awetenschappelijk Onderzoeken

Transcriptie

1 Wetenschppelijk Onderzoeken Documenttiecentrum Monitor Jeugd terecht Fct sheet Monitor Jeugd terecht 2006 Augustus 2006 M. Blom en A.M. vn der Ln In het veiligheidsprogrmm Nr een veiliger smenleving (TK, 2002/2003) is de npk vn de jeugdcriminliteit nder uitgewerkt in het eleidsprogrmm Jeugd terecht: Actieprogrmm Anpk Jeugdcriminliteit (TK, 2002/2003). Een elngrijk spect vn het eleidsprogrmm heeft etrekking op inzicht in de mte wrin jeugdigen delicten plegen en de vernderingen die zich drin in de loop vn enkele jren voordoen. De ndcht gt drij ondermeer uit nr verschillen met etrekking tot sekse, leeftijd en (etnische) herkomst. Ook wil men inzicht in de ontwikkeling vn het ntl jongeren dt voor het eerst met Justitie in nrking komt (first offenders) en jongeren die vker met Justitie te mken heen gekregen (recidivisten). In de periode puliceert het WODC een jrlijks overzicht vn enkele voor het eleidsprogrmm relevnte gegevens op het terrein vn jeugdcriminliteit in Nederlnd, de Monitor Jeugd terecht (MJt). In de MJt 2006 komen de volgende drie onderzoeksvrgen n od: (1) Welke ontwikkeling is te signleren in het ntl door de politie geregistreerde processen-verl (pv s) tegen minderjrige verdchten ( jrigen) in de periode ? (2) Welke ontwikkeling is te signleren in het ntl minderjrige first offenders en recidivisten en hun chtergrondkenmerken in de periode ? en (3) Hoe worden jeugdzken fgedn en hoe heeft dit zich in de periode ontwikkeld? Box 1: De elngrijkste evindingen Door de politie geregistreerde processen-verl vn minderjrige verdchten in de periode Het ntl pv s is toegenomen met 14% nr 4,1 pv s per jrigen (soluut pv s inclusief Hlt). In lle drie de jren registreerde de politie ongeveer vier keer zo veel pv s vn jongens dn vn meisjes. In 2004 registreerde de politie 3,0 pv s (inclusief Hlt) per 100 utochtone en 7,7 pv s per 100 llochtone jongeren. Het ntl geregistreerde pv s per 100 llochtone jongeren vn de tweede genertie is iets (en ij Antillinen of Arunen veel) lger dn vn de eerste genertie. Het ntl pv s neemt toe nrmte verdchten ouder worden. In de periode is het ntl pv s per jrigen het sterkst toegenomen ij de 14-jrigen (19%). Bij de 12-jrigen (-2%) is een lichte fnme te zien. Grotere gemeenten registreren meer pv s per jrigen. In de periode is de sterkste toenme te zien in gemeenten met minder dn (20%) en meer dn inwoners (21%). Vermogensdelicten werden in 2004 het vkst geregistreerd (42%), gevolgd door vernielingen en openre orde delicten (30%) en geweldsdelicten (21%). In de periode is het ntl vernielingen en openre orde delicten en geweldsdelicten per jrigen het sterkst toegenomen (eiden met 20%). Door de politie geregistreerde minderjrige verdchten: first offenders en recidivisten In 2004 registreerde de politie verdchten (exclusief Hlt) wrvn ijn twee derde first offenders en ruim een derde recidivisten. In de periode is het ntl first offenders per jrigen toegenomen met 17% en het ntl recidivisten met 24%. Recidivisten zijn vker mn, llochtoon en ouder dn first offenders. Afdoeningen vn jeugdzken in de periode In 2005 werden 961 Stop-recties en 1,1 Hlt-fdoeningen per jrigen (soluut ) in misdrijfzken fgerond. In de periode is het ntl Hlt-fdoeningen per jrigen met 2% toegenomen. De meest voorkomende fdoening door het OM in 2005 is de trnsctie (1,4 per jrigen), gevolgd door de dgvrding (1,2 per jrigen). (Vnf 2003 is het ntl sepots door het OM redelijk stiel. In de periode is het ntl trnscties per jrigen (met nme werk- of leerprojecten) gegroeid met 24%. Het ntl dgvrdingen per jrigen is toegenomen met 16%. In 2005 werd de tkstrf het vkst opgelegd (6,7 per jrigen), gevolgd door de (deels) onvoorwrdelijke vrijheidsstrf (2,0 per jrigen). In de periode is het ntl tkstrffen per jrigen door de rechter toegenomen met 21% en het ntl (deels) onvoorwrdelijke vrijheidsstrffen per jrigen met 14%. 1 De derde onderzoeksvrg heeft etrekking op de periode Zie de prgrf Methode voor een toelichting. 1

