Samenvatting 3. Inleiding 5. 1 Opgeleverde nieuwbouwwoningen 7

Transcriptie

1 INHOUD Samenvatting Inleiding 5 1 Opgeleverde nieuwbouwwoningen 7 De bewoners van de nieuwbouwwoningen 9.1 Nieuwbouw naar bewonerstype 9. Herkomst vestigers 10. Nieuwbouw naar eigendomsverhouding 11.4 Nieuwbouw naar woningtype 11.5 Leeftijdssamenstelling van de bewoners van de nieuwbouw 1.6 Huishoudenssamenstelling van de bewoners van de nieuwbouw 15 Doorstroming als gevolg van de nieuwbouw 19.1 Aantal vrijgekomen woningen in de bestaande voorraad 19. Vrijgekomen woningen naar wijk 1. Vrijgekomen woningen naar eigendomsverhouding.4 Vrijgekomen woningen naar woningtype 5.5 Bewonerstype van de vrijgekomen woningen 6.6 Leeftijdssamenstelling van de bewoners van de vrijgekomen woningen 7.7 Huishoudenssamenstelling van de bewoners van de vrijgekomen woningen 8 4 Verhuisketens Verhuisketens naar complex 1 4. Verhuisketens naar eigendomsverhouding 4. Verhuisketens naar woningtype Bijlage 1 Verhuisbewegingen

2

3 Samenvatting Op basis van de analyse van de gegevens kan worden geconcludeerd dat er door 14 nieuwbouwwoningen in Gouda in de jaren 00 tot en met 006 nog eens 1 woningen in de bestaande woningvoorraad beschikbaar zijn gekomen waar een huishouden uit Gouda is komen wonen. Vijf woningen staan nog leeg. Een deel van deze woningen zou ook nog ingenomen kunnen worden door een doorstromer. Bewoners van nieuwbouwwoningen In ruim de helft van de nieuwbouwwoningen is een doorstromer gaan wonen (81 woningen, 57%). De overige nieuwbouwwoningen zijn vooral betrokken door vestigers (5 woningen, 7%). Ruim de helft van de vestigers (6%) is afkomstig uit een van de regiogemeenten. Starters zijn minder vaak aan bod gekomen als het gaat om een nieuwbouwwoning (8 woningen, 6%). Ruim een derde van de nieuwbouwwoningen is betrokken door een alleenstaande (8%). In een derde zijn samenwonenden/paren zonder kinderen gaan wonen. Gezinnen- worden aangetroffen in circa een kwart van de nieuwbouwwoningen (%). Het aandeel eenoudergezinnen in de nieuwbouw beperkt zich tot 6%. De nieuwbouw in Gouda die deels specifiek bestemd was voor 55-plussers heeft vooral een functie gehad voor ouderen. Zo is in 7% van de nieuwbouwwoningen een bewoner van 75 jaar of ouder komen wonen en in 5% een bewoners van 55 tot 75 jaar. Bewoners van de woningen die als gevolg van de nieuwbouw beschikbaar zijn gekomen in de bestaande woningvoorraad In de woningen die als gevolg van de nieuwbouw beschikbaar zijn gekomen in de bestaande voorraad, zijn in verhouding minder doorstromers (%) en juist meer vestigers (5%) gaan wonen. Starters zijn vaker bediend door een woning die als gevolg van nieuwbouw is vrijgekomen (9%). In de nieuwbouw is deze doelgroep iets minder vertegenwoordigd (5%). Deze laatste groep is naar verwachting vaak op korte termijn op zoek naar woonruimte, waardoor de bestaande woningvoorraad meer mogelijkheden voor hen biedt. Vestigers hebben vooral indirect (via doorstroming) geprofiteerd van de koopwoningen die in Willenslande zijn gebouwd. Bewoners van 0 tot 55 jaar zijn beduidend vaker komen wonen in een woning die als gevolg van doorstroming beschikbaar kwam (7%) dan in de nieuwbouw. Ook bewoners tot 0 jaar zijn vaker in een vrijkomende woning gaan wonen (1% tegenover 9% in de nieuwbouw). Het aandeel 75-plussers in dit segment is relatief juist veel lager (% tegenover 7% van de nieuwbouw). Nieuwbouwwoningen en woningen in die als gevolg van de nieuwbouw in de woningvoorraad beschikbaar zijn gekomen naar woningtype Twee derde van de nieuwbouwwoningen (65%) is een meergezinswoning. De overige woningen zijn eengezinswoningen (5%). De woningen die als gevolg van doorstroming zijn vrijgekomen, zijn vaker eengezinswoningen (65%) en minder vaak meergezinswoningen (%). De nieuwbouw bestaat voor net iets meer dan de helft uit koopwoningen (56%). De overige woningen zijn allemaal sociale huurwoningen. Naar prijs gaat het In de huursector uitsluitend

4 om dure huurwoningen. In de koopsector ligt de nadruk ook op het dure segment (81% van de koopwoningen). Het aantal goedkope koopwoningen is heel klein ( woningen, %). Bij de woningen die als gevolg van de nieuwbouw beschikbaar komen, ligt de nadruk iets sterker op de koopsector (57%) en beduidend minder op particuliere huurwoningen (0%). De overige woningen die beschikbaar zijn gekomen, behoren tot de sociale huursector (%). Beschikbaar gekomen woningen naar nieuw gebouwd woningtype Het bouwen van de dure meergezinshuurwoningen in Savelberg heeft net iets meer eengezinswoningen (58%) opgeleverd in de bestaande woningvoorraad dan meergezinswoningen (4%). De gerealiseerde eengezinswoningen in de koopsector hebben vooral eengezinswoningen vrijgemaakt in de bestaande woningvoorraad. De sociale huurwoningen die in de bestaande woningvoorraad beschikbaar zijn gekomen zijn vrijwel uitsluitend het gevolg van de bouw van de woningen in Savelberg. Verhuisketens Gemiddeld heeft één nieuwbouwwoning in de periode die in dit onderzoek betrokken waren door doorstroming in de bestaande woningvoorraad 0,9 extra woning opgeleverd. In eerder onderzoek onder 50 nieuwe woningen leverden deze woningen 78 vrijgekomen woningen op. De betaalbare eengezinskoopwoningen aan de Derde Kade hebben de langste keten (,) op de voet gevolgd door de dure meergezinskoopwoningen die in Savelberg zijn gerealiseerd (,) en de dure meergezinskoopwoningen in Willenslande (,1). De dure eengezinskoopwoningen in Willenslande en de dure meergezinskoopwoningen aan de Bosweg nemen een tussenpositie in. De woningen aan de Lange Groenendaal hebben een verhuisketenlengte van 1,0. Omdat in deze woningen alleen maar vestigers en één starter zijn gaan wonen, is geen enkele woning in de bestaande woningvoorraad beschikbaar gekomen. De verhuisketens van huurwoningen (,) en van meergezinswoningen (,1) zijn duidelijk langer dan die van eengezinswoningen en koopwoningen (beiden 1,6). Functie van de nieuwbouw Als wordt gekeken naar de functie van de nieuwbouw en die van woningen die als gevolg hiervan in de bestaande woningvoorraad beschikbaar zijn gekomen, dan blijkt dat de nieuwbouw vaker een belangrijkere functie heeft gehad voor doorstromers en dat de bestaande woningvoorraad, die als gevolg van de nieuwbouw beschikbaar is gekomen, vaker een functie heeft gehad voor vestigers. De nieuwbouw is vooral gericht op 55-plussers, wellicht mede het gevolg van het labelen van een deel van de nieuwbouw voor deze groep, terwijl de woningen die als gevolg van de nieuwbouw beschikbaar kwamen vooral een functie hebben gehad voor bewoners tot 55 jaar. Op deze manier komen alle doelgroepen aan bod. 4

