Hanzehogeschool Groningen, Groningen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hanzehogeschool Groningen, Groningen"

Transcriptie

1 Hanzehogeschool Groningen, Groningen Opleiding: Master Advanced Nursing Practice Croho: Varianten: duaal Visitatiedatum: 18 februari 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juni 2008

2 2/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

3 Inhoud Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 2 Programma 18 Onderwerp 3 Inzet van personeel 28 Onderwerp 4 Voorzieningen 31 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 34 Onderwerp 6 Resultaten 37 Deel C: Bijlagen 41 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 42 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 49 Bijlage 3: Bezoekprogramma 54 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 57 Bijlage 5: Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 62 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 3/63

4 4/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 5/63

6 6/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding master Advanced Nursing Practice van de Hanzehogeschool Groningen heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in januari 2008, toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 18 februari Het panel bestond uit: De heer drs. J.B.A.M. van Bergen (voorzitter en domeinpanellid); De heer dr. H.J.M. Vrijhoef (domeinpanellid); Mevrouw J.S.G. van Teeffelen-Selten (studentpanellid); De heer drs. L.S. van der Veen (NQA-auditor); De heer P. van Achteren (junior auditor NQA) Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol VBI s Nederland van de NVAO (oktober 2007). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hanzehogeschool Groningen (HG) is in 1993 ontstaan door een fusie van de Rijkshogeschool Groningen en de Hanzehogeschool Groningen. De HG heeft op dit moment zo n 70 bacheloropleidingen met meer dan 100 afstudeerrichtingen en 11 master- en voortgezette opleidingen. Het aantal studenten van de totale hogeschool is ruim en het aantal medewerkers bedraagt ruim NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 7/63

8 Tot september 2004 kende de HG een faculteitsstructuur, bestaande uit vier faculteiten: Techniek, Economie, Gamma en Kunsten. Per september 2004 bestaat de HG uit 18 Schools. Een School is een organisatorische, samenhangende eenheid. De master Advanced Nursing Practice (MANP) maakt samen met de HBO-V en Maatschappelijke Gezondheidszorg Zorg deel uit van de Academie voor Verpleegkunde, één van de 18 Schools van de HG. Iedere School kent een eigen Instituutsof SchoolMedezeggenschapsraad. De opleiding MANP van de HG is een tweejarige duale hbo-masteropleiding voor verpleegkundigen met een afgeronde hbo-opleiding in de verpleegkunde (of equivalent daarvan) en minimaal vier jaar werkervaring met een bepaalde patiëntencategorie. De nurse practitioner is een rolmodel voor bachelorstudenten verpleegkunde. De nurse practitioner toont aan hoe interessant en hoe belangrijk het werk van de verpleegkundige en de nurse practitioner zijn. De opleiding is in 1997 als eerste master ANP in Nederland van start gegaan. In het najaar van 2007 studeren er 58 studenten MANP, 28 in het eerste jaar en 30 studenten in het tweede jaar. De totale inzet van het kernteam en docenten bedraagt 4 fte s. De student/fteratio bedraagt hiermee 1:14,5. Het onderwijs wordt verzorgd op de locatie Meerwold. De Academie voor Verpleegkunde ambieert een voortrekkersrol in de verdere versterking van het imago van de verpleegkundige. De belangrijkste opdracht van de Academie is zich te ontwikkelen tot een kennisinstituut binnen het domein van de Verpleegkunde, waarbij onderzoek, innovatie en onderwijs hand in hand gaan. Naast het inspelen op actuele ontwikkelingen is internationalisering een belangrijk speerpunt met behoud van de belangrijke regiofunctie. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens bereidden de panelleden zich in de periode januari 2008 inhoudelijk voor op het bezoek van 18 februari Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en 8/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

9 prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. De opleiding heeft in het begeleidend schrijven bij het zelfevaluatierapport twaalf excellente beoordelingen aangevraagd (bijzondere kwaliteit), voor de facetten 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.2, 2.3, 2.7, 2.8, 3.1, 3.3, 4.2 en 6.1. In het zelfevaluatierapport is voor elk van deze facetten een argumentatie geleverd op grond waarvan de opleiding een excellente beoordeling gerechtvaardigd acht. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in april 2008 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in mei 2008 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in juni Het visitatierapport is uiteindelijk in juni 2008 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 9/63

10 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. 10/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

11 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet 1. Doelstellingen Master Advanced Nursing Practice 1.1 Domeinspecifieke eisen Excellent 1.2 Niveau master Goed 1.3 Oriëntatie HBO master Excellent Totaaloordeel Positief 2. Programma 2.1 Eisen HBO Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Excellent 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed 2.4 Studielast Goed 2.5 Instroom Goed 2.6 Duur Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Totaaloordeel Positief 3. Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Totaaloordeel Positief 4. Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed 4.2 Studiebegeleiding Goed Totaaloordeel Positief 5. Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau Goed 6.2 Onderwijsrendement Goed Totaaloordeel Positief NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 11/63

12 Doelstellingen opleiding De facetten 1.1 en 1.3 zijn beoordeeld als excellent, facet 1.2 als goed. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Programma Facet 2.2 is beoordeeld als excellent, de facetten 2.1, 2.3, 2.4, 2.5 en 2.7 als goed, facet2.8 als voldoende en facet 2.6 als voldaan. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Inzet van personeel De drie facetten zijn als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Voorzieningen De beide facetten zijn als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Interne kwaliteitszorg De drie facetten zijn als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Resultaten De beide facetten zijn als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort. De conclusie is dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. 12/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 13/63

14 14/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Excellent Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding conformeert zich aan het CanMEDS beroepsrollen raamwerk 2003 (geactualiseerd in 2005) en de daaruit voortvloeiende competenties. CanMEDS is een internationaal gevalideerd raamwerk dat tot stand is gekomen in samenspraak met Canadese patiëntenorganisaties. Het CanMEDS beroepsrollen raamwerk is in eerste instantie bedoeld voor medisch specialisten. De keuze voor CanMEDS is tot stand gekomen in samenspraak met het beroepenveld. Competenties zijn vervolgens tot stand gekomen tijdens werkconferenties met vertegenwoordigers uit het werkveld. Daarbij waren onder meer landelijke en regionale organisaties betrokken van huisartsen, verpleeghuisartsen, internisten en neonatologen. Vervolgens zijn de competenties regelmatig geactualiseerd. Inmiddels heeft dat geresulteerd in het Gronings Competentieprofiel, dat in 2007 is geaccepteerd als landelijk competentieprofiel voor de Verpleegkundig Specialist (vergelijk 1.3). In het document Curriculumbeschrijving 2005 beschrijft de opleiding de zeven CanMEDS beroepsrollen - Klinisch Expert, Communicator, Teamwerker, Manager, Belangenbehartiger, Onderzoeker, Professional - en de bijbehorende 28 kerncompetenties. Inspelen op gezondheidsbehoeften van individuele patiënten als onderdeel van de patiëntenzorg en de gezondheidsdeterminanten van de gemeenschappen waarin zij werken onderkennen zijn voorbeelden van kerncompetenties voortvloeiend uit de beroepsrol belangenbehartiger. Een vertrouwelijke en ethisch-therapeutische verstandhouding opbouwen met patiënten en hun familieleden en het doelmatig mondeling en schriftelijk communiceren over een medisch consult behoren bij de beroepsrol communicator. In 2003 heeft de opleiding een Adviesraad ingesteld ten einde het draagvlak te bevorderen, de achterban te sonderen, adviezen uit te brengen over inhoudelijke en beleidsvraagstukken en behulpzaam te zijn om politieke kanalen adequaat te gebruiken. Vanaf 2004 heeft de Adviesraad als Klankbordgroep een landelijke functie gekregen en is deze klankbordgroep MANP door de HBO-raad formeel erkend. Om de afstemming met het regionale werkveld te optimaliseren, heeft de opleiding in het najaar van 2007 een werkveldadviescommissie (WAC) ingesteld. De opleiding heeft zich bij de ontwikkeling van haar eindkwalificaties georiënteerd op vergelijkbare opleidingen in het buitenland, in het bijzonder in de Verenigde Staten en Canada. De vergelijking met het CanMEDS model leverde zoveel overeenkomsten op dat is besloten dit raamwerk tot uitgangspunt te nemen. Belangrijkste overwegingen daarvoor waren de internationale validering en de betrokkenheid van patiënten bij de NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 15/63