2 Methode De MJt geeft een overzicht vn de geregistreerde jeugdcriminliteit. Meer specifiek gt het om de pv s die tegen strfrechtelijk minderjrige verdchten (12-17-jrigen) zijn opgemkt vnwege een misdrijf, de in deze pv s geregistreerde misdrijven en de verdchten op wie de pv s etrekking heen. Het totle ntl pv s vn de minderjrigen in dit onderzoek etreft lle pv s die door de politie in het Herkenningsdienstsysteem (HKS) zijn geregistreerd (exclusief Hlt-verwijzingen omdt deze drin gerekkig zijn geregistreerd) en de Hlt-verwijzingen die in de Automtische Registrtiepplictie Hltureus (AURAH) zijn geregistreerd 2,3. De cijfers in de MJt zijn fkomstig uit drie dtronnen. Cijfers over door de politie geregistreerde verdchten, de tegen hen opgemkte pv s en de misdrijven die drop vermeld stn, zijn fkomstig uit het Herkenningsdienstsysteem (HKS) vn het Korps Lndelijke Politiediensten. De hier geruikte gegevens over 2004 heen etrekking op de zogenoemde definitieve HKS-cijfers en verschillen drmee vn die in vorige MJt (Blom et l., 2005) wrin geruik is gemkt vn zogenoemde voorlopige HKS-cijfers over Cijfers over het ntl Hlt-verwijzingen, Hlt-fdoeningen en Stop-recties nr nleiding vn misdrijfzken zijn fkomstig uit de Automtische Registrtiepplictie Hlt-ureus (AURAH) vn Hlt Nederlnd 5. Cijfers over fdoeningen door het Openr Ministerie en de rechter zijn fkomstig uit Openr Ministerie Dt (OMDATA) vn het Prket-Generl. 6 In deze MJt wordt ook ngegn op welke wijze zken vn minderjrige verdchten door de politie, het OM en de rechtnk zijn fgedn. Met etrekking tot de fdoeningen is er geen één op één reltie tussen een pv dt is opgemkt door de politie en een zk die is ingeschreven ij het Openr Ministerie. Soms worden pv s niet doorgestuurd nr het Openr Ministerie en soms worden pv s smengevoegd. Drnst hoeven zken die in een epld jr door de politie zijn geregistreerd niet noodzkelijkerwijs in dtzelfde jr te worden fgedn. Het is goed mogelijk dt een verdchte in 2002 voor het eerst wordt gehoord, mr dt zijn/hr zk ps in 2003 of lter wordt fgedn. Cijfers die etrekking heen op de geregistreerde criminliteit heen tekortkomingen. Nst de specifieke eperkingen vn de drie dtronnen (zie Blom et l., 2005), zijn er ook meer lgemene eperkingen. Geregistreerde criminliteitscijfers zijn fhnkelijk vn de meldingsereidheid vn slchtoffers, de mte wrin meldingen worden omgezet in officiële ngiften en vn de opsporingsinspnningen en -strtegieën vn de politie. Deze zijn op hun eurt weer fhnkelijk vn eleidsmtregelen en -prioriteiten. Wnneer de eleidsndcht voor een specifiek them, ijvooreeld jeugdcriminliteit, toeneemt dn weerspiegelt dt in de geregistreerde jeugdcriminliteit. Voor een meer uitgereide espreking vn de eperkingen vn de hier geruikte geregistreerde gegevens zie Blom et l. (2005). In de MJt 2006 zijn ook gegevens over de herkomst vn verdchten opgenomen. Drij wordt een onderscheid gemkt tussen eerste en tweede genertie llochtonen (conform de definitie die door het Centrl Bureu voor de Sttistiek (CBS) gehnteerd wordt). Hiertoe zijn de HKS gegevens door CBS gekoppeld n de Gemeentelijke Bsisdministrtie (zie voor meer informtie over deze koppeling Blom et l., 2005). In 93% vn de gevllen verliep de koppeling succesvol, in 7% vn de gevllen kon geen koppeling worden gereliseerd 7, wrdoor de herkomst vn een kleine groep verdchten onekend is. In AURAH wordt sinds 2004 informtie over het geoortelnd vn de ouders geregistreerd. In de eschrijving vn de resultten wordt het meest recente jr eerst eschreven. Vervolgens wordt ingegn op de ontwikkeling ten opzichte vn Om de onderscheiden sugroepen eter met elkr te kunnen vergelijken, worden niet lleen solute ntllen gegeven, mr worden de cijfers ook gerelteerd n de omvng vn de etreffende evolkingsgroep (reltieve ntllen). Wnneer wordt 2 Alleen geslgde Hlt-verwijzingen worden meegeteld; verwijzingen die niet geslgd of niet in ehndeling genomen zijn, lijven uiten eschouwing. In deze gevllen wordt in principe lsnog een pv opgemkt en doorgestuurd n de officier vn justitie. 3 Om de leesrheid te evorderen wordt verder gesproken over processen-verl. Hiermee worden -tenzij nders vermeld stt- ook de Hlt-verwijzingen edoeld. 4 In de periode is het definitieve ntl verdchten gemiddeld 3% hoger dn het voorlopige ntl verdchten. Het definitieve ntl pv s dt is opgemkt tegen deze verdchten is gemiddeld 4% hoger en het definitieve ntl delicten 6% hoger dn respectievelijk het voorlopige ntl pv s en delicten vn deze verdchten. In de MJt 2005 werden voorlopige cijfers over 2004 gegeven. Drnst werd een schtting gegeven vn het definitieve ntl pv s door rekening te houden met het gemiddelde verschil tussen voorlopige en definitieve cijfers in de jren drvoor. Omdt het verschil tussen voorlopige en definitieve cijfers niet constnt is in de periode en er verschillen zijn tussen sugroepen, wordt het geruik vn een correctie hier niet meer verntwoord gecht. De registrtiechterstnden ij de politiekorpsen lijken overigens steeds kleiner te worden, mr voorlsnog is onduidelijk of deze trend doorzet. 5 Met dnk n Judith Hoogwijk. 6 Met dnk n Ger Huijrechts. 7 De elngrijkste reden hiervoor is dt een verdchte in het uitenlnd woont. Andere redenen kunnen zijn een tijdelijk of illegl verlijf in Nederlnd en fouten in de registrtie. 2

