Achilleshiel van de Rotterdamse economie. Smart Urban Region. De arbeidsmarkt als. Rotterdam als

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Achilleshiel van de Rotterdamse economie. Smart Urban Region. De arbeidsmarkt als. Rotterdam als"

Transcriptie

1 Rotterdam als Smart Urban Region De arbeidsmarkt als Achilleshiel van de Rotterdamse economie Frank van Oort 17 februari

2 Opschaling 2

3 Bottom-up

4 Mobiliteit, transities en keuzevrijheid in de stad Good to Have maar wat is Structurally Needed

5 De Rotterdamse economie de maat genomen? 1. Concurrentiekracht 2. Compositiekracht en veerkracht 3. Agglomeratiekracht 4. Integratiekracht en netwerkkracht 5. Inbeddingskracht en vernieuwingskracht 4. Bestuurskracht 5

6 Concurrentiekracht Handel Kennis (R&D)

7 Concurrentiekracht Ambities: 1. Nichemarkten 2. Economische en technologische transities 3. Consumptiestad en toerisme Voorwaarden: 4. Private kennis en investeringen 5. Inbedding FDI en posities in waardeketens 6. ZZP, MKB en grootbedrijf 7. Skills en vaardigheden 8. De consumptiestad die werkt 9. Regionale samenwerking

8 Groei decompositie Compositiekracht Regio i exporteert naar markt j Groei regio i door groei vraag in markt j Marktaandeel regio i in markt j Structurele groei regio i (winst in marktaandeel in j) Groei regio j Markt j Vraaggestuurde versus structurele groei 8

9 Compositiekracht 2 voorbeelden: chemie en landbouw

10 Compositiekracht Er zijn in Rijnmond meer sectoren die marktaandeel verliezen dan winnen Mondiale waardeketen ontwikkeling beperkt grijpbaar voor regionale economie Cross-overs van sectoren mogelijk? Nieuwe sectoren nodig?

11 Agglomeratiekracht Agglomeratie zorgt voor een productiviteitspremie (+5%) Sharing, matching, learning Productiestad Dienstenstad Consumptiestad

12

13 Netwerkkracht en intergratiekracht Regio s kunnen omvang van elkaar lenen (polycentriciteit) en samen ook de 5% premie genereren, mits fysiek, economisch en bestuurlijk verbonden. Kan op meerdere schalen!

14 De ABC-regio (Amsterdam Brussels Cologne)

15

16

17 Netwerkkracht en intergratiekracht Borrowed size: Er moet iets van elkaar te lenen zijn Je moet het ook willen (uit)lenen Fysieke verbondenheid en functionele verbondenheid

18 Inbeddingskracht Life sciences & health Zakelijke diensten, Maintenance Logistiek Creatieve sectoren ICT, Tuinbouw, Water Chemie

19

20 Inbeddingskracht

21 Inbeddingskracht en vernieuwingskracht Cross-overs Stedelijke en haven economie (evolutie) go with the flow Economische transities (revolutie) Ruimtelijke voorwaarden Economische voorwaarden Skills en menselijk kapitaal Voor iedereen in Rijnmond?

22 Werkgelegenheid kennisintensieve activiteiten (HKA) + 1,0 baan + 0,3 baan* Werkgelegenheid ondersteunende Activiteiten (OA) + 0,1 baan + 0,1 baan Werkgelegenheid laaggeschoolden in kennisintensieve activiteiten Werkgelegenheid laaggeschoolden in ondersteunende activiteiten * Nederland: + 0,4 baan Hoogwardige kennis-activiteiten (HKA, met SBI-code): Farmaceutische grondstoffen en producten (21), computers & optische apparatuur (26), uitgeverijen (58), telecommunicatie (61), diensten ICT (62, 63), financiële diensten (64-66), accountancy (69), holdings (70), ingenieursbureaus (71), R&D onderzoek (72), marktonderzoek (73), consultancy (74), openbaar bestuur (84), onderwijs (85). Ondersteunende activiteiten (OTA, met SBI-code): Reparatie (33), koeriers (53), catering (56), logies (55), verhuur OG (68), verhuur auto s en machines (77), uitzendbureaus en personeel bemiddeling (78), beveiliging (80), schoonmaak en reiniging (81), maatschappelijke dienstverlening (88), wellness (96).

