Notitie: De nieuwe Wet ruimtelijke ordening

Transcriptie

1 Notitie: De nieuwe Wet ruimtelijke ordening 1. Inleiding In deze notitie wordt ingegaan op de gevolgen van de invoering van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro), die per 01 juli 2008 in werking is getreden. De wet vervangt de oude Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO), die niet meer op de huidige tijd was toegesneden en door de vele wijzigingen die hebben plaatsgevonden als onoverzichtelijk werd beschouwd. De regelgeving op het gebied van de ruimtelijke ordening is op een aantal punten ingrijpend gewijzigd. Dit leidt tot verplichtingen en beleidsmatige keuzes, waarvan hier een overzicht wordt gegeven. Uiteraard heeft de ruimtelijke wetgeving raakvlakken met de Woningwet, Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) etc. Vooruitlopend op het onderstaande kan al vast worden opgemerkt dat de wetswijzingen actieve bijscholing van de betrokken medewerkers noodzakelijk maakt. Dit traject is inmiddels ingezet, in de komende tijd zal dit extra aandacht en tijd vergen. 2. Basisprincipes van de nieuwe wet In de nieuwe Wro zijn twee basisprincipes opgenomen: transparantie in beleid en normstelling, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het juiste niveau. Om de benodigde transparantie te kunnen bieden moeten rijk, provincie en gemeente structuurvisies vaststellen, waarin de hoofdlijnen van het ruimtelijk beleid worden weergegeven. Rijk en provincie moeten zoveel mogelijk vooraf sturen en alleen bij uitzondering achteraf reageren. De overheden zijn elk verantwoordelijk voor hun eigen belangen, waarbij als uitgangspunt geldt: decentraal wat kan, centraal wat moet. Aan gemeenten moet zoveel mogelijk beleidsruimte worden overgelaten, van bemoeienis met de gemeente kan alleen sprake zijn in gevallen waarbij nationaal of provinciaal belang in het geding is. Rijk en provincies kunnen nu in geval van nationaal of provinciaal belang - inpassingsplannen (= bestemmingsplannen) vaststellen, ook wanneer geen sprake is van een conflict met een gemeente. Om duidelijk te maken wat hun belangen zijn, kunnen rijk en provincies algemene regels uitvaardigen en aanwijzingen geven. De provincies hebben zich in de aanloop naar de invoering van de Wro beraden over hun nieuwe rol binnen het ruimtelijke beleid. In de meeste gevallen heeft dit geresulteerd in afspraken met de betrokken gemeenten betreffende overleg en afstemming over nieuwe ruimtelijke plannen. De provincie Groningen heeft echter een verordening opgesteld, de provinciale omgevingsverordening, waarin gedetailleerde regels zijn opgenomen waaraan plannen en besluiten van de gemeenten moeten voldoen. Door deze verordening, die tegelijk met het nieuwe POP zal worden vastgesteld (2009), wordt aan de Groninger gemeenten weinig eigen beleidsruimte gelaten. 3. Structuurvisie De nieuwe wet verplicht de gemeenteraad om voor het hele grondgebied van de gemeente een of meerdere structuurvisie(s) vast te stellen, waarin het ruimtelijke beleid op hoofdlijnen voor de middellange en lange termijn wordt vastgelegd. De wet stelt geen looptijd of geldingsduur voor structuurvisies. De gemeenteraad moet aangeven op welke wijze de voorgenomen ontwikkeling zal worden gerealiseerd. De gemeente dient bij de uitvoering van haar ruimtelijk beleid de structuurvisie daadwerkelijk als kader te hanteren, eventuele afwijkingen moeten goed worden gemotiveerd.