16 totstandkoming. Het panel vindt dat de opleiding zich goed met de internationale kaders heeft vergeleken. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport op dit facet een excellente beoordeling aangevraagd. Het panel honoreert deze aanvraag. De opleiding heeft een toonaangevende rol gespeeld ten aanzien van de ontwikkeling van het beroeps- en opleidingsprofiel Advanced Nursing Practice in Nederland. Zij heeft het competentieprofiel recent geactualiseerd. Dit profiel vervult een voorbeeldfunctie voor het algemeen competentieprofiel voor de Verpleegkundig Specialist. Facet 1.2 Niveau master Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een master. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding hanteert voor de toetsing van het masterniveau de Dublin descriptoren voor een hbo-master. In het zelfevaluatierapport geeft de opleiding schematisch weer op welke wijze de Dublin descriptoren aan de orde komen binnen de zeven beroepsrollen. De opleiding geeft in het zelfevaluatierapport de relatie weer tussen de beroepsrollen en de vijf Dublin descriptoren. Binnen de beroepsrol Klinisch Expert zijn het toepassen van kennis/inzicht, oordeelsvorming en communicatie over diagnostiek, prognose en behandeling aan de orde. Tevens komt binnen deze beroepsrol het in groepsverband schrijven van een subsidieaanvraag aan de orde waarbij kennis en inzicht over de patiëntenpopulatie worden toegepast. Hierbij wordt gebruik gemaakt van richtlijnen en wetenschappelijke kennis. Afsluitend geven de studenten in het kader van communicatie een presentatie van de subsidieaanvraag aan de medestudenten. Binnen de beroepsrol Professional komt ethische en juridische oordeelsvorming over complexe patiëntencasuïstiek aan de orde en binnen de beroepsrol Communicator communicatie bij complexe problemen met patiënten, diens naasten, collega s en andere disciplines. In het zelfevaluatierapport geeft de opleiding aan dat voorbeelden van te verwerven medische vaardigheden zijn het afnemen van een medische anamnese, het uitvoeren van een lichamelijk onderzoek en het aanvragen van aanvullend laboratorium- en beeldvormend onderzoek. De nurse practitioner interpreteert de gegevens door kennis en inzicht van de geneeskunde en de verpleegkunde toe te passen om tot een differentiaaldiagnose c.q. medische diagnose te komen. Conclusies in de vorm van differentiaaldiagnose(n) en medische diagnose(n) worden met de arts (medisch specialist, arts, huisarts) of in een (multidisciplinair) overleg besproken en beargumenteerd door de nurse practitioner. Het onderscheid tussen Bachelor Verpleegkunde, Advanced Nursing Practice en Verplegingswetenschap komt met name tot uiting in de domeinspecifieke kennis. Daar waar de bachelor-student en de wetenschapper beschikken over respectievelijk verpleegkundige competenties en medische competenties, positioneert de nurse 16/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

17 practitioner zich tussen beide en combineert verpleegkundige en medische competenties. Facet 1.3 Oriëntatie HBO-master Excellent Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - Een hbo-master heeft de kwalificaties voor het niveau van zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Voor dit facet gelden eveneens de argumenten bij de facetten 1.1 en 1.2. Daar staat beschreven op welke wijze beroepscompetenties tot stand zijn gekomen, wat het verband is met het landelijke profiel, wat de rol is van het relevante beroepenveld en waar de verbinding ligt tussen de eindkwalificaties en de Dublin descriptoren. De nurse practitioner is werkzaam in organisaties als universitaire medische centra, algemene ziekenhuizen, de eerstelijns zorg, verpleeghuizen en geestelijke gezondheidszorginstellingen. Hij beschikt over een combinatie van verpleegkundige en medische competenties en onderscheidt zich daarmee van de bachelor verpleegkundige enerzijds en van de wetenschappelijk opgeleide medicus anderzijds. Zo behandelt de bachelor verpleegkundige in een huisartsenpraktijk bijvoorbeeld alleen de klachten die met astma/copd te maken hebben volgens een protocol, terwijl de nurse practitioner zich realiseert dat benauwdheid ook te maken kan hebben met bijvoorbeeld hartfalen en/of overgewicht. Hij past kennis en inzicht toe in een bredere multidisciplinaire context van de huisartsenpraktijk en zet een behandeling in. Hij betrekt bovendien epidemiologische gegevens in zijn diagnostiek en behandeling en ontwikkelt mede op basis hiervan protocollen. Blijkens de gesprekken stelt de master nurse practitioner zelf een diagnose en zet de behandeling in daar waar de bachelor verpleegkundige protocolair behandelt nadat de arts de diagnose heeft gesteld. Uit de gesprekken die het panel met het werkveld en afgestudeerden heeft gevoerd, blijkt dat zij tevreden zijn over de eindkwalificaties. In het bijzonder wordt door de afgevaardigden van het werkveld gesteld dat het beroep van nurse practitioner een welkome aanvulling is in het veld. De medische competenties dragen positief bij aan de mogelijkheid voor een goede samenwerking van medici en nurse practictioners. Het panel constateert op basis van notulen dat de werkveldadviescommissie (WAC, voorheen veldadviesraad) goed bij de opleiding wordt betrokken. Uit de gesprekken blijkt dat leden van de WAC daarover tevreden zijn, evenals over de manier waarop de opleiding adviezen en suggesties van hen oppakt. In 1997 is de Hanzehogeschool Groningen, als eerste in Nederland, een Master Advanced Nursing Practice begonnen. In 2002 blijkt de voortrekkersrol van de opleiding wanneer de HBO-raad haar eindkwalificaties accepteert als competentieprofiel NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 17/63

