Onderwerp De actuele stand van zaken op onze regionale arbeidsmarkt

Transcriptie

1 Raadsinformatiebrief Onderwerp De actuele stand van zaken op onze regionale arbeidsmarkt Arbeidsmarkt en arbeidsmobiliteit in De Kempen Sectoren Voor de ongeveer banen tellende arbeidsmarkt van De Kempen zijn diverse sectoren van groot belang. Zo is de industrie (met name metaal) sterk vertegenwoordigd met daar binnen een groot aandeel maakindustrie. Ook de bouw, handel en horeca (met name in Bergeijk) zijn belangrijke werkgevers. In het verleden speelde de landbouw eveneens een grote rol. Echter de werkgelegenheid in deze sector is al jaren dalende. De zakelijke dienstverlening is daarentegen traditioneel minder sterk aanwezig in De Kempen, maar wint echter wel aan belang. Werkloosheid De Kempische arbeidsmarkt kent een structureel dalende potentiële beroepsbevolking en (tot de huidige recessie) een structureel lage werkloosheid. Kenmerkend voor de arbeidsmarkt van De Kempen is verder dat er sprake is van een relatief grote mate van conjunctuurgevoeligheid. Het gevolg hiervan is dat de huidige economische crisis de regio relatief hard treft. Een blik op de volgende figuur met de werkloosheidscijfers laat zien dat sinds oktober 2008 de werkloosheid sterk begint op te lopen. Niet-werkende werkzoekenden (NWW) in de Kempengemeenten: Aantal WW einde maand Bergeijk Bladel Eersel Oirschot Reusel- De Mierden Werkplein De Kempen Raadsinformatiebrief actuele svz arbeidsmarkt regio.doc\blz. 1

2 % NWW Beroepsbevolking Bergeijk Bladel Eersel Oirschot Reusel- De Mierden Werkplein De Kempen ,4 2,2 2,2 2,4 1,8 2, ,5 1,7 2,5 2,7 1,6 2, ,6 1,8 2,7 2,9 1,8 2, ,7 1,9 2,9 2,8 2,0 2, ,8 2,0 2,9 2,9 2,1 2, ,9 2,3 3,1 3,1 2,3 2, ,2 2,5 3,3 3,2 2,5 2, ,5 2,6 3,3 3,2 2,7 3, ,6 2,6 3,4 3,1 2,8 3, ,9 2,8 3,5 3,2 2,9 3, ,0 2,9 3,7 3,4 3,0 3,4 (bron: Arbeidsmarktinformatie Zuidoost-Nederland van het UWV WERKbedrijf) Op peildatum bedroeg het aantal werklozen in totaal 1382 personen. Een jaar eerder ( ) was dat aantal 955. Sinds het begin van het jaar ( : 949) is er sprake van een toename met 45%. Hoewel dit een zeer zorgelijke ontwikkeling is, kunnen we tegelijkertijd constateren dat het werkloosheidspercentage van 3,4% voor de Kempen als geheel relatief gunstig afsteekt tegen het NWW-percentage in de provincie Noord-Brabant (6%) en het landelijk percentage (6,5%). Jeugdwerkloosheid Wanneer vervolgens bij de groep niet-werkende werkzoekenden een onderscheid wordt gemaakt op basis van leeftijd (zie onderstaande tabel) vallen twee zaken op. Ten eerste blijkt dat het grootste deel van het ingeschreven bestand de relatief oudere niet-werkende werkzoekenden (45-65 jaar) betreft. Ten aanzien van de ontwikkeling van de cijfers van de niet-werkende werkzoekenden in de leeftijdscategorie 15 tot 27 jaar is er sprake van een dramatische verslechtering. Sinds augustus 2008 is deze groep met bijna 90 % toegenomen. We vrezen dat het dieptepunt nog niet is bereikt, omdat in deze cijfers de schoolverlaters nog niet helemaal zijn meegenomen; deze zullen zich de komende maanden ongetwijfeld gaan melden. De noodzaak om maatregelen te nemen die een verdere stijging van de jeugdwerkloosheid tegengaan is groot en er zijn dan ook extra acties in het kader van de bestrijding van de werkloosheid onder deze doelgroep ingezet Raadsinformatiebrief actuele svz arbeidsmarkt regio.doc\blz. 2

