min i ii i in ii i ii mi ii Oosterhout gemeente Aan de gemeenteraad In behandeling bij

Transcriptie

1 gemeente WW w Oosterhout min i ii i in ii i ii mi ii Aan de gemeenteraad Datum Uw kenmerk - 2 JUNI 2014 IO In behandeling bij r.van.haaf@oosterhout.nl Onderwerp Voorkeursalternatief verbreding A27 Hooipolder - Houten Geachte raad, Via de voortgangsrapportage mobiliteitsplan 2012 I 2013 bent u begin 2014 geïnformeerd over de stand van zaken rond de verbreding van de A27, gedeelte Hooipolder - Houten. In de voortgangsrapportage is aangegeven dat medio 2014 het voorkeursalternatief zou worden gekozen. Inmiddels heeft de minister haar besluit genomen en is variant E3 tot voorkeursalternatief benoemd. Zie ook bijgevoegde brief van de minister aan de kamer. Daarmee volgt de minister het advies van de Bestuurlijke Adviesgroep A27 (BAG), waarin ook de gemeente Oosterhout vertegenwoordigd is. Variant E3 voorziet in capaciteitsuitbreiding op het gehele traject Hooipolder - Houten. De uitvoering verschilt echter per deeltraject. Zo worden op het deeltraject Scheiwijk ^ tankstation/rustplaats iets ten noorden van Gorinchem) - Werkendam (één van de prioritaire deeltrajecten) extra rijstroken aangelegd, terwijl de capaciteitsuitbreiding op het deeltraject Werkendam - Hooipolder uit de aanleg van een spitsstrook bestaat. Wij hebben ons in deze fase met name hard gemaakt voor maatregelen aan het knooppunt Hooipolder, waarbij de inzet was dat de te treffen maatregelen zouden moeten passen in een eindplaatje van een volwaardig knooppunt. De minister heeft besloten om als onderdeel van variant E3 de drukste kruisende richting (A59 Oosterhout s» A27 Utrecht) ongelijkvloers uit te voeren. Dit als een eerste stap om Hooipolder op termijn om te bouwen tot een volledig ongelijkvloers knooppunt. Wij zien echter mogelijkheden om de verkeersafwikkeling op het knooppunt Hooipolder met relatief kleinschalige maatregelen nog verder te verbeteren. Hiervoor hebben wij (via de regio West Brabant) bij zowel de minister als de Tweede Kamer aandacht gevraagd in het licht van de besluitvorming die nog moet plaatsvinden over de rijksbijdrage voor de Ruit Eindhoven. De betreffende brief doen wij u hierbij eveneens ter informatie toekomen. Een brief met soortgelijke inhoud is verstuurd naar de vaste kamercommissie. Voor wat betreft de daadwerkelijke uitvoering van de werkzaamheden is nu niet meer bekend dan dat in 2019 met de werkzaamheden zal worden gestart. Aannemelijk is dat begonnen zal worden met het deeltraject Scheiwijk - Werkendam (waarop o.a. de brug bij Gorinchem is gelegen). postadres Postbus 10150,4900 GB Oosterhout telefoon U0162 stadhuis@oosterhout.nl bezoekadres SLotjesveld 1 Oosterhout fax (0162) internet