18 MANP-Nederland. In 2003 zijn de eindkwalificaties herijkt in samenspraak met het werkveld. Met het ingaan van de bekostiging in 2004 is het leerplan MANP-Groningen verkocht aan de Hogescholen INHOLLAND, Fontys Hogescholen, Hogeschool Leiden en Hogeschool Zuyd. Ook daarna is de doorontwikkeling van de eindkwalificaties voor de opleiding een continue proces. In afstemming met het werkveld geeft de opleiding tevens voortdurend vorm aan ontwikkelingen in de beroepspraktijk. Het afstemmen van de eindkwalificaties op CanMEDS 2005 en het leveren van input voor het Algemeen competentieprofiel Verpleegkundig Specialist dienen hier als voorbeeld. Inmiddels is het Gronings Competentieprofiel (2007) geaccepteerd als algemeen competentieprofiel voor de Verpleegkundig Specialist, waaraan alle negen hogescholen gehouden zijn. Daarmee kan de toekomstige afgestudeerde nurse practitioner zich laten registeren als Verpleegkundig Specialist en kan hij indiceren voor de in de Wet BIG geregelde voorbehouden handelingen, inclusief het voorschrijven van geneesmiddelen. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport op dit facet een excellente beoordeling aangevraagd. Het panel honoreert deze aanvraag. De opleiding vervult vanaf het allereerste begin een toonaangevende rol bij het vormgeven van het beroeps- en opleidingsprofiel van de nurse practitioner. Zij gaat daar bovendien continu mee voort, hetgeen zich in het bijzonder uit in de voorbeeldfunctie die de opleiding heeft ten aanzien van de ontwikkeling in de richting van het algemeen competentieprofiel Verpleegkundig Specialist. Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO Goed Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het studieprogramma bestaat per studiejaar uit een theoretisch klinische fase van 20 EC, een praktisch klinische fase van 20 EC en een klinisch werken fase van 20 EC. De praktisch klinische en klinisch werken fase worden aangestuurd door middel van oefeningen in de handleiding portfolio en in de modulehandleidingen. Iedere module afzonderlijk en de praktisch klinische fase en de klinisch werken fase worden afgesloten met een proeve van bekwaamheid. Enkele van deze proeven vinden plaats in de beroepspraktijk (vergelijk 2.8). In het onderwijsprogramma staan domeinspecifieke 18/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

19 oefeningen centraal: vanuit een gedegen vakinhoudelijke kennis werkt de student aan complexe beroepsopdrachten en toegepast onderzoek. Bij de start van de opleiding gebruikt de student de kerncompetenties om zijn eigen actuele competenties in kaart te brengen. De door de opleiding vereiste competenties spitst hij tevens toe op de eigen beroepspraktijk. Het algemene deel wordt verworven via een generiek programma aan de hogeschool en is voor iedere student gelijk en grotendeels gericht op verbreding van verpleegkundige en medische competenties. Het specifieke deel van het programma, tweederde van de opleiding, vindt plaats in de beroepspraktijk en brengt grotendeels verdieping aan in de competenties waarmee de student binnenkomt. De verdieping wordt individueel beoordeeld aan de hand van een portfolio assessment aan het einde van ieder studiejaar. Het leren in de praktijk en het klinisch werken worden gestuurd door middel van een individueel competentieontwikkelplan en de oefeningen in de modulen. Het competentieontwikkelplan is onderdeel van het portfolio, dat bestaat uit een variatie van bewijzen van kunnen die de studenten verzamelen om het hbo-masterniveau van verworven kerncompetenties in de beroepspraktijk aan te tonen. Het portfolio wordt tijdens de reflectiegroepen en de individuele voortgangsgesprekken besproken en neemt bij de eindgesprekken (portfolio assessments) een belangrijke plaats in. De opleiding verstrekt aan het begin van de master aan de studenten een literatuurlijst, die in principe geldt voor de gehele opleiding. Het panel heeft de literatuurlijst bekeken en acht deze relevant en van goede kwaliteit. Binnen de module Onderzoeker wordt gebruik gemaakt van Engelstalige literatuur. Het panel acht de hoeveelheid internationale literatuur beperkt maar constateert dat de opleiding zorg draagt voor internationale literatuur in het programma door in de literatuurlijst, door leden van het kernteam, goedgekeurde vertalingen op te nemen. De gebruikte readers en handleidingen vindt het panel van goede kwaliteit. Een belangrijk deel van de opleiding vindt plaats op de werkplek onder begeleiding van de leermeester. De studenten hebben minimaal vier jaar relevante werkervaring. Dit duale karakter van de opleiding brengt met zich mee dat studenten binnenkomen met een grote diversiteit aan opleidings- en werkervaring. Daardoor worden ze met meerdere beroepspraktijken geconfronteerd. Binnenschools komt de beroepspraktijk aan de orde doordat studenten hun ervaringen inbrengen in de vorm van cases. Dit gebeurt onder meer bij de modulen: Manager, Onderzoeker 1 en 2, Professional en Klinisch Expert. In iedere modulehandleiding is een rubriek Leren in de praktijk opgenomen. Deze stuurt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden in de praktijk en de kennisontwikkeling die daarvoor noodzakelijk is. De ontwikkeling van beroepsvaardigheden is geborgd in de vaardighedenleerlijn. De docent traint het lichamelijk onderzoek met de nurse practitioner in opleiding. Zo worden de technieken inspectie, auscultatie, percussie, en palpatie aangeleerd. Communicatieve vaardigheden, die nodig zijn om een consult te voeren en samen te werken, worden getraind in onder andere de module Communicator. De studenten hebben een leerarbeidsovereenkomst van 32 uur. In een tripartiete overeenkomst van opleiding, student en werkgever worden de afspraken ten aanzien van het leren op de werkplek vastgelegd. Het panel constateert dat er goede NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 19/63

20 voorwaarden worden gesteld aan de duale leeromgeving. Uit de gesprekken van het panel blijkt dat de eisen aan de werkplek in het algemeen gerealiseerd worden, maar dat dat soms moeilijk is als gevolg van de eigen ideeën en belangen van de werkgever. De borging van de kwaliteit van deze duale leeromgeving is daarom een punt van blijvende aandacht. Toegepast onderzoek maakt deel uit van het onderwijsprogramma (Modulen Onderzoeker 1 en 2). In de module onderzoeker 1 wordt de rol van de nurse practitioner behandeld bij het uitdragen en toepassen van (wetenschappelijke) kennis gebaseerd op onderzoeksresultaten. Tevens worden vaardigheden in het beoordelen van wetenschappelijk onderzoek in relatie tot het diagnostisch en therapeutisch proces geoefend. De module Onderzoeker 2 is gericht op onderzoek naar de effectiviteit van interventies, evaluatie- en actieonderzoek. De student verwerft vaardigheden die voorwaardelijk zijn voor evidence based practice. Deze module omvat eveneens het afstudeeronderzoek dat in het eerste jaar wordt opgezet en in het tweede studiejaar wordt uitgevoerd. De onderzoeksvraag wordt mede bepaald door de relevantie voor de patiëntenzorg in de eigen beroepspraktijk. De competenties en criteria voor de onderzoeksmodulen zijn vastgelegd in de bijbehorende modulehandleidingen. De opleiding onderhoudt contacten met de beroepspraktijk die ertoe bijdragen dat het programma actueel blijft. Zo participeert de opleidingsmanager, als voorzitter, in het landelijk opleidingenoverleg van de negen opleidingen MANP. De opleidingsmanager heeft vanuit de HBO-raad zitting in de Registratiecommissie Specialismen Verpleegkunde. Uit module-enquêtes en blijkt dat studenten de kwaliteit van het lesmateriaal inhoudelijk goed vinden, actueel, van goed niveau en internationaal en wetenschappelijk georiënteerd. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Excellent Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken op masterniveau. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft de programmaonderdelen rechtstreeks afgeleid van de zeven CanMEDS beroepsrollen en deze beroepsrollen vervolgens uitgewerkt in kerncompetenties. Deze zijn opgenomen in de Curriculumbeschrijving In dit document is tevens een competentiematrix opgenomen waarin per module wordt aangegeven aan welke kerncompetenties wordt gewerkt en bij welke beroepsrollen deze aansluiting vinden. Tevens maakt de opleiding de kerncompetenties zichtbaar in de modulehandleidingen. 20/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

