Medicatie bij Hartfalen Synchroon/Bernhoven
|
|
- Erna Claes
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Medicatie bij Hartfalen Synchroon/Bernhoven
2 NHG: Voorlichting en leefstijlinterventies Vermijd het gebruik van NSAID s zoveel mogelijk. Adviseer dagelijks te wegen. Instrueer patiënt met betrekking tot flexibel diureticabeleid. Adviseer natriumbeperking. Overweeg vochtbeperking tot 1,5 à 2 liter per dag bij patiënten met ernstig hartfalen. Overweeg gewichtsreductie bij patiënten met obesitas (BMI >30 kg/m 2 ). Adviseer de jaarlijkse griepvaccinatie. Ontraad roken en adviseer alcoholinname te beperken tot 1 à 2 eenheden per dag. Adviseer conditietraining aan alle patiënten met stabiel chronisch hartfalen. Ontraad verblijf op grote hoogte en in zeer warme gebieden aan patiënten met klachten. Patiënten in NYHA-klasse IV zijn ongeschikt voor het besturen van een auto.
3 NHG Medicamenteuze behandeling Start bij hartfalenpatiënt in NYHA-klasse II-IV met zowel diureticum als ACE-remmer en titreer dosis tot patiënt klinisch stabiel is (geen duidelijke klinische tekenen van overvulling heeft). Voeg bij klinisch stabiele patiënt altijd een bètablokker toe en titreer de dosis van ACE-remmer en bètablokker op naar streefdosis of naar maximale dosis die wordt verdragen. Iedere patiënt met systolisch hartfalen krijgt bovenstaande therapie tenzij er contra-indicaties zijn. Voeg aldosteronantagonist toe indien ondanks adequate instelling op ACE-remmer, diureticum en bètablokker ernstige klachten (NYHA-klasse III-IV) persisteren. of: Geef AII-antagonist als alternatief voor aldosteronantagonist. Overweeg toevoeging van digoxine bij patiënten met atriumfibrilleren bij wie ondanks een bètablokker de ventrikelfrequentie in rust > 80/min. of bij inspanning > /min. blijft. Overweeg toevoeging van digoxine bij patiënten met sinusritme die klachten houden ondanks behandeling met ACE-remmer, diureticum, bètablokker en aldosteronantagonist of AII-antagonist. Doseringen van hartfalenmedicatie (startdosis/streefdosis) ACE-remmers: captopril 6,25 mg 3dd/ mg 3dd; enalapril 2,5 mg 2dd/10-20 mg 2dd; lisinopril 2,5-5 mg 1dd/20-35 mg 1dd; ramipril 2,5 mg 1dd/5 mg 2dd; trandolapril 0,5 mg 1dd/4 mg 1dd. Diuretica: furosemide mg/ mg; bumetanide 0,5-1,0 mg/1-5 mg; hydrochloorthiazide 25 mg/12,5-100 mg; chloortalidon 25 mg/12,5-50 mg. Βètablokkers: bisoprolol 1,25 mg 1dd/10 mg 1dd; carvedilol 3,125 mg 2dd/25-50 mg 2dd; metoprololsuccinaat met vertraagde afgifte 12,5/25 mg 1dd/200 mg 1dd; nebivolol 1,25 mg 1dd/10 mg 1dd. Aldosteronantagonisten: spironolacton 25 mg 1dd/25 mg (bij progressief hartfalen evt. 50 mg 1dd); eplerenon 25 mg 1dd/50 mg 1dd. AII-antagonisten: candesartan 4 of 8 mg 1dd/32 mg 1dd; valsartan 40 mg 2dd/160 mg 2dd.
4 Nieuwste ESC richtlijn Hartfalen: BNP = B-type natriuretic peptide; HF = heart failure; HFmrEF = heart failure with mid-range ejection fraction; HFpEF = heart failure with preserved ejection fraction; HFrEF = heart failure with reduced ejection fraction; LAE = left atrial enlargement; LVEF = left ventricular ejection fraction; LVH = left ventricular hypertrophy; NT-proBNP = N-terminal pro-b type natriuretic peptide. a Signs may not be present in the early stages of HF (especially in HFpEF) and in patients treated with diuretics. b BNP>35 pg/ml and/or NT-proBNP>125 pg/ml.
5
6 Behandeling Hartfalen: Onderliggend lijden/oorzaak behandelen Medicatie Preventie Device
7 Oorzaken hartfalen: ARVC = arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy; DCM = dilated cardiomyopathy; EMF = endomyocardial fibrosis; GH = growth hormone; HCM = hypertrophic cardiomyopathy; HES = hypereosinophilic syndrome; HIV/AIDS = human immunodeficiency virus/acquired immune deficiency syndrome; LV = left ventricular.
