June 22, Project Harmonische Vervuiling en Power Quality. Ervaringen in het veld. Even voorstellen. Den Haag, 16 juni 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "June 22, 2011. Project Harmonische Vervuiling en Power Quality. Ervaringen in het veld. Even voorstellen. Den Haag, 16 juni 2011"

Transcriptie

1 Project Harmonische Vervuiling en Power Quality Ervaringen in het veld Den Haag, 16 juni 2011 Even voorstellen Bruis Lodder Deputy General Manager Technical Services APM Terminals wereldwijd: 61 terminals operationeel 16 new terminal developments FTE 1

2 Even voorstellen Enkele karakteristieken: 13 Post Panamax kranen 1 Barge kraan 74 Straddle Carriers 2250 Reefer Container aansluitingen 100 hectare Jaarlijkse capaciteit: 3.4 miljoen TEU Jaarlijkse energiebehoefte: Electriciteit: 30 Mwatt Diesel: 7 mln ltr Even voorstellen Enkele karakteristieken: 13 Post Panamax kranen 1 Barge kraan 74 Straddle Carriers 2250 Reefer Container aansluitingen 100 hectare Jaarlijkse capaciteit: 3.4 miljoen TEU Jaarlijkse energiebehoefte: Electriciteit: 30 Mwatt Diesel: 7 mln ltr 2

3 Agenda voor de komende 30 minuten Algemeen wordt een project opgedeeld in een vooronderzoek, een opstart-, een realisatie- en een eindfase. 1. Vooronderzoek 2. Opstartfase 3. Realisatiefase 4. Afrondingsfase Vooronderzoek Achtergrond: ECT & APMTR delen hetzelfde zwaar belaste electriciteitsnetwerk APMTR wil meer dus een eigen netwerk is noodzakelijk 2 mogelijkheden om kranen te optimaliseren Refurbishment project LTP project 3

4 Vooronderzoek Eigenlijke onderzoek: Extern ingehuurde ingenieur Analyse en meetrondes Conclusie & advies THDu haalde 20% (zogenaamde harmonische vervuiling) Conform nen50160 THDu < 14% cosφ haalde 0,6 (ook wel arbeidsfactor) Gewenste waarde cosφ > 0,9 Benaderde bedrijven: o.a. Siemens, GTI, ABB/Stork, Ehrbecker Verklarende begrippen Harmonische vervuiling: 4

5 Verklarende begrippen CosPhi: Voor gelijkstroom en wisselstroom met zuiver Ohmse belastingen kloppen de standaard formules. Voor wisselstroom moeten we rekening houden met reactieve belasting, met name verliezen door de opgewekte magnetische velden in spoelen. Het totale verbruikte vermogen (S) in Watt (of VA) bestaat dan uit een deel zogenaamd "blindvermogen" (Q) en een deel "werkelijk vermogen (P), dat is het vermogen dat ook rendement oplevert. Watt = Volt * Ampère * cos φ of P = S * cosφ De verhoudingsfactor hiertussen is de cosinus phi, kort geschreven als: cos φ. Verklarende begrippen Arbeidsfactor: Als de stroom en de spanning (bij benadering) een sinusvorm hebben, wordt de arbeidsfactor bepaald door het faseverschilφtussen de stroom en de spanning. Een andere oorzaak van een niet-ideale arbeidsfactor is de vervorming van het signaal (harmonische vervuiling). Wanneer stroom en spanning niet precies sinusvormig zijn en niet exact dezelfde vorm hebben, zal de arbeidsfactor ook kleiner dan 1 zijn. 5

6 Opstartfase Einddocument inclusief technische specificaties naar APMTR Purchase APMTR Purchase bestelt voor 9 kranen compensatie-units bij Siemens Levering is conform offerte Projectleider Refurbishment = Projectleider Filterkasten Realisatiefase Met in gebruikname van de 1e kasten komen Personele wijzigingen Uitvoering tijdens LTP De 1e resultaten binnen. 6

7 Realisatiefase Met de 1e resultaten komen de 1e analyses Geen thyristor componenten maar standaard condensatoren Geen milliseconden maar seconden reactietijden Geen 750 kvar compenstatie maar 715kVAR compensatie Geen 1:2:2:2:2:2:2:2 zonering maar 400kVAR fixed en 6 * 52 kvar Fouten in de analyse software (ontbreken gemiddelde cosφ) Meten tijdens slow hours (weinig moves) Verkeerde montage Wijziging cosφ = 0,9 (per kraan vs EAN-punt) Realisatiefase Botsen is de basis voor respect Een project heeft altijd drie kanten: mijn kant jouw kant de waarheid Met deze uitgangspunten zijn we gezamelijk opnieuw begonnen: Nieuwe (dedicated) projectleiders Dedicated projectleden Gezamenlijke bijeenkomsten om theorie en kennis te delen Onafhankelijke adviezen (2 3 rd parties betrokken) Gezamenlijke bijeenkomsten om resultaten, voortgang en verbeteringen te bespreken 7

8 Realisatiefase Afrondingsfase Alle kranen zijn aangepast Laatste instellingen zijn gemeten Eindrapportage is in de maak Harmonische conform NEN50160 (<14%) Cosφ > 0,9 Vervolgstappen al genomen 8

9 Nabrander Welke verlichting gebruikt u en wat doet deze met uw Harmonische Vervuiling en Power Quality? Denk: LED vs HFTL 9