21 Competentieverwerving vormt de leidraad voor het programma. Het theorieprogramma is verdeeld over negen modulen, die in perioden verspreid over het eerste en het tweede jaar worden verzorgd. In het tweede jaar wordt gedurende het gehele jaar gewerkt aan toegepast onderzoek. Het leren in de praktijk vindt continu plaats gedurende beide jaren. De student wordt, volgens de principes van Action Learning, geacht beroepsproblemen uit zijn praktijk in te brengen als onderdeel van het eigen leerproces. De toepassing in de eigen praktijk realiseert hij door het oefenen in de eigen werkomgeving, onder andere door in de modulehandleidingen beschreven oefeningen en door actief gerichte reflectie op de (huidige) werkervaring en het (huidige) leren. Dit laatste komt binnen de opleiding aan bod binnen de zogenaamde ervarings-reflectielijn. Iedere module wordt afgesloten met een proeve van bekwaamheid. Bij de ontwikkeling van het programma zijn eerst, op basis van een clustering van kerncompetenties per module, de proeven van bekwaamheid ontwikkeld met concrete beoordelingscriteria, in samenspraak met de beroepspraktijk. Op basis daarvan is het programma ingevuld. Daardoor heeft het onderwijsaanbod een sterke voorbereidingsfunctie richting de proeve van bekwaamheid. De relatie tussen de eindkwalificaties en het inhoudelijk onderwijsprogramma wordt op deze wijze optimaal gerealiseerd. Het panel is zeer te spreken over de wijze waarop de opleiding consequent deze methode hanteert bij het invulling geven aan het onderwijsprogramma. Zij is ook positief over de wijze waarop de proeven van bekwaamheid in de vorm van assessments, zorgvuldig zijn geformuleerd en zijn ingebed in de onderwijsinhoud. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport op dit facet een excellente beoordeling aangevraagd. Het panel honoreert deze aanvraag. De opleiding bewandelt bij de ontwikkeling van het onderwijsprogramma vanuit de eindkwalificaties structureel de Koninklijke weg. Het panel is van mening dat de opleiding deze werkwijze uitzonderlijk goed hanteert en dat zij op dit punt als voorbeeld kan dienen voor andere opleidingen. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding draagt zorg voor samenhang in het programma door in het programma de verschillende CanMEDS-beroepsrollen centraal te stellen. Daarbij worden in de opleiding eerst de proeven van bekwaamheid met de beoordelingscriteria ontwikkeld en daarna het onderwijsaanbod. De verticale samenhang in het curriculum komt tot uiting door zowel in het eerste als in het tweede jaar de beroepsrol Klinisch Expert centraal te stellen. De beroepsrol Onderzoeker komt naar voren in de modulen Onderzoeker 1 (de onderzoeksopzet, in het eerste jaar) en Onderzoeker 2 (de uitvoering van onderzoek, de beschrijving en presentatie, in het tweede jaar). NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 21/63

22 De samenhang in het onderwijsprogramma wordt tevens gerealiseerd door gebruik te maken van een ervarings-reflectieleerlijn (leren van werkervaringen), een conceptuele leerlijn (leren van kennis) en een integrale leerlijn (integraal leren toepassen van beroepsvaardigheden, gebruikmakend van kennis en vaardigheden uit de andere leerlijnen). Deze zijn herkenbaar in het materiaal. Om de samenhang te borgen binnen een module en tussen de modulen, waarin de kerncompetenties van eenzelfde beroepsrol aan de orde zijn, is een lid van het kernteam modulecoördinator. Dit geldt voor de modulen Klinisch Expert en Onderzoeker. De modulecoördinator signaleert wanneer de inhoudelijke samenhang binnen de module of modulen verbeterd dient te worden en legt punten ter bespreking voor in het inhoudelijke overleg van het kernteam. Het kernteam bewaakt de samenhang tussen alle modulen op basis van evaluatiegegevens, actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk en de gezondheidszorg. Hierbij spelen werkgevers, alumni en de WAC een belangrijke rol. Binnen het onderwijsprogramma bedraagt de praktijkcomponent 80 EC. Daarbij is sprake van een opbouw in moeilijkheidsgraad: in het eerste jaar werkt de student aan de ontwikkeling van de beroepsrollen Klinisch Expert, Communicator en Professional. Aan het eind van het tweede jaar illustreert de nurse practitioner in opleiding alle beroepsrollen en daarbij behorende kerncompetenties aan de hand van bewijzen van kunnen in zijn portfolio. Samenhang tussen het theoriedeel en het praktijkdeel is gerealiseerd door het competentieontwikkelplan. Systematische begeleiding van de student onder andere door competentieontwikkeling in de praktijk te bespreken in de reflectiegroep, verhoogt de inhoudelijke samenhang tussen het specifieke en het algemene deel van de beroepsrollen (geoperationaliseerd in modulen). De coach vanuit de opleiding en leermeesters (d.m.v. leermeestertrainingen) waarborgen de samenhang van het buitenschoolse met het binnenschoolse leren. Studenten zien een duidelijke opbouw in het programma, zo blijkt uit het gesprek met het panel. Ook de samenhang van het theoriedeel en het praktijkdeel vinden ze goed. Het CanMEDS-beroepsrollen raamwerk draagt positief bij aan de samenhang in het onderwijsprogramma. Het panel stelt ook op basis van materiaalbestudering vast dat er sprake is van een goede samenhang. Facet 2.4 Studielast Goed Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. 22/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