8 Recommendations to prevent or delay the development of overt heart failure or prevent death before the onset of symptoms: Goede behandeling hypertensie: later begin HF en betere prognose op overleving. Optimale BD bij niet-dm. SPRINT-trial: Pat 75 jr met HT of hoog-risico pat met HT: BD systol <120 tov <140 mmhg, geeft lager risico op cardiovasculaire ziekte, sterfte en ZH-opname voor HF Statines geven reductie van cardiovasculaire events en mortaliteit; ook aanwijzingen voor vertragen of zelfs preventie van begin van optreden HF. Stop roken: geen directe relatie met ontwikkeling hartfalen, wel met cardiovasculaire ziekte, waardoor aan te bevelen. Alcoholgebruik: Laagste risico: tot 7 EH/week. Hierboven trigger toxische CMP. Indien aanwezig: advies totaal onthouding Mate van fysieke activiteit is omgekeerd evenredig met risico op HF Bij DM2, empaglifozine (Na/gluc-cotransporter-2-remmer): daling mortaliteit en ZH-opnames voor HF. Andere orale gluc-verlagende middelen niet, zelfs mgl hoger risico op HF Bij stabiel coronairlijden, geen meerwaarde voor ASA, andere plaatjesremmers of revascularisatie in reductie ontwikkeling HF of verlagen mortaliteit Obesitas is risicofactor voor HF. Impact van behandeling obesitas op ontwikkeling HF is onbekend. Bij asympt. patienten met chron.verminderde LVEF, ongeacht de oorzaak, verlaagt ACE-remmer het risico op ZH-opnames voor HF (nog niet aangetoond voor B-blokker/MRA).
9 Behandeling HFrEF: Doelen: - Verbetering klinische status - Verbeteren functionele capaciteit - Verbeteren kwaliteit van leven - Voorkomen van ZH-opname - Verlagen mortaliteit
10
11 Evidence-based doses of diseasemodifying drugs in key randomized trials in heart failure with reduced ejection fraction (or after myocardial infarction) ACE = angiotensin-converting enzyme; ARB = angiotensin receptor blocker; ARNI = angiotensin receptor neprilysin inhibitor; b.i.d. = bis in die (twice daily); MRA = mineralocorticoid receptor antagonist; o.d. = omne in die (once daily); t.i.d. = ter in die (three times a day). a Indicates an ACE-I where the dosing target is derived from post-myocardial infarction trials. b Indicates drugs where a higher dose has been shown to reduce morbidity/mortality compared with a lower dose of the same drug, but there is no substantive randomized, placebo-controlled trial and the optimum dose is uncertain. c Indicates a treatment not shown to reduce cardiovascular or all-cause mortality in patients with heart failure (or shown to be non-inferior to a treatment that does). d A maximum dose of 50 mg twice daily can be administered to patients weighing over 85 kg.
12 - Bovenstaande met diuretica combineren indien klachten en/of tekenen van overvulling - ARBs: geen consistent bewijs reductie mortaliteit bij HFrEF. Geven indien: - patient intolerant is voor ACEI, of - reeds ACEI gebruik doch intolerant voor MRA
13
14 ARNI: Angiotensine Receptor Neprilysin Inhibitor Paradigm Trial: Bij NYHA-klasse II-IV, LVEF < 35-40%, BNP 150 pg/ml of NTproBNP 600 pg/ml. Selectieve AT-1-R-blokker (Valsartan): Verminderde vasoconstrictie Verminderde Natrium- en vochtretentie Verminderde myocardiale hypertrofie Neprilysine remmer: Vertraagde afbraak NP s, bradykinine e.a. peptiden met cgmp, waardoor: Toename diurese en natriurese Myocardrelaxatie Antiremodelling Hoog circulerende ANP en BNP: remmen renine- en aldosteronsecretie
15 Resultaten: Op alle fronten LCZ696-groep gunstiger: - minder progressie van hartfalen - minder benodigde aanvullende medicatie - 30% minder beoordelingen op SEH - minder opnames voor exacerbaties hartfalen - 15,6% minder ziekenhuisopnames - 16% minder cardiovasculaire opnames - 23% minder opnames voor hartfalen - 22% minder transplantaties en/of plaatsingen cardiale devices - Bij mnd follow-up is er een slechtere NYHA-klasse bij de enalapril-groep, ook meetbaar op niveau van biomarkers.
16 Conclusie van auteurs: Bij HF-REF met milde tot matige symptomen veroorzaakt gecombineerde remming met LCZ696 ten opzichte van enalapril een verminderde overall en cardiovasculaire mortaliteit en minder achteruitgang van hartfalen. Daarnaast overlijdt in de enalapril-groep een groter aantal van de ziekste mensen, wat een preferente exclusie geeft van de hoogrisicopatiënten. Zelfs bij de overblijvende patiënten, met relatief milder hartfalen, was het verschil in resultaten op alle fronten significant. Hierdoor zou een onderschatting kunnen optreden van het ware verschil in superioriteit van het nieuwe middel.