3 gekeken nr ontwikkelingen kn op die mnier ook een toenme ls gevolg vn een stijging in het ntl personen in een specifieke evolkingsgroep worden uitgesloten. De ontwikkeling vn het ntl pv s, delicten en verdchten heeft lleen etrekking op de periode , omdt voor 2005 nog geen (definitieve) HKS-cijfers eschikr zijn. De fdoeningen in deze MJt heen etrekking op de periode In de tellenijlge zijn de solute en reltieve ntllen terug te vinden. Door de politie geregistreerde processen-verl vn minderjrige verdchten De eerste onderzoeksvrg is Welke ontwikkeling is te signleren in het ntl door de politie geregistreerde processen-verl (pv s) tegen minderjrige verdchten in de periode ?. In 2004 registreerde de politie pv s tegen verdchten vn 12 jr of ouder, wrvn ten nzien vn verdchten vn jr (17%). Drvn etreft ijn een kwrt (11.415) een verwijzing nr Hlt (figuur 1). Het ntl geregistreerde pv s is in de periode toegenomen vn 3,6 pv s nr 4,1 pv s per jrigen wt een toenme vn 14% etreft Figuur 1: Processen-verl en Hlt verwijzingen vn jrige verdchten, Processen-verl Hlt-verwijzingen Sekse In 2004 registreerde de politie 6,5 pv s per jrige jongens (40.025) tegenover 1,6 pv s per jrige meisjes (9.242). Deze verhouding (ongeveer 4 : 1) is vrijwel constnt in de periode Herkomst Asoluut registreerde de politie in 2004 meer pv s tegen utochtone (27.672) dn tegen llochtone (20.186) minderjrige verdchten. 8 Wnneer deze ntllen worden gerelteerd n de omvng vn de etreffende herkomstgroepen in Nederlnd, dn wordt een omgekeerd eeld vstgesteld. Figuur 2 geeft een eeld vn het ntl pv s per 100 (vn dezelfde herkomst) uitgesplitst nr herkomst. In 2004 registreerde de politie 3,0 pv s (inclusief Hlt-verwijzingen) per 100 utochtone en 7,7 pv s per 100 llochtone jrigen. Tussen de herkomstgroepen zijn grote verschillen, wrij met nme twee herkomstgroepen in het oog springen vnwege de grote fwijking met utochtone jongeren. Ten opzichte vn de utochtone jrigen registreerde de politie ruim vijf keer zoveel pv s per 100 Mrokknse jongeren (eerste en tweede genertie) en ijn zes keer zoveel pv s per 100 jongeren die op de Nederlndse Antillen of Aru zijn georen (1 e genertie). Het ntl pv s per 100 is voor de tweede genertie llochtonen iets lger dn voor de eerste genertie llochtonen uit een eplde herkomstgroep. De uitzondering hierop zijn de Antillinse jongeren, voor hen is het ntl pv s ij de tweede genertie eduidend lger dn ij de eerste genertie. Er zijn geen gegevens eschikr over het ntl Hlt-verwijzingen nr herkomst vn de verdchten in 2002 en 2003, omdt deze gegevens toentertijd nog niet in AURAH geregistreerd werden. 8 Niet vn lle verdchten is de herkomst ekend (zie methode). Deze gegevens worden ij de eschrijving nr herkomst weggelten. Drom wijken de cijfers in deze prgrf f vn de elders in deze fct sheet genoemde cijfers. 3

4 Figuur 2: Processen-verl (inclusief Hlt) per 100, nr herkomst en genertie, ,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 Autochtoon Allochtoon Mrokko Nld. Antillen of Aru Surinme Turkije Eerste genertie Tweede genertie jrigen op 1 jnuri 2004 vn dezelfde herkomst. Leeftijd Vnf het twlfde jr neemt zowel soluut ls reltief het ntl geregistreerde pv s toe. In de MJt 2005 werd eschreven dt het ntl pv s een piek ereikt tussen de leeftijd 17 en 19 jr en vervolgens weer dlt. Cijfers in de MJt 2006 heen lleen etrekking op minderjrige verdchten. Figuur 3 geeft een eeld vn het ntl pv s per 100 in 2004 uitgesplitst nr leeftijd vn de verdchte. Ook is ij elke leeftijd de procentuele toe- of fnme ten opzichte vn 2002 vermeld. In de periode is ij de meeste leeftijdctegorieën een toenme te constteren vn het ntl geregistreerde pv s per 100. Alleen ij de 12-jrigen is het ntl geregistreerde pv s niet toegenomen, mr per 100 zelfs licht gedld (-2%). De sterkste toenme is te zien ij 14-jrigen (19%). 7,0 Figuur 3: Processen-verl (inclusief Hlt) per 100, nr leeftijd, ,0 5,0 4,0 +19% +18% +15% +13% 3,0 +11% 2,0 1,0 0,0-2% 12 jr 13 jr 14 jr 15 jr 16 jr 17 jr Op 1 jnuri Boven de kolommen is de procentuele toe- of fnme ten opzichte vn 2002 vermeld. 4