5 Inleiding Aanleiding In opdracht van de gemeente Gouda heeft DIMENSUS beleidsonderzoek een onderzoek uitgevoerd naar de functie van de gerealiseerde nieuwbouw voor de lokale woningmarkt. Vanwege het op doorstroming gerichte nieuwbouwbeleid van de gemeente Gouda heeft de gemeente Gouda behoefte aan inzicht in het effect van de nieuwbouw op het aantal en type woningen dat in de bestaande woningvoorraad vrijkomt hierdoor. DIMENSUS heeft op basis van een verhuisketenanalyse een onderzoek gedaan naar zowel het directe als het indirecte effect van de nieuwbouw voor de lokale woningmarkt. Vanwege de regionale functie van Gouda zou het onderzoek eigenlijk uitgevoerd moeten worden binnen een straal van de hele regio. Dit zou echter betekenen dat alle regiogemeenten de hiervoor benodigde bestanden beschikbaar zou moeten stellen. Om praktische redenen is ervoor gekozen het onderzoek te beperken tot de gemeente Gouda. Opzet van het onderzoek Voor het onderzoek zijn alle verhuisbewegingen die als gevolg van een aantal projectmatig ontwikkelde nieuwbouwwoningen uit de periode op gang gekomen zijn, geïnventariseerd. Het gaat om de nieuwbouwprojecten Savelberg (6 woningen), Willenslande (59 woningen), Derde Kade tussen (8 woningen), Lange Groenendaal (7 woningen) en Bosweg 115 (6 woningen). Eerder zijn al de projecten Groen van Prinsterersingel (4 woningen), Blekersingel/Boelekade (7 woningen), Willenskade (5 woningen) en Halewijnplein (4 woningen) uit dezelfde bouwperiode onderzocht voor de eerste monitor Woonvisie. Voor elke nieuwbouwwoning is in eerste instantie gekeken waar het huishouden vandaan komt dat in deze woning is komen wonen. Als dit huishouden afkomstig was uit de gemeente Gouda, is gekeken uit welke woning het huishouden afkomstig is en of deze woning weer beschikbaar is gekomen voor bewoning door een ander huishouden. Ook van dit huishouden is weer nagegaan of het vorige adres in óf buiten Gouda lag en zo verder. Zo ontstaat een keten van verhuisbewegingen, waarbij elke vrijkomende woning een schakel in de keten vormt. De keten eindigt als er in Gouda geen woning meer beschikbaar komt. Dit is het geval als: het huishouden afkomstig is van buiten de gemeente Gouda, de vestigers de woning niet leeg werd achtergelaten, de starters o omdat de ouders (en eventuele broers of zussen) in de woning achterbleven o óf omdat de ex-partner (en eventuele kinderen) in de woning achterbleven; de achtergelaten woning wordt onttrokken aan de woningvoorraad, bijvoorbeeld vanwege sloop, brand o.i.d. 5

6 Daarnaast zijn er woningen die nog niet bewoond zijn. Van deze woningen is nog niet duidelijk of hierin uiteindelijk een starter, een doorstromer of een vestiger terecht komt. De keten van deze woningen is hierdoor nog niet af. Voor de kenmerken van de huishoudens is gebruik gemaakt van GBA-gegevens, voor de woningkenmerken is een beroep gedaan op het CBS-woningbestand en gemeentelijke belastinggegevens. Door verschillende onderdelen van de verschillende bestanden aan elkaar te koppelen is een databestand gevormd waarin per nieuw gebouwde woning een langere of kortere keten van verhuisbewegingen is opgenomen, met alle daarbijbehorende huishoudens- en woningkenmerken. Bij de huishoudenskenmerken is gekeken naar de leeftijd- en huishoudenssamenstelling van de bewoners. De woningkenmerken die zijn meegenomen, hebben betrekking op de eigendomsverhouding en het woningtype. Bij de voorbereiding van het onderzoek is door de opdrachtgever aangegeven het onderzoek geautomatiseerd te willen laten uitvoeren. Een geautomatiseerde verwerking van de benodigde gegevens voor een verhuisketenanalyse is echter vrijwel onmogelijk omdat ieder individueel geval moet worden gevolgd. Bij sommige analyses is de verhuisbeweging eenvoudig in kaart te brengen, in andere gevallen is sprake van een meer gecompliceerde situatie die niet op een geautomatiseerde manier in beeld kan worden gebracht. Een persoonlijke interpretatie van de gegevens is in die gevallen nodig. Vandaar dat de verhuisbewegingen voor de onderzochte nieuwbouwwoningen uiteindelijk handmatig zijn geïnventariseerd. Leeswijzer In hoofdstuk 1 wordt aandacht besteed aan de kenmerken van de gerealiseerde nieuwbouwwoningen. De bewoners van deze nieuwbouwwoningen staan centraal in hoofdstuk. In hoofdstuk wordt nader ingegaan op de woningen die als gevolg van doorstroming opnieuw beschikbaar komen op de lokale woningmarkt. Hierbij wordt aandacht besteed aan het aantal en het type woningen dat vrij komt en aan de nieuwe bewoners van deze woningen. In hoofdstuk 4 wordt tenslotte ingegaan op de lengte van de verhuisketens. Een samenvatting van het rapport is voorin opgenomen. 6

