de administratieve organísatie en interne controle lnleiding Organisatiestructuur... (Dagelijks) bestuur... Bestuurlijke commissies lntern toe2icht... Verdeling taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden... Beloningsbeleid... Boardroom dynamics Uitbestede werkzaamheden... Beheersmaatregelen en interne controle... lntern toe2icht... Monitoring Financieel crisisplan ContinuTteitsanalyse Extern toezicht... Compliance Communicatiebeleidsplan. lnformatie en verslaglegg ng... Deskundigheidsbevordering en opleidingsbeleid... Risicomanagement Procedures en criteria voor de aansluiting van werkgevers bij het pensroenfonds Aansl uiting werkgevers Hoofdlijnen van de aansluitingsovereenkomst... Hoofdlijnen van de pensioenregeling... Financiële opzet... Algemeen Langetermijnherstelpla n Sturingsmiddelen voor de lange termijn... Sturingsmiddelen voor de korte termijn Eigen vermogen... Premiebeleid... Toeslagbeleíd... Beleggingsbeleid... Ondertekening... Bijlage I - Financieel crisisplan Bijlage 2 - Verklaring inzake beleggingsbeginselen Bijlage 3 - Ervaringssterfte Bijlage 4 - Minimaal vereist eigen vermogen... Bijlage 5 - Vereist eigen vermogen... Bijlage 6 - lnvestment beliefs Bijlage 7 - Kortingsbeleid SPUN I Pagina 2 van 68

3 1, lnleidìng ln de statuten wordt tot uiting gebracht dat Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland (het fonds) werkt volgens een door het bestuur vastgestelde actuariële- en bedrijfstechnische nota (ABTN), zoals bedoeld in artikel 145 van de Pensioenwet en het daaruit voortvloeiende Besluit FTK. De ABTN heeft als doelom: aan de hand van een beschrijving van het interne beheersingssysteem en van de opzet van de administratieve organisatie en interne controle inzicht te geven in het functioneren van het fonds, en; I een beschrijving te geven van het door het fonds te voeren beleid, waarbij de financiële opzet en de grondslagen waar dit beleid op rust gemotiveerd omschreven zijn. Pagina 3 van 68

4 É. Fiei<li'cl1ìjnen varr het iniei'ne'oeheersingssysteei'n en ven de opzet ya;-r de aclnrinistratl:r e organìsatie eä irtierne e;onirrrle 2.i ìnlela inç Dit hoofdstuk bevat een toelichting op de organisatie van het fonds. ln de volgende paragraaf is een organogram opgenomen. ln de daaropvolgende paragrafen wordt ingegaan op de verdeling van verantwoordelijken en bevoegdheden, het risicomanagement en op de wijze waarop toezicht op de uitvoering wordt gehouden 2^2. 0r'gan jsa'liestrue iuur" Het fonds voert de pensioenregeling uit in opdracht van de aangesloten werkgevers en de ondernemingsraden van de aangesloten werkgevers. De organisatiestructuur ziet er als volgt uit: Intern toezicht (vis t tiecom missie / verantwoord ingsorgaa n) (Daqelijks) Bestuur Compliance officer Commissies Beleggingsadvie s-commrsste (BAc) Commissie Communicatie (cc) Commissie Beleid & Uitvoering (cb&u) Uitbesteding Pensioenadministratie (AZL) Vermogensbeheer Bestuursondersteuning (Montae) Beleggingsadministratie (KAS BANK) Advisering Adviserend actua ris (Towers Watson) Extern toezicht Waarmerkend accountant (KPMG) Certificerend Actuaris (Triple A) 2.2"1, {Ðagref i.lks) oestuur Het bestuur bestuurt volgens het paritair model als omschreven in artikel 100 van de Pensioenwet. Zij bestaat per I juli 2014 uit tien bestuursleden, in de verhouding 4+4+2'.. vier vertegenwoordigers namens werkgevers;. vier vertegenwoordigers namens werknemers; en. twee vertegenwoordigers namens de pensioengerechtigden. Het bestuur kent per 1 juli 2014 een gewogen stemverhouding. ln de statuten van het fonds is dit als volgt vastgelegd: "ln de bestuursvergadering heeft iedere aanwezige dan Pagina 4 van 68

5 wel veñegenwoordigd bestuurslid één stem. Indien er niet evenveel werkgevers- als werknemersbestuursleden aanwezig dan wel vertegenwoordigd zijn, dan brengt ieder van de werkgevers- dan wel werknemersbestuursleden evenveel stemmen uit als de andere geleding in deze vergadering heeft op basrs van aanwezigheid dan wel veñegenwoordiging.". Het bestuur kiest uit haar midden een voorzitter en secretaris. De voorzitter en secretaris vormen gezamenlijk het dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur neemt beslissingen in zaken waartoe zij door het bestuur is gemachtigd en voor zover het zaken betreft die het bestuur mag mandateren of in spoedeisende zaken. De taken en bevoegdheden van het dagelijks bestuur zijn vastgelegd in een mandaat. Het bestuur benoemt haar leden. Een benoeming is pas definitief nadat De Nederlansche Bank (DNB) als toezichthouder schriftelijk met de voorgenomen benoeming heeft ingestemd. De vertegenwoordigers namens de werkgevers worden voorgedragen door de aangesloten werkgevers gezamenlijk. De ondernemingsraden van beide aangesloten werkgevers dragen gezamenlijk de werknemersleden voor. De vertegenwoordigers namens de pensioengerechtigden worden voorgedragen door de geleding van de pensioengerechtigden in het verantwoordingsorgaan. De maximale zittingstermijn bedraagt twaalf jaar. Het bestuur is niet verplicht om een melding van voorgenomen benoeming van een voorgedragen kandidaat-bestuurslid bij DNB in te dienen. Mits voldoende gemotiveerd kan zij besluiten de voordragende organisatie te verzoeken een andere kandidaat voor te dragen. Een bestuurslid kan overeenkomstig het bepaalde in de wet en/of de statuten van het fonds worden geschorst of ontslagen. Het bestuur evalueert in de tweede helft van 2014 het bestaande bestuursmodel. Elementen die hierbij een rol spelen zijn onder meer: tijdsbesteding, kostenefficiency en de wijze waarop besluitvorming tot stand komt Bestuur,,lijke eonnrnissies Het bestuur heeft uit haar midden een drietal bestuurlijke commissies benoemd: de Beleggingsadviescommissie, de Commissie Beleid & Uitvoering en de Commissie Communicatie. De commissies hebben voornamelijk een voorbereidende en adviserende rol richting het bestuur. De taken en bevoegdheden zijn vastgelegd in een door het bestuur per commissie vastgesteld mandaat. Elke commissie is, onder voorbehoud van goedkeuring door het bestuur, bevoegd niet-bestuursleden als lid aan te wijzen. Aangezien deze leden geen bestuurlijke eindverantwoordelijkheid kunnen dragen, hebben zij geen stemrecht waar het gaat om het nemen van besluiten. Het bestuur evalueert in de tweede helft van 2014 de bestaande commissiestructuur. Elementen die hierbij een rol spelen zijn onder meer: tijdsbesteding, kostenefficiency en de wijze waarop besluitvorming tot stand komt. 2^2.3 lntern tee iehì Het fonds kent een verantwoordingsorgaan bestaande uit zeven leden (drie namens de werknemers, twee namens de pensioengerechtigden en twee namens de aangesloten Pagina 5 van 68