17
18 Ivabradine: Shift Trial: Patienten met symptomatisch HF, LVEF 35%, in SR 70/min en afgelopen jaar opname voor HF. Tevens op stabiele hartfalenmedicatie, incl B-blocker indien verdragen. Primaire eindpunt: cardiovasculaire sterfte of ZH-opname voor HF.
19
20 Casuïstiek: 20 zondag 2 april 2017
Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn
Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn Patiënten met bewezen hartfalen: Patiënten die geen baat hebben bij begeleiding/diagnostiek en/of behandeling
Nadere informatie# $% &% ' ()))* +, - "./ -.. -, 0 -- % 1.! ', ', +. - % - 2 3, 4 5# 666! " %-
!" # $%&%'()))* +,-"./-.. -,0--%1.!', ', +.-%-2 3, 4 5# 666!"%- 7 $- 1-7,8 " 7 7 %- - - 9 - -: ;())6)))
Nadere informatieAls het hart faalt. Dr. Sofie Moreels Cardiologie-Intensieve geneeskunde
+ Als het hart faalt. Dr. Sofie Moreels Cardiologie-Intensieve geneeskunde + + Wie behandelt hartfalenpatiënten? HF bij cardioloog HF bij huisarts Ongekend HF met symptomen Asymptomatisch HF Inadequate
Nadere informatieHartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties
Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties Disclosure Bart Kremers Werkzaam bij Apotheek Ravenstein en GIC-helpdesk van de KNMP Geen contacten/belangen mbt farmaceutische industrie Hartfalen-medicatie
Nadere informatieHartfalen voor de huisarts. Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist
Hartfalen voor de huisarts Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist Hartfalen voor de huisarts Hartfalen: een groeiende epidemie Duwen en trekken: 2 types hartfalen Hoe stel ik de diagnose? Behandeling
Nadere informatieDe oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Nadere informatieHartfalen : diagnose en definities
Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa
Nadere informatieSamenvattingskaart chronisch hartfalen Huisarts en praktijkondersteuner
Samenvattingskaart chronisch hartfalen Huisarts en praktijkondersteuner Diagnostiek Verdenking hartfalen: Symptomen: moeheid of dyspnoe bij inspanning, orthopnoe, Tekenen: perifeer oedeem, pulmonale crepitaties
Nadere informatieInstellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur
Instellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur Marjan Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist 22 januari 2019 Hartfalen Hartfalen is een
Nadere informatieDe behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010
De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt Loes Klieverik WES 11-03-2010 Wat is oud?? Definitie Hartfalen Tekortschieten van de pompwerking van het hart en veranderingen in de neurohumorale activatie
Nadere informatieRTA Hartfalen Chronisch hartfalen Regio Bernhoven-Synchroon
RTA Hartfalen Chronisch hartfalen Regio Bernhoven-Synchroon Versie Beheer 1.0 Bernhoven, Synchroon Layout aangepast op 28-03-2017 Distributielijst Huisartspraktijken Synchroon en medewerkers cardiologie
Nadere informatieCasuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen
Casuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Directeur Hartfalenkliniek Maastricht UMC+ Geen interesse conflict voor deze presentatie
Nadere informatieHartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie
Hartfalen Manon van der Meer AIOS cardiologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieHartfalensymposium
Hartfalensymposium 22-05-2018 Hartfalen: medicatie en meer? Dr. Ward Heggermont Inleiding 3 A bowl a day keeps the doctor (or the HF nurse) away? 4 Explain, explain, explain! 5 Medicatie: deel van het
Nadere informatiePolyfarmacie in de cardiologie
Polyfarmacie in de cardiologie CarVasZ congres 21 november 2014 Alina Constantinescu cardioloog Indeling Casus 1: - patient met hartfalen - belangrijkste medicatieklassen - introductie medicatie in de
Nadere informatieConcept Zorgprogramma hartfalen zorggroep Synchroon versie 4
Concept Zorgprogramma hartfalen zorggroep Synchroon versie 4 Inhoud: - 1.Inleiding, hartfalen, regio, zorggroep Synchroon, zkh Bernhoven - 2.Doelstelling, visie - 3. Achtergrond - 4.Ketenzorg hartfalen
Nadere informatieHoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker
Hoe hartfalen te herkennen Mark Valk, huisarts onderzoeker vroegdiagnostiek hartfalen Leusden 24 april 2012 2 Disclosure Geen belangenverstengeling Komt het vaak voor? 0,8% tussen de 55 en 64 jaar 3% tussen
Nadere informatieVersie juni
HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel
Nadere informatieHARTFALEN PATHOFYSIOLOGIE HIGHLIGHTS
HARTFALEN PATHOFYSIOLOGIE HIGHLIGHTS Voor meer informatie zie.nl 2015 Novartis Pharma, oktober 2015, 1015HF466074 De onderliggende neurohormonale disbalans leidt tot verdere progressie van Bij patiënten
Nadere informatieHartfalen. Programma 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp
Hartfalen UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Verschijningsvormen, epidemiologie, diagnostiek Behandeling hoofdlijnen Behandeling in relatie tot pathofysiologie Afzonderlijke middelen bij hartfalen
Nadere informatieLTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts
LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen
Nadere informatieHARTFALEN VOOR DUMMIES. Drs. Petra van Pol Cardioloog Alrijne ziekenhuis Projectleider Connect Hartfalen
HARTFALEN VOOR DUMMIES Drs. Petra van Pol Cardioloog Alrijne ziekenhuis Projectleider Connect Hartfalen Disclosure potential conflicts of interest Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatiechronisch hartfalen Johan Van Cleemput, MD, PhD cardiologie UZL
chronisch hartfalen Johan Van Cleemput, MD, PhD cardiologie UZL echocardio 1. HFrEF versus HFpEF 2. etiologie 3. vullingstoestand HFrEF versus HFpEF (systolisch HF) HFrEF symptomen en tekens van HF + systolische
Nadere informatieDr. Matthias Dupont Ziekenhuis Oost-Limburg Genk Symposium Belgisch Cardiologische Liga 13/05/2017
Dr. Matthias Dupont Ziekenhuis Oost-Limburg Genk Symposium Belgisch Cardiologische Liga 13/05/2017 Verenigde Staten: Zijn er Hartfalen-richtlijnen? American Heart Association (AHA): 2013 met update in
Nadere informatieHartfalen, nieuw leven voor een oude ziekte?
Hartfalen, nieuw leven voor een oude ziekte? Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Waarnemend Hoofd Cardiologie Maastricht UMC+ Lid bestuur werkgroep hartfalen NVvC Disclosure
Nadere informatiePalliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018
Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018 Disclosure belangen Lia Middeljans (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieModerne Behandeling van Hartfalen
Epidemiologie hartfalen Moderne Behandeling van Hartfalen Prof. dr. H.P. Brunner La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Departement Cardiologie Maastricht UMC+ Sterfte daalt, maar lijden neemt toe
Nadere informatieVoor de indicatie hartfalen met behouden ejectiefractie (HFpEF) wordt lisinopril door Ephor niet geadviseerd wegens ontbreken van effect.
Lisinopril C09AA03, april 2019 Indicatie Hypertensie en behandeling van symptomatisch hartfalen.(1,2) Standpunt Ephor en samenvatting Lisinopril wordt door Ephor als mogelijke behandeling van hypertensie
Nadere informatieHartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018
Hartfalen in een notendop Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen definitie en classificatie Hartfalen is een klinisch syndroom gekarakteriseerd door symptomen en/of tekenen van congestie objectieve vaststelling
Nadere informatieCBO RICHTLIJN. Multidisciplinaire richtlijn Hartfalen 2010. Ad Bakx, cardioloog BovenIJ Ziekenhuis Amsterdam SAHO 28 juni 2011
CBO RICHTLIJN HARTFALEN Multidisciplinaire richtlijn Hartfalen 2010 Ad Bakx, cardioloog BovenIJ Ziekenhuis Amsterdam SAHO 28 juni 2011 ESC guidelines Richtlijn is gebaseerd op de ESC Guidelines for the
Nadere informatieCARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE
CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart
Nadere informatieCHECK-HF: Hartfalenbehandeling in Nederland. Dr. G.C.M. Linssen, cardioloog Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) Almelo en Hengelo
CHECK-HF: Hartfalenbehandeling in Nederland Dr. G.C.M. Linssen, cardioloog Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) Almelo en Hengelo Nationale Hartfalendag 29 september 2017 Dr. Gerard Linssen, cardioloog, ZGT Disclosure
Nadere informatieErvaring: het aantal in RCTs bestudeerde ouderen is zeer groot.