7 1 Opgeleverde nieuwbouwwoningen In de periode 00 tot en met 006 zijn in de gemeente Gouda nieuwbouwwoningen opgeleverd (bron: CBS). Zoals in de inleiding vermeld, zijn in een eerder stadium de verhuisbewegingen als gevolg van vier nieuwbouwprojecten al onderzocht. Hierover is in de eerste monitor Woonvisie gerapporteerd. In dit onderzoek worden vijf andere nieuwbouwprojecten die in dezelfde periode zijn opgeleverd bekeken. Het gaat om 05 woningen, waarvan er 18 een bedrijfswoning zijn. Deze bedrijfwoningen bevinden zich allemaal in Willenslande. Een groot deel van de woningen in Savelberg is voorlopig gereserveerd voor 65-plussers met een verzorgingshuisindicatie voor bewoners van zorgcomplexen welke worden gerenoveerd of waarvoor vervangende nieuwbouw gaat plaatsvinden.. -. Om een goed beeld te krijgen van de doorstroming zijn deze woningen buiten beschouwing gelaten. Tabel 1.1 Opgeleverde nieuwbouw, , naar complex en woningtype aantal eengezins meergezinswoningesituatie eigendoms- -woningen prijsklasse* Savelberg 6 6 sociale huur duur, 55+ Willenslande koop duur Derde Kade tussen 54 en koop betaalbaar Lange Groenendaal goedkoop () / 7 7 koop betaalbaar (4) Bosweg 115 duur (5) / 6 6 koop betaalbaar (1) Totaal * dure huurwoningen: vanaf 49,-, goedkope koop tot ,-, betaalbare koop tot 4.00,-, dure koop vanaf 4.00,- (Woonvisie 00) In het totaal wordt voor de verhuisketenanalyse uitgegaan van 14 woningen. Twee derde van de woningen zijn in de meergezinssfeer gerealiseerd (65%). De meeste meergezinwoningen zijn in Savelberg gerealiseerd. In Willenslande en aan de Derde Kade zijn ook eengezinswoningen gebouwd. De (meergezins)woningen in Savelberg zijn allemaal in de huursector tot stand gekomen en zijn bestemd voor 55+. De overige nieuwbouwwoningen zijn koopwoningen die voornamelijk in de vorm van eengezinswoningen zijn gebouwd (61% eengezinswoningen en 9% meergezinswoningen). Alle sociale huurwoningen zijn in het dure huursegment gerealiseerd. In de koopsector gaat het eveneens vooral om dure woningen (64 woningen ofwel 80% van de nieuwbouwkoopwoningen). Slechts drie nieuwbouwwoningen zijn in het goedkope koopsegment opgeleverd (4% van alle nieuw opgeleverde koopwoningen). De overige 1 woningen zijn betaalbare woningen (16% van de opgeleverde koopwoningen). 7

8 Figuur 1.1 Opgeleverde nieuwbouw naar project, woningtype, eigendomsverhouding en prijsklasse Savelberg Willenslande 59 6 Derde Kade Lange Groenedaal Bosweg eengezinswoningen 49 meergezinswoningen 9 sociale huurwoningen 6 koopwoningen 80 goedkope woningen betaalbare woningen 1 dure woningen

9 De bewoners van de nieuwbouwwoningen In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de bewoners van de nieuwbouwwoningen. Gekeken wordt in hoeverre hierin doorstromers of starters vanuit Gouda of vestigers zijn gaan wonen, wat de herkomstgemeente is van de vestigers en wat de huishoudens- en leeftijdskenmerken zijn van de bewoners van de verschillende typen nieuwbouwwoningen. Onder starters worden verstaan huishoudens die geen woning in Gouda achterlaten die weer beschikbaar komt voor bewoning. Dit kunnen kinderen zijn die het ouderlijk huis verlaten, maar ook scheidende huishoudens waarvan een deel van het huishouden in de woning achterblijft. Er is sprake van een doorstromer als niemand uit het huishouden achterblijft in de woning die wordt verlaten. Met andere woorden de woning komt opnieuw beschikbaar voor bewoning door een ander huishouden. Een vestiger is een huishoudend dat afkomstig is van buiten de gemeente Gouda..1 Nieuwbouw naar bewonerstype Figuur.1 doorstromer Bewoners van nieuwbouwwoningen: doorstromer, starter of vestiger, in absolute aantallen 81 starter 8 vestiger In totaal is in 81 van de 14 opgeleverde nieuwbouwwoningen een doorstromer gaan wonen (57%), in 8 woningen een starter (6%) en in 5 woningen een vestiger (7%). Van één woning in Willenslande 1 zijn per 1 januari 007 nog geen bewonersgegevens bekend. Figuur. Bewonerstype naar leeftijd, in procenten doorstromer 5 1 starter vestiger % 5% 50% 75% 100% 18 tot 0 jaar 0 tot 55 jaar 55 tot 75 jaar 75 jaar en ouder 1 Voor de opgeleverde woningen in WIllenslande gold de prioriteitenregeling. In de praktijk is echter slechts één woning met prioriteit één toegewezen. 9