5 Gemeentegrootte Figuur 4 geeft een eeld vn het ntl pv s per 100 (in dezelfde ctegorie vn gemeentegrootte) in 2004 uitgesplitst nr gemeentegrootte. Ook hier is ij elke ctegorie de procentuele toenme ten opzichte vn 2002 vermeld. Het ntl geregistreerde pv s per jrigen neemt toe nrmte een gemeente meer inwoners heeft. Met 7,6 pv s per 100 werden in 2004 de meeste pv s geregistreerd in de gemeenten met inwoners of meer (Amsterdm, Den Hg, Rotterdm en Utrecht). In de periode is in elk vn de gemeentectegorieën een toenme in het ntl geregistreerde pv s te zien (zowel soluut ls reltief). Deze toenme is het sterkst in gemeenten met minder dn inwoners (20%) en gemeenten met inwoners of meer (21%). Figuur 4: Processen-verl (inclusief Hlt) per 100, nr gemeentegrootte, ,0 8,0 +21% 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 +20% +5% +8% 2,0 1,0 0,0 Minder dn inwoners tot inwoners tot inwoners inwoners of meer jrigen wonend in een gemeente met dezelfde grootte op 1 jnuri Boven de kolommen is de procentuele toenme ten opzichte vn 2002 vermeld. Type delict In 2004 zijn pv s geregistreerd vn verdchten vn jr. In totl werden zij verdcht vn het plegen vn delicten (misdrijven), wrij ook delicten zijn meegeteld die leidden tot een Hltverwijzing. Het komt dus regelmtig voor dt er op één pv meerdere delicten vermeld stn. Gemiddeld etreft het 1,5 delict per pv. Figuur 5 geeft een eeld vn het ntl delicten per 100 in 2004, uitgesplitst nr type delict. Ook is ij elke type delict de procentuele toenme ten opzichte vn 2002 vermeld. Delicten die in 2004 het vkst geregistreerd werden zijn vermogensdelicten, zols diefstl en heling jrigen werden in ,5 vermogensdelicten geregistreerd jrigen werden in ,8 vernielingen of openre orde delicten, zols rndstichting en grffiti en 1,3 geweldsdelicten, zols edreiging en diefstl met geweld. In de periode is het ntl geregistreerde delicten per jrigen toegenomen met 14%. Het ntl vernielingen en openre orde delicten en het ntl geweldsdelicten per 100 is reltief sterk toegenomen in vergelijking met het ntl vermogensdelicten en overige delicten (respectievelijk 20%; 20%; 7% en 10%). 5

6 Figuur 5: Delicten (inclusief Hlt) per 100, nr type delict, ,0 2,5 +7% 2,0 +20% 1,5 +20% 1,0 0,5 +10% 0,0 Geweld Vermogen Vernieling of openre orde Overig jrigen op 1 jnuri Boven de kolommen is de procentuele toenme ten opzichte vn 2002 vermeld. Door de politie geregistreerde minderjrige verdchten: first offenders en recidivisten In het voorgnde zijn de trends in het ntl pv s opgemkt tegen minderjrige verdchten eschreven. In dit deel wordt ingegn op de ntllen verdchten en stn de volgende suvrgen centrl. Hoeveel minderjrigen worden voor het eerst ls verdchte geregistreerd (first offenders) en hoeveel zijn l eerder met de politie in nrking gekomen, omdt ze verdcht werden vn een misdrijf (recidivisten)? 9 Welke verschillen zijn er tussen deze twee typen verdchten in chtergrondkenmerken? En welke ontwikkeling is drin te signleren over de periode ? Om jongeren in te kunnen delen nr first offender of recidivist is het nodig iemnds criminele crrière in termen vn eerdere politiecontcten te kennen. In AURAH wordt niet geregistreerd of iemnd eerder met de politie in nrking is geweest. Drom wordt hier lleen geruik gemkt vn de pv s die in het HKS zijn geregistreerd. Exclusief de Hlt-verwijzingen, zijn in 2004 in totl pv s geregistreerd vn minderjrige verdchten. Drvn etrof twee derde (18.363) een first offender en een derde (10.928) een recidivist. Doordt Hlt-verwijzingen niet zijn meegeteld, wordt het ntl verdchten onderscht. Omdt jongeren die een Hlt-verwijzing krijgen veell jongeren zijn die nog niet eerder met de politie in nrking zijn geweest, geldt dit met nme voor first offenders. Vn de recidivisten kn ongeveer 90% worden ngeduid ls jeugdige meerpleger (2-5 pv s in de periode tot en met 2004) en ruim 10% ls jeugdige veelpleger (meer dn 5 pv s in de periode tot en met 2004), zie figuur 6. Ten opzichte vn 2002 is het ntl geregistreerde verdchten per jrigen toegenomen met 19%. In de periode is het ntl recidivisten (en met nme het ntl meerplegers) per jrigen sterker toegenomen dn het ntl first offenders per jrigen (respectievelijk met 24% en 17%). 9 Conform de omschrijving in Jeugd terecht, zijn first offenders verdchten vn wie de politie in het etreffende jr één pv registreerde en tegen wie in het verleden geen pv s zijn geregistreerd. Recidivisten zijn verdchten vn wie de politie in het etreffende jr minstens één pv registreerde en vn wie in totl minstens twee pv s geregistreerd zijn (Ministerie vn Justitie, 1999). 6

7 Figuur 6: Verdchten (exclusief Hlt) nr type verdchte, % 33% 63% First offender Meerpleger (2-5 pv's) Veelpleger (meer dn 5 pv's) Sekse Vn lle minderjrige verdchten in 2004 is 83% jongen. Uitgesplitst nr type verdchte is het eeld het volgende. Het percentge jongens ij de first offenders is reltief lger dn ij de recidivisten. Vn de first offenders is 79% jongen, vn de recidivisten is dt 89% (figuur 7). In de periode is de verhouding jongens-meisjes ij first offenders en recidivisten vrijwel constnt. Figuur 7: Percentge mnnelijke en vrouwelijke minderjrige verdchten (exclusief Hlt), nr verdchtengroep, 2004 Recidivist First offender 0% 20% 40% 60% 80% 100% Mn Vrouw Herkomst Vn lle jrige verdchten is 42% vn llochtone herkomst, wrvn 18% westers llochtoon en 82% niet-westers llochtoon. Uitgesplitst nr type verdchte is het percentge llochtonen ij de first offenders reltief lger dn ij de recidivisten. Vn de first offenders is 39% llochtoon, vn de recidivisten is dt 52% (figuur 8). In de periode is de verhouding tussen de herkomstgroepen ij first offenders en recidivisten vrijwel constnt. 7