2 De raad bepaalt op welke wijze burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding van een structuurvisie worden betrokken. Tegen een structuurvisie is geen bezwaar en beroep mogelijk. Overigens zijn voor het opstellen van een structuurvisie geen vormvereisten vastgelegd. Opbouw, mate van detaillering en uitwerking etc. zijn dus naar keuze van de gemeente. Het niet vaststellen van een structuurvisie heeft geen directe gevolgen, er staan geen sancties op. Gevolgen voor Bedum: een structuurplan dat is vastgesteld onder de WRO wordt op grond van het overgangsrecht gelijkgesteld met een structuurvisie onder de nieuwe Wro. Het Structuurplan Bedum en Onderdendam (2006) kan dus blijven voldoen als leidraad bij het ruimtelijke beleid voor dit gebied. Wel is het van belang het structuurplan aan te passen, in verband met de basis die hierin gelegd moet worden voor het realiseren van eventuele toekomstige bovenwijkse voorzieningen (Grondexploitatiewet). Voor Noordwolde en Zuidwolde, en ook voor het buitengebied moet in de komende tijd een structuurvisie worden opgesteld. Voor het buitengebied kan (mede) gebruik worden gemaakt van de uitgangspunten die in het nieuwe bestemmingsplan voor dit gebied worden vastgelegd. Ook de stadsrandvisie die in voorbereiding is, zal hierbij van belang zijn. 4. Bestemmingsplannen De Wro verplicht om bestemmingsplannen voor het hele grondgebied van de gemeente vast te stellen (in het verleden was dit alleen voor het buitengebied verplicht). Bestemmingsplannen dienen te voldoen aan de regels van rijk en provincie, die zijn vastgelegd in AMvB s en provinciale verordeningen. Het bestemmingsplan is nog meer dan het al was het centrale instrument in de ruimtelijke ordening. De centrale rol van een bestemmingsplan was wat uitgehold, door de veelvuldige toepassing van vrijstellingsprocedures. De nieuwe wet beoogt die centrale rol weer te verstevigen door het vereenvoudigen van de bestemmingsplanprocedure en het verminderen van vrijstellingsmogelijkheden. Een bestemmingsplan moet om de tien jaar worden herzien (of er moet een verlengingsbesluit worden genomen). Dit was in het verleden ook al het geval, maar er werd vaak geen gevolg aan deze verplichting gegeven. Nu is er een sanctie ingesteld: als niet tijdig een besluit over herziening of verlenging van het bestemmingsplan is genomen, vervalt de bevoegdheid om leges te heffen over te verlenen bouwvergunningen, ontheffingen etc. De nieuwe Wro biedt meer ruimte om planvoorschriften ten behoeve van een goede ordening op te nemen. Er kunnen regels worden gesteld over woningbouwcategorieën (percentages), over branches van detailhandel en horeca, regels om dreigende verloedering tegen te gaan etc. Het opnemen van een uitwerkingsplicht of een wijzigingsbevoegdheid blijft gelijk, met dien verstande dat de gemeenteraad zich deze bevoegdheid niet meer kan voorbehouden, zoals onder de WRO het geval was. Burgemeester en wethouders zijn nu bevoegd tot uitwerken of wijzigen. De procedure voor het vaststellen van een bestemmingsplan is verkort. Gezien de nadrukkelijke eigen verantwoordelijkheid voor de gemeente is goedkeuring door GS niet meer aan de orde. Wel is het noodzakelijk om uitgebreid vooroverleg te plegen met de provincie. Daarnaast blijft overleg met waterschap, buurgemeenten etc. nodig. Voor GS en/of de minister is er een mogelijkheid om de gemeente een aanwijzing te geven, wanneer nationaal of provinciaal belang in het geding is. Ook kunnen rijk en provincie net als ieder ander zienswijzen indienen en in beroep gaan om hun belangen zeker te stellen. 2