Power Factor Cos phi Harmonischen THD-... Iedereen spreekt er over maar weten we waarover we spreken? ECL 2011 LearnShop - 22 september 2011

Power Factor Cos phi Harmonischen THD-... Iedereen spreekt er over maar weten we waarover we spreken? ECL 2011 LearnShop - 22 september 2011 Power Factor Cos phi Harmonischen THD-... Iedereen spreekt er over maar weten we waarover we spreken? ECL 2011 LearnShop - 22 september 2011 Wouter Ryckaert Wouter.Ryckaert@kahosl.be 09 265 87 13 KAHO

Nadere informatie

Zx - ronde 27 februari 2011

Zx - ronde 27 februari 2011 Zx - ronde 27 februari 2011 Meten van Elektriciteitsverbruik Het elektriciteitsverbruik is het product van elektrisch vermogen en tijd. Het elektrisch vermogen is het product van elektrische spanning en

Nadere informatie

Welkom Copyr y igh t HyT Hy EP E S P S B.V. B.V

Welkom Copyr y igh t HyT Hy EP E S P S B.V. B.V Welkom 1 Inhoud Introductie van Hyteps Introductie in Power Quality Verantwoordelijkheden Normen Harmonische vervormingen Waardoor ontstaan harmonische vervormingen Wat zijn harmonische vervormingen Gevolgen

Nadere informatie

Frequentieregelaars en PM motoren : Een energiezuinige combinatie!

Frequentieregelaars en PM motoren : Een energiezuinige combinatie! Frequentieregelaars en PM motoren : Een energiezuinige combinatie! Even voorstellen Jeffrey Jaakke aandrijfspecialist 9 jaar werkzaam bij Hiflex - Trainingen - Telefonische support - Complexere inbedrijfstellingen

Nadere informatie

Power Electronics Event 2018

Power Electronics Event 2018 Power Electronics Event 2018 De impact van vermogenselectronica op de uitvalkans, levensduur en het energieverbruik van elektrische apparatuur De invloed van elektronica op spanning en stroom De invloed

Nadere informatie

Uw energieverbruik optimaliseren. www.optivolt.com

Uw energieverbruik optimaliseren. www.optivolt.com Uw energieverbruik optimaliseren www.optivolt.com Goede redenen om contact met ons op te nemen: Verbetering van de stroom en spanningskwaliteit Verbetering van het rendement van alle huishoudelijke apparaten

Nadere informatie

Aspecten en gevolgen van netvervuiling ten gevolge van lichtbronnen en verlichtingsystemen Gemaakt in opdracht van Agentschap NL, maart 2010

Aspecten en gevolgen van netvervuiling ten gevolge van lichtbronnen en verlichtingsystemen Gemaakt in opdracht van Agentschap NL, maart 2010 Aspecten en gevolgen van netvervuiling ten gevolge van lichtbronnen en verlichtingsystemen Gemaakt in opdracht van Agentschap NL, maart 2010 1. INLEIDING... 3 2. FACTS... 4 3. NETVERVUILING TEN GEVOLGE

Nadere informatie

Wat is de huidige situatie?

Wat is de huidige situatie? 2 Wat is de huidige situatie? - Groeiende behoefte aan elektrische energiekwaliteit - Nieuwe technologieën verstoren deze kwaliteit - Apparatuur wordt steeds gevoeliger voor verstoringen - Steeds meer

Nadere informatie

Netvervuiling zorgt voor kwaliteitsdaling van de elektriciteitsvoorziening

Netvervuiling zorgt voor kwaliteitsdaling van de elektriciteitsvoorziening Netvervuiling zorgt voor kwaliteitsdaling van de elektriciteitsvoorziening Auteur: ir M. van der Starre, ISSO Gevaar van nieuwe lichtbronnen wordt onderschat Een hoger energiegebruik, sterke warmteontwikkeling

Nadere informatie

09 april 2015 Joulz, Utrecht. Maintenance for Energy

09 april 2015 Joulz, Utrecht. Maintenance for Energy 09 april 2015 Joulz, Utrecht Maintenance for Energy Uitdagingen van de Netbeheerder Verantwoord investeren in onzekerheid. (Th.A.M. de Bruin) CAPEX realisatie programma Voorjaar 2015 Vanzelfsprekend, toch?

Nadere informatie

Ben niet blind voor de kwaliteit van uw installatie. Voor een heldere blik op Power Quality

Ben niet blind voor de kwaliteit van uw installatie. Voor een heldere blik op Power Quality 1 Ben niet blind voor de kwaliteit van uw installatie Voor een heldere blik op Power Quality Metingen & Advies Opleidingen Power Quality Efficiëntie Continuïteit Veiligheid Energiebesparing Energiemonitoring

Nadere informatie

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte:

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte: LABO Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen Datum van opgave:.../.../ Datum van afgifte: Verslag nr. : 7 Leerling: Assistenten: Klas: 3.1 EIT.../.../ Evaluatie :.../10

Nadere informatie

PQ en EMC Deel 1 verhaaltje ZX ronde 19mei 2013

PQ en EMC Deel 1 verhaaltje ZX ronde 19mei 2013 PQ en EMC Deel 1 verhaaltje ZX ronde 19mei 2013 In toenemende mate worden we steeds meer geconfronteerd met S9 aan storing. ( S9 = 50 micro Volt op de antenne ingang ) We hebben het onderwerp EMC al diverse

Nadere informatie

Leereenheid 7. Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom

Leereenheid 7. Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom Leereenheid 7 Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden

Nadere informatie

Wat betekent Power Factor?