23 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De studielast van het totale onderwijsprogramma bedraagt 120 EC. 80 EC worden ondergebracht in praktijkonderdelen en 40 worden gerealiseerd in de modulen. De opleiding gaat uit van een gemiddelde studiebelasting van 20 uren per week. De tweewekelijkse onderwijsdag is onderdeel van die 20 uren. De omvang van de 32-urige leerarbeidsovereenkomst is nodig om de benodigde studieuren tijdens het werk te kunnen maken. De totale studiebelasting bedraagt 40 uren per twee weken, waarvan negen contacturen voor de tweewekelijkse onderwijsdag. Uitgaande van die contacttijd, aangevuld met contacturen van de individuele student met de coach, komt de contacttijd op ongeveer 25% van de totale studiebelasting, dus ongeveer 5 uren per week. Op de werkplek heeft de student regelmatig contact met zijn leermeester. De data van de onderwijsdagen ontvangen de studenten bij het aanmeldingsgesprek, zodat zij hun werkplanning er op kunnen afstemmen. Op het rooster staan de onderwijsdagen, de leeractiviteiten en de tijden aangegeven. Het rooster is bij aanvang van het studiejaar in het bezit van de studenten en is te vinden op blackboard. Een week voorafgaand aan de onderwijsdag wordt een actueel dagrooster op blackboard geplaatst. Uit de gesprekken met de studenten blijkt dat zij hierover tevreden zijn. Bij een onvoldoende resultaat hebben studenten de mogelijkheid tweemaal een (onderdeel van een) proeve van bekwaamheid te herkansen. De aard en het moment van de herkansing wordt in samenspraak met de student vastgesteld. De ervaring leert dat studenten slechts één herkansing hoeven te benutten om een voldoende resultaat te realiseren. Iedere student krijgt een docent als coach toegewezen die ondersteuning biedt bij het leren in de praktijk. De aan één coach toegewezen studenten vormen een reflectiegroep. Deze groepen zijn bedoeld om studenten te helpen bij het reflecteren op het eigen handelen als lerende en als (toekomstig) nurse practitioner en ze vormen een integraal onderdeel van het gehele leerplan. Bij aanmelding heeft een lid van het kernteam een gesprek waarbij een oordeel over de opleidingsplaats wordt gevormd. Het studieloopbaanbegeleidingsformulier wordt voorafgaand aan het gesprek door de potentiële kandidaat ingevuld waarbij hij de agenda voor het aanmeldingsgesprek aanvult. Uit module-enquêtes en blijkt dat de ervaren studielast ongeveer overeenkomt met de tijd die in de modulehandleidingen is vermeld. Dit wordt bevestigd in het gesprek van het panel met studenten. Tevens hebben studenten in gesprek met het panel geen blijk gegeven van struikelvakken in het onderwijsprogramma. Facet 2.5 Instroom Goed Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: bacheloropleiding en eventueel (inhoudelijke) selectie. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 23/63

24 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Aspirant studenten beschikken over een afgeronde bacheloropleiding en minimaal vier jaar werkervaring in de directe patiëntenzorg. De instroomeisen die door de opleiding worden gehanteerd zijn: een afgeronde hbo-opleiding Verpleegkunde (of equivalent daarvan); registratie in de wet BIG; minimaal vier jaar relevante praktijkervaring; een leerarbeidsovereenkomst van tenminste 0,8 fte en een leermeester; beheersing van de Nederlandse en Engelse taal, voldoende om vakliteratuur te kunnen lezen; vaardig zijn met de computer en toegang tot internet. Op elke potentiële opleidingsplaats wordt een aanmeldingsgesprek gevoerd, waarbij de student, de leermeester(s), een leidinggevende en een lid van het kernteam betrokken zijn. Tijdens het gesprek wordt de geschiktheid van de opleidingsplaats als leeromgeving ingeschat en worden indien nodig suggesties gedaan voor de optimalisering van de leeromgeving of wordt geadviseerd een jaar te wachten met inschrijving. Ook is het gesprek bedoeld om zicht te krijgen op de aansluiting van eerder verworven competenties op de eindkwalificaties van de opleiding (vergelijk 4.2). Het tripartiete karakter van de beoordeling van de leeromgeving wordt goed bevonden door het panel. De opleiding sluit met de werkgever en de student een leerarbeidsovereenkomst af (vergelijk 2.1). Tijdens het aanmeldingsgesprek worden aspecten van de aansluiting van de opleiding op de werkplek besproken. Het praktijkgerichte onderwijsprogramma sluit aan bij de doelgroep die zich kenmerkt door een toepassingsgerichte leerstijl. Het individuele competentieontwikkelplan biedt de mogelijkheid eerder verworven competenties te benutten. De coach heeft gedurende de opleiding de taak de aansluiting van de studie op de werkplek te volgen. De opleiding biedt, voor kandidaten die niet voldoen aan de instroomeisen, een portfolio assessment. In het assessment toont de kandidaat aan over hbo-werk-en denkniveau te beschikken. Beeldopnamen van een (verpleegkundig) anamnesegesprek met een patiënt, het zorgdossier van die patiënt, relevante richtlijnen, peerassessments en reflectieverslagen zijn verplichte onderdelen van het portfolio. Op landelijk niveau werkt de opleiding mee aan de ontwikkeling van een instroomassessment voor de masteropleidingen ANP. De geregistreerde verpleegkundige met een afgeronde studie gezondheidswetenschappen heeft recht op toelating met vrijstellingen van in ieder geval de modulen Onderzoeker -1 en -2. De Examencommissie behandelt de schriftelijke verzoeken van de kandidaten en stelt de vrijstellingen uiteindelijk vast op basis van een portfolio assessment. Uit module-enquêtes en blijkt dat studenten tevreden zijn over de aansluiting van de modulen bij hun aanwezige competenties. Uit het gesprek van het panel met studenten komt naar voren dat er sprake is van een uitvoerig aanmeldingsgesprek, waarin het hbo-bachelorniveau aan de orde komt. Bij de instroomassessments vinden zij de criteria niet duidelijk. Het panel is gebleken dat de opleiding daarin verbetering aanbrengt. Uit het gesprek met de studenten blijkt tevens dat de beoordeling van de kwaliteit van de werkplek uitvoerig aan de orde komt. 24/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

25 Facet 2.6 Duur Voldaan Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-master: minimaal 60 studiepunten/european credit points. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De studielast van de opleiding en van elke onderwijseenheid wordt uitgedrukt in credits volgens het European Credit Transfer System. De studielast van de gehele opleiding bedraagt 120 EC, 60 EC per jaar. De opleiding committeert zich hiermee aan de landelijk vastgestelde eisen. De studielast is verdeeld over de theoretisch klinische fase van 20 EC, de praktisch klinische fase van 20 EC en de klinisch werken fase van 20 EC. De verdeling van de studiepunten over de modulen van de theoretische fase zijn vermeld in een studiepuntentabel in het zelfevaluatierapport, in de Onderwijs- en Examenregeling en in de Curriculumbeschrijving Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Criteria - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Competentieverwerving vormt de leidraad voor het onderwijsprogramma. Dit betekent onder andere dat, uitgaande van de principes van Action Learning, de student geacht wordt beroepsproblemen uit de praktijk in te brengen als onderdeel van het eigen leerproces. De inpassing van de eigen werkervaring wordt gerealiseerd door oefeningen, het trainen in de eigen praktijk, actief gerichte reflectie op de (huidige) werkervaring en het (huidig) leren. Het onderwijs is zowel inhoudelijk als wat betreft vormgeving zodanig ingericht, dat studenten zoveel mogelijk gestimuleerd worden tot zelfwerkzaamheid en zelfsturing bij hun competentieverwerving. De opleiding hanteert een didactisch concept dat een krachtige leeromgeving en dynamiek voor de verschillende leerprocessen bewerkstelligt. Hiermee wordt aangesloten bij de uitgangspunten van de constructivistische leertheorie. De opleiding heeft gewerkt aan de versterking van het didactisch concept door elementen van het 4C/ID instructie-ontwerpmodel te implementeren. Het onderwijsprogramma kent twee terugkerende werkvormen: College of Masterclass (hoorcolleges) en werkgroepen. Bij college of masterclass staat het aanreiken van nieuwe en ondersteunende kennis of het opnieuw structureren van al aanwezige kennis centraal. Hierin wordt de brug geslagen tussen wat de student al weet en datgene wat hij moet weten om de oefeningen en leertaken te kunnen uitvoeren. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 25/63