3 Niet-werkende werkzoekenden naar leeftijd in De Kempen: Jongerenloket 2008 augustus 2008 december 2009 februari 2009 mei 2009 augustus jaar jaar jaar Totaal Bij Werkplein De Kempen staan 146 jongeren t/m 26 jaar als werkloos ingeschreven (peildatum ). Door de algemene stijging van de werkloosheid worden helaas ook (steeds meer) jongeren hiermee geconfronteerd. De geschiedenis leert ons dat hun economische positie zeer kwetsbaar is. Jongeren komen nieuw op een arbeidsmarkt met weinig vacatures, hebben minder werkervaring en ook dikwijls tijdelijke contracten. Vanuit het jongerenloket willen we voorkomen dat jongeren aan hun lot worden overgelaten. De crisis dwingt jongeren langer stil te staan bij de vraag welke weg ze in willen slaan. Wordt het toch zoeken naar een baan of wordt het een vervolgopleiding? Voor jongeren die nog op school zitten is langer doorleren voor een beter diploma (een hogere startkwalificatie ) een verstandige oplossing. Het loket zal er alles aan doen de jongeren te ondersteunen. Door staatsecretaris Klijnsma zijn, onder verantwoording van Wethouder Don (gemeente Eindhoven), gelden beschikbaar gesteld om de jeugdwerkloosheid te bestrijden. Er is een werkgroep opgesteld om alle hiervoor benodigde activiteiten te organiseren in samenspraak met gemeenten, UWV WERKbedrijf en andere deelnemers. Jeugdwerkloosheidsplan (JWP) de Kempen Wij achten het van groot belang dat alles op alles wordt gezet om ervoor te zorgen dat jongeren niet werkloos worden/blijven, maar geactiveerd worden tot scholing en/of werk. In dit kader hebben WVK-groep en ISD de Kempen een plan (JWP) ontwikkeld dat voorziet in het realiseren van 40 leerwerkplekken in de regio, zowel bij WVK-groep zelf als bij reguliere werkgevers. De uitvoering van dit plan, waarbij het Werkplein De Kempen betrokken is, is inmiddels gestart en de eerste contacten met het regionale bedrijfsleven voor leerwerkbanen en/of stagemogelijkheden zijn gelegd. Of dit plan een succes wordt, hangt voor een groot deel af van de bereidheid van werkgevers om hierin te participeren. De eerste ervaringen zijn wat dat betreft positief. Werkgevers Raadsinformatiebrief actuele svz arbeidsmarkt regio.doc\blz. 3

4 tonen zich zeer verantwoordelijk en doen, binnen hun mogelijkheden, hun uiterste best om kansen te bieden aan jongeren. Mobiliteitscentra Dit is een (nieuwe) vorm van dienstverlening waarmee de ketenpartijen werkloosheid van werknemers trachten te voorkomen. Het WERKbedrijf heeft landelijk 30 mobiliteitscentra gelieerd aan de plusvestigingen van het WERKbedrijf. In Eindhoven is zo n mobiliteitscentrum ingericht en functioneel. Specifiek voor de Kempen is een mobiliteitsteam samengesteld dat vanuit de locatie Werkplein De Kempen opereert en dat, samen met de werknemers van dit Werkplein, diverse activiteiten uitvoert die verder in deze nieuwsbrief beschreven worden. Nieuw ondernemersloket voor Kempische ondernemers De gevolgen van de huidige crisis zijn duidelijk merkbaar voor het Kempische bedrijfsleven. Zo groeit de stroom werkzoekenden en hebben bedrijven steeds meer moeite om financieringen rond te krijgen. Om deze en andere negatieve effecten van de economische malaise het hoofd te bieden, is op in het BVG Werkplein De Kempen het regionale ondernemersloket MKB- Serviceloket geopend. Men kan hier op afspraak terecht met uiteenlopende vragen op het gebied van bijvoorbeeld financieringen, subsidiemogelijkheden, bedrijfsovernames en het starten van een nieuw bedrijf. Opleidingscheques (regionale leerbonactie) Om de arbeidsmarktpositie van werklozen of met werkloosheid bedreigden te versterken en kwalificaties te verbeteren zodat hun kansen op de arbeidsmarkt (op termijn) toenemen, is een regionale leerbonactie ontwikkeld. Leerbon is overigens een werktitel, want de officiële benaming is opleidingscheque. Dit vooral om verwarring met de Provinciale leerbonnen te voorkomen. Inwoners uit de gehele regio Zuidoost-Brabant kunnen in aanmerking komen voor een opleidingscheque, waarmee een opleiding betaald kan worden. Per opleidingscheque kan een opleiding ingekocht worden van maximaal 2.000,-. Vanuit het Werkplein de Kempen zijn inmiddels 15 bonnen uitgezet. Dit aantal zal de komende maanden zeker verder stijgen, omdat nog niet iedereen op de hoogte was van deze mogelijkheid. Perspublicaties en specifieke voorlichting zullen hierin verandering moeten brengen. Doel Het versterken van de arbeidsmarktpositie en het vergroten van werkkansen van kandidaten. Doelgroep De doelgroep bestaat uit nieuwe werkloze werkzoekenden of met werkloosheid bedreigden die geen aanspraak kunnen maken op zogenoemde voorliggende voorzieningen zoals WTV-regeling, Raadsinformatiebrief actuele svz arbeidsmarkt regio.doc\blz. 4