Wat betekent Power Factor? Wat betekent Power Factor? Door: Wouter Ryckaert (Laboratorium voor Lichttechnologie/Groen Licht Vlaanderen), Koen Putteman (Eandis) en Dirk Van Kerckhoven (Infrax) Inleiding In de verlichtingswereld is

Nadere informatie

Een radiotoestel met bakelieten behuizing (zie figuur 11). Bakeliet kent talloze toepassingen, zoals:

Een radiotoestel met bakelieten behuizing (zie figuur 11). Bakeliet kent talloze toepassingen, zoals: Toepassingen Fig 11 Radiotoestel Fig 12 Lampen Een radiotoestel met bakelieten behuizing (zie figuur 11) Bakeliet kent talloze toepassingen zoals: A Tussenlaag in geleiders als elektrische isolatie bijvoorbeeld

Nadere informatie

ECO-TL besparingset. De belangrijkste voordelen op een rij:

ECO-TL besparingset. De belangrijkste voordelen op een rij: ECO-TL besparingset De belangrijkste voordelen op een rij: 40 tot 50% besparing op uw energiekosten De T5 TL lamp gaat tot 3x langer mee dan de oude T8 TL lamp Zeer korte terugverdientijd Prettiger licht

Nadere informatie

White paper Hogere harmonischen

White paper Hogere harmonischen White paper Hogere harmonischen fortop 2013 White paper Hogere harmonischen auteur: Arjan Pit sales manager energy control fortop inhoud 1 Wat zijn hogere harmonischen? 03 2 Sub- en interharmonischen 05

Nadere informatie

Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit

Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit 1. Gelijkstroomkringen (DC) De verschillende elektrische grootheden bij gelijkstroom zijn: Elektrische spanning (volt) definitie: verschillend potentiaal

Nadere informatie

Elektrische energie en elektrisch vermogen

Elektrische energie en elektrisch vermogen Elektrische energie en elektrisch vermogen Grootheid Symbool Eenheid Lading Q C: Coulomb Spanning U V: Volt Stroomsterkte I A: Ampère Energie E J: Joule Weerstand R Ω: Ohm Spanning: noodzakelijk om lading

Nadere informatie

We leven in een dynamische tijd, waarin nieuwe technologieën. systeem geen bewegende delen. Hierdoor schatten we de

We leven in een dynamische tijd, waarin nieuwe technologieën. systeem geen bewegende delen. Hierdoor schatten we de We leven in een dynamische tijd, waarin nieuwe technologieën worden ontwikkeld om de toenemende vraag naar energie te kunnen beantwoorden. Duurzaam opgewekte energie wel te verstaan. Niet alleen energieleveranciers

Nadere informatie

Harmonische problemen bij 1 fase systemen. Danny Langbroek

Harmonische problemen bij 1 fase systemen. Danny Langbroek Danny Langbroek Agenda Introductie Uitleg harmonischen Hoe ontstaan harmonischen Normen Gevolgen van harmonischen Oplossingen netspoel harmonisch filter Praktijk voorbeeld Universiteit Twente Introductie

Nadere informatie

Elektrotechniek voor Dummies

Elektrotechniek voor Dummies Elektrotechniek voor Dummies Het programma Spoedcursus Elektrotechniek voor dummies Spanning/stroom Vermogen Weerstand (Resistantie) Wet van Ohm Serie/Parallel AC-DC Multimeter Componenten Weerstand Draadweerstand

Nadere informatie

Impedantie V I V R R Z R

Impedantie V I V R R Z R Impedantie Impedantie (Z) betekent: wisselstroom-weerstand. De eenheid is (met als gelijkstroom-weerstand) Ohm. De weerstand geeft aan hoe goed de stroom wordt tegengehouden. We kennen de formules I R

Nadere informatie

elektrotechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11

elektrotechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11 elektrotechniek SPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11 variant d Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of 3.

Nadere informatie

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3)

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat, ISBN 978-90-808907-3-2 1 Theorie wisselspanning 1.1 De inductieve spoelweerstand (X L ) Wanneer we een spoel op een wisselspanning

Nadere informatie

Power quality: een breed domein

Power quality: een breed domein Power quality: een breed domein Power quality: een breed domein - Inleiding - Harmonischen in stroom en spanning - Amplitude van de netspanningen - Driefasige netspanningen - De netfrequentie - Alles behandeld?

Nadere informatie

White paper Meetnauwkeurigheid

White paper Meetnauwkeurigheid White paper Meetnauwkeurigheid fortop 2013 White paper Meetnauwkeurigheid auteur: Arjan Pit sales manager energy control fortop inhoud 1 Meetcircuit xx 2 Meetnauwkeurigheid meettransformatoren xx 3 Meetnauwkeurigheid

Nadere informatie

Inhoudsopgave Schakelen van luidsprekers

Inhoudsopgave Schakelen van luidsprekers Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Vermogen...3 Impedantie...3 Serieschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...4 Parallelschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...5

Nadere informatie

+31 (0)900 1200 003 E:

+31 (0)900 1200 003 E: Driefasige harmonische analyser PCE-GPA 62 Netwerk analyser / vermogensmeter en energiemeter (real-time) met data logging, grafisch scherm, interface voor PC en software De driefasige harmonische analyser

Nadere informatie

Theorie elektriciteit - sem 2

Theorie elektriciteit - sem 2 Theorie elektriciteit - sem 2 Michael De Nil 11 februari 2004 Inhoudsopgave 1 Basisbegrippen 2 1.1 Wisselspanning/stroom gelijkspanning/stroom......... 2 1.2 Gemiddelde waarde effectieve waarde..............