26 Bij de werkgroepen gaat het om het afzonderlijk trainen van bepaalde routineaspecten van complexe vaardigheden. Bij de werkgroep klinisch redeneren ligt bijvoorbeeld het accent op het trainen van cognitieve processen en de werkgroep vaardigheden is gericht op het trainen van motorische vaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van lichamelijk onderzoek. De eisen, criteria, werkvormen en de integratie in het totale onderwijsprogramma staan beschreven in de modulehandleidingen. Om recht te doen aan de dynamiek en diversiteit van het werkveld stelt de opleiding slechts enkele eisen: het portfolio dient volgens een vaste structuur ingericht te zijn en er moeten minimaal acht Korte Praktijk Beoordelingen (KPB) in zijn opgenomen. Het competentieontwikkelplan waarin de diversiteit van de beroepspraktijk is beschreven, vormt een verplicht onderdeel van het portfolio. De inhoud van het portfolio bestaat uit een variatie van bewijzen van kunnen die studenten verzamelen om het hbo-masterniveau van verworven kerncompetenties in de eigen beroepspraktijk aan te tonen. Uit de module-enquêtes en blijkt dat de studenten de afwisseling van de werkvormen positief waarderen. Dit wordt bevestigd in de gesprekken van het panel en de bestudering van het materiaal. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Criteria - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Alle modulen worden afgesloten met een proeve van bekwaamheid. Daarin wordt getoetst of de competenties, die beschreven staan in de modulehandleidingen, zijn verworven. Voor de modulen Klinisch Expert bestaat de proeve van bekwaamheid uit een performance assessment, waarbij acteurs patiëntenrollen spelen. De proeve van bekwaamheid wordt door twee nurse practitioners beoordeeld met behulp van de beoordelingscriteria. De twee observatoren komen in samenspraak tot een oordeel en een studieadvies. De uiteindelijke beoordeling van de performance assessments ligt in de hand van één van de docenten van de opleiding. Op een tienpuntsschaal wordt per kerncompetentie de mate van competentieontwikkeling van iedere individuele student aangegeven en deze wordt verantwoord in de vorm van constructieve feedback en een studieadvies. Alle cijfers met feedback en studieadvies worden in de examencommissie vastgesteld. Het toetsen heeft een selectieve functie (slagen of zakken) en een diagnostische functie (adviezen ter verbetering). Het portfolio is een hulpmiddel om (diagnostisch) competentieontwikkeling te meten. Aan het einde van het eerste en tweede studiejaar geldt het portfolio als een proeve van bekwaamheid met een selectief karakter. Het leren in de praktijk staat ten dienste van competentieontwikkeling en wordt meegewogen in de eindgesprekken waarin het portfolio selectief wordt beoordeeld. De modulen Klinisch expert 1, 3, Professional, Communicator en Onderzoeker 1 worden diagnostisch getoetst. Dat geldt eveneens voor de voortgangsgesprekken over de portfolio s in de 26/63 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal)

27 praktisch klinische fase en de klinisch werken fase in het eerste en tweede jaar. De modules Klinisch expert 2, 4, Manager, Onderzoeker 2 en de eindgesprekken in de praktische klinische fase en de klinisch werken fase in het eerste en tweede jaar hebben een selectief karakter, met de consequentie van slagen of zakken. De opleiding maakt in een tabel in het zelfevaluatierapport inzichtelijk welke toetsvormen (proeven van bekwaamheid) per beroepsrol worden gehanteerd, van welke leerlijn ze een onderdeel zijn en hoe ze worden beoordeeld (diagnostisch, selectief, individueel). Voorts worden ze in verband gebracht met de Dublin descriptoren. De vorm, inhoud en beoordelingscriteria van de proeve van bekwaamheid zijn in iedere modulehandleiding opgenomen, zodat studenten bij aanvang van de module op de hoogte zijn van wat er wordt beoordeeld, door wie en hoe. Het toetsbeleid is vastgelegd in een notitie Toetsbeleid MANP en in de Onderwijs en Examenregeling. Hier wordt ingegaan op de proeve van bekwaamheid, rol van de examencommissie en de diagnostische en selectieve functie van toetsen. De examencommissie bespreekt twee keer per jaar de competentieontwikkeling van studenten. De commissie bepaalt of er gesprekken nodig zijn tussen de student en een docent, meestel de coach. De commissie stelt de waardering van iedere module vast. Wanneer studenten niet kunnen voldoen aan gestelde eisen en bijvoorbeeld uitstel nodig achten van een proeve van bekwaamheid, dan dienen zij schriftelijk een verzoek in bij de voorzitter van de examencommissie. De examencommissie beslist tevens in aangelegenheden waarin het examenreglement niet voorziet. Uit module-enquêtes en komt naar voren dat studenten de feedback na de proeven van bekwaamheid realistisch vinden. In het gesprek met het panel geven de studenten aan de manier van toetsing goed te vinden. De toetsen dekken de stof die in de lessen aan de orde is gekomen. Binnen de groep van leermeesters is de mate van tevredenheid verdeeld. De afhankelijke/onafhankelijke positie van de leermeester bij de beoordeling en de deskundigheidsbevordering op het gebied van beoordelen vanuit de opleiding zijn hierbij punten van verdeeldheid. De module Onderzoeker 2 omvat onder andere het afstudeerwerk van de nurse practitioner in opleiding. Bij de beoordeling van de afstudeerwerken constateert het panel enige verschillen met betrekking tot het structureel hanteren van de criteria door docenten. De criteria zijn goed, de borging ervan verdient aandacht. Binnen het kernteam wordt momenteel gewerkt aan het verscherpen van de monitoring van het beoordelingsproces. Dat blijkt uit het gesprek dat het panel hierover met docenten heeft gevoerd aan de hand van enkele afstudeerproducten. Het panel heeft gemaakte toetsen en beoordelingen ingezien. De inhoud van de toetsen is relevant en van goed niveau. Het verschil met bacheloropleidingen is nadrukkelijk aanwezig. De beoordeling door docenten en door leermeesters is adequaat. Beoordelingsformulieren worden goed gehanteerd en de feedback daarbij is goed. Op grond van bestudering van een DVD is het panel tevens positief over de wijze waarop de performance assessments worden ingericht en beoordeeld. De competenties worden naar de mening van het panel goed getoetst, op een manier die past bij de gekozen onderwijsvorm. Redenen voor de voldoende zijn de NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen, opleiding Master Advanced Nursing Practice (duaal) 27/63

