Notitie. bij. Categoriseringsplan Wegennet. Kaag en Braassem 2013

Transcriptie

1 Notitie bij Categoriseringsplan Wegennet Kaag en Braassem 2013 Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling 12 maart 2013

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Duurzaam veilig 2a. Startprogramma Duurzaam Veilig Verkeer 2b. Functionaliteit van wegen 3. Koppeling categorisering en inrichting van wegen 3a. Grijze wegen problematiek 3b. Basiseisen, basiskenmerken en wegontwerp 4. Categoriseringsplan Wegennet Kaag en Braassem a. Categoriseringsplan Wegennet b. Toezegging Duurzaam Veilig Verkeer 2011 Bijlagen 1. De twaalf functionele eisen voor een Duurzaam Veilig wegennet 2. Basiskenmerken wegontwerp 3. (Ingetrokken) Motie Duurzaam Veilig Verkeer M/002A/ Leeswijzer Deze notitie wordt gezien als het beschrijvend deel bij het Categoriseringsplan Wegennet Kaag en Braassem In een plankaart (d.d. 23 januari 2013 nr. WE 00056) wordt de uitwerking verbeeld. In de inleiding wordt ingegaan op het Startprogramma Duurzaam Veilig Verkeer en de CROW-publicatie nr. 315 over basiskenmerken wegontwerp en de inrichting van wegen. Het categoriseringsplan wordt het vertrekpunt voor de uitvoering, waarbij bij de inrichting maatwerk wordt geleverd. De realisatie van het categoriseringsplan is gekoppeld aan het groot onderhoud van wegen. Hoofdstuk 2 gaat in op de integrale benadering van Duurzaam Veilig en besteedt aandacht aan de functionaliteit van de stroomwegen, erftoegangswegen en gebiedsontsluitingswegen. Hoofdstuk 3 maakt de koppeling tussen de categorisering en de inrichting van de wegen. Tot slot komen in hoofdstuk 4 de wijzigingen tussen de voorliggende plankaart en de reeds genomen besluiten over categorisering in Jacobswoude en Alkemade aan bod. In dit hoofdstuk wordt ook ingegaan op de toezegging m.b.t. de (ingetrokken) motie Duurzaam Veilig Verkeer uit

3 1. Inleiding In het Startprogramma Duurzaam Veilig (1997) is afgesproken dat wegbeheerders een categoriseringsplan voor hun wegennet opstellen. Het Startprogramma Duurzaam Veilig is een in 1997 gesloten convenant tussen het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, de Unie van Waterschappen, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en het Interprovinciaal Overleg met als doel het aantal verkeersslachtoffers terug te dringen. De gemeenten Jacobswoude en Alkemade hebben beide een categoriseringsplan voor hun wegennet opgesteld. Deze zijn vastgesteld op 14 december 2000 (Jacobswoude) en op 16 november 2005 (Alkemade). In oktober 2012 is de CROW-publicatie 315 Basiskenmerken wegontwerp Categorisering en inrichting van wegen verschenen. Met het verschijnen van deze publicatie zijn wegbeheerders opgeroepen om de categorisering van het wegennet nogmaals tegen het licht te houden. Voor de gemeente Kaag en Braassem is dit het moment om beide oude plannen te herijken tot een Categoriseringsplan Wegennet Kaag en Braassem Tegelijkertijd willen wij kiezen voor een andere benadering. Het categoriseringsplan wordt het vertrekpunt voor de uitvoering in de praktijk, maar dan start het proces van ontwerpen en overleg. Het college zal daarbij maatwerk leveren bij de inrichting. De realisatie van het categoriseringsplan is direct gekoppeld aan het meerjarenonderhoud wegen. Op deze wijze is sprake van het combineren van werk en kunnen maatregelen met minder kosten worden gerealiseerd. De uitvoering in praktijk kan leiden tot twee soorten conclusies: 1. de weg wordt ingericht conform het instrumentarium van Duurzaam Veilig (betreft grote variëteit aan inrichtingsmaatregelen); 2. bij ontbreken noodzaak/draagvlak maatregelen kan worden besloten de oorspronkelijke snelheid te handhaven en een afwijkende snelheid vast te stellen. De uitvoeringsaanpak is dus gericht op maatwerk per weg/locatie. Hiermee wordt ook recht gedaan aan het principe van Duurzaam Veilig. Het is nadrukkelijk een richtlijn die met alle wegbeheerders is afgesproken (VNG, IPO, Unie van Waterschappen, Rijkswaterstaat). Echter bij een richtlijn geldt dat gemotiveerd afwijken tot de mogelijkheden behoort. Dit kan dan ook de uitkomst zijn van een vraagstuk in de uitvoering. Door met dit document in te stemmen wordt de raad gevraagd in te stemmen met de wegcategorisering die voortvloeit uit Duurzaam Veilig en de processtappen die daarna door uw college worden genomen in de uitvoeringspraktijk. Naast het samenvoegen van de oude categoriseringsplannen wordt met deze notitie aandacht besteed aan de toezegging van het college m.b.t. de motie Duurzaam veilig verkeer. In de raadsvergadering van 14 maart 2011 heeft het college toegezegd te komen met een voorstel over de mogelijkheden van het nemen van andere verkeersmaatregelen (dan drempels). 3