10 Doorstromers zijn over het algemeen het oudst. Zo is bijna twee derde van de doorstromers 55 jaar of ouder. Onder de starters is dit aandeel 50%. Ruim een derde van de starters (8%) is 0 tot 55 jaar. Hieruit valt af te leiden dat een groot deel van de starters geen kinderen zijn die het ouderlijk huis verlaten, maar bewoners zijn die vanwege echtscheiding of om een andere reden een woning verlaten waar andere bewoners achterblijven. Slechts 1% van de starters is jonger dan 0 jaar. Van de vestigers is iets meer dan de helft tussen de 0 en 55 jaar oud. De overige vestigers zijn vooral ouder (%). Eén op de zes vestigers is echter jonger dan 0 jaar. Figuur. Bewonerstype naar huishoudenssamenstelling, in procenten doorstromer starter vestiger % 5% 50% 75% 100% samenwonend met kinderen samenwonend zonder kinderen alleenstaand eenoudergezin De huishoudenssamenstelling is nogal divers. Bij doorstromers gaat het vaker dan gemiddeld om samenwonenden zonder kinderen (40%) en om alleenstaanden (8%). Van de starters is de helft alleenstaand en behoort een kwart tot samenwonenden zonder kinderen. Het aandeel gezinnen is het hoogst onder vestigers. Zo vormt een derde van de vestigers een gezin met kinderen. De overige vestigers zijn vooral alleenstaand (5%) of maken deel uit van een gezin zonder kinderen (%).. Herkomst vestigers Van de 5 huishoudens die zich in Gouda hebben gevestigd, komen er 5 uit Moordrecht en eveneens 5 uit Reeuwijk. Andere gemeenten waar meerdere huishoudens vandaan komen zijn Waddinxveen ( huishoudens), Vlist (), Rotterdam (), Boskoop (), Utrecht (), Amsterdam (), s-gravenhage (), Delft () en Leidschendam-Voorburg (). Uit alle overige gemeenten is hooguit één huishouden afkomstig. In totaal is 9% van de vestigers afkomstig uit één van de regiogemeenten. Ruim de helft komt dus van buiten de regio (6%). Het is niet bekend of de vestigers al dan niet een sociale of economische binding hebben met Gouda. Huishoudens uit Moordrecht zijn relatief vaak gaan wonen in een nieuwbouwwoning in Savelberg ( van de 5). Dit geldt ook voor huishoudens uit Reeuwijk (eveneens van de 5). 10

11 . Nieuwbouw naar eigendomsverhouding Figuur.4 Betrokken nieuwbouwwoningen naar eigendomsverhouding en type bewoner, in absolute aantallen en procenten dure huurwoning goedkope koop betaalbare koop 5 6 dure koop dure huurwoning goedkope koop 100 betaalbare koop dure koop % 5% 50% 75% 100% doorstromer starter vestiger In de goedkope koopwoningen zijn uitsluitend vestigers gaan wonen. Dit zijn de woningen die aan de Lange Groenendaal zijn gerealiseerd. Dure huurwoningen hebben vooral doorstromers aangetrokken (69%). In dure koopwoningen zijn eveneens meer doorstromers (5%) dan vestigers (44%) gaan wonen. De betaalbare koopwoningen hebben juist iets vaker woonruimte geboden aan vestigers (46%) dan aan doorstromers (8%)..4 Nieuwbouw naar woningtype De nieuw opgeleverde eengezinswoningen hebben net iets meer vestigers (50%) dan doorstromers aangetrokken (46%) en nauwelijks starters (4%). In de gerealiseerde meergezinswoningen zijn duidelijk meer doorstromers gaan wonen dan vestigers. Zo is het aandeel doorstromers (6%) in deze woningen minimaal twee keer zo groot als het aandeel vestigers (0%). In de figuren zijn de onderdelen van de balken waar een één of soms een twee geplaatst zouden moeten worden vanwege de onleesbaarheid veelal weggelaten. Uit de breedte is echter af te leiden of het om één of twee woningen of bewoners gaat. 11

12 Figuur.5 Betrokken nieuwbouwwoningen naar woningtype en type bewoner, in absolute aantallen en procenten eengezinsw oningen 4 meergezinsw oningen eengezinswoningen meergezinswoningen % 5% 50% 75% 100% doorstromer starter vestiger.5 Leeftijdssamenstelling van de bewoners van de nieuwbouw Figuur.6 Betrokken nieuwbouwwoningen naar complex en leeftijdscategorie, in absolute aantallen en procenten Savelberg 5 6 Willenslande 46 9 Derde Kade 4 Lange Groenedaal 6 Bosweg totaal Savelberg Willenslande Derde Kade Lange Groenedaal Bosweg % 5% 50% 75% 100% 18 tot 0 jaar 0 tot 55 jaar 55 tot 75 jaar 75 jaar en ouder 1

13 De nieuwbouw in Gouda heeft voor verschillende leeftijdsgroepen een functie gehad. Ruim een derde is 0 tot 55 jaar oud (9%), een kwart is tussen de 55 en 75 jaar en een net iets groter aandeel (7%) is 75 jaar en ouder. Het complex Savelberg is gelabeld voor 55+. Wellicht dat daardoor de 75-plussers vrijwel allemaal terecht zijn gekomen in een woning in Savelberg. De overige bewoners die in Savelberg zijn gaan wonen, zijn vrijwel allemaal tussen de 55 en 75 jaar oud. De woningen in Willenslande zijn voor ruim drie kwart betrokken door bewoners in de leeftijd van 0 tot 55 jaar. De overige bewoners in Willenslande zijn vooral ouder. De woningen aan de Lange Groenedaal hebben de meeste jongere bewoners aangetrokken. Zo is in zes van de zeven woningen een bewoner tot 0 jaar komen wonen. Ook in de woningen aan de Bosweg en de Derde Kade zijn naast bewoners van 0 tot 55 jaar jongere bewoners gaan wonen. Figuur.7 Betrokken nieuwbouwwoningen naar woningtype en leeftijdscategorie, in absolute aantallen en procenten eengezinswoningen 4 4 meergezinswoningen eengezinswoningen 8 90 meergezinswoningen % 5% 50% 75% 100% 18 tot 0 jaar 0 tot 55 jaar 55 tot 75 jaar 75 jaar en ouder In de eengezinswoningen zijn voor het overgrote deel bewoners van 0 tot 55 jaar gaan wonen (90%). In de meergezinswoningen gaat het vooral om bewoners 55-plussers (78%). Alle 75-plussers zijn gaan wonen in een meergezinswoning. 1

14 Figuur.8 Betrokken nieuwbouwwoningen naar eigendomssector en leeftijdscategorie, in absolute aantallen en procenten huurwoningen 5 6 koopwoningen huurwoningen koopwoningen % 5% 50% 75% 100% 18 tot 0 jaar 0 tot 55 jaar 55 tot 75 jaar 75 jaar en ouder De gerealiseerde huurwoningen hebben vooral een functie gehad voor 55-plussers. In ruim de helft van de huurwoningen is een 75-plusser gaan wonen en in 40% een bewoner van 55 tot 75 jaar. Het effect van de woningtoewijzing in Savelberg is daarin duidelijk zichtbaar. De koopwoningen zijn vooral ten goede gekomen aan bewoners van 0 tot 55 jaar. Zo is ruim twee derde van de koopwoningen door een bewoner in deze leeftijdscategorie bewoond. In twee op de zes koopwoningen is een bewoner tot 0 jaar gaan wonen of een bewoner van 55 jaar of ouder. Figuur.9 Betrokken nieuwbouwwoningen, naar woningtype en leeftijdscategorie, in absolute aantallen en procenten goedkope koopwoningen betaalbare koopwoningen 6 6 dure koopwoningen dure huurwoningen goedkope koopwoningen 100 betaalbare koopwoningen dure koopwoningen dure huurwoningen % 5% 50% 75% 100% 18 tot 0 jaar 0 tot 55 jaar 55 tot 75 jaar 75 jaar en ouder 14