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Master Physician Assistant Locatie: Groningen Croho: 49115 Varianten: duaal Visitatiedatum: 27 mei 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/57

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Advanced Nursing Practice; hbo-master Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 10 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/69 NQA -

Nadere informatie

Verpleegkundig specialist (MANP)

Verpleegkundig specialist (MANP) Verpleegkundig specialist (MANP) Naam van de opleiding en opleidingsinstituut Door welk orgaan wordt deze opleiding erkend? Master Advanced Nursing Practice GSW, Inholland, Amsterdam NVAO = Nederlands/Vlaams

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Amsterdam

Hogeschool INHOLLAND, Amsterdam Hogeschool INHOLLAND, Amsterdam Opleiding: Master Advanced Nursing Practice Niveau: hbo-master Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 15 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Tilburg

Fontys Hogescholen, Tilburg Fontys Hogescholen, Tilburg Opleiding: Advanced Nursing Practice; hbo-master Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 24 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2008 2/57 NQA

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Medical Imaging/ Radiation Oncology Verschillende studies laten zien dat de druk op de gezondheidszorg

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen {nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, Utrecht

Hogeschool Utrecht, Utrecht Hogeschool Utrecht, Utrecht Opleiding: Master Advanced Nursing Practice Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 13 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, augustus 2008 2/51 NQA - visitatie

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Opleiding: Master Physician Assistant Locatie: Amsterdam Croho: 49115 Varianten: duaal. Visitatiedatum: 29 januari 2009

Hogeschool INHOLLAND. Opleiding: Master Physician Assistant Locatie: Amsterdam Croho: 49115 Varianten: duaal. Visitatiedatum: 29 januari 2009 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Master Physician Assistant Locatie: Amsterdam Croho: 49115 Varianten: duaal Visitatiedatum: 29 januari 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, maart 2009 2/59 NQA

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie es lult Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam datum Gegevens

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE 28-03-2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Betreft: Fontys Hogescholen, Tilburg Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Opleiding: hbo-master Dovenstudies/ Leraar Nederlandse Gebarentaal Croho: 44104 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 18 december 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam Gezondh Sport en Welzijn Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Verpleegkundig Specialist De masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) leidt

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, Utrecht

Hogeschool Utrecht, Utrecht Hogeschool Utrecht, Utrecht Opleiding: Physician Assistant, hbo-master Croho: 49115 Variant: duaal Visitatiedata: 13 mei 2008 en 27 november 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Assessment voor verpleegkundig specialist

Assessment voor verpleegkundig specialist Assessment voor verpleegkundig specialist Verpleegkundig specialisten staan met één been in de verpleegkundige en met een ander been in de medische wereld. Naast de vier taken van een verpleegkundige (het

Nadere informatie

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg 5 Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg Master Special Educational Needs, bestaande uit 4 opleidingen: - de opleiding leraar speciaal onderwijs algemeen (LSO dt); - de opleiding leraar speciaal

Nadere informatie

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties 1 Inleiding In haar procedure van de accreditatie van bestaande opleidingen heeft de NAO een belangrijke plaats ingeruimd

Nadere informatie

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam Gezondh Sport en Welzijn Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Verpleegkundig Specialist De masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) leidt

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport Hogeschool Dirksen B.V. De heer D. van der Mark, directeur Postbus 3090 6802 DB ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Master Advanced Nursing Practice Locatie: Nijmegen Croho: 49246 Varianten: duaal Visitatiedatum: 3 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sittard

Hogeschool Zuyd, Sittard Hogeschool Zuyd, Sittard Opleiding: Small Business & Retail Management Niveau: hbo bachelor Croho: 34422 Varianten: voltijd/duaal Visitatiedatum: 26 en 27 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling:

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling: College van bestuur Universiteit Utrecht Postbus 80125 3508 TC UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Selective Utrecht Medical Master

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Onderwijs. Versie 1.0/november 2016

Ontwerpkaders: Onderwijs. Versie 1.0/november 2016 Ontwerpkaders: Onderwijs Versie 1.0/november 2016 1 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel en past bij de uitgangssituatie

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management & Innovation, hbo-master Locatie: Nijmegen Croho: 70036 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 24 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Deeltijd voor professionals

Deeltijd voor professionals Deeltijd voor professionals Presentatie informatiedossier 13-04-2016 Aanvraag Vooraf Gemeenschappelijk onderwijsmodel Informatiedossier Bijlagen Onze vraag voor NVAO Voldoet opzet en uitwerking 2 Inleiding

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Verpleegkunde van de Breederode Hogeschool

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Verpleegkunde van de Breederode Hogeschool ,mwo w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie BB ü Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Verpleegkunde van de

Nadere informatie

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen Begrippenlijst Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden Register Zorgprofessionals Uitvoeringsregelingen Vastgesteld door het College Kwaliteitsregister V&V en Register Zorgprofessionals op 10

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven:

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: 10 FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Gezondheidszorg A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: Artikel 20 Inschrijving voor cursussen 3A De student is zelf

Nadere informatie

Competentieprofiel praktijkopleider verpleegkundig specialist

Competentieprofiel praktijkopleider verpleegkundig specialist Competentieprofiel praktijkopleider verpleegkundig specialist vastgesteld door het CSV op 17 november 2014 I Werkbegeleiding II Toetsing en beoordeling III Coördinatie en organisatie Begeleidt de vios

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht ,nvao v nederiands - vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht datum 30 november 2017 onderwerp

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 27 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Kwaliteitscode - Vlaanderen 2015-2017

Kwaliteitscode - Vlaanderen 2015-2017 Kwaliteitscode - Vlaanderen 2015-2017 Situering van de Kwaliteitscode Afstemming op Europese referentiekaders De regie-pilots De uitgebreide instellingsreview In de periode 2015-2017 krijgen de universiteiten

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Protocol TNO Educatieve Master

Protocol TNO Educatieve Master Protocol TNO Educatieve Master NVAO 14 maart 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Werkwijze toets nieuwe opleiding educatieve master (womaster) 4 3 Toelichting op het beoordelingskader beperkte toets nieuwe opleiding

Nadere informatie

Landelijk Opleidingscompetentieprofiel. Master Physician Assistant

Landelijk Opleidingscompetentieprofiel. Master Physician Assistant Landelijk Opleidingscompetentieprofiel Master Physician Assistant Dit Landelijk Opleidingscompetentieprofiel van de Physician Assistant is tot stand gekomen door samenwerking tussen de 5 PA opleidingen

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Groningen

Hanzehogeschool Groningen, Groningen Hanzehogeschool Groningen, Groningen Opleiding: Opleiding voor Logopedie; hbo-bachelor Croho: 34578 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 20 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2008

Nadere informatie

Getting Started. Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen

Getting Started. Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen Getting Started Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen De BIG-opleidingen worden competentiegericht vormgegeven. Met het competentiegericht opleiden hebben de opleidingen een duidelijker inhoudelijk