8 Figuur 8: Percentge utochtone, Mrokknse, Antillinse of Arunse, Turkse en Surinmse minderjrige verdchten (exclusief Hlt), nr verdchtengroep, 2004 Recidivist First offender 0% 20% 40% 60% 80% 100% Autochtoon Mrokko Nld. Antillen of Aru Surinme Turkije Overig niet-westers Westers Leeftijd Niet lleen het ntl pv s neemt toe nrmte de leeftijd toeneemt, ook het ntl verdchten neemt toe, zowel soluut ls reltief. Vn lle jrige verdchten in 2004 is 12% 12 of 13 jr oud, 36% is 14 of 15 jr oud en ruim de helft (52%) is 16 of 17 jr. Uitgesplitst nr type verdchte is het eeld het volgende. Het percentge 16- en 17-jrigen is ij de first offenders reltief lger dn ij de recidivisten. Vn de first offenders is 46% 16 of 17 jr, vn de recidivisten is dt 62% (figuur 9). In de periode is de verhouding tussen de leeftijdsctegorieën ij first offenders en recidivisten vrijwel constnt. Figuur 9: Percentge , en jrige verdchten (exclusief Hlt), nr verdchtengroep, 2004 Recidivist First offender 0% 20% 40% 60% 80% 100% jr jr jr Type delict Welke verschillen zijn er tussen first offenders en recidivisten wt type delict etreft? Delicten die reltief vk door first offenders worden gepleegd, zijn vernielingen en openre orde delicten, terwijl vermogensdelicten reltief vker door recidivisten worden gepleegd (figuur 10). In 2004 zijn, vergeleken met 2002, in verhouding iets meer vernielingen en openre orde delicten geregistreerd. Dit geldt zowel voor first offenders ls voor recidivisten. Ten opzichte vn 2002 is het percentge vermogensdelicten in 2004 in verhouding iets lger. Dit geldt zowel voor de first offenders ls voor de recidivisten. 8

9 Figuur 10: Percentge gewelds- en vermogensdelicten, vernielingen, openre orde en overige delicten (exclusief Hlt), nr verdchtengroep, 2004 Recidivist First offender 0% 20% 40% 60% 80% 100% Geweld Vermogen Vernieling of openre orde Overig Afdoeningen vn jeugdzken Deze prgrf ehndelt de derde onderzoeksvrg, die luidt Hoe worden jeugdzken fgedn en hoe heeft dit zich in de periode ontwikkeld?. Er is geen één op één reltie tussen de hieroven eschreven pv s en de fdoeningen door het OM. Eén pv kn op meerdere mnieren worden fgedn. Drnst worden niet lle pv s doorgestuurd nr, of in ehndeling worden genomen door het OM en worden sommige pv s ps in een lter jr door het OM ehndeld 11. Afdoeningen door de politie In figuur 11 is te zien hoe het solute ntl fgeronde Stop-recties in misdrijfzken 12 zich in de periode heeft ontwikkeld. In 2005 werden 961 Stop-recties fgerond. In de periode is het solute ntl Stop-recties fgenomen met 15%. Voor de Stop-rectie kunnen de gegevens niet n de evolkingsomvng worden gerelteerd, omdt de ondergrens vn de leeftijdsgroep niet is vst te stellen. In figuur 12 is te zien hoe het ntl Hlt-fdoeningen per jrigen in misdrijfzken 13 zich in de periode heeft ontwikkeld. In 2005 werden Hlt-fdoeningen fgerond. Gerelteerd n de evolking is dit 1,1 Hlt-fdoeningen per jrigen. In de periode is het ntl Hltfdoeningen per jrigen met 2% toegenomen. In 2004 vertoont het ntl Hlt-fdoeningen een reltief sterke fnme ten opzichte vn het jr drvoor. Deze fnme hngt echter grotendeels smen met het feit dt in 2004 een nieuwe versie vn het registrtiesysteem AURAH in geruik is genomen. 10 De derde onderzoeksvrg heeft etrekking op de periode Zie de prgrf Methode voor een toelichting. 11 In 2004 werd in 60% vn de zken innen een hlf jr n het eerste verhoor door de politie een vonnis uitgesproken door de rechter (Jeugd terecht, 2005). 12 In de MJt zijn lleen fdoeningen nr nleiding vn een misdrijf opgenomen, overtredingen lijven uiten eschouwing. De hier gepresenteerde cijfers wijken drom f vn de in de not Jeugd terecht genoemde ntllen en de cijfers die door Hlt-Nederlnd (2005) zijn gepuliceerd. 13 Zie voetnoot 12. 9

10 Figuur 11: Stop-recties in misdrijfzken, Cijfers over 2002 heen etrekking op 60 vn de 62 Hlt-ureus in dt jr; cijfers over 2003 heen etrekking op 58 vn de 60 Hltureus; cijfers over 2004 heen etrekking op 51 vn de 53 Hlt-ureus; cijfers over 2005 heen etrekking op 51 vn de 52 Hltureus; niet in ehndeling genomen verwijzingen zijn niet meegeteld. Bron: AURAH Figuur 12: Hlt-fdoeningen per 100 in misdrijfzken, ,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0, jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. Cijfers over 2002 heen etrekking op 60 vn de 62 Hlt-ureus in dt jr; cijfers over 2003 heen etrekking op 58 vn de 60 Hltureus; cijfers over 2004 heen etrekking op 51 vn de 53 Hlt-ureus; cijfers over 2005 heen etrekking op 51 vn de 52 Hltureus; niet in ehndeling genomen verwijzingen zijn niet meegeteld. Afdoeningen door het Openr Ministerie In 2005 zijn strfzken vn minderjrigen door het OM fgedn. Drvn werden zken vn minderjrigen door het OM geseponeerd. Deze zken worden niet vervolgd. In 2005 werd keer een trnsctie ngeoden n een minderjrige verdchte (deelnme n een werk- of leerproject, het etlen vn een geldsom of een overige trnsctie). In ruim cht op de tien gevllen etrof dit een deelnme n een werk- of leerproject (13.657). In figuur 12 is de ontwikkeling vn de fdoeningen door het OM per jrigen in de periode te zien. Vnf 2003 is het ntl sepots redelijk stiel. Het merendeel vn de fdoeningen door het OM etreft het nieden vn een trnsctie, drij gt het hoofdzkelijk om trnscties met ls voorwrde deelnme n een leer- of werkproject (83%). Het ntl keren dt een jongere werd ngeoden vervolging te voorkomen door deel te nemen n een werk- of leerproject is in de periode toegenomen met ongeveer 26%. Ook het ntl dgvrdingen is toegenomen in de periode , vn 1,0 per jrigen in 2002 nr 1,2 in 2005, een toenme vn 16%. 10