Lisinopril C09AA03, januari 2018 Indicatie Hypertensie en hartfalen. Standpunt Ephor In het rapport over de ACE-remmers van december 2017 wordt lisinopril door Ephor als behandeling van hypertensie geadviseerd
Nadere informatieMedische therapie hartfalen m must-knows & novelties
Medische therapie hartfalen m must-knows & novelties P. Debonnaire, MD, PhD Hartcentrum Sint-Jan Brugge Avondsymposium Hartfalen 17-1-2019 50% op hartfalen 5 jaar 2019: Noord-West Vlaanderen Transmuraal
Nadere informatieNationale Hartfalendag 2018
Richtlijn palliatieve zorg 2018 Concrete adviezen tav medicatie in NYHA III-IV hartfalen Louise Bellersen cardioloog, RadboudUMC, Nijmegen Nationale Hartfalendag 2018 Vrijdag 28 september 2018 Disclosure
Nadere informatieHARTFALEN BEHANDELRICHTLIJNEN
HRTFLEN BEHNDELRCHTLJNEN Voor meer informatie zie hartfalen.nl 2015 Novartis Pharma, oktober 2015, 1015HF466074 Wat is de definitie van hartfalen? De richtlijn van de European Society of Cardiology (ESC)
Nadere informatieWat zeggen de guidelines 2016 over hartfalen en comorbiditeit
Wat zeggen de guidelines 2016 over hartfalen en comorbiditeit Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Waarnemend Hoofd Cardiologie Maastricht UMC+ Changes in Comorbidities
Nadere informatieStaken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie
Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een
Nadere informatieCardiotoxiciteit van kankertherapie
Cardiotoxiciteit van kankertherapie Wat is handig voor de huisarts om ervan te weten? Huisarts symposium Ikazia ZH 20 sept 2017 Mireille Emans, cardioloog Maatschap Rijnmond Zuid; Ikazia ZH, Maasstad ZH,
Nadere informatieHartmedicijnen: werking en bijwerking Krijn Dekens apotheker, aandachtsgebied cardiologie
Van harte welkom! Hartmedicijnen: werking en bijwerking 20.00 Opening door Wendy de Valk 20.05 Harteraad 20.15 Krijn Dekens apotheker, aandachtsgebied cardiologie 20.40 Bert Schuurman, P.A. i.o. cardiologie
Nadere informatieCardio-oncologie. Hartfalen en chemotherapie. dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC. Geen disclosures
Cardio-oncologie Hartfalen en chemotherapie dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC Geen disclosures Introducing a new subspecialty of Cardiology.. Doel Preventie, diagnosticering en behandeling
Nadere informatieZorgpad Atriumfibrilleren (AF)
Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines
Nadere informatieLeerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen.
NIERFUNCTIE 2 Leerdoelen Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling Begeleid beschermende maatregelen Functies Volume- osmo- en zuurregulatie Excretie afvalproducten stofwisseling
Nadere informatieHartfalen. Lianne van der Leeuw & Joke van Driel
Hartfalen Lianne van der Leeuw & Joke van Driel Programma Hartfalen Wat is hartfalen, oorzaken, diagnostiek, symptomen en behandeling De patiënt centraal; de juiste zorg, op juiste plaats Wat is de rol
Nadere informatieDe medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica
De medicamenteuze behandeling van VKF Do s & Don ts Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica 1 Voorkamerfibrillatie 2 Meest voorkomende aritmie wereldwijd Immense
Nadere informatiePraktijk verbeterend project:
Praktijk verbeterend project: Hartfalen in de eerste lijn - richtlijn versus realiteit Dr. Gunther Gijsen, KULeuven Promotor: Prof. Dr. Birgitte Schoenmakers, KULeuven Co-promotoren: Dr. Frank L Hoëst,
Nadere informatieHartfalen en Nierfunctiestoornissen
Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Dr. Kevin Damman Hartfalen Cardioloog, UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosures Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties:
Nadere informatieHARTFALEN. Workshop HA opleiding VUMC April 2015. Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts hart- en vaatziekten
HARTFALEN Workshop HA opleiding VUMC April 2015 Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts hart- en vaatziekten (Auteurs: Ester Wesseling/Robert Zegers/Judith Tjin-A-Ton) Voorkomen hartfalen 3 Programma cursusdag
Nadere informatieHartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog
Hartfalen Duo-avonden 20-4-2015 Jaco Houtgraaf, cardioloog Opbouw presentatie Inleiding Wat is het? Hoe ziet het eruit? Hoe ontstaat het? Behandeling Waar op te letten? Symptomen / klachten / dieet / vocht
Nadere informatieHARTFALEN achtergronden casusschetsen
HARTFALEN achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Achtergronden casusschetsen Hartfalen INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
Nadere informatieHartfalen: kunnen we het beter doen?