23 Bestuurskracht in Smart Urban Regions: o Local buzz en global pipelines o Balans tussen opschalen en zelforganisatie o Economische en technologische transities o Economisch en ruimtelijk beleid o Stad en haven o Verdienvermogen en investeringen o Regionale arbeidsmarkt o Trek in schoorsteen o Regionale woningmarkt en voorzieningen 23

24 Bestuurskracht in Smart Urban Regions: o Local buzz en global pipelines o Balans tussen opschalen en zelforganisatie o Economische en technologische transities o Economisch en ruimtelijk beleid o Stad en haven o Verdienvermogen en investeringen o Regionale arbeidsmarkt o Trek in schoorsteen o Regionale woningmarkt en voorzieningen 24

25 Bestuurskracht in Smart Urban Regions: o Local buzz en global pipelines o Balans tussen opschalen en zelforganisatie o Economische en technologische transities o Economisch en ruimtelijk beleid o Stad en haven o Verdienvermogen en investeringen o Regionale arbeidsmarkt o Trek in schoorsteen o Regionale woningmarkt en voorzieningen 25

Veerkracht en de regionale arbeidsmarkt

Veerkracht en de regionale arbeidsmarkt Veerkracht en de regionale arbeidsmarkt Kansen op vernieuwing in Rijnmond Economische Verkenningen Rotterdam, 26 februari 2014 Anet Weterings (PBL) & Frank van Oort (UU) Regionale sectorstructuur en groei

Nadere informatie

Steden als motoren van economische groei

Steden als motoren van economische groei Steden als motoren van economische groei CROW Inspiratiedag hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) Het Bimhuis, Amsterdam 7 December 2017 Dr. Otto Raspe 1 @ottoraspe @leefomgeving 2 Nieuwe geografie van banen

Nadere informatie

steden Concurrentiekracht van polycentrische 16 2015/01 S+RO Mark Thissen Planureau voor de Leefomgeving Mark.Thissen@pbl.nl

steden Concurrentiekracht van polycentrische 16 2015/01 S+RO Mark Thissen Planureau voor de Leefomgeving Mark.Thissen@pbl.nl 16 2015/01 S+RO Mark Thissen Planureau voor de Leefomgeving Mark.Thissen@pbl.nl Frank van Oort Erasmus Universiteit Rotterdam, Universiteit Utrecht F.G.vanOort@uu.nl Zuidas Amsterdam, financiële en zakelijke

Nadere informatie

Onderzoeksflits. Utrecht.nl/onderzoek

Onderzoeksflits. Utrecht.nl/onderzoek Onderzoeksflits Platform31 De concurrentiepositie van Nederlandse steden. Nieuwe inzichten voor de Utrechtse economie en voor intergemeentelijke samenwerking Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling

Nadere informatie

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Beleidscommissie Strategische raadsagenda Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Opdracht strategische raadsagenda Wat willen we bereiken: Visie op de positionering van Harderwijk in de context

Nadere informatie

Woon- en leefklimaat Zuid-Holland vanuit bedrijfsoptiek

Woon- en leefklimaat Zuid-Holland vanuit bedrijfsoptiek Woon- en leefklimaat Zuid-Holland vanuit bedrijfsoptiek Den Haag, 1 juni 2015 Agenda 1 Kader: relatie wonen-werken 2 Opzet onderzoek 3 Werkgelegenheid 4 Waardering woon- en leefklimaat 5 Rol woon- en leefklimaat

Nadere informatie

Winnaars en verliezers

Winnaars en verliezers Winnaars en verliezers Regionaal economische concurrentie in Nederland en Vlaanderen Mark Thissen & Frank van Oort Project: Napoleon, platform 31 & PBL RSA Nederland Voorjaarsdag 2014: Mobiliteit en Infrastructuur

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Factsheetrapportage sector maintenance De provincie heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA ' laten uitvoeren. Om het menselijk kapitaal in de regio te behouden en

Nadere informatie

Eerste uitkomsten werkgelegenheidsonderzoek 2013 Gelderland

Eerste uitkomsten werkgelegenheidsonderzoek 2013 Gelderland Eerste uitkomsten werkgelegenheidsonderzoek 2013 Gelderland Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland De uitvoering van de PWE 2013 vond plaats in opdracht van de onderstaande instanties: Gemeenten

Nadere informatie

VERDIENVERMOGEN EN AANPASSINGSVERMOGEN IN DE NOORDVLEUGEL

VERDIENVERMOGEN EN AANPASSINGSVERMOGEN IN DE NOORDVLEUGEL VERDIENVERMOGEN EN AANPASSINGSVERMOGEN IN DE NOORDVLEUGEL 10 november 2015 Prof. Dr. Oedzge Atzema Olaf Koops Msc Dr. Walter Manshanden Dr. Han Olden Daniel Speldekamp MSc AANLEIDING Regionale koplopers