11 Figuur 13: Afdoeningen door het Openr Ministerie per 100, ,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0, Dgvrding Werk-/leerproject c Sepot Geldsom/overige trnsctie c jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. De cijfers wijken enigszins f vn de CBS-cijfers over fdoeningen door de rechter in eerste nleg vnwege een ndere mnier vn ewerken vn het ronestnd. c Het etreft ngeoden trnscties, inclusief mislukte trnscties en gevllen wrin niet op het trnsctienod werd geregeerd; Vooreelden vn overige trnscties zijn fstnd doen vn in eslg genomen goederen en het zich gedrgen nr de nwijzingen vn een instntie, zols de jeugdreclssering. Bron: OMDATA Afdoeningen door de rechter In figuur 13 wordt een overzicht gegeven vn het ntl pltsingen in een inrichting voor jeugdigen (pij), (deels) onvoorwrdelijke vrijheidsstrffen en oetes en onvoorwrdelijke tkstrffen door de rechter 14 per jrigen in de periode De meest voorkomende fdoening door de rechter, is de onvoorwrdelijke tkstrf (6,7 per jrigen), gevolgd door een (deels) onvoorwrdelijke vrijheidsstrf (2,0 per jrigen). De minst voorkomende fdoening is de pij (0,2 per jrigen). In de figuur is te zien dt de rngorde vn de fdoeningen in de jren niet is vernderd. Niet weergegeven in figuur 13 is het ntl vrijsprken. Per jrigen werden in ,6 vrijsprken geregistreerd. In vergelijking met 2002 is in 2005 het ntl onvoorwrdelijk opgelegde tkstrffen sterk toegenomen, nmelijk vn in 2002 nr in Gerelteerd n de evolkingsomvng etreft het een toenme vn 21% (vn 5,5 nr 6,7 per jrigen). Het ntl onvoorwrdelijke vrijheidsstrffen is in de periode toegenomen vn nr Gerelteerd n de evolkingsomvng etreft het een toenme vn 14% (vn 1,8 nr 2,0 per jrigen). 14 De rechter kn een groot ntl verschillende strffen en mtregelen opleggen (zie ijvooreeld Eggen et l., 2005). Vnwege de overzichtelijkheid wordt in de MJt lleen ingegn op de (deels) onvoorwrdelijk opgelegde hoofdstrffen, de pij en vrijsprk. 15 Vnwege de kleine ntllen worden de cijfers over fdoeningen door de rechter gegeven per jrigen. 11

12 Figuur 14: Afdoeningen door de rechter per 1.000, ,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0, Onv. Tkstrf (Deels) onv. geldoete (Deels) onv.vrijheidsstrf Onv. pij c Per jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. De cijfers wijken enigszins f vn de CBS-cijfers over fdoeningen door de rechter in eerste nleg vnwege een ndere mnier vn ewerken vn het ronestnd. Vrijheidsstrffen zijn jeugddetentie en gevngenisstrf. Bron: OMDATA c Slot In de MJt wordt op sis vn door de politie geregistreerde gegevens onderzocht hoe de jeugdcriminliteit zich in de periode (/5) heeft ontwikkeld. N een stiele periode n het einde vn de jren negentig en het egin vn de eenentwintigste eeuw (Eggen et l., 2005) is sinds 2002 weer een toenme te signleren in de geregistreerde jeugdcriminliteit. In 2002 werden door de politie pv s (inclusief Hlt-verwijzingen) vnwege een misdrijf opgemkt tegen minderjrige verdchten. In 2004 is dit toegenomen nr pv s. Gerelteerd n de evolkingsomvng gt het om een toenme vn 3,6 pv s in 2002 nr 4,1 pv s per jrigen in 2004, een toenme vn 14%. Ook is er een toenme in het ntl fdoeningen vn jeugdzken. Trnscties met ls voorwrde deelnme n een werk- of leerproject en tkstrffen opgelegd door de rechter komen veel voor, en de l jren zichtre groei (zie Eggen et l., 2005) zet ook door in Ten opzichte vn 2002 is in 2005 het ntl trnscties met ls voorwrde deelnme n een werk- of leerproject door het OM toegenomen met 26% en het ntl onvoorwrdelijke tkstrffen opgelegd door de rechter is toegenomen met 21%. Zegt dit lles nu iets over de omvng vn en ontwikkelingen in de ddwerkelijke jeugdcriminliteit? De reltie tussen de geregistreerde criminliteit en de ddwerkelijke criminliteit is een complex, wrij verscheidene fctoren een rol spelen. Niet lle gepleegde delicten komen in de politieregistrties terecht, wrdoor een deel vn de (jeugd)criminliteit onekend lijft, het zogenoemde drk numer. Ten eerste zijn geregistreerde criminliteitscijfers fhnkelijk vn de meldingsereidheid vn urgers en de mte wrin meldingen worden omgezet in een officiële ngifte (de zogenoemde ngifteereidheid ). Verder zijn er ook slchtofferloze delicten, zols drugsdelicten, wrvn geen ngifte kn worden gedn. Deze delicttypen ehoren tot het zogenoemde hlwerk vn de politie. Dt rengt ons ij het tweede punt, nmelijk dt geregistreerde criminliteitscijfers een weerspiegeling zijn vn de opsporingsinspnningen vn de politie. Wnneer de eleidsndcht voor ijvooreeld jeugdcriminliteit toeneemt dn heeft dt indirect, vi diverse stppen in de strfrechtelijke keten, gevolgen voor de opsporing. Verwcht kn worden dt wnneer jeugdcriminliteit expliciet ls ndchtspunt wordt genoemd in het eleidsprogrmm (vn de politie), dit een stimulerend effect zl heen op de omvng vn de geregistreerde criminliteit. Voor een meer uitgereide espreking vn de eperkingen vn het geruik vn geregistreerde criminliteitscijfers zie ijvooreeld Blom et l., Inzicht in de ddwerkelijke omvng vn de jeugdcriminliteit is erij get om meerdere ronnen nst elkr te zetten, ijvooreeld door ook geruik te mken vn gegevens die etrekking heen op zelfgerpporteerde delicten. Een elngrijk voordeel vn zelfrpportgegegevens over jeugdcriminliteit is dt deze niet fhnkelijk zijn vn de opsporingsctiviteiten vn de politie en specifieke eleidsinteresses zols het gevl is ij geregistreerde criminliteitscijfers. In de MJt 2005 zijn zelfrpportgegegevens opgenomen fkomstig uit de WODC Monitor Zelfgerpporteerde 12