15 Er is een duidelijke relatie tussen het prijsniveau van de koopwoningen en de leeftijd van de bewoners die hierin zijn gaan wonen. In de goedkope koopwoningen zijn alleen bewoners tot 0 jaar gaan wonen, in de betaalbare koopwoningen zijn zowel bewoners tot 0 jaar (46%) als bewoners van 0 tot 55 jaar gaan wonen (46%). In de dure koopwoningen zijn bewoners van 0 tot 55 jaar duidelijk in de meerderheid (76%)..6 Huishoudensamenstelling van de bewoners van de nieuwbouw Figuur.10 Betrokken nieuwbouwwoningen naar complex en huishoudenstype, in absolute aantallen en procenten Savelberg 7 4 Willenslande Derde Kade 4 Lange Groenedaal 7 Bosweg totaal 8 6 Savelberg Willenslande Derde Kade Lange Groenedaal 100 Bosweg % 5% 50% 75% 100% gezin paar alleenstaand eenoudergezin Van alle nieuwbouw is ruim een derde (8%) ten goede gekomen aan alleenstaanden, een derde aan samenwonenden zonder kinderen en bijna een kwart aan samenwonenden met kinderen. In Willenslande zijn zowel in absolute als in relatieve zin de meeste gezinnen gaan wonen. Zo is in iets meer dan de helft van de betrokken nieuwbouwwoningen in Willenslande een gezin met kinderen gaan wonen. Daarnaast zijn het vooral samenwonenden zonder kinderen (8%). In de overige nieuwbouwwoningen zijn vooral alleenstaanden terecht gekomen. In de woningen aan de Lange Groenendaal betreft het uitsluitend alleenstaanden. Bij de overige complexen is dit de helft of net iets meer dan de helft. In Savelberg zijn naast alleenstaanden vooral samenwonenden zonder kinderen gaan wonen. Eenoudergezinnen zijn in absolute zin vooral terecht gekomen in een woning in Willenslande. 15

16 Figuur.11 Betrokken nieuwbouwwoningen naar woningtype en huishoudenstype, in absolute aantallen en procenten eengezinswoningen meergezinswoningen eengezinswoningen meergezinswoningen % 5% 50% 75% 100% samenwonend met kinderen samenwonend zonder kinderen alleenstaand eenoudergezin In de meergezinswoningen zijn vooral alleenstaanden (5%) en samenwonenden zonder kinderen (45%) terecht gekomen. De eengezinswoningen hebben vooral gezinnen aangetrokken (67%) naast een klein aandeel eenoudergezinnen (15%). Figuur.1 Betrokken nieuwbouwwoningen naar eigendomssector en huishoudenstype, in absolute aantallen en procenten huurwoningen 7 4 koopwoningen huurwoningen koopwoningen % 5% 50% 75% 100% samenwonend met kinderen samenwonend zonder kinderen alleenstaand eenoudergezin Huurwoningen hebben vooral alleenstaanden (55%) en samenwonenden zonder kinderen (44%) aangetrokken. De koopwoningen zijn vaker bewoond door een gezin met kinderen. Dit geldt voor 4% van de nieuw opgeleverde koopwoningen. In een kwart van de woningen is een gezin zonder kinderen gaan wonen en eveneens in een kwart een alleenstaande. De overige 10% is betrokken door een eenoudergezin. 16

17 Figuur.1 Betrokken nieuwbouwwoningen naar woningtype en huishoudenstype, in absolute aantallen en procenten goedkope koopwoningen betaalbare koopwoningen 9 dure koopwoningen dure huurwoningen goedkope koopwoningen 100 betaalbare koopwoningen dure koopwoningen dure huurwoningen % 5% 50% 75% 100% samenwonend met kinderen samenwonend zonder kinderen alleenstaand eenoudergezin De goedkope koopwoningen hebben alleen maar alleenstaanden aangetrokken en ook in de betaalbare koopwoningen is twee derde van de bewoners een alleenstaande. In het dure koopsegment zijn beduidend minder alleenstaanden gaan wonen (11%). Dit segment heeft vooral gezinnen aangetrokken (49%) en daarnaast samenwonenden zonder kinderen (9%). 17

18 18

19 Doorstroming als gevolg van de nieuwbouw De woningen die als gevolg van de nieuwbouw beschikbaar zijn gekomen in de bestaande woningvoorraad, vormen het onderwerp van dit hoofdstuk. Er wordt zowel gekeken naar het aantal woningen dat per verhuisbeweging is vrijgekomen als naar de eigendomsverhouding, het woningtype en de ligging van de woningen..1 Aantal vrijgekomen woningen in de bestaande voorraad In totaal zijn in Gouda in de periode 00 tot en met woningen gerealiseerd. Er zijn nieuwbouwwoningen opgeleverd in deze periode, waarvan in dit onderzoek bij 145 de verhuisketen is onderzocht. In een eerder onderzoek zijn de verhuisketens van 50 woningen onderzocht. Tabel.1 Aantal doorstromers in de nieuwbouw en in de vrijgekomen woningen per schakel waarvan leegstaand nieuwbouwwoningen 14 1 Eerste schakel 8 1 Tweede schakel 7 Derde schakel 1 Vierde schakel 1 Totaal aantal vrijgekomen woningen 1 De eerste schakel wordt gevormd door de woningen die als gevolg van de nieuwbouw in de bestaande woningvoorraad van Gouda zijn vrijgekomen. In totaal zijn door de nieuwbouw 8 woningen in de bestaande voorraad vrijgekomen. Met andere woorden: 8 van de 14 nieuwbouwwoningen zijn ingenomen door huishoudens die een lege woning in Gouda achterlieten. De overige woningen zijn bewoond door starters (8) of vestigers (5) of staan nog leeg (1). Wanneer alle verhuispatronen worden gevolgd, zijn door de bouw van 14 woningen in totaal 1 woningen vrijgekomen op de lokale woningmarkt. 19