Hartfalen: kunnen we het beter doen? Dr. Irène Oudejans, klinisch geriater 17 Maart 2015 Inhoud Wat is hartfalen? Wanneer aan hartfalen denken? Hoe stel je de diagnose? Hartfalen Onderzoek GERiatrie Wat
Nadere informatieDiureticagebruik bij Hartfalen
Diureticagebruik bij Hartfalen Kevin Damman, Hartfalen Cardioloog UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosure belangen spreker Kevin Damman Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Bedrijfsnamen Sponsoring
Nadere informatieBehandeling na een acuut coronair syndroom
Behandeling na een acuut coronair syndroom Een nieuwe uitdaging in de ketenzorg CVRM Nascholing Stedelijke werkgroep Amsterdam 9 en 14 juni 2010 A.L.M. Bakx, cardioloog, BovenIJ Ziekenhuis SECUNDAIRE PREVENTIE
Nadere informatieDuo avond 20 april 2015. Hartfalen van ziekte tot zorg, we hebben elkaar nodig
Duo avond 20 april 2015 Hartfalen van ziekte tot zorg, we hebben elkaar nodig Doel hartfalenpolikliniek Intensieve begeleiding Instructie en begripsvorming Optitreren van medicatie Coördinatie van zorg
Nadere informatie4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc. Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen
4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen Deel I Wat is hartfalen Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Deel II Chronische
Nadere informatieDieet bij hartfalen. Een kwestie van smaak. Marjon Achterberg- Budding, diëtist 4 e Nationale Voedingscongres 8 februari 2011
Dieet bij hartfalen Een kwestie van smaak Marjon Achterberg- Budding, diëtist 4 e Nationale Voedingscongres 8 februari 2011 Wat komt aan de orde? Achtergronden bij de nieuwe Multidisciplinaire Richtlijn
Nadere informatieCardio-oncologie Hartschade bij/na borstkanker
Cardio-oncologie Hartschade bij/na borstkanker www.hartvoorvrouwen.nl angela.maas@radboudumc.nl Pres Borstkankerver. 26 mei 2018 Radboud Women s Heart Center Opsporing en behandeling hartschade tijdens/na
Nadere informatieACE-remmers voor hypertensie en hartfalen
ACE-remmers voor hypertensie en hartfalen Geneesmiddelbeoordeling voor de (kwetsbare) oude patiënt Herziene Versie 3.2 Het rapport is volledig herzien. Perindopril is als referentiemiddel gekozen. Op grond
Nadere informatieBijlage IV. Wetenschappelijke conclusies
Bijlage IV Wetenschappelijke conclusies 54 Wetenschappelijke conclusies 1. - Aanbeveling van het PRAC Achtergrondinformatie Ivabradine is een hartfrequentieverlagend middel met een specifiek effect op
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/66121 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voskamp, P.W.M. Title: Prepare; before starting dialysis : outcomes in patients
Nadere informatieBehandeling van hypertensie
NECF onderwijsbijeenkomst 19 juni 2014 Farmacotherapie bij 80+ers: Waar zijn we eigenlijk mee bezig? Behandeling van hypertensie Evelien Lutke Schipholt, apotheker externe instellingen, CWZ Gerard Rongen,
Nadere informatieErvaring: enalapril is bij zeer groot aantal ouderen, ook 70- en 80-plussers, bestudeerd in RCTs.
Enalapril C09AA02, december 2017 Indicatie Hartfalen en hypertensie. Standpunt Ephor In het rapport over de ACE-remmers van december 2017 wordt enalapril door Ephor als behandeling van hypertensie geadviseerd
Nadere informatieDiabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures
Diabetes in ACS Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen No disclosures Wat we weten van diabeten Outcome na ACS slechter dan bij niet diabeten: o Dood o Infarct o Stroke o Bloeden Korte termijn én lange termijn:
Nadere informatieProgramma. Ziektebeeld. Diagnostiek. Ziekenhuis. Eerste Lijn
Hartfalen Disclosure Programma Ziektebeeld Diagnostiek Ziekenhuis Eerste Lijn Ziektebeeld Hartfalen Klachten en verschijnselen Structurele of functionele afwijking van het hart Tekortschietende pompfunctie
Nadere informatieNascholing Synchroon 23 nov 2017
Nascholing Synchroon 23 nov 2017 Voordat we echt beginnen. Telefoon bij de hand? Ga naar kahoot.it of open de app (indien gedownload) Voer gamepin in Voer nickname in Klaar voor de start! A Een nest grombelbeertjes
Nadere informatieKlinische les Links Hartfalen. IC/CC specialisatie Marco van Meer
Klinische les Links Hartfalen IC/CC specialisatie Marco van Meer Inhoud Definitie Gradaties Oorzaken (patho)fysiologie Gevolg Diagnostiek en monitoring Therapie Er komt een man bij de dokter: Definitie
Nadere informatieNovember Hartfalen
November 2017 Hartfalen Disclosure Programma Ziektebeeld Diagnostiek Ziekenhuis Eerste Lijn Ziektebeeld Hartfalen Klachten en verschijnselen Structurele of functionele afwijking van het hart Tekortschietende
Nadere informatieDecompensatio Cordis. Het hart als metafoor. Het menselijk hart. Matthieu Berenbroek. Fontys Hogeschool Verpleegkunde. Hoop & Liefde.