Nadere informatie

Storingsanalyses en predictieve energielogging in hedendaagse installaties

Storingsanalyses en predictieve energielogging in hedendaagse installaties Storingsanalyses en predictieve energielogging in hedendaagse installaties Bart Verhelst Karybel bvba Inhoud Inleiding: Korte voorstelling Karybel Case 1: Storingen op elektrische installatie door energie-efficiënte

Nadere informatie

SDWT verlichtingsinstallatie met conventionele voorschakelunit

SDWT verlichtingsinstallatie met conventionele voorschakelunit Onderhoudsprotocol SDWT verlichtingsinstallatie met conventionele voorschakelunit the shop lighting company Onderhoudsprotocol SDWT KVG juni 2013 1 Naast het schoonmaken van reflectoren en beschermingsglazen

Nadere informatie

+31 (0) E:

+31 (0) E: 3-in-1 harmonische analyser PCE-GPA 62 Netwerk analyser / vermogensmeter en energiemeter (real-time) met data logging, grafisch scherm, interface voor PC en software De 3-in-1 harmonische analyser PCE-GPA

Nadere informatie

Opgaven bij hoofdstuk 9

Opgaven bij hoofdstuk 9 24 Meerkeuze-opgaven Opgaven bij hoofdstuk 9 9.14 Gegeven de complexe spanning: û = +12 + 5j [V]. Deze komt overeen met een wisselspanning: a: u(t) =!13.cos(Tt! 0,39) [V] b: u(t) = +13.cos(Tt! 0,39) [V]

Nadere informatie

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter Pajottenlandse Radio Amateurs De multimeter ON3BL 05/03/2013 Wat is een multimeter of universeelmeter? Elektronisch meetinstrument waar we de grootheden van de wet van ohm kunnen mee meten Spanning (Volt)

Nadere informatie

Nieuwe technologie: Nieuwe ontwerpregels Deel 1. 6 november 2014 Bunnik

Nieuwe technologie: Nieuwe ontwerpregels Deel 1. 6 november 2014 Bunnik Nieuwe technologie: Nieuwe ontwerpregels Deel 1 6 november 2014 Bunnik Nieuwe techniek smart. meter, trafo, building, grid,. Is het allemaal wel zo slim? Programma 13.30 inleiding betreffende Ontwerpcriteria

Nadere informatie

Harmonische stromen en resonantie..zx ronde 30 augustus 2015

Harmonische stromen en resonantie..zx ronde 30 augustus 2015 Harmonische stromen en resonantie..zx ronde 30 augustus 2015 Ons elektriciteitsnet wordt bedreven met wisselspanning en wisselstroom. Als bij een lineaire belasting een sinusvormige wisselspanning aangeboden

Nadere informatie

Uitleg bij de programma s voor de Casio

Uitleg bij de programma s voor de Casio Uitleg bij de programma s voor de Casio 1. Cos phi compensatie [COSPHI] De berekening van een condensatorbatterij en het bepalen van alle vermogens (werkelijk, blind en schijnbaar vermogen). Hierbij wordt

Nadere informatie

elektrotechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11 A B X C D

elektrotechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11 A B X C D elektrotechniek SPE K 2009 minitoets bij opdracht 11 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of 3.

Nadere informatie

Oefeningen Elektriciteit II Deel II

Oefeningen Elektriciteit II Deel II Oefeningen Elektriciteit II Deel II Dit document bevat opgaven die aansluiten bij de cursustekst Elektriciteit II deel II uit het jaarprogramma van het e bachelorjaar industriële wetenschappen KaHo Sint-ieven.

Nadere informatie

Actieve filters. 1 Power Quality

Actieve filters. 1 Power Quality Actieve filters De ontwikkeling van elektronica zorgt ervoor dat compensatietechnieken steeds intelligenter worden. Sinds een aantal jaren zien we dat een actief dynamisch filter (ADF) steeds vaker wordt

Nadere informatie

Antenne impedantie Theorie en praktijk voorbeelden

Antenne impedantie Theorie en praktijk voorbeelden Antenne impedantie Theorie en praktijk voorbeelden Antenne impedantie theorie en praktijk Graag probeer ik hier de theorie en de praktijk van antenne impedantie uitgebreid toe te lichten. Er worden een

Nadere informatie

Elektriciteit. Hoofdstuk 2

Elektriciteit. Hoofdstuk 2 Elektriciteit Hoofdstuk 2 (het blijft spannend) Om de lamp te laten branden moet er een gesloten stroomkring zijṇ Om de lamp te laten branden moet er een gesloten stroomkring zijṇ Om de lamp te laten branden

Nadere informatie

Labo. Elektriciteit OPGAVE: Karakteristieken van driefasetransformatoren. Sub Totaal :.../90 Totaal :.../20

Labo. Elektriciteit OPGAVE: Karakteristieken van driefasetransformatoren. Sub Totaal :.../90 Totaal :.../20 Labo Elektriciteit OGAVE: Datum van opgave: / /... Datum van afgifte: Karakteristieken van driefasetransformatoren / /... Verslag nr. : 02 Leerling: Assistenten: Klas: 3.2 EIT KTA Ieper Attitude & evaluatie:.../10