6 werkgevers). De taken en bevoegdheden van het verantwoordingsorgaan zijn nader uitgewerkt in het'reglement Verantwoordingsorgaan'. Hoewel de wettelijke verankering van de taken en bevoegdheden per 1 juli 2014, als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet versterking bestuur pensioenfondsen, materieel zijn gewijzigd hebben het bestuur en het verantwoordingsorgaan gezamenlijk besloten de bestaande samenstelling ongemoeid te laten. Enerzijds om bestaande kennis en deskundigheid zoveel als mogelijk te borgen. Anderzijds gelet op de nog resterende zittingsperiode van de vertegenwoordigers namens de deelnemers en aangesloten werkgevers in dit orgaan tot 30 november ln het vierde kwartaal van 2014 zullen er verkiezingen worden gehouden. ln overleg met het verantwoordingsorgaan is besloten de vertegenwoordiger namens de pensioengerechtigden vervroegd af te laten treden zodat ook voor deze geleding verkiezingen worden georganiseerd. Op deze wrlze kan een verantwoordingsorgaan worden samengesteld dat conform de doelstelling van de Wvbp functioneert. Tevens worden beide werkgevers gevraagd aan te geven wie per 1 december 2014 namens hen zitting zullen gaan nemen. Het bestuur zal voorafgaand aan de verkiezingen, op basis van de aantallen deelnemers en pensioengerechtigden per ultimo 2013 en gegeven de venryachte afname van het aantal actieven bij Enrichment Technology Nederland B.V. (ETC Almelo), beoordelen of een wijziging van de zetelverdeling tussen de deelnemers en pensioengerechtigden aan de orde is. Het bestuur van het pensioenfonds heeft gekozen voor intern toezicht middels een visitatiecommissie. De bepalingen omtrent het intern toezicht zijn nader uitgewerkt in het 'Reglement visitatiecommissie'. ln het eerste half jaar van 2013 heeft het bestuur een visitatie laten uitvoeren door Stichting ITP over de periode De eerstvolgende visitatie zalworden gehouden in het eerste kwartaalvan , Verdeiing taken, bevoegdheden en vcrantwoo delijkhedren Het pensioenfonds heeft ten doel het verstrekken of doen verstrekken van pensioenen en/of andere uitkeringen aan (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden, hun nabestaanden en overige belanghebbenden. Het bestuur heeft als taak het pensioenfonds zodanig te besturen dat deze doelstelling wordt gerealiseerd. De hoofdtaak van het bestuur is het besturen en beheren van het pensioenfonds. Het bestuur is verantwoordelijk voor het gevoerde beleid en de naleving daarvan en waakt dan ook over de handhaving van de statuten, reglementen en overeenkomsten. Bij het vervullen van zijn taken richt het bestuur zich naar de belangen van de bij het pensioenfonds betrokken deelnemers, gewezen deelnemers, andere aanspraakgerechtigden, de pensioengerechtigden en de aangesloten werkgever(s) en zorgt het bestuur ervoor dat zij zich door hem op evenwichtige wijze vertegenwoordigd kunnen voelen. De bepaling van het (dagelijks) beleid van het pensioenfonds ligt bij het voltallige bestuur van het pensioenfonds. Daarmee wordt het vier-ogen-principe toegepast en wordt voldaan aan het wettelijk voorschrift dat het dagelijkse beleid door tenminste twee personen bepaald dient te worden. Het bestuur heeft de volgende verantwoordelijkheden:. Het beheer van het pensioenfonds en de toevertrouwde gelden; r r Het uitvoeren van de pensioenovereenkomst tussen werkgever en werknemers; Het doen van pensioenuitkeringen aan pensioengerechtigden. Pagina 6 van 68

7 Het bestuur heeft de volgende bevoeqdheden:. Het vaststellen en/of wijzigen van statuten en pensioenreglement(en);. Het vaststellen en/of wijzigen van de uitvoeringsovereenkomst (alleen in overleg met de werkgever);. Het vaststellen en/of wijzigen van uitvoeringsbesluiten;. Het uitvoeren van betalingen gedelegeerd aan de pensioenuitvoeringsorganisatie;. Het aangaan van contractuele verplichtingen met derden. Daqeliiks bestuur Binnen het bestuur wordt het dagelijks bestuur gevormd door de voorzitter en de secretaris. Het dagelijks bestuur is via mandatering door het bestuur onder meer belast met: ' Het fungeren als eerste aanspreekpunt namens het pensioenfonds voor externe partijen;. Het uitvoering (laten) geven aan genomen bestuursbesluiten;. De dagelijkse afstemming met de bestuursondersteuning over operationele werkzaamheden (waaronder correspondentie en afstemming met adviseurs) en vraagstukken, tenzij anders afgesproken binnen het bestuur;. Het nemen van besluiten inzake (al dan niet op basis van een advies van een of meerdere commissies) uitvoeringstechnische processen, waaronder in ieder geval begrepen individuele deelnemerskwesties (hardheidclausules), geschillen- en klachten van individuele deelnemers, implementatietrajecten, opleidingen van leden van het bestuur en het verantwoordingsorgaan en correspondentie (schriftelijk en elektronisch);. Het vaststellen van de concept agenda voor de bestuursvergaderingen;. Het (laten) beantwoorden van vragen vanuit de fondsorganen. Het dagelijks bestuur kan zich bij een aantal uitvoerende taken laten ondersteunen door een van de commissies of adviseurs van het pensioenfonds. De taken en bevoegdheden van het dagelijks bestuur zijn vastgelegd in een door het bestuur vastgesteld mandaat $,elo,nrngsloeieid Het bestuur heeft een beloningsbeleid vastgesteld. Dit beleid is vastgelegd in een apart document en is van toepassing op leden van het bestuur, het verantwoordingsorgaan, de visitatiecommissie en derden aan wie werkzaamheden zijn uitbesteed. Het bestuur heeft hierbij nadrukkelijk gekeken naar objectieve normen, waaronder: r I De AWVN norm / SER vacatiegelden regeling; Principes voor beheerst beloningsbeleid van DNB en de AFM en De Code Banken. Het beloningsbeleid wordt periodiek geëvalueerd 2.:),Be,rel, oo 'n d'ynamre:; Het bestuur onderschrijft het belang van goed functionerende boardroom dynamics. Dit vraagt om een optimale samenstelling van het bestuur, de visitatiecommissie en het verantwoordingsorgaan. Hierbij gaat het om de onderlinge aanwezigheid en verdeling van kennis, competenties, gedrag en communicatie. Maar ook om evenwichtige Pagina 7 van 68