2 gemeente WW w Oosterhout Dat pas in 2019 met de werkzaamheden zal worden gestart, heeft enerzijds te maken met een aantal procedures dat nog doorlopen zal moeten worden. Echter door bepaalde stappen daarin te combineren, zou tijdwinst te behalen moeten zijn. Anderzijds is dit een gevolg van bezuinigingen bij het rijk. Besloten is een aantal grotere infrastructurele projecten, waaronder de A27 Hooipolder - Houten, qua uitvoering naar achteren te schuiven in de tijd. Daardoor zijn er pas in 2019 middelen op de rijksbegroting gereserveerd om de A27 daadwerkelijk aan te pakken. Op het gedeelte van de A27 ten zuiden van Hooipolder zijn geen capaciteitsverruimende maatregelen voorzien. De minister heeft in 2005 besloten de planstudie te beperken tot het gedeelte van de A27 ten noorden van Hooipolder (zie ook bijgevoegde notitie waarin de voorgeschiedenis is beschreven). Wij hebben sindsdien diverse pogingen ondernomen om ook het zuidelijke deel van de A27 weer op de agenda van het rijk te krijgen, maar helaas zonder resultaat. In relatie tot de onlangs door uw raad aangenomen motie kunnen wij melden dat: - de wens om de aanpak van de A27 te versnellen breed gedeeld wordt. In de brief die onlangs namens de regio aan de minister is verstuurd, zijn hiertoe ook suggesties gedaan. - voor het knooppunt Hooipolder in 2013 een studie is uitgevoerd waarbij naar de mogelijkheden van een volledig knooppunt is gekeken. Echter de beperkende factor zijn de financiële middelen. Binnen het budget dat er is, is gedeeltelijke ombouw thans het hoogst haalbare. De "winst" die de afgelopen periode echter is geboekt, is dat nu gekozen is voor een variant die op termijn uit te breiden is tot een volwaardig knooppunt. De oplossing die het ministerie in eerste instantie voor ogen had voor Hooipolder bood die mogelijkheid niet. In het vervolgproces zullen wij blijven pleiten voor een volledig knooppunt Hooipolder en het aanpakken van ook het meest zuidelijke deel van de A27. Daarnaast zullen wij er eveneens aandacht voor blijven vragen dat de maatregelen aan de A27 een eventuele toekomstige spoorlijn Breda - Utrecht niet onmogelijk I onnodig duur maken 1. Hiertoe zullen wij ook gebruik maken van de formele inspraakmogelijkheden die ons ter beschikking staan. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Oosterhout, burgemeester, taris. een planologische ruimtereservering is formeel niet mogelijk onder meer omdat aanleg van de spoorlijn niet voorzien is in het rijksbeleid, zoals vastgelegd in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR). postadres Postbus 10150, 4900 GB Oosterhout telefoon H0162 bezoekadres Slotjesveid 1 Oosterhout fax 10162) internet stadhuis@oosterhout.nl

3 Ministerie van Infrastructuur en Milieu > Retouradres Postbus EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg JG Den Haag Postbus EX Den Haag T F IENM/BSK-2014/74042 Bijlage(n) 1 Datum 18 april 2014 Betreft Voorkeursalternatief A27 Houten-Hooipolder Geachte voorzitter, Met deze brief informeer ik uw Kamer dat ik voor het project A27 Houten - Hooipolder een voorkeursalternatief heb vastgesteld. Het project A27 Houten Hooipolder betreft een lang traject (47 km) door 3 provincies en langs 10 gemeenten. Het project bestaat uit vier deeltrajecten, waarvan twee prioritair zijn: Houten-Everdingen en Scheiwijk-Werkendam. Dit zijn de trajecten waar de bereikbaarheidsknelpunten het grootst zijn. Als bijlage 1 bij deze brief is een figuur van het project toegevoegd. Het door mij gekozen voorkeursalternatief is de zogenaamde E3 variant. Van de drie onderzochte varianten in zeef 2 leidt deze tot de grootste verbetering van de doorstroming op de A27 en heeft deze de hoogste MKBA-score. Deze variant wordt door de regio ondersteund. In onderstaande tabel is weergegeven hoe het traject A27 Houten-Hooipolder eruit zal zien na uitvoering van de maatregelen bij het voorkeursalternatief. Houten- Everdíngen- Scheiwijk- Werkendam- Everdingen Scheiwijk Werkendam Hooipolder w 4 rijstroken 2 rijstroken + spitsstrook 4 rijstroken 2 rijstroken 4 spitsstrook O 2 rijstroken 4- spitsstrook 2 rijstroken 4- spitsstrook 3 rijstroken 2 rijstroken 4 spitsstrook In 2011 heeft uw Kamer een motie aangenomen (Tweede Kamer, vergaderjaar , A, nr. 56) waarin naast de brug bij Gorinchem de aanpak van Knooppunt Hooipolder als tweede prioriteit werd aangemerkt. In 2013 heeft uw Kamer daarnaast een motie aangenomen waarin onder andere wordt gevraagd de rijksbijdrage voor de Ruit Eindhoven te temporiseren en eerst in te zetten voor de realisatie van een l e fase van een volwaardig Knooppunt Hooipolder (Tweede Kamer, vergaderjaar , A, nr. 52). In mijn brief aan uw Kamer van 12 juli 2013 (Tweede Kamer, vergaderjaar , A, nr. 110) heb ik al aangegeven dat ik een eerst fase van een volledige reconstructie van het Knooppunt als uitgangspunt heb genomen voor het Pagina 1 van 4