20 Figuur.1 Nieuwbouwwoningen en vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurwoningen Willenslande dure eengezinskoopwoningen Willenslande dure meergezinskoopwoningen Derde Kade betaalbare eengezinskoopwoningen Bosweg dure meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopwoningen Bosweg betaalbare meergezinskoopwoningen 1 4 nieuwbouw eerste schakel tweede schakel derde schakel vierde schakel Tabel. Nieuwbouwwoningen en vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex, in absolute aantallen nieuwbouw eerste schakel tweede schakel derde schakel vierde schakel totaal vrijgekomen Savelberg dure mg huurwon Willenslande dure eg koopwon Willenslande dure mg koopwon Derde Kade betaalbare eg koopwon Bosweg dure mg koopwon. 5 Lange Groenendaal betaalbare mg 4 0 koopwon. Lange Groenendaal goedkope mg 0 koopwon. Bosweg betaalbare mg koopwon. 1 0 Totaal In figuur.1 en tabel. is per nieuwbouwcomplex aangegeven hoeveel woningen er beschikbaar zijn gekomen in de bestaande woningvoorraad als gevolg van de nieuwbouw. 0

21 Zo heeft het bouwen van 6 dure meergezinshuurwoningen in Savelberg geleid tot het vrij komen van 77 woningen in de bestaande woningvoorraad. De dure meergezinskoopwoningen die in Willenslande zijn gebouwd (18) hebben geleid tot het beschikbaar komen van een nog groter aantal woningen in de bestaande woningvoorraad (0). Ook de betaalbare eengezinskoopwoningen aan de Derde Kade hebben relatief veel woningen in de bestaande woningvoorraad beschikbaar gekregen. Bij de overige nieuwbouwprojecten is circa de helft van het aantal nieuwbouwwoningen in de bestaande woningvoorraad opnieuw voor bewoning beschikbaar gekomen. De meergezinskoopwoningen aan de Lange Groenendaal vormen hierop een uitzondering. Door dit nieuwbouwproject is geen enkele woning vrij gekomen. In deze woningen zijn alleen maar bewoners van buiten Gouda komen wonen.. Vrijgekomen woningen naar wijk De nieuwbouw heeft vooral plaatsgevonden in Noord. Zo zijn 10 van de 141 woningen in Noord gebouwd (85%). De woningen die in de bestaande woningvoorraad zijn vrijgekomen, liggen zowel in Noord (4%), Goverwelle (0%), Bloemendaal (18%), Kort Haarlem (1%), Plaswijck (1%), de Binnenstad (7%), Korte Akkeren (6%) en één woning in Westergouwe. Figuur. Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar wijk, in absolute aantallen Binnenstad 7 Korte Akkeren 1 4 Bloemendaal 4 17 Plaswijck 4 1 Noord vierde schakel Kort Haarlem 6 9 derde schakel tweede schakel Goverwelle eerste schakel Westergouwe

22 Tabel. Nieuwbouwwoningen en vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar wijk, in absolute aantallen nieuwbouw eerste schakel tweede schakel derde schakel vierde schakel totaal vrijgekomen Binnenstad Korte Akkeren Bloemendaal Plaswijck Noord Kort Haarlem Goverwelle Westergouwe 1 1 Totaal Figuur.4 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en wijk, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurwoningen Willenslande dure eengezinskoopwoningen Willenslande dure meergezinskoopwoningen 8 7 Derde Kade betaalbare eengezinskoopwoningen Bosweg dure meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopwoningen Bosweg betaalbare meergezinskoopwoningen Westergouwe Korte Akkeren Binnenstad Kort Haarlem Plaswijck Goverwelle Bloemendaal Noord

23 Tabel.4 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en naar wijk, in absolute aantallen Binnenstad Korte Akkeren Bloemendaal Plaswijck Noord Kort Haarlem Goverwelle Westergouwe totaal vrij gekomen Savelberg dure mg huurwon. Willenslande dure eg koopwon. Willenslande dure mg koopwon. Derde Kade betaalbare eg koopwon Bosweg dure mg koopwon. Lange Groenendaal 0 betaalbare mg koopwon. Lange Groenendaal 0 goedkope mg koopwon. Bosweg betaalbare mg 0 koopwon. Totaal De dure meergezinshuurwoningen die in Savelberg zijn gerealiseerd, hebben geleid tot het vrijkomen van woningen in een groot aantal verschillende wijken. De meeste woningen zijn beschikbaar gekomen in Noord, maar ook in Bloemendaal, Goverwelle, Kort Haarlem, Plaswijck, de Binnenstad en Korte Akkeren zijn meerdere woningen vrijgekomen. Door het bouwen van de dure eengezinskoopwoningen in Willenslande zijn vooral woningen beschikbaar gekomen in Goverwelle, in Plaswijck en in Noord. De dure meergezinskoopwoningen in Willenslande hebben vooral tot het vrijkomen van woningen in Bloemendaal en in Noord geleid. De betaalbare eengezinskoopwoningen aan de Derde Kade hebben ervoor gezorgd dat met name woningen in Kort Haarlem zijn vrijgekomen.. Vrijgekomen woningen naar eigendomsverhouding Figuur.5 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar eigendomsvormsverhouding, in absolute aantallen sociale huur 0 particuliere huur 6 koop

24 Ruim de helft van de nieuwbouw betreft een koopwoning (56%). In de bestaande woningvoorraad zijn als gevolg van de nieuwbouw een vergelijkbaar aandeel koopwoningen vrijgekomen (58%). Daarnaast is bijna een kwart van de vrijgekomen woningen een sociale huurwoningen en 0% een particuliere huurwoningen. In de nieuwbouw zijn alleen sociale huurwoningen gerealiseerd (44%). Figuur.6 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en eigendomsvorm, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurw oningen Willenslande dure eengezinskoopw oningen 17 Willenslande dure meergezinskoopw oningen 15 5 Derde Kade betaalbare eengezinskoopw oningen 7 Bosw eg dure meergezinskoopw oningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopw oningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopw oningen koop particuliere huur sociale huur Bosw eg betaalbare meergezinskoopw oningen De dure meergezinshuurwoningen in Savelberg hebben geleid tot het beschikbaar komen van woningen met verschillende eigendomsvormen. Het gaat hierbij zowel om koopwoningen, sociale huurwoningen als particuliere huurwoningen. De overige projecten, die allemaal in de koopsector zijn gerealiseerd, hebben vooral gezorgd voor het beschikbaar komen van koopwoningen. Door het bouwen van dure meergezinskoopwoningen in Willenslande zijn nog enkele particuliere huurwoningen vrij gekomen. In de andere projecten gaat het om slechts kleine aantallen sociale of particuliere huurwoningen. 4