Decompensatio Cordis Matthieu Berenbroek Fontys Hogeschool Verpleegkunde Hoop & Liefde Het hart als metafoor Ongeluk & pijn Het menselijk hart Hoop & Liefde Ongeluk & pijn 1 Heart failure: : an increasing
Nadere informatieHypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest!
Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten Biology speaks loudest! 1 VITAAL Versus KWETSBAAR Bevolkingsopbouw Suriname en Nederland verschilt (nu) 20.000 > 65 jaar hebben hypertensie HYPERTENSIE PREVALENTIE
Nadere informatieGebruiksgemak: de tabletten moeten 1x daags worden ingenomen bij hypertensie en 1-2x daags bij hartfalen. De tabletten mogen worden fijngemalen.
Enalapril C09AA02, maart 2019 Indicatie Behandeling van hypertensie. Behandeling van symptomatisch hartfalen. Preventie van symptomatisch hartfalen bij patiënten met asymptomatische linkerventrikeldisfunctie
Nadere informatieMedicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam
Medicamanenteuze therapie van CTEPH Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam CTEPH - definitie Gemiddelde druk in longslagader > 25 mm Hg Normale functie van de linker hartkamer Minstens
Nadere informatieRol van ST2 in ADHF. CAT 23 februari 2016 AZ Sint-Lucas Gent Marie-Astrid van Dievoet Hendrik De Puydt
Rol van ST2 in ADHF CAT 23 februari 2016 AZ Sint-Lucas Gent Marie-Astrid van Dievoet Hendrik De Puydt Overzicht Inleiding Huidige praktijk in het beleid van ADHF Cardiale biomerkers Wat is ST2? Meetmethode
Nadere informatieTransmurale afspraken interne <-> huisartsen
Transmurale afspraken interne huisartsen dr. D.R. Faber, internist-vasculair geneeskundige A. van Essen-Rubingh, huisarts 18-03-2014 Casus Hypertensie Vrouw, 44 jaar, belaste familie anamnese, was
Nadere informatie(NT-pro)BNP Wat moet ik ermee. Willem-Jan Flu Cardioloog Antonius ZH Klinische Avond Stichting Catamaran 12 juni 2018
Willem-Jan Flu Cardioloog Antonius ZH Klinische Avond Stichting Catamaran 12 juni 2018 (potentiële) belangenverstrengeling geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen sponsoring
Nadere informatieDosering: geen dosisaanpassing op basis van leeftijd. Een startdosering van 5 mg wordt geadviseerd.
Fosinopril C09AA09, april 2019 Indicatie Behandeling van hypertensie en symptomatisch hartfalen.(1,2) Standpunt Ephor en samenvatting Fosinopril wordt door Ephor niet geadviseerd als behandeling van hypertensie
Nadere informatieCardiomyopathie: de stand van zaken
Cardiomyopathie: de stand van zaken Dr. Michelle Michels 29 oktober 2013 Cardiomyopathie Cardiomyopathie = ziekte van de hartspier: hartspier structureel en functioneel abnormaal in afwezigheid van oorzakelijke
Nadere informatieBijwerkingen: de meest voorkomende bijwerkingen bij ouderen zijn duizeligheid, hypotensie, braken, buikpijn en misselijkheid.
Quinapril C09AA06, april 2018 Indicatie Hypertensie en hartfalen. Standpunt Ephor In het rapport over de ACE-remmers van december 2017 wordt quinapril door Ephor als behandeling van hypertensie geadviseerd
Nadere informatieWorkshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra
Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke
Nadere informatieBehandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC
Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire
Nadere informatieLipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?
Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan? Dr. Mike Peters Internist VU medisch centrum Amsterdam mjl.peters@vumc.nl Ouderen passen niet in een richtlijn 1. Dhr S, 89 jaar,
Nadere informatiediagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar
HARTFALEN ANNO 2010 diagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar http://www.nvvc.nl/richtlijnen/bestaande-richtlijnen#hoofdgroep2 nl/richtlijnen/bestaande-richtlijnen#hoofdgroep2
Nadere informatieFTO-module. Optimaliseren medicamenteuze behandeling bij hartfalen. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst
FTO-module Optimaliseren medicamenteuze behandeling bij hartfalen Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst Colofon Auteur dr. Marjorie Nelissen-Vrancken, apotheker Zamire Damen, arts Met medewerking van
Nadere informatieHartfalen bij ouderen Hora, Hora, Hora est!