4 verdere onderzoek naar een voorkeursalternatief. Op basis van dit onderzoek heb ik besloten dat ik deze gedeeltelijke reconstructie zal opnemen in het voorkeursalternatief. Deze keuze wordt door de regio ondersteund. Deze aanpak kan ik realiseren binnen het voor dit project beschikbare budget, en temporisering van de rijksbijdrage voor de Ruit Eindhoven is hiervoor niet nodig. Ministerie van Infrastructuur en Milieu IENM/BSK-2014/74042 Besluitvormingsproces In 2010 is de eerste fase MER voor het project A27 Houten (toen nog Lunetten)- Hooipolder afgrond. Het oorspronkelijke voorgenomen alternatief uit de eerste fase MER kost Cl,6 miljard. Voor dit alternatief was echter onvoldoende budget beschikbaar. Na versoberings- en faseringsonderzoek bleek dat een sterk versoberd alternatief E mogelijk binnen het beschikbare budget te realiseren was. Dit alternatief is als uitgangspunt gekozen voor de verdere verkenning van dit project. Volgens de afspraken die zijn gemaakt in het kader van "sneller en beter" zijn in twee trechteringsstappen, zeef 1 en zeef 2, 13 varianten afgewogen. In zeef 1 is gekozen voor het verder onderzoeken van 3 varianten. Deze varianten zijn de meest optimale combinatie van probleemoplossend vermogen en kosten. De hoofdconclusie van het onderzoek in zeef 2 is dat geen van de 3 varianten het bereikbaarheidsprobleem volledig op lost. Alle varianten zorgen wel voor een afname van het bereikbaarheidsknelpunt en een forse toename van het aantal voertuigkilometers. De toename van verkeersprestatie is het grootste bij variant E3. Het aantal voertuigverliesuren daalt bij deze variant met 40 0 Zo t.o.v. de referentie. Dat is bij beide andere varianten beperkt tot 20 0 Zo. Dit komt met name doordat bij variant E3 op alle 4 deeltrajecten van het project een verbreding plaats vindt. Bij de andere varianten worden niet op elk van de 4 deeltrajecten maatregelen genomen. Dit leidt tot flessenhalzen en een verminderde doorstroming. Voor het project is ook een MKBA opgesteld en een second opinion op deze MKBA door het Kennisinstituut voor de Mobiliteit (KIM). De positieve verkeersprestatie van variant E3 vertaalt zich ook in een hogere baten/kosten verhouding. Ook de effecten op milieu (geluid, lucht en dergelijke) en verkeersveiligheid zijn bekeken. De belangrijkste conclusie is dat de varianten op deze effecten nauwelijks onderscheidend zijn. De belangrijkste conclusies voor alle varianten zijn:» Er zijn over het hele zoekgebied nauwelijks effecten op het onderliggend wegennet.» Cultuurhistorie wordt negatief beoordeeld door de aantasting van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, met name het fort bij Altena. Bij verdere uitwerking van het voorkeursalternatief in de planuitwerkingsfase wordt dit nader afgestemd met de Rijksdienst voor Cultuurhistorie en Erfgoed. De resultaten van de onderbouwende studies (verkeerseffecten, milieueffecten, MKBA en second opinion) zijn beschikbaar op de projectwebsite: en projecten/a weqenza27zhouten hooipolder/ Budget Het taakstellend budget voor dit project is C721 min (pp. 2013). De kosten voor het uitvoeren van variant E3 zijn C808 min. Rekening houdend met een PPS- Pagina 2 van 4

5 taakstelling van C 30 min heb ik het taakstellend budget voor dit project met C 57 min. vanuit de investeringsruimte wegen verhoogd tot C 778 min. Gegeven de spelregels voor de PPS-taakstelling is dit bedrag voldoende om variant E3 uit te voeren. Vervolgprocedure Ik zal aan Rijkswaterstaat opdracht geven om een (ontwerp) tracébesluit (O)TB op te gaan stellen voor dit project gebaseerd op het voorkeursalternatief. Voor dit (O)TB zal ook een milieu effect rapportage worden opgesteld. De planning is om het ontwerp tracébesluit ter inzage te leggen in 2016 en het tracébesluit vast te stellen in De planning is om de schop in de grond in 2019 plaats te laten vinden waarna de weg tussen open kan worden gesteld. Ministerie van Infrastructuur en Milieu IENM/BSK-2014/74042 Hoogachtend, DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, mw. drs. M.H. Schultz van Haegen Pagina 3 van 4