8 belangenbehartiging. Dit heeft permanent de aandacht van het bestuur, onder meer door de jaarlijks te houden zelfevaluatie van het eigen functioneren. Een belangrijke instrument hiervoor betreft het diversiteitsbeleid zoals vastgelegd in de Code pensioenfondsen. Dit houdt onder meer in dat het bestuur, het verantwoordingsorgaan en de visitatiecommissie - binnen de kaders en mogelijkheden die het bestuur heeft - uiteindelijk uit zowel mannen als vrouwen bestaat en minimaal uit één lid jonger dan 40 jaar en minimaal uit één lid van 40 jaar of ouder. Deze doelstellingen worden vastgelegd in de desbetreffende functieprofielen. Het bestuur zal in geval van een vacature de voordragende organisatie actief oproepen om te zoeken naar kandidaten die binnen deze doelstellingen passen. Het bestuur kan een voorgedragen kandidaat weigeren als hij of zij niet aan deze doelstellingen voldoet. 2 ð Ui,toesieCe urerkzaami^resje,n Het bestuur heeft beleid vastgesteld ten aanzien van de uitbesteding van werkzaamheden. Dit beleid is vastgelegd in een uitbestedingsplan en wordt jaarlijks geëvalueerd. Bij dit beleid is rekening gehouden met het bepaalde in artikel 34 van de Pensioenwet en hoofdstuk 4 van het Besluit uitvoering Pensioenwet. Daarnaast heeft het bestuur fondsspecifieke uitgangspunten en criteria vastgesteld. Het beleid inzake uitbesteding houdt op hoofdlijnen het volgende in:. Dat gebruik wordt gemaakt van Service Level Agreements (SLA's); I Dat wettelijke regels worden nageleefd, waaronder begrepen de beheersing van risico's die samenhangen met de uitbesteding van werkzaamheden (zie hiervoor hoofdstuk 5); r Dat geen werkzaamheden worden uitbesteed, die niet mogen worden uitbesteed; I Voordat activiteiten of processen worden uitbesteed voert het bestuur van SPUN een risicoanalyse uit waarin onder meer is opgenomen: o De te verwachten impact van uitbesteding van de activiteiten of processen. o Een kosten-baten analyse van de uitbesteding van die activiteiten of processen. o Een analyse van de financiële, operationele en reputatie gerelateerde risico's en de vereiste toezichtmaatregelen. r De opdrachtnemer beschikt aantoonbaar over een beheerste en integere bedrijfsvoering, is financieel gezond, waarborgt continuiïeit van de dienstverlening en is proactief en innovatief. Het bestuur kan op basis van gemotiveerde redenen besluiten werkzaamheden uit te besteden aan ondernemingen - of daaraan gelieerde ondernemingen - waarin een of meerdere bestuursleden werkzaam zijn of belang hebben. Het besluit en de daaraan ten grondslag liggende argumenten en overwegingen worden in de notulen van de desbetreffende bestu ursvergadering vastgelegd. Het bestuur heeft onder behoud van zijn verantwoordelijkheden de pensioenadministratie, het vermogensbeheer, de beleggíngsadministratie, de bestuursondersteuning en advisering uitbesteed aan professionele externe partijen. Pensioenadm inistratie De deelnemers- en financiële administratie worden uitgevoerd door Stichting AZL Samenwerkende Pensioenfondsen en ML N.V. (hierna: AZL) te Heerlen. Daarnaast Pagina 8 van 68

9 verzorgt AZL onder eindverantwoordelijkheid van het bestuur de rapportagestructuur ten behoeve van DNB. De overeenkomst is afgesloten per l januari 2013 en is voor een vijfjarige periode aangegaan. Het pensioenfonds valt onder de koepelvrijstelling BTW. Als gevolg van nieuwe fiscale wetgeving per 1 januari 2015 komt deze koepelvrijstelling te vervallen. Gevolg is dat de door AZL te verlenen diensten volledig met BTW worden belast waardoor de uitvoeringskosten toenemen. Het bestuur zal zoveel als mogelijk deze kostenstijging binnen de bestaande (meerjaren-)begroting financieren. Vermoqensbeheer Het vermogensbeheer wordt uitgevoerd door verschillende externe vermogensbeheerders, te weten F&c, BlackRock, Altera Vastgoed N.V. en KAS BANK N.v.. Hierbij beheert BlackRock de aandelenportefeuille, Altera de vastgoedportefeuille, beheert KAS BANK N.V' de valuta-afdekking van de aandelenportefeuille en F&C de overige beleggingen. Beleqqinqsadm inistratie De beleggíngsadministratie is betegd bij KAS BANK N.V.. Adviserinq Als adviserend actuaris van het fonds is Towers Watson B.V. benoemd. De adviserend actuarís adviseert het bestuur over de financiële opzet van het pensioenfonds en de grondslagen waarop het rust. Daarnaast geeft hij gevraagd en ongevraagd adviezen over onder andere het premie-, toeslag- en beleggingsbeleid. Tevens begeleidt hij het bestuur desgevraagd met beleidsadviezen over uiteenlopende fondsaangelegenheden. Daarnaast kan het bestuur in specifieke gevallen besluiten om voor haar advisering gebruik te maken van andere partijen. Aangezien de adviserend actuaris in persoon tevens adviseur is van de bij het fonds aangesloten werkgevers en het bestuur het wenselijk acht om de inhoud van de pensioenovereenkomst tussen beide werkgevers en hun werknemers explicieter te kunnen toetsen op fínanciering, uitvoerbaarheid en risico's heeft het bestuur besloten per 1 augustus 2014 een eigen adviserend actuaris te benoemen. Ook deze adviserend actuaris is in dienst van Towers Watson. Hierdoor wordt enerzijds meer transparantie bereikt (rol- en taakverdeling en bevoegdheden) en anderzijds blijft historische kennis over het fonds voldoende aanwezig zodal geen extra kosten gemaakt worden. Het bestuur heeft tevens een externe beleggingsadviseur, Towers Watson 8.V., aangesteld. Onder de werkzaamheden van de beleggingsadviseur vallen alle denkbare beleggingsadvieswerkzaamheden, zoals de beleidsvoorbereiding met betrekking tot de inhoud van de beleggingsportefeuille en het bijwonen en opstellen van de notulen van vergaderingen van de beleggingsadviescommtsste. Bestuursondersteu nino Voor bestuursondersteuning maakt het bestuur gebruik van Montae Bestuurscentrum B.V. (hierna: Montae). Het betreft hier uitsluitend de operationele ondersteuning. De inhoudelijke ondersteuning is belegd bíj de adviseurs van het fonds. De afspraken tussen spun en Montae zijn vastgelegd in een uitbestedingsovereenkomst. Pagina 9 van 68