Nadere informatie

ScaleUp Dashboard 2015

ScaleUp Dashboard 2015 Rapportage ScaleUp Dashboard 2015 ScaleUp Dashboard 2015 Prof. dr. Justin Jansen Lotte de Vos Rotterdam School of Management Erasmus Centre for Entrepreneurship Conclusies Nederland staat aan de Europese

Nadere informatie

Marktanalyse rapport Mijn markt

Marktanalyse rapport Mijn markt Marktanalyse rapport Mijn markt Gemaakt door: Rino Both Bedrijfsnaam: D&B SLiM testomgeving - Olbico Datum: 10-09-2015 1. Inhoud 1. Inhoud 2. Inleiding 3. Beschrijvingen van de selectie, markt en gebruikte

Nadere informatie

Werkgelegenheid in Twente. Jaarbericht 2014

Werkgelegenheid in Twente. Jaarbericht 2014 Werkgelegenheid in Twente Jaarbericht 214 Inhoudsopgave 1. Ontwikkeling werkzame personen en vestigingen (groei / afname) Ontwikkeling naar sectoren 2. Ontwikkeling naar sectoren Ontwikkeling naar branches

Nadere informatie

Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS)

Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS) Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS) versterking internationale concurrentiekracht Noordelijke en Zuidelijke Randstad & Brainport Eindhoven RE(OS)FLECTIES Utrecht, 3 maart 2016 ir. Harry van

Nadere informatie

Werken aan de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse regio s

Werken aan de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse regio s Werken aan de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse regio s Symposium Ministerie van Infrastructuur en Milieu Den Haag, 4 maart 2013 Otto Raspe, Anet Weterings, Mark Thissen, Frank van Dongen

Nadere informatie

Inhoud Tien jaar Economische Barometer Breda Kenniseconomie Visie 2011 Rabobank Stand van zaken Breda Breda & West-Brabant

Inhoud Tien jaar Economische Barometer Breda Kenniseconomie Visie 2011 Rabobank Stand van zaken Breda Breda & West-Brabant Van harte welkom! Programma 19:00 Ontvangst 19:30 Opening door Paul Rüpp 19:35 Presentatie resultaten Willem-Peter Kriek 20:00 Uit de praktijk: Bart van Nuland, Lansto BV 20:15 Uit de praktijk: Jeroen

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton Hoe financier ik de vernieuwing Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton TCNN Innovatie-expert voor MKB in N-NL Begeleiding tot daadwerkelijke vernieuwde of nieuwe producten, diensten en processen

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector Life sciences en Medische technologie De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten

Nadere informatie

Regionale samenwerkingskracht

Regionale samenwerkingskracht Regionale samenwerkingskracht Raadsledenbijeenkomst Regio Rivierenland dinsdag 15 november 2016 Dr. Marieke van Genugten Faculteit der Managementwetenschappen Bestuurskunde Samenwerkingskracht als bron

Nadere informatie

Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren,

Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren, Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren, 2012-2014 Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

De arbeidsmarkt klimt uit het dal Trends en ontwikkelingen arbeidsmarkt en onderwijs De arbeidsmarkt klimt uit het dal Het gaat weer beter met de arbeidsmarkt in, ofschoon de werkgelegenheid wederom flink daalde. De werkloosheid ligt nog

Nadere informatie

tariefgroep Hoofdactiviteit van de werkgever NACE code (indicatief)

tariefgroep Hoofdactiviteit van de werkgever NACE code (indicatief) BIJLAGE 1 BIJ HET KB TARIFERING - INDELING WERKGEVERS IN 5 TARIEFGROEPEN VOLGENS HOOFDACTIVITEIT tariefgroep Hoofdactiviteit van de werkgever NACE code (indicatief) 1 Uitgeverijen 58 1 Ontwerpen en programmeren

Nadere informatie

Bedrijvenregister Drechtsteden 2009

Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden drs. I.A.C Soffers A. van der Linden augustus 2010 Colofon Opdrachtgever Tekst Drukwerk

Nadere informatie

Regionaal Platform 20 april 2016

Regionaal Platform 20 april 2016 Regionaal Platform 20 april 2016 Programma Tijd Activiteit 13.00 uur Opening en welkom 13.15 uur Strategische agenda s metropoolvorming Door Staf Depla 14.00 uur Bereikbaarheidsopgave - stand van zaken

Nadere informatie

Rapport. Maatwerk voor brancheverenigingen. FHI federatie van technologiebranches

Rapport. Maatwerk voor brancheverenigingen. FHI federatie van technologiebranches Rapport Maatwerk voor brancheverenigingen FHI federatie van technologiebranches CBS Den Haag Henri Faasdreef 312 2492 JP Den Haag Postbus 24500 2490 HA Den Haag +31 70 337 38 00 www.cbs.nl projectnummer

Nadere informatie

De Brusselse metropool Socio-economische scan

De Brusselse metropool Socio-economische scan De Brusselse metropool Socio-economische scan Jan Van Doren Jo LIBEER Voka-Metropolitan gedelegeerd bestuurder Studiedag Vlabest-VGC 15 oktober 2013 Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse

Nadere informatie

De innovatieve stad. Mobility Matters Symposium De Doelen, Rotterdam. 11 april Dr.