3 De toelichting van het bestemmingsplan hoort een beschrijving te bevatten van de wijze waarop burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding van het plan zijn betrokken. De totale vaststellingsprocedure vanaf het moment dat een ontwerpplan ter inzage wordt gelegd - neemt nu ca. een half jaar in beslag, onder de WRO was dit meer dan een jaar. Om tot een ontwerpplan te komen blijft overigens wel onderzoek, vooroverleg, het opstellen van een voorontwerp-bestemmingsplan en inspraak nodig, zoals in het verleden ook het geval was. Deze fases kosten veel tijd, voor een eenvoudig bestemmingsplan is dit minimaal een half jaar. Na de vaststelling van een bestemmingsplan kan een belanghebbende rechtstreeks (zonder een bezwaarschrift) beroep instellen bij de Raad van State. In het verleden was dit beroep gericht tegen het goedkeuringsbesluit van GS, nu is het beroep rechtstreeks tegen het vaststellingsbesluit van de raad gericht. Wanneer de gemeenteraad weigert een bestemmingsplan vast te stellen kan hiertegen eveneens beroep worden ingesteld bij de Raad van State. In dat geval moet eerst een bezwaarschrift bij de gemeenteraad worden ingediend. 4.1 Herziening bestaande plannen Het overgangsrecht bepaalt dat voor gebieden waarvoor nog geen bestemmingsplan geldt, binnen vijf jaar een bestemmingsplan of beheersverordening moet worden vastgesteld. Een bestemmingsplan dat op 01 juli 2008 (inwerkingtreding van de Wro) vijf jaar of ouder is dient binnen vijf jaar te worden vervangen door een nieuw bestemmingsplan. Voor plannen jonger dan vijf jaar geldt dat deze moeten worden herzien binnen de tienjarentermijn. Gevolgen voor Bedum: het bestemmingsplan Bedum Kern krijgt naar verwachting binnen afzienbare termijn rechtskracht, de procedure voor dit plan is gevoerd op basis van de oude WRO waardoor nog goedkeuring van GS is vereist. Voor het buitengebied zal eind 2008/begin 2009 een ontwerpbestemmingsplan ter inzage worden gelegd, dus op basis van de nieuwe Wro. In de loop van 2009 wordt dit plan vastgesteld. Het huidige bestemmingsplan Onderdendam (1994) moet voor 01 juli 2013 vervangen worden, maar gezien de leeftijd van dit bestemmingsplan ligt het in de bedoeling om binnenkort met de voorbereidingen voor een nieuw plan te starten. Hiervoor is een claim op de algemene reserve gelegd van ,--. Voor 01 juli 2013 moeten ook nieuwe bestemmingsplannen voor Noord- en Zuidwolde worden vastgesteld (de huidige plannen verkregen rechtskracht in 2000). Hiervoor is nog geen voorziening in de begroting opgenomen. De kosten voor digitalisering van de nieuwe plannen zijn nog niet bekend. 4.2 Beheersverordening De Wro kent een nieuwe ruimtelijke planvorm: voor delen van het grondgebied waar geen ruimtelijke ontwikkeling wordt voorzien, kan de raad een beheersverordening vaststellen in plaats van een bestemmingsplan. In de beheersverordening wordt het bestaande gebruik geregeld, door middel van voorschriften en een plankaart. Een beheersverordening kan een handig instrument zijn bij de actualisering van bestemmingsplannen, wanneer weinig ruimtelijke ontwikkelingen worden verwacht (bijvoorbeeld bij een bestaande woonwijk). Hiervoor is wel een nauwkeurige inventarisatie van het feitelijke gebruik van gronden en bouwwerken noodzakelijk. De beheersverordening is een algemeen verbindend voorschrift waartegen geen direct beroep bij de bestuursrechter openstaat. Wel kan indirect toegang tot de bestuursrechter worden verkregen door toetsing van een vergunning, ontheffing, etc. 3

4 Ook de beheersverordening moet elke tien jaren worden geactualiseerd en ook hier geldt de legessanctie wanneer dit niet gebeurt. Gevolgen voor Bedum: het opstellen van een beheersverordening is vooreerst niet aan de orde: voor de kern Bedum ligt een bestemmingsplan ter goedkeuring bij GS, voor het buitengebied wordt volop gewerkt aan een ontwerpbestemmingsplan. Maar ook overigens kan een beheersverordening nog niet worden toegepast. Het overgangsrecht Wro bepaalt namelijk dat voor een gebied waarvoor een bestemmingsplan geldt dat op 01 juli 2008 vijf jaar of ouder was, binnen vijf jaar (voor 01 juli 2013) een nieuw bestemmingsplan moet worden vastgesteld. Deze oudere bestemmingsplannen moeten dus eerst geactualiseerd worden, pas op de langere termijn kan eventueel worden gekozen voor een beheersverordening. 