13 Jeugdcriminliteit. Omdt er geen ctuelere gegevens eschikr zijn, zijn in de huidige MJt geen zelfrpportgegegevens opgenomen. Een toenme vn de geregistreerde jeugdcriminliteit etekent dus niet dt de ddwerkelijke jeugdcriminliteit evenredig is toegenomen. Deze conclusie wordt ondersteund door het feit dt uit lndelijk onderzoek nr zelfgerpporteerde delicten onder jeugdigen lijkt dt het percentge jongeren dt ngeeft in de fgelopen 12 mnden een delict te heen gepleegd in 2004 niet is vernderd in vergelijking met 2001 (Blom et l., 2005). Litertuur Blom, M., A.M. vn der Ln, G.L.A.M. Huijregts Monitor Jeugd terecht 2005 Den Hg, Ministerie vn Justitie WODC, 2005 WODC-chier, nr Blom, M., J. Oudhof, R.V. Bijl, B.F.M. Bkker (red.) Verdcht vn criminliteit; llochtonen en utochtonen nder ekeken Den Hg, Ministerie vn Justitie WODC/CBS, 2005 WODC-chier, nr Eggen, A.Th.J., A.M. vn der Ln, B.M.J. Engelhrd, M. Blom, A.P.A. Broeders, S. Bogerts Criminliteit en opsporing. In: Eggen, A.Th.J., W. vn der Heide (red.) Criminliteit en rechtshndhving 2004; Ontwikkelingen en smenhngen Den Hg, Boom Juridische Uitgevers, 2005 Onderzoek en eleid nr. 237 Eggen, A.Th.J. Slchtoffers vn criminliteit. In: Eggen, A.Th.J., W. vn der Heide (red.) Criminliteit en rechtshndhving 2004; Ontwikkelingen en smenhngen Den Hg, Boom Juridische Uitgevers, 2005 Onderzoek en eleid nr. 237 Hlt Nederlnd Jrcijfers 2005 Hlt-sector Bred, Koninklijke drukkerij Broese & Peereoom, 2006 Jeugd terecht Kwrtlericht Jeugd terecht, jrg. 3, nr. 3, 2005 Verkregen 1 ugustus 2006 vn TK Nr een veiliger smenleving Vergderjr 2002/2003, , nr. 1 TK Jeugd terecht; Actieprogrmm Anpk Jeugdcriminliteit Vergderjr 2002/2003, , nr. 1 Ministerie vn Justitie Eenheid vn egrip III Den Hg, Ministerie vn Justitie,

14 Tellenijlge Tel B1: Verdchten (12-17 jr), processen-verl en delicten, Antl Antl Antl Procentuele toenme Verdchten, wrvn , , ,5 19,3 First offenders , , ,5 16,6 Recidivisten , , ,9 24,2 Processen-verl c , , ,1 14,1 Delicten c , , ,0 13, jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. Exclusief Hlt-verwijzingen. c Inclusief Hlt-verwijzingen. Door de politie geregistreerde processen-verl Tel B2: Processen-verl (inclusief Hlt) vn jrige verdchten, nr sekse, Procentuele toenme Antl Antl Antl Mn , , ,5 13,9 Vrouw , , ,6 14,8 Totl , , ,1 14, jrigen vn dezelfde sekse op 1 jnuri vn het etreffende jr. Tel B3: Processen-verl (inclusief Hlt) vn jrige verdchten, nr herkomst, Antl Autochtoon ,0 Allochtoon, wrvn ,7 1e genertie llochtoon, wrvn ,4 Mrokko ,0 Nederlndse Antillen of Aru ,0 Surinme 561 9,5 Turkije 454 7,2 2e genertie llochtoon, wrvn ,4 Mrokko ,9 Nederlndse Antillen of Aru 801 9,6 Surinme ,9 Turkije ,9 Herkomst onekend Totl , jrigen vn dezelfde herkomst op 1 jnuri vn het etreffende jr. 14