De innovatieve stad. Mobility Matters Symposium De Doelen, Rotterdam. 11 april Dr. De innovatieve stad Mobility Matters Symposium De Doelen, Rotterdam 11 april 2017 Dr. Otto Raspe 1 @ottoraspe @leefomgeving Nieuwe geografie van banen Triomf van de stad (agglomeratie-voordelen) Maar niet

Nadere informatie

Buitenlands zeggenschap in de Vlaamse economie: een kwantitatieve analyse

Buitenlands zeggenschap in de Vlaamse economie: een kwantitatieve analyse Buitenlands zeggenschap in de Vlaamse economie: een kwantitatieve analyse Enkele reflecties door: Prof. dr. Leo Sleuwaegen KU Leuven Brussel, 9 mei 2018 Opbouw Belang van BO Oorspronglanden Sectoren Ruimtelijke

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector zorg De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

Resultaten werkgelegenheidsonderzoek. Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR)

Resultaten werkgelegenheidsonderzoek. Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR) Resultaten werkgelegenheidsonderzoek Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR) 2013 Maarten Bergmeijer Provincie Utrecht afdeling MEC, team Economie par@provincie-utrecht.nl www.provincie-utrecht.nl/par

Nadere informatie

Resultaten werkgelegenheidsonderzoek. Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR)

Resultaten werkgelegenheidsonderzoek. Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR) Resultaten werkgelegenheidsonderzoek Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR) 214 Maarten Bergmeijer Provincie Utrecht afdeling MEC, team Economie par@provincie-utrecht.nl www.provincie-utrecht.nl/par

Nadere informatie

Hoi Toekomstmaker! Welkom bij sessie (mis)match met de arbeidsmarkt. #innovatiefzuidholland

Hoi Toekomstmaker! Welkom bij sessie (mis)match met de arbeidsmarkt. #innovatiefzuidholland Hoi Toekomstmaker! Welkom bij sessie (mis)match met de arbeidsmarkt #innovatiefzuidholland Toekomstig arbeidsmarktbeleid in Zuid-Holland Toelichting op onderzoek het verhaal van Zuid-Hollandse arbeidsmarkt

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector logistiek De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen Presentatie EDB 27-9-2017 Nicole Ottenheim Gemeente Venlo Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen Hans Aarts Fontys Hogescholen Bedrijfsleven: personeelspiramide wordt personeelsruit Outsourcing HO MBO

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector onderwijs De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

ir. Martin Aarts Strategisch adviseur RO Stad van de toekomst maken

ir. Martin Aarts Strategisch adviseur RO Stad van de toekomst maken ir. Martin Aarts Strategisch adviseur RO Stad van de toekomst maken Basisplan 1946 Wat is het DNA van een stad? waar komen we vandaan?: Rotterdam 1850 Rotterdam 1870 Eerst de haven dan de stad (Coolsingel

Nadere informatie

De wereld van overmorgen

De wereld van overmorgen De wereld van overmorgen Nederland en de wereld over 10 jaar Hans Stegeman 27 januari 2016 2 Agenda Niet te voorspellen Vijf megatrends in de wereld Het Nederland van overmorgen: van handelsland naar kennisland?

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

Welkom Ondernemersavond Gemeente Haaren. Mede mogelijk gemaakt door

Welkom Ondernemersavond Gemeente Haaren. Mede mogelijk gemaakt door Welkom Ondernemersavond Gemeente Haaren Mede mogelijk gemaakt door Programma 19:30 Welkomstpanel 20:00 Quiz highlights economie 20:45 De stappen naar een nieuw economisch actieplan 21:00 Aanvang netwerkborrel

Nadere informatie

Ontwikkeling werkgelegenheid 2012

Ontwikkeling werkgelegenheid 2012 Ontwikkeling werkgelegenheid 2012 www.os-groningen.nl info@os.groningen.nl 050-367 5462 Inleiding Dit vlugschrift beschrijft de ontwikkeling van de werkgelegenheid (in werkzame personen, afgekort wzp)

Nadere informatie

Navigatie topsectoren

Navigatie topsectoren Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:

Nadere informatie

Marktrapport Schadeverzekeringen 2012

Marktrapport Schadeverzekeringen 2012 Marktrapport Schadeverzekeringen 2012 Markt, trends en ontwikkelingen Amsterdam, november 2011 Ir. L. van Graafeiland Dr. P. van Gelderen Baken Adviesgroep BV info@bakenadviesgroep.nl +31 (0)20 659 22

Nadere informatie

INNOVATIE 4.0 NIEUWE MANIEREN VAN MANAGEN, ORGANISEREN, WERKEN EN SAMENWERKEN PROF. DR. HENK W. VOLBERDA

INNOVATIE 4.0 NIEUWE MANIEREN VAN MANAGEN, ORGANISEREN, WERKEN EN SAMENWERKEN PROF. DR. HENK W. VOLBERDA INNOVATIE 4.0 NIEUWE MANIEREN VAN MANAGEN, ORGANISEREN, WERKEN EN SAMENWERKEN PROF. DR. HENK W. VOLBERDA ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT, Fedecom Jaarvergadering 2018, De kracht van Working Apart Together,

Nadere informatie

AGGLOMERATIE. Een analyse van verschillende perspectieven voor de economie van Zuid-Limburg

AGGLOMERATIE. Een analyse van verschillende perspectieven voor de economie van Zuid-Limburg AGGLOMERATIE Een analyse van verschillende perspectieven voor de economie van Zuid-Limburg - Strategische Actieplan Zuid-Limburg - Soete - Grensoverschrijdend Perspectief - Dona / Louter - Panorama Nederland

Nadere informatie

Twente: Landschapsmetropool met aantrekkingskracht Joost Kuijper

Twente: Landschapsmetropool met aantrekkingskracht Joost Kuijper Ton Schulten 24-11-16 Twente: Landschapsmetropool met aantrekkingskracht Joost Kuijper 1 Vanavond Introductie BeleidsVerkenning Nederland (BVNL) Onderzoek Kracht van Oost-Nederland Constanten en dilemma

Nadere informatie

Geplaatst in het Financieele Dagblad van zaterdag 19 februari Denk niet langer in termen van gemeente- en provinciegrenzen

Geplaatst in het Financieele Dagblad van zaterdag 19 februari Denk niet langer in termen van gemeente- en provinciegrenzen Geplaatst in het Financieele Dagblad van zaterdag 19 februari 2011 Denk niet langer in termen van gemeente- en provinciegrenzen Economie vraagt om een beter passende ruimtelijke schaal Willem van der Velden

Nadere informatie

Smart Belgium Consulting Services

Smart Belgium Consulting Services Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector biobased economie De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het

Nadere informatie

Groei en Krimp in een Urbaniserende Wereld

Groei en Krimp in een Urbaniserende Wereld Groei en Krimp in een Urbaniserende Wereld Henri L.F. de Groot Vrije Universiteit Amsterdam en Ecorys Deze bijdrage Sociaal-economische trends Verval en revival van de stad beschrijving en oorzaken Recente

Nadere informatie

6 september Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek

6 september Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek 6 september 2012 Statistisch Bulletin 12 36 no. Jaargang 68 Centraal Bureau voor de Statistiek Verklaring van tekens. gegevens ontbreken * voorlopig cijfer ** nader voorlopig cijfer x geheim nihil (indien

Nadere informatie

VMBO Intersectoraal. Welkom! Actis, januari 2013. Wat betekent de V van VMBO voor u persoonlijk? Uw steekwoorden zijn

VMBO Intersectoraal. Welkom! Actis, januari 2013. Wat betekent de V van VMBO voor u persoonlijk? Uw steekwoorden zijn VMBO Intersectoraal Actis, januari 2013 Welkom! Wat betekent de V van VMBO voor u persoonlijk? Uw steekwoorden zijn INTERSECTORAAL EN DE VIER FUNCTIES VAN KWALITEIT Kwalificatie Allocatie Betreft de kwaliteit

Nadere informatie

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier Take-off hbo - fase 1 ronde 4

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier Take-off hbo - fase 1 ronde 4 Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het projectvoorstel en de penvoerende hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Gegevens

Nadere informatie

Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl

Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl Metropoolregio Rotterdam Den Haag Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl 2 3 Metropoolregio by night feb 2012 4 Aanleiding voor Metropoolregio RDH [1] Randstad

Nadere informatie

Roadmap Next Economy. Hans Beekman

Roadmap Next Economy. Hans Beekman Roadmap Next Economy Hans Beekman Aanleiding Roadmap Next Economy Economische potentie wordt onvoldoende benut Versterken regionale samenwerking noodzakelijk (OESO) Eenduidige toekomstbestendige economische

Nadere informatie

Kracht van Oost; nieuwe inzichten, nieuw beleid

Kracht van Oost; nieuwe inzichten, nieuw beleid Kracht van Oost; nieuwe inzichten, nieuw beleid De zes onderzoekers Heeft het zin voor overheden om zes gerenommeerde wetenschappers te vragen onderzoek te doen naar de ruimtelijke economie van Oost- Nederland?