Nadere informatie

Krachten Hoofdstuk 1. Bewegingsverandering/snelheidsverandering (bijv. verandering van bewegingsrichting)

Krachten Hoofdstuk 1. Bewegingsverandering/snelheidsverandering (bijv. verandering van bewegingsrichting) Krachten Hoofdstuk 1 een kracht zelf kun je niet zien maar... Waaraan zie je dat er een kracht werkt: Plastische Vervorming (blijvend) Elastische Vervorming (tijdelijk) Bewegingsverandering/snelheidsverandering

Nadere informatie

BIJLAGE 1 - DEFINITIES EN EENHEDEN

BIJLAGE 1 - DEFINITIES EN EENHEDEN BIJLAGE 1 - DEFINITIES EN EENHEDEN Energie De basiseenheid voor energie is de Joule (J). Bij elektriciteitslevering wordt echter bijna uitsluitend gebruik gemaakt van de eenheid kwh (kilowattuur), gelijk

Nadere informatie

INHOUD INLEIDING 19. Metingen en thermografie - 13

INHOUD INLEIDING 19. Metingen en thermografie - 13 INLEIDING 19 1 NEN 1010 ALS ACHTERGROND 21 1.1 VOEDINGSBRONNEN 22 1.1.1 Aansluiting op net: diverse stroomstelsels 22 1.1.2 Voedingsbronnen voor veiligheidsdoeleinden 25 1.2 BESCHERMINGSMAATREGELEN 25

Nadere informatie

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Vooraf : expectation management 1. Verwachtingen van deze presentatie (inhoud, diepgang) U = R= R. I = 8 Ω. 0,5 A =

Nadere informatie

the shop lighting company Onderhoudsprotocol HIT KVG augustus 2013 1

the shop lighting company Onderhoudsprotocol HIT KVG augustus 2013 1 Onderhoudsprotocol HIT verlichtingsinstallatie met conventionele voorschakelunit the shop lighting company Onderhoudsprotocol HIT KVG augustus 2013 1 Naast het schoonmaken van reflectoren en beschermingsglazen

Nadere informatie

Aanwijzingen. Figuur 1 LDR (NORP12) Weerstand - lichtsterkte grafiek (Let op: Logaritmische schaal) Nakijkmodel

Aanwijzingen. Figuur 1 LDR (NORP12) Weerstand - lichtsterkte grafiek (Let op: Logaritmische schaal) Nakijkmodel Rotterdam Academy Tentamenvoorblad Naam: Studentnr.: Groep/klas: Tentamen voor de: Arts en Crafts Officemanagement Opleiding(en): Engineering Maintenance & Mechanic Ondernemen Pedagogisch-Educatief Mw

Nadere informatie

Formuleblad Wisselstromen

Formuleblad Wisselstromen Formuleblad Wisselstromen Algemeen Ueff = U max (bij harmonisch variërende spanning) Ieff = I max (bij harmonisch variërende stroom) P = U I cos(φ) gem eff eff U Z = I Z V = Z + Z + (serieschakeling) Z3

Nadere informatie

Walstroom conditie meter 230V~ Detectech bestelnummer: EAN-nummer:

Walstroom conditie meter 230V~ Detectech bestelnummer: EAN-nummer: Walstroom conditie meter 230V~ Detectech bestelnummer: 007-005-001-001 EAN-nummer: 7434031827825 1. Inleiding Inzicht in de spanning, het stroomverbruik, afgenomen vermogen in Kilowattuur en gebruikte

Nadere informatie

Tentamen Lineaire Schakelingen, 2 e deel (EE1300-B)

Tentamen Lineaire Schakelingen, 2 e deel (EE1300-B) Tentamen Lineaire Schakelingen, 2 e deel (EE1300-B) Plaats: DTC tentamenzaal 2 Datum: 28 januari 2014 Tijd: 09:00-12:00 uur Dit tentamen bestaat uit 6 opgaven. Gebruik voor elk vraagstuk een nieuw blad.

Nadere informatie

Project 5 TEE: Wetenschappelijk onderzoek rond de werking van een inductiekookplaat.

Project 5 TEE: Wetenschappelijk onderzoek rond de werking van een inductiekookplaat. Project 5 TEE: Wetenschappelijk onderzoek rond de werking van een inductiekookplaat. Bepaling van het energieverbruik en rendement van een inductiekookplaat. Een studie gerealiseerd door de studenten van

Nadere informatie

Technisch handboek voor arbeidsfactorverbetering

Technisch handboek voor arbeidsfactorverbetering Technisch handboek voor arbeidsfactorverbetering Actief, reactief en schijnbaar vermogen Nadelen van een slechte arbeidsfactor Verhogen van de arbeidsfactor Compensatiesoorten Dimensionering van automatische

Nadere informatie

Cursus/Handleiding/Naslagwerk. Driefase wisselspanning

Cursus/Handleiding/Naslagwerk. Driefase wisselspanning Cursus/Handleiding/Naslagwerk Driefase wisselspanning INHOUDSTAFEL Inhoudstafel Inleiding 3 Doelstellingen 4 Driefasespanning 5. Opwekken van een driefasespanning 5.. Aanduiding van de fasen 6.. Driefasestroom

Nadere informatie

elektrotechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11 A B X C D

elektrotechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 11 A B X C D elektrotechniek SPE K 2009 minitoets bij opdracht 11 variant c Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of 3.