10 Het bestuur zal de rol- en taakverdeling tussen de verschillende adviseurs en uitbestedingspartijen en de wijze waarop de uitvoering van de taken en rollen worden in de tweede helft van 2014 evalueren en opnieuw vasfleggen. Kostenefficiency, risicobeheersing en cultuur / gedrag zijn hierbij belangrijke uitgangspunten. Het bestuur toetst continu of aanpassíngen op enig mor ent noodzakelijk zijn om invulling te (blijven) geven aan deze uitgangspunten. 2.7, Beheersrnaatregelen en i iterne controie 2,7 '1. intern t.oezicht Het bestuur onderschrijft de principes voor goed pensioenfondsbestuur zoals vastgelegd in de code Pensioenfondsen en/of in de Pensioenwet. Het bestuur geeft invulling aan de principes die betrekking hebben op het bestuur maar behoudt zich het recht voor om hier van af te wijken. lndien zij hiervan afwijkt zal dit gemotiveerd worden verantwoord in het jaarverslag van het fonds. Het bestuur beschikt onder meer over een deskundigheidsplan en een gedragscode. Daarnaast evalueert het bestuur periodiek zijn eígen functioneren, zowel van het bestuur als van de individuele bestuursleden. ook heeft het bestuur een communicatiebeleidsplan opgesteld. Het fonds kent een intern toezicht in de vorm van een visitatiecommissie als ook een verantwoordingsorgaan. Het bestuur hanteert een uitgebreid maar efficiënt functionerend risicomanagementbeleid en -proces dat als basis dient voor het bestuurlijk functioneren en evenwichtig behartigen van de belangen van haar stakeholders. 2 7,2. Nl'anitori,rg Het bestuur ís verantwoordelijk voor het uitvoeren van interne controlemaatregelen gericht op de juiste en volledige registratie van de gegevens van het pensioenfonds. Daarnaast heeft het pensioenfonds maatregelen getrõnen om de door de Minister opgelegde sancties jegens derde landen uít te kunnen voeren (Sanctiewet lgtt). om de kwaliteit van uitbestede werkzaamheden te waarborgen, heeft het pensioenfonds SLA's met betrokken partijen afgesloten: ' ML' Deze SLA wordt periodiek geëvalueerd en indien nodig herzien. ln de SLA is vastgelegd dat de uitvoerder werkzaamheden zar uitvoeren op het gebied van: ' het uitvoeren van de verzekerdenadministratie, uitmondend in het op de beoogde tijdstippen doen uitbetalen van de juiste uitkeringen aan de rechthebbenden; r het beheren van de toevertrouwde middelen; het communiceren op pensioengebied met aile beranghebbenden; het voeren van een financiële administratie, inclusief administratie van de beleggingen en periodieke verslaglegging, waaronder het opstellen van de jaarrekening en het jaarverslag; ' De vermogensbeheerder. Hierin zijn vastgelegd de beleggingsrichflijnen en de overeengekomen rapportages;. KAS BANK voor de beleggingsadministratie; I Montae voor de bestuursondersteuning 2.7 3" FinaneÌeeì crisisplaa Het pensioenfonds heeft een financieel crisisplan opgesteld. Hierin zijn de maatregelen beschreven die het bestuur op korte termijn effectief in kan zetten, ingeval de Pagina l0 van 6g

11 dekkingsgraad zich in korte tijd zeer snel beweegt richting kritische waarden, waardoor het realiseren van de doelstelling van het pensioenfonds in gevaar komt. Dit financieet crisisplan is opgenomen in bijlage 1 van deze abtn. Het crisisplan wordt tenminste jaarlijks geëvalueerd. 2"7.4. Csntinuiteitsanaiyse De continuïteitsanalyse heeft als doel het gevoerde beleid van het fonds ten aanzien van de beleggingen, de toeslagverlening en de premie in onderlinge samenhang en in relatie met de verplichtingen met een tijdshorizon van 15 jaar te toetsen op de beheersbaarheid van risico's met betrekking tot de aanvaardbare geachte kansen ten aanzien van het optreden van respectievelijk een dekkingstekort, een reservetekort, toeslagverleningskortingen en níet kostendekkende premies. De laatste analyse dateert van DNB heeft op B juli een Q&A gepubliceerd waarin wordt bevestigd dat een pensioenfonds (derhalve ook het fonds zelf) in 2014 niet meer hoeft te beschikken over een recente continuiïeitsanalyse, tenzij sprake is van: 1. een ingrijpende wijziging in de huidige of verwachte financiële positie van het fonds (zoals bedoeld in het Besluit FTK)of 2. een verplichting tot indienen van een nieuw herstelplan. ln andere gevallen ziin pensioenfondsen dus niet verplicht de (dríejaarlijkse) continuileitsanalyse te actualiseren. Een ingrr. 'pende wijziging in de huidige of verwachte financiële positie van het fonds kan het gevolg zijn van bijvoorbeeld: r een ingrijpende wijziging van de pensioenregeling; r een ingrijpende wijziging van de financiële opzet van het fonds; I een grote collectieve waardeoverdracht of fusie / splitsing van het fonds; I beë ndiging van pensioenopbouw en/of beëindiging van toetreding tot het pensioenfonds. lndien sprake is van een ingrijpende wijziging in de situatie van het fonds, dient het fonds dit te melden bij de toezichthouder, zodat vastgesteld kan worden of een nieuwe continuiteitsanalyse is vereist of dat de gevolgen voor de (toekomstige) financiële positie mogelijk op een andere manier kunnen worden beoordeeld. Het bestuur zal brj ìedere materiële wijziging toetsen, gehoord de adviserend actuaris, of een continuiteitsanalyse of daarmee vergelijkbare analyse mogelijkerwijs noodzakelijk is Éxtern toezieht Het bestuur heeft KPMG als waarmerkend accountant aangesteld. Deze accountant controleert jaarlijks de jaarrekening en de staten voor De Nederlandsche Bank N.V. (DNB). Vervolgens doet de accountant verslag van z n werkzaamheden in de vorm van een accountantsverklaring, een management letter en een verslag aan het bestuur. De overeenkomst met KPMG is ingegaan op 1 januari 2014 en heeft een looptijd van drie laat. Het bestuur heeft Triple A als externe waarmerkend actuaris aangesteld. De waarmerkend actuaris beoordeelt of voldaan wordt aan artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. Dit betekent onder andere dat hij een oordeel vormt over de financièle positie van het pensioenfonds, de toereikendheid van de premie en de voortgang van een eventueel herstelplan. De waarmerkend actuarís rapporteert één maal p"i;".i,"n Pagina 11 van 68