Nadere informatie

Huidig economisch klimaat

Huidig economisch klimaat Huidig economisch klimaat 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers, 49). Het aandeel

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Groei Haagse werkgelegenheid zet door

Groei Haagse werkgelegenheid zet door Thema: Economie DSO/Programmamanagement, Strategie en Onderzoek PSO is het strategisch advies- en onderzoeksbureau van DSO; PSO onderzoekt, verzamelt en ontsluit informatie en adviseert over strategie,

Nadere informatie

Insight Entree Baanbrekend. Sectorkeuze advies. Baanbrekend college. Datum 03 juni 2014 Naam Judith Baak Status Getest

Insight Entree Baanbrekend. Sectorkeuze advies. Baanbrekend college. Datum 03 juni 2014 Naam Judith Baak Status Getest college Datum 03 juni 2014 Naam Status Getest pagina 1 Samenvatting De resultaten in deze rapportage zijn berekend voor regio Zoetermeer. In deze grafiek combineren we jouw interesses met de kansen op

Nadere informatie

De internationale concurrentiepositie van de topsectoren

De internationale concurrentiepositie van de topsectoren De internationale concurrentiepositie van de topsectoren De internationale concurrentiepositie van de topsectoren Planbureau voor de Leefomgeving Voorwoord Om de internationale concurrentiekracht van

Nadere informatie

ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO

ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO TOP ECONOMY, SMART SOCIETY 2- Zuidoost-Nederland: dé Europese open innovatieregio AIRPORT AIRPORT SEAPORT BRAINPORT NETWORK -3 4 - OVER BRAINPORT NETWORK

Nadere informatie

Vier Trends rond Regio Zwolle. Hans Peter Benschop Trendbureau Overijssel Zwolle, 31 oktober 2014

Vier Trends rond Regio Zwolle. Hans Peter Benschop Trendbureau Overijssel Zwolle, 31 oktober 2014 Vier Trends rond Regio Zwolle Hans Peter Benschop Trendbureau Overijssel Zwolle, 31 oktober 2014 1. Waar verdienen we ons geld? In de Stad (maar ga niet te makkelijk uit van trends) Aan de ene kant Dynamiek

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Factsheetrapportage sector bouw De provincie heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA ' laten uitvoeren. Om het menselijk kapitaal in de regio te behouden en te vergroten

Nadere informatie

Arbeidsmarkt achilleshiel van de Rotterdamse economie

Arbeidsmarkt achilleshiel van de Rotterdamse economie Essay, Frank van Oort en Wouter Tuinenburg Arbeidsmarkt achilleshiel van de Rotterdamse economie Focus op toekomstige groeisectoren alleen is onvoldoende om Rotterdam weerbaar en klaar te maken voor de

Nadere informatie

Meting economisch klimaat, november 2013

Meting economisch klimaat, november 2013 Meting economisch klimaat, november 2013 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers,

Nadere informatie

Triple helix: Strategische Agenda Van denken naar doen!

Triple helix: Strategische Agenda Van denken naar doen! Triple helix: Strategische Agenda Van denken naar doen! Hoe de triple helix in de regio FoodValley werkt aan de realisatie van de gezamenlijke ambities Hoe zat het ook al weer met onze ambities? FoodValley

Nadere informatie

SMART INDUSTRY, FACTORIES & FINANCE. ARNOLD STOKKING, Algemeen Directeur Industrie

SMART INDUSTRY, FACTORIES & FINANCE. ARNOLD STOKKING, Algemeen Directeur Industrie SMART INDUSTRY, FACTORIES & FINANCE ARNOLD STOKKING, Algemeen Directeur Industrie groei LINEAIR VERSUS EXPONENTIËLE GROEI exponentieel disruptie lineair tijd 2 Tijd, in jaren INNOVATIE GAAT STEEDS SNELLER

Nadere informatie

Economische interactiemilieus

Economische interactiemilieus Economische interactiemilieus Focus op vestigingsplaatsfactoren is van belang voor concurrentiekracht stedelijke regio s Mattijs van t Hoff De stedelijke regio s vormen de pieken in economische activiteit