4.3 Afwijken van het bestemmingsplan: ontheffingen, projectbesluit De Wro kent niet langer het begrip vrijstellingen. De nieuwe wet biedt nu mogelijkheden om af te wijken van een bestemmingsplan door het verlenen van ontheffingen: tijdelijke ontheffingen (ter vervanging van de tijdelijke vrijstelling artikel 17 WRO), binnen- en buitenplanse ontheffingen. (Binnenplanse ontheffing: de criteria voor deze ontheffing zijn al in het bestemmingsplan opgenomen; buitenplanse ontheffing: voor een deel vergelijkbaar met de vroegere vrijstelling artikel 19 lid 3 WRO, de zogenaamde kruimelgevallen). De buitenplanse ontheffingen zijn geregeld in het Besluit ruimtelijke ordening. Burgemeester en wethouders zijn bevoegd al deze ontheffingen te verlenen. Voor ingrijpender afwijkingen kan een projectbesluit genomen worden. Het projectbesluit in de Wro is enigszins vergelijkbaar met het voormalige projectbesluit artikel 19 lid 1 WRO, maar is toch een wezenlijk ander besluit. Het oude projectbesluit gaf alleen een vrijstelling van de vastgelegde bestemming, de oorspronkelijke bestemming bleef bestaan. Het projectbesluit nieuwe stijl vervangt de oorspronkelijke bestemming. Een projectbesluit kan voorschriften inhouden en is net als een bestemmingsplan een toetsingskader voor bouwaanvragen. Een projectbesluit moet een goede ruimtelijke onderbouwing bevatten, vergelijkbaar met de toelichting bij een bestemmingsplan. De gemeenteraad is bevoegd projectbesluiten te nemen maar kan deze bevoegdheid delegeren aan burgemeester en wethouders. Tegen het projectbesluit staat beroep bij de bestuursrechter en hoger beroep bij de Raad van State open. Een projectbesluit kan niet op zichzelf blijven bestaan. In beginsel moet binnen één jaar nadat een projectbesluit onherroepelijk is geworden een ontwerpbestemmingsplan ter inzage worden gelegd waarin het projectbesluit is ingepast. Het gaat hierbij dus om wijziging van het oorspronkelijke bestemmingsplan. Zolang deze inpassing niet plaatsvindt, kunnen geen leges worden gevorderd voor het projectbesluit. Wanneer binnen anderhalf jaar na het onherroepelijk worden van het projectbesluit geen aangepast bestemmingsplan is vastgesteld, vervalt het recht om deze leges te heffen helemaal (enkele uitzonderingen zijn mogelijk). Voorheen bestond de mogelijkheid om voor vooraf door de provincie goedgekeurde gevallen een vrijstelling artikel 19 lid 2 WRO te verlenen (de provincie hanteerde een lijst van gevallen waarvoor geen verklaring van geen bezwaar van GS meer nodig was). In de Wro is hiervoor geen equivalent opgenomen. Dat heeft tot gevolg dat ook voor deze ingrepen de zware projectprocedure moet worden toegepast omdat deze niet vallen binnen de ontheffingsmogelijkheden. Op deze wijze zullen dus regelmatig postzegelplannetjes moeten worden opgesteld. 4

5 4.4 Keuze tussen bestemmingsplan of projectbesluit Veel gemeenten willen afzien van het nemen van een projectbesluit, omdat het niet zoveel meerwaarde biedt ten opzichte van het direct wijzigen van een bestemmingsplan. De besluitvormingsprocedure voor een projectbesluit is ca. twee maanden korter maar er komen veel werk en extra kosten achteraan met betrekking tot de verplichte inpassing in het bestemmingsplan (ambtelijke inspanningen, publicatiekosten, digitale verwerking van zowel het projectbesluit als het aangepaste bestemmingsplan). Daarbij komen nog de extra werkzaamheden rond de uitgestelde invordering van leges. Bij grotere projecten lopen de (soms aanzienlijke) legesinkomsten in ieder geval een stuk achter op de ambtelijke inspanningen. Daarnaast is het risico niet denkbeeldig, dat door vertraging in de latere procedure voor de vaststelling