12 het pensioenfondsbestuur door middel van een actuarieel rapport en een actuariële verklaring. Rapportage vindt plaats uiterlijk 1 juli van het jaar volgend op het kalenderjaar waarop de rapportage betrekking heeft.?76 eo,nclianee Het pensioenfonds heeft een gedragscode ingesteld voor het bestuur en al degenen die voor, namens of in opdracht van het pensioenfonds werken en alle door het bestuur aan te wijzen betrokkenen, ter voorkoming van conflicten tussen het belang van het pensioenfonds en de privé-belangen van betrokkenen alsmede ter voorkoming van het gebruik van vertrouwelijke informatie van het pensioenfonds voor privé-doeleinden. De uitgeschreven principes, taken en verantwoordelijkheden inzake compliance zijn vastgelegd in de Complianceregeling van het pensioenfonds. Als compliance officer ís door het pensioenfonds aangesteld de heer E.G. Vollenbroek. De compliance officer bewaakt dat het pensioenfonds voldoet aan de voor het pensioenfonds van toepassing zijnde actuele wet- en regelgeving op het gebied van compliance. Zo is de compliance officer belast met het toezicht op de naleving van de bepalingen uit de gedragscode. De taken en bevoegdheden van de compliance offícer van het pensioenfonds zijn vastgelegd in de compliance regeling van het pensioenfonds. De compliance officer geeft jaarlijks een schriftelijke terugkoppeling aan het bestuur over zijn bevindingen inzake compliance. Tevens wordt een samenvatting van zijn rapportage toegevoegd aan het jaarverslag. ln het derde kwartaal zal het bestuur in samenspraak met de compliance officer het bestaande compliance beleid evalueren en waar nodig aanpassen Comnnurn jeatj,e beleìdsplan Het bestuur beschikt over een communicatiebeleidsplan waarin het communicatiebeleid voor een aantaljaren is vastgelegd. Dit plan wordt steeds op jaarbasis uitgewerkt in een actieplan en in voorkomende gevallen periodiek aangepast. Het communicatieplan dient als basis voor de communicatie met de (gewezen) deelnemers en overige belanghebbenden. 2."L8. lnferrnatje en verslagieggit'rg Het bestuur wordt v.ogrzien van managementinformatie díe van belang is voor de beleidsvoorbereiding (niet limitatief): financiële cijfers. Per maand wordt de dekkingsgraad van het pensioenfonds en de performance van de vermogensbeheerders verstrekt. Per kwartaal vindt een uitgebreidere rapportage van de vermogensbeheerders plaats. per jaar wordt het jaarverslag opgesteld; I de interne en externe ontwikkelingen die relevant zijn voor het pensioenfonds; I de ontwikkelingen met betrekking tot het belegd vermogen; r de voortgang van de pensioenadministratie; r ontwikkelingen op pensioengebied; r de voortgang van het communicatiebeleidsplan. Jaarlijks stelt het bestuur een begroting op. Op kwartaalbasis wordt aan het bestuur gerapporteerd over de ontwikkeling van de werkelijke kosten ten opzichte van de Pagina 12 van 68

13 begroting en de veruvachting van de kosten voor het gehele jaar. Deze rapportages worden tevens besproken met het verantwoordingsorgaan. Het pensioenfonds rapporteert op kwartaalbasis aan DNB de ontwikkelingen in het belegd vermogen en de technische voorzieningen volgens een vast format. Maandelijks wordt de dekkingsgraad aan DNB gerapporteerd. Het bestuur stelt jaarlijks de statutaire jaarrekening en verslagstaten voor DNB vast 2"7 L DeskundigheÌdsbe,;ordering en opleidin,gsbeleid Bij het bevorderen van de deskundigheid van de individuele bestuursleden en het bestuur als geheel, handelt het bestuur in overeenstemming met de Beleidsregel geschiktheid 2012 en de Handreiking geschikt pensioenfondsbestuur dat door de pensioenkoepels is opgesteld. Het pensioenfonds beschíkt over een deskundigheids- en schofingsplan, inclusief een functieprofiel voor bestuursleden en een aanvullend functieprofiel voor de voorzitter, waarin het beleid ten aanzien van deskundigheids- en competentiebevordering is vastgelegd' Doel is dat de bestuursleden over voldoende kennis, inzicht en oordeelsvorming en competenties beschikken om hun taken te volbrengen. Als de aanwezige deskundigheid en competenties afwijken van de gewenste deskundigheid en competenties wordt per bestuurslid vastgelegd welke stappen worden ondernomen om te komen tot de gewenste deskundigheid. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van het individueel of collectief volgen van een pensioenopleiding. Het deskundigheids- en opleidingsplan en de voortgang van het opleidingsplan worden halfjaarlijks geëvalueerd. Uiterlijk eind 2014 zal het bestaande deskundigheids- en scholingsplan worden geactualiseerd, gebaseerd op de nieuwe bestuurssamenstelling per I januari2ols. Bij toetreding tot het bestuur van nieuwe bestuursleden wordt het inwerken verzorgd en begeleid door het dagelijks bestuur aan de hand van een introductieprogramma. Het bestuur volgt jaarlijks diverse vaktechnische cursussen inzake pensioenen om zich op de hoogte te houden over nieuwe ontwikkelingen. 3. Risícornanager,n,ent Het fonds maakt gebruik van een integrale risicomanagementmethodiek om zijn doelstellingen te realiseren. Tenminste eenmaal per jaar worden de risk-appetite, bruto risico's, beheersings-maatregelen en de resterende netto risico's door het bestuur geïnventariseerd en geanalyseerd. Op kwartaalbasis stelt de Commissie Beleid & Uitvoering een risicomanagementrapportage op welke met het voltallige bestuur wordt besproken. Deze aanpak draagt bij aan het'in control' z n van het bestuur en geeft het fonds inzicht in de mate van interne beheersing. De belangrijkste financiële en nielfinanciële rapportages kunnen als volgt worden omschreven: Match i no-/renteris ico Dit is het risico als gevolg van het niet gematcht zijn van activa en passiva (ínclusief off balance posten) dan wel inkomsten en uitgaven in termen van rentevoet, rentetypische looptíjden, basisvaluta, liquíditeit typische looptijden en gevoeligheid voor ontwikkeling in prijspeil. Het fonds beheerst dit op langere termijn aanwezige risico door onder meer: Pagina 13 van 68