Nadere informatie

Examenopgaven. Examencommissie amateurradiozendexamens. Radiotechniek en Voorschriften II N-EXAMEN Najaar 2007

Examenopgaven. Examencommissie amateurradiozendexamens. Radiotechniek en Voorschriften II N-EXAMEN Najaar 2007 Examenopgaven Examencommissie amateurradiozendexamens Radiotechniek en Voorschriften II N-EXAMEN Najaar 2007 1. In het telegrafieverkeer is de gebruikelijke afkorting voor alstublieft: A. SVP B. PSE C.

Nadere informatie

Uitwerking LES 22 N CURSSUS

Uitwerking LES 22 N CURSSUS 1) C In een schakeling, bestaande uit een batterij en twee in serie geschakelde weerstanden, moet de stroom door de weerstanden gemeten worden. Wat is de juiste schakeling? A) schakeling 3 ( dit is de

Nadere informatie

(On)voldoende spanningskwaliteit kost geld!

(On)voldoende spanningskwaliteit kost geld! (On)voldoende spanningskwaliteit kost geld! De verantwoordelijkheid voor een voldoende kwaliteit van de spanning en de stroom is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van netbeheerders, fabrikanten en

Nadere informatie

AANWEZIGEN YCALUX de Lustgraaf: TIES ORSTELLEN ijer: e ens van Laur Emil W EVEN V SPECIALISA YCALUX, AGENDA INTRO L VEHOLD YCALUX, ONDERDEEL

AANWEZIGEN YCALUX de Lustgraaf: TIES ORSTELLEN ijer: e ens van Laur Emil W EVEN V SPECIALISA YCALUX, AGENDA INTRO L  VEHOLD YCALUX, ONDERDEEL Presentatie LED TVVL 23 oktober 2013, Drachten LYCALUX, ONDERDEEL VAN VEHOLD Moederbedrijf VEHOLD, Een Holding welke zich specifiek richt op ontwikkeling en productie van innovatieve, duurzame en energiezuinige

Nadere informatie

Leereenheid 6. Diagnostische toets: Gemengde schakeling. Let op!

Leereenheid 6. Diagnostische toets: Gemengde schakeling. Let op! Leereenheid 6 Diagnostische toets: Gemengde schakeling Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met: J O. Sommige

Nadere informatie

Onderzoek rationeel energiegebruik van een computer.

Onderzoek rationeel energiegebruik van een computer. Onderzoek rationeel energiegebruik van een computer. Spring verstandig om met het elektriciteitsverbruik van uw computer. De leerlingen van de elektronica afdeling (5TEE) van het VTI onderzoeken verschillende

Nadere informatie

Slimme woningen & power quality SmartgridNL 4 juni 2013 Hoofddorp

Slimme woningen & power quality SmartgridNL 4 juni 2013 Hoofddorp Slimme woningen & power quality SmartgridNL 4 juni 2013 Hoofddorp Ron Visser Movares Energy Contactgegevens: Ron.Visser@movares.nl, 030-2654576, www.movares.nl/energy Slimme woningen & power quality Kenmerken

Nadere informatie

Zonnepanelen. Riethoven 15/10/2012 G. Theuws en Jan Hoeks. Giuseppe.Theuws@theuws.biz gtheuws2@csc.com Weebosch 84 5571NH Bergeijk

Zonnepanelen. Riethoven 15/10/2012 G. Theuws en Jan Hoeks. Giuseppe.Theuws@theuws.biz gtheuws2@csc.com Weebosch 84 5571NH Bergeijk Zonnepanelen Riethoven 15/10/2012 G. Theuws en Jan Hoeks Giuseppe.Theuws@theuws.biz gtheuws2@csc.com Weebosch 84 5571NH Bergeijk Agenda Waarom? Werking Wat heb je nodig? Wat kost energie? Wat levert het

Nadere informatie

The first microgrid in the Netherlands

The first microgrid in the Netherlands The first microgrid in the Netherlands Prof. dr. ir. J.F.G. (Sjef) Cobben Het (mogelijk) autonoom draaiende net van recreatiepark Bronsbergen 16 november 2011 1 Microgrid in Japan The first microgrid in

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Meten en Modelleren 8C120-2011 6 april 2011, 09:00-12:00

Tentamen Inleiding Meten en Modelleren 8C120-2011 6 april 2011, 09:00-12:00 Tentamen Inleiding Meten en Modelleren 8C20-20 6 april 20 09:00-2:00 Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een deel

Nadere informatie

N najaar 2003. verhoog zendvermogen verhoog de seinsnelheid verlaag de seinsnelheid

N najaar 2003. verhoog zendvermogen verhoog de seinsnelheid verlaag de seinsnelheid N najaar 2003 1- De Q-code QRO betekent: verhoog zendvermogen verhoog de seinsnelheid verlaag de seinsnelheid 2 - De roepletters worden aan de vergunninghouder toegewezen door: KPN Telecom Agentschap Telecom

Nadere informatie

Practicum Green Engineering Botsauto PV-systeem

Practicum Green Engineering Botsauto PV-systeem Practicum Green Engineering Botsauto PV-systeem Thema In kaart brengen, berekenen en testen van een compleet stand-alone PVsysteem gemonteerd op een botsauto. Je bent Junior Sales Engineer. Met dit practicum

Nadere informatie

Arbeid, vermogen en rendement

Arbeid, vermogen en rendement Arbeid, vermogen en rendement Formules Arbeid Arbeid is een maat van het werk dat geleverd wordt door een krachtbron om een voorwerp te verplaatsen. Als een kracht een verplaatsing tot gevolg heeft dan