25 .4 Vrijgekomen woningen naar woningtype Figuur.7 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar woningtype, in absolute aantallen eengezinswoningen 86 meergezinswoningen 44 bedrijfwoning De nieuwbouw bestond voor ruim een derde uit eengezinswoningen. De woningen die in de bestaande woningvoorraad zijn vrijgekomen, betreffen beduidend vaker een eengezinswoning. Zo is bijna twee derde van alle woningen vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad een eengezinswoning (65%). De dure meergezinshuurwoningen in Savelberg hebben zowel geleid tot het beschikbaar komen van een groot aantal eengezinswoningen, maar ook van meergezinswoningen. De dure eengezinskoopwoningen in Willenslande hebben vooral eengezinswoningen vrij gemaakt in de bestaande woningvoorraad. Dit geldt ook voor de betaalbare eengezinskoopwoningen die aan de Derde Kade zijn opgeleverd. De bouw van dure meergezinswoningen in Willenslande heeft naast eengezinswoningen ook vaker geleid tot het beschikbaar komen van meergezinswoningen. Figuur.8 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en woningtype, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurw oningen 45 Willenslande dure eengezinskoopw oningen 19 Willenslande dure meergezinskoopw oningen 7 1 Derde Kade betaalbare eengezinskoopw oningen 8 Bosw eg dure meergezinskoopw oningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopw oningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopw oningen bedrijfswoning meergezinswoningen eengezinswoningen Bosw eg betaalbare meergezinskoopw oningen

26 Tabel.5 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en naar woningtype, in absolute aantallen eengezins -woningen meergezinswoningen bedrijfswoning totaal vrij gekomen Savelberg dure mg huurwon Willenslande dure eg koopwon. 19 Willenslande dure mg koopwon Derde Kade betaalbare eg koopwon Bosweg dure mg koopwon. 1 Lange Groenendaal betaalbare mg koopwon. Lange Groenendaal goedkope mg koopwon. Bosweg betaalbare mg koopwon. Totaal Bewonerstype van de vrijgekomen woningen Figuur.9 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar type bewoner, in absolute aantallen doorstromer 50 starter 18 vestiger In de vrijkomende woningen zijn iets meer vestigers terecht gekomen (47%) dan doorstromers (9%). In de overige 14% van de vrijgekomen woningen is een starter gaan wonen. In de nieuwbouw zijn in verhouding meer doorstromers (57%) terecht gekomen en minder vestigers (7%) en met name starters (6%). 6

27 Figuur.10 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en type bewoner, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurwoningen Willenslande dure eengezinskoopwoningen 1 5 Willenslande dure meergezinskoopwoningen 1 6 Derde Kade betaalbare eengezinskoopwoningen 5 Bosweg dure meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopwoningen vestiger starter doorstromer Bosweg betaalbare meergezinskoopwoningen Vestigers zijn in absolute zin het meeste gaan woningen in woningen die als gevolg van de bouw van de dure meergezinshuurwoningen in Savelberg in de bestaande woningvoorraad beschikbaar zijn gekomen. In relatieve zin zijn zij vaker geholpen aan woonruimte door de dure eengezins- en meergezinswoningen die in Willenslande zijn gerealiseerd. Starters hebben vooral geprofiteerd van de woningen die beschikbaar zijn gekomen als gevolg van het huurwoningenproject in Savelberg..6 Leeftijdssamenstelling van de bewoners van de vrijgekomen woningen Figuur.9 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar leeftijdscategorie van de bewoners, in absolute aantallen 18 tot 0 jaar 40 0 tot 55 jaar 7 55 tot 75 jaar 1 75 jaar en ouder In de bestaande woningvoorraad zijn vooral bewoners tussen de 0 en 55 jaar komen wonen (57%) naast bewoners tot 0 jaar (1%). De nieuwbouw had vooral een functie voor 55- plussers (5%). 7

28 Figuur.10 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en leeftijd van de bewoner, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurwoningen Willenslande dure eengezinskoopwoningen 5 14 Willenslande dure meergezinskoopwoningen 4 1 Derde Kade betaalbare eengezinskoopwoningen 6 Bosweg dure meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopwoningen Bosweg betaalbare meergezinskoopwoningen 18 tot 0 jaar 0 tot 55 jaar 55 tot 75 jaar 75 jaar en ouder Bewoners tot 0 jaar hebben in absolute zin vooral woningen betrokken door de woningen die vrij zijn gekomen als gevolg van de nieuwbouw in Savelberg. In relatieve zin hebben zij echter het meest geprofiteerd van de woningen die beschikbaar zijn gekomen als gevolg van de betaalbare eengezinskoopwoningen aan de Derde Kade. Bewoners van 0 tot 55 jaar zijn indirect door de bouw van alle projecten aan woonruimte gekomen. 55-Plussers hebben ook indirect vooral geprofiteerd van de bouw van Savelberg..7 Huishoudenssamenstelling van de bewoners van de vrijgekomen woningen Figuur.11 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar huishoudenssamenstelling van de bewoners, in absolute aantallen samenwonend met kinderen 0 samenwonend zonder kinderen 4 alleenstaand 56 eenoudergezin In circa vier van de tien vrijgekomen woningen zijn alleenstaanden gaan wonen (4%). In een kwart zijn gezinnen terecht gekomen (%). De overige woningen worden bewoond door samenwonenden zonder kinderen (19%) en eenoudergezinnen (15%). 8

29 In de bestaande woningvoorraad hebben vooral meer eenoudergezinnen woonruimte gevonden vergeleken met de nieuwbouw (6%). Samenwonenden zonder kinderen zijn juist in de nieuwbouw vaker aan woonruimte geholpen (%). Figuur.1 Vrijgekomen woningen in de bestaande woningvoorraad naar complex en huishoudenssamenstelling, in absolute aantallen Savelberg dure meergezinshuurwoningen Willenslande dure eengezinskoopwoningen Willenslande dure meergezinskoopwoningen 5 9 Derde Kade betaalbare eengezinskoopwoningen 4 Bosweg dure meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopwoningen Bosweg betaalbare meergezinskoopwoningen samenwonend met kinderen samenwonend zonder kinderen alleenstaand eenoudergezin Door bijna alle nieuwbouwprojecten is voor vrijwel alle huishoudenstypen woonruimte vrijgekomen. 9