van het noodzakelijke bestemmingsplan, deze leges in het geheel niet geheven kunnen worden. Inhoudelijk gezien moeten bestemmingsplan en projectbesluit aan dezelfde eisen voldoen: goede ruimtelijke onderbouwing, digitale uitwisselbaarheid etc. Zowel voor de aanvrager als voor de gemeente is op dít vlak dus geen winst te behalen bij de keuze voor één van deze instrumenten. Een projectbesluit is dus niet een bijzonder aantrekkelijk instrument voor de gemeente. Toch is het niet zonder meer mogelijk volledig af te zien van het nemen van een projectbesluit. In de Woningwet is immers bepaald dat een aanvraag om bouwvergunning automatisch ook een verzoek om (het verlenen van een ontheffing of) het nemen van een projectbesluit kan inhouden. Daarnaast bestaat voor iedereen de mogelijkheid een aanvraag voor een projectbesluit in te dienen, los van een aanvraag om bouwvergunning. Daarbij biedt een projectbesluit soms ook voordelen. De Wro biedt met de nieuwe ontheffingsbevoegdheden aan burgemeester en wethouders minder mogelijkheden om af te wijken van een bestemmingsplan dan onder de oude wet het geval was. Dan kan een projectbesluit - mits gedelegeerd aan burgemeester en wethouders - uitkomst bieden om toch wat slagvaardiger medewerking te kunnen verlenen, zeker als het gaat om minder ingrijpende gevallen. Wanneer altíjd wordt gekozen voor een bestemmingsplanherziening dan zal de gemeenteraad ook moeten beslissen over gevallen waarvan de planologische consequenties niet erg groot zijn. Tegen een bestemmingsplanwijziging die de inpassing van een projectbesluit regelt, kunnen geen zienswijzen meer worden ingediend en kan geen beroep worden ingesteld (deze mogelijkheden bestonden immers al bij het voorafgaande projectbesluit). Er is dus sprake van een juridischtechnische uitvoeringshandeling. Eén maal per jaar kan dan een (paraplu)herziening van bestemmingsplannen worden uitgevoerd. Gevolgen voor Bedum: het ligt voor de hand om als uitgangspunt te nemen dat (in overleg met de aanvrager) direct een bestemmingsplan wordt opgesteld, om de dubbele procedure en de opschorting van de legesinvordering te voorkomen. In veel gevallen, vooral als het om meer ingrijpende wijzigingen gaat, zal het immers niet bezwaarlijk zijn met een iets langere procedure direct een bestemmingsplanwijziging te bewerkstelligen. Er zijn echter geen middelen om dit af te dwingen. Voor zover het toch gewenst is kan een projectbesluit worden genomen. In het verleden werd de bevoegdheid tot verlenen van een vrijstelling artikel 19 lid 1 WRO vaak per geval aan burgemeester en wethouders gedelegeerd, bij het nemen van een voorbereidingsbesluit. Om tijdverlies te voorkomen kan een algemeen delegatiebesluit voor projectbesluiten worden genomen. Het college krijgt daarmee de mogelijkheid om slagvaardig op ontwikkelingen in te spelen, dus zonodig snel medewerking te verlenen aan individuele (bouw)plannen. De raad kan altijd achteraf controleren en desgewenst de delegatie elk moment weer geheel of gedeeltelijk intrekken. Het college zal de raad informeren over de genomen projectbesluiten. 5

6 5. Digitalisering van ruimtelijke plannen De Wro stelt digitalisering van alle ruimtelijke plannen verplicht. Momenteel worden ontwerpbestemmingsplannen en vastgestelde bestemmingsplannen al op de gemeentelijke website geplaatst. Onze inwoners kunnen dus al kennisnemen van zowel de plantoelichting, de voorschriften en de plankaart. Ook het structuurplan Bedum en Onderdendam is op onze website raadpleegbaar. Per 1 juli 2009 is het verplicht om alle ruimtelijke plannen digitaal te produceren, en moeten (voornemens tot het verlenen van) ontheffingen en projectbesluiten digitaal raadpleegbaar zijn. Plannen, ontheffingen etc. moeten vanaf de ontwerpfase digitaal opgesteld en beschikbaar gesteld worden, volgens de standaarden zoals die in de Regeling standaarden