Home no. 6 December 2016 Eerdere edities Verenso.nl Hartfalen bij ouderen Hora, Hora, Hora est! Annette van Kerkhof annette_4@hotmail.com Het afgelopen jaar promoveerden Maaike Barents, Evelien van Riet
Nadere informatiePIONEER-HF. Impact van resultaten voor hartfalen behandeling. Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid
PIONEER-HF Impact van resultaten voor hartfalen behandeling Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid Disclosure potential conflicts of interest (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieConnect Hartfalen Regionale transmurale afspraak Hartfalen Rotterdam-Rijnmond Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid
Connect Hartfalen Regionale transmurale afspraak Hartfalen Rotterdam-Rijnmond Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid Hartfalen The very essence of cardiovascular practice
Nadere informatieHartfalen. 3 Casus 1 Hartfalen bij 70 jarige vrouw 21 Casus 2 Acuut hartfalen bij vrouw met comedicatie 31 Casus 3 Comorbiditeit bij man met hartfalen
3 Casus 1 Hartfalen bij 70 jarige vrouw 21 Casus 2 Acuut hartfalen bij vrouw met comedicatie 31 Casus 3 Comorbiditeit bij man met hartfalen Wij hopen dat deze casuïstiek aan uw wensen voldoet. Wij horen
Nadere informatieDE CARDIORENALE INTERACTIE
SAMENVATTING 143 144 Samenvatting DE CARDIORENALE INTERACTIE Chronisch nierfalen is een wereldwijd gezondheidsprobleem en een voorname oorzaak van morbiditeit en mortaliteit. De ziekte ontwikkelt zich
Nadere informatieHartfalen scholing Synchroon
Hartfalen scholing Synchroon Introductie zorgprogramma hartfalen Sandwichcursus huisartsen/praktijkondersteuners 24 november 2016 Max Rubens, kaderhuisarts H&V ziekten Bart Kremers, apotheker Brabantfarma
Nadere informatieAtriumfibrilleren Polikliniek RACE 4. Petra Wijtvliet MSc Verpleegkundig Specialist/ Coördinator RACE 4 Cardiologie
Atriumfibrilleren Polikliniek RACE 4 Petra Wijtvliet MSc Verpleegkundig Specialist/ Coördinator RACE 4 Cardiologie 15 11 2013 Inhoud Aanleiding taakherschikking MUMC/ MZH, ontstaan AF polikliniek Taakverdeling
Nadere informatieCardiorenaal syndroom
Cardiorenaal syndroom Symposium Chronische Nierschade 29-10-2012 Irene van der Meer nefroloog, HAGA ziekenhuis Huisarts-voorzitter: Marjon Tombrock (HA te Rijswijk) 1 Cardiorenaal syndroom Betekenis: Een
Nadere informatieTissue ACE inhibition and sodium status in left ventricular dysfunction Westendorp, Bart
University of Groningen Tissue ACE inhibition and sodium status in left ventricular dysfunction Westendorp, Bart IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieTELE-MONITORING en tele-begeleiding van de patiënt met hartfalen
TELE-MONITORING en tele-begeleiding van de patiënt met hartfalen Nationale Hartfalendag 31 october 2008 Aggie H.M.M. Balk Thoraxcentrum, Erasmus MC, Rotterdam Chronisch hartfalen: begeleiding op afstand
Nadere informatieMedicatie bij atherosclerose. Yvette Henstra Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde OLVG
Medicatie bij atherosclerose Yvette Henstra Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde OLVG Wat heeft de patiënt? Cerebrovasculair lijden Perifeer arterieel vaatlijden Coronairlijden Inhoud Trombocytenaggregatieremmers
Nadere informatieDiuretica? De spons erover.
Diuretica? De spons erover. Thierry Christiaens Vakgroep Huisartsgeneeskunde en ELGZ & Heymans Instituut voor Farmacologie, Universiteit Gent & Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI/CBIP)
Nadere informatieCVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever
CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever We hebben reeds een hypertensie protocol, bedoeld voor alle patiënten met hypertensie. Vanaf nu gaan we op de praktijk ook werken via het
Nadere informatieCVRM addendum (kwetsbare) ouderen
CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieQuinapril wordt door Ephor als mogelijke behandeling van hypertensie geadviseerd vergelijkbaar met het referentiemiddel perindopril.
Quinapril C09AA06, mei 2019 Indicatie Essentiële hypertensie en hartfalen.(1,2) Standpunt Ephor en samenvatting Quinapril wordt door Ephor als mogelijke behandeling van hypertensie geadviseerd vergelijkbaar
Nadere informatieErvaring Aantal ouderen bestudeerd in Randomized Controlled Trials (RCTs) 196 patiënten, gemiddelde leeftijd 67 jaar.(4)
Fosinopril C09AA09, januari 2018 Indicatie Hypertensie en hartfalen. Standpunt Ephor In het rapport over de ACE-remmers van december 2017 wordt fosinopril door Ephor als behandeling van hypertensie niet
Nadere informatieNieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes
Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten
Nadere informatieOverbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand
Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte
Nadere informatie