4 2. Duurzaam Veilig 2a. Startprogramma Duurzaam veilig verkeer In het kader van de visie Duurzaam Veilig, waaraan de wegbeheerders in Nederland hun medewerking hebben toegezegd door ondertekening van het convenant Startprogramma Duurzaam Veilig Verkeer in december 1997, wordt vergroting van de verkeersveiligheid door vereenvoudiging van de infrastructuur nagestreefd. Het wensbeeld is een duurzaam veilig verkeerssysteem om verkeersongevallen zoveel mogelijk te voorkomen. Bij de ongevallen die gebeuren wordt de impact verkleind, waardoor de kans op ernstig letsel afneemt. Duurzaam veilig is een integrale benadering van het verkeerssysteem dat bestaat uit de onderdelen mens, voertuig en weg. De weg en het voertuig dienen aan te sluiten bij wat de mens kan, zodat onbewuste fouten worden voorkomen. Ze dienen ook bescherming te bieden als het onverhoopt toch misgaat. Naast een goede infrastructuur en veilige voertuigen dient men goed voorbereid te zijn om de verkeerstaak en dient men te weten welk rijgedrag van hen mag worden verwacht. Dit is de educatieve component in Duurzaam Veilig. Daarnaast is handhaving noodzakelijk om de mensen te bereiken die zich bewust niet aan de regels houden. De visie Duurzaam Veilig is gebaseerd op een vijftal leidende principes (zie tabel 1). In het kader van het categoriseringsplan voor het wegennet is vooral de functionaliteit van groot belang. Alleen het item functionaliteit van wegen wordt hier uitgebreid beschreven, omdat het belangrijkste principe is bij het categoriseren. Tabel 1. Duurzaam Veilig principes 4

5 2b. Functionaliteit van wegen Volgens de basisgedachte van Duurzaam Veilig hebben wegen een duidelijk te onderscheiden functie binnen het wegennet: een stroomfunctie of een uitwisselfunctie. Op basis hiervan is het wegennet in de Duurzaam Veilig gedachte hiërarchisch opgebouwd in de volgende drie categorieën: Stroomwegen Stroomwegen dienen om het verkeer zo veel mogelijk te laten stromen en zijn zodanig ingericht dat het verkeer veilig met hoge snelheden van A naar B kan rijden. Dit type weg is bij uitstek geschikt voor doorgaand verkeer. Bij voorkeur zou het verkeer voor het grootste deel van de route over stroomwegen moeten rijden. Op stroomwegen komen conflicten met tegemoetkomend verkeer niet voor, er is geen conflict met langzaam verkeer en het verkeer rijdt in een overzichtelijke omgeving met weinig verstorende invloeden. Deze functie komt enkel buiten de bebouwde kom voor. Gedacht moet worden aan snelwegen (100 / 120 / 130 km/u) en autowegen (100 km/u). Erftoegangswegen Erftoegangswegen dienen om toegang te verschaffen tot bestemmingen. Op deze wegen mengt het snelverkeer zich met kwetsbare verkeersdeelnemers, zoals voetgangers en fietsers. Vanwege deze menging van verkeer en de aanwezigheid van conflictmomenten is het belangrijk dat de snelheid op deze wegen laag ligt (30km/u binnen de bebouwde kom en 60km/u buiten de bebouwde kom). Vanwege de lage snelheid worden incidenten voorkomen en in een uitzonderlijk geval blijft de schade beperkt. Verblijven en uitwisselen staat bij erftoegangswegen centraal. Het uitwisselen gebeurt zowel op wegvakken (erfaansluitingen) als kruispunten. Gebiedsontsluitingswegen Gebiedsontsluitingswegen hebben een stroomfunctie op wegvakken en een uitwisselfunctie op kruisingen en verbindt zowel stroomwegen met erftoegangswegen als stroomwegen en erftoegangswegen onderling. Op gebiedsontsluitingswegen is een scheiding tussen langzame en snelle vervoerswijzen, bijvoorbeeld tussen auto s en fietsers. Voor gebiedsontsluitingswegen geldt binnen de bebouwde kom een maximumsnelheid van 50km/u en bij uitzondering 70km/u. Buiten de bebouwde kom geldt voor gebiedsontsluitingswegen een maximumsnelheid van 80km/u. Samenvattend staan in onderstaande tabel de meest gebruikelijke maximumsnelheden die horen bij de drie verschillende categorieën voor zowel binnen de bebouwde kom (BIBEKO) als buiten de bebouwde kom (BUBEKO). Erftoegangsweg Gebiedsontsluitingsweg Stroomweg BIBEKO (70) 1 - BUBEKO 60 (30) , 120, 130 Tabel 2. Maximumsnelheden in km/u bij de verschillende categorieën 1 Bij wijze van uitzondering 2 Bij wijze van uitzondering 5

6 In een categoriseringsplan wordt elke weg ingedeeld in een van de wegcategorieën. Zie schematisch voorbeeld hieronder: 6

7 3. Koppeling categorisering en inrichting van wegen 3a. Problematiek grijze wegen In de vroegere en de huidige praktijk wordt een weg gecategoriseerd als één van de drie wegcategorieën volgens de principes van Duurzaam Veilig. Het CROW wijst wegbeheerders er met het verschijnen van de nieuwe richtlijnen nogmaals op om zich hier ook aan te houden in het belang van de weggebruiker. Zo wordt in de publicatie gesteld dat wegbeheerders die zich niet houden aan de deze richtlijn zij in gebreke blijven volgens het principe van Duurzaam Veilig. Vanuit het verleden is gebleken dat externe invloeden een ideaal wegontwerp, behorend bij de wegcategorie, vaak lastig of onmogelijk maakten. Onder druk van onder andere beperkte ruimte, beschikbaar budget of andere omgevingsinvloeden werd vaak afgeweken van de richtlijn. Ontwerpelementen die essentieel zijn om de weg veilig te laten functioneren en/of om de herkenbaarheid van het wegtype te accentueren, waardoor juist weggedrag wordt gestimuleerd, werden om genoemde redenen dan niet toegepast. Het gevolg hiervan was een scala aan verschijningsvormen van wegcategorieën, dat niet ten goede kwam aan de herkenbaarheid van de wegtypen. Zo werd in Alkemade een vierde categorie gehanteerd voor de wegen die zich lastig in liet richten: de wijkontsluitingsweg. Dit is een weg die qua functie tussen een erftoegangsweg en een gebiedsontsluitingsweg in zit. Een voorbeeld uit het oude categoriseringsplan van Alkemade is de Sotaweg in Roelofarendsveen. Een weg, die naast uitwisselen en het ontsluiten van erven ook gedeeltelijk een stroomfunctie binnen de kern heeft. Zo n type weg wordt ook wel een grijze weg genoemd. Op een grijze weg is het voor de weggebruiker onduidelijk welk gedrag van hem wordt verwacht en welk gedrag hij mag verwachten van andere weggebruikers. 3b. Basiseisen, basiskenmerken en wegontwerp De richtlijn van het CROW Publicatie 315 Basiskenmerken wegontwerp Categorisering en inrichting van wegen stelt zich tot doel om wegbeheerders handvaten te geven om de grijze-wegen-problematiek op te lossen. Daarmee wil men landelijk komen tot een Duurzaam Veilig verkeerssysteem waarin het van belang is dat de weg duidelijk is, voor zichzelf spreekt en oproept het juiste rijgedrag te vertonen. Het juiste rijgedrag wordt in grote mate bepaald door een herkenbaar en een verkeersveilig wegontwerp. Basiseisen Uit de vijf principes van Duurzaam Veilig (zie tabel 1) komen twaalf functionele eisen voort om te komen tot een Duurzaam Veilig wegennet (opgenomen in bijlage 1). Zeven eisen hiervan hebben betrekking op de wegcategorisering en vijf eisen op de invulling van het wegontwerp. Deze vijf functionele eisen geven aan waaraan een herkenbaar en verkeersveilig wegontwerp moet voldoen. Dit worden de basiseisen genoemd. 7

8 Hieraan is in CROW publicatie 315 omgevingsinvloed toegevoegd als zesde basiseis. De zes basiseisen zijn dus: 1. Wegcategorieën zijn herkenbaar 2. Conflicten met tegemoetkomend verkeer worden vermeden. 3. Conflicten met kruisend en overstekend verkeer worden vermeden. 4. Verkeerssoorten zijn gescheiden. 5. Er zijn geen obstakels langs de rijbaan. 6. Er is een relatie tussen de weg en de omgeving. Voor een verkeersveilig wegontwerp moet voor de categorieën gebiedsontsluitingsweg en stroomweg altijd aan de zes basiseisen worden voldaan vanwege de verschillen in massa en rijsnelheden. Bij de categorie erftoegangsweg zijn de basiseisen 2,3 en 4 niet van toepassing en mengt het verkeer op dezelfde rijbaan, wat mogelijk is vanwege de lage snelheid van 30km/u. Basiskenmerken Om de basiseisen op straat zichtbaar te krijgen, komen de basiseisen in het wegontwerp tot uitdrukking via het toepassen of juist weglaten van bepaalde basiskenmerken. Een basiskenmerk is een ontwerpelement dat altijd of juist nooit aanwezig moet zijn zodat de herkenbaarheid van de weg wordt bevorderd en de weg veilig functioneert. Sommige basiskenmerken dienen voor een betere herkenbaarheid van het wegtype en andere voor een verhoging van een veilige functionaliteit van de weg. Een deel van de kenmerken dienen beide doelen. In bijlage 2 vindt u een overzicht van alle basiskenmerken. De basiskenmerken en daarmee de inrichtingsrichtlijnen zijn uiteraard per categorie verschillend. In de tabel hieronder worden bij de belangrijkste categorieën voor Kaag en Braassem een aantal belangrijke basiskenmerken genoemd, horend bij een ideale inrichting (ETW= erftoegangsweg, GOW= gebiedsontsluitingsweg, Bibeko= Binnen bebouwde kom, Bubeko= Buiten bebouwde kom). ETW Bibeko GOW Bibeko ETW Bubeko GOW Bubeko Verharding Open (klinkers) Gesloten (asfalt) Open of gesloten Gesloten Fysieke rijrichtingscheiding Niet aanwezig Aanwezig Niet aanwezig Aanwezig Lengtemarkering Niet aanwezig Opsluitbanden Niet aanwezig (kantmarkering) Aanwezig Openbare verlichting Aanwezig Aanwezig Bij gevaarpunten Bij gevaarpunten Erfaansluitingen op de rijbaan Menging verkeerssoorten en discontinuiteit Toegestaan Niet aanwezig Aanwezig Niet aanwezig Gemengd Gescheiden Gemengd Gescheiden Fietsvoorzieningen Niet aanwezig Aanwezig Wel bij hoge fietsintensiteit. Aanwezig Parkeren Op rijbaan Niet toegestaan Geen voorschrift Niet toegestaan Ontwerpsnelheid 30km/u 50km/u 60km/u 80km/u Tabel 3. Basiskenmerken wegen 8

9 Ideale en minimale inrichting Als het wegontwerp voor een bepaalde wegcategorie aan alle basiseisen en basiskenmerken voldoet, dan is vanuit Duurzaam Veilig de ideale inrichting gerealiseerd. Zoals hierboven geschetst is een ideale inrichting en het toepassen van alle basiskenmerken soms niet mogelijk (budget, beschikbare ruimte e.d.). Een wegbeheerder moet streven naar een minimale inrichting die voldoet aan de zes basiseisen. Compenserende maatregelen zorgen dan voor een herkenbare en veilige weg. Als wegen aan deze minimale inrichting voldoen, zullen ze niet (meer) worden aangemerkt als grijze weg. Mocht een weg qua inrichting onder de minimale inrichting zitten kan deze wel als grijze weg getypeerd worden en moet de wegbeheerder zich er van bewust zijn dat uitgaande van de Duurzaam Veilig principes er sprake is van een onveilige weg. In de CROW publicatie 315 worden de minimale en ideale inrichting voor wegen verbeeld. 9

10 4. Categoriseringsplan Wegennet Kaag en Braassem 4a. Plankaart Categoriseringsplan Wegennet 2013 In deze paragraaf lichten wij de wijzigingen op de plankaart van het Categoriseringsplan Wegennet voor Kaag en Braassem toe ten opzichte van de categoriseringsplannen van Jacobswoude (2000) en Alkemade (2005). Gebied Oost Jacobswoude heeft op 14 december 2000 het categoriseringsplan vastgesteld. Hiermee werd er voor gekozen om alle, bij de gemeente in beheer zijnde, wegen te categoriseren als erftoegangswegen, uitgezonderd de Herenweg tussen Leimuiden en Kudelstaart / Aalsmeer. Gelet op de intensiteiten op de wegen, de aanwezigheid van aansluitingen van erven op de wegen, de aanwezigheid van landbouwverkeer, de aanwezigheid van twee belangrijke gebiedsontsluitende verkeersaders in het gebied, de N207 en de N446, de beschikbare wegbreedte, de kleine omvang van de dorpskernen en overige omgevingsinvloeden is deze categorisering zeer logisch te noemen. Om die reden wordt voorgesteld om aan deze categorisering op zich niets te wijzigen. De Herenweg tussen Leimuiden en Kudelstaart dient zijn stroomfunctie te behouden. Deze weg is een belangrijke ontsluitingsweg van Kudelstaart richting Alphen aan den Rijn en de A4. Op deze weg worden volgens het verkeersmodel N207-noord van Goudappel Coffeng in 2020 meer dan motorvoertuigen per etmaal verwacht. Met de aanpassingen bij de passage Leimuiden en de omlegging van de N201 in Noord- Holland zal deze intensiteit vermoedelijk wel wat lager liggen. Maar gelet op de functie van de weg, het beperkte aantal erfaansluitingen en om aan te sluiten op het categoriseringsplan van de gemeente Aalsmeer wordt voorgesteld om deze weg als gebiedsontsluitingsweg te categoriseren. De volgende kleine wijzigingen zijn gemaakt en opgenomen in de plankaart: - Wijziging komgrens Herenweg te Leimuiden en omzetting gedeelte Burgemeester Bakhuizenlaan (Bibeko) van gebiedsontsluitingsweg naar erftoegangsweg. Beide maatregelen kunnen gezien worden binnen de context van de aanpassing aan de passage bij Leimuiden en dienen als sluipverkeerwerende maatregelen voor met name het vrachtverkeer van en richting Aalsmeer. NB: de nieuwe ontsluitingsstructuur van Leimuiden is nog niet in het plan meegenomen. Mocht besluitvorming hieromtrent rond zijn, wordt het categoriseringsplan hierop aangepast. - Wijziging komgrens Herenweg te Rijnsaterwoude - Wijziging komgrens Kerklaan te Leimuiden - Toevoeging Kroondomein Leimuiden - Wijziging komgrens Zwetweg te Woubrugge - Wijziging komgrens Vlietweg, Vlietkade te Hoogmade - Wijziging gemeentegrens te Bilderdam 10

11 Gebied West Alkemade heeft op 16 november 2005 het categoriseringsplan vastgesteld. Hiermee werd besloten om alle wegen in het beheer van de gemeente, met uitzondering van de Alkemadelaan, te categoriseren als erftoegangswegen. De Alkemadelaan werd gecategoriseerd als gebiedsontsluitingsweg. Gelet op de intensiteiten op de wegen, de aanwezigheid van aansluitingen van erven op de wegen, de aanwezigheid van landbouwverkeer, de aanwezigheid van twee belangrijke gebiedsontsluitende verkeersaders in het gebied, de N445 en de A4 (stroomweg), de beschikbare wegbreedte, de kleine omvang van de dorpskernen en overige omgevingsinvloeden is deze categorisering zeer logisch te noemen. De herijking geeft geen aanleiding aan deze categorisering iets te wijzigen. De volgende kleine wijzigingen zijn gemaakt en opgenomen in de plankaart: - Aanpassing wegennet ten behoeve van de ontsluiting van Braassemerland in Roelofarendsveen. De rotonde op de kruising Alkemadelaan en Westeinde is verplaatst, het Westeinde geknipt voor autoverkeer en een nieuwe gebiedsontsluitingsweg (Braassemdreef) tussen de Alkemadelaan en het Noordeinde wordt aangelegd. Vanaf de nieuwe woonwijken ten noorden en zuiden van de Braassemdreef wordt de weg gecategoriseerd als erftoegangsweg. - Wijziging categorie Stationsstraat Roelofarendsveen. Deze wordt omgezet van erftoegangsweg naar gebiedsontsluitingsweg. Dit ten behoeve van een betere ontsluiting van het centrum van Roelofarendsveen. De huidige inrichting strookt al met deze categorie daar een vrijliggend fietspad al aanwezig is. 4b. Overzicht wegen conform / niet conform categorisering Om een beeld te krijgen op welke wegen in Kaag en Braassem op dit moment al de juiste maximumsnelheid geldt conform het categoriseringsplan is overzichtstekening WE bij het voorstel gevoegd. Wegen die conform categorisering zijn in de huidige situatie hebben een groene kleur gekregen, wegen die nog niet de juiste maximumsnelheid kennen, hebben een rode kleur gekregen en daarnaast zijn er een aantal wegen in uitvoering/planning en deze worden als blauw weergegeven. Het grootste gedeelte van het wegennet van Kaag en Braassem heeft al de juiste snelheid en inrichting horende bij de vastgestelde categorisering. In het oostelijke gedeelte van de gemeente zijn nagenoeg alle wegen al op orde. Dit houdt in dat zij door middel van een verkeersbesluit een maximumsnelheid hebben gekregen conform de categorisering. Voor erftoegangswegen geldt 30km/u binnen de bebouwde kom en 60km/u buiten de bebouwde kom en voor gebiedsontsluitingswegen geldt 50km/u binnen- en 80km/u buiten de bebouwde kom. Op het westelijke gedeelte van het wegennet van Kaag en Braassem zijn wat meer rode lijnen te zien. Dit komt omdat Alkemade er in het verleden voor heeft gekozen een vierde categorie te hanteren; de wijkontsluitingsweg. Op dit moment zijn al deze rode lijnen zogenaamde grijze wegen. Ze voldoen niet aan de inrichtingseisen van gebiedsontsluitingswegen en ze voldoen daarnaast ook niet aan de maximumsnelheid en 11

12 ontwerpsnelheid horende bij de categorie erftoegangsweg. Zoals eerder in deze notitie gesteld is een grijze weg, volgens de Duurzaam Veilig principes, een onveilige weg. De weg past immers niet binnen de drie categorieën en dit zorgt er bij weggebruikers voor dat zij niet aan de vormgeving van de weg kunnen afleiden welk juist gedrag er van hen verwacht wordt. Daarnaast zijn deze grijze wegen volgens Duurzaam Veilig niet veilig. Bij een snelheid van 50km/u schrijft de richtlijn namelijk fietsvoorzieningen voor en deze zijn in veel gevallen niet aanwezig. Zoals in paragraaf 4a te lezen is worden alle wegen, die op dit moment nog niet de maximumsnelheid hebben conform categoriseringsplan, geplaatst in de categorie erftoegangsweg. Dit betekent dat wij ervan uitgaan dat deze wegen in de toekomst in principe een lagere maximumsnelheid zullen gaan kennen. Afhankelijk van de planning van het groot onderhoud worden deze wegen aangepast. Zoals in het raadsvoorstel te lezen is, zal er voor deze snelheidsverlaging en daarbij horende verkeersremmende maatregelen wel uitgebreid gesproken gaan worden met de directe omgeving om draagvlak voor de aanpassingen te creëren. En bij het ontbreken van draagvlak en de daarbij horende argumentatie kan het college van burgemeester en wethouders besluiten om af te wijken van de maximumsnelheid / ontwerpsnelheid die hoort bij een bepaalde categorie weg, wetende dat zij daarmee instemmen met een, volgens Duurzaam Veilig, onveilige (grijze) weg. 4c. Toezegging Duurzaam veilig verkeer 2011 In de raadsvergadering van 14 maart 2011heeft het college toegezegd te komen met een voorstel over de mogelijkheden tot het nemen van andere verkeersmaatregelen (dan drempels) in combinatie met de Leidraad inrichting openbare ruimte. Met deze toezegging is de motie over Duurzaam veilig verkeer ingetrokken. Hierin werd aan het college opgedragen om als beleidslijn te hanteren dat er bij de keuze voor een verkeersmaatregel in woongebieden niet gekozen wordt voor (nieuwe) drempels. In deze notitie wordt toegelicht dat de basiseisen en basiskenmerken in het wegontwerp gezien worden als het theoretisch kader van de richtlijnen van het principe Duurzaam Veilig. Op 25 juni 2012 is de richtlijn Basiskenmerken Wegontwerp vastgesteld door het Bestuurlijk Koepel Overleg (BKO). Met deze bestuurlijke vaststelling geven de wegbeheerders richting aan de gewenste verschijningsvorm van de diverse wegcategorieën en de kenmerken die dat bewerkstelligen. Afgesproken is dat wegbeheerders de richtlijn Basiskenmerken wegontwerp gebruiken om de uniformiteit (herkenbaarheid) en verkeersveiligheid van het wegennet te versterken. Eén van de belangrijkste basiskenmerken met het oog op de verkeersveiligheid is de ontwerpsnelheid van een weg. Deze moet binnen de bebouwde kom voor een erftoegangsweg 30km/u zijn en voor een gebiedsontsluitingsweg 50km/u. Erftoegangswegen hebben bij voorkeur korte rechtstanden (veel bochten) zodat het verkeer vaak af moet remmen. Veel wegen in de gemeente, en vooral in Roelofarendsveen, beschikken echter over lange rechtstanden. Om toch te voldoen aan een ideale of minimale inrichting voor een erftoegangsweg zullen deze rechtstanden via compenserende 12

13 maatregelen onderbroken dienen te worden. Dit kan door verkeersremmende maatregelen zoals drempels, asverspringingen, versmallingen, punaises, plateaus. Bij het herinrichten van een weg zal via maatwerk bekeken dienen worden welke snelheidsbeperkende maatregelen nodig zijn om aan de ontwerpsnelheid van 30km/u te voldoen. Per weg is dit afhankelijk van verschillende invloeden zoals beschikbare ruimte, aanwezigheid (trillingsgevoelige) woningen, aanwezigheid zwaar (landbouw)verkeer, aanwezigheid buslijn en de intensiteit van de weg. Bijvoorbeeld: op een rechte, lange weg met een lage intensiteit heeft het plaatsen van een versmalling weinig zin. Deze zijn pas functioneel zodra de intensiteit op de weg hoger is en weggebruikers daadwerkelijk op elkaar moeten wachten met het passeren van de versmalling. Verticale maatregelen, zoals drempels, remmen het verkeer bij elke intensiteit af en om die reden is het ook raadzaam om deze verkeersremmende maatregel in te zetten op de hierboven geschetste weg. Wij stellen voor om de mogelijkheid om verticale verkeersremmende maatregelen toe te passen te behouden met het oog op de Duurzaam Veilig principes. Bij toepassing van maatregelen dient dan per wegvak of kruising bekeken te worden of er geen onacceptabele overlast voor de omgeving en de weggebruiker ontstaat. Maatschappelijke acceptatie Bij planvorming voor de implementatie van de Duurzaam Veilig principes gaan wij in overleg met de directe omgeving. Aandachtspunt daarbij is draagvlak voor de toe te passen (verkeersremmende) maatregelen binnen het kader van de basiseisen en basiskenmerken van Duurzaam Veilig. Het categoriseringsplan Wegennet is dan het vertrekpunt voor het uitwerken van een herinrichtingplan voor een bepaalde weg. Bij de planvorming is dit de start voor een participatietraject met belanghebbenden. We kiezen voor een actieve benadering van belanghebbenden (aanwonenden, dorpsraad, scholen, vervoerder, hulpdiensten, fietsersbond, etc.) waarbij informatieoverdracht en de reikwijdte van het instrumentarium van (verkeersremmende) maatregelen aan bod komt. Als blijkt dat ieder draagvlak voor een bepaalde maatregel ontbreekt, dan houdt het college van Burgemeester en Wethouders de mogelijkheid bij de uitwerking af te wijken van de richtlijn met als consequentie dat betreffende weg niet veilig is volgens de visie Duurzaam Veilig. Het college wil de raad blijven betrekken bij de resultaten in de uitvoeringspraktijk. Daarom stelt het college de raad voor de toepassing van dit categoriseringsplan inclusief de procesaanpak per locatie te evalueren na 3 jaar. 13

14 Bijlage 1. De twaalf functionele eisen voor een Duurzaam Veilig wegennet Functionaliteit, voorspelbaarheid en homogeniteit 1. Zo groot mogelijke aaneengesloten verblijfsgebieden Functionaliteit van het wegennet 2. Minimaal deel van de rit gaat over relatief onveilige wegen 3. Ritten zijn zo kort mogelijk 4. Kortste en veiligste route vallen samen Voorspelbaar verkeersgedrag 5. Zoekgedrag wordt vermeden 6. Wegcategorieën zijn herkenbaar 7. Aantal verkeersoplossingen is beperkt en uniform Homogeniteit 8. Conflicten met tegemoetkomend verkeer worden vermeden 9. Conflicten met kruisend en overstekend verkeer worden vermeden 10. Verkeerssoorten zijn gescheiden 11. Snelheid wordt gereduceerd op potentiële conflictpunten 12. Er zijn geen obstakels langs de rijbaan 14

15 Bijlage 2. Basiskenmerken wegontwerp 15

16 Bijlage 3. (Ingetrokken) Motie Duurzaam Veilig Verkeer M/002A/ MOTIE A (vreemd aan de orde van de dag) REGISTRATIENUMMER (in te vullen door griffie) Onderwerp Aanhef Datum invullen Inhoud M/002A/ Duurzaam veilig verkeer De raad van Kaag en Braassem in vergadering bijeen op 14 maart Overwegende dat: - CROW handvaten biedt voor de inrichting van wegindelingen en dat Kaag en Braassem deze hanteert; - bij het hanteren van deze handvaten gemeentes keuze hebben uit verschillende verkeersmaatregelen waaronder het aanleggen van drempels; - afhankelijk van de lokale situatie gekeken wordt naar een passende oplossing. Tevens overwegende dat, - verkeersdrempels, hoe goed ook bedoeld bijna altijd aanleiding zijn voor niet verstommende kritiek van de mensen die daarbij wonen; - het steeds weer aanpassen/verplaatsen heel veel geld kost en zelden leidt tot een oplossing (zie geval Plantage, Piet plantje); - wegversmallingen, hoewel ook niet bij een ieder populair bovengenoemd nadeel minder/niet hebben. Conclusie Naam en ondertekening Draagt het college op om als beleidslijn te hanteren dat er bij de keuze voor een verkeersmaatregel in woongebieden niet gekozen wordt voor (nieuwe) drempels. Namens de fractie van de VVD, Jan van der Geest Uitkomst raad (in te vullen door griffie) Wel / niet in stemming Voor Tegen Resultaat Niet Ingetrokken 16