ruimtelijke ordening zijn voorgeschreven. Deze standaarden betreffen vormgeving, verbeelding, inrichting, beschikbaarstelling, authenticiteit, integriteit en volledigheid. De digitale versie van een bestemmingsplan verkrijgt rechtskracht. Daarbij moeten gemeenten hun digitale ruimtelijke instrumenten beschikbaar stellen aan een landelijke voorziening ( waarin ook de ruimtelijke plannen van provincies en rijksoverheid worden opgenomen. Op deze wijze zijn alle ruimtelijke plannen, van alle overheden, voor iedereen op elk gewenst moment in te zien. De gemeente is verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens die zij aanlevert aan de landelijke voorziening. Dit alles heeft tot gevolg dat een zeer zorgvuldig beheer van de digitale bestanden noodzakelijk is. Gevolgen voor Bedum: in BMW-verband (samenwerking tussen de gemeenten Bedum, De Marne en Winsum) wordt aan de digitalisering van verschillende producten en processen gewerkt. Een onderdeel hiervan is het DURP-project, dat staat voor 'digitale uitwisseling in ruimtelijke processen'. De verwachting is dat tijdig kan worden voldaan aan de wettelijke verplichting. 6. Handhaving De gemeente blijft verantwoordelijk voor de handhaving van haar ruimtelijke beleid, nieuw is dat de minister van VROM in bepaalde gevallen kan optreden wanneer de gemeente in gebreke blijft. Gedeputeerde Staten hebben deze bevoegdheid niet, zij kunnen de gemeente alleen verzoeken om vergunningen in te trekken of een handhavingsbesluit te nemen. De Wro verplicht burgemeester en wethouders om jaarlijks een programma voor de handhaving van het ruimtelijke beleid vast te stellen. Daaropvolgend moeten zij jaarlijks verslag uitbrengen aan de gemeenteraad over het gevoerde handhavingsbeleid. Gevolgen voor Bedum: Ook voor handhaving van het milieubeleid (Wet milieubeheer) en het beleid Bouw- en Woningtoezicht (Woningwet) bestaan verplichtingen tot het vaststellen van jaarprogramma s en jaarverslagen. Sinds 2004 wordt gewerkt met de nota Pragmatisch Handhaven, waarin het integrale handhavingsbeleid voor milieu, bouwen/wonen en ruimtelijke ordening is vastgelegd. De wetswijziging van WRO naar Wro leidt niet tot een wijziging van het handhavingsbeleid. Op basis van de nota Pragmatisch Handhaven wordt jaarlijks reeds een uitvoeringsprogramma opgesteld, en wordt jaarlijks een verslag over het gevoerde integrale handhavingsbeleid aan de raad uitgebracht. Hiermee wordt dus voldaan aan de in de Wro gestelde verplichting. 6

7 7. Grondexploitatie De Grondexploitatiewet maakt integraal deel uit van de nieuwe Wro. De wet biedt een basis voor privaatrechtelijke overeenkomsten tussen de gemeente en particuliere eigenaren. Daarbij bestaan voor de gemeente nu betere mogelijkheden voor kostenverhaal en voor regie bij locatieontwikkeling dan onder de oude wetgeving het geval was. Gevolgen voor Bedum: Een nadere uiteenzetting over de Grondexploitatiewet en een Plan van aanpak Gemeente Bedum is opgenomen in de Startnotitie Grondexploitatie, die recent door burgemeester en wethouders is vastgesteld. 8. Planschade In de nieuwe wetgeving is een uitgebreide regeling opgenomen voor de behandeling van planschadeverzoeken. Ten opzichte van de oude situatie wijkt deze regeling af: - Het begrip planschade wordt op voorhand beperkt, er is nu sprake van een tegemoetkoming in de schade in plaats van een naar billijkheid te bepalen planschadevergoeding. - In principe blijft tenminste 2% van de eventuele schade voor rekening van de aanvrager, omdat dit geacht wordt te vallen binnen het normale maatschappelijke risico. - De aanvrager is verplicht zelf een motivering te geven van het waarom van de claim en de hoogte van de schade. Dit lijkt aantrekkelijk omdat het wellicht een extra drempel opwerpt tegen onrealistische claims. De aanvrager hoeft echter niet een uitvoerige en uitputtende berekening in