14 I het analyseren van de effecten van het gevoerde bereggings-, premie- en toeslagenbeleid voor de verwachte premieontwikkeling voor de komende jaren; I het uítvoeren van AlM-studies en/of (on)gevraagd advies vanuit de Beleggingscommissie op basis waarvan het beleggingsoèteio en het afdekbeleid (rente- en valutarisico) worden geformuleerd; r het hanteren van mandaten, functiescheídingen, etc. en het I monitoren van de uitvoering van het beleggingsbeleid en afdekbeleid aan de hand van periodieke door de Beleggingsadviescommissie te beoordelen of te verstrekken rapportages. Het fonds heeft het renterisico voor 75o/o afgedekt. Deze afdekking wordt in eerste instantie ingevuld met obligaties en vervolgens aangevuld / gefinetuned met renteswaps. De rentegevoeligheid van de euro staatsobligaties, iot-pools en de in euro gedenomineerde bedrijfsobligaties worden meegenomen in het berekenen van de renteafdekking. Liquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico is het rísico op kortere termijn dat inkomende kasstromen (zoals premieinkomsten en directe beleggingsrendementen) kleiner zijn dan uitgaande kasstromen (bíjvoorbeeld uitkeringen en ingenomen derivaten-posities). Er zryn dan onvoldoende liquide middelen beschikbaar om op korte termijn aan de verplichtingen te kunnen voldoen' Dit risico wordt als gering geschat aangezien de pensioenuitkeringen voor een belangrijk deel kunnen worden voldaan uit de ontvangen premies en directe beleggingsopbrengsten en bovendien verreweg het grootste deel van de beleggingsportefeuille bestaat uit liquide vermogenstitels. Het fonds heeft in dit verband onder meer een liquiditeitenbeleid geformuleerd dat is vastgelegd in het beleggingsplan Marktrisico Dit is het risico als gevolg van het blootstaan aan wijzigingen in marktprijzen van verhandelbare financiële instrumenten binnen een (handels-) portefeuille. Feitelijk betreft het hier aandelen en vastgoed. De vastrentende waarden kunnen onder het matching- /renterisico worden geschaard. Wijzigingen in marktomstandigheden hebben altijd direct ínvloed op het beleggingsresultaat, aangezien alle beleggingãn worden gewaardeerd op marktwaarde waarbij waardewijzígingen onmiddellijk worden verwerkt in het saldo van baten en lasten. Dit risíco wordt beheerst door het aanbrengen van een goede spreiding binnen de portefeuille (díversificatie). Het fonds veruvacht verder dat dit risico middels een risicopremie wordt beloond en hanteert als uitgangspunt dat deze premie in een evenwichtige verhouding tot het te lopen risico staat. Kredietrisico Het risico dat een tegenpartij contractuele of andere overeengekomen verplichtingen (waaronder verstrekte kredieten, leningen, vorderingen, ontvangen garanties) niet nakomt al dan niet als gevolg van het aan restricties onderhevig zijn vañ buitenlandse betalingen. Dit risico wordt onder meer beheerst door: Pagina 14 van 68

15 I I controle op naleving van de vastgestelde normen en mandaten door de vermogensbeheerders ten aanzien van de portefeuillespreiding naar geografische gebieden, landen, ratings en soorten debiteuren en het werken met standaardovereenkomsten, selecteren van tegenpartijen met een goede reputatie, beoordeling van kredietwaardigheid van tegenpartijen en het verlangen van onderpand voor zover het derivatentiansacties betreft. F&C hanteert één centrale tegenpartij voor de derivaten in de LD -pools, J.p. Morgan. wanneer de derivaten in de pools een voor het pensioenfonds negatieve waarde krijgen, hoeft in principe geen onderpand te worden gestort; dit komt uit het LDI Euribor Fund. wanneer de derivaten in de LD -pools een voor het pensioenfonds positieve waarde krijgen, dan zal J.P. Morgan onderpand storten. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het beleggingsplan Verzekerinostechnisch risico Het risico dat uitkeríngen (nu dan wel in de toekomst) niet gefinancierd kunnen worden vanuit premie- en/of beleggingsinkomsten als gevolg van onjuiste en/of onvolledige (technische) aannames en grondslagen bij de ontwikkeling en premiestelling van het product. Het fonds beheerst dit risico onder meer door: r I het hanteren van actuele sterftetabellen; het periodiek evarueren van de herverzekerde risico's; het hanteren van prudente aannames ten aanzien van beleggingsrendementen en r ' inflatie; het periodiek evalueren van de gehanteerde rekenrente bij de gedempte premie; het períodiek evarueren van de frex- en uitruirfactoren. Het fonds heeft het overlijdens- en arbeidsongeschiktheidsrisico herverzekerd bij Elípslife' De overeenkomst is ingegaan op 1 januari 2013 en is aangegaan voor de periode van drie jaar. Hierbij heeft het bestuur in verband met de bijzondere bedrijfsactiviteiten van beide aangesloten werkgevers nadrukkelijk gekeken naar de door ElipsLife gehanteerde contractsvooruvaarden. Het uiflooprisico met betrekkíng tot deelnemers wíer eerste ziektedag in2011 of 2012lag was niet meeverzekerd ín de per 31 december 2012 geëxpireerde beleggings- en herverzekeringsovereenkomst met centraal Beheer Achmea en is niet meeverzekerd bij Elipslife AG. Dit gelet op het beheersbare risico in verhouding tot de herverzekeringspremie. Omqevinosrisico Het risico als gevolg van buiten de instelling of groep komende veranderingen op het gebied van concurrentieverhoudingen, belanghebbenden, reputatie en ondernemingsklimaat. Dit risico is voor het fonds in bepert<te mate beheersbaar. Relevante beheersmaatregelen zijn: lidmaatschap van de Raad van Advies van ML N.V.; lidmaatschap van brancheverenigingen ars de pensioenfederatie; I het communicatiebeleidsplan van het fonds; I het deskundigheids- en scholingsplan van het fonds; een jaarrijkse, door externen begereide, strategiebijeenkomst; ' het periodiek analyseren van de effecten van ontwikkelingen in de bedrijfstak Grootmetaar en de gerdende verprichtsteilingsbeschikking; periodieke overleggen met sociale partners als opdrachtgever aan het fonds. Pagina 1S van 6g