5 deeltijd WW of studiefinanciering. Uitkeringsgerechtigden, die al via bestaande reïntegratievoorzieningen naar werk of activering bemiddeld worden, vallen buiten de doelgroep. Competentietesten (CTC) Werkcoaches van het UWV WERKbedrijf de Kempen ondersteunen werkzoekenden middels het aanbieden en laten uitvoeren van CTC-testen. Competentietesten worden ingezet om de klant een beter inzicht te verschaffen in de eigen competenties, capaciteiten en drijfveren. CTC is niet alleen geschikt voor mensen die geen zicht hebben op hun mogelijkheden of eigen kwaliteiten, maar is ook een uitstekend startpunt voor de bemiddeling van werkzoekenden. In een CTC-gesprek is vaak meer tijd en ruimte om dieper in te gaan op een specifieke klantvraag, ontwikkelingsmogelijkheden en -belemmeringen versus kansen. De uitkomst van de CTC-inzet kan gebruikt worden om het verdere bemiddelingstraject vorm te geven. Zowel de adviseur als de klant krijgen een beter beeld van de mogelijkheden op de arbeidsmarkt en ondersteuningsbehoefte van de klant. CTC kan een positief effect hebben op het zelfbeeld en zelfwaardering van de klant wat doorwerkt in de presentatie (zowel persoonlijk als per brief) bij werkgevers. Arbeidsmakelaar Vanuit de ISD de Kempen en het Samenwerkingsverband Valkenswaard is sinds 2008 een arbeidsmakelaar werkzaam in deze regio s. Als opdracht heeft hij het informeren en adviseren van met name werkgevers in het Midden en Kleinbedrijf (MKB) over de verschillende mogelijkheden voor deze werkgevers vanuit gemeentelijk oogpunt en beleid. Voornaamste taak is ook het trachten uitkeringsgerechtigden van de gemeenten (WWB klanten) een baan of stageplek bij werkgevers te kunnen bieden; dit in samenwerking met de klantmanagers van de gemeenten. Hij heeft gezorgd voor het binnenhalen van projecten om uitkeringsgerechtigden een leer/werkplek aan te bieden. Activiteiten 45+ ers In december 2008 is (ook vanuit Werkplein De Kempen) het project Talent 45+ gestart. Met dit project wil UWV WERKbedrijf in twee jaar tijd extra 45-plussers aan het werk helpen. Het project loopt tot 1 januari De oudere werkzoekenden komen moeilijk aan het werk. Werkgevers zijn terughoudend om 45- plussers in dienst te nemen. Dat komt vooral door de heersende beeldvorming over 45-plussers. Zo zouden ze duur zijn, minder flexibel zijn en het werktempo maar moeilijk kunnen bijbenen. Onderzoek toont aan dat dit niet klopt. Werken met 45-plussers biedt zelfs duidelijke voordelen. Ondanks de terughoudendheid kan de werkgever niet om de 45-plusser heen. Tot 2020 zal het aantal 50-plussers op de arbeidsmarkt stijgen met veertig procent en daarmee groeien tot 6,7 miljoen, terwijl het aantal jongeren op de arbeidsmarkt terugloopt. Uiteindelijk zal een werkgever daarom toch uitkomen op 45-plussers om zijn vacatures te vervullen Raadsinformatiebrief actuele svz arbeidsmarkt regio.doc\blz. 5

6 Voor het project Talent 45+ zet UWV WERKbedrijf extra werkcoaches in die 45-plussers ondersteunen bij het vinden van werk. Dit kan via bemiddeling (plaatsing op een vacature) maar ook door middel van begeleiding bij het vinden van werk of bij het starten als zelfstandige. Binnen het project krijgt de beeldvorming rond oudere werknemers alle aandacht. Werkgevers en intermediairs moeten (weer) oog krijgen voor de specifieke kwaliteiten van 45-plussers. Zo hebben veel ouderen een schat aan werk- en levenservaring. Ook vormen veel oudere werknemers een stabiele factor in de organisatie waarin ze werkzaam zijn. Dat is goed voor de continuïteit van de organisatie en het maakt het rendabel om in oudere werk- nemers te investeren Voor werkgevers zijn er diverse mogelijkheden om middels subsidies een 45+ er aan het werk te helpen. Oirschot, d.d. 15 december 2009 Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders, Paula Perriëns, Secretaris Ruud Severijns, Burgemeester Raadsinformatiebrief actuele svz arbeidsmarkt regio.doc\blz. 6