zijn aanvraag op te nemen. Indien de aanvrager het toch nodig/wenselijk acht een deskundige in te schakelen (taxateur, juridisch adviseur), kan hij de kosten hiervoor weer op de gemeente verhalen als een tegemoetkoming wordt toegekend. - Het is mogelijk om een voorschot op de aangevraagde tegemoetkoming te verstrekken, zonder dat daarmee erkend wordt dat aanspraak op een tegemoetkoming bestaat (het voorschot kan alleen worden verleend indien de aanvrager bereid is tot onvoorwaardelijke terugstorting wanneer blijkt dat sprake is van een ten onrechte uitbetaling). In een eerdere wetswijziging was al een drempelbedrag opgenomen, om te ontmoedigen dat te lichtvaardig een aanvraag wordt ingediend (wanneer de aanvraag geheel of gedeeltelijk wordt gehonoreerd wordt het drempelbedrag - in Bedum terugbetaald). Deze bepaling is ook in de nieuwe wet vastgelegd. Ditzelfde geldt voor de regel dat een aanvraag om een tegemoetkoming moet worden ingediend binnen vijf jaar na het onherroepelijk worden van de maatregel die de planschade heeft veroorzaakt. Op grond van Wro/Bro moeten gemeenten een verordening opstellen over de manier waarop een adviseur wordt aangewezen, die over het planschadeverzoek een advies uitbrengt aan burgemeester en wethouders, alsmede over de wijze waarop de adviseur tot een advies komt. Gevolgen voor Bedum: bedoelde verordening is inmiddels door de gemeenteraad vastgesteld met terugwerkende kracht tot 1 juli 2008 (op basis van een modelverordening van VNG). 9. Legesverordening De veranderingen in de terminologie van de Wro leiden tot aanpassing van de legesverordening. Inmiddels is de wijziging van de verordening vastgesteld door de gemeenteraad. 7

8 10. Samenhang met de Wabo Bij de herijking van de VROM-regelgeving hoort ook de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), die per 1 januari 2010 van kracht wordt. Deze wet kent als belangrijkste instrument de omgevingsvergunning, waarmee ca. 25 toestemmingsstelsels worden gebundeld die nodig (kunnen) zijn voor het realiseren van een fysiek project. Voor bouwen, aanleggen, oprichten, gebruiken, slopen etc. wordt dan één vergunning verleend, waarbij behalve aan bouw- en bestemmingsplanvoorschriften - mede getoetst wordt aan waarden op het gebied van milieu, natuur, landschap en cultuurhistorie. Diverse instrumenten uit de Wro worden straks in de Wabo geïntegreerd, zoals het projectbesluit, ontheffingen, aanlegvergunningen etc. Deze vergunningsstelsels komen dus in de omgevingsvergunning terecht. Inhoudelijk blijven de toetsingskaders echter zoals ze zijn, de Wro blijft de centrale wet voor het ruimtelijke ordeningsrecht. 11. Acties en besluiten Uit het voorgaande blijkt dat een aantal acties moet worden genomen: Actie door Periode (start) Aanpassen Structuurplan Bedum/Onderdendam W. Haaijer 1 e helft 2009 Opstellen structuurvisie Noord-/Zuidwolde + buitengebied Opstellen bestemmingsplan Onderdendam Opstellen bestemmingsplan Noordwolde Opstellen bestemmingsplan Zuidwolde H.P. Paap/ J.M. Peppelenbos * H.P. Paap/ J.M. Peppelenbos * H.P. Paap/ J.M. Peppelenbos * H.P. Paap/ J.M. Peppelenbos * Tweede kwartaal 2009 Voorjaar 2009 Vierde kwartaal 2009 Vierde kwartaal 2009 Digitalisering ruimtelijke plannen H.P. Paap/R. Koetje In voorbereiding Algemeen: bijscholing medewerkers VROM Medewerkers BWT/RO/ regelmatig handhaving * eventueel met inzet van een extern bureau Op grond van hetgeen in hoofdstuk 4.4 is beschreven, stellen wij voor het volgende te besluiten: Afwijkingen van een bestemmingsplan worden in principe mogelijk gemaakt door een procedure tot wijziging van dit plan. Bij een aanvraag voor een projectbesluit wordt aan de indiener voorgesteld om direct een bestemmingsplanwijziging te realiseren. De bevoegdheid tot het nemen van een projectbesluit wordt gedelegeerd aan het college van burgemeester en wethouders. Bedum, november

9 9