6 bijlage 1: Traject A27 Houten-Hooipolder A27 Houten - Hooipolder Ministerie van Infrastructuur en Milieu Alternatief E Utrecht De Bilt IENM/BSK-2014/74042 Woerden \knooppwi ^^jtunetten Zeist IJsselstein Nieuwegein Houten Lunetten - Houten Project Ring Utrecht Deeltraject i Vianen Jf LiĽüiĽU Houten - Everdingen: Westbaan verbreden naar ïx 4 rijstroken. Schoonhoven \ Knooppunt Everdingen: Bestaande knooppunt handhaven. j Meerkerk Everdingen - Scheiwijk: Oplossing afhankelijk van beschikbare budget. Leerdam knooppunl dońnchem Deeltraject 3 ļ.ne Hoogblokland Gonnchem Scheiwijk - Werkendam: 2x4 rijstroken. Nieuwe Merwedebrug voor de westbaan. Almkerk Deeltraject 4 Werkendam - Hooipolder Oplossing afhankelijk van beschikbare budget. r j^awimaai Raamsdonksveei Knooppunt Hooipolder Motie Tweede Kamer aangenomen, mogelijkheden binnen ontwerp en budget worden bekeken. Oosterhout Pagina 4 van 4

7 1 Ministerie van l&m t.a.v. de minister M. Schultz van Haegen Postbus EX Den Haag Uw kenmerk Betreft Bijlage Motie Ruit Eindhoven Datum Contactpers. Telefoon 30 maart 2014 De heer Verduin Geachte mevrouw Schultz van Haegen, Eind 2013 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen m.b.t. de Ruit Eindhoven. Over de uitvoering van deze motie zijn op 23 januari jl. vragen gesteld door de Kamercommissie l&m. Op 21 februari jl. heeft u op deze vragen gereageerd. Uit uw beantwoording valt op te maken dat een besluit over het al dan niet inzetten van de rijksbijdrage voor de Ruit Eindhoven voor andere projecten (zoals de A27 Houten - Hooipolder) pas zal worden genomen tijdens het BO MIRT eind Als regio West-Brabant zouden wij het toejuichen er een additionele rijksbijdrage komt voor de A27 en de A58 die de uitvoering van deze projecten zou kunnen versnellen, zoals beoogd in de motie. Ons inziens zijn er mogelijkheden om binnen de MIRT-procedure van de A27 stappen te combineren, waardoor naast tijdswinst ook kostenbesparingen kunnen worden ingeboekt. Dat er ruimte voor versnelling is, wordt door u beaamd in uw brief van 21 februari jl.. Deze besparingen kunnen dan vervolgens worden ingezet bij het verder optimaliseren van een toekomstvaste oplossing voor knooppunt Hooipolder. Wij willen hiermee nogmaals aandacht vragen voor het knooppunt Hooipolder. Het voorkeursalternatief voor het knooppunt Hooipolder voorziet er thans in dat alleen de verkeersstroom van de A59 West (Zonzeel) richting de A27 Noord conflictvrij wordt gemaakt. Hoewel deze ingreep een betere oplossing biedt dan het eerder voorgestelde "B-" alternatief, zijn er maatregelen denkbaar die de situatie ter plekke verder zouden kunnen verbeteren. Wij denken met name aan het "uit de regeling halen" van het rechtsafslaand verkeer. Deze maatregel wordt ook benoemd in het advies dat de Bestuurlijke AdviesGroep A27 (BAG A27) onlangs aan u heeft uitgebracht. Het betreft een maatregel die op bepaalde richtingen relatief eenvoudig kan worden gerealiseerd en waar al het verkeer dat van het knooppunt gebruik maakt, baat bij heeft. Deze maatregel sluit prima aan bij de motie Ruit Eindhoven en de motie Kuiken c.s., die de Tweede Kamer in december 2011 al heeft aangenomen. Daarin is u verzocht om naast het knelpunt Gorinchem, ook prioriteit te geven aan de aanpak van het knelpunt Hooipolder. In de motie Kuiken c.s. is ook gevraagd om de aanleg van een toekomstige treinverbinding Utrecht - Breda niet onmogelijk te maken (cq. niet onnodig duur te maken). Bij de uitwerking voor de plannen voor het voorkeursalternatief blijkt tot nog toe echter niet op welke wijze rekening wordt gehouden met een (latere) inpassing van die spoorlijn. Dit ondanks diverse toezeggingen van u. Wij zouden "het niet onmogelijk maken van de spoorlijn" graag terug willen zien in de verdere uitwerking. Regio West-Brabant I Postbus 503 I 4870 AM Etten-Leur Tel (076) infogjwest-brabant.eu I www west-brabant.eu Inschrìjvmgsnr KvK: I BNG bankrekening NL31BNGH