16 Operationeel risico Het risico samenhangend met ondoelmatige of onvoldoende doeltreffende procesinrichting dan wel procesuitvoering. De operationele risico's ten aanzien van uitbesteding zijn meegenomen onder het uitbestedingsrisico. Het operationele risico ten aanzien van het bestuur wordt onder meer beheerst door: I r r r het werken met een deskundigheids- en opleidingsplan; een professionele bestuursondersteuning dat verantwoordelijk ís voor de dagelijkse uitvoering zodat het bestuur zich kan focussen op strategie, beleid en monitoring; een evenwichtige samenwerking die periodiek wordt geëvalueerd; het werken met bestuurlijke commissies die beleid voorbereiden, processen toetsen en definiëren en uitvoering geven aan genomen bestuursbesluiten;. het borgen van bestuurlijke continuiteit. Het bestuur heeft in de periode een uitgebreid opleídingsplan doorlopen om te kunnen voldoen aan de in het deskundigheidsplan vastgelegde eisen. Uiterlijk eind 2014 zal het bestuur opníeuw een gericht opleidingsplan vaststeflen. Dit met het oog op de aankomende wijzigingen in de bestuurssamenstelling. Verder maakt het bestuurlebruik van Montae voor externe bestuursondersteuning als ook van eshare. Dit is een online tool waarmee het bestuur beschikking heeft over alle actuele fondsdocumenten, notulen, rapportages en waarmee zij de voortgang van uitvoering / acties kan monitoren. Uitbestedinqsrisico Het risico dat de continuiïeit, integriteit en/of kwaliteit van de aan derden uitbestede werkzaamheden dan wel door deze derden ter beschikking gestelde apparatuur en personeelwordt geschaad. Dit risico wordt onder meer beheerst door: I het jaarlijks evalueren van uitbestedingspartijen en adviseurs; r voorafgaand aan een eventuele opdracht wordt de uitbestedingspartij of adviseur gevraagd een kostenbegroting af te geven op basis waarvan het fonds een besluit neemt; het beoordelen van nieuwe en bestaande contracten op met name marktconformiteit (kosten, exit clausules, looptijd, etc.); r het voorafgaand aan en gedurende het contract beoordelen van uitbestedingspartijen op hun interne beheersingssysteem (zoals lt security, beloningsbeleid, compliance beleid, eventuele onderaannemers) en continuiteit; I te kiezen voor uitbestedingspartijen of adviseurs die proactief en innovatief zijn en beschikken over een bewezen track record; I het vastleggen, monitoren en (waar nodig) periodiek bijstellen van processen zoals het betalen van pensioenuitkeringen, het rapporteren aan DNB via e_line, lï processen etc.. Het bestuur geeft een uitgebreid uitbestedíngsplan waarin alle criteria ten aanzien van uitbesteding zijn opgenomen. Jaarlijks worden alle adviseurs en uitbestedingspartijen geëvalueerd. De uitkomsten kunnen aanleíding geven tot het wijzigen van bèstaande afspraken / overeenkomsten of bijvoorbeeld het wijzigen van personen waarbij de relatie met de contractspartu blijft bestaan. ln 2014 heeft dit er toe geleid dat enkete werkzaamheden van Towers watson zijn ondergebracht b.j KAS BANK N.v.. Dit uit overwegingen van (kosten)efficiency en op voorstel van Towers Watson zelf. Ook zal de Pagina t6 van 68

17 met AZL bestaande SLA op enkele onderdelen worden gewijzigd, onder meer in verband met de gewijzigde aanrevering van kasstromen door AZL aan F&c. lt-risico Het risico dat bedrijfsprocessen en informatievoorziening onvoldoende integer, niet continue of onvoldoende beveiligd worden ondersteund door lt. Hierbij wordt venvezen naar het uitbestedingsrisico. lnteqriteitsrisico Het rísico dat de integriteit van de instelling dan wel het financiële stelsel wordt betnvloed als gevolg van niet integere, onethische gedragingen van de organisatie, medewerkers dan wel van de leiding ín het kader van wet- en regelgeving en maatschappelijke en door de instelling opgestelde normen. Het fonds kent een compliance beleid. onderdeel van dit beleid is de gedragscode. Tevens heeft het fonds een externe compliance officer benoemd die jaarlijks toetst of de gedragscode is / wordt nageleefd door de door het fonds aangewezen insiders en verbonden personen. Tevens geeft de compliance officer (on)gevraagd advies over het compliance beleid en ínformeert hij het fonds proactief over voor het fonds relevante ontwíkkelingen. Verder past het bestuur het víer-ogenprincipe toe. Juridisch risico Het risíco samenhangend met (veranderingen in en naleving van) wet- en regelgeving, het mogelíjk bedreigd worden van haar rechtspositie, met inbegríp van oe mogei tneio dat contractuele bepalingen niet afdwingbaar of niet correct gedocumenteero z Á. Het bestuursbureau beoordeelt contracten, reglementen en transacties en wint waar nodig advies in bij c.q. maakt gebruik van ondersteuning van gespecialiseerde externe juristen. Daarnaast houdt het bestuur een contractenregister bij aan de hand waaryan pãriodiek wordt getoetst op opzegtermijnen, eventueel noodzakelijke offertetrajecten, risico,s en marktconformiteit. Voorts volgt het bestuur, daarin gesteund door de adviserend actuaris, relevante ontwikkelingen in wet- en regelgeving. Dit aan de hand van onder meer bevindingen van de certificerend actuaris en/of de waarmerkend accountant, guidelínes van DNB/AFM, nieuwsbrieven en seminars. 4' Frocerdr res en riter"ia v,êor de äansluitlng van u/erkgêvers bij het pensi,o,enlotìds 41 Aansluitingwerkgevers Blijkens de statuten van het pensioenfonds voert het pensioenfonds de pensioenregeling uit voor de te Almelo gevestigde besloten vennootschappen Urenco Nederland B.V. en Enrichment rechnology Nederland B.v. en de daaraan verbonden ondernemingen. Met de aangesloten werkgevers is een uitvoeringsovereenkomst gesloten. Voor de hoofdlijnen van deze uitvoeringsovereenkomst wordt verwezen naar hoofdstuk 3. Per 1 september 2014 kent het fonds de volgende aangesloten ondernemingen: r Urenco Nederland B.V. Enrichment Technology Nederland B.V. (ETC Atmelo). Pagina 17 van 68

18 4.2 Hoofdlijnenyandeaansluifingsovereenkomst De afspraken over de uitvoering van de pensioenovereenkomst tussen het pensioenfonds en de aangesloten werkgever(s) zijn vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst van 5 juni 2008 (laatstelijk gewijzigd per 1 maart 2013), zoals bedoeld in artikel 25 van de Pensioenwet. De uitvoeringsovereenkomst is aangegaan voor onbepaalde tijd en is opzegbaar per 31 december in enig jaar met inachtneming van een opzegtermijn van zes maanden. Wiize vaststellino verschuldiqde oremie De jaarlijkse bijdrage van de werkgevers wordt vastgesteld naar de stand van 1 januari in het betreffende jaar. De wijze van vaststelling is beschreven in paragraaf 6.6 onderdeel c "Feitelijke premie". Premiebetalinq De werkgeverspremie, inclusief de op het loon van de werknemers íngehouden werknemerspremie, wordt aan het einde van het kalenderjaar voorafgaand aan het betreffende kalenderjaar door het pensioenfonds geraamd. De premie wordt door middel van een voorschotnota op de eerste werkdag van het betreffende kalenderjaar betaald door de werkgever. Aan het einde van het kalenderjaar vindt een verrekáning plaats tussen de geraamde premie en de definitief door de werkgever verschuldigde premie. lnformatieverstrekkinq door werkqever aan oensioenfonds De werkgever is verplicht deelnemers bij indiensttreding aan te melden en b uitdiensttreding af te melden en de voor de uitvoering van de pensioenregeling benodigde gegevens en de mutaties hierin aan het pensioenfonds te leveren. Procedures prem iebetalínosachterstand Elk kwartaal informeert het pensioenfonds schriftelijk het verantwoordingsorgaan indien de bijdrage die verschuldigd is door de werkgevers niet binnen een maand is betaald, er sprake is van een premieachterstand van ten minste 5o/ovãn de totale jaarpremie en er daarnaast sprake is van een dekkingstekort. Ook de ondernemingsraden van beide aangesloten werkgevers worden hierover, eerst na afloop van de genoemde maand en daarna op kwartaalbasis, geïnformeerd. Nadat het pensioenfondsbestuur kennis heeft genomen van een wijziging van de pensioenovereenkomst stelt het een concept pensíoenreglement op. Dit concept wordt ter verificatie voorgelegd aan de werkgevers en de ondernemingsraden. Aanpassingen in het pensioenreglement als gevolg van wijziging van de pensioenovereenkomst worden alleen doorgevoerd na toetsing door het bestuur van het pensioenfonds op financierbaarheid, uitvoerbaarheid en wetmatigheid. Pagina 18 van 68