Nadere informatie

pagina 1 van 8 Conjunctuurtest commerciële dienstverlening Onderwerpen Saldi per indicator Verwachte ontwikkeling omzet

pagina 1 van 8 Conjunctuurtest commerciële dienstverlening Onderwerpen Saldi per indicator Verwachte ontwikkeling omzet pagina 1 van 8 10-7- Conjunctuurtest commerciële dienstverlening Onderwerpen Saldi per indicator Perioden april Bedrijfsactiviteiten (SBI93) % Ontwikkeling omzet mei juni Verwachte ontwikkeling omzet april

Nadere informatie

Aanvraagformulier Take-off hbo fase 1 ronde 5

Aanvraagformulier Take-off hbo fase 1 ronde 5 Aanvraagformulier Take-off hbo fase 1 ronde 5 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 aa r 4 Betrokkenen (penvoerende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 TOELICHTING m

Nadere informatie

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Bouwstenen van Bedrijvenbeleid Hoofdstuk: Topsectoren In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Klik hier voor de handleiding van deze presentatie Versie maart

Nadere informatie

Investeren in brede welvaart

Investeren in brede welvaart Investeren in brede welvaart Prinsjesdag 2019 Rogier Aalders 18 september 2019 Inhoud Wat doet het kabinet voor onze welvaart? Economische groei versus welvaart Huizenmarkt Wat zijn de problemen? Hoe zit

Nadere informatie

Ondernemingen kunnen tot 70% van hun investering terugkrijgen onder de vorm van subsidies.

Ondernemingen kunnen tot 70% van hun investering terugkrijgen onder de vorm van subsidies. Roemenië: Europese Structuurfondsen en Cohesiefonds 2007-2013 subsidies Roemenië) In Roemenië genieten buitenlandse investeerders dezelfde behandeling als Roemeense. De regering stelt zich ten doel buitenlandse

Nadere informatie

MVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER

MVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER MVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER IE Motoren Event Karin Jansens MVO Nederland 15 sept 2015 MVO GAAT OVER URGENTIE EN OPTIMISME

Nadere informatie

Economische Verkenningen Rotterdam Kaartmateriaal behorende bij het essay: Next Economy, Next City

Economische Verkenningen Rotterdam Kaartmateriaal behorende bij het essay: Next Economy, Next City Economische Verkenningen Rotterdam Kaartmateriaal behorende bij het essay: Next Economy, Next City Frank van Oort Jeroen van Haaren Maart 2017 2 Inleiding Deze bijlage behoort bij het essay: Next Economy,

Nadere informatie

3 mei Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek

3 mei Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek 3 mei 2012 Statistisch Bulletin 12 18 no. Jaargang 68 Centraal Bureau voor de Statistiek Verklaring van tekens. gegevens ontbreken * voorlopig cijfer ** nader voorlopig cijfer x geheim nihil (indien voorkomend

Nadere informatie

SMART SOCIETY IN NEDERLAND

SMART SOCIETY IN NEDERLAND SMART SOCIETY IN NEDERLAND Roxane Daniels Vereniging Nederlandse Gemeenten 23 april 2019 VVSG Brussel Paraplu-begrip Integrale aanpak van maatschappelijke opgaven Cross-sectoraal Publiek-privaat Bottom-up

Nadere informatie

Innovatie3.0 SLIMMER MANAGEN, ORGANISEREN EN WERKEN PROF. DR. HENK W. VOLBERDA ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT, ERASMUS UNIVERSITEIT

Innovatie3.0 SLIMMER MANAGEN, ORGANISEREN EN WERKEN PROF. DR. HENK W. VOLBERDA ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT, ERASMUS UNIVERSITEIT Innovatie3.0 SLIMMER MANAGEN, ORGANISEREN EN WERKEN PROF. DR. HENK W. VOLBERDA ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT, ERASMUS UNIVERSITEIT VNAB Marktdiner, Grand Hotel Huis ter Duin, 5 november 2015 Vandaag zijn

Nadere informatie

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier 3e ronde Take-off hbo - fase 1: Haalbaarheidsstudie

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier 3e ronde Take-off hbo - fase 1: Haalbaarheidsstudie Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het projectvoorstel en de penvoerende hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Gegevens

Nadere informatie

Economie en arbeidsmarkt in Noord-Nederland

Economie en arbeidsmarkt in Noord-Nederland Economie en arbeidsmarkt in Noord-Nederland Jan Dirk Gardenier 17 april 2015 Lokale verschillen in leefbaarheid veel gesloten platteland Economie is afhankelijk van ruimtelijke gebiedsontwikkeling en de

Nadere informatie

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht 5 stuwmotoren

Nadere informatie

Ontwikkeling werkgelegenheid 2013

Ontwikkeling werkgelegenheid 2013 Ontwikkeling werkgelegenheid 2013 Januari 2014 Inleiding Dit vlugschrift beschrijft de ontwikkeling van de werkgelegenheid (in werkzame personen, afgekort wzp) en het aantal vestigingen in de gemeente

Nadere informatie

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie...