8 h. 1-, 1 De besluitvorming over het voorkeursalternatief voor de A27 Houten - Hooipolder bevindt zich thans in een vergevorderd stadium. Wij pleiten ervoor dat -in afwachting van een besluit over de motie Ruit Eindhoven- in ieder geval de planologische ruimte wordt opengehouden binnen de planstudie voor de A27 Houten - Hooipolder om "vrije rechtsaffers" bij Hooipolder te creëren. Ons inziens hoeft dit de procedure geenszins te vertragen omdat er geen sprake is van een nieuw alternatief, maar van een verdere optimalisatie van het voorkeursalternatief. Wij verzoeken u dit te betrekken bij uw overleggen in het kader van het MIRT. Een brief met bovenstaande inhoud hebben wij ook toegestuurd aan de Kamercommissie l&m. Hoogachtend, Voorzitter portefeuìhehoudep De heer Braspennmg^^«^', '^ Mobiliteit Re r est-brabant,

9 A27: de voorgeschiedenis Voor investeringen in rijkswegen hanteert het rijk de zogenaamde MI(R)T systematiek. Binnen deze systematiek wordt onderscheid gemaakt in 3 fases: verkenning (problematiek), planstudie (oplossingen) en uitvoering. Verkenning In 2004 is een MIT verkenning uitgevoerd voor de A27, gedeelte Utrecht - Breda. Daarbij is de problematiek van de gehele A27 in beeld gebracht. Op basis van de resultaten van deze verkenning heeft het ministerie in 2005 besloten om de planstudie te beperken tot het gedeelte van de A27 tussen de knooppunten Lunetten en Hooipolder. Derhalve is uitsluitend het gedeelte van de A27 Lunetten - Hooipolder in 2005 in het investeringsprogramma van het rijk (MIT: meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport, tegenwoordig MIRT) opgenomen. Planstudie In 2007 is als eerste formele stap van de planstudiefase de startnotitie voor de A27 gedeelte Lunetten - Hooipolder gepubliceerd. In 2008 zijn de richtlijnen gepubliceerd. Op beide documenten is door onze gemeente een reactie ingediend met als strekking dat ook het zuidelijke deel van de A27 (gedeelte Hooipolder - St. Annabosch) onderdeel van de planstudie zou moeten zijn. Dit is beide keren afgewezen door het ministerie. Reden hiervoor was dat de doorstroming op het zuidelijke deel van de A27 voldeed aan de richtlijnen van het ministerie. In 2007 is voorts in samenwerking met de provincie en de gemeente Breda een "eigen" verkenning uitgevoerd voor het zuidelijke deel van de A27 (regionale verkenning A27 Zuid). Ook de resultaten daarvan vormden voor het ministerie geen reden de planstudie uit te breiden. Wel heeft de regionale verkenning er toe geleid dat er zowel door de provincie als door het rijk gelden beschikbaar zijn gesteld voor maatregelen aan een aantal open afritten: de quick wins. Deze gelden zijn in 2009 en 2010 besteed ten behoeve van de aanpassing aan drie open afritten in Oosterhout; met name de situatie bij de aansluiting Oosterhout Zuid is aanzienlijk verbeterd. In 2010 zijn de tussentijdse resultaten van de planstudie (MER l s t e fase A27 Lunetten - Hooipolder) gepubliceerd en is besloten één alternatief (alternatief B) verder uit te werken. Hierover is toen ook advies uitgebracht door de BAG (Bestuurlijke adviesgroep A27) waarin ook de gemeente Oosterhout vertegenwoordigd is. Eén van de onderdelen van het advies van de BAG was om ook de verkenning voor het zuidelijke deel van de A27 (Hooipolder - St. Annabosch) te actualiseren. Dit onderdeel van het advies is niet overgenomen door het ministerie. Bij de verdere uitwerking van alternatief B (dat overigens nog voorzag in een volledige ombouw van het knooppunt Hooipolder) bleek begin 2011 dat de middelen die het ministerie voor de A27 had gereserveerd bij lange na niet voldoende waren om alternatief B te realiseren. Vandaar dat sinds medio 2011 vooral gezocht is naar mogelijkheden om te versoberen. In 2012 en 2013 zijn nieuwe alternatieven ("E alternatieven") uitgewerkt voor de verbreding van de A27 tussen knooppunt Hooipolder en Houten (het tracédeel Houten - Lunetten is ondergebracht bij de planstudie Ring Utrecht). Eind 2013 resteerden er nog drie alternatieven (E3, E4 en E9) waar een keuze uit moest worden gemaakt.