19 Voonvaarden toeslaoverlenino op de uit hoofde van het pensioenreglement opgebouwde pensioenaanspraken ís een voon vaardelijke toeslagverlening van toepassing. ln bijlage 7 van deze abtn is het toeslagbeleid nader omschreven. dan welwinstdelino voor een uitgebreide toelichting wordt ven vezen naar hoofdstuk 7 Pagina l9 van 68

20 5, Hoofdlìjnen van de pensioer:regeling Uitgegaan wordt van het pensioenreglement geldend voor de deelnemers van het pensioenfonds dat in werking is getreden per I januari 2006 en laatstelijk gewijzigd per 1 januari Het pensioenreglement kent de volgende kenmerken: Karakter regeling Werkgever Werknemer Deelnemer Aanvang deelnemerschap Pensioenrichtdatum Deelnemersjaren Middelloonregeling met een voorwaardelijke indexatie van de aanspraken van (gewezen) deelnemers. Urenco Nederland B.V. (UNL), Enrichment Technology Nedertand B.V. (ETC Atmeto) en iedere aan UNL of ETC Almelo verbonden vennootschap die door het bestuur op verzoek van die vennootschap tot gelieerde vennootschap is verklaard. Degene die krachtens arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht voor bepaalde of onbepaalde t d arbeid verricht voor de werkgever. De (gewezen) werknemer die de 21_jarige leeftijd heeft bereikt en die op grond van een pensioenovereenkomst pensioenaanspraken verwerft jegens het pensioenfonds. Het deelnemerschap kan ten vroegste aanvangen op de eerste dag van de maand waarin de medewerker de leeftijd van 21 jaar bereikt. Ten aanzien van werknemers jonger dan 21 jaar met een partner is het partnerpensioen in het geval van overlijden, de premievrije voortzetting van de pensioen_ opbouw bij arbeidsongeschiktheid en het arbeidsongeschiktheidspensioen op risicobasis verzekerd. De eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer 65 jaar wordt. De jaren gedurende welke een deelnemer ononderbroken aan de pensioenregeling heeft deelgenomen plus eventuele extra deelnemersjaren uit waardeoverdracht. Pagina 20 van 68

21 Jaarsalaris (reguliere pensioenopbouw) Franchise Aanpassíng franchise Pensíoengrondslag Levenslang ouderdomspensioen Levenslang partnerpensioen ïu"del ijk partnerpensioen Wezenpensioen 12 maal het met de werknemer overeengekomen vaste bruto maandsalaris, vermeerderd met A% vakantietoeslag; het geheel vermeerderd met 3% eindejaarsuitkering. Middenjaarsuitkering, gratificaties, wínstuitkeringen, vergoedingen voor overwerk en andere door de werkgever nader aan te geven emolumenten blijven voor de bepaling van het jaarsalaris buiten beschouwing. lndien van toepassing wordt bij de vaststelling van het jaarsalaris rekening gehouden met de ploegentoeslag (1 januari 2014). De franchise wordt jaarlijks aangepast aan de algemene loonontwikkeling bij de werkgevers, met dien verstande dat de franchise ten minste gelijk is aan het fiscaal minimum. Jaarsalarís minus franchíse, per 1 januarivan het deelnemersjaar. Per deelnemersjaar 1,gg% van de in het betreffende jaar vastgestelde pensioen_ grondslag. 70To van het (behaalbare) ouderdomspensioen. Gedurende 2014 is, ingeval van overlijden, een extra risicoverzekering gesloten voor het verschil tussen 70% van het te bereiken ouderdomspensioen op basis van het opbouwpercentage 1,gB% resp. 2,15o/o en wel voor toekomstige d ienstjaren. 30% van het levenslang partnerpensioen. 14o/o van het (behaalbare) ouderdomspensioen Voor volle wezen wordt dit bedrag verdubbeld. Pagina 2l van 68

22 Prem ievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid De premievrijstelling is volgens de volgende tabel afhankelijk van de mate van arbeids_ ongeschiktheid. Arbei dsongeschiktheidspercentage WIA 0% tot 35% 35%o tot 45o/o 45Yo tol55o/o 55% tot 65% 65% tot 80% 80% tot 100% Pensioenopbouw premievrij voortgezet voor 0% 40% 50% 60% 72,5To 100o/o Reeds van kracht zijnde premíevrijstellingen op basis van de WAO blijven gehandhaafd. Arbeidsongeschiktheidspensioen Het arbeidsongeschiktheidspensíoen bedraagt bij een jaarsalaris dat lager is dan of gelijk is aan de W A-loongrens (niveau per 1januari2014: ) 10o/o van het jaarsalaris. Bij een jaarsalaris dat hoger is dan de W A-loongrens bedraagt het arbeidsongeschiktheidspensioen 10o/o van de W A-loongrens plus g0% van het deel van het jaarsalaris dat op het tijdstip van toekenning uitgaat boven de W A-loongrens. Onder het jaarsalaris voor het arbeidsongeschiktheidspensioen wordt het jaarsalaris voor de reguliere pensioenopbouw verstaan, vermeerderd met het vastgestelde percentage voor de middenjaarsuitkering, verminderd met de eigen bíjdrage voor de pensioenverzekeringen en verhoogd met de werkgeversbijdrage in de premie van de ziektekostenverzekering en de vaste toeslagen welke meetellen bij de dagloonbepaling ingevolge van WlA. De hoogte van het arbeidsongeschiktheidspensioen is volgens de volgende tabel afhankelíjk van de mate van arbeidsongeschiktheid. Arbeidsongeschiktheidspercentage WIA 0% tot35% 35%tot45% 45%tot55% 55% tot 65% 65% tot 80% 80% tot 100% Arbeidsongeschiktheidspensioen 0% 40o/o 50% 60% 72,5% 100o/o Pagina 22 van 68