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Integrale Veiligheid, hbo-bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 3 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Informatievergadering Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Wie zijn we? Besluit Vlaamse Regering Visitatieprotocol Planning ZER en beoordelingskader Visitatieproces Visitatiecommissie 23/04/2014 2

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Master Managing Human Resources Locatie: Nijmegen Croho: 70026 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 17 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Programma van toetsing

Programma van toetsing Programma van toetsing Inleiding In samenwerking met onderwijskundige experts hebben we ons programma van toetsing ontworpen. Het programma van toetsing is gevarieerd en bevat naast kennistoetsen en beoordelingen

Nadere informatie

Sport en Welzijn. Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam

Sport en Welzijn. Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam Gezondh Sport en Welzijn Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Physician Assistant De Physician Assistant (PA) is een hoogopgeleide medische professional

Nadere informatie

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016 Regeling Externe toezichthouders bij examens Inhoudsopgave 1. Positie en benoeming externe toezichthouders... 3 2. Taak externe toezichthouder

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Nederland

Christelijke Hogeschool Nederland Christelijke Hogeschool Nederland Opleiding: Media en Entertainment Management hbo-bachelor, croho: 34952 Locatie: Leeuwarden Variant: Voltijd Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

PR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten

PR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten PR 180724 V1 Beroepscompetentie- profiel Afgeleid van de niveaubepaling NLQF, niveau 6 heeft RBCZ kerncompetenties benoemd voor de complementair/alternatief therapeut. Als uitgangspunt zijn de algemene

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Social Work van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Social Work van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen ,nvao F nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Social Work van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen datum 31 juli

Nadere informatie

Leren & Innoveren. Informatiedossier ten behoeve van en verzoek tot inschrijving voor de masteropleiding

Leren & Innoveren. Informatiedossier ten behoeve van en verzoek tot inschrijving voor de masteropleiding (niet invullen) Inschrijfnummer: datum van binnenkomst: datum intakegesprek: Informatiedossier ten behoeve van en verzoek tot inschrijving voor de masteropleiding Leren & Innoveren Hogeschool Inholland

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Management in de Zorg, hbo bachelor; Croho: 34538 Variant: deeltijd Visitatiedatum: vrijdag 13 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli 2007 2/57 NQA

Nadere informatie

HBO-BACHELOR (MODULAIR) Verpleegkunde DEELTIJD

HBO-BACHELOR (MODULAIR) Verpleegkunde DEELTIJD HBO-BACHELOR (MODULAIR) & K E ER DI W TU S Verpleegkunde 2019-2020 DEELTIJD WORD JIJ DIE VAKBEKWAME, BEWUSTE EN BETROKKEN PROFESSIONAL? Verpleegkunde Wil jij als verpleegkundige op bachelorniveau (NLQF-niveau

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Docent Muziek van de Fontys Hogescholen datum 28 februari 2017

Nadere informatie

Hogeschool van Amsterdam

Hogeschool van Amsterdam Hogeschool van Amsterdam Opleiding: Hogere kaderopleiding pedagogiek Niveau: HBO Master Croho: 5206 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 28 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Opleidingen: HBO-V, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 25 april 2006

Hogeschool Utrecht. Opleidingen: HBO-V, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal. Visitatiedata: 25 april 2006 Hogeschool Utrecht Opleidingen: HBOV, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedata: 25 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2 NQA Hogeschool Utrecht, opleiding

Nadere informatie

: 29 april 2016 : 17 mei 2016

: 29 april 2016 : 17 mei 2016 m a o w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel positief onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Bachelor of Nursing

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

: 9 mei 2017 : 28 juni 2017

: 9 mei 2017 : 28 juni 2017 nvao nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Voeding en Diëtetiek van de Hogeschool

Nadere informatie

Gespreksdocument Handleiding Eindgesprek

Gespreksdocument Handleiding Eindgesprek Gespreksdocument Handleiding Eindgesprek Opleiding tot radiodiagnostisch/radiotherapeutisch laborant Datum Maart 2017 Versie 1 Versie 1 maart 2017 Handleiding Eindgesprek Radiodiagnostisch Therapeutisch

Nadere informatie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd Saxion Hogeschool IJselland Instituut Ruimtelijke Ordening en Milieu Rapport ten behoeve

Nadere informatie

Onderwijs en Examenregeling (OER) Master Physician Assistant (duaal) 2012 2013

Onderwijs en Examenregeling (OER) Master Physician Assistant (duaal) 2012 2013 Onderwijs en Examenregeling (OER) Master Physician Assistant (duaal) 2012 2013 Vastgesteld door dhr. drs. A. Nimis, dean SAGZ op 16 mei 2012 Deze regeling treedt in werking op 1 september 2012 1 Master

Nadere informatie

es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Advanced Nursing Practice van de Saxion Hogeschool

es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Advanced Nursing Practice van de Saxion Hogeschool ,nuao w nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Advanced Nursing Practice van de Saxion Hogeschool datum 30

Nadere informatie

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige

Nadere informatie

Besluit. Fontys Hogescholen. Raad van bestuur Postbus AH EINDHOVEN

Besluit. Fontys Hogescholen. Raad van bestuur Postbus AH EINDHOVEN Fontys Hogescholen Raad van bestuur Postbus 347 5600 AH EINDHOVEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Circus & Performance

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Physician Assistant; hbo-master Locatie: Nijmegen Croho: 49115 Varianten: duaal Visitatiedatum: 19 maart 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juni

Nadere informatie

Gespreksdocument Inleiding Doel Werkwijze

Gespreksdocument Inleiding Doel Werkwijze Gespreksdocument Inleiding Het portfolio is gevuld met bewijslast voor de behaalde competenties op het gevraagde niveau Het laatste studiepunt wordt behaald met het schrijven van het gespreksdocument.

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Visitatiedatum: 25 juni 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Tijd Doel Werkvorm Benodigdheden

Tijd Doel Werkvorm Benodigdheden Module 1 Inhoud programma: Nieuw beroepsprofiel Bachelor Nursing 2020. Informatie over het nieuwe beroepsprofiel t.a.v. praktijkleren, CanMEDS-rollen. Stagewerkplan/portfolio, opstellen leerdoel, begeleiden

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De opleiding Bedrijfskunde MER (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Steeds meer krijgen organisaties te maken met

Nadere informatie

ICLON Powerpoint sjabloon

ICLON Powerpoint sjabloon ICLON Powerpoint sjabloon Een voorbeeld van een ICLON presentatie Piet Presentator & Co Copresentator (ICLON) Coby Collega (Leiden University) Max Medewerker (Instituut voor Cooperatie) [Congresnaam, Plaats,

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: 34538 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Examenreglement 2014-2015

Examenreglement 2014-2015 Examenreglement 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Algemeen 3 Hoofdstuk 2 Toelating tot opleidingen en cursussen 4 Hoofdstuk 3 Onderwijsprogramma 5 Hoofdstuk 4 Getuigschrift 7 Hoofdstuk 5 Doel en vorm

Nadere informatie