Nadere informatie

Power Quality Een te weinig onderkend probleem in de verduurzaming van vastgoed

Power Quality Een te weinig onderkend probleem in de verduurzaming van vastgoed Power Quality Een te weinig onderkend probleem in de verduurzaming van vastgoed Legrand Nederland i.s.m. Studenten van de Faculteit Electrical Engineering TU Delft Power Quality; een te weinig onderkend

Nadere informatie

Boordaccu conditiemeter 12, 24 en 48V= Detectech bestelnummer: EAN-nummer:

Boordaccu conditiemeter 12, 24 en 48V= Detectech bestelnummer: EAN-nummer: Boordaccu conditiemeter 12, 24 en 48V= Detectech bestelnummer: 007-002-001-001 EAN-nummer: 7434031827818 1. Inleiding Inzicht in de spanning, stroom, gebruikt vermogen en opgenomen energie uit de boordaccu.

Nadere informatie

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Stroomsensor BT21i is een veelzijdige sensor, die de stroomsterkte kan meten

Nadere informatie

LABO. Elektriciteit OPGAVE: Reactief vermogen in een driegeleidernet. Sub Totaal :.../80 Totaal :.../20

LABO. Elektriciteit OPGAVE: Reactief vermogen in een driegeleidernet. Sub Totaal :.../80 Totaal :.../20 LABO Elektriciteit OPGAVE: Reactief vermogen in een driegeleidernet Datum van opgave: / / Datum van afgifte: / / Verslag nr. : 9 Leerling: Assistenten: Klas: 3.1 EIT School: KTA Ieper Evaluatie :.../10

Nadere informatie

Tentamen Analoge- en Elektrotechniek

Tentamen Analoge- en Elektrotechniek Verantwoordelijke docent: R. Hoogendoorn, H.J. Wimmenhoven Cursus Analoge- en Elektrotechniek Code MAMAET01 Cursusjaar: 2014 Datum: 2-6-2014 Tijdsduur: 90 min. Modulehouder: R. Hoogendoorn Aantal bladen:

Nadere informatie

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring 1 Elektriciteit Oriëntatie Om met je auto of een tractor te kunnen rijden heb je elektriciteit nodig. Ook voor verlichting en je computer is veel elektriciteit nodig. Ook als je de mobiele telefoon aan

Nadere informatie

Versterking Principe van de versterking

Versterking Principe van de versterking 6. 6.1.a Versterking Principe van de versterking Signalen worden versterkt door lampen of halfgeleiders. Halfgeleiders worden gemaakt van halfgeleidende materialen ( bv. silicium of germanium ) waar onzuiverheden

Nadere informatie

Hoofdstuk 25 Elektrische stroom en weerstand

Hoofdstuk 25 Elektrische stroom en weerstand 3--6 Hoofdstuk 5 Elektrische stroom en weerstand Inhoud hoofdstuk 5 De elektrische batterij Elektrische stroom De wet van Ohm: weerstand en Soortelijke weerstand Elektrisch vermogen Vermogen in huishoudelijke

Nadere informatie

Controle en onderhoud van assimilatiebelichting

Controle en onderhoud van assimilatiebelichting Controle en onderhoud van assimilatiebelichting Inhoudsopgave Regelmatig onderhoud maximaliseert opbrengsten 3 4 6 7 8 10 11 Regelmatig onderhoud maximaliseert opbrengsten Lampen en Armaturen Aandachtspunten

Nadere informatie

ALTERNATIEF VOOR SAEFTINGHEDOK

ALTERNATIEF VOOR SAEFTINGHEDOK ALTERNATIEF VOOR SAEFTINGHEDOK EXTRA CONTAINEROVERSLAG IN ANTWERPEN DOOR IMPLEMENTATIE VAN INNOVATIEVE STACK OPERATIONS OP DE VIER BESTAANDE DEEPSEA TERMINALS this document is copyright protected. SITUATIE

Nadere informatie

Uitleg omvormers & accu s:

Uitleg omvormers & accu s: Uitleg omvormers & accu s: Om er voor te zorgen dat de technische installatie goed werkt en blijft werken moet je op de hoogte zijn van hoe het allemaal werkt en wat je moet weten voordat u overgaat tot

Nadere informatie

Formules en begrippen Okt 2006

Formules en begrippen Okt 2006 Elektrische Antenne Factor [EAF] EAF E = 20 log (E/V o ) db/m E de elektrische veldsterkte in V/m (of V/m) V o de antenne spanning in V (of V) De elektrische veldsterkte kan nu bepaald worden door de Elektrische

Nadere informatie

Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde

Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Technologie 1 Elektrische en elektronische begrippen Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Opleiding Pop en Media Peet Ferwerda, januari 2002 Deze instructie wordt tijdens

Nadere informatie

Richtlijn gebruik LED verkeerslantaarns in verkeersregelinstallaties

Richtlijn gebruik LED verkeerslantaarns in verkeersregelinstallaties Specificatie WG-GvD 2013.07.22 Richtlijn gebruik LED verkeerslantaarns in verkeersregelinstallaties Aanvullende eisen op: NPR-CLC/TS 50509 (en) Use of LED signal heads in road traffic signal systems Specificatienummer

Nadere informatie

Container Terminal Doesburg Presentatie

Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Rotra Familiebedrijf 4de generatie 860 medewerkers Koninklijk Actief in logistiek sinds 1909 Onberispelijk gedrag van het management Financieel