15 Tel B4: Processen-verl (inclusief Hlt) vn jrige verdchten, nr leeftijd, Procentuele toe- of fnme Antl Antl Antl 12 jr , , ,1-1,6 13 jr , , ,6 11,4 14 jr , , ,2 18,7 15 jr , , ,3 17,7 16 jr , , ,8 14,5 17 jr , , ,9 13,2 Totl , , ,1 14,1 op 1 jnuri vn het etreffende jr. Tel B5: Processen-verl (inclusief Hlt) vn jrige verdchten nr gemeentgrootte, Procentuele toenme Antl Antl Antl Minder dn inwoners , , ,0 19, tot inwoners , , ,4 5, tot inwoners , , ,8 8, inwoners of meer , , ,6 20,7 Gemeentegrootte onekend Totl , , ,7 15, jrigen wonend in een gemeente met dezelfde grootte op 1 jnuri vn het etreffende jr. Tel B6: Delicten (inclusief Hlt) vn jrige verdchten, nr type delict, Procentuele toenme Antl Antl Antl Geweld , , ,3 19,5 Vermogen , , ,5 7,2 Vernieling of openre orde , , ,8 20,3 Overig , , ,4 9,6 Totl , , ,0 13, jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. 15

16 Door de politie geregistreerde verdchten: first offenders en recidivisten Tel B7: Verdchten (exclusief Hlt) totl en nr type verdchte, Antl Antl Antl First offender , , ,5 Recidivist, wrvn , , ,9 Meerpleger (2-5 pv's) , , ,8 Veelpleger (meer dn 5 pv's) 957 0, , ,1 Totl , , , jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. Tel B8: Verdchten (exclusief Hlt) totl en nr type verdchte, nr sekse, Antl % Antl % Antl % First offender, wrvn Mn , , ,8 Vrouw , , ,2 Recidivist, wrvn Mn , , ,8 Vrouw , , ,2 Tel B9: Verdchten (exclusief Hlt) totl en nr type verdchte, nr herkomst, Antl % Antl % Antl % First offender, wrvn Autochtoon , , ,9 Allochtoon, wrvn , , ,1 Mrokko , , ,6 Nederlndse Antillen of Aru 578 4, , ,2 Surinme 915 6, , ,1 Turkije 708 5, , ,8 Overig niet-westers , , ,3 Westers , , ,7 Herkomst onekend , , ,1 Recidivist, wrvn Autochtoon , , ,4 Allochtoon, wronder , , ,6 Mrokko , , ,3 Nederlndse Antillen of Aru 445 5, , ,3 Surinme 727 8, , ,4 Turkije 463 5, , ,9 Overig niet-westers 719 1, , ,6 Westers 693 0, , ,1 Herkomst onekend 236 2, , ,6 Tel B10: Verdchten (exclusief Hlt) totl en nr type verdchte, nr leeftijd, Antl % Antl % Antl % First offender, wrvn jr , , , jr , , , jr , , ,8 Recidivist, wrvn jr 501 4, , , jr , , , jr , , ,9

17 Tel B11: Delicten (exclusief Hlt) totl en nr type verdchte, Antl % Antl % Antl % First offender, wrvn Geweld , , ,2 Vermogen , , ,0 Vernieling of openre orde , , ,1 Overig , , ,7 Recidivist, wrvn Geweld , , ,4 Vermogen , , ,1 Vernieling of openre orde , , ,8 Overig , , ,6 17

18 Afdoeningen vn jeugdzken Tel B12: Stop-recties en Hlt-fdoeningen in misdrijfzken, Antl Antl Antl Procentuele toenme Antl Stop-rectie Hlt-fdoening , , , ,1 2,1 Cijfers over 2002 heen etrekking op 60 vn de 62 Hlt-ureus in dt jr; cijfers over 2003 heen etrekking op 58 vn de 60 Hltureus; cijfers over 2004 heen etrekking op 51 vn de 53 Hlt-ureus; cijfers over 2005 heen etrekking op 51 vn de 52 Hltureus; niet in ehndeling genomen verwijzingen zijn niet meegeteld jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. Bron: AURAH Tel B13: Afdoeningen door het Openr Ministerie, Antl Antl Antl Antl Procentuele toe- of fnme Sepot , , , ,3-14,8 Trnsctie c, wrvn , , , ,4 24,1 Deelnme n een werk- of leerproject , , , ,1 26,2 Betlen vn een geldsom of overige trnsctie , , , ,2 15,0 Dgvrding , , , ,2 16,2 De cijfers wijken enigszins f vn de CBS-cijfers over fdoeningen door de rechter in eerste nleg vnwege een ndere mnier vn ewerken vn het ronestnd jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. c Het etreft ngeoden trnscties, inclusief mislukte trnscties en gevllen wrin niet op het trnsctienod werd geregeerd; Vooreelden vn overige trnscties zijn fstnd doen vn in eslg genomen goederen en het zich gedrgen nr de nwijzingen vn een instntie zols de jeugdreclssering. Bron: OMDATA 18

19 Tel B14: Afdoeningen door de rechter, Antl Per Antl Per Antl Per Antl Per Procentuele toe- of fnme Onvoorwrdelijke pij 144 0, , , ,2 32,0 (Deels) onvoorwrdelijke vrijheidsstrf c , , , ,0 13,6 Onvoorwrdelijke tkstrf , , , ,7 21,4 (Deels) onvoorwrdelijke geldoete 464 0, , , ,4-6,2 Vrijsprk 550 0, , , ,6 36,6 De cijfers wijken enigszins f vn de CBS-cijfers over fdoeningen door het OM vnwege een ndere mnier vn ewerken vn het ronestnd. Per jrigen op 1 jnuri vn het etreffende jr. c Vrijheidsstrffen zijn jeugddetentie en gevngenisstrf, inclusief gevllen wrin de strf gelijk is n de duur vn het voorrrest. Bron: OMDATA 19