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie... 1 INHOUD 1 Inhoud...1 2 Toelichting...1 3 Algemene gegevens...2 4 Betrokkenen (aanvragende) hogeschool...3 5 Betrokkenen extern...5 6 Overige informatie...8 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat kerngegevens

Nadere informatie

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017 Duurzaamheid: Hoe een boerenjongen van de stad ging houden Anne Mollema Projectmanager SO 11 mei 2017 . En in de lucht Maar vooral op de grond Waar gaat het over? De transitie De omgeving Anders werken;

Nadere informatie

Toekomst Europese programma s. Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006

Toekomst Europese programma s. Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006 Toekomst Europese programma s Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006 Inhoud - Operationeel Programma Zuid (doelstelling 2, EFRO) - Stand van zaken andere Europese programma s: - Doelstelling 3, grensoverschrijdende

Nadere informatie

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties)

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties) Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het postdocvoorstel en de hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Algemene gegevens

Nadere informatie

Bijlage - Tabellen. Ongevallen op de arbeidsplaats ,9% ,7% 1,9% Ongevallen op de arbeidsweg ,1% 23.

Bijlage - Tabellen. Ongevallen op de arbeidsplaats ,9% ,7% 1,9% Ongevallen op de arbeidsweg ,1% 23. Bijlage - Tabellen Tabel 1 : Vergelijking van de verdeling in absolute en relatieve frequentie van de verkeersongevallen naar de plaats van het ongeval met het geheel van de ongevallen 2008 % van de Ongevallen

Nadere informatie

HET APCB IN EEN NOTENDOP. BASIS (4 e TRIMESTER 2015)

HET APCB IN EEN NOTENDOP. BASIS (4 e TRIMESTER 2015) HET APCB IN EEN NOTENDOP BASIS (4 e TRIMESTER 2015) HET APCB IN EEN NOTENDOP 1 Aantal ondernemingen en bedienden: 2010 2015 2010 2011 2012 2013 2014 2015 54.783 55.721 55.176 54.844 54.217 52.623 404.451

Nadere informatie

DUURZAME VERSTEDELIJKING & AGGLOMERATIEKRACHT

DUURZAME VERSTEDELIJKING & AGGLOMERATIEKRACHT Vereniging Deltametropool i.s.m. College van Rijksadviseurs DUURZAME VERSTEDELIJKING & AGGLOMERATIEKRACHT 14.10.2014 Metropolen zijn de krachtbronnen van de wereldeconomie De economische ontwikkeling concentreert

Nadere informatie

Toekomst intergemeentelijke samenwerking Besturen is samenwerken

Toekomst intergemeentelijke samenwerking Besturen is samenwerken Toekomst intergemeentelijke samenwerking Besturen is samenwerken Ontmoetingsavond Leiedal 28 mei 2013 Harelbeke Mark Suykens, algemeen directeur VVSG vzw Samenleving in verandering 2 - VVSG - Evoluties

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen.

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen penvoerende hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 6 2 TOELICHTING Dit aanvraagformulier is geldig

Nadere informatie

Den Haag weer in de lift

Den Haag weer in de lift Themabrief: Economie DSO/Programmamanagement, Strategie en Onderzoek PSO is het strategisch advies- en onderzoeksbureau van DSO; PSO onderzoekt, verzamelt en ontsluit informatie en adviseert over strategie,

Nadere informatie

Angst om je job te verliezen

Angst om je job te verliezen Angst om je job te verliezen Redactioneel onderzoek 3.483 Vlamingen Afname enquête 20nov 30 nov 2009 Jobat.be Nieuwsblad.be Standaard.be -1- Wie ondervraagd? Aantal % Aantal % Heb je momenteel betaald

Nadere informatie

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V.

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V. Het subsidiebeleid van de toekomst se programma s 2014 2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 11 april 2013 Elsevier subsidiecongres 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie

Nadere informatie

MIRT Onderzoek FoodValley

MIRT Onderzoek FoodValley MIRT Onderzoek FoodValley Dutch Food to the European Top Management Samenvatting 15 oktober 2013 Status: Definitief Datum: 15 oktober 2013 Een product van: Bureau Stedelijke Planning bv Klein Amerika 18

Nadere informatie