Nadere informatie

Voorschrift voor Laagspanningscondensator - batterijen

Voorschrift voor Laagspanningscondensator - batterijen Voorschrift voor Laagspanningscondensator - batterijen Building a New Electric World 1. ALGEMEEN Dit document geeft een beschrijving van alle voorwaarden die nodig zijn om laagspanningscompensatie uitrustingen

Nadere informatie

P ow er Quality metingen: Harmonischen

P ow er Quality metingen: Harmonischen P ow er Quality metingen: n Focus Power Quality is een begrip dat de laatste decennia enorm aan belangstelling heeft gewonnen. Power Quality behelst het garanderen van een sinusvormige spannings en stroomgolfvorm,

Nadere informatie

Het bewaken en verbeteren van de netspanningskwaliteit in de energievoorziening

Het bewaken en verbeteren van de netspanningskwaliteit in de energievoorziening Het bewaken en verbeteren van de netspanningskwaliteit in de energievoorziening De decentrale invoeding van duurzame energie en de sterke toename van de toepassing van zuinige elektronische belastingen

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door Roy 1370 woorden 5 maart 2017 6,8 14 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nova Samenvatting h4 NaSk1 4.1 Elke keer dat je een apparaat aanzet,

Nadere informatie

De keuze voor de juiste elektromotor

De keuze voor de juiste elektromotor De keuze voor de juiste elektromotor Door Edward Hage edward@confirmat.nl 1 feb 2011 FMTC 2009 Inhoud presentatie Wie ben ik Wat doet Confirmat Wat is specamotor Keuze motor aan de hand van voorbeeld Motorkarakteristiek

Nadere informatie

VeriteQ. Power Quality. Inhoud van de presentatie:

VeriteQ. Power Quality. Inhoud van de presentatie: Inhoud van de presentatie: - de normen; - veiligheid bij het meten; - gevolgen door Power Quality problemen; - meten van (inter)harmonischen - meten van momentele gebeurtenissen - dataverwerking en rapportage

Nadere informatie

Katholieke Hogeschool Kempen Campus HIKempen Geel Departement Industrieel Ingenieur en Biotechniek 4 EM ET. Labo Elektrotechniek

Katholieke Hogeschool Kempen Campus HIKempen Geel Departement Industrieel Ingenieur en Biotechniek 4 EM ET. Labo Elektrotechniek Katholieke Hogeschool Kempen Campus HIKempen Geel Departement Industrieel Ingenieur en Biotechniek 4 EM ET Marijn Roels 3 November 2005 Labo Elektrotechniek Driefasige ASM C A M P U S Geel Docent: Segers

Nadere informatie

POLIO, CVA, DWARSLAESIE, BIJZIEND

POLIO, CVA, DWARSLAESIE, BIJZIEND POLIO, CVA, DWARSLAESIE, BIJZIEND Tot op heden is er voor wat betreft de invaliditeit ten gevolge van deze aandoening niets bereikt; heeft het niveau van 30 jaar en langer geleden. Bij de revalidatie leer

Nadere informatie

Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling

Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling Opbouw van een frequentieregelaar Alle typen frequentieregelaars werken volgens hetzelfde hoofdprincipe, zie fig. 1. Hierbij wordt de driefasenspanning van

Nadere informatie

Harmonischen in Vision

Harmonischen in Vision Harmonischen in Vision 8-65 pmo 5 augustus 8 Phase to Phase BV Utrechtseweg 3 Postbus 68 AC Arnhem T: 6 35 37 F: 6 35 379 www.phasetophase.nl 8-65 pmo Phase to Phase BV, Arnhem, Nederland. Alle rechten

Nadere informatie

Stroommeter PCE fase stroommeter, energiemeter en harmonischen analyser met geheugen, poort voor PC en software

Stroommeter PCE fase stroommeter, energiemeter en harmonischen analyser met geheugen, poort voor PC en software Stroommeter PCE-830 3-fase stroommeter, energiemeter en harmonischen analyser met geheugen, poort voor PC en software De stroommeter PCE-830 (Power and Harmonics Analyzer) wordt gebruikt voor de één- tot

Nadere informatie

Basic Creative Engineering Skills

Basic Creative Engineering Skills Spanning, Stroom en Vermogen Augustus 2015 Theaterschool OTT-1 1 Lichtketen - Spanning Controle (bijv. via DMX) S p a n n i n g s b r o n n e n S t r o o m v e r d e l i n g Dimmerpack 1 Dimmer 1 Dimmer

Nadere informatie

Wisselspanningen. Maximale en effectieve waarde. We gaan de wisselspanning aansluiten op een weerstand. U R. In deze situatie geldt de wet van Ohm:

Wisselspanningen. Maximale en effectieve waarde. We gaan de wisselspanning aansluiten op een weerstand. U R. In deze situatie geldt de wet van Ohm: Wisselen Maximale en effectieve waarde We gaan de wissel aansluiten op een weerstand. I I G In deze situatie geldt de wet van Ohm: I = We zien een mooie sinusvormige wissel. De hoogste waarde word ook

Nadere informatie

HOOFDSTUK 2: Elektrische netwerken

HOOFDSTUK 2: Elektrische netwerken HOOFDSTUK 2: Elektrische netwerken 1. Netwerken en netwerkelementen elektrische netwerken situering brug tussen fysica en informatieverwerkende systemen abstractie maken fysische verschijnselen vb. velden

Nadere informatie