30 0

31 4 Verhuisketens De lengte van een verhuisketen geeft inzicht in het effect van de nieuwbouw op de doorstroming op de lokale woningmarkt. De verhuisketen begint met de nieuwbouwwoning en eindigt als een verhuizing geen vrijkomende woning in Gouda oplevert, ofwel als de vrijkomende woning niet ten goede komt aan een lokale doorstromer, maar aan een vestiger of als de woning niet vrijkomt (bij een starter). De gemiddelde verhuisketenlengte wordt bepaald door het aantal woningen dat beschikbaar komt in de bestaande voorraad te relateren aan het aantal nieuw gebouwde woningen. 4.1 Verhuisketens naar complex In Gouda zijn in de periode 00 tot en met nieuwe woningen opgeleverd waarvan de bewoners bekend zijn. Bij drie woningen is de verhuisketen niet afgerond omdat verderop in de keten de woning nog leegstaat. Omdat niet duidelijk is of in deze woningen een doorstromer, starter of vestiger gaat wonen, zijn deze woningen niet meegenomen in de verhuisketenanalyse. In de bestaande woningvoorraad zijn in totaal 15 woningen beschikbaar gekomen als gevolg van de bouw van 18 nieuwbouwwoningen. Dit betekent dat de gemiddelde ketenlengte 1,9 bedraagt. Het bouwen van 100 woningen heeft dus circa 90 woningen in de bestaande woningvoorraad opgeleverd. Figuur 4.1 Verhuisketenlengte naar complex Derde Kade betaalbare eengezinskoopwoningen, Savelberg dure meergezinshuurwoningen, 55+, Willenslande dure meergezinskoopwoningen,1 Willenslande dure eengezinskoopwoningen 1,5 Bosweg dure meergezinskoopwoningen 1,4 Bosweg betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal betaalbare meergezinskoopwoningen Lange Groenendaal goedkope meergezinskoopwoningen ,0 0,5 1,0 1,5,0,5 1

32 De dure eengezinskoopwoningen aan de Derde Kade laten met, de langste verhuisketen zien, op de voet gevolgd door de dure meergezinshuurwoningen voor 55+ in Savelberg en de dure meergezinskoopwoningen in Willenslande. De dure eengezinskoopwoningen in Willenslande en de dure meergezinskoopwoningen aan de Bosweg nemen een tussenpositie in. De betaalbare meergezinskoopwoningen aan de Bosweg en de woningen die aan de Lange Groenendaal zijn gerealiseerd, hebben totaal geen extra woning in de bestaande woningvoorraad opgeleverd. Bij de Bosweg gaat het echter ook maar om één betaalbare woning waarin een starter is gaan wonen, terwijl de woningen aan de Lange Groenendaal allemaal zijn betrokken door vestigers. Dit betekent dat het bouwen van deze woningen geen enkele extra woning voor de lokale woningmarkt heeft opgeleverd. 4. Verhuisketens naar eigendomsverhouding Figuur 4. huur koop totaal Ketenlengte naar eigendomsverhouding van de nieuwbouw, 1,6 1,9 0,0 0,5 1,0 1,5,0,5,0 De gerealiseerde huurwoningen hebben duidelijk een langere verhuisketen (,) dan de gerealiseerde koopwoningen (1,6). Het bouwen van huurwoningen heeft dan ook meer vrijkomende woningen in Gouda opgeleverd dan het bouwen van koopwoningen. 4. Verhuisketens naar woningtype Figuur 4. Ketenlengte naar woningtype van de nieuwbouw eengezinswoningen 1,6 meergezinswoningen,1 totaal 1,9 0,0 0,5 1,0 1,5,0,5,0 De ketenlengte van meergezinswoningen is duidelijk langer met,1 dan die van eengezinswoningen (1,6). Het bouwen van meergezinswoningen heeft duidelijk een groter effect op het beschikbaar komen van woningen in de bestaande woningvoorraad en daarmee een groter doorstroomeffect.

33 BIJLAGE 1 VERHUISBEWEGINGEN Verhuisbewegingen aantal Savelberg huur, mg, duur, 55+ Willenslande koop, eg, duur koop, mg, duur Derde Kade koop, eg, betaalbaar Lange Groenendaal koop, mg, betaalbaar koop, mg, goedkoop Bosweg koop, mg, betaalbaar koop, mg, duur nieuwbouw eerste schakel tweede schakel 5 derde schakel 9 1 vierde schakel 1 totaal per woning, 1,5,1, 1,0 1,0 1,0 1,4 Nieuwbouw en vrijgekomen woningen naar type bewoner Derde Savelberg Willenslande bezet door Kade Lange Groenendaal Bosweg huur, mg, duur, 55+ koop, eg, duur koop, mg, duur koop, eg, betaalbaar koop, mg, betaalbaar koop, mg, goedkoop koop, mg, betaalbaar koop, mg, duur starter doorstromer vestiger totaal vrijgekomen per woning 1, 0,5 1,1 1, 0,4 Vrijgekomen woningen naar wijk Savelberg Willenslande wijk Derde Kade Lange Groenendaal Bosweg huur, mg, duur, 55+ koop, eg, duur koop, mg, duur koop, eg, betaalbaar koop, mg, betaalbaar koop, mg, goedkoop koop, mg, betaalbaar koop, mg, duur Binnenstad Korte Akkeren Bloemendaal Plaswijck 11 Noord 17 7 Kort Haarlem Goverwelle 1 8 Westergouwe totaal

34 Vrijgekomen woningen naar woningtype Savelberg Willenslande type Derde Kade Lange Groenendaal Bosweg huur, mg, duur, 55+ koop, eg, duur koop, mg, duur koop, eg, betaalbaar koop, mg, betaalbaar koop, mg, goedkoop koop, mg, betaalbaar koop, mg, duur eengezinswoning meergezinswoning bedrijfswoning totaal Vrijgekomen woningen naar woningtype Savelberg Willenslande type Derde Kade Lange Groenendaal Bosweg huur, mg, duur, 55+ koop, eg, duur koop, mg, duur koop, eg, betaalbaar koop, mg, betaalbaar koop, mg, goedkoop koop, mg, betaalbaar koop, mg, duur huur corporatie 